Haarlemsche Courant
Nieuwe omsingelingsslag bij Charkof met
Duitsche overwinning geëindigd.
Troepen van de As in Egypte
zetten opmarsch voort..
287e Jaargang No. 149 x
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,13, p. kwartaal 3,12,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën 3—IS
m-m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1300 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Vltc.: Grafische Bedrijven Damiate.
Zaterdag 27 Juni 1942
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BAUDEWYXS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat jj. Bijkantoor: Soendne
plein 37. Tel. Directie 114S2. Hoofdredactie lSOSi, Redactie lOtM,
Administratie 10724, 1U23, Soendapleln 12230. Postgiro 1)«H.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
21.827 gevangenen. Meer dan 100 pantserwagens, 250
kanonnen en een groote hoeveelheid ander oorlogsmateriaal
buitgemaakt of vernietigd. Nieuwe stellingen bij Sebastopol
genomen.
Bommen op woonwijken
van Bremen.
Het Duitsche weermachtsbericht.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
In het Oostelijke deel van het ves-
tinggebied van Sebastopol hebben
Duitsche en Roemeensche troepen na
zwaren strijd op njoeilijk terrein ver
scheidene zwaar versterkte hoog ge
legen stellingen genomen.
In het gebied ten Zuidoosten van
Charkof leidde de omsingelende aanval
van Duitsche en Roemeensche troepen,
doeltreffend gesteund door formaties van
de luchtmacht, tot insluiting en vernieti
ging van Vijandelijke strijdkrachten. In het
verloop der voor den vijand met bijzonder
groote verliezen gepaard gaande gevechten
werden 21.827 gevangenen gemaakt en
meer dan honderd pantserwagens, 250 ka
nonnen en groote hoeveelheden a3n infan-
leriewapens, automobielen en oorlogstuig
Van allerlei aard buitgemaakt of vernietigd.
In het achterwaartsche gebied van den
eentralen frontsector dreven troepen
eener divisie infanterie den vijand oij
plaatselijke gevechtshandelingen uit veld-
stellingen, veroverden daarbij 118 kaze
matten en maakten een groote buit. Tegen
aanvallen van den vijand mislukten. Aan
het front van de YV o 1 c h o f werd de om
singelde vijand door succesvolle aanvallen,
in afzonderlijke groepen verdeeld. Deze
groepen gaan haar vernietiging tegemoet.
Bij gewapende verkenning boven de
Finse he Golf bracht de luchtmacht
een vijandelijke duikboot tot zinken en be
schadigde twee kleine vrachtschepen door
bommen. Nachtelijke aanvallen van de
luchtmacht waren gericht op wapenfabrie
ken aan den boven- en mïddenloop van
de Wolga, alsmede op spoorlijnen in het
gebied omMoskou.
In den tijd van 12 tot 22 Juni verloor
de Sovjet-luchtmacht .468 vliegtuigen,
Daarvan werden er 375 in luchtgevechten,
63 door luchtdoelartillerie en 9 door iov-
maties van het leger vernietigd. De overige
machines werden op den beganen grond
vernield. In denzelfden tijd gingen er aan
het Oostelijk front 42 eigen vliegtuigen
verloren.
In Noord-Af rik a bevinden de
Duitsch-Italiaansche troepen zich verdei
in ö'pmarsch naar het Oosten.
Donderdagnacht ondernam de Brit-
sche luchtmacht aanvallen op verschei
dene plaatsen in het Noord-West-
Duitsche kustgebied, vooral op de stad
Bremen. De bevolking leed verlie
zen. Brandbommen kwamen vooral
terecht op woonwijken en openbare
gebouwen en richtten daar schade aan.
Nacht jagers, luchtdoelartillerie en ma
rine-artillerie schoten 52 der aanval
lende bommenwerpers omlaag.
De eerste luitenant Becker behaalde zijn
25e nachtelijke overwinning in de lucht.
Een Kroatische jachtformatie onder bevel
van den luitenant kolonel Dzal behaalde
aan het Oostelijk front zijn 50e overwin
ning in de lucht.
Het regiment luchtdoelgeschut behaalde
tijdens het offensief in Noord-Airika in den
tijd van 26 Mei tot 18 Juni de volgende
totale resultaten:
205 vijandelijke pantserwagens, 16 pant-
«erverkenningswagens en 26 vliegtuigen,
werden kapot-, resp. neergeschoten, 38
stukken geschut, 33 machinegeweren, 21
stukken pantserafvreergeschut en 100 auto
mobielen werden vernietigd, zes batterijen
werden tot zwijgen gebracht, talrijke
vrachtauto's werden beschadigd en vele
kazematten en nesten van verzet werden
buiten gevecht gesteld.
De bezette gebieden in het Oosten.
Op een bijeenkomst te Berlijn werd door
den gemachtigde van het Rijksministerie
voor de bezette Oostelijke gebieden het
woord gevoerd. Met betrekking tot het
grondbeginsel van Duitschland's economi
sche politiek in de bezette Oostelijke ge
bieden werd uiteengezet, dat deze gebieden
de natuurlijke aanvulling vormen van het
hooggeindustrialiseerde Westen door de
mogelijkheden op het gebied van den
landbouw, en der voorziening met indu-
strieele grondstoffen. In ruil hiervoor zal
het Europeesche Westen aan de Oostelijke
gebieden industrieele producten ter be
schikking stellen. Een voorwaarde voor het
Wapenfabriek aan de Wolga
bestookt
800 k.m. diep het binnenland in
Duiitseh© gevedifsvliegfiuigetn hebben van
nacht, naar door het opperbevel der Duit-
oche weermacht wordt gemeld. In een
vlucht, diie SO0Pom. diep vijandelijk gebied
binnen ging, wapenfabrieken aan de Bo
ven- en Midden-Wo-lga aangevallen. In de
gebouwen en loodsen werden twee zware
explosies gezien. Bovendien ontstonden
langdurige en op grooten afstand ziohtbare
branden. Donderdagochtend werden spoor
wegdoelen en een vliegveld bij Moskou be
stookt. Op het vliegveld werden schuilge-
legenheden en de startbaan zwaar bescha
digd.
Twee eenheden der Am. marine
verloren gegaan
Twee kleine eenheden der Amerikaan-
sche marine, n.l. de mijnenveger „Gannef'
met een inhoud van 840 ton en het pa
trouillevaartuig „P. V. 389" zijn aan de
Amerikaansche Oostkust verloren gegaan.
In totaal worden 20 man als verloren be
schouwd. Het Amerikaansche departement
van marine heeft het verlies van deze beide
tenheoen thans toegegeven.
'inschakelen van de Oostelijke gebieden in
het kader van de Europeesche economie is
het vervangen van de bolsjewistische
staatseconomie door een economie, welke
een aanpassing aan de economie van het
Dutsche rijk en van het overige Europh
mogelijk maakt. Met betrekking tot de taak
van de Duitsche perswarenindustrie In de
bezette Oostelijke gebieden werd uiteen
gezet, dat deze een leidende rol kan spelen
bij den opbouw van de betreffende indu
strie in deze gebieden en in staat is rich
ting, tempo en omvang der resultaten gun
stig te beinvloeden.
Het bombardement van
Birmingham
Duitach© gevechtsvliegtuigen hob ben in
den nacht van 24'op 25 Juni de industrieele
installaties van Birmingham gebombar
deerd. Zij drongen door tot boven het be
wapeningscentrum van de Midlands. Een
uur lang kwamen de bortimen neer op de
fabrieken. In talrijke militaire fabrieksin-
statlaities werden doeltreffende, vernielin
gen aangericht. Het Britsohe bewapenings-
potentiee werd daardoor gevoelig getrof
fen in een van zijn belangrijkste productie-
plaateen.
Japan's economische politiek
in oorlogstijd
Het Japanseh kabinet heeft het plan aan
genomen voor de algeheele controle op
vraag en aanbod van de eerste levensbe
hoeften. Deze zullen worden verdeeld in
drie klassen, waarvoor een afzonderlijk
schema zal worden opgesteld. Dit vormt
het laatste punt van het acht punten om
vattende plan der Japansche regeeripg voor
het fiscale jaar 1942/43, opgesteld om het
Japansche bedrijfsleven in staat te stellen
zich ongehinderd aan een succesvolle
voortzetting van den oorlog te kunnen
wijden.
De leidende controle corporatie van de
Japansche ijzer- en staalindustrie publi
ceert een plan, volgens hetwelk Japan in
acht ijzeraistricten zal worden verdeeld.
Fusies in de ijzerindustrie zullen worden
vermeden, teneinde een tijdelijke daling
van de capaciteit te vermijden. Alleen be
drijven met een klein kapitaal komen voor
fusie in aanmerking. In deze nieuwe ijzer
districten zal de productie worden geco
ördineerd, zoodat de producten zooveel
mogelijk in het zelfde district kunnen wor
den afgeÈet.
Critiek in Amerikaanschen
Senaat op de Engelschen
Verschillende senatoren hebben zich in
den Amerikaanschen Senaat bezig gehou
den met de nederlagen der Geallieerden
op alle fronten. Senator Ellender stelde
daarbij den eisch, dat president Roosevelt
de opperste leiding van de Vereenigdffna-
ties op zich zou nemen bij de inspannin
gen om een verandering te brengen in den
huidigen ongelukkigen toestand. Voorts
verklaarde Ellender: de door dfe duikboo-
ten veroorzaakte scheepsverliezen hebben
een „schandaligen" omvang aangenomen.
Ellender stelde de „apathie der Britten"
verantwoordelijk voor de nederlagen in
Tobroek.
Inzake zijn eisch, dat Roosevelt de opper
ste leiding der Vereenigde naties op zich
zou nemen, verklaarde Ellender, dat hij
weliswaar niet wist of de Sowjet-Unie een
dergelijkcn stap zou toejuichen, doch dit
liet hem onverschillig. Een dergelijke lei
der moet onmiddellijk benoemd worden.
Voorts verklaarde Ellender, dat een groot
deel van het Britsche en Amerikaansche
volk een walging ondervindt en op zijn
minst genomen niet langer de permanente
lediggang van een groot aantal troepen,
die op de Britsche eilanden zijn gestation-
neerd, kan aanzien.
Volgens den Britschen berichtendienst is
de Amerikaansche bevelhebber in Enge
land, James Chaney van zijn post terug
geroepen en naar Amerika teruggekeerd.
Besprekingen tusschen Hindoes
en Mohammedanen in
Britsch Indië
Radio-Delhi meldt, dat de vooi;malige
minister-president van Madras, Ra,ja Go-
palachari zijn besprekingen met den voor
zitter'van de al-Jjidische Moslemliga', Jin-
nah, te Bomboy ïïeeft beëindigd.
Voorwerp van besprekingen was de ver
betering der betrekkingen tusschen Hin
does en Mohammedanen. Raja Gopalachari
is van Bombay naar Wardha vertrokken
om daar zijn besprekingen met Gandhi
voort te zetten. Intusschen is ook de leider
van het Congres dr. Prasad te Wardha aan
gekomen.
Te Wardha wordt door de Congresleider
ondefhandeld over den eisch aan Enge
land om Indië te verlaten.
100ste BEDRIJFSBIJEEN-
KOMST VAN HET N.A.F. TE
AMSTERDAM
Hel eerste bedrijfsbezoek
van den nieuwen Beauftragte
Het gewest Amsterdam van het Neder-
landsche Arbeidsfront hield 25 Juni zijn
100ste bedrijfsbijeenkomst in de hoofdstad
in de ruime cantine van het laboratorium
der Bataafsche Petroleum Maatschappij.
In de bijeenkomst, waaraan 600 perso
nen in het bedrijf werkzaam, deelnemen,
waren als gasten aanwezig dr. Schroeder.
beauftragte voor de stad Amsterdam van
den Rijkscommissaris, die hiermede zijn
eerste officieele bedrijfsbezoek te Amster
dam aflegde,, de Sozial Referent de heer
Rodegro, terwijl namens het N. A. F. de
organisatieleider de heer J. P. H. van Kam-
gen en de gewestelijk leider, de heer W
iersma, aanwezig waren.
Na een openingswoord door ir. J. A. M.
Caviet, nam de heer van Kampen het
woord voor een betoog over de gemeen
schap en de drieledige taak van het N.A.F.:
het maken van den egoistischen mensch tot
een gemeenschapsmensch, het bouwen van
een zijn taak bewust zijnd leger van wer
kers en het vormen van een waarachtige
socialistische samenleving. Na de met volle
aandacht aangehoorde rede, sloot de heer
Caviet de bijeenkomst, een dankwoord tot
den spreker richtende voor diens met' zoo
veel overtuiging geuite rede en tot het per
soneel voor de getoonde belangstelling.
Daarna vertoefde dr. Schroeder nog ge-
ruimen tijd in hef bedrijf, waar hij zich een
uiteenzetting liet geven over de geschiede
nis en de huidige positie van- het bedrijf
der B. P. M. Bij deze gelegenheid uitte dr
Schroeder den wensch, dat dit bedrijf er
veel toe moge bijdragen, dat Amsterdam en
daarmede ook Nederland een belangrijke
plaats in het nieuwe Europa zal innemen.
Vreeselijk ongeluk op station
te Hengelo
Man door trein meegesleurd
Bij een ongeval, dat gister op het sta
tion te Hengelo heeft plaats gehad, is de
49-jarige lampenist bij de Ned. Spoorwe
gen, H. J. ten Donkelaar ujt Hengelo, om
het leven gekomen.
Een dienstdoend rangeerder bemerkte,
dat door de wagons van een goederentrein,
welke iedereni ochtend om 5.10 uur naar
Oldenzaal vertrekt, een man werd mee
gesleurd. Onmiddellijk stelde hij den
machinist hiervan op de hoogte en toen de
trein tot stilstand was gebracht, deed men
een vreeselijke ontdekking. Ten D.. die op
onverklaarbare wijze tusschen de rails is
terecht gekomen, bleek geheel verminkt te
zijn. De wielen waren over zijn armen en
beenen gereden, waarna hij pl.m. tien me
ter door den trein werd meegesleurd. Hoe
wel het slachtoffer de eerste oogenblikken
na de ontdekking van het ongeval nog tee
kenen van leven gaf, is hij even later over
leden.
Reikt uw zwakkere volksgenooten de
hand; wordt lid van den Nederlandschen
Volksdienst.
TENTOONSTELLING „STAD
EN LAND" TE AMSTERDAM
Uitbreiding van handel en industrie
bedreigen het natuurschoon
Naar een doeltreffend nationaal
plan?
In het stedelijk museum te Amsterdam ls
gister de tentoonstelling „Stad en Land", een
groote expositie die in de acht en twintig boven
zalen is ingericht, geopend.
Ter gelegenheid van de opening heeft de voor
zitter van den raad van bijstand', dr. J. P.
Fockema Andreae. voor een klein gezelschap ge-
noodlgden een inleiding gehouden.
Dr. Fockema Andreae begon met dank te
brengen aan Jhr. D. C. RÖell en jhr.- W. J. H. B.
Sar»dberg en hun medewerkers voor het voortrei-
f el ijk werk dat zij tot stand gebracht hebben.
De tentoonstelling aan een andere beschouwing
onderwerpend, zeide dr. Fockema Andreae
verder:
Voor wij van 'smenschen dgden getuige zun
en zijn toenemenden invloed ook op de natuur
leeren kennen, worden wij nader met de schoon
heden en de ontwikkelingsmogelijkheden
ons landschap vertrouwd gemaakt.
Nergens ontbreekt de mensch. In alle streken
woont en werkt hij, maar overal past hij, even
als zijn woningen en werken dat doen, wonder
wel in het landschap. Niet anders is het met de
verschillende typen van boerderijen, al naar de
streek, met de schaapskooi op de heide, de mo
lens op het veld, de kasteelen in de bosschen,
het veerhuis aan het water, de onder oude lin
den verscholen pleisterplaatsen en hoefsmidsen
.langs landwegen. En ook schijnen met de om
geving vergroeid de dorpshuizen.
Allengs gaat de mensch de natuur meer er
meer belieerschen enrih het landschap ingrijpen.
Tal van omstandigheden drijven hem steeds
verder in die richting.
Menigmaal maakt de nood hem vmaingrij k.
b.v. als het er om gaat öe gevaren te keeren. die
de ongebreidelde natuurkrachten voor zijn veilig
bestaan bleken op te leveren.
Daarnaast slaagt de mensch er m. den vader-
landscher. bodem door droogmaking. Inpolde
ring en landaanwinning te vergrooten, haar ook
door ontginning, draineering of bevloeimg
vruchtbaar te maken en op vele wijzen te ver
beteren.
Het Is vooral de sterke toeneming van d©
bevolking in de laatste anderhalve eeuw
vermeerderde zü met 350 procent die er
de mensehen toe drijft geen middel tot pro-
fluctiefmaking van den grond en intenslvee-
rlng van de productie onbeproefd te laten,
want zooveel meer millioenen inwoners dan
\Toeger moeten hier leven, wonen, de kost
verdienen. -
De in de 19e eeuw sterk opgekomen industrie
vraagt weliswaar heel wat minder werkruimte
per kostwinner dan de landbouwer, maar zij
grijpt diep in het landschap in. brengt er als
het ware een vreemd element in en naarmate
men de rijkdommen van den bodem beter leert
kennen, onttrekt zij er kostbare stoffen aan:
turf. zout en steenkolen en grondstoffen voor
fabrieken van baksteen, kalkzandsteen en ce
ment. Vele andere industrieën zijn niet aan een
bepaalde plaats gebonden: overal in den lande
verrijzen fabrieken met haar schoorsteenen.
Het mede door handel en industrie aange
wakkerd verkeer, dè electriclteltsvoorzie-
ning, de waterwinning, de berichtgeving
eischen den aanleg van zooveel, wegen, ba-
ner. en sporen, draden, raien. masten en
buizen, dat de ongerepte natuur boven- en
ondergronds telkens bedreigd wordt.
En de steden en dorpen groeien ziemler-
oogen. Ook dit ls niet slechts verklaarbaar,
in verband met den snellen aanwas van de
bevolking, maar zelfs in zekeren zin toe te
juichen, met het oog op een goede volks
huisvesting.
Vele onzer steden kunnen roem dragen op
haar eigene, karakteristieke schoonheid. Ook
hier echter, gelijk in de natuur, heeft men de
schoonheid helaas niet steeds weten te sparen.
Men heeft niet nagelaten, verschillende verzach
tende omstandigheden aan te voeren: de sterke
groei der bevolking dwong meermalen tot het op
korten lei-mijn uitvoeren van ingrijpende maat
regelen. zonder dat er-veel tijd was voor rustig
beraad; door het wegruimen in de 19e eeuw. Van
de ommuringen vielen de natuurlijke grenzen
de bebouwing als het ware weg: de eischen
van het verkeer maakten allerlei doorbraken,
straatverbreedingen noodzakelijk; de belangen
der volkshuisvesting moesten tot sanecring.
zelfs wegruiming van veel schilderachtigs lei
den maar vast staat, dat ter wille daarvan
en. wat erger is, ook meermalen zonder aa
wiisbare redenen, zwaar tegen de schoonheid ge
zondigd werd, meer zeker, dan waarvoor ook
noodig ware geweest.
Wij zien wat de overheid vooral in deze eeuw
heeft weten te redden, te beschermen, te voor
komen, te organiseeren, op te bouwen, in goede
banen te leider.. Wij denken aan ultbreldmgs-
olannen, bestemmingsplannen, welstandsbepa-
iingen, streekplannen, plassenverordeningen. ver
ordeningen tegen ontsierende reclame en ver
ordeningen op het natuurschoon.
's Rijks bemoeiingen zullen een waardige be
kroning vinden in een goede monumentenwet en
een doeltreffend nationaal plan.
Er zal reeds veel gewonnen zijn, zoo besloot
dr. Fockema Andreae zijn rede, als iedere Ne
derlander voortaan in alles berbied, kan het
zijn liefde, toont voor natuur- en cultuurmonu
menten. voor al wat mede uitmaakt de schoon
heid van stad en land.
Vervolgens bezichtigden de genoodtgden on
der leiding van aen conservator der gemeente
musea, jhr. Sandberg. de tentoonstelling, die
zeer smaakvol is ingericht er, door haar uitge
breidheid. overzichtelijkheid en leerzaamheid tot
de allerbeste tentoonstellingen gerekend moet
worden, welke ooit in het stedelijk museum
werden ingericht..
„Geen volk zal zich aan een
sterk gezag kunnen
onttrekken".
Min. pres. van Portugal over
de buitenlandsche politiek.
Zorg over Britsch-Am. solidariteit
en de alliantie met Moskou.
De Portugeesche minister-president Sa-
lazar heeft Donderdagavond voor de radio
een réde gehouden, over de economische,
de moreele en de politieke verdediging van
Portugal, waarin hij o.a. het volgende
zeide:
De door Portugal aangevoerde redenen
voor een vergemakkelijking van den in
voer heeft bij - de Engelsche autoriteiten
blijkbaai geen begrip gevonden. De ver
leende laciliteiten waren schaarsch en
veelal tc laat. Het Portugeesche bedrijfs
leven be weegt zich thans in twee richtin
gen, n.l. produceeren en sparen.
Portugal heeft het zeldzame geluk, m
Europa een geografische eenheid te vor
men mei gelijke taal. gelijk ras, gelijk ge
loof en gelijke beschaving. De Portugee
sche per- moet volkomen onafhankelijk de
essentieele kwesties bespreken. Helaas zijn
eenige Portugeezen het slachtoffer gewor
den van buitenlandsche propaganda.
Waarom zouden wij ons wegens buiten
landsche belangen verdeelen? Is één daar
van wellicht een nationaal belang? Wan
neer he; dat wordt, dan zullen wij niet
verdeeld zijn, maar solidair en sterk in
,onze eenheid.
De regeering acht het nationale belans
door de neutraliteit goed verdedigd. Wij
liggen aan zeeën en continenten, waar ge
streden wordt. Wij bevinden ons op het
kruispunt van de groote wereld wegen. Ons
wordt de kostbare bescherming van be
paalde punten opgelegd. Wij hebben onze
krachten, offers en arbeid niet gespaard
en wij zullen dat blijven doen met het.
eenige streven, dat onze soldaten hun
plicht zullen vervullen als waakzame
posten.
Neutraliteit is niet voordeelig, wanneer
zij niet het nationale belang dient. Men kan
derhalve nooit zeggen, dat zij definitief is
Zij is meer afhankelijk van anderen, dit
haar miskennen dan van hem, die haar be
houden wil.
Het probleem komt ten slotte hierop
neer, na te gaan welke gevolgen de af
loop van den oorlog kan hebben op het
politieke regime der Europeesche landen
en hoe deze regimes zich tegen de dreigen
de gevaren kunnen beschermen.
Ik bedoel vooral de geestelijke verwar
ring, die ontstaan is door de Engelscli-
Russische alliantie en de ongerustheid
welke overal, zelfs bü de z.g. Geallieerde
landen, ontstaan is over de solidariteit van
de Engelsche en de Amerikaansche demo
cratie met de Sovjet-regeering.
De aanmatiging, waarmede het Engel
sche volk,immuun meende te zijn voor den
economischen en socialen strijd, die sinds
den vorigen oorlog tot aan het drama in
Spanje min of meer heel Europa heeft
aangetast, was vol van gevaren.
Ik ben van meening, dat het over
dreven is te zeggen, dat Engeland
wenscht of voornemens is, het commu
nisme als de hoop van morgen te be
gunstigen, maar ik geef toe, dat er
velen zijn, cjje er belang bij hebben om
van een eventueele Engelsche over
winning een ideologische overwinning
te maken, die de hoofdschuldigen aan di
wanorde en de fouten in Europa var-
de laatste twintig jaar op hun plaat
sen zou terugbrengen.
Niemand kan in ernst gelooven, da; deze
oorlog begonnen werd met het doel oin
weer politieke regimes aan hei bewind te
brengen, die verbannen zijn of afgedaan
hebben.
Door de ervaring; is het feit bevestigd
dat democratie en liberalisme aan het ein
de van hun krachten zijn. De vorige oor-
'og is de laatste groote gebeurtenis, die
de nieuwe regimes verwekte, uit de alge-
meene noodzakelijkheid, een eind te ma
ken aan de wanorde en ellende, welke air
oorlog had nagelaten. Alleen, Engeland haf-
door de natuurlijke langzaamheid van zijr.
politieke en economische ontwikkeling
moeilijkheden. Het ontstaan van de nieu
we regimes kon het n.l. hier en daar be
paalde mogelijkheden ontnemen.
Op zich zelf hadden die regimes even
wel niets essentieels anti-Britsch. Thans,
midden in den slag neemt Groot-Brittan-
nië eenige voordeeten van de nieuwe re
gimes aan. Het brengt een revolutie te
weeg in zijn leven en neemt denkbeelden
over van den nieuwen tijd. Het heeft zulks
niet noodig om den oorlog te voeren, maar
de oorlog had wellicht verhinderd, kun
nen worden, indien het zulks eerder ge
daan had. Hetzelfde geldt voor Amerika en
voor vele anderen, zij het onder andere
mannen.
De taak, waarvoor wij staan om de
wereld na den oorlog weer op te bou
wen, is onvereenigbaar met de poli
tieke economische en sociale wanorde,
waarin Europa als gevolg van den vo
rigen oorlog was weggezakt. Het tegen
woordige tijdvak zal onder een drie
voudig teeken staan: van de autoriteit,
van den arbeid en van de sociale
voorzieningen.
Geen volk zal zich aan een sterk gezag,
geen mensch zal zich aan de plicht tot ar
beid en geen bedrijf en geen rijkdom zal
zich aan het criterium van zijn sociale nut
tigheid kunnen onttrekken.
In politiek opzicht hebben te Berlijn
vooral die uitlatingen belangstelling ge
wekt, waarin Salazar spreekt van de smar
telijke ongerustheid, die in steeds stijgende
mate bij alle Europeesche volken en zelfs
ook in den schoot van de z.g. „Vereenigde
naties" valt op te merken over de Anglo-
Amerikaansche solidariteit met de Bolsje
wisten. Naar ae meening van politieke
kringen te Berlijn is het nauwelijks aan te
nemen, dat een man als Salazar de con
sequenties over het hoofd ziet, die hieruit
tenslotte voor de Britsche politiek voort
vloeien.
Met betrekking tot de uitlatingen van
Salazar over de sociale taken van den staat,
die hij samenvat in de programpunten, de
autoriteit, de arbeid, de sociale voorzienin
gen, verklaart men in de Wilhelmstrasse,
dat hetzelfde program in Duitschland se
dert de verovering van de macht door het
Xationaal-Socialisme op alle gebieden van
het particuliere en openbare leven ver
wezenlijkt is en wordt.
Nederlaag der Engelsthen in Libye werpt
Britsch recruteeringsplaji omver.
Kaart van Pelt
Nadat de Britsche troepen onder generaal Ritchie de strategische punten aan de
Libysche zijde van de grens moesten prijsgeven, hebben de troepen van maarschalk
Rommel de operaties op Egyptischen bodem voortgezet. Geheel rechts op het kaartje
Sidi (el) Barrani, dat de strijdkrachten der As inmiddels achter zich hebben gelaten.
Egyptisch premier over
houding van zijn land.
Het Italiaanschè weermachtsberich
luidt:
De troepen van de As dringen den vijand*
terug en blijven in Oostelijke richting op
trekken.
Het D.N.B. voegt hier aan toe: In mili
taire kringen verklaart men, dat de streek
om .Mersa Matroè voor de Engelschen eèn
goed verdedigingsterrein is. Vooral is de
streek ten Zuiden van Mersa Matroe voor
de verdediging geschikt, daar zich aldaat
moerassen en heuvelketens bevinden.
Engelands verliezen aart menschen
bij den strijd in Sfoord-Afrika zijn zoo
groot,- dat het geheel© recrutee-rings-
progiram voor het Engelsche leger moet
worden veranderd, schrijft de DaMy
Mali.
Croot-Brlhtannië moet nu teruggrijpen
t.of diö oudere Lichtingen, en de»e in do
plaats stellen van de jongere mannen in de
wttpenbedrljven. De komende drie maanden
zal men derhalve duizenden mannen tot den
leeftijd van 50 en vrouwen tot den leeftijd
van 45 jaar oproepen om te werken in de
munitiefabrieken. Van officieele zijde is
reeds bevestigd, dat men in aie omstam"
heden geen productiestijging meer Iran
reiken, alleen doordat de werkkrachten
ontbreken. De EiVgelsohc vrouwen zullen
voortaan nog meer dan tot dusver worden
betrokken bij de organisaties der oorlogs
hulpdiensten en bij werkzaamheden in de
wapenbedrljven.
De Britsche propaganda heeft het bericht
erspreid, dat de Egyptische minister-pre
sident Na has Pasja verklaard zou hebben,
dat de Egyptische regeering voor den oorlog
gereed is en dat Egypte zoo noodog bij
machte is. een half mililoen man op de been
te brengen.
Tegen deze bewering ls Nahas Pasja
opgekomen met de verklaring, dat de
Egyptische regeering nog altijd onvoor
waardelijk vasthoudt aan de verklaring
die zij op 21 April in de Kamer heeft
afgelegd.
Nahas Pasja heeft toen namelijk letter
lijk gezegd: ..Nooit zal Lk mijn toestemming
geven voor een stap, die Egypte er toe zou
brengen, aan een oorlog, deel te nemen'of
troepen naar het front te sturen, wat voor
omstandigheden zich ook kunnen voor
doen."
De Buce in Z.-Itallë.
De Duce is teruggekeerd van een vlieg-
tooht naar Sardinië en Zuid-Italië, waar hij
de formaties ran Koninklijke luchtmacht
en marine heeft geïnspecteerd. Hij heeft
zelf het drie motor ige vliegtuig bestuurd en'
in drie dagen 1S00 kilometer gevlogen,
Do Duce heeft een groot aantal militaire
itegvelden en ma-rinebases bezocht en per
soonlijk 1257 strijdbns var. lucht- en zee
macht ondersobeiden, o.a. hen. die zich heb
ben onderscheiden in den laatsten lucht
en zeestrijd In het centrale deel van de Mld
dellandscho Zee, die van zoo beslissend en
invloed ls geweest op den slag in Noord-
Afrlka,
De Duce. die vergezeld was van den secre-
ta-ris der partij en de onderstaatssecretaris,
en van marine en luchtvaart, heeft in zijn
er-schillend© redevoeringen tot de strijdi
die onderscheiden werden, o.a. gezegd:
Op 14 en 15 Juni heeft de Ita-llaansche
luchtmacht een bewijs gegeven vau haar
kracht en hebben de bemanningen Haar
vermetelheid bewezen, door het gevaar te
trotseeren met de onverschrokkenheid van
iedcren fascist. Groot-Brittannië heeft ein
delijk diep in zijn vleesch de beet van den
Romelnschen wolf gevoeld. Door de con-
vooien ln de Straat va.n Sicilië te blo vkeeren
hebt gij de schitterende overwinning van
Tobroek mogelijk gemaakt en alle gevol
gen, die zich daaruit kunnen ontwikkelen,
sst trotsch, dat gij hobvde el genomen aan
slag, die bewees, dat de Middelland
sche Zee Italiaamsch was en weer nl wor
den.
Strenge maatregelen tegen clan
destien vervoer van aardappe
len en groente.
De Officier van Justitie bij den economi
schen rechter te 's-Gravenhage heeft van
ochtend medegedeeld, dat zeer strenge maat
regelen zullen worden genomen tegen hen,
die clandestien aardappels vervoeren. Van
degenen die op hun fiets aardappels of groen
te vervoeren, die buiten de veiling om zijn
verkocht, zal de fiets in beslag worden ge
nomen.
De economische rechter voegde er aan toe.
dat hU te zijner tijd de overtreders zwaar zal
straffen.
Vrijdagnacht is het vliegveld Lucca op
Malta door verscheidene golven Duitsche
gevechtsvliegtuigen aangcvaUert*. Groote
vernielingen werden aangericht.
HET KRAAKT
Bs. Wie op dit oogenblik een balans
zou moeten opmaken omtrent den stand van
den strijd, moet ongetwijfeld tot de conclu
sie komen, dat de toestand voor Duitschland
en de verbonden landen gunstiger is dan
ooit te voren. Het is daartoe niet noodfg zich
te verliezen in allerlei redeneeringen, die
wit moeten praten wat zwart is en zegevie
rende berichten te forceeren. Uitsluitend
feiten geven, zoowel op militair- als op
politiek gebied een inzicht, dat voor geen
twee uitleggingen vatbaar kan worden ge-
acht
Zoo kan men de aandacht; vestigen: op de
resultaten van den grooten vernietigingsslag
bij Kertsj en op den geweldigen omslnge-
lingsslagpoging bij Charkov. Sebastopol wordt
steeds verder overweldigd, zoodat het oogen
blik waarop de capitulatie of de inneming
een feit zal zijn, niet meer zoo heel ver
verwijderd ligt. Dé vernietiging van twee
groote Britsche vonvooien ln de Middelland-
sche Zed zegt voldoende, omtrent de positie
van Engeland in dit gebied.
Onmiddellijk in verband hiermede kan ge
bracht wordc-n de capitulatie van Tobroek.
De toenemende tonnage verliezen der ge-
allieenden hebben afmetingen aangenomen,
die noodlottig dreigen te worden of reeds
zijn. In den Groot-Oost-Aziatischen oorlog
boekt Japan geweldige overwinningen. De
stand van den strijd in Birma iet geen
twijfel over omtrent dc vraag weke partij
boven ligt. De Japansche druk op Tsjoeng-
king China wordt steeds zwaardc-, «erwijl
de beteekents der Japansche verovering van
de Aleoeten, hoe men haar ook van Ameri
kaansche zijde probeert te verkleinen, niet
misverstaan kan worden.
Op politiek gebied verloont de toestand
al evenzeer voor de geallieerden ongunstige
symptomën. Zoo is bijv. een belangrijk feit
van den dag de voortdurend slechter wor
dende betrekkingen tusschen Turkije en de
Sovjet-Unie. als gevolg van het proces tegen
de daders van den aanslag op Von Papen
en 'tengevolge van het Sovjet-optreden in
Iran. Dit laatste zet in Turkije veel kwaad
bloed onder de bevolking, die haar sympathie
niet onder stoelen of banden steekt. Toen
een Zweedsch schip door een Sovjet-duik
boot getorpedeerd werd, heeft de Zweedsche
regeering daarin aanleiding gevonden om
haar handelsschepen binnen de driemijls-
'zone te laten convooieren Een beslissend
keerpunt ln de Fransche politiek werd be
reikt, toen Laval in zijn radiorede openlijk
toegaf, dat een Duitsche zege voor Europa
de eenige kans is om nog veilig uit den door
de Bultten geschapen chaos te komen.
Dat admiraal Darlan hem naar aanleiding
van deze rede een gelukwensch-telegram
stuurde is van niet minder groote beteeke-
nls. De goede verstandhouding lussohen
Spanje en do asmogendheden is door het be
zoek van Siinc-r aan den Duce volkomen
duidelijk gebleken. Portugal toont onge
rustheid ln verband met de samentrekking
van groote Britsche t roejv-n massa's bij de
grens van Mozambique. Ziedaar enkele
punten uit een opsomming van, Degations-
sekretar Wtlly Janke. Men. zou bij deze
punten nog een aantal andere, die eveneens
welsprekend zij<n, kunnen voegen. De ge
heime clausules uit het Brltsch-Sovjet-
Russlsche verdrag he-bben nóg meer dan
voorheen hot besef versterkt, dat het ge
vaar voor de Europeesche volken dreigt u<it
den hoek der geallieerden.
De toestand ln Britsch-Indië cn het feit, dat
de Britten genoodzaakt werden hun negende
armee uit Syrië, waar dc Arabieren nog leng
niet rustig zijn. naar Egypte te sturen, is even
eens van groot belang De overhaaste terug
keer van Churchill in Engeland, waar men zijn
regeering met moties van wantrouwen bombar
deert, kan tenslotte maar één beteekenis heb
ben: het kraakt in de Geallieerde gelederen;
Churchill moet zich voor den zooveelsten keer
haasten om zijn zaak goed te praten. Wie geen
practische resultaten kan voorleggen moet het
wel met flux de bouche doen.
En hij zal nóg praten als het Duitsche leger
ook den laatsten slag in concessie gewonnen
heeft..
DE NIEUWE AARDAPPEL-
BON
D© secrciarls-cenernaJ van het departe
ment van landbouw en vls«c)terij maakt be
kend. dat gedurende het tijdvak van 2S Juni
tot en met 4 Jnli a.s., elke der met .,33a" ge
merkte bonnen van de aardappelkaart recht
geeft op *t knopen van 3/4 KG aardappelen.
Geldigheidsduur aardappelbon
verlengd
De secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherlj
maakt bekend, dat de geldigheidsduur
van do bonnen „nardapi>elcn 32a",
welke elk reclit geven op 't koopen van
1/2 kilogram aardappelen, is verlengd
tot en met 4 Jnli «3.
