Haarlemsche Courant
Duitschers veroveren Bataisk ten Z. van Rostof
Nieuwe vorderingen m
Don-gebied.
287e Jaargang No. 175 x
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën 3—IS
n.m. -f 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prj|s.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 315 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
pltf.» Grafische Bedrijven Damlate.
Wn<L Hoofdredacteur! 3. V. BATJDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Dinsdag 28 Juli 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soenda*
plein 37. Tel. Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10SOO.
Administratie 10721, 14825, Soendapleln 12230. Postgiro 131958.
Directie PH. A, MEES P. W. PEEREBOOM.
In de bocht van den Don bereiken de Duitsche troepen
over een breed front de rivier. Zware luchtaanvallen op
Wolga-verkeer en industriecentrum Stalingrad.
Aanval op woonwijken van In Egypte 1400Britsche
Hamburg. krijgsgevangeneji.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
Ten Zuiden van Rostof Is de krachtig
versterkte en taai verdedigde stad B a-
t a i s k na een strijd van twee dagen
door Duitsche troepen stormenderhand
genomen. Eskaders, gevechtstoestellen,
jachtkruisers en slagtoestellen baanden
hierbij de infanterie een weg.
Verder naar het Oosten rukten snelle
formaties ver naar het Zuiden op. In de
groote bocht van den Don hebben Duit
sche en Roemeensche divisies infanterie m
nauwe samenwerking met formaties tanks
en het luchtwapen den vijand teruggewor
pen en den Don over een breed front be-
Ten Noordwesten van K a 1 a t s j staan
formaties tanks en snelle troepen in zwaren
strijd met bolsjewistische tanks en strijd
krachten der infanterie, die wanhopig het
heuvelterrein ten Westen van de rivier
trachten te houden.
Zware luchtaanvallen zijn gericht op het
ravitailleeringsverkeer van den vijand, op de
Wo 1 g a en °P spoorwegdoelen ten Noord-
Westen van S t a 1 i n g r a ld'.
Aanvallen op het bruggehoofd W oro-
nesj zijn opnieuw bloedig afgeslagen. In
den 'slag ten Noord-Westen van de stad
werden de bolsjewieken na vernietiging van
ingesloten gevechtstroepen voorbij hun uit
gangsstellingen naar het Noorden terugge
slagen.
Bij deze zware af weer gevechten zijn se
dert 10 Juli alleen in den sector van één
legercorps 751 vijandelijke tanks vernie-
tigd.
In den Centralen sector werden by
een "plaatselijke aanvalsactie verscheidene
vijandelijke bataljons ingesloten. Duitsche
formaties jagers hebben Zondag tegenover
3 verloren eigen toestellen 120 bolsjewisti
sche vliegtuigen vernield. Bovendien brach
ten Italiaansche jagers drie vijandelijke
vliegtuigen ten val.
In Egypte is in het Zuidelijke deel
van de stelling van El Alamein een vij
andelijke aanval afgeslagen. Het aantal
der in den afweerslag sedert 22 Juli
vernietigde Britsche tanks is gestegen
tot 146 en het aantal gevangenen tot
1400. Op vliegvelden van het eiland
Malt# werden door bomtreffers ver
scheidene Britsche vliegtuigen op den
grond vernield.
In den strijd tegen Groot-Brittan ni£ heb
ben gevechtsvliegtuigen Zondag voor den
oorlog belangrijke installaties aan de Zuid
kust van Engeland en in de. Midlands
gebombardeerd. In het Kanaalgebied en
„Was het niet wat te /vroeg, Delano, om
voor Mac Arthur een gedenkteeken op te
richten? Hij heeft toch nog niets veroverd?"
uNeem me niet kwalijk, Australië!"
(Stapf-Pax Holland-m)
De verovering van Bataisk.
De in het weermachtbericht bekend
gemaakte verovering van Bataisk noemt
men in militaire kringen te Berlijn het
bewijs, dat thans de ongeveer 7 km
breede Donidelta is overwonnen. Naar
men in Berlijn verneemt omtrent de ge
vechten aan den benedenloop van den
Don, betreft het daarbij allereerst de
vorming van bruggehoofden, zoodat
vooreerst nog niets kan worden gezegd
over verdere operaties naar het Zuiden.
Stand en beteekenis van den
duikbootoorlog.
Interview met admiraal Fricke.
De Deutsche Allgemeine Zeitimg publi
ceert een interview met den chef van den
staf der zeeoorlogvoering, admiraal Fricke.
Op de vraag, hoe de steile stijging van
de curve der tot zinken gebrachte schepen
bij den duikbootoorlogsedert "24 Januari
1942 te verklaren is, antwoordde Fricke:
i,In het van maand tot maand toenemende
aantal duikbooten, tezamen met een zorg
vuldig afgewogen gebruik der krachten.
Daarbij komt, dat het voornaamste opera
tiegebied, de Amerikaansche wateren, een
bijzonder rijk jachtgebied voor duikbooten
vormt."
Voorts wees admiraal Fricke er op, dat,
om de in de vijandelijke scheepvaart gesla
gen bressen op te vullen voortdurend sche
pen moeten worden genomen uit de vaart
op Engeland.
Op den voorgrond staat de strijd tegen
de vijandelijke koopvaardijtonnage. Daar
naast gebruikt men de duikbooten, waar
haar aanwezigheid en succes volgens den
oorlogstoestand van het moment noodza
kelijk lijkt. De toenemende stijging van de
duikbootaantallen maakt het mogelijk in
de verre wateren van de Barentszee- tot de
Caraibische Zee en in het Oosten van de
Middellandsche Zee beide taken tegelijker
tijd met succes ten uitvoer te leggen.
Omtrent de beteekenis van den duikboot
oorlog voor de algemeene oorlogssituatie
zeide admiraal Fricke: „De duikbootoorlog
zet de „slag in de fabrieken", de laatste
hoop van Roosevelt en Churchill, schaak
mat. Ondanks toenemende afweer echter
Zijn onze cijfers van tot zinken gebrachte
schepen gestegen. Wanneer onze tegenstan
ders meer koopvaarders bouwen, bouwen
wij nog meer duikbooten. Wij zullen daar
mede voortdurend meer schepen in den
grond boren dan onze tegenstanders ver
mogen te bouwen. Ik ben er van overtuigd,
dat wjj stap voor stap het doel der verlam
ming van het géheele vijandelijke oorlogs-
appavaat dichter naderen én daarmede de
zegevierende beslissing van den oorlog in
het algemeen."
aan de Duitsche bocht verloor de vijand
tijdens luchtgevechten 6 toestellen.
Na vruchtelooze storingsaanvallen over
dag op West Duitsch gebied is in den naeht
van 26 op 27 Juli de stad Hamburg en
omgeving door het Britsche luchtwapen met
brisant--en brandbommen bestookt. De bur-
lerbevolking leed vrij' zware verliezen,
iijna uitsluitend in woonwijken werden
talrijke gebouwen vernield bn beschadigd.
Nachtjag'ers, afweergeschut, marineartille-
lie en patrouillebooten schoten 37 der aan
vallende bommenwerpers neer.'
De strijd in Egypte.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
Een vijandelijke aanvalspoging op den
Zuidelijken sector van het Egyptische front
werd door de snelle reactie van onze deta
chementen verijdeld. Er werden opnieuw
krijgsgevangenen gemaakt. De luchtmacht
ondersteunde de operaties te land en bom
bardeerde herhaalde malen het vijandeliike
achterland. Een Britsche aanval op Tobroek
veroorzaakte lichte schade en maakte eenige
slachtoffers. Een def hieraan deelnemende
vijandelijke vliegtuigen wend door het
luchtdoelgeschut van Tobroek vernietigd.
Italiaansche en Duitsche jagers deden een
aanval op formaties"Spitfires, die poogden
bommenwerpers van de As te bestoken,
welke terugkeerden van doeltreffende aan
vallen cp de militaire installaties.van Malta.
Duitsche jagers schoten in een luchtgevecht
twee vijandelijke machines neer.
Moskou geeft verlies
van Rostof toe
De Duitsche en verbonden troepen hebben
den benedenloop van den Don overschreden
en het belangrijke spoorwegknooppunt Atasik
veroverd. Hiermede is de strijd in het Zuiden
van het Russische front in een nieuwe phase
getreden.
Het opperbevel der weermacht deelt met
betrekking tot de gevechten ten Zuiden van
Rostof mede, dat Duitsche troepen een breede
kazematstelling, die tot verdediging van den
Don was aangelegd. ten Zuid-Oosten van
Nowotsjerkask-Kriwjankaja hebben doorbro
ken en de plaats Besorgenjewskaja, die doof
de bolsjewieken hardnekkig werd verdedigd,
zijn binnengedrongen.
De News Chronicle meldt, dat in de open
bare meening der Sowjet-Unie een gevaar
lijke verandering is gekomen. door de be
drogen hoop op een tweede front.
De Daily Express schrijft,'dat de toestand
in het Dongebied de ernstigste is, dien de
Sowjet-Unie in haar geheele bestaan heeft
doorgemaakt. -
In het door Moskou te middernacht uit
gegeven communiqué wordt gezegd, dat de
steden Nowosjerkgsk en Rostof „ontruimd"
zijn.
In bezet en onbezet Frankrijk
joodsclie invloed vrijwel
uitgeschakeld.
Reeds kort nadat de strijd in het Westen
ten nadeele van Frankrijk was verloopen,
hield men zich in officieele kringen te Pa
rijs bezig met het Joodsche vraagstuk. Spe
ciaal op het gebied van handel en industrie
wilde men den Joodschen invloed zoo al niet
geheel uitschakelen, dan toch beperken. Alle
Joodsche of onder Joodschen invloed
staande fabrieken, winkels en andere on
dernemingen moesten worden gemeld, zij
werden onder arische leiding gesteld of ge
liquideerd. Later breidden deze maatrege
len zich ook over grondbezit en aandeelen
uit. j
In 7063 gevallen d.w.z. biina een vierde
van het geheele Joodsche aandeel in den
handel en industrie, van het door Duitsch-
land bezette gebied, is de voorgenomen
ariseering hiermede ten uitvoer gebracht.
Daar de bepalingen ten aanzien vin het
Joodsche vraagstuk in bezet Frankrijk auto
matisch op het onbezette deel zijn overge
gaan. ligt het voor de hand, dat men zich
ook daar niet deze kwestie is gaan bezig
houden, Staatssecr. Barquier de Pelletoix
is daarbij belast met de uitvoering der
maatregelen.
Amerika's voorziening van
O. Aziatische producten.
Autarkische pogingen.
Tusschen de Ver. Staten en Ecuador werd
een rubberovereenkomst afgesloten, waar
bij de Ver. Staten in de eerstvolgende vijf
jaar alle in Ecuador gewonnen rubber zul
len opkoopen.
In nat kader van de Amerikaansche po
gingen tot uitbreiding van den aanplant
van rubber, kinabast, hennep en cocospal-
m enïn. Centraal-Amerika werd door de
Defensive Supplies Corp. met Costa Rica 'n
overeenkomst afgesloten inzake den aan
plant van hennep op een oppervlakte van
20.000 acres.
De United Fruit Co. werkt aan een pro
gram voor den aanplant van rubber en
andere tropische producten in Centraal-
Amerika. Voor zoover dit .thans te overzien
valt is dit de eerste poging van groot for
maat,welke door 'n particuliere onderneming
wordt gedaan om de tot dusverre uit Oost-
Azië ontvangen producten in de tropische
gebieden van Amerika te winnen. Naar ver
luidt is de maatschappij voornemens over
te gaan tot den aanplant van rubber, hen
nep, teakhout, kinabast, citroenboomen, het
winnen van kurk, ricinus, enz.
In 15 dagen van Madagascar
naar Vichy.
De Fransche commandant Gaudillière is
gisteren te 18.30 uur na een luchtreis van
15 dagen, uit Tananariva op Madagascar te
Vichy aangekomen. Sedert den Britschen
overval op Diego Suarez had geen enkel toe
stel de verbinding met Djibouti en Mada
gascar tpt stand gebracht. Het vliegtuig, dat
Marignane op 11 Juli verlaten had, deed eên
korte tusschenlanding. te Tunis en kwam op
13 JuM te Djibouti aan. Denzelfden dag
landde het te Tananariva. Op 23 Juli steeg de
bemanning weer op en kwam denzelfden
avond te Djibouti aan. Den volgenden dag
ging de reis verder naar Tunis, waar men
den 25sten landde.
Deze tocht van meer dan 18.000 Km. heeft
het mog.elijk gemaakt een nieuwe luchtver-
binding met Djibouti en Madagascar tot stand
te brengen.
Het luchtverkeer tusschen
Engeland en het Naburige
Oosten.
De Duitsche pers ontleent aan de Spaan-
sche bladen, dat de Engelschen de renbaan
van Gibraltar sedert geruimen tijd tot vlieg
veld hebben ingericht. Men is bezig deze
luchthaven in de richting vaji de Golf van
Algeciras zooveel mogelijk uit te breiden,
daar de transportvliegtuigen tusschen het
nabije Oosten en Engeland, die hier moeten
landen en starten, vrij veel ruimte noodig
hebben. Overigens beschikt men over zoo
weinig plaats, dat de pogingën om hier een
luchthaven van eenige beteekenis op te,
richten, tot mislukking zijn gedoemd.
Engeland blijft aangewezen op de tijd-
roovende zeeroute rond Kaap de Goede
Hoop en den gebrekkigen autoweg dwars
door het Afrikaansche continent. De groote
handicap voor de oorlogvoering in Egypte
is>, voorts, dat de Engelschen in verband
met de wankele positie in de Middelland
sche Zee niet meer in staat zijn om jacht
vliegtuigen met behulp van vliegkampsche
pen van Gibraltar naar Alexandrië te
brengen. De jachtvliegtuigen worden thans
per schip naar de West-Afrikaansche kust
getransporteerd en daar in speciaal inge
richte fabrieken gemonteerd om vervolgens
op eigen kracht in etappes naar den Soe
dan te vliegen. Slechts bommenwerpers
worden van Amerika en Engeland geheel
door de lucht naar hqt front in het na
burige Oosten gebracht.
De oliemogelijkheden der
continenten.
In een beschouwing over de jongste ont
wikkeling der olieindustrie der wereld
komt het tijdschrift „Oei und Kohle" tot de
conclusie, dat in Europa alle voorwaarden
aanwezig zijn voor een olieindustrie op so
lide basis met een groot prestatievermogen.
Met betrekking tot de olieindustrie in het
OosJ-Aziatische gebied wordt er op gewe
zen, dat Japan momenteel reeds over zoo
veel olie beschikt, dat het in staat is te
voorzien in de behoefte. In tegenstelling
hiermede hangt de toekomst van de Ameri
kaansche olieindustrie van veel onzekere
factoren af. Het tijdschrift wijst in dit ver
band vooral op de problemen van productie
en verbruik in de Ver. Staten, in welk ge
bied aanzienlijke hoeveelheden olie per jaar
moeten worden vervoerd.
Volgens uit Rio de Janeiro ontvangen
berichten bestaan er plannen voor samen
werking tusschen de Vereenigde Staten en
Brazilië wat betreft de exploitatie van pe-
trolaumvelden in Brazilië.
Generaal Marshall geallieerd
opperbevelhebber
Naar de zender New-York van zeer wel
ingelichte zijde te Washington verneemt, zal
generaal Marshall, commandant van het
Amerikaansche landleger, benoemd worden
tot opperbevelhebber van alle geallieerde
troepen.
De cultures op Sumatra.
Op zeventig procent van alle rubber-,
tabaV. cocos- en theeplantages op Sumatra
werden de werkzaamheden hervat. Het
Japansche militaire bestuur streeft naar 'n
productiecapaciteit van 100 pCt der be
bouwde oppervlakte, waarbij gebruik zal
worden gemaakt van Chineesch kapitaal.
De Chineesche Handelsbank, welke na^st
de Yokobank en de Staatsvolksbank haar
bedrijf in Medan wederom heeft voortgezet
zou hierbij kunnen medewerken.
Ook aanval op Hamburg nog
geen „tweede front".
De gisternacht plaats gehad hebbende aan
vallen van Engelsche bommenwerpers op
Hamburg werden te Berlijn matig gecom-
menteerd. De Britsche mededeeling, dat deze
aanval de grootste is geweest, sinds men met
bombardementsvliegtuigen boven Duitsch ge
bied is verschenen, wordt niet in overeen
stemming geacht .net de feiten. Hoewel de
cijfers van de neergeschoten Engelsche vlieg
tuigen nog niet bekend zijn men schat, hun
aantal op 40 pet. van het totaal deelt men
mede dat de wijze, waarop deze aanval vten
Britsche zijde Is weergegeven, een typisch
staaltje kan worden genoemd van het feit.
dat het z.g. tweedefront nog steeds geen tast
bare werkelijkheid is geworden. 1
De Britsche minister van arbeid, Bevin.
heeft zich in een Zondag uitgesproken rede
voering gekeerd tegen de vermoedens om
trent het „tweede front". In Berlijn zou men
zijn verklaring „houdt op met het tweede
front" niet aldus willen uitleggen, dat de
Engelsche regeering de gedachten aan het
tweede front thans heeft opgegeven, maar
zou men in de uitlating van Bevin een tee-
kèn willen zien, dat de overmatige agitatie
met dit parool de Britsche rege^ring onaan
genaam begint te worden. Zij wil zich waar
schijnlijk ook. naar men hier vermoedt er
tegen keerén, dat de openbare meening haar
de wet vin de militaire actie voorschrift
Vordering van Argentijnsch
scbip door Washington.
De Amerikaansche scheepvaartautoritei-r
ten maken bekend, dat bet door torpedee
ring beschadigde Argentijnsche schip Vic
toria voor militaire doeleinden is gevor
derd.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft den Argentijnsch en ambassadeur te
Washington opdracht gegeven de. Argentijn
sche vlag van het door de.V. S. in beslag
genomen tankschip „Victoria" te verwijde
ren.
De Argentijnsche minister van buiten
landsche zaken, Guinazu, heeft naar aanlei
ding hiervan verklaard, dat de V. S. bij de
in beslagneming zijn uitgegaan van een
verdragsclausule, volgens welke de in de
V. S. gebouwde tankschepen ieder oogen-
blik door het Amerikaansche ministerie van
marine teruggekocht kunnen worden.
Zware Duitsche aanvallen richtten zich tegen de in het gebied tusschen Noord-Donetz
en Don naar het Oosten vluchtende bolsjewistische colonnes. 350 beladen voertuigen
kregen zule zware beschadigingen, dat zü hun vlucht niet konden voortzetten. (Mede
deeling van het oppercommando der wermacht op 21.7/42)
(Deutscher Verlag-Recla-p.k. Eckert-Pax Holland-c)
Schandalen bij scheepsbouw in
de Vereenigde Staten.
De marinecommissie van het Huis van
Afgevaardigden heeft tijdens een onderzoek
naar dë kosten van 't Amerikaansche vloot-
bouwprogram vastgesteld, dat talrijke met
idrachten bedachte firma's
te hooge winsten geëischt hebben. De com
missie heeft na bestudeering van 39.405
leverantiecontracten geconstateerd, dat de
firma's gemiddeld een nettowinst van 8.1
geëischt hebben. Ten minste 5 van de
leveranciers hebben niet in verhouding
staande winsten, velen zelfs nettowinsten
tot 1768 in den zak gestoken.
(D.A.D.) De toestanden in den Ame-
rikaansehen scheepsbouw en de record
cijfers over den nieuwbouw op de werven
der V.S. welke van Amerikaansche zijde
met kwistige hand over de wereld worden
uitgestrooid, komen in een eigenaardig licht
te staan wanneer men kennis neemt van 'n
schandaal, dat 't Amerikaansche tijdschrift
„Saturday Evening Post" onthult. Daarin
heet het, dat men den eigenaar van een
scheepswerf te Niéuw Orleans, Higgins ge
naamd, een opdracht-heeft ontnomen,welke
betrekking had op den bouw van 200 z.g.
liberty-schepen. In Maart van dit jaar had
■het marine-comité aan Higgins een crediet
verleend van 385 millioen dollar, waar
voor hij 200 van deze, 10.000 ton metende,
schepen zou bouwen. Het eerste van deze
vaartuigen zou, volgens het contract, in
November van dit jaar gereed komen. Van
dit tijdstip af had Higgins zich schriftelijk
verplicht, maandelijks 24 schepen van sta
pel te laten Joopen. Mondeling had hij zelfs
een nieuw schip per dag beloofd. De Ameri
kaansche pers had deswege in hem een
nieuw scheepsbouwphenoneem begroet en
In officieele riiededeelingen had het marine-
comité zich in prijzenden zin over hem
uitgelaten. Thans is echter aan het licht
gekomen dat het terrein van deze yonder-
werf in de nabijheid van Nieuw-Orleans
slechts bestaat uit een „borrelend moeras"
Het schandaal is openbaar geworden door
dat het bureau voor den scheepsbouw aan
Higgins het staal op den bouw van zijn
scheepswerf weigerde, omdat daarmede
tientallen nieuwe schepen op andere wer
ven kunnen worden gebouwd.
De buitenlandsche arbeiders in
Duitscliland.
De zorg voor de buitenlandsche arbeids
krachten is door den algemeenen gevol
machtigde voor het arbeidsgebruik, gaulei-
ter Sauckel, opgedragen aan het Duitsche
Arbeidsfront. Volgens een verordening van
Sauckel moeten de verblijven voor de bui
tenlandsche arbeiders in reinheid en hy
giëne voorbeeldig zijn. Voor zoover dat mo
gelijk is, zullen voor de afzonderlijke naties
afzonderlijke kampen ingericht worden. In
ieder geval echter zullen binnen de afzon
derlijke kampen afgescheiden verblijven
ingericht worden. Voorts wordt in hoog-
mate rekening gehouden met de nationale
gewoonten der buitenlandsche arbeiders en
arbeidsters.
Boek van Duce m het Duitsch
vertaald.
Het tragische feit, dat Bruno Mussolini in
Augustus 1941 tijdens een proefvlucht met
een nieuw vliegtuig doodelijk is verongelukt,
was voor den Duce aanleiding de herinne
ringen aan zijn zoon samen te vatten in een
boek, dat onder den titel: „Ik spreek met
Bruno" is verschenen.
Naar Stefani thans meedeelt, zal hiervan
binnenkort een Duitsche vertaling het licht
zien. Rijksmaarschalk Hermann Göring heeft
zich bereid verklaard een voorwoord te
schrijven
KORT NIEUWS
Een belangrijke standaardiseering _van
de civiele verbruiksartikelen wordt in Enge
land ingevoerd. Terwijl eenheidscostuums al
steeds meer op de markt komen, wordt in
het najaar de productie van standaardmeube
len ter hand genomen. Voorts zullen ge
standaardiseerd worden: lippenstiften, pot-
looden, vulpenhouders, glasartikelen, keuken
gerei, textielgoederen, klokken, ringen, enz.
De reorgisatie van dé Japansche pers
zal er op neerkomen, dat in Japan zelf in
totaal nog ongeveer 60 politieke dagbladen
zullen verschijnen. Het aantal provinciale bla
den zal met in totaal 43 in de meerderheid
zijn, aangezien in elke prefectuur, 43 in totaal,
slechts één blad zal verschijnen, terwijl de
rest der bladen verdeeld wordt over de be
langrijkste steden.
De War Communication Board in de
Ver. St. heeft alle particuliex-e telefoonge
sprekken naar alle landen buiten het Weste
lijk halfrond, met uitzondering van Engeland,
verboden. Het verbod laat slechts uitzonde
ringen toe, voor zoover die in het belang
van de Vereenigde Staten zijn. De Board
heeft het Amerikaansch-Australische radio-
telefonische verkeer voor andere dan staats-
gesprekken met ingang van eind Augustus
gestaakt.
Het Amerikaansche ministerie van oor
log deelt mede, dat onder de Amerikaansche
irbepen als gevolg van inentingen tegen de
gele koorts levensgevaarlijke ziekten zijn uit
gebroken. Tot dusverre zijn 28.000 ziekte
gevallen bekend, waarvan een deel met doo-
delijken afloop
Op 30 April heeft Anne B. Harkema te
Groningen, met gevaar voor eigen leven, twee
hollende paarden tot stilstand gebracht. He
denmorgen is hem ten stadhuizc door den
burgemeester het blijk van waardeering uit
gereikt dat het Carnegie Heldenfonds aan;
Harkema voor zijn moedig optreden hèeft
toegekend.
Mogelijkheden voor
Nederlanders in het Oostland.
Een waardeerende beschouwing: in de
Duitsche pers.
De ..Völteischer 'Beoba,ohiber" wijdit een
artikel .aan de economische mogelijkheden
in" het Oostland en gewaagt in da't verband
van de belangstelling, die hiervoor van Ne-
derltandische zijde bestaat.
Het blad wijst oip het verschil icn ontwik
keling tusschen Litauen. Letland en Est
land eenerzyds en Wlt-Roethenlë ander
zijds. Terwijl Wit-Roeohenië twintig jaar
lang de Sovjet-heerschappij heefit moeten
arduinenhebben As drie genoemde Oost-
ze estaten zich economisch vrijer kunnen
ontwikkelen. In de toekomst zuilen deze ge
bieden kunnen deeien In de nieuwe waar-
doering, diie de land'bonwprodiuofcen in het
naftnonaol-soclajltst'ische economische leven
.genieten. Gebieden waar levensmiddelen ge-
•onnen worden zuilen In de toekomst pre
cies diezelfde beteekenis hebben als in ka
pitalistische tijden de streken, waar goud
gewonnen werd.
Zoo, aldus schrijft de V. B. dan verder,
schijnen ook de Nederlanders te denken, die
weten te rekenen en die tn de geschiedenis
h;un ondernemingsgeest bewezen hebben.
Het doigbladbericht, dat'van de reis van
een Nederlandsche deputatie door het Oost-
land ^melding maakte, was zoo verrassend,
dat hét niet in vergetelheid zaïl zijn geraakt:
Toen wij op uiiitnoodiging van het Rijksmt
nisteriie voor de bezette gebieden In het
oosten door het Oostland reisden, hoorden
wij steeds weer van do bezoeken- van deze!
Nederland ere en v^n de talrijke problemen,
■die met. hen bespraken waren. "Voor dien oor.
log zullen debe gebieden er nauwelijks van
belbben durven diPoomen. dat door de Ne
derlanders menschen, machines en econo
mische goederen voor de ontwikkeling van
hun economische kira.cht besohikbaar
den worden gesteld, zooals in het algemeen
gesproken de projecten in hun geheel een
leeken zijn van den ommekeer In het econo
mische willen.
De geschiedenis hoeft geleerd, hoe
zegenrijk ten tijde van de Hanze het
verkeer tusschen Nederland en da ge
bieden aan de Oostzee was. Deze oude
economische mogelijkheden openen
zich weder door de overwinning van
het Duitsche rijk, De voordeden van de
politiek dergroote ruimte (Grossran-
migkeit) bieden zich zoowel voor Neder
land alsook voor de gebieden aan de
Oostzee en het nut voor geheel Europa
bestaat hierin, dat economische krach
ten aan den eenen met mogelijkheden
aan den anderen kant samengebracht
worden, die, gescheiden, beiden braak
hadden gelegen.
Een sprookje rondom een
koppigen Overijsselschen boer
Het N.A.F. bracht uitkomst voor den
armen knecht
Er was eens een knecht, die drie jaren
lang een boer trouw gediend had. In dezen
geest beginnen de meeste oude sprookjes.
Maar de geschiedenis van dezen boer en
zijn knecht is om den drommel geen oud
sprookje. Het speelde zich onlangs af in
Overijsel, waar het, evenals op meerdere
plaatsen in Nederland, oeroud, gebruik is,
dat de boer zijn volk op 1 Mei voor een jaar
in dienst neemt. Zoo deed ook deze boer.
Begin April van dit jaar kwam hij met zijn
knecht overeen, dat op 1 Mei 1942 het vierde
dienstjaar zou ingaan.
ür die boer nu naderhand een goedkoo-
pere kracht had kunnen krijgen en daar
door spijt had gekregen van- de overeen
komst, is onbekend, maar in April nog bleek
er plotseling niets meer aan den knecht te
deugen. Volgens den boer dan. wel te ver
staan. De knecht zou de bevelen van den
boer niet goed opgevolgd hebben, ruw met
de paarden en het paardentuig omgegaan
zijn, kortoVn. er zou een complete booze
geest in den knecht gevaren zijn. De boer.
hiervoor blijkbaar beducht, zegde den
knecht aan. den dienst op 1 Mei te verlaten.
Daar stond nu ónze knecht. Ware het ver
haal een sprookje geweest, dan zou de ont-
rechte knecht zich waarschijnlijk tot een
goede fee of iets dergelijks gewend hebben.
Edoch, het gebeurde speelde zich in dezen
nuchteren tijd af.- Daarom stapte onze
knecht regelrecht naar het Provinciaal Bu
reau van het N.A.F. te Zwolle, waar zijn
klachten een willig oor vonden.
De afdeeling Rechtsbescherming van dit
kantoor stelde zich prompt in verbinding
met den boer,- om te trachten de zaak op
minnelijke wijze te schikken, doch de boer
bleek niet voor rede vatbaar. Wie niet hoo-
ren wil moet voelen, dus bracht het N.A.F.
de zaak voor den kantonrechter, die ten
slotte besliste, dat de boer aan den knecht
nog over een tijdvak loon moet uitbetalen.
Een echt sprookje zou hiermede afgeloo-
pen zijn geweest, of hoogstens nog een: „en
de knecht leefde nog lang en gelukkig" tot
slót hebben gehad. Het slót, van dit moderne
sprookje is echter pas een begin. Want door
dezen gang van zaken zijn de oogen én van
den knecht èn van den boer geopend voor
het feit, dat in het N.AJF. een nieuwe gees
tesgesteldheid belichaamd is, die niet duldt,
dat de zwakkere party zonder grond wordt
afgescheept door de sterkere. Een geestes
gesteldheid, welke zich alom baan breekt en
gericht is op een volksgemeenschap, waar
in de eene volksgenoot zich te allen tijde
ook bekommert om de levensrechten van
den anderen volksgenoot!
OOK DaN NOG!
Bs. Een vaak bereden stokpaardje be
staal; daarin, dat men voorspellingen om
trent de toekomst doet. Geliefkoosd, ja met
teederheid gestreeld, wordt dan vooral de
stelling, dat Nederland, wanneer Duitsch-
land den oorlog wint, niet vrij zal zijn en
hoogstens een vazalstaat wordt.
Laten we eerlijk zijn: ook wij hebben ons
uiteraard de vraag gesteld hoe in de
toekomst onze houding zou moeten zijn on
der de verschillende omstandigheden. Al
leen wie volkomen objectief tegenover dit
vraagstuk durft te staan heeft het recht er
over mee te praten en, omdat wij mee
praten in deze op dit moment reeds plicht
achtten, was het ook zaak vast te stellen
hoe wij zouden hebben te handelen.
In de allereerste plaats dan dienen we
vast te leggen, dat wij onvoorwaardelijk ge
loof hechten aan het door Hitler, ten aan
zien van de toekomst van het Nederlandsche
volk gegeven woord: daarmede is de zaak
voor ons practisch afgedaan, hetgeen ons
evenwel niet beletten mag ook het stand
punt van hen, die 'n andere meening zijn
roegedaan, op z'n verdiensten te waardeeren.
Nemen wij dus eens aan, dat Nederland
na den oorlog 'n vazalstaat van Duitschland
wordt. Hebben wij dan het recht bij voor
baat reeds bij de pakken neer te gaan zit
ten? Moeten wij dan onze „sterkte" zoeken
in een wanhopig en zinloos verzet, moeten
wij dan ondergaan in een orgie van haat, van
onwil en machteloosheid, of zou het wel
licht toch meer in het belang van land en
volk zijn, indien wij trachtten er van te
'maken wat er van te maken id? Waarin
zou dat toekomstig „vazalschap" bestaan?
het feit, dat wij ons het Nationaal-Socia-
lisme eigen zullen moeten maken? Men kan
van meening verschillen over de vraag
waarin meer „vazalscRap" school: in de de
mocratie, die ons de neerschappij van kapi
talisme en plutocraten bracht, of in het
stelsel, dat den arbeid zijn eerlijke plaats zal
doen toekomen. Of bestaat 't „vazalschap"
misschien in het feit, dat wij niet langer
meer aan een zeker soort buitenlandsche
politiek kunnen doen? Mogelijk ook ziet
men „vazalschap" in de zekerheid dat straks
de 1001 kerkelijke richtingen verplicht zul
len zijn zich werkelijk op godsdienstig ter-
rein te bewegen? Gesteld echter, dat velen,
aan de oude (wan)orde-vastgeklonkenen
zich onvrij zouden voelen, moet dat dan
aanleiding zijn om de groote lijn volkomen
over het hoofd te zien en onder te gaan in
het kleine?
Want de groote lijn zal, n& de overwin
ning van Duitschland, ongetwijfeld deze
zijn, dat het verarmde en overwonnen Ne
derland er van maken moet wat er van tc
maken valt. Hebben zij, die zoo schimpen
en schelden op hen die iets verder kyicen
dan hun neus lang is, ook gedacht aan de
mogelijkheid, dat deze verguisde Nederlan
ders het wel eens goed met hun vaderland
voor konden hebben
„Duitschland wint den oorlog niet!" zal
men ons tegenwerpen „fn dus heeft heel
deze redeneering geen zin". Men weet hoe
wij daarover denken. Zeker, als Duitsch
land niet wint (waarop al een heel matige
kans is) dan heeft het geen zin in deze rich
ting werkzaam te ziin, want dan gaat
Europa onder in het bolsjewisme. Omdat er
echter bij één mogelijkheid héélemaal geen
uitkomst meer zou zijn, heeft men o.i. niet
het recht de andere bijvoorbaat uit te
schakelen, of zich te verliezen in bijkom
stigheden. t
Dat Nederland na den oorlog-nog aan een
gevaar het hoofd zal moeten bieden, staat
voor ons wel vast, maar wij zien dit gevaar
van een geheel andere zijde opdoemen: n.l.
van die zijde die zich thans het hevigst
roert tegen alles wat Nationaal-Socialist is
en steeds den mond vol heeft over „vazal
staat". Wij bedoelen de grpote massa van
Engelschgezinden. dat soort Nederlanders,
dat zich van hun Nederlanderschap alleen
bewust is als er persoonlijke belangen mee
gemoeid zijn en overigens vroolijk meedoet
aan alles wat de mode van het ocgenblik
voorschrijft. Het zijn deze Nederlanders die
na den oorlog even gemakkelijk Duitsoh-
gezind zullen worden als zij thans Engelsch-
gezind zijn, die zonder met de oogen te
knipperen de huig naar den wind zullen
hangen en die maling hebben aan hun
Nederlanderschap, mits het andere maar
meer voordeel oplevert.
Intusschen geven wij óók hen geen kans.
Ons optimisme plaatst ons ook hier aan de
zonzijde van het geval; wij vertrouwen op
het gegeven woord van Hitier en op de
offers die onze mannen thans brengen aan
het Oostfront.
Kofferdiefstallen aan het
Centraal-Station te Amsterdam
opgelost.
De politie van het bureau Warmoesstraat
ontving den laatsten tijd tal van aangiften
van kofferdiefstallen, bij het bagagebureau
van het Centraal Station. De diefstallen
werden niet i n het bureau gepleegd, doch
daarbuiten, wanneer de eigenaars zich even
ter zijde bevonden, b.v. om nog een fiets
af te geven of te halen, of aan het loket
stonden.
De recherche van het bureau, die een on
derzoek in de omgeving instelde, viel liet
daarby op, dat twee mannen vaak des
avonds op den O.Z. Achterburgwal met
koffers liepen te sjouwen. Het eigenaardige
was wel, dat diezelfde mannen des mor
gens in de richting van het station gingen
en dan nimmer eenige bagage bii zich
hadden.
Daarop werden zij eenige malen gevolgd
en het gelukte den politiemannen hen op
heeterdaad te betrappen, toen zij bij de
bagage-afdeeling van het station hun slag
dachten te slaan. Beide dieven werden ge
arresteerd. Een hunner bleek voor een-
zslfde feit reeds met de Hilversumsche po
litie in aanraking te zyn geweest. Bij den
ander, die in Arnhem woqnt, werden bij
huiszoeking verscheidene koffers, ten deele
nog met inhoud-/ van diefstal afkomstig,
aangetroffen. Thans wordt onderzocht, wat
het tweetal op ziin kerfstok heeft.
Bonnen handelaarster
veroordeeld.
Meer dan 1500 bonnen verhandeld.
Het Bossche Economische Gerechtshof heeft
gistermorgen arrest gewezen in de zaak tegen
Johanna D. uit 's-Hertogenbosch, die vorige
week Woensdag terecht heeft gestaan wegens
handel in distributiebonnen.
De vrouw, die moeder is van 7 kinderen,
kocht links en rechts distributiebonnen op en
verdocht die weer aan afnemers te Amster
dam, die voor de bonnen hooge prijzen be
taalden. In totaal heeft de vrouw op deze ma
nier meer dan 1500, voornamelijk vet-, boter
en suikerbonnen verhandeld.
Door den .economslcben rechter te Den
Bosch was de bonnenhandelaarster tot 50t) gld.
boete en 3 maanden gevangenisstraf veroor
deeld. terwijl zij ter zitting gevangen ge
nomen werd.
De advocaat-generaal had bevestiging van
dit vonnis geëischt. Het hof heeft thans de
vrouw veroordeeld tot 200.— boete en drie
maanden gevangenisstraf
Wie den Ncdcrlandschen Volksdlenst
steunt, steunt ons volk. Sluit u aan als lid«
