Haarlemsche Courant
ezoekt de film „DE VELDTOCHT IN HET OOSTEN"
Offensief in de Cyrenaïca ontbrand
Mussert bracht een bezoek aan Brabant
De veldtocht in het Oosten.
287e Jaargang No. 125
Abonnement p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwartaal 3.42,
franco p. post f 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentltn 1—is
m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Edit!" 3—is m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m
Zaterdag 30 Mei 1942
Uit£.: Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BACDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat J3. Bijkantoor: Soènda-
pleln 17. Tel: Directie 13M2, Hoofdredactie 15051. Redactie 1«W,
'Administratie 10724, 14025, Soendapleln 12230. Postjlro 134S5J.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Aan de Noord-Afrikaansche kust Britsche
motortorpedoboot tot zinken gebracht. Duit-
sche en Italiaansche troepen zetten op 26
Mei den strijd in. Nieuwe gealliëerde
scheepsverliezen in de Noordelijke IJszee
Bolsjewisten ingesloten in
centralen sector.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER,
29 Mei (DNB). Het Opperbevel der Duit-
sche Weermacht maakt bekend:
De zuivering van het slagveld ten Zuiden
van Charkof van de uiteengedreven resten
van de verslagen vijandelijke troepen wordt
voortgezet. De gevangenen en buit nemen
voortdurend toe.
In den centralen sector van het
Oostelijk front leidde een aanvalsactie in
verwoede gevechten tot de insluiting van
verscheidene vijandelijke groepen.
Ook in den Noordel ij ken frontsector
leverde een plaatselijke aanval terreinwinst
op. Enkele aanvallen van den vijand leverden
geen resulta'at op.
Voor de kust van de Kaukasus plaats
ten gevechtsvliegtuigen bomtreffers op een
bnlsjewistischen torpedojager. Aan de oevers
van het L a d o g a-meer troffen gevechts
vliegtuigen en duikbommenwerpers groote
ravitailleeringsdepöts van de bolsjewisten,
alsmede stilstaande -treinen en wierpen een
vrachtschip in brand. In de haven van
Moermansk werd een groot koopvaardij
schip door bommen beschadigd. Alleen in
luchtgevechten aan het Karelische front
verloor de vijand Donderdag 22 vliegtuigen,
waaronder verscheidene van het type Hurri
cane.
Van het reeds dagenlang achtervolgde en
herhaaldelijk door lucht- en zeestrijdkrachten
met groot succes aangevallen, convooi in de
wateren van het hooge Noorden werden, naar
Donderdag in een extra-bericht is meege
deeld. in het tijdvak van 25 tot 27 Mei 14 sche
pen met een totalen inhoud van 96.000 brt.
tot zinken gebracht. Intusschen werden nog
twee koopvaardijschepen van tezamen 12.000
brt. tot zinken gebracht en een reeds bescha
digd koopvaardijschip van 6.000 brt. opnieuw
aangevallen en eveneens tot zinken gebracht,
zoodat de tot dusver vernietigde koopvaardij-
tonnage tot 114.000 brt. gestegen is.
In de Cyrenaïca zijn Duitsche en
Italiaansche troepen den 26en Mei tot den
aanval op de vijandelijke stellingen over
gegaan. Sedertdien is een verbitterde
slag aan den gang. Een beschermings
vaartuig van de Duitsche marine heeft
voor de Lybische kust een Britsche motor
torpedoboot door voltreffers van de artil
lerie tot zinken gebracht.
Boven de D u i t s c h c bocht werden in den
Donderdagnacht enkele vijandelijke vliegtui
gen waargenomen, dio storingsvluchten. uit
voerden. Marine-artillerie haalde een der
vliegtuigen neer.
Kapitein J. Brandenburg, Staffelkapitem
in een eskader duikbommenwerpers en hou
der van het Ridderkruis van het IJzeren
Kruis, is van een vlucht naar den vijand
niet teruggekeerd.
Kap. Brandenburg had zich reeds onder
scheiden in Polen en in den veldtocht m
het—Westen. On'der de door zijn „Staffel"
tot zinken gebrachte schepen bevinden zich
een kruiser en drie torpedojagers. Ook on
dernam hij doeltreffende aanvallen op doe
len" te land. In den striid tegen de.Sovjet-
Unie heen hij thans het leven gelaten.
Grdbt aantal gevangenen in Libye.
Het Italiaansche weer mach tbericht luidt:
„In den namiddag van den 26sten Mei
hebben Italiaansche en Duitsche strijd
krachten aan het front in de .Marrn ari
sche woestijn de tegenover haar liggen
de vijandelijke afdeelingen aangevallen.
Sedert den ochtend van den 27sten is
er een verbitterde slag gaande, die zich
ontwikkelt in het voordeel van de troe
pen der Spil. Het aantal gevangenen en
de buit zijn aanzienlijk.
De luchtmacht steunt de operaties op den
grond zonder ophouden met sterke forma
ties. Bij luchtgevechten werden zeven toe
stellen door Duitsche jagers vernield.
In den afgeloopen nacht hebben Britsche
vlieguigen brisantbommen laten vallen in
de omgeving van Catania: de schade is
weinig belangrijk en er is geen enkel slacht
offer onder de burgerbevolking. Een vlieg
tuig werd door het luchtdoelgeschut neer-
De aanval van Rommel in Libye vormt
een ernstige bedreiging van den Britschen
linkervleugel, zoo wordt in toonaangevende
kringen in Londen gezegd. Het gaat hier
om een grootscheppschen aanval en niet
om bewegingen van sterke verkennings
troepen.
Führer en Duce ontvangen
Chandra Bose.
Lang onderhoud met Indischen
vrijheids leider.
De Führer heeft in zijn hoofdkwartier
in aanwezigheid van den minister van
buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop,
den voorvechter der Indische Vrijheids-
•beweging Soebhas Chandra Bose voor
een langdurig onderhouki ontvangen.
Tevoren had de Duitséne minister van
buitenlandsche zaken een bespreking
met Bose gehad.
Mussolini heeft eveneens Bose in audi
ëntie ontvangen en een lang, hartelijk
onderhoud met hem gehad.
Lantsji door Japanners
veroverd.
Van het front in Sjansi wordt gemeld dat
de Chineesche communistische troepen ter
sterkte van ongeveer 10.000 man, die in het
Z.O. ideel van deze provincie zijn ingesloten,
hun vernietiging tegemoet gaan.
De Japansche troepen hebben de stad
Lantsji geheel bezet. Andere Japansche af
deelingen achtervolgen thans, den vijand,
die het bergland invluchtte. De Japanners
hebben in den sector van Lantsji grooten
buit behaald en veel gevangenen gemaakt.
De vijand liet 477 gesneuvelden op het slag
veld achter.
Het offensief heeft ook vele militaire des
kundigen in de Ver. Staten verrast. Zij her
inneren er aan, dat de gevechten van groo
ten omvang gewoonlijk bij het begin van
den zomer met zijn drukkende hitte in de
chaduwlooze woestijn ophouden. Zij geven
echter toe, dat dergelijke operaties, hoewel
zij door het klimaat worden belemmerd, in
het geheel niet onmogelijk zijn.
Met groote spanning volgt men, volgens
Zweedsche berichten, in Londen de ont
wikkeling. Over de beteekenis bestaat gee
nerlei twijfel meer. Alle Donderdagmiddag
in Londen ontvangen berichten verklaren,
dat Generaloberst Rommel klaarblijkelijk
streeft naar een snelle beslissing. Zij wijzen
tevens er op, dat de gevechten geleverd
worden in een bijna ondraaglijke hitte.
TSJOENKINGS POSITIE.
STEEDS MINDER
HOUDBAAR
Kleine Soenda-eilanden een brug naar
Australië.
De Japansche opmarsch in Tsjekiang
houdt 22 Tsjoengkincesche cnvivies bezig,
waarvan reeds verscheidene in de laatste
weken zijn vernietigd.
Het huidige offensief doet de laatste moge
lijkheid voor den vijand teniet om de delta van
de Jangtse te bedreigen en verhindert tevens
dat Tsjoengking de kust voor wapen- en goe
derensmokkelarijen kan-gebruiken. Om deze
redenen hechten de Japansche militairen
groote beteekenis aan de gebeurtenissen in
Tsjekiang, die ver uitgaat boven die van op
ruimingsacties.
Japansche vliegers in Burma hebben in den
tijd van 24 tot 28 Mei uitgebreide luchtaan
vallen ondernomen op de vijandelijke Chi
neesche strijdkrachten in West-Joennan langs
den Burmaweg. De aanvallen hadden als
voornaamste doel de troepenconcentraties en
troepentransporten met vrachtauto's. Een
colonne van vijftig vrachtauto's werd volko
men vernietigd.
DE KLEINE SOENDA-EILANDEN.
Omtrent de bezetting van de Kleine Soenda-
eilanden Lombok; Soembawa en Flores ver
neemt de Duitsche pers uit Tokio nader, dat
de landingsoperaties op 10 Mei begonnen en
op 17 Mei als afgesloten beschouwd konden
worden. De landing op Lombok vond den
lOden Mei plaats. De Japansche troepen stuit
ten hier nergens op tegenstand. Den volgen
den dag werd Soembawa bezet, eveneens
zonder dat er een schot gelost behoefde te
worden. De landing op Flores begon den 13en
Mei. De Japanners kwamen aan land in het
Noorden van het eiland, in de omgeving van
de stad Reo. Er werd hier weliswaar tegen
stand geboden, maar noch de Japansche in
fanteristen, die in het Noorden waren geland,
noch de Japansche marine-strijdkrachten, die_
later in het Zuiden van het eiland aan lancr
waren gekomen, om vervolgens naar Reo op
te rukken, kwamen tegenover een gesloten
vijandelijk front te staan. De verdedigers
trachtten de Japanners door middel van
guerillagevechten op te houden. Het resultaat
was slechts een serie gevechten van beperk
ten omvang, die het welslagen van de Ja
pansche operaties niet'konden verhinderen.
Te Tokio wordt er de nadruk opgelegd, dat
door de bezetting van Lombok, Soembawa en
Flores de Japanners in het bezit zijn geko
men van de landbrug naar Timor, waardoor
de druk op Australië nog belangrijk toeneemt.
Naar inmiddels van een Japansche basis in
de Zuidzeegebieden wordt gemeld, heeft de
Japansche luchtmacht bij aanvallen op Port
Moresby in de periode van Dinsdag tot en
met Donderdag in 'totaal 32 vliegtuigen neer
geschoten.
9 SCHEPEN EN RIJST
Ondanks de verliezen, die de Japansche
scheepvaart in den oorlog heeft geleden, is
de totale tonnage van de Japansche koop
vaardijschepen t(ft boven die van vóór den
oorlog gestegen, 'doordat een groot aantal
vijandelijke transportschepen buitgemaakt
en gezonken schepen geborgen zijn. Buit
gemaakte schepen met een totale tonnage
van 220.000 ton doen in binnen- en buiten
landsche" wateren dienst, terwijl de totale
tonnage van de schepen, die geborgen kun
nen worden, ongeveer'500.000 ton bedraagt,
waarvan 50.000 ton reeds is geborgen.
Door de controle over Indo-China, Ned.-
Indië en Birma neemt Japan een zeer be
langrijke plaats in bij de wereldrijstproduc-
tie, die zonder China, Iran en de Sovjet-
Unie jaarlijks 90 millioen ton bedraagt.
Weliswaar produceert Britsch-Indië iets
minder dan de helft van deze hoeveelheid,
maar dit land moest rijst uit Birma invoe
ren. Van de Overige rijstlanden brengt
Japan 20 millioen ton. de mét Japan ver
bonden landen 12 millioen ton en de ver
overde gebieden zonder China 15 millioen
ton voort. Japan beheerscht thans dus meer
dan 85 van den vroegeren wereldhandel
in rijst.
De minister van landbouw. Ino, heeft dan
ook in de begrootingscommissie verklaard,
dat de voedselvoorziening van 't Japansche
volk volkomen gewaarborgd is. Kort voor
hei uitbreken van den oorlog had men be
slist. dat de binnenlandsche rijst de be
hoeften moest dekken: men ging daarbij
van de opvatting uit, dat in geval van oor
log geen buitenlandsche rijst kon worden
ingevoerd. Tengevolge van "de snelle vorde
ringen, in den oorlog gemaakt, is echter
buitenlandsche rijst aangekomen, zoodat
men extra-rantsoenen heeft kunnen geven.
Niettemin houdt Japan vast aan het begin
sel van autarkie: de regeering heeft daartoe
alle vereischte maatregelen genomen.
Australië cn de Sowjet-Unie.
Oorlogsraad te Washington bijeen.
De oorlogsraad voor detfBtille Zuidzee is
in het Witte Huis bijeengekomen. De zitting
werd bijgewoond door president Roosevelt.
Lord "Halifax, de Britsche ambassadeur
te Washington, verklaarde later, dat aan den
huidigen critieken toestand in China bijzon
dere aandacht was geschonken. Hij voegde
daaraan nog toe: „Ik geloot-niet, dat iemand
van meening was, dat het gevaar voor
Australië geweken was."
De geruchten, dat Australië en de Sovjet-
Unie overwegen normale diplomatieke be
trekkingen aan te knoopen, worden door
Reuter bevestigd. Er bestaat reeds 'contact
tusschen Moskou en Camberra en de be
sprekingen schijnen in een vergevorderd
stadium te verkeeren. Een belangrijk deel
der onderhandelingen is te Londen gevoerd
tusschen den Australischen minister van
buitenlandsche zaken Evatt en den Sovjet
ambassadeur Maisky.
Nog steeds zün de sneeuwmassa's in den Noordelijken sector van het Oostfront niét
weggedooid. Het verkeer over dc in modderpoelen herschapen wegen geschiedt met
paard cn wagen.
(Atlantic-Holland-p. k. Schürer-Pax Holland-c)
Enthousiaste ontvangst tijdens de bezoeken
aan steden en dorpen.
Er komt meer begrip voor
het nationaal-socialisme.
De persdienst van de N.S.B. meldt ons:
Het eerste offieieele bezoek, dat de leider
der N.S.B. Mussert. dit jaar bracht, is ge
wijd aan Brabant, het land waar hij gebo
ren en getogen is. Drie dagen lang trekt hij
daar van stad naar dorp en van dorp naar
stad, door de mooiste gedeelten van deze
schoone provincie. Achtereenvolgens be
zoekt hij de gemeenten, waar sinds eenigen
tijd nationaalsocialistische burgemeesters
optreden. Overal nagaande hoe zij hun taak
opvatten, hoe de bevolking daar reilt en
zeilt en hoe zij er doorTsun arbeid door-
meewerken hi® volk voor het nationaal-
socialisme winnen.
De eerste dag van deze driedaagsche
rondreis. Donderdag 28 Mei, is reeds een
groot succes geworden. Overal waar de
auto's van den leider en zijn gevolg zich
vertoonden, was er een groot enthousiasme.
In enkele plaatsen, met name in Heusden
en Oss. nam dit zelfs een onbekenden en on-
verwachton omvang aan. "Vervolgens ging dc
tocht naar Den "Bosch.
Alvorens den "Bosch te verlaten werd ten
slotte nog een bezoek gebracht aan het pro
vinciaal kantoor van den Nederlandschen
Landstafïd.
Hierbij sprak boerenleider Roskam enkele
woorden over de verhouding tusschen den
landstand en de N. S. B. en over de zware
taak van de boeren in dezen tijd, die de kas
tanjes pit het vuur moeten halen en moeten
zorgen,' dat het Nederlandsche volk te eten
heeft.
Na een eenvoudigen maaltijd te Vught ging
de tocht verder.
Thans was Boxtel aan de beurt. Voor het
stadhuis stond een eerewacht van de W. A.
opgesteld, terwijl een haag van Brabantsche
mannen, die zich voor het Oostelijk front
hebben ingezet in den strijd tegen het bolsje
wisme. den toegang tot het stadhuis mar
keerden.
Op het stadhuis zelf had een bespreking
plaats tusschen den Leider en het voltallige
college van B. en W., waarna een rondgang
door de gemeente volgde.
Een nieuw hoogtepunt voor den tocht
vormde het bezoek aan Oss. Hier zou Mus
sert een ledenvergadering bezoeken, maar
reeds buiten het gebouw, waar de vergade
ring werd gehouden, was de drukte over
weldigend. Honderden mensdien, vele ka
meraden, maar ook talloozen, die nog niet
tot de beweging behoorden, drongen op om
iets van het bezoek te aanschouwen en
konden door de aanwezige W.A. slechts met
moeite op een voldoenden afstand worden
gehouden.
Ten-slotte werd de eerste dag besloten in
Tilburg, waar een ledenvergadering werd
bezocht in den Stadsschouwburg. Ook hier
wachtte een stampvolle zaal met ongeduld
en ook hier st.ond buiten een groote groep
belangstellenden om den leider te kunnen
begroeten. De Kringleider Boom. wees op
den zwaren arbeid in het verleden in dit
bolwerk van het kapitalisme, waar men
slechts *net weinigen den arbeid kon voort
zetten eh volhouden, maar stelde vast, dat
het Brabantsche volk rijper is voor het
nationaal-socialisme dan de geestelijkheid
zou doen vermoeden. In een uitvoerige
rede wees Mussert hier op het verschil van
hetgeen vroeger vaderlandsliefde heette, n.l.
op 31 Augustus hossen op straat en de vlag
uitsteken en tusschen wat eern nationaal-
socialist en onder verstaat, n.l. het opkomen
voor zijn volk en zijn vaderland en het
zich daarvoor volledig willen inzetten. Hij
wees op de groote kloof, die de nationaal
socialistische strijd, welke is aangevangeri
om het belang van het Nederlandsche volk.
tusschen de volksgenooten heeft gebracht.
Herinnerde aan de oorzaken van het ont
staan en het verloop van den oorlog in ons
land. aan de smadelijke vlucht van de
vroegere regeering en aan de taak van de
N.S.B. om het volk er weer boven op te
werken, wanneer men. slechts het geloof
heeft dat te kunnen. Het geloof dat bergen
verzet.
Wa« <ie eerste dag: van het offieieele be
zoek van den leider der X; S. B. aan de pro
vincie Noord-Braibant schoon geweest, do
tweede dag was zoo mogelijk nog schooner.
I'it het enthousiasme waarmede de Lei
der overal werd begroet bleek op welke
wij-ze hij de liefde van vele volksgenooten
heeft gewonnen, ook zelfs'buiten de rijen
der eigen kameraden. Dit^kwam nog meer
dan op den eersten dag tot uiting.
Mussert's bezoek aan Brabant kenmerkte
zich door hoogtepunten en daaronder neemt
het bezoek aan Eindhoven wel een bijzon
dere plaats in. Wel zelden hebben zij zoo
veel spontaneiteit, zooveel liefde en toewij
ding achter elkaar te aanschouwen gekre
gen dan op dezen dag. Het begon reeds bij
het binnenkomen der gemeente: aan de
grens was de Leider opgewaoht door den
Kringleider, enkele ambtenaren der ge
meentelijke politie en vanaf dit oogenblik
werd het een ware trïomphtocht'. Lang*
den gehëelen weg stonden de. mensehen ge
schaard" om den leider te hegroeten. om
zelf den man te aanschouwen van wien
iedereen nu weet dat hij Leider van het
Nederlandsche volk zal zijn. Telkens weer
moesten de auto's stilstaan voor groepen
kameraadskes en kinderen die hem bloemen
kwamen aanbieden, of hem de hand
wenschten te drukken. Het leek alsof ge
heel Eindhoven voor het feest van dit be
zoek was uitgeloopen.
Ongeveer te half twaalf kwam Mussert
aan bij het stadhuis waar hij officieel ont
vangen werd' door den burgemeester, dr.
Pulles.
Tijdens den rondrit werd nog een be
zoek gebracht aan de woning van een zeer
ouden kameraad teneinde dezen een riem
onder het hart te steken, bij de vele moei
lijkheden die hij bij zijn werk en in rijn
strijd nog dagelijks ondervindt.
Tijdens dezen rondrit ontving de leider
een zoo'n groot aantal bloemstukken, dat
het onmogelijk was deze alle t® bewaren:
ze zouden slechts verdorren„of in geha-
venden toestand in Utrecht aankomen, dus
nam hij het besluit om al deze bloemen
een goede bestemming te geven door ze ter
beschikking te stellen van de zieken in het
Diaconessenhuis, waarmede hij zeker in den
geest van de schenkers zal hebben gehan
deld.
In 'het museum van Abbe werd hierna
een eenvoudige koffiemaaltijd gebruikt,
aangeboden door het gemeentebestuur
waarop een kort bezoek volgde aan de in
dit museum gevestigde huisvlijttentoon-
stelling van Vreugde en Arbeid- Hierna
bezocht de Leider nog verschillende fa
brieken.
Ook thans werd de dag besloten met een
bezoek aan een ledenvergadering, ditmaal
gehouden in de groote zaal van het ont
spanningsgebouw van de Philips fabrieken.
De zaal was tot de laatste plaats bezet.
Tot de aanwezigen behoorden o.m. de Be-
auftragte van den Rijkscommissaris met
diens Referenten alsmede de Ortskomman-
dant benevens verscheidene andere ver
tegenwoordigers van weermacht en partij.
KORT NIEUWS
Volgens berichten uit Ecuador is Don
derdag een aanval gedaan op het regeerings-
paleis door gewapende aanhangers van ka
pitein Lasso. De opstandige beweging werd
echter in de kiem gesmoord en de leider
gearresteerd. Tijdens een vuurgevecht werd
een politieagent gedood en drie zwaar ge
wond.
De Interamerikaansche politie-confe-
rentie is in eerste zitting bijeengekomen. Be
sloten werd de onderhandelingen geheim
te houden. Als voornaamste punten van be
handeling wenden' genoemd te bestrijding
van spionnage, sabotage, verraad, oproer en
staatsvijandelijke kuiperijen.
Uit Caracas, de hoofdstad van Vene
zuela wordt gemeld, dat de president aia het
aftreden van de geheele regeering een nieuw
kabinet gevormd heeft. Tevens wordt be
kend gemaakt, dat de minister van buiten
landsche zaken, Perez, en de minister van
landbouw, Rojas, in gezelschap van andere
ambtenaren in offieieele opdracht naar
Washington zullen reizen.
De Führer heeft een medaille ingesteld,
getiteld „Winterslag in het Oosten 1941 /'42",
de z.g. Ostmedaille. Zij wordt verleend als
erkentelijkheid voor bewezen moed in den
strijd tegen den bolsjewistischen vijand en
tegen den Russischen winter in den tijd
van 15 November 1941 tot 15 April 1942.
Uit Bagdad verneemt men, dat de hertog
van Gloucester tijdens zijn verblijf in Irak
ook besprekingen heeft gehad met Sovjet-
Russische officieren. In Palestina toonde de
hertog bijzonder veel belangstelling voor de
Palestiinsche politietroepen.
Vrijdag is op plechtige wijze het slot
De la Mota aan de leiding der vrouwelijke
Falanx overgedragen. Bij die gelegenheid
heeft de leider van den Spaanschen staat,
generaal Franco, een rede uitgesproken,
waarin hij wees op de beteekenis van de
Falanxbeweging voor Spanje. Franco ver
klaarde. dat de politiek der Falanx opge
bouwd is op de volgende drie grondslagen:
Boven alles staat de Wet Gods, die door
geen Katholiek kan worden aangetast; den
dienst aan het Vaderland: het algemeen
welzijn van alle Spanjaarden.
De Britsche opperbevelhebber in Bur
ma, generaal Alexander, heeft een dagorder
uitgegeven, waarin hij zegt, dat zijn opper
bevel over de strijdkrachten door den terug
tocht uit dit land is geëindigd, „Onze taak
is met slechts geringe of geen ondersteuning
door luchtstrijdkrachten uitgevoerd en onze
strijd was hard en moeilijk."
In verband met de noodzakelijkheid in
den oorlog met de in Duitschland niet in
onbeperkte mate beschikbare metalen zoo
spaarzaam mogelijk om te gaan, heeft het
riiksministerie voor economische zaken een
commissie benoemd, welke tot taak heeft
het bevorderen van het gebruik van vervan-
gingsstoffen en de besparing van niet ijzer
houdende metalen in electrische installaties,
Lavals bemoeiingen op
binnenlandsch gebied.
„Deutsche Volkswirtschaft" over den
Franschen landbouw.
Laval zal Vrijdag de 18 regionale prefec
ten van heel Frankrijk ontvangen. Dit is de
eerste maal, dat hij met de prefecten in
contact treedt. In Fransche kringen neemt
men aan, dat er belangrijke vraagstukken
behandeld zullen worden.
De Fransche belastinghervorming, waar
mede door den vroegeren minister van fi
nanciën Bouthillier werd begonnen, wordt
door zijn opvolger Cathala voortgezet. Deze
hervorming beoogt vooral een belastingver
lichting voor den industrieelen wederop
bouw en een aanpassing der belastingen aan
de sociale verhoudingen.
Het tijdschrift „Die Deutsche Volkswirt
schaft" bespreekt in een artikel de Euro-
peesehe mogelijkheden van den Franschen
landbouw. Voor alle belangrijke producten
is de opbrengst per ha in Duitschland 50
pet hooger dan in Frankrijk. De oorzaak
van deze ongunstige verhouding moet wor
den gezocht in de door Frankrijk gevolgde
landbouwpolitiek.' waarbij den Franschen
landbouwer bij zijn concurrentie met de
overzeesche landbouwproducten de noodza
kelijke steun werd onthouden. Hierdoor
was Frankrijk slechts voor 83 pet in staat
om in eigen behoeften te voorzien. Wan
neer de opbrengst per ha. tot het Duitsche
niveau zou stijgen, kan Frankrijk 67,7 mil
lioen menschen voéden, terwijl het voor den
oorlog niet eens in staat was de 42 millioen
inwoners van het land te voeden. Frankrijk's
landbouwpolitiek moet echter niet alleen
gericht zïjn'op het bereiken van het Duit
sche niveau, doch de opbrengst per ha moet
nog hooger worden opgevoerd.
Een wet tot regeling van den
nationalen arbeid.
Binnenkort verwacht.
In de congreszaal- van het American Ho
tel te Amsterdam werd gisterenmiddag een
bijeenkomst gehouden van de leden der
sectie kleedingindustrie van het Economisch
Front, waartoe tevens waren uitgenoodigd
.de in ons land werkende Duitsche bedrijfs-
genooten, waarin o.m. het woord werd ge
voerd door den secretaris-generaal van het
departement van financiën en voor bijzon
dere economische aangelegenheden en lei
der van het Economisch Front, mr. M. M.
Rost van Tonningen én door den leider van
het Nederlandsche Arbeidsfront, H. J. Wou
denberg. In deze bijeenkomst werd door
den heer Woudenberg o.m. mededeeling ge
daan, dat binnenkort een wet tot regeling
van den nationalen arbeid te verwachten is.
In deze wet zullen alle rechten en plica-
ten van alle betrokkenen worden omschre
ven. De loonovereenkomsten zullen in de
toekomst worden geregeld door z.g. be
trouwden, wat deze zullen vaststellen is
bindend.
RECTIFICATIE.
In het hoofdartikel van gisteren was .ter
zetterij door het verkeerd aanbrengen van
een correctie, een fout gemaakt, waardoor
een geheele zin onleesbaar werd. Er staat:
„De illusie van Charkof spatte als1 een
zeepbel uit elkaar en er blijft den velen die
er zich in verlustigd hebben niet anders
meer over, dat de teleurstellende gedachte
aan iets dan niets was.
Bedoeld was te schrijven: „Er blijft den
velen, die er zich in verlustigd hebben, niet
anders meer over dan de teleurstellende ge
dachte aan iets dat „niets was."
VANDALEN MERK.
Bs- Wij hebben onlangs gelegenheid ge
vonden om te wijzen op de zich regelmatig
uitbreidende criminaliteit onder de jeugd.
Het blijkt ons achteraf, dat niet alleen de
misdadige inslag zich opvallend demonstreert,
maar dat ook dc zedenverruwing en de ver
wildering, bij die jongens cn meisjes, waarbij
nog niet van een misdadigen inslag kan ge
sproken worden, steeds grootcr en veront
rustender vormen aanneemt.
Zoo vernemen wij van bevoegde zijde, dat
in geheel Nederland, meer dan ooit te voren,
de vogelnestjes worden uitgehaald. Speciaal
de Haarlemmer Hout is het tooneel van der
gelijke handelingen. Over het geheele land
zijn de broedkolonies aan vernieling prijsge
geven en Haarlem neemt hierbij een bijzon
dere plaats in, die verre van eervol kan wor
den genoemd. Opvallend is bovendien, dat
niet alleen om consumptie- of handels-doel
einden. doch ook zuiver uit vernielzucht wordt
opgetreden.
De bedrijvers 2ijn in de meeste gevallen
jochies van 10 tot 14 jaar. Daarnaast moet ook
gesignaleerd worden het optreden van vol
wassenen, niet uit baldadigheid, maar om de
verdiensten. Nesten met halfwasjongen zijn
volstrekt niet veilig voor sommige volière-
houders en handelaars en men ontziet zich
zelfs niet geringde jongen gevangen te
nemen.
Dit alles wordt in de hand gewerkt door
het feit, dat de bewaking op dit oogenblik niet
zoo intensief is. Wil men voorbeelden? In de
afgeloopen twee weken zijn in de Haarlem
mer Hout uitgehaald: 16 nesten van merels.
4 nesten van zanglijsters, 2 nesten van vinken,
2 nesten van winterkoninkjes en 1 van een
andere zangvogel. Deze nesten waren officieel
bekend en konden daarom geteld worden, bij
deze telling moet men natuurlijk nog in aan
merking nemen, dat op andere niet officieel
bekende plaatsen, wellicht nog meer nesten
zijn uitgehaald. Het nestuithalen is echter
niet het eenige euvel, bekend is bijv. ook dat
de jeugd de vogels bang maakt door met
stokken op de nestkastjes te slaan of er met
steenen naar te gooien. Ook de beplanting
moet het in den Hout vaak ontgelden. Onder
de wilde anemoontjes bijv is een ware ver
woesting aangericht: men heeft ze letterlijk
geplunderd. Roovertje spelen is een onschuldig
spel, maar ongelukkigerwijze wordt het steeds
gespeeld in gebreden met dichte vegetatie en
zoo kon het gebeuren, dat wij er dezer dagen
getuige van waren, hoe juist in een boschje
waar twee nachtegalen broedden, gespeeld
werd; het ge\-olg laat zich gemakkelijk raden.
Zelfs volwassenen plegen een dergelijke om
geving als rustplaats te verkiezen.
Vernieling van den vogelstand is in veler
lei opzichten betreurenswaardig, maar zeker
in dezen tijd, waarin Wij alles van den pro
ductieslag verwachten, niet goed te praten.
Het is immers een bekend feit, dat de vogels
groote opruiming houden onder de insecten,
die op hun beurt weer onze voedingsmidde
len belagen. Daarom zou het zoo goed zijn,
indien de opvoeders der jeugd deze zaak eens
ter harte namen.
Men bedenke bovendien, dat strengere
maatregelen tegen de bedrijvers van dit en
dergelijk kwaad zullen volgen. Het zich bui
ten de paden begeven zal in de toekomst
onder geen voorwendsel nog toegestaan zijn;
men stelt zich onherroepelijk aan een be
keuring bloot, wanneer men in de dichte
vegetatie wordt betrapt, of wanneer men
bezig is het gras plat te treden.'
Van offieieele zijde vernemen wij voorts,
dat de oprichting van een Haarlemsche vo-
gelbeschermingSwaeht in voorbereiding is.
De leden van deze vrijwillige wacht zullen
de bevoegdheid verkrijgen in ergerlijke ge
vallen op te treden en bekeuringen tot stand
te brengen. Men kan ten aanzien van de
jeugd gerust vaststellen, dat wie niet hooren
wil dan maar voelen moet. Op ons, volwas
senen, rust dc taak onzen invloed aan te
wenden, opdat het zoover niet behoeft te
komen.
Machtig document van titanische worsteling.
Vrijdagavond heeft in het Cinema-Palace
een gastvoorstelling plaats gehad, waarin
de film „De veldtocht in het Oosten" voor
een zeer talrijk publiek is vertoond.
Een groot aantal vooraanstaande perso
nen was aanwezig. Opgemerkt werden o.m.
de referent H. Eggert, die den Beauftragten
des Reichskommissat/s vertegenwoordigde,
majoor Flohl, luitenant Bolt, de overige
referenten van den Beauftragten, talrijke
officieren van de Duitsche Weermacht, de
heer M. Gerisch, Ortsgruppenleiter der N.
S.D.A.P. te Haarlem en andere^nctionaris-
sen. Van Nederlandsche zijde waren aan
wezig Mr. A. J. Backer, Commissaris der
Provincie, S. Plekker, burgemeester van
Haarlem, bestuursraden der Provincie en
wethouders van Haarlem, A. H. v. d. Horst,
districtsleider van District 14 der N.S.B. en
talrijke functionarissen.
Het podium was fraai met bloemen ver
sierd.
Voordat „De veldtocht in het Oosten" op
het doek verscheen, heette de heer Geriscn
de aanwezigen welkom en vestigde de aan
dacht op de beteekenis van de groote wor
steling aan het Oostfront en op de waarde
van de onmetelijke offers, die daar nu reeds
een jaar gebracht worden.
De stelling is niet gewaagd, dat maar
weinigen onzer zich ten volle kunnen realD
seeren. wat de striid aan het Oostfront be-
teekent en omvat. Wij weten, dat. in wezen
twee levens- en wereldbeschouwingen daar
botsen, wij weten, dat twee beschavingen
elkander daar bekampen en dat de krijg
woedt in een grensgebied met tal van centra
van industrie en productiewezen. Ook weten
wij. dat twee millioenenlegers, in de per
fectie uitgerust en met ongetelde reserves
tegenover elkander staan en dat de inzet
van den strijd gansche werelddeelen omvat.
Dit alles weten wij. Nochtans is de Ne
derlander geneigd, zich minder te verdiepen
in het groote geheel en zijn aandacht te
wijden aan het partieele. den strijd om een
stad. een phase in den strijd, een tydelijken
tegenslag of een paar maanden winterkli-
maat. Wat zich in Oost-Europa sinds Juni
1941 afspeelt, ligt zoo geheel buiten de ver
houdingen van onze begrippen van oorlog
voering, dat eenige dwaling in dezen "»e-
griiDelijk is.
Het is dan ook niet de minste verdienste
van de film „De veldtocht in het Oosten",
dat zij ons het beeld geeft van een oorlog,
die op een front van 2400 K.M. wordt ge
streden en al kan een journaal (want dat
is deze film op zichzelf) ons ten slotte toch
maar ten deele, zeer ten deele, een indruk
geven van wat zich daar in het tweede half
jaar van 1941 tusschen Moermansk en de
Krim heeft afgespeeld, iets van het gigan
tische van dezen strijd wordt ons toch be
wust bij het zien van deze reusachtige aan
tallen wapens van allerlei soort en de oh-
getelde legers.
De film volgt voor het overige de krijgs
bedrijven op den voet. Wij zien den op
marsch naar de Duna, die het eerste groote
Duitsche succes, het doorbreken van de
Stalin-linie, ten gevolge had en het begin
was van de bevrijding der Oostzeelanden,
die door den G. P. Oe-geesel zooveel on
beschrijfelijk leed te. verduren hebben ge
had. Dan volgt de verovering van Dago en
Oesel, het driest bedrijf der Duitschers met
hunne snelbootcn, de strijd aan het Finsche
front, de aanval op en de bezetting van
Viborg, vervolgens de slagen van Bialystok
en Minsk en de strijd qm Smolensk, die de
groote omsingelingsslagen van Wjasma en
Brjansk voorafging en waarin 650.000 krijgs
gevangenen in Duitsche handen vielen.
Doch een niet minder belangrijk deel van
de film is gewijd aan den strijd, die op den
rechtervleugel is gevoerd, de oorlog in
Bessarabië, de verovering van de Oekraïne
en de verovering,;door de Roemenen, van
Odessa. De omsingeling van Gomel, waar
bij 25 Russische divisies zich moesten over
geven, maakt een belangrijk deel van de
film uit en met den strijd om Moskou wordt
deze documentatie besloten.
Zoo is het anderhalf uur krijgsbedrijf,
dat ons op het witte doek voorbijrolt en dat
eigenlijk overal hetzelfde tafereel oplevert,
n.l. dat van een optrekkend, zegevierend
leger, dat geen belemmeringen kent en zich
door geen hindernis laat ophouden. Zelfs
zou dit alles eenigermate vermoeiend wer
ken op den toeschouwer, als niet de mach
tige indruk van de reusachtige aantallen,
waarmede in dezen Oost-Europeeschen oor
log wordt gewerkt, het won van al het an
dere: kanonnen, tanks, vliegtuigen, op iedere
plek van het oorlogsterrein verschijnen ze
Uit een blijkbaar onuitputtelijk arsenaal en
de gedachte, dat dit alles nu reeds welhaast
een jaar plaats vindt over een front, dat
strekt van de Noorc^lijke IJszee tot de
Zwarte Zee, wekt iets van een realiteit,
waarvan ten slotte toch maar weinigen een
juiste voorstelling zullen hebben.
Kan men deze film daarom waardeeren,
net prachtig élan van den Duitschen sol
daat, de dappere, gedisciplineerde vechter
onzer dagen, die zich deel weet van een
geperfectioneerde oorlogsvoering, komt in
de film naar den eisch tot uiting en ver
levendigt bij herhaling de bewondering voor
een leiding, die boven dit alles staat, ieder
zijn plaats toebedeelt ei» in luttel maanden
successen behaalde, die voor dezen jaren
en jaren van moeizame» strijd gevergd zou
den hebben.
Resumeerende kunnen we „De veldtocht
in het Oosten" aanmerken als een machtig
document van het omvangrijkst en meest
verbitterd oorlogsbedrijf, dat de wereld ooit
aanschouwde en dat een juisten indruk
geeft van den omvang dezer titanische wor
steling. F. C. DERKS.
Dienstplichtkwestie in Canada
urgent.
Het Londensche blad Observer publi
ceert een bericht uit Ottawa, waarin ge
meld Wordt, dat de crisis over den dienst
plicht langzamerhand het bestaan van de
Canadeesche regeering bedreigt. Omtrent
de kwestie, of een algemeene dienstplicht
moet worden ingevoerd of niet. of de
Canadeezen naar overzeesche gebieden
gestuurd moeten worden *>f niet. zijn de
partijen het dermate oneens, dat haar
'houding vóór of tegen de regeering op het
oogenblik zeer onzeker is.
