Haarlemsche Courant Hoofdverbinding van Kaspische- met Zwarte Zee verbroken. Tichoresk vast in Duitsche handen. In N. Afrika activiteit van het luchtwapen. De Duitsche opmarsch in de Noord-Kaukasus. Op bezoek bij den „Uniekever". Rechten en plichten van den Nederlandschen arbeider in het buitenland. 287e Jaargang No. 184 x x Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,4», franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën s—is n.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prU«, Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer Kdltle 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. S cent p. m.m. pkt.t Grafische Bedrijven Damlate. Wad. Hoofdredactenri 1. V. BAUDEWYN8. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. Vrijdag 7 Augustus 1942 Bureaus Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Socnda* plein 37. Tel. Directie 13032. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600, Administratie 10724, 14S25. Soendapleln 12230. Postgiro 134950. Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Oliegebied van Maikop gescheiden van raffinaderijen in Noord Kaukasus. Het Kaukasische spoorwegverkeer ontwricht. Mislukte tegenaanvallen. 180 Sovjet-vliegtuigen neergeschoten. Het opperbevel van de Duitsche weer macht deelt mede: In het gebied van den Kaukasus werd het spoorwegknooppunt Tichorezk genomen en de spoorlijn ten Noord-Westen der stad over een breed front bereikt. Beweeglijke formaties der infanteriedivisies rukken ver der op naar het Zuiden. Formaties jacht- kruisers steunden in aanvallen op groote hoogte en in scheervluchten de pantsertroe pen bij de uitbreidng van het bruggehoofd over de Koeban. Ten Zuiden van Worosjilofsk verbraken snelle formaties in snellen opmarsch over de Koeban de groote spoorwegverbinding tusschen Zwarte en Kaspische Zee. Ten Noorden van de Sal vordert de aanval van Duitsche en Roemeensche troepen goed. Aan de successen in dit gebied hebben de Roe meensche formaties een bijzonder aan deel. In de groote bocht van den Don werden tijdens hevige afweergeveehten 25 vijande lijke pantserwagens kapotgeschoten. Ge durende den nacht zette de luchtmacht haar aanvallen op spoorweginstallaties in het achterwaartsche gebied van den vijand voort. Ln het gebied van R z j e f duren de zware gevechten voort. Ten Noorden van de stad hebben de Sovjettroepen tijdens vergeefsche aanvallen 28 pantserwagens verloren. Ook aan de Wolchof stortte een door pantserwagens ondersteunde aan val van den vijand ineen. Aan het Oostelijk front zijn Woensdag 180 vijandelijke vlieg tuigen neergeschoten. Zes eigen toestellen worden vermist. Na storingsvluchten overdag van afzon derlijke vijandelijke vliegtuigen boven West Duitsch gebied heeft de Britsche luchtmacht Woensdagnacht militair zonder effect blij vende aanvallen ondernomen op 't industrie gebied van R ij n 1 a n d en Westfalen. De schade, die in woonwijken van eenige ste den is aangericht, is gering. Vijf der aan vallende bommenwerpers werden door nachtjagers ten val gebracht. Aan de Zuid- en Oostkust van Engeland heeft de. luchtmacht Woensdag en Woens dagnacht, ten deele in scheervlucht, voor den oorlog belangrijke1 installaties met bom men van zwaar kaliber aangevallen. Zeer groote snelheid. In aanvulling op het weermachtbericht verneemt het D. N. B.: De Duitsche op marsch gaat daar zoo snel in zijn werk, dat dagelijks nieuwe belangrijke plaatsen en terreinpunten worden genomen en dat er voorlooplg geen tijd is de talrijke gevange nen en de omvangrijke buit ié tellen. Door de inneming van de belangrijke spoorweg knooppunten Kropotkin en Tichorezk en Engelschen richten een Joodsch en Arabisch leger op. Gisting m Syrië en Iran. Het Italiaansche weermadhitbericht luidt als volgt: Aan het Egyptischefront hebben Itali aansche en Duitsche formaties vliegtuigen herhaaldelijk aanvallen ondernomen op vijandelijke troepen en stellingen en in luchtgevechten zes Britsche toestellen neer- Jeschoten. Vijandelijke luchtaanvallen op obroek en Mersa- Matroe veroorzaakten eenjge schade. Een Britsche machine werd vernietigd. Tijdens de operaties op Malta schoot een formatie Italiaansche jagers, die de bommenwerpers vergezelde, twee Spit fires omlaag. Een ander Britsch vliegtuig onderging hetzelfde lot, tijdens luchtge vechten met Duitsche jagers. Engelsche vliegtuigen poogden in het centrale bekken van de Middellandsohe Zee een van onze konvooien aan te vallen. Een vijandelijk toestel werd getroffen door het afweergeschut van de begeleidende vaartuigen en stortte in zee. Het konvooi (eed geep. schade. Een van onze toestellen }s van zijn opdracht uit het Oostelijke bek ken van de Middellandsche Zee niét terug gekeerd. De toestand in het Nabije Oosten. Men verneemt uit Cairo: sedert enkele flagen wordt Ahmed Hussein, de leider van de Egyptische Groenhemden gezocht, die tot het concentratiekamp is ontsnapt. Dit feit heeft opschudding in officieele kringen verwekt, daar men Ahmed Hussein tot het uitlokken van onlusten in staat acht. Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft de Britsche regeering officieel mede gedeeld, dat een „Palestijnsche legerafdee- ™g" is gevormd, die zal bestaan uit ge scheiden Joodsche en Arabische infanterie- hataljons. De Engelsche minister van oorlog, sir James Grigg, -heeft in het Lagerhuis ver klaard, dat de bestaande Palestijnsche compagnieën in de nieuwe regimenten zul- en worden opgenomen. Men hoopt nog lOjOOO reeruten aan te werven- Tijdens een debat, dat op deze mededee- jtog volgde, brachten eenige afgevaardigden naar voren, dat de vorming van een joodsch kger in Palestina een gevaarlijk effect op stemming der Arabieren zou hebben. In Iraansdhe kringen zouden de gemoe deren aan het gisten zijn gegaan wegens «et orftslag van het kabinet Soulleyni. In velschillende provincies vonden botsingen Plaats tusschen sterk gewapende oproerige elementen en Sovjettroepen. Men zou tal rijke dooden en gewonden hebben geteld. Aan den anderen kant hebben te Tehe- manifestaties plaats gehad in verband n ,^en toestand der voedselvoorziening. Ook in Syrië ziet de toestand er niet moskleurig uit: te Aleppo hadden eveneens P®J°°gingen plaats, waarbij oplossing van net ravifailleeringsprobleem werd geèischt. Syrische stammen pleegden saibotage- fn u Engelsche verbindingslijnen «jsspheh Syrië en Irak, alsmede op de pijp- die door de Syrische woestijn door den opmarsch der verbonden troepen over een breed front tot'aan de spoorlijn Jeisk-Tichorezk is het geheele operatiege bied, dat den Sovjettroepen rond Kras nodar nog is overgebleven, van zijn belang rijke toevoerwegen beroofd. Het is de luchtmacht gelukt scheepsbe- wegingen, die de bolsjewisten in de Straat van Kertsj poogden te ondernemen, te ver hinderen er» daarbij een bolsjewistisch vrachtschip en- een kustvaartuig -door bom men te beschadigen. Tichoresk De ten Oosten van de Zee van Azof op rukkende Duitsche en Roemeensche troepen hebben bij de achtervolging van de naar het Zuiden wijkende bolsjewieken de stad Tichoresk strijdend gepasseerd. Op dit be langrijke kruispunt van de uit Jeisk naar Armawir en van Krasnodar naar Stalingrad loopende spoorlijnen is het tot felle huizen gevechten gekomen, waarbij de vijandelijke tegenstand, gebroken werd. Tevergeefs trachtten de bolsjewieken door tegenaan vallen, die gesteund werden door een pant- sertrein, de stad te heroveren. De Duitsche en verbonden troepen handhaafden niet al leen hun terreinwinst, maar rukten met hun bewegelijke deelen onstuitbaar verder naar het Zuiden .op. In het gebied ten Noorden van Worosji lofsk trachtte een van zijn verbindingen afgesneden vijandelijke troep naar het Oos ten door te breken, doch werd in het ge concentreerde vuur van alle wapens ver slagen. Andere uiteengedreven vijandelijke groepen werden in het gebied ten Noorden van Armawir vernietigd of gevangen ge- Ten Zuiden van Worosjilofsk rukten snelle troepen, doeltreffend gesteund door formaties jachtkruisers, ver op over den Koeban en verbraken de groote spoorwegverbinding tusschen de £warte en de Kaspische Zee. Daardoor werd den vijand opnieuw belemmerd in zijn geringe, hem nog resteerende be wegingsmogelijkheden. Het verlies van deze spoorlijn is voor de bolsjewieken zoo belangrijk, omdat zij als belangrijk ste transportverbinding tusschen het oliegebied van Maikop en de oliever- werkende raffinaderijen in 3e Noord - kaukasische steden optreedt. Bij de ondersteuning van de oprukkende Duitsche troepen aan den Zuidelijken oever van den Koeban door Duitsche formaties jachtkruisers is een groot aantal gemotori seerde en bespannen voertuigen vernield en een groote benzineopslagplaats der bols jewieken 'in brand geworpen. Door inslaan de bommen op vluchtende, vijandelijke colonnes leed de vijand zware verliezen. Luchtaanvallen werden gericht op de sta tions van Koerganaja, ten Westen van Ar mawir en de havenstad Toeapse aan de Zwarte Zee. Veertien dagen offensief. De A.N.P.-correspondent te Bei-lijn meldt: Het is thans veertig dagen geleden dat het offensief tegen de legers van Timosjenko is begonnen en van militaire zijde wordt er op gewezen dat in dezen korten tijd de geheele Zuidelijke vleugel van het bolsjewistische front verbrijzeld is. De Duitsche en verbon den troepen zijn opgerukt in een gebied, dat twee tot drie honderd kilometer diep en acht tot negen honderd kilometer lang is, dat tal van terreinmoeilijkheden opleverde en waarin tal van belangrijke industrie- en ravitailleeringscentra waren gelegen. De strijd is thans tot het gebied van de Kaukasische randvolken genaderd. Het is bekend, dat deze volken, zooals de Kalmuk- ken en Tartaren van den aanvang af tame lijk vijandig tegenover he't bewind van Moskou hebben gestaan. De bolsjewistische gezaghebbers heb ben deze volken dan ook als soldaten onbetrouwbaar geacht. Dat dit wan trouwen geenszins misplaatst is, blijkt wel hieruit, dat b.v. de Krim-Tartaren actief aan den strijd tégen de bolsje wisten aan de zijde dei' Duitsche troe pen hebben deelgenomen. Na den benedenloop van den Don te heb ben overschreden, zijn de Duitsche en 'ver bonden troepen in nauwelijks 10 dagen tijd een 300 K.M. naar het Zuiden opgerukt. Deze geweldige prestatie is geleverd in een dor steppengebied, waar de zomerhitte, de bewegingen der troepen aanzienlijk be lemmert. Geallieerde militaire conferentie te Moskou. Boodschap van Roosevelt over uitbreiding der hulp. Naar de Britsche berichtendienst meldt, is de Engelsche ambassadeur te Koebisjef Donderdag te Moskou aange komen. De Amerikaansche ambassadeur in de Sow jet-Unie is ook te Moskou aan gekomen. Naar radio New York meldt, wordt te Moskou een militaire conferentie ge houden. Hieraan zouden hooge Russi sche militairen, de Amerikaansche It.- gen. Bradley en voorts de Britsche en de Amerikaansche ambassadeur deel nemen. Naar de Britsche bei-ichteiTdienst meldt, is generaal-maj oor Bradley, commandant van het eerste Ameri kaansche luchtcorps in Mitchell Field, gisteren met een persoonlijke bood schap van Roosevelt aan Stalin te Mos kou aangekomen. Bradley heeft verklaard, dat Roosevelt hem naar Moskou heeft gezonden om de Amerikaansche hulp aan de Sowjet-Unie uit te breiden en te vergemakkelijken. In politieke kringen te Berlijn wordt eraan herinnerd, dat „persoonlijke bood schappen van Roosevelt" het begin van het eind plegen te beteekenen. Zoo werd de Negus met een dergelijke boodschap be dacht alvorens hij Abessinië moest ver laten. Een andere kreeg Tsjang Kaï-Sjek vooi' de weg door Burma werd afgesneden. Koning Peter van Joegoslavië kreeg, een dergelijke boodschap na de staatsgreep van generaal Simowitsj en ook Koning George van Griekenland mocht een brief van Roosevelt zij het ook eerst na de ineen storting van zijn land in ontvangst nemen. In dit verband wijzen politieke kringen te Berlijn erop, dat een Zweedsch blad de reis, die Chui-chill naar Moskou zou maken, vergelijkt met het bezoek, dat hij kort voor de ineenstorting van Frankrijk aan den toenmaligen Franschen ministerpresi dent, Reynaud, bracht. „Zuiveringsactie" van Stalin. Volgens te New York uit Moskou ont- angen berichten, is Stalin begonnen met een nieuwe z.g. zuiveringsactie. Hoewel daaromtrent slechts gecensureerde berich ten beschikbaar zijn, blijkt daaruit dat alle personen „geliquideerd" worden, die het. hebben durven wagen, Stalin op de onzin nigheid der voortzetting van den reeds verloren oorlog opmerkzaam te maken. Honderden leden van bet vroegere Tsaris tische leger- alsmede de kinderen der poli tieke gevangenen worden gearresteerd, en doodgeschoten. De wolf Stalin wil daar mede onder het voorwendsel, de volks verraders onschadelijk te maken, het Sow- jet-volk nog èens opzweepen tot" verzet tegen de Duitsche troepen, totdat dit volk ten slotte is leeggebloed en ineenstort. Diplomaten der partijen bij Snner. Serrano Suner, minister van bui- tenlandsclie zaken van Spanje, heeft Woensdag een onderhoud gehad met de Duitsche en Italiaansche ambassadeurs. Hij ontving eveneens den Engelschen ambassadeur. Waarover de gesprekken liepen, werd niet medegedeeld. Berlijn over de rede van Saradjogloe. De rede van den Turkschen minister president Saradjogloe wordt te Berlijn als een bevestiging beschouwd van het feit, dat Turkije de politiek van strikste neutraliteit naar alle kanten verder denkt te voeren. De rede bevestigt, volgens de te Berlijn be staande opvatting, wat sedert maanden door vele Turksche staatslieden is verklaard: het afwijzen van eenigerlei aggressieve bedoe lingen tegen wie dan oolc, en het naast elkander bestaan van 't bondsgenootschaps- verdrag met Engeland en het vriendschaps verdrag met Duitschland. Weermacht bezoekt de fïitlerjeugd. Ter verdieping van de samenwerking tus schen leger en Hitlerjugend zijn op uitnoo- diging van den chef van het opperbevel der Duitsche weermacht, maarschalk Keitel. 15 militairen van het leger, onderscheiden met het Ridderkruis, te Berlijn aangekomen om een bezoek te brengen aan de kampen waar de H. J. in militairen zin wordt opge voed. De militairen zullen hier spreken over hun ervaringen aan het front. kaart m pelt De strijd in de Noord-Kaukasus ontwikkelt zich langs de rivieren-de Koeban en Jeja. Over een breed front naderen de vereenigde Duitsche troepen de spoorlijnen Jeisk en Noworossijsk. Belangrijke plaatsen zijn reeds in Duitsche handen gevallen, o.a. Ro- manouski (Kropotkin). Worosjilofsk (StawropR), terwijl de plaatsen Temjoek, Kras nodar (Jekatarinodar) bedreigd worden met omsingeling. Op de kaart zijn verder de voornaamste pijpleidingen ingeteekend die de petroleum aanvoeren naar de Zwarte Zee-uitvoerhavens. Italiaansche troepen in den strijd tegen de bolsjewisten. In het bezette Sovjet-gebied deelen de Italiaansche ravitailleeringsafdeelingen aan de bewoners voedsel uit. (Orbis-Luce-Holland-Pax Holland-c) Een stukje Nederland in het Sovjet-moeras. S.S.-P.K. Van den weg, die tusschen twee haakjes niet meer dan een platgetreden "en platgereden stuk land bestaat, en de eenige verbinding vormt met een paar onooglijke gehuchten en veelal vlak achter en soms ook voor de frontlinie lóópt, voert een knuppel dammetje in de richting van het bosch. Nu is het droog de klimatologische om standigheden veranderen hier zeer snel en we zouden geneigd zijn ons af te vragen, waarom daar een knuppeldammetje ligt, in dien we de dooiperiode niet hadden mee gemaakt. Toen zakten we tot halfweg de kuiten in een modderpap en de knuppeldam leek zuiver een vlonder. Geen vlonder echter van mooie vlakke plankjes, maar- gemaakt uit op gelijke lengte afgezaagde en naast el kaar gelegde boomstammen waarvan er een op de twintig vastgemaakt is aan den onder- balk. De rest ligt tusschen deze vastgeklemd, van dat klemmen moet men echter niet al te hoog opgeven, want dat is maar zeer pro visorisch. De gevolgtrekking ligt voor de hand. Het gebruik maken van een dergelijk plankier vereischt een bepaald soort beenen, ditmaal geen „zéemansbeenen", maar „rolbaanbeenen". Men went echter overal aan. Er zijn hier aan het front in de Sovjet Unie zoo veel om standigheden van diverse „pluimage", dat het aanpassingsvermogèn van den mensch tot den hoogsten graad van ontwikkeling komt we alleen nog maar verbaasd zijn, dat we .niet net als een kameleon van kleur kunnen veranderen, naar gelang het winter zomer is. Schroomvallig wordt het hobbelige, rollerige pad betreden, het voert ons tusschen lage wilgen en elezenstruiken door, hier en daar frewisseld door zilver-wit gestamde berken, n'een steeds moerassiger en natter wordend terrein. Het is zoo jungle-achtig dicht be groeid dat het ons eerlijk gezegd niet ver wondert, plotseling in een centrum van leven en bedrijvigheid te staan. Met uitbundig ge lach en enthousiasme worden we begroet. „Hé, die P.K.-mannen zie je toch ook over- zeg", wordt ons in onvervalscht Amster- damsch toegeroepen. „Welkom hier hoor, we hadden al lang ge hoopt dat een van jullie eens komen zou. We hebben zoo het een en ander meegemaakt, waarvan we graag eens iets wilden vertellen. In Holland moeten ze weten hoe we hier zitten." Op de plaats, waar zich het begin van dit gesprek ontwikkelt, bevindt zich een uit dikke boomstammen opgebouwde vierkante woonruimte, midden in het water staande. Van voren met een soort „terras", dat met it berkenstammetjes samengestelde balustrade is voorzien om mogelijke onge lukken, met als resultaat een nat pak, te voorkomen. Zelfs een tafel uit hetzelfde ma teriaal vervaardigd, ontbreekt niet. De voor- :ijde van het huis is met dennegroen ver sierd, er hangt een vlag en er heerscht een bijzonder opgewekte stemming. Gezonde Hollandsche jongensgezichten rondom. Ze genieten van de eerste vroege milde voor jaarszon. De winter heeft zoo lang geduurd, en koud dat het geweest is Wat lijkt' alles hier vroolijk en vreedzaam, doch het is bittere ernst. Dat, wat ze hier zelf gebouwd hebben, is een bunker. In ijzige koude hebben ze de benoodigde dikke boom stammen uit het bosch gesleept, vaak onder het verraderlijk .vijandelijk vuur, geen oogen- blik zeker dat ze niet direct de bijl voor hel geweer moesten ruilen. We hebben ons een plaatsje gezocht tus schen hen in en alras komen de tongen los. Ze praten vaak door elkaar, niet om elkaar te betwisten, maar om datgene wat een ander zeide, te bekrachtigen en ons toch vooral maar duidelijk te maken, hoe ze hier ge leefd.... en gevochten hebben. „Kijk daar", zegt er een uit hun midden. Hij wijst op een open plaats in het bosch, ongeveer tien meter van ons vandaan. „Daar was onze vuurstelling, daar stond onze gra naatwerper. Precies op die plek viel een vijandelijke granaat, toen vfre de vuurstelling net een half uur van tevoren gewijzigd had den. Dat zou wat je noemt een voltreffer geweest zijn. Gelukkig was er niemand van ons dicht in de nabijheid, anders waren er beslist gewonden geweest. Toen echter hebben we de bolsjewieken een flinke „loeier" terug gegeven". Wat klinkt dat allemaal eenvoudig, bijna laconiek. We hooren van verkenningstóchtèn tijdens 40 graden vor6t en door sneeuw van een meter hoog; van aanvallen vAn de Sov jets, die in hun hevig afweervuur mislukten de etenhalers die worstelen moesten tegen de woeste elementen der natuur en tot op hun botten verkleumd, eindelijk het lang verbeide warme maal brachten. De zon staat al vlak boven de kim, we aanstalten maken om weg te gaan. We laten onze blikken nog eens dwalen over dit vriendelijk uitziende „fronthuis". Is dit eigen lijk geen schrille tegenstelling met de harde werkelijkheid „En nu hopen we maar, dat het groote offensief spoedig gaat beginnen, dan kunnen we die bolsjewieken tenminste weer flink op de hielen zitten. Het is hier nu tamelijk rustig en het heeft ons al weer lang genoeg geduurd." Neen, dat is geen tegenstelling, dat is een uiting van den gezonden doortastenden Nederlandschen geest, die hier spreekt en den zin voor humor onder de ernstigste om standigheden bewaart. „En dispereert niet". De bewoners van dezen bunker, die zij de „Uniekever" gedoopt hebben, hebben een gemeenschap gesloten op leven en dood. Het zijn zonder uitzondering stoere, rasbewuste Nederlanders. Zij hebben vrijwillig een taak op zich genomen, die taak willen zij volbrengen, koste wat het kost. Vol van indrukken loopen we over de wiebelende rolbaan terug en nog klinkt het achter ons: „Kameraden, komen jullie nog eens terug, dan zullen we zorgen dat er wat onder de kurk is, hoor. We weten het zeker, we hebben het ge voeld, gezien en gehoord. Daar in het moeras sige bosch, in het uitgestrekte Sovjet-Russi sche land, ligt een stukje Nederland. Zij heb ben daar een stukje vaderland gemaakt- Ja beslist, we komen nog eens terug, hou den jullie je maar taai in „Klein Loos- drecht". Een bocht in het pad doet den bunker -uit het gezicht verdwijnen. Ze lijkt opgeslokt in de eindeloosheid van het grauwe bosch. Maar achter ons klinken flau^r de tonen van mu ziek, van een banjo en een guitaar.»Er wbrdt bij gezongen, nu eens zacht, dan vfreer krach tiger. Vaderlandsche liéderen De frissche, sprankelende melodie van .,Waar de blanke top der duinen, schittert in den zonnegloed", zweeft uit over het wijde, wijde land, waar zich een Nederlandsche voorpost bevindt voor Neerlands vrijheid en toekomst. C..A. WENNIGER MULDER Vrijwilligerslegioen Nederland. SCHEEPSDOELEN IN KANAAL BESCHOTEN. Een zware batterij der marine-kustartil- lerie, heeft gisterochten vroeg met goed effect scheepsdoelen in het Kanaal bescho ten, aldus meldt het opperbevel der Duit sche weermacht. ADVISEEREND ORGAAN BIJ HET ONDERWIJS IN PAARDENKENNIS. Naar aanleiding van een desbetreffend voorstel van den Nederlandschen Land stand, heeft-de secretaris-generaal van het departement van Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbescherming bij schrijven van 20 Juli 3942, no. 8077. afd. 1, de Nederlandsche Federatie van Landelijke R u iter ver eeni- gingen erkend als adviseerend orgaan bij het vanwege het departement van Land bouw-gesubsidieerde onderwijs in paarden kennis in den vorm van cursussen voor de landelijke bevolking. De Sowjet-vloot in de Zwarte Zee. De A.N.P.-correspondent te Berlijn' m.eldt: Van welingelichte zijde wordt de sterkte van de Sovjet-vloot in de Zwarte Zee op het oogenblik als volgt aangege ven: een slagschip van de Pajriskaja- kommunaklasse (23.000 ton); 4 tot 6 kruisers van 5 tot 8000 ton, 12 tot 15 torpdojagers, een vrij groot aantal duik- booten en torpedomótorbooten, benevens een aantal kleinere vaartuigen. Ofschoon nu de getalssterkte van deze vloot nog vrij groot is, wordt de ge vechtskracht niet zeer hoog aangeslagen. Met name is het slagschip van een oud type, zij het ook, dat het enkele jaren geleden is gemoderniseerd. Winterhulp Nederland Loterij 1942 beteekent ook: „Voor het volk, door het volk". VOOR WIE HET AANGAAT. Bs. De Britten die bij voorkeur andere volken laten vechten, hebben het, zooals men weet, bestaan alle in de Unie van Zuid-* Afrika wonende Nederlandsche burgers ge vangen te nemen; omdat zii zich teg.en den eisch van de Britsche autoriteiten, die hen wilden mobiliseerën, om hen aan den strijd overzee te laten deelnemen, verzetten. Reeds vonden wij gelegenheid om nadruk te leggen op het feit. dat de Britten zelf echter liever thuis blijven, waar het klokje tikt, zooals het nergens aan een eventueel tweede front tikken zal, De laatste berich ten welke wij in dit verband ontvangen, idoen de deur dicht. Men weet, dat volgens 'de verordening van de Engelsche regeering alle Engelsche staatsburgers in het buiten land verplicht zijn naar hun vaderland te rug te keeren. Het blijkt thans, dat 291.000 mannen onder deze verordening vallen, het geen de moeite alleszins waard kan worden geacht; het is een leger, waarbij de getal sterkte der „troepen" van het avontuur te St. Nazaire in het niet verzinkt. De „Daily Telegraph" zoowel als de „Times" constateeren echter, dat het mee- endeel van hen.geweigerd heeft. Zij blijven liever in het land van den bondge noot, waar zij zich als het dan werkelijk niet anders meer zou kunnen, voor de Ame rikaansche Weermacht willen laten keuren. Dat biedt n.l. allerlei voordeelen, waarvan wel de voornaamste is. .dat zelfs de goed gekeurde recruut nog een kans heeft om het militaire pakje aan den wand te hangen, daar in de Vereenigde Staten nog altijd ge loot wordt. Onder de Engelschen, die liever bloode Jan dan doode Jan zijn en er daarom de voorkeur aan gaven den oproep naast zich neer te leggen, bevinden zich zeer vele zoons van bekende plutocraten en personen, die op een of andere wijze naam gemaakt hebben, terwijl ook in de kringen der too- neelspelers, filmartisten en schrijvers wei nig animo blijkt te bestaan om de Duit- schers te gaari bevechten. Zoo worden on der de weigeraars ook genoemd Joh. Laugton en Cronin. Behalve dan' dat de Brit niets begrijpt, van de wereldrevolutie (die niet meer te keeren is) en volkomen het militair tem perament mist, komt daar nog. bij, dat hij vele jaren lang onderworpen werd aan een intensieve propaganda, die zoogenaamd uitging van strijders voor vrede en ont wapening, maar in werkelijkheid niet an ders was dan een gemaskeerde communis tische actie, waardoor de> andere volkeren- oorlogsmoede werden gemaakt en ontwa- Kend zouden zijn tegen den tijd, dat de orden van Stalin konden opmarchceren. Bovendien: de Brit kón rustig stadn tegen over het vraagstuk der levensruimte, want alle levensruimte was voor hem! En thans is diezelfde Brit niet. berekend voor den grooten strijd, die van hem wordt gevergd en blijft hij liever in zijn veilig tehuis. Het behoeft nauwelijks vermeld te wor den^ dat men in Amerikaansche kringen over dezen gang van zaken niet gesticht is. De Amerikaan, die beter dan wie ook weet hoe Engeland er aan toe is, ziet de zaak anders en kan zich niet verplaatsen in de mentaliteit van den Brit, waarvan vast staat, dat hij nog steeds met hulptroepen meent te kunnen winnen. De nervositeit welke te Londen heerscht. de geheime parlementszittingen, die met den dag talrijker worden, geven een goed beeld van de groeiende zorgen over het Imperium. Ter motiveering van het regeeringsvoor- v stel tot verdaging van het parlement voor het zomerreces, voerde Cri,pps aan, dat de ministers overwerkt zijn en de voorgeschre ven aanwezigheid in het parlement niet meer verdragen kunnen. In Rusland speelt zich een cata strophe af, waarvan de gevolgen voor Engeland beslissend zullen zijn, met het uur wordt het moeilijker de Duitsche suc cessen te loochenen, maar de Brit blijft zichzelf en daarom wordt de kans, dat steeds meer aandrang tegenover de onder danen van andere nationaliteiten wordt uitgeoefend fnel het uur grooter. De Britten aarzelen niet wat dat betreft. Geen propa ganda zal geslepen genoeg zijn en geen -truc te gewaagd om de groote menigte te mis leiden en te brengen tot datgene wat zij zelf niet aandurven, of niet aan kunnen, of waarvoor zij hoogstens hulptroepen zul len gebruiken. Dat kunnen burgers die misschien over dezen kant van de zaak nog niet zoo diep hebben nagedacht, zich voor gezegd houden. Van bijna drie honderdduizend Britten verklaarden zich slechts enkele honderden bereid den militairen dienstplicht in eigen land te vervullen,-honderdduizenden die wél dienen bleven als thuis]eger in Enge land en voeren in vollen oorlogstijd, terwijl het hulpleger, waar het met den. vijand in aanraking komt, telkens en telkens weer terugtochten volvoert, militaire oefeningen en spiegelgevechten uit. Deze feiten spreken een duidelijke taal waarop niet genoeg de aandacht van wie er voor in aanmerking komt kan worden gevestigd. In Groningen werd dezer dagen voor de pers der drie Noordelijke provinciën een conferentie gehouden, waar gesproken werd over den arbeid van Nederlahdsche beidskrachten in Duitschland. OVer dit derwerp voerden drie ter zake bevoegde personen het woord, waarin zij de rechten, plichten en andere aspecten, kortom, de mogelijkheden van de buitenlandsche te werkstelling onder de loupe namen. Een uiterst nauwkeurige behandeling -van den arbeid in bet buitenland vereischt al lereerst een uiteenzetting van het begrip „arbeid" op zichzelf. Daarom wijdde de eerste spreker, de leider der Aussenstelle te Groningen, Hauptsturmfuehrer Sehaefer, het eerste deel dezer conferentie aan „de waarde van den arbeid". Allereerst werd hierbij nagegaan de waardeering van den arbeid tot 1933. want tot dat jaar hechtte men aan den arbeid weinig af geen waarde. Alleen de kleine man werkte. De bezittende klasse zag het nut van den arbeid niet in. Zij liet werken, totdat eindelijk voor enkele jaren eert eenvoudig soldaat, Adolf Hitler, zijn volk overtuigde van de waarheid „ar beid is het edelste van alles". Hier ging spreker nader op in. Tot 1933 aanbad men overal het gouden kalf. Men overschatte de variabele waarde van het geld en onderschatte en verstootte de vaste, onafhankelijke waarde van den ar beid. Duitschland zag de valsche verhou ding gcld-arbeid in en stelde metterdaad den arbeid en den arbeider op de eerste plaats. Duitschlands herwaardccring vaj» den ar beid won ook in andere landen veld, zoo zeer zelfs, dat de Joden, kapitalisten en po litieke geestelijkheid hun practiikcn van geldverafgoding en arbeidcrskncchting be dreigd zagen. Ten slotte ontbrandde de oor logsfakkel. maar Duitschland weerstond en weerstaat zijn vijanden. In het vervolg zijner rede zei spreker dat thans een beroep wordt gedaan op het nuch tere verstand der Nederlandsche hoofd- en handarbeiders. De omvang van den oorlog noodzaakt ieder weldenkend mensch mede te werken aan de toekomst. De arbeiders, die in het buitenland aan het werk gaan, worden zooveel mogelijk op*de voor hen juiste plaats te werk gesteld. Hiervoor zor- sen verschillende instellingen, alle in het standigheden te vinden. leven geroepen en staande onder contróle van het departement van sociale zaken. In - de eerste plaats vijf Aussenstellen, onder afdelingen van dit departement, welke weer r ichting en leiding geven aan het Arbeits- amt. Deze bureaux hebben naast een in formatieve functie ook de taak, de belan gen van de verwanten van deze arbeiders te behartigen. Deze afdeelingen en bureaux werken samen om arbeiders te werven, zoo veel mogelijk zonder den gang van zaken in het Nederlandsche bedrüfs-* en handels leven te storten, aldus besloot spreker, De directeur van het Gron. Arbeidsbu reau, de heen H, P. Staal,{behandelde hierna het vraagstuk van den arbeid, gezien van Nederlandsch standpunt onder het devies „werken of sterven". De mogelijkheid tot werken wordt verhinderd door de bevol kingsdichtheid van ons land. Daardoor is af vloeiing van het arbeidersoverschot noodza kelijk en wel naar die landen, welke ar beidskrachten te ko^t komen. Blijft men hi ei* werken, of op een over bodige plaats rondloopen. dan schaadt zulks de positie van ons land. hetgeen den onder gang van ons volk ten gevolge kan hebben. Een volk, dat niet werkt of arbeid verricht, waar het overbodig is zijn arbeidskrachten te geven, moet sterven. Vandaar spreker devies: „werken of ster ven". Er moet hard gewerkt worden, doch arbeid is geen schande. En men bedenke wel. dat er dan gewerkt wordt voor het heil van het volk. Wordt U bewust, aldus eindigde spreker, dat in Duitschland wer ken beteekent, dat uw arbeid de eer be toond wordt, welke hij waard is. De leider van de Arbeitsberatung te Gro ningen, de heer W. Udema. ging als laatste spreker nader in op het interne deel van het werk der Beratung. Hij wees er o.m. op, dat het advies van deze bureaux geheel vrijblijvend is en dus niemand verplicht. Na op een en ander uitvoerig te zijn inge gaan, concludeerde spreker: de Arbeits beratung staat gereed, om den Nederland schen arbeider bij het zoeken naar werk buiten Nederland op de juiste plaats te brengen en voor hem de meest gunstige om-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1