Haarlemsche Courant
Duitschers veroveren Bataisk ten Z. van Rostof
Nieuwe vorderingen in
Don-gebied.
287e Jaargang No. 175
Abonnement p. weck ö,2fi, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,48,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën J—15
m.m. 3,elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr(Jg,
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
.Editie 315 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Cltg.» Grafische BcdrUven Damlate.
Dinsdag 28 Juli 1942
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soendae
plein 37. XeL DlrecUe 13082. Hoofdredactie 15054, Redactie loew.
Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230»- Postgiro 134958.
Directie PH. A, MEES - P. W- PEEREBOOM.
Wnd. Hoofdredacteuri 3. V. BAUDEÏVYNS.
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- i
In de bocht van den Don bereiken de Duitsche troepen
over een breed front de rivier. Zware luchtaanvallen op
Wolga-verkeer en industriecentrum Stalingrad.
Aanval op woonwijken van In Egypte 1400Britsche
Hamburg. krijgsgevangenen.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
Ten Zuiden van Rostof is de krachtig
versterkte en taai verdedigde stad B a-
taisk na een strijd van twee dagen
door Duitsche troepen stormenderhand
genomen. Eskaders gevechtstoestellen,
jachtkruisers en slagtoestellen baanden
hierbij de infanterie een weg.
Verder naar het Oosten rukten snelle
formaties ver naar het Zuiden op. In de
groote bocht van den Don hebben Duit
sche en Roenieensche divisies infanterie m
nauwe samenwerking met formaties tanks
en het luchtwapen den vijand teruggewor
pen en den Don over een breed front be
reikt:
Ten Noordwesten van Kalatsj staan
formaties tanks en snelle troepen in zwaren
strijd met bolsjewistische tanks en strijd
krachten der infanterie, die wanhopig het
heuvelterrein ten Westen van de rivier
trachten te houden.
Zware luchtaanvallen zijn gericht op het
ravitailleeringsverkeer van den.vijand op de
W o 1 g a en op spoorwegdoelen ten Noord-
Westen van Stalingrad.
Aanvallen op het bruggehoofd Woro-
nesj zijn opnieuw bloedig afgeslagen. In
den slag ten Noord-Westen van de stad
werden de bolsjewieken na,vernietiging van
ingesloten gevechtstroepen voorbij hun uit
gangsstellingen naar het ^oorden terugge
slagen.
Bij deze zware afweergevechten zijn se
dert 10 Juli alleen in den sector van één
legercorps 751 vijandelijke tanks vernie
tigd.
In den Centralen sector werden bij
een plaatselijke aanvalsactie verscheidene
vijandelijke bataljons ingesloten. Duitsche
formaties jagers hebben Zondag tegenover
3 verloren eigen toestellen 120 bolsjewisti
sche vliegtuigen vernield. Bovendien brach
ten Itah'aansche jagers drie vijandelijke
Vliegtuigen ten val.
In E g y p t e is in het Zuidelijke deel
van de stelling van El Alamein een vij-
I andelijke aanval afgeslagen. Het aantal
r der in den afweerslhg sedert 22 Juli
r vernietigde Britsche tanks is gestegen
tot 146 en het aantal gevangenen tot
1400. Op vliegvelden van het eiland
Malta werden door bomtreffers ver
scheidene Britsche vliegtuigen op den
gronid' vernield.
In den strijd tegen Groot-Brittannië heb
ben gevechtsvliegtuigen Zondag voör den
oorlog belangrijke installaties aan de Zuid
kust van Engeland en in de Midlands
gebombardeerd. In het Kanaalgebied en
„Was het niet wat te vroeg, Delano, om
voor Mac Arthur een gedenkteeken op te
richten? Hij heeft toch nog niets veroverd?"
iiNeem me niet kwalijk, Australië!"
(Stapf-Pax Holland-m)
Stand en beteekenis van den
duikbootoorlog.
Interview met admiraal Fricke.
De Deutsche Allgemeine Zeitung publi
ceert eén interview "met den chef van den
staf der zeeoorlogvoering, admiraal Fricke.
Op de vraag, hoe de steile stijging van
de curve der tot zinken gebrachte schepen
bij den duikbootoorlog sedert 24 Januari
1942 te verklaren is, antwoordde Fricke:
i,In het van maand tot maand toenemende
aantal duikbooten, tezamen met een zorg
vuldig afgewogen gebruik der krachten.
Daarbij komt, dat het voornaamste opera
tiegebied, de Amerikaansche wateren, een
bijzonder rijk jachtgebied voor duikbooten
vormt."
Voorts wees admiraal .Fricke er op, dat,
om de in de vijandelijke scheepvaart gesla
gen bressen op te vullen voortdurend sche
pen moeten worden genomen uit de vaart
op Engeland.
Op den voorgrond staat de strijd tegen
oe vijandelijke koopvaardijtopnage. Daar
naast gebruikt men de duikbooten, waar
baar aanwezigheid en succes volgens den
oorlogstoestand van het moment noodza
kelijk lijkt De toenemende stijging van de
duikbootaantallen maakt het mogelijk in
ae verre wateren van de Barentszee tot de
Caraibische Zee en in het Oosten van de
Middellandsche Zee beide taken tegelijker
tijd met succes ten uitvoer te leggen.
Omtrent de beteekenis van den duikboot-
oorlog voor de algemeene oorlogssituatie
zeide admiraal Fricke: „De duikbootoorlog
zet de „slag in de fabrieken", de laatste
hoop van Roosevelt en- Churchill, schaak-
tnafi Ondanks toenemende afweer echter
zijn onze cijfers van tot zinken gebrachte
schepen gestegen Wanneer onze tegenstan
ders meer koopvaarders bouwen, bouwen
wij nog meer duikbooten. Wij zullen daar
mede voortdurend meer schepen in den
grond boren dan onze tegenstanders ver
bogen te bouwen. Ik ben er van overtuigd,
dat wij stap veor stap het doel der verlam
ming van het geheele vijandelijke oorlogs-
apparaat dichter naderen en daarmede de
zegevierende beslissing van den oorlog in
bet algemeen."
De verovering van Bataisk.
De in het weermachtbericht békend
gemaakte verovering van Bataisk noemt
men in militaire kringen te Berlijn het
bewijs, dat thans de ongeveer 7 km
breede Dontdelta is overwonnen. Naar
men in Berlijn verneemt omtrent de ge
vechten aan den benedenloop van den
Don, betreft het daarbij allereerst de
vorming van bruggehoofden, zoodat
vooreerst nog niets kan worden gezegd
over verdere operaties naar hét Zuiden,
aan de Duitsche bocht verloor de vijand
tijdens luchtgevechten 6 toestellen.
Na vruchtelooze storingsaanvaüen over
dag op West Duitsch gebied .is in "den nacht
van £6 op 27 Jirti de stad Hamburg en
omgeving door het Britsche luchtwapen met
brisant- en brandbommen bestookt. De bur
gerbevolking leed vrij zware verliezen.
Bijna uitsluitend in woonwijken werden
talrijke gebouwen vernield en beschadigd.
Nachtjagers, afweergeschut, marineartille-
rie en patrouillebooten schoten 37 der aan
vallende bommenwerpers neer.
De strijd in Egypte.
Het Italiaanséhe veerma°htbericht luidt
als volgt:
Een vijandelijke aanvalspoging op den
Zuidelijken sector van het Egyptische front
werd door de snelle reactie van onze deta
chementen verijdeld. Er werden opnieuw
krijgsgevangenen gemaakt. De luchtmacht
ondersteunde de operaties te land en bom
bardeerde herhaalde malen het vijandelijke
achterland. Een Britsche aanval op Tobroek
veroorzaakte lichte schade en maakte eenige
slachtoffers. Een der hieraan deelnemende
vijandelijke vliegtuigen wend doop het
luchtdoelgeschut van Tobroek vernietigd.
Italiaansche en Duitsche jagers deden een
aanval op formaties Spitfires, die poogden
bommenwerpers van de As te bestoken,
welke terugkeerden van doeltreffende aan
vallen op de militaire installaties van Malta.
Duitsche jagers schoten in een luchtgevecht
twee vijandelijke -machines neer.
Moskou geeft verlies
van Rostof toe
De Duitsche en verbonden troepen hebben
den benedenloop van den Don overschreden
en het belangrijke spoorwegknooppunt Atasik
veroverd. Hiermede is de strijd in bet Zuiden
van het Russische front in een nieuwe phase
getreden.
Het opperbevel der weermacht deelt met
betrekking tot de gevechten ten Zuiden van
Rostof mede, dat Duitsche troepen een breede
kazematstelling, die tot verdediging van den'
Don was aangelegd. ten Zuid-Oosten van
Nowotsjerkask-Kriwjankaja hebben doorbro
ken en de plaats Besorgenjewslcaja, die door
de bolsjewieken hardnekkfg werd verdedigd,
zijn binnengedrongen.
De News Chronicle meldt, dat in de open
bare meening der Sowjet-Unie een gevaar
lijke verandering is gekomen door de be
drogen hoop op een tweede front.
De Daily Express schrijft, dat de toestand
in het Dongebied de ernstigste is. dien de
Sowjet-Unie in haar geheele bestaan heeft
doorgemaakt.
In het door Moskou te middernacht uit
gegeven communiqué wordt gezegd, dat de
steden Nowosjerkask en Rostof „ontruimd'
zijn.
In bezet en onbezet Frankrijk
joodsche invloed vrijwel
uitgeschakeld.
Reeds kort nadat de strijd in het Westen
ten nadeele van Frankrijk was verloopen,
hield men zich in officieele kringen te Pa
rijs bezig met het Joodsche vraagstuk. Spe
ciaal op het gebied van handel en industrie
wilde men den Joodschen invloed zoo al niet
geheel uitschakelen, dan toch beperken. Alle
Joodsche of onder Joodschen invloed
staande fabrieken, winkels en andere on
dernemingen moesten worden gemeld, zij
werden onder arische leiding gesteld of ge
liquideerd. Later breidden deze maatrege
len zich ook over grondbezit en aandeelen
uit.
In 7063 gevallen d.w.z. bijna een vierde
van het geheele Joodsche aandeel in den
handel en industrie, van het door Duitsch-
land bezette gebied, is de voorgenomen
ariseering hiermede ten uitvoer gebracht.
Daar de bepalingen ten aanzien van het
Joodsche vraagstuk in bezet Frankrijk auto
matisch op het onbezette deel zijn overge
gaan, ligt het voor de hand, dat men zich
ook daar met deze kwestie is gaan bezig
houden. Staatssecr. Barquier de Pelletoix
is daarbij belast met de uitvoering der
maatregelen.
Amèrika's voorziening van
O. Aziatische producten;
Autarkische pogingen.
Tusschen de Ver Staten en Ecuador werd
een rubberovereenkomst afgesloten, waar
bij de Ver. Staten in de eerstvolgende vijf
jaar alle in Ecuador gewonnen rubber zul
len opkoopen.
In het kader van de Amerikaansche po
gingen tot uitbreiding van den aanplant
van rubber, kinabast, hennep en cocospal-
m enin Centraal-Amerika werd door de
Defensive Supplies Corp. met Costa Rica 'n
overeenkomst afgesloten inzake den aan
plant van hennep op een oppervlakte van
20.000 acres.
De United Fruit Co. werkt aan een pro
gram voor den aanplant van rubber en
andere tropische producten in Centraal-
Amerika. Voor zoover dit thans te overzien
valt is dit de eerste poging van groot for
maat,wplke door 'n particuliere onderneming
wordt gedaan om de tot dusverre uit Oost-
Azië ontvangen producten in de tropische
gebieden van Amerika te winnen. Naar ver
luidt is de maatschappij voornemens over
te gaan tot den aanplant van rubber, hen
nep, teakhout, kinabast, citroenboomen, het
winnen van kurk, ricinus, enz.
In 15 dagen van Madagascar
naar Vicky
De Fransche commandant Gaudillière is
gisteren te 18.30 uur na een luchtreis van
15 dagen, uit Tananariva op Madagascar te
Vichy aangekomen. Sedert den Britschen
overval op Diego' Suarez had geen enkel toe
stel de verbinding met Djibouti en Mada
gascar tot stand gebracht. Het vliegtuig, dat
Marignane op 11 Juli verlaten had, deed een
korte tusschenlanding te Tunis en kwam op
13 Juli te Djibouti aan. Denzelfden dag
landde het te Tananariva. Op*23 Juli steeg de
bemanning weer op en kwam denzelfden
avond te Djibouti aan. Den volgenden dag
ging de reis verder naar Tunis, waar men
den 25sten landde.
Deze tocht van meer dan 18.000 Km. heeft
het mogelijk gemaakt een nieuwe luchtver-
binding met Djibouti en Madagascar tot stand
te brengen.
Het luchtverkeer tusschen
Engeland en het Naburige
Oosten.
De Duitsche pers ontleent aan de Spaan-
sche bladen, dat de Engelschen de renbaan
van Gibraltar sedert geruimen tijd-tot vlieg
veld hebben ingericht. Men is bezig deze
luchthaven in de richting van de Golf van
Algeciras zooveel mogelijk uit te breiden,
daar de transportvliegtuigen tusschen het
nabije Oosten en Engeland, die hier moeten
landen en starten, vrij veel ruimte noodig
hebben. Overigens beschikt men over zpo
weinig plaats, dat de pogingen om hier een
luchthaven van eenige beteekenis op te
richten, tot mislukking zijn gedoemd.
Engeland blijft aangewezen op de tijd-
roovende zeeroute rond Kaap de Goede
Hoop en den gebrekkigen autoweg dwars
door het Afrikaansche continent. De groote
handicap voor de oorlogvoering in Egypte
is voorts, dat de Engelschen in verband
met de wankele positie in de Middelland-
sche Zee niet meer in staat zijn om jacht
vliegtuigen met behulp van vliegkampsche
pen van Gibraltar naar Alexandrië te
brengen. De jachtvliegtuigen worden thans
per schip naar de West-Afrikaansche kust
getransporteerd en daar in speciaal inge
richte fabrieken gemonteerd om vervolgens
op eigen kracht m etappes naar den Soe
dan te vliegen. Slechts bommenwerpers
worden van Amerika en Engeland geheel
door de lucht naar het front-in het na
burige Oosten gebracht.
De oliemogelijkheden der
continenten.
In een beschouwing over de jongste ont
wikkeling der olieindustrje der wereld
komt het tijdschrift „Oei und Kohle" tot de
conclusie, dat in Europa alle voorwaarden
aanwezig zijn voor een olieindustrie op so
lide basis met een groot prestatievermogen
Met betrekking tot de olieindustrie in het
Oost-Aziatische gebied wordt er op gewe
zen, dat Japan momenteel reeds over zoo
veel olie beschikt, dat het in staat is te
voorzien in de behoefte. In tegenstelling
hiermede hangt de toekomst van de Ameri
kaansche olieindustrie van veel onzekere
factoren af. Het tijdschrift wijst in dit ver
band vooral op de problemen van productie
en verbruik in de V§r. Staten, in welk ge
bied aanzienlijke hoeveelheden olie per jaar
moeten worden vervoerd.
Volgens uit Rio de Janeiro ontvangen
berichten bestaan er plannen voor samen
werking tusschen de Vereenigde Staten en
Brazilië wat betreft de exploitatie van pe-
troleumvelden in Brazilië.
Generaal Marshall geallieerd
opperbevelhebber
Naar de zender New-York van zeer wel
ingelichte zijde te Washington verneemt, zal
generaal Marshall, commandant van het
Amerikaansche landleger, benoemd worden
tot opperbevelhebber van alle geallieerde
troepen.
De cultures op Sumatra.
Op zeventig procent van alle rubber-
tabak-, cócos- en theeplantages op Sumatra
werden de werkzaamheden hervat. Het
Japansche militaire bestuur streeft naar
iroductiecapacïteit van 100 pCt. der be-
louwc^e oppervlakte, waarbij gebruik zal
worden gemaakt van Chineesch kapitaal.
De Chineesche Handelsbank, welke naast
de Yokobank en de Staatsvolksbank haar
bedrijf in Medan wederorh heeft voortgezet
zou nierbij kunnen medewerken.
Ook aanval op Hamburg uog
geen „tweede front".
De gisternacht plaats gehad hebbende aan
vallen van Engelsche bommenwerpers op
Hamburg werden te Berlijn matig gecom-
menteerd. De Britsche mededeeling, dat deze
aanval de grootste is geweest, sinds men met
bombardementsvliegtuigen boven Duitsch ge
bied is verschenen, wordt niet in overeen
stemming geacht met de feiten. Hoewel dc-
cijfers van de neergeschoten Engelsche vTeg-
tuigen ndg niet bekend zijn men schat hun
aantal op 40 pet. van het totaal deelt men
mede dat de wijze, waarop deze aanval van
Britsche zijde is weergegeven, een typisch
staaltje kan worden genoemd van het feit.
dat het z.g. tweedefront nog steeds geen tast
bare werkelijkheid is geworden.
De Britsche minister van arbeid, Bevin,
heeft zich in een Zpndag uitgesproken rede
voering gekeerd tegen de vermoedens om
trent het „tweede front". In Berlijn zou men
zijn verklaring „houdt op met het tweede
front" niet aldus willen uitleggen, dat de
Engelsche regeering de gedachten aan het
tweede front thans heeft opgegeven, maar
zou men in de uitlating van Bevin een tee-
ken willen zien, dat de overmatige agitatie
met dit parool de Britsche regeering onaan
genaam begint te worden. Zij wil zich waar
schijnlijk ook, nacjr men hier vermoedt er
tegen keeren, dat ae openbare meening haar
de wet van de militaire actie voorschrift
Vordering van Argentijnscli
schip door Washington.
De Amerikaansche scheepvaartautoritei
ten maken bekend, dat het door torpedee
ring beschadigde Argentijnsche schip Vic
toria voor militaire doeleinden is gevor
derd.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft den Argèntiinschen ambassadeur te
Washington opdracht gegeven de Argentijn-
sche vlag van het door de V. S. in beslag
genomen tankschip „Victoria" te verwijde
ren.
De Argentijnsche minister van buiten
landsche zaken, Guinazu^ heeft naar aanlei
ding hiervan verklaard, dat de V. S. bij de
in beslagneming zijn uitgegaan van een
verdragsclausule, volgens welke de in de
V. S. gebouwde tankschepen ieder oogen-
blik door het Amerikaansche ministerie van
marine teruggekocht kunnen worden.
Zware Duitsche aanvallen richtten zich tegen de in het gebied tusschen Noord-Donetz
en Don naar het Oosten vluchtende bolsjewistische colonnes. 350 beladen voertuigen
kregen zule zware beschadigingen, dat zij hun vlucht niet konden voortzetten. (Mede
deeling van het oppercommando der wermacht op 21.7.'42).
(Deutscher Verlag-Recl«-p.k. Eckert-Pax Holland-c)
Schandalen bij scheepsbouw in
de Vereenigde Staten
De marinecommissie van het Huis van
Afgevaardigden heeft tijdens een onderzoek
naar de kosten van 't Amerikaansche vloot-
bouwprogram vastgesteld, dat talrijke met
bewapeningsopdrachten bedachte firma's
te hooge winsten geëischt hebben. De com
missie heeft na bestudeering van 39.405
leverantiecnntracten geconstateerd, dat de
firma's gemiddeld een nettowinst van 8.1
geëischt hebben. Ten minste 5 van de
leveranciers hebben niet in verhouding
staande winsten, velen ^lfs nettowinsten
tot 1768 in den zak gestoken.
(D.A.D.) De toestanden in den Ame-
rikaanschqn scheepsbouw en de record
cijfers over den nieuwbouw op de werven
der V.S. welke van Amerikaansche zijde
met kwistige hand over de wereld worden
uitgestrooid, komen in een eigenaardig licht
te staan wanneer men kennis neemt van 'n
schandaal, dat 't Amerikaansche tijdschrift
„Saturday Evening Post" onthult. Daarin
heet het, dat men den eigenaar van een
scheepswerf te Nieuw Orleans, Higgins f
naamd, een opdracht heeft ontnomen,wel
betrekking had op den bouw van 2Ö0 z.g.
liberty-schepen. In Maart van dit jaar had
het marine-comité aan Higgins een crediet
verleend van 385 millioen dollar, waar
voor hij 200 van deze, 10.000 ton metende,
schepen zou bouwen. Het eerste van deze
vaartuigen zou, volgens het contract, in
November van dit jaar gereed komen. Van
dit tijdstip af had Higgins zich schriftelijk
verplicht, maandelijks 24 schepen van sta
pel të laten loopen. Mondeling had hij zelfs
eeij. nieuw schip per. dag beloofd. De Ameri
kaansche pers had deswege in hem een
nieuw scheepsbouwphenoneem begroet en
in officieele mededeelingen had het marine-
comité zich in prijzenden zin over "hem
uitgelaten. Thans is echter aan het licht
gekomen dat het terrein van deze wonder-
werf in de nabijheid van Nieuw-Orleans
slechts bestaat uit een „borrelend moeras"
Het schandaal is openbaar geworden door
dat het bureau voor den scheepsbouw aan
Higgins het staal op den bouw van zijn
scheepswerf weigerde, omdat daarmede
tientallen nieuwe schepen op andere wer
ven kunnen worden gebouwd.
De buitenlandsche arbeiders in
Duitschland.
De zorg voor de buitenlandsche arbeids
krachten is dooi> den algemeenen gevol
machtigde voor het arbeidsgebruik, gaulei-
ter Sauekel, opgedragen aan het Duitsche
Arbeidsfront. Volgens een Verordening van
Sauekel moeten de verblijven voor de bui
tenlandsche arbeiders in reinheid en hy
giëne voorbeeldig zijn. Voor zoover dat mo
gelijk is, zullen voor de afzonderlijke naties
afzonderlijke kampen ingericht worden. In
veder geval echter zullen binnen de afzon
derlijke kampen afgescheiden verblijven
ingericht worden. Voorts wordt in hooge
mate rekening gehouden met de nationale
gewoonten der buitenlandsche arbeiders en
arbeidsters.
Boek van Duce in het Duitsch
vertaald.
Het tragische feit, dat Bruno Mussolini in
Augustus 1941 tijdens een proefvlucht met
een nieuw vliegtuig doodelijk is verongelukt,
was voor den Duce aanleiding de herinne
ringen aan zijn zoon samen te vatten in een
boek, dat onder den titel: „Ik spreek met
Bruno" is verschenen.
Naar Stefani thans meedeelt, zal hiervan
binnenkort een Duitsche vertaling het licht
zien. Rijksmaarschalk Hermann Goring heeft
zich bereid verklaard een voorwoord
schrijven
KORT NIEUWS
Een belangrijke standaardiseering van
de civiele verbruiksartikelen wordt in Enge
land ingevoerd. Terwijl eenheidscostuums
steeds meer op de markt komen, wordt
het najaar de productie van standaardmeube
len ter hand genomen.Voorts zullen ge
standaardiseerd worden: lippenstiften, pot-
looden. vulpenhouders, glasartikelen, keuken
gerei, textielgoederen, klokken, ringen, enz.
De reorgisatie van de Japansche pers
zal er op neerkomen, dat in Japan zelf in
totaal nog ongeveer 60 politieke dagbladen
zullen verschijnen. Het aaqtal provinciale bla
den zal met in totaal 43 in de meerderheid
zijn, aangezien in elke prefectuur, 43 in totaal,
slechts één blad zal verschijnen, terwijl de
rest der bladen verdeeld wordt over de be
langrijkste steden.
De War Communication Board in de
Ver. St. heeft alle particuliere telefoonge
sprekken naar alle landen buiten -het Weste
lijk halfrond, met uitzondering van Engeland,
verboden. Het verbod laat slechts uitzonde
ringen toe, voor zoover die in.het belang
van de Vereenigde Staten zijn. De Board
heeft het Amerikaansch-Australlsche radio-
telefonische verkeer vooa andere dan staats-
gesprekken met ingang van eind Augustus
gestaakt
Het Amerikaansche ministerie van oor
log deelt mede, dat onder de Amerikaansche
troepen als gevolg van inentingen tegen de
gele koorts levensgevaarlijke ziekten zijn uit
gebroken. Tot dusverre zijn 28.000 ziekte
gevallen bekend, waarvan een deel met doo-
delijken afloop.
Op 30 April heeft Anne B. Harkema te
Groningen, met gevaar voor eigen leven, twee
hollende paarden tot stilstand gebracht. He
denmorgen is hem ten stadhuize door den
burgemeester het blijk van waardeering uit
gereikt dat het Carnegie Heldenfonds aan
Harkema voor zijn moedig optreden heeft,
toegekend.
Mogelijkheden voor
Nederlanders in het Oostland.
Een waardeerende beschouwing in de
Duitsche pers.
De „VölkiLscher Beobaichifcer" wijdt een
artikel aaa de economische mogelijkheden
Ln het Oostland en gewaagt in dit verband
van de belangstelling, die hiervoor van Ne
derlandsche zijde bestaat.
Het blad wijst op het verschil in ontwik
keling tusschen Litauen. Letland en Est
land eenerzijds en Wit-RoethenJë ander
zijds. Terwijl Wit-Roe&henlë twintig jaar
lang de Sovjet-heerschap pij heeft moeten
verdiuren. hebben de drie genoemde Oost
zee® taten zich eoono-mriech vrijer kunnen
ontwikkelen. In de toekomst zullen deze ge
bieden kunnen deelen in de nieuwe waar-
deering. drie de lon/d'bouwpro-duoten in het
naitrionaal-sociaililstlsche economische leven
genieten. Gebieden waar levensmiddelen ge
wonnen worden zuUIien in de toekomst pre
cies diezelfde beteekenis hebben als ln ka
pitalistische tijden de streken, waar goud
gevonne n wer d
Zoo, aldus schrijft de V. B. dan verder,
schijnen ook de Nederlanders te denken, die
weten te rekenen en drie ln de geschiedenis
hun ondernemingsgeest bewezen hebben.
Het daigbliadbericbt, dat van de reis Van
een Nederlandsche deputatie door het Oost-
land melding maakte, was zoo verrassend,
dat het niet in vergetelheid zal zijn geraakt:
Toen wij op uritmoodlging van het Rijksmd-
nisterie voor de bezette gebieden in het
oosten door het Oostland redsden, hoorden
wij steeds weer van de bezoeken van deze
Nederlanders en van de talrijke problemen,
die met hen besproken waren. Voor den oot.
\og zullen deze ge-bieden er nauwelijks van
hebben durven droomen, dat door de Ne
derlanders menschen, machines 'en econo
mische goederen voor de ontwikkeling van
hun economische ka-acht beschikbaar zou
den wor<j>en gesteld, zooals in het algemeen
gesproken de projecten in hun geheel een
teelten zijn van den ommekeer in het econo
mische willen.
De geschiedenis heeft geleerd, hoe
zegenrijk ten tijde van de Hanze het
verkeer tusschen "Nederland en de ge
bieden aan de Oostzee wasT Deze oude
economische mogelijkheden openen
zich weder door de overwinning van
het Duitsche rijk. De voordeden van de
politiek der groote ruimte (Grossrau-
mlgkeit) bieden zich zoowel voor Neder
land alsook voor de gebieden aan de
Oostzee en liet nut voor geheel Europa
bestaat hierin, dat economische krach
ten aan den eenen met mogelijkheden
aan den anderen kant samengebracht
worden, die. gescheiden, helden braak
hadden gelegen.
Een sprookje rondom een
koppigen Overijsselschen hoer
Het N.A.F. bracht uitkomst voor den
armen knecht
Er was eens een knecht, die drie jaren
lang een boer trouw gediend had. In dezen
geest beginnen de meeste oude sprookjes.
Maar de geschiedenis van dezen boer en
zijn knecht is om den drommel geen oud
sprookje. Het speelde zich onlangs af in
Overijsel, waar het, evenals op meerdere
plaatsen ih Nederland, oeroud gebruik is.
dat de boer zijn volk op 1 Mei voor een jaar
in dienst neemt. Zoo deed ook deze boer.
Begin April van dit jaar kwam hij met zijn
knecht overeen, dat op 1 Mei 1942 het vierde
dienstjaar zou ingaan.
Of die boer nu naderhand een goedkoo-
pere kracht had kunnen krijgen en daar
door spijt had gekregen van de overeen
komst, is onbekend, maar in April nog bleek
er plotseling niets meer aan den knecht te
deugen. Volgens den boer dan. wel te ver
staan. De knecht zou de bevelen van den
boer niet goed opgevolgd hebben, ruw met
de paarden en het paardentuig orrtgegaan
zijn, kortom, er zou een complete booze
geest in den knecht gevaren zijn. De boer.
hiervoor blijkbaar beducht, zegde den
knecht aan, den dienst op 1 Mei te verlaten.
Daar stond nu onze knecht. Wai-e het ver
haal een sprookje geweest, dan zou de ont-
rechte knecht zich waarschijnlijk tot een
goede fee of iets dergelijks gewend hebben.
Edoch, het gebeurde speelde zich in dezen
nuchteren tijd af. Daarom stapte onze
knecht regelrecht naar het Provinciaal Bu
reau van het N.A.F. te Zwolle, waar zijn
klachten éen willig oor vonden.
De afdeeling Rechtsbescherming van dit
kantoor stelde zich prompt in verbinding
met den boer, om te trachten de zaak op
minnelijke wijze te schikken, doch de boer
bleek niet voor rede vatbaar. Wie niet hoo-
•en wil moet voelen, dus bracht het N.A.F.
de zaak voor den kantonrechter, die ten
slotte besliste, dat de boer aan den knecht
nog over een tijdvak loon moet uitbetalen.
Een echt sprookje zou hiermede afgeloo-
pen zijn geweest, of hoogstens nog een: „en
de knecht leefde nog lang en gelukkig" tot
slot hebben gehad. Het slot van dit moderne
sprookje is echter pas een begin. Want door
dezen gang van zaken ziin de oogen èn van
den knecht èn van den boer geopend voor
het feit, dat in het N.A.F. een nieuwe gees
tesgesteldheid belichaamd is, die niet duldt,
dat de zwakkere partij zonder grond wordt
afgescheept door de sterkere. Een geestes
gesteldheid, welke zich alom baan breekt en
gericht is op een volksgemeenschap, waar
in de eene volksgenoot zich te allen tijde
ook bekommert om de levensrechten van
den anderen volksgenoot!
OOK DaN NOG!
Bs. Een vaak bereden stokpaardje be
staat daarin, dat men voorspellingen om
trent de toekomst doet. Geliefkoosd, ja met
teederheid gestreeld, wordt dan vooral de
stelling, dat Nederland, wanneer Duitsch
land den oorlog wint, niqt vrij zal zijn en
hoogstens een vazalstaat wordt.
Laten we eerlijk zijn: ook wij hebben ons
uiteraard de vraag gesteld hoe in de
toekomst onze houding zou moeten zijn on
der de verschillende omstandigheden. Al
leen wie volkomen objectief tegenover dit
vraagstuk durft te staan heeft het recht er
over mee te praten en, omdat wij mee
praten in deze op dit moment reeds plicht
achtten, was het ook zaak vast te stellen
hoe wij zouden hebben te handelen.
In de allereerste plaats dan dienen we
vast te leggen, dat wij onvoorwaardelijk ge
loof hechten aan het door Hitler, ten aan
zien van de toekomst van het Nederlandsche
volk gegeven woord: daarmede is de zaak
voor. ons practisch afgedaan, hetgeen ons
evenwel niet beletten mag ook het stand
punt van hen, die 'n andere meening zijn
toegedaan, op z'n verdiensten te waardeeren.
Nemen wij dus eens aan, dat Nederland
na den oorlog 'n vazalstaat van Duitschland
wordt. Hebben wij dari het recht bij voor
baat reeds bij de pakken neer te gaan zit
ten? Moeten wij dan onze „sterkte" zoeken
in een wanhopig en zinloos verzet, moeten
wij dan ondergaan in een orgie van haat, van
onwil en machteloosheid, of zou het wel
licht toch meer in het belang van land en
volk zijn, indien wij trachtten er van te
maken wat er van Ce maken is? Waarin
zou dat toekomstig „vazalschap" bestaan?
In het feit, dat wij ons het Nationaal-Socia-
lisme eigen zullen moeten maken? Men kan
van meening verschillen over de vraag
waarin meer „vazalschap" school: in de de
mocratie, die ons de neerschappij van kapi
talisme en plutocraten bracht, of in het
stelsel, dat'den arbeid zijn eerlijke plaats zal
doen toekomen. Of bestaat 't „vazalschap"
misschien in het feit, dat wij niet langer
meer aan een zeker soort buitenlandsche
politiek kunnen doen? Mogelijk ook ziet
men „vazalschap" in de zekerheid dat straks
de 1001 kerkelijke richtingen verplicht zul
len zijn zich werkelijk op godsdienstig ter
rein te bewegen? Gesteld echter, dat velen
aan de oude (wan)orde-vastgeklonkenen
zich onvrij zouden voelen, moet dat dan
aanleiding zijn om de groote lijn volkomen
over het hoofd te zien en onder te gaan in'
het kleine?
Want de groote lijn zal, nó de overwin
ning van Duitschland, ongetwijfeld deze
zijn, dat het verarmde en overwonnen Ne
derland er van maken moet wat er van te
maken valt. Hebben zij, die zoo schimpen
en schelden op hen die iets verder kijken
dan hun neus lang is, ook gedacht aan de
mogelijkheid, dat deze verguisde Nederlan
ders het wel eens goed met hun vaderland
voor konden hebben
„Duitschland wint den oorlog niet!" zal
men qjis tegenwerpen „en dus heeft heel
deze redeneering geen zin". Men weet hoe
wij daarover denken. Zeker, als Duitsch
land niet wint (waarop al een heel matige
kans is) dan heeft het geen zin in deze rich
ting werkzaam te zijn, want dan gaat
Europa onder in het bolsjewisme. Omdat er
echter bij één mogelijkheid héélemaal geen
uitkomst meer zou zijn, heeft men o.i. niet
het recht de andere bijvoorbaat uit te
schakelen, of zich te verliezen in bijkom
stigheden.
Dat Nederland na den oorlog nog aan eèn
gevaar het hoofd zal moeten bieden, staat
voor bns wel ,vast, maar wij zien dit gevaar
van een geheel andere zijde opdoemen; n.l.
van die zijde die, zich thans het hevigst
roert tegen alles wat Nationaal-Socialist is
en steeds den mond vol heeft over „vazal
staat". Wij bedoelen de groote massa van
Engelschgezinden, dat soort Nederlanders,
dat zich van hun Nederlanderschap alleen
bewust is als er persoonlijke belangen mee
gemoeid zijn en overigens vroolijk meedoet
aan alles wat de mode van het oogenblik
voorschrijft. Het zijn deze Nederlanders die
na den oorlog even gemakkelijk Duitsch-
gezind zullen worden als zij thans Engelsch-
gezind zijn, die zonder met de oogen te
knipperen de huig naar den wind zullen
hangen en die maling hebben aan hun
Nederlanderschap, mits het andere maar
meer voordeel oplevert.
Intusschen geven wij óók hen geen kans.
Ons optimisme plaatst ons ook hier aan de
zonzijde van het geval; wii vertrouwen op
het gegeven woord van Hitier en op de
offers die onze mannen thans brengen aan
het Oostfront.
Kofferdiefstallen aan het
Centraal-Station te Amsterdam
opgelost.
De politie van het bureau Warmoesstraat
ontving den laatsten tijd tal van aangiften
van kofferdiefstallen, bii het bagagebureau
van het Centraal Station. De diefstallen
werden niet i n het bureau gepleegd, doch
daarbuiten, wanneer de eigenaars zich even
ter zijde bevonden, b.v. om nog een fiets
af te geven of te halen, of aan het loket
stonden.
De recherche van het bureau, die een on
derzoek in de omgeving instelde, viel het
daarbij op, dat twee mannen vaak des
avonds op den O.Z. Achterburgwal met
koffers liepen te sjouwen. Het eigenaardige
was wel, dat diezelfde mannen des mor
gens in de richting van het station gingen
en dan nimmer eenige bagage bij zich
hadden.
Daarop werden zij eenige malen gevolgd
en het gelukte den politiemannen hen op
heeterdaad te betrappen, toen zij bij de
bagage-afdeeling van het station hun slag
dachten te slaan. Beide dieven werden ge
arresteerd. Een hunner bleek voor een
zelfde feit reeds met de Hilversumsche po
litie in aanraking te ziin geweest. Bij den
ander, die in Arnhem Voont. werden bit
huiszoeking verscheidene koffers, ton deele
nog met inhoud, van diefstal afkomstig,
aangetroffen. Thans wordt onderzocht, wat
het tweetal op zijn kerfstok heeft.
Bonnenliando laarster
veroordeeld.
Meer dan 1500 bonnen verhandeld.
Het Bossche Economische Gerechtshof heeft
gistermorgen arrest gewezen in de zaak tegen
Johanna D. uit 's-Hertogenbosch, die vorige
week Woensdag terecht heeft gestaan wegens
handel in distributiebonnen.
De vrouw, die moeder is van 7 kinderen,
kocht links en rechts distributiebonnen op en
verkocht die weer aan afnemers to Amster
dam. die voor de bonnen hooge prijzen be
taalden. In totaal heeft de-vrouw op deze ma
nier meer dan 1500, voornamelijk vet-, boter
en suikerbonnen verhandeld
Door den cconomsfchen rechter te Den
Bosch was de bonnenhandelaarster tot 500 gld.
boete en 3 maanden gevangenisstraf veroor
deeld. terwijl zij ter zitting gevangen ge
nomen werd.
De advocaat-generaal had bevestiging van
dit vonnis geëischt. Het hof heeft thans de
veroordeeld tot 200.— boete en drie
maanden gevangenisstraf.
Wie den Nedcrlandschen Volksdlenst
steunt, steunt ons volk. Sluit u aan als lid.
