Doorbraak in Libië van Acroma tot de kust. Diepe bres in defensiegordel van Sebastopol lware zeeslag ten N. van Tunis. 287e Jaargang No. 139 x T T 1 1 m Dinsdag 16 Juni 1942 Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p kwartaal 3,4ï, y0™"1* I fiB T| y" Bureaux Haarlem: Groote ïloutstraat »3, BUkantoori Soenda- fr»nco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën 3—is I I I I I I I I IB ^Lft .11111 III plein S7. Tel: Directie 13081, Hoofdredactie 15054, Redactie ïosoe. n.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dnbhele prijs. w Ar JL A> JL Mk JL A ^p^KL IL Jl A Administratie 10721. 1102S, Soendapleln 12230. Postgiro 134551. Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. ra m. Kennemer Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Z z:~zr"™w- v. BAUDEWYNs. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks bthalve op Zon- en feestdagen. Twee kruisers vernietigd, slagschip, vliegkamp schip en nog twee kruisers zwa$r beschadigd. Alle vijandelijke strijdkrachten ten Westen van de doorbraak in Libië zijn omsingeld. Het aantal gevangenen en de bult is nog niet bekend. In den zeeslag werden voorts een torpedojager en vier andere schepen tot zinken gebracht; de strijd duurt voort. Het hoofdkwartier van de Italiaansche weermacht deelde gisteravond om 18.22 uur jn een extra-bericht mede De nieuwe phase van den slag, die begonnen is na den val van Bir Hacheim, is na bloedige gevechten geëindigd met een scheiding van de vijandelijke strijdkrachten, ïfe strijdkrachten van de Spil, die Acroma gepasseerd zijn, evenals den kustweg, de „Via Balbia", hebben de kust bereikt. Alle groote vijandelijke eenheden, die zich ten Westen hiervan bevinden, zijn omsingeld. Het aantal gevangenen en de buit kunnen voor het oogenblik niet berekend worden. Het gistermiddag uitgegeven Italiaansche weermachtbericht luidde: „In de zóne van Ain el Gazala levendige activiteit van artillerie en patrouilles. De ver liezen, door den vijand tijdens de gevechten i 12 en 13 Juni geelden, bedragen: 69 tanks 13 kanonnen vernield of buitgemaakt, 700 gevangenen. De luchtmacht heeft doeltreffen de aanvallen gédaan op concentraties van strijdmiddelen en troepen achter de vijande lijke linie: 8 pantserwagens geraakten in brand. Eenige tientallen autocars werden ge troffen en beschadigd. In de Middellandsche Zee wordt sedert Zondag een hevige actie van luchtmacht en vloot tegen twee groote, krachtig verde digde Briïsche konvooien ondernomen. Na de ontruiming der puinhoopen heeft men vas'gesteld. dat het totale aantal slachtoffers van den vijandelijken luchtaanval op Tarente 99 bedraagt, van wie 12 niet geïdentificeerd konden worden'1 Op het weermachtbericht volgde korten tijd later een extra-bericht van het Italiaansche hoofdkwartier, hetwelk luidde: Een der beide konvooien, waarvan mel- dirjg gemaakt werd, is, toen het onder es corte van talrijke oorlogsbodems en twee vliegkampschepen uit den Atlantischen Oceaan kwam, in de vroege ochtenduren van 13 Juni ontdekt door verkenningsvlieg tuigen, den geheelen dag achtervolgd en Zondag herhaalde malen door Italiaan sche luchtstrijdkrachten aangevallen in de wateren tusschen Sardinië en Tunis. Sterke formaties torpedovliegtuigen en bommenwerpers, die snel waren geconcen treerd op de gunstigst gelegen steunpunten, volgden elkaar op van zonsopgang tot onder gang en ondervonden een scherpe reactie van de escorteerende vaartuigen, alsmede ver woede aanvallen van de jachtvliegtuigen, die van de vliegtuigmoederschepen waren opge stegen. Twee kruisers, een torpedojager en vier andere schepen werden tot zinken ge bracht. Een slagschip, een vliegkampschip, twee kruisers, een torpedojager en vier andere schepen werden herhaalde malen met torpedo's en bommen getroffen en ernstig beschadigd. Tijdens de felle gevechten, die zich bij elke nieuwe golf van onze luchtforma- tles afspeelden, werden vijftien vijande lijke vliegtuigen brandend neergehaald. Twintig Italiaansche vliegtuigen keerden niet op haar basis terug. Eenige beman ningen werden gered door reddings watervliegtuigen. Japan's verhouding tot de Sovjet-Unie. De ^woordvoerder der Japansche regeering, Hori, heeft voor de radio het volgende' ver klaard inzake de verhouding tusschen Japan, de Sowjet-Unie en Amerika: Engeland wenscht dat de Sowjet-Unie ster ker dan tot dusver tegen Duitschland strijdt en Amerika wenscht, dat de Sowjet-Unie de vijandelijkheden tegen Japan zal beginnen. Hierin ligt reeds de mogelijkheid voor een conflict tusschen de Sowjet-Unie eenerzijds en Engeland en de Vereenigde Staten ander zijds, daar deze beide landen nauwelijks in staat zijn om behalve in ijdele beloften den Sowjets werkelijke en practische hulp te ver kenen om de militaire ineenstorting te voor komen. Ondanks alle propaganda moeten derhalve de betrekkingen tusschen deze drie landen ook in de toekomst „delicaat" wor den genoemd. Sovjet-missie in Mexico. Naar de Britsche berichtendienst uit Mexico weidt, is daar uit Washington een politieke en militaire Sowjetmissie per vliegtuig aan- lekomen onder leiding van den militairen at taché te Washington. ENGELSCHE MIJNEN IN ZWEEDSCHE WATEREN. Berichten van de Dagens Nyheter, volgens *elke Britsche vliegtuigen mijnen in de Jïzeedsche wateren hadden laten vallen, wor den door het Zweedsche telegraafagentschap «vestigd. Drie Engelsche vliegtuigen hebben 'n den nacht van Dinsdag op Woensdag tij dens het vliegen boven Zweedsch territorium, oy Helsingborg, mijnen in de Zweedsche wa teren laten vallen. Het Zweedsche luchtdoel geschut opende het vuur. KORT NIEUWS By het achteruitrijden van de met bussen Welk geladen vrachauto van A. Abbing te Noord- uren, geraakte zijn 3-jarig dochtertje onder de melen. Eenige ogenblikken na het ongeval overleed «I meisje. Gistermorgen is op de Prins Hendrikkade je Amsterdam een ernstig ongeluk gebeurd, dat een man het leven heeft gekost. Deze was bezig Wet het overbrengen van cylinders gevuld met 'Cetyleengas van een wagen naar een boot. Tij- eens het overbrengen Is een van cylinders door 'ot nu toe onbekende oorzaak ontploft, waardoor «e man op slag werd gedood. Berichten van de propaganda-campagnie *«n het Nederlandsche legioen aan het oostfront worden uitgezonden op Dinsdag 16 dezer over Silver sum I, van 18.30 tot 18.45 uur. De commandant van een luchtregiment, de commandant van een luchtgrqep en twee eskadercommandanten ontbreken op het ap pèl. Talrijke leden der bemanningen zijn ge wond geraakt. Drie vliegtuigen met kogel gaten doorzeefd, konden Italiaansch gebied bereiken. De operaties werden van de vroege och tenduren van Maandag af hervat en wer den tegen andere vijandelijke eenheden voortgezet. Rijksraad voor wetenschappe lijk onderzoek in Duitschland. Het „Reichsgesetzblatt" bevat een be sluit van den Führer,, waarbij Rijksmaar schalk Hermann Göring belast wordt met de oprichting van een Rijksraad voor we tenschappelijk onderzoek. Tevens moet de Rijksmaarschalk van dezen raad het voor zitterschap op zich nemen. De thans be staande Rijksraad voor wetenschappelijk onderzoek, die ressorteerde onder het mi nisterie voor wetenschap, ppvoeding en volksontwikkeling wordt in den nieuwen raad opgenomen. Serrano Suner in Italië. De Spaansche minister van buitenland- sche zaken, Serrano Suner, is te Livorno aangekomen. Hij werd ontvangen door zijn Italiaanschen ambtgenoot, graaf Ciano. Beide ministers zullen te Livorno bespre kingen voeren. Na den ondergang van de Lexington. Van bevoegde zijde verneemt het D.N.B.: Bij den ondergang van het grootste Ameri- kaansche vliegtuigmoederschip Lexington in de zee- en luchtslag in de Koraalzee zijn van de uit 1401 koppen bestaande bemanning 679 officieren en manschappen om het leven ge komen. Een deel van de geredde leden der bemanning kon door Japansche oorlogssche pen aan boord worden genomen. In totaal bedraagt het aantal in Japansche gevangen schap geraakte leden der bemanning van de Lexington 324 man, onder wie 47 officieren. Vijand ontruimt verscheidene stellingen ten Zuiden van de stad. Bij Charkof steeg het aantal gevangenen tot 25.000. Achter Koersk drijven Duitschers en Hongaren de bolsjewisten terug. Vijandelijke groepen achter het Duitsche front vernietigd Aanval uit zee op de Krim afgeslagen Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: „In den strijd om Sebastopol werd de vijand ondanks hardnekkig verzet uit verscheidene krachtig ver sterkte stellingen van het Zuidelijk front van de vesting geworpen. In een achter - volgingsaanval gelukte het de aanval lende infantferie een diepe bres te slaan in het vijandelijke verdedigingsstelsel. Boven het vestinggebied schoten forma ties jachtvliegtuigen, die ter bescher ming van de gevechtseskaders in den strijd waren geworpen, zonder eigen verliezen 16 bolsjewistische vliegtuigen' neer. In het gebied ten Oosten van Char kof werden de overblijfselen van den verslagen vijand vernietigd of gevangen genomen. De Zondag gemelde cijfers zijn tot meer dan 25.000 gevangenen, 266 tanks en 208 stukken geschut ge stegen. In het gebied ten Oosten van Koersk sloegen Duitsche en Hongaarsche troepen herhaalde aanvallen van den vijand af. In den centralen en Noordelijken sector van het front namen eigen plaatselijke aanvals- operaties in het achterwaartsche gebied van het front opnieuw een gunstig verloop. Op verschillende plaatsen werden afzonderlijke groepen regulaire troepen en benden ver nietigd. Aan het W olcho f-front werden vrij sterke vijandelijke aanvallen in zware Sebastopol, de voornaamste marinehaven der bolsjewisten aan de Zwarte Zee, ligt op het Zuidelijkste deel van de Krim. Ver der naar het Noorden (bovenste kaartje) vindt men Eupatoria, beroemde badplaats en vroeger centrum van 't mondaine leven van den adel voor welks kust thans de Zwarte Zeevloot der Sowjet-Unie een po ging heeft gedaan om den druk op Sebas topol te verminderen. Geheel rechts het begin van den land tong van Kertsj. Op het onderste kaartje de situatie va»- de onmiddellijke omgeving der stad. gevechten afgeslagen. In Lapland om singelden Duitsche jachtcommando's in het ongebaande boschgebied superieure vijan delijke strijdkrachten, die vernietigd werden. In het hooge Noorden bestookte de lucht macht het havengebied van Moermansk met bommen en beschadigde een vijande lijken torpedojager. In de periode van 2 tot 11 Juni verloor de bolsjewistische lucht macht "456 vliegtuigen; hiervan werden er 343 in luchtgevechten, 66 door luchtdoel- artillerie en 28 door formaties van het leger vernietigd, de overige werden op den grond vernield. In dezelfde periode gingen aan het Oostelijk front 47 eigen vliegtuigen ver loren. In Noord-Afrika sloegen Duitsche en Italiaansche troepen den vijand in he vige gevechten verder terug. De vijand ver loor hierbij 52 pantserwagens en talrijk oor logstuig. Duitsche jagers schoten gisteren 14 Britsche vliegtuigen neer. In den strijd om Sebastopol hebben zich bij de veroveringen van het fort Stalin een bataljon van een Nedersaksisohe infante riedivisie onder bevel van majoor Arndt, een pioniercompagnie onder bevel van eerste- luitenant Heyer en een batterij stormge- schut onlder bevel van kapitein Caesar bij zonder onderscheiden. Het D.N.B. verneemt voorts: Aan de Westkust van cje Krim. bij Eupa toria hebben Sovjet-oorlogsschepen een aanval gedaan op de kust, welke waarschijn lijk bedoeld was als afleidingsmanoeuvre in verband met de gebeurtenissen op het front van Sebastopol. Er ontstond een artillerie gevecht tusschen de-oorlogsschepen en Duit sche kustartillerie, waardoor de bolsjewis ten na eenige treffers gedwongen wedden den steven te wenden. Groote Japansche vorderingen in Centraal China. Japansche strijdkrachten hebben de stra tegisch belangrijke stad Kientsjang, ten Zuid oosten van Foetsjau, in Kiangsi bezet. De 10.000 TSjoengkineezen, die de stad verde digden, zijn op de vlucht geslagen. Japansche troepen, die in de provincie Tsje Kiang opereerden, hebben Donderdag de grens der provincie Tsje Kiang en Kiangsi bereikt en des avonds de grensplaats Jowoe bezet. Keurtroepen van het Japansche expeditie- leger, die in de provincie Honan opreeren, hebben Woensdag het belangrijke steunpunt Linsjien veroverd. Van een Japansche basis in Kiangsi wordt gemeld, dat snelle vorderingen worden ge maakt met de zuiveringscampagne in de pro vincie Kiangsi. Joesjam, het vliegveld, dat Tsjoengking gebruikte voor importdoeleind en in Kiangsi, is bezet. Van hier trekken de troe pen in Zuidelijke richting op, Van het front in Kiangsi wordt gemeld, dat de Japansche strijdkrachten na de ver overing van Kwangfeng, Sjangjau in Kwang- sin volledig bezet hebben. Sjangjau is de ze tel van het hoofdkwartier der derde Chinee- sche oorlogszone. Een Japansch detachement, dat van Foetsjau uit naar Kien-Tsjang oprukt in het Noörden van Kiangsi, heeft Zaterdagmiddag Kinki veroverd, dat op ongeveer veertig kilometer ten Noordoosten van Kieng Tsjang is ge legen. NOODLANDING VAN AMERIKAANSCHE VLIEGTUIGEN IN TURKIJE. Uit Ankara wordt gemeld, dat Vrijdagmiddag drie groote viermotorige Amerikaansche mi litaire vliegtuigen, die de Chineesche herken- ningsteekens droegen, een noodlanding heb ben gemaakt op het vliegveld van Ankara en een vierde te Arifiye. De inzittenden zijn ge ïnterneerd. Volgens niet-bevestigde berichten zouden deze vliegtuigen uit Sebastopol gevlucht zijn. Bij het vliegen boven de Turksche oorlogs haven en het verboden gebied van Izmir zijn de vliegtuigen door het Turksche luchtdoel geschut onder vuur genomen. Naar te Istanboel bekend is geworden, moe ten de drie. respectievelijk vier Amerikaan sche vliegtuigen, die Vrijdag een noodlanding: hebben gemaakt, maar een deel gevormd hebben van een aantal Amerikaansche vlieg tuigen, welke gisteren over Turkije vlogen. Adriaan v. d. Horst overleden. (Archief H. C.) In den ouderdom van 73 jaar is te Am sterdam overleden de heer Adriaan van der Horst, die lange jaren het vaderlandsche tooneel op waardige wijze heeft gediend Het verscheiden van dezen acteur roept herinneringén wakker aan de groote dagen van het Nederlandsche tooneel, waarin hij, naast vele anderen, zoo'n belangrijke plaats innam. Met. Adriaan van der Horst is een too- neelspeler heengegaan van de oude garde. Hij was een kenner van het tooneel als weinig anderen. Zijn woord had gezag en menig jong talent heeft, dank zij zijn er varing en inzicht een hooge sport op de ladder der tooneelspeelkunst mogen be reiken. Men zag "fan der Horst de laatste jaren niet meer op de planken. Maar dat nam niet weg, dat hij zoolang de arbeid hem vergund was, de volledige leiding behield. Als regisseur van formaat heeft hij menig stuk geleid tot grandioze successen. Geboren 19 Juli 1868 te Dordrecht, de buteerde hij 25 November 1887 te Rotter dam. In 1893 stichtte hij met Mari J. Ter- nooy Apel, Henri van Kuyk erf L. H. Chris- pijn Sr. de later zoo vermaarde Tooneel- vereeniging. Bijna twintig jaar heeft dit gezelschap onder de bezielende leiding van Van der Horst, bijgestaan door zijn eveneens zoo begaafde vrouw Wilhelmina van der Horst- Van der Lugt Melsert, groote triomfen mo gen oogsten. Behalve werken van - Nederlandsche schrijvers werden ook de belangrijkste bui- tenlandsche stukken van 't moderne genre gespeeld, waarbij de klassieken niet wer den vergeten. In 1911 kwam Van der Horst eenigen tijd bij Roy aards als regisseur, waarna hij naar Antwerpen vertrok, om daar de leiding van den Nederlandschen schouwburg op zich te nemen. In 1919 richtte hij samen met Jan Musch „Het Schouwtooneel" op, waarvan hij 14 jaar lang de leiding had. Toen „Het Schouw tooneel" uiteengegaan was, kwam Van dei- Horst bij het Rotterdamsch Hofstadtooneel. Van der Horst heeft het Nederlandsche tooneel met zijn rijke talentvolle gaven ge diend op een wyze, die zijn naam onver brekelijk heeft verbonden aan de geschie denis en ontwikkeling van dat tooneel. Ook als schrijver heeft hij belangrijke bijdragen geleverd en niet ten onrechte werd hij eenmaal een pionier van het realisme genoemd. Onze Haarlemsche lezers zullen zich Adr. van der Horst ongetwijfeld nog herinneren als regisseur van Het Schouwtooneel. Me nige opvoering in onzen Haarlgmschen schouwburg was de vrucht van zijn arti stieke intuïtie en zijn voortreffelijke regie. Mogen wij slechts herinneren aan Paschen van Strindberg; Levensstroomingen van mevr. Simons-Mees; De Paradijsvloek van Laudy; Mariken van Nimwegen e.a. De teraardebestelling zal plaats vinden op Zorgvlied te Amsterdam. Zaterdag komt het extra rantsoen voor de rookers. Elders in dit blad,is een officieele jublleatie opgenomen betreffende het langekondigde extra rantsoen rook waren. In de week van 20-27 Juni a.s. worden 10 sigaren extra beschikbaar gesteld op de bon van de tabakskaart en 40 sigaretten op de bon van de sigarettenkaart. In de week varf 27 Juni tot 4 Juli a.s. zal men op een extra bon van de tabakskaart nog weer 40 sigaretten kunnen koopen. Nederlandsche meisjes in Duitschland aan den slag. In heel het uitgestrekte Groot-Duitsche rijk, in de nabije grensstreek als in Silqzië,, op het platteland als in de groote steden, in Berlijn, Hamburg, Bremen, Leipzig en Frankfurt, overal, waar groote fabrieken zijn, vinden thans Nederlandsehe meisjes een broodwinning. Een zeer goede brood winning zelfs. De verdiensten, welke deze meisjes in allerlei soorten fabrieken ont vangen, zijn belangrijk hooger dan men doorgaans in Nederland gewend was aan vrouwelijke arbeidskrachten te betalen. De meisjes leveren daar geen knutselwerk of arbeid, welke eigenlijk niet gis volwaardig beschouwd wordt. Met alle aangeboren be hendigheid, die vrouwen nu eenmaal voor veel beroepen tot uitermate geschikte ar beidskrachten bestempelt, nemen ze aan het reusachtige arbeidsproces deel, dat zich he den ten dage in nimmer geziene vormen en omvang in het Groot-Duitsche -rijk heeft ontwikkeld. In de laatste weken hebben zich opnieuw hondertien Nederlandsche meisjes bij de ar beidsbeurzen voor werk in Duitschland ge meld. Gaarne willen ze wat verdienen om zich datgene te verschaffen, wat ze zich vroefer moesten ontzeggen. De loonen zijn zoo hoog, dat na aftrek van alle kosten voor huisvesting en verpleging een mooie spaar cent overblijft. DUITSCH-ROEMEENSCHE HANDELSOVEREENKOMSTEN. De handelsonderhandelingen, die te Boeka rest de; laatste weken tusschen delegaties der Duitsche en Roemeensche regeeringen ge voerd rijn. zijn geëindigd met overeenkomsten, die Vrijdag zijn onderteekend. In de verklaring wordt er onder andere op gewezen, dat voor de Roemeensche economie de Duitsche grondstoffen en leveranties van machines van zeer groot belang zijn, terwijl Roemeensche leveranties van petroleum en op landbouwgebied een belangrijke bijdrage vormen voor de Duitsche oorlogseconomie. Kerndag van N.S.D.A.P. en N.S.B. Toelichting op actueele vraagstukken De leider van de N.S.D.A.P in Nederland, Hauptdienstleiter Schmidt, en de plaatsver vangende leider van de N. S. B. Van Geel kerken, hebben Zondag op een gemeen- schappelijken districtskerndag der N. S. D. A. P. en N. S. B. te Zeist een toelichting gegeven op de actueele vraagstukken van den dag, hetgeen de bijeenkomst een zeer levendig karakter verleende. Hauptdienstleiter Schmidt schilderde de ontwikkeling van het nationaal-socialisme in Duitschland en besprak de groote revo lutie, die in enkele jaren tijds het uiterlijk van het land en het geheele kenmerk van de Europeesche politiek heeft veranderd. Daarop behandelde hij de gemeenschappe lijke taak, voor welker uitvoering üe Duit sche en Nederlandsche nationaal-socialisten gereed staan. Scherp formuleerde hij den eisch, dat de samenwerking van dit oogen blik zoodanige vruchten moet afwerpen, dat men nooit weer de wapenen tegen elkaar zal opnemen. De menschen die nog altijd hangen aan hef verleden denk;n wel, dat de Engelschen hen eens zullen bevrijden, maar Engeland zal zichzelf verstikken in het bolsjewisme. Onze legers, die thans zoo succesvol den winter in Rusland hebben, doorstaan, hebben daarmede ^bewezen, dat zij zullen overwinnen. Ook zal de tijd komen, dat Engeland de kracht van deze legers zal gaan gevoelen. Spr. trok vervol gens een parallel tusschen dezen strijd en den vroegeren strijd op binnenlandsch poli tiek gebied in Duitschland. De strijd richtte zich in de eerste plaats tegen het commu nisme. De democraten en kapitalisten, die aan de vijandelijke zijde slechts op den rand meeliepen, werden bestreden en waren wel. dra vernietigd. Op belangwekkende wijze gaf Haupt dienstleiter Schmidt vervolgens een uiteen zetting over de politieke ontwikkeling hier te lande. De dag zal komen, waarop ook in Nederland het geheele volk gewonnen zal zijn, met uitzond_ering van de joden. Een strenge waarschuwing richtte Hauptdienstleiter Schmidt vervolgens tot hen, die meenen hen, die hun mede werking verleenen, straffeloos te kunnen beleedigen. Het mag niet meer voor komen, dat men de ouders van de Ne derlanders, die in den strijd tegen het bolsjewisme zijn gevallen, met smaad- brieven beleedigt. Hiertegen zal met krachtige middelen worden opgetreden. Voorts kondigde hy een onverbiddelijken strijd aan tegen het jodendom. Het joden dom wordt hier en ln geheel Europa totaal vernietigd. Onder grooten bijval van de vergadering verklaarde hij, dat men niet eerder zal ophouden, voordat de laatste jood verdwenen is. Diepen indruk maakte ook zijn waarschuwing tegen saboteurs. „Past op. wij zün sterk genoeg. Hier wordt gevochten. Wanneer jongelui probeeren in bootjes naar En geland te varen, dan dienen zij te weten, dat zij daarmede hnn hoofd wagen." Hij noemde het een wijs besluit van den weermachtsbevelhebber, dat hij 2000 offi cieren van het voormalige Nederlandsche leger in' krijgsgevangenschap naar Duitsch land heeft laten terugbrengen, waarbij hij herinnerde aan de slecht begrepen edelmoe digheid van den Fiihrer. „Door dit wijze besluit zullen zij voor hun gezin behouden blijven, een omstandigheid, waarvoor deze gezinnen ons later ongetwijfeld dankbaar zullen zijn." Spr. richtte eveneens een ernstige waarschuwing tot de sluikhandelaren. „Op dit punt dulden wy geen gek scheren. Hier wordt krachtig opgetreden Het volksbelang eischt de totale vernie tiging van deze schadelijke elementen, die op winstbejag uit zijn." Ten slotte richtte spr. tot alle aanwezigen een hartelijken oproep, een iuist begrip te toonen voor een kameraadschappelijke sa menwerking bij het oplossen van de gemeen schappelijke taak. „Laten wij* hard als ijzer worden, en laten wii elkander wederkeerig helpen en steunen. Eens zal de vrijheid van het dagelijksch brood voor allen veroverd zijn. Eens hebben wij zonder wederzijdsch begrip tegenover elkaar gestaan, dat mag niet meer voorkomen en zal ook niet meer gebeuren. Zij, die na ons komen, zullen een betere toekomst tegemoet gaan." De plaatsvervangende leider van de N.S.B., Van Geelkerken, gaf eerst een dui delijke uiteenzetting van zijn standpunt in zake het jodenvraagstuk. Het jodendom is geen probleem van Nederlanders of Duit schers, doch van het nationaal-socialisme. „Wij beschouwen dit probleem hier te lande pas dan als opgelost, wanneer de laatste jood ons land verlaten heeft". Van de N.S.B.-ers eischte hij, bij de be strijding der ioden de discipline te hand haven. Niet minder verhelderend waren zijn verklaringen over de samenwer king met Duitschland. Hij hekelde op ironische wyze de vrees van hen, die van meej^ng zijn, dat de N.S.B. streeft naar een te nauwe samenwerking met Düitschland. Uit deze vrees spreekt de gezindheid van tegenstanders, die dit reeds tien jaar lang beweerd hebben. Dat de Duitschérs ons de hand tot samenwerking reiken, nu de eindover winning nog niet veroverd is, is een grootmoedigheid waarvoor wij zeer dankbaar zijn. Wanneer de overwin ning behaald is, zullen heele volks stammen snel komen aanloopen om te verklaren, dat zij gaarne met Duitsch land willen samenwerken.. Voor een samenwerking op leven en dood met de N.S.D.A.P. in ieder opzicht bij den strijd en den opbouw in het Oosten, zijn wij gaarne zonder eenige aarzeling bereid, omdat wy daardoor de zekerheid hebben, dat wij de toekomst van ons volk waar borgen. Vervolgens gaf hij een uitvoerige uit eenzetting van de beteekenis der eedsaf legging op 20 Juni. Mussert heeft zich te genover» den Führer op leven en dood ver plicht voor den stryd aan de zijde van Duitschland. Na een overzicht te hebben gegeven van de ontwikkeling op het gebied van de bin- nenlandsche politiek vóór 10 Mei, onder zocht Van Geelkerken, welken invloed de N.S.B. thans reeds gewonnen heeft. Het Nederlandsche volk geeft in zijn over- groote meerderheid reeds thans toe, dat de politieke partijen niet meer kunnen terug- keeren. Eveneens wil men niet meer de politieke leiding terughebben, die het volk m den steek gelaten heeft. Het volk moei er thans toe gebracht worden, de leiding van de N.S.B. te erkennen. Zooals de vrij willigers in het Oosten weerstand bieden Het wereld-scliepenreservoir. D. Het lot van Engeland heeft in 1918 aan een zijden draadje gehangen. Toen Duitschland in November van dat jaar ten gevolge van binnenlandsche moeilijkheden schorsing der vijandelijkheden vroeg wist de wereld niet. dat Engeland op dat oogen blik vrijwel aan het einde van zijn kracji- ten was en dat een verlenging van den oorlog met slechts enkele maanden de zege hoogstwaarschijnlijk aan den Duitschen kant zou hebben gebracht. Dat is later pas gebleken. Toen is van Engelsche zijde erkend, dat de Duitsche onderzeeboot dermate had huisgehouden in de Britsche handelsvloot, dat deze aan het einde van haar vermogen was gekomen en het was niemand minder dan Churchill, de tegenwoordige premier, die op 12 Ja nuari 1919 in de „Sunday Pictorial" schreef: „Mag ik het zeggen? Wij zijn er op het nippertje doorgekomen. Hoe meer wij over den oorlog vernemen, des te dui delijker ziet men m, aan welk een klein, dun, gevaarlijk draadje onze overwinning heeft gehangen. Bij den eersten aanval werd Frankrijk bijna vernietigd. Weinig - scheelde het, of de onderzeeboot-handels oorlog zou in stede van Amerika aan onze zijde te brengen, ons door honger tot on voorwaardelijke overgave hebben gedwon gen. Het was een nek-aan-nek-race tot het einde". Nu er in Duitschland geen sprake is van binnenlandsche moeilijkheden, nu Frank rijk wél bij den eersten aanval vernietigd werd en iederen dag tienduizenden ton nen Britsche scheepsruimte op den bodem der zee terecht komen, dient de vraag zich aan, hoe, na welhaast drie jaar oorlog voeren, het gesteld is met het wereld- schepenreservoir, waarin de Britsche han delsvloot zulk een overwegend aandeel had. In een viertal artikelen in 't Alg. Hbld. heeft de heer J. A. Heringa deze vraag be antwoord en hy komt daarbij tot conclu sies gebaseerd op cijfers, die iedereen kan controleeren die den nabijen on dergang van de geallieerde zee-mogend- heden Engeland en de Vereenigde Staten in het licht stellen. N Engeland en Amerika, aldus luidt zijn eerste conclusie, verkeeren thans reeds in een even kritiek stadium van den oorlog als in November 1918, toen ze, zooals uit hunne eigen sedert verschenen publicaties blijkt bij voortgezetten duikbootenoorlog reeds gedurenden den winter 191819 den strijd hadden moeten staken uitsluitend door absoluut gebrek aan tonnage. Het ton nage-probleem is thans dus voor Engeland en Amerika het uitsluitend beslissende1 vraagstuk geworden. Al heel sterk klemt dit, aldus de schrij ver, voor de tankerschepen. De tankervloot toch is, deels doordat een belangrijk deel der wereldvloot op stookolie is aangewe zen, deels doordat de oorlogsvloten enorm veel stookolie behoeven van een niet te miskennen belang geworden' en wanneer men dan nagaat, dat in Mei werd gepubli ceerd, dat sedert het begin van den oorlog Duitschland 3.100.000 br. r. ton tanker ruimte vernietigde, zoodat men veilig kan aannemen, dat, met hetgeen Italië en Ja pan aan deze vernietiging toevoegden, vier millioen br. reg. ton tankerruimte sinds September 1939 werd geliquideerd, dan blijkt daaruit, dat momenteel 2/3 van de Engelsch-Amerikaansche tankervloot, die eertijds 6 millioen ton bedroeg, ver loren is gegaan. En wanneer men rede neert, dat de geallieerden inmiddels do beschikking hebben gekregen over de 2.8 millioen ton tankerruimte, die Zuid-Ame- rika en de bezette gebieden opleverden, dan beteekenen dc hierboven genoemde cijfers toch nog altijd dat van het totaal vrijwel de helft verdwenen is. En waar de tankerverliezen thans gemiddeld 300.000 ton per maand bedragen concludeert de schrijver, dat vóór het einde van dit jaar Engeland en Amerika den strijd gewonnen zullen moeten geven alléén uit absoluut gebrek aan tankertonnage. Wat is er intusschen over van de Anglo- Amerikaansche vrachtvloot? Door de As- mogendheden werd tot dusver als vernie tigde dan wel gekaperde scheepsruimte opgegeven 22.14 millioen ton. Vermindert men dit met de 4 millioen ton tanker ruimte dan blijkt hieruit, dat goed 18 mil lioen ton vrachtscheepsruimte is vernie tigd, hetgeen 4 millioen ton méér is, dan Engeland (inclusief Canada en de overige dominions) en Amerika samen bezaten bii- het uitbreken van den oorlog, n.l. 2881 schepen met 14.232.500 br. r. ton. De geheele Anglo-Amerikaansche vracht vloot van 1939 —r aldus een volgende con clusie in tonnenmaat gerekend, rust dus thans reeds op den bodem der zee en de oorlog zou dan ook reeds lang ten einde zijn geweest, indien Engeland en Amerika niet hadden kunnen putten uit de vracht schepenreservoirs van de thans door Duitschland en Japan bezette Europeesche landen en hunne koloniën. Dit reservoir complex is evenwel ook reeds belangrijk aan het slinken. En het moge waar zijn, dat men op de werven der geallieerden koortsachtig werkt aan schepen in nieuw bouw, even waar is, dat in ae jongste ge heime Lagerhuiszitting werd toegegeven, dat per maand ongeveer 800.000 ton wordt vernietigd. De schepen, die alsnog gereed kunnen komen zijn te gering in aantal om de oorlogskans nog te doen keeren en kun nen hoogstens het intreden van den abso- luten schepënnoodtoestand eenige maan den vertragen. De cijfers, hierboven genoemd, vergun nen een blik op den wanhopigen toestand, waarin zich het schepen-reservoir van de Geallieerden bevindt en van welke betee kenis dit is voor de voortgezette oorlogs voering heeft men in 1919 in Engeland zelf verklaard en in Duitschland zal men dat zich in dezen tijd zeker herinneren. De slag tusschen duikboot en scheepswerf verloopt tot dusver zonder eenigen twijfel in het voordeel van de duikboot. aan de stormaanvallen der bolsjewieken, zoo zal men hier te lande even hardnekkig zijn taak moeten vervullen. Ook hier geldt in de eerste plaats, de discipline te hand haven, Wanneer het Nederlandsche volk een eigen toekomst wil hebben, dan moet het, zooals wij, met den Führer verbonden zijn. De eedsaflegging op Mussert betee- kent tevens een bondgenootschap met den Führer. Hier moet gestreden en overwon nen worden op leven en dood. Na een kort slotwoord van districts leider Van der Weyden werd de bijeen komst met een drievoudig „Sieg Heil" op den Führer besloten. In de ochtendbijeenkomst hadden de plaatsvervangende scholingsleider der N.S. D.A.P., H. Kuhlmann, en de plaatsvervan gende scholingsleider van de N.S.B., H. C. Nije, het woord gevoerd. Koffers met spek in bagagedepót. Drie inwoners van Zandvoort aangehouden. Zaterdagmiddag j.l. kwam de Zandvoort- sche politie op het spoor van frauduleus vleeschvervoer. In het bagage-depot van de Ned Spoorwegen bevonden zien n.l. 2 koffers, welke bij onderzoek gevuld ble ken te zijn met ongeveer 33 k.g. gezouten spek. Drie inwoners, die tezamen den han del in dit artikel zouden verzorgen, wer den gearresteerd. Het spek werd in beslag genomen, terwijl tegen de aangehoudenen proces-verbaal werd opgemaakt. Ook prijs opdrijving ontbrak hier niet, daar het spek werd verkocht tegen 17.— per k-g. 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 9