Haarlemsche Courant
Duitsche troepen bereiken Noordelijk olie-
gebied in den Kaukasus.
„Vliegende artillerie" in
gebruik aan het Oostelijk front
Gandhi te Bombay gearresteerd
sm
Slag bij de Salomons eilanden
287e Jaargang No. 186
x x
Abonnement p. week 0,2«, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,13, losse nummers 6 cent. AdvertentlBn 3—15
m.m. ƒ3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Dltff.i Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteurs 3. V. BAUDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Maandag 10 Augustus 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soenda-
pjeln 37. Tel. Directie 13082. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600,
Administratie 10724, 14825. Soendapleln 12230. Postgiro 134955.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Verschijnt dagelijks behalve op Zon-
Kennemer Editie Bureau IJmulden: gennemerlaan 102, Telefoon 5437.
Duitschland wint op alle fhinten
Nieuwe successen in bocht van den Don. In centralen
sector verliezen de bolsjewisten 4000 man aan dooden.
De steden Krasnodar en Maikop genomen.
Het opperbevel der Duitsche Weermacht maakte Zondag in twee extra-berichten
den val van tvtee uiterst belangrijke steden bekend. De tekst luidde:
„Duitsche infanteriedivisies, op voortreffelijke wijze gesteund door afdeelingen
der luchtmacht, hebben na buitengewone marschprestaties en in zware gevechten
bij tropische hitte sterke stellingen ten Noorden van de Koeban doorbroken en de
voor de vijandelijke wapenindustrie belangrijke hoofdstad van het Koebangebied,
Krasnodar, genomen."
De stad Maikop, centrum van het belangrijke oliegebied aan den Noordrand van
den Kaukasus, is vandaag om 18.20 uur door snelle formaties stormenderhand
ingenomen.
Duitsch weermachtsbericht.
Het opperbevel deelt ter aanvulling van
het extra-bericht over den val van Kras
nodar mee. dat deze inneming van de hoofd
stad van 't Koeban-gebied, geschiedde door
Sdezelfde divisies infarfierie, die 13 dagen
=leden door de bestorming van Rostof en
ataisk deelnamen aan de vernietiging van
de Don-defensie.
In rustelooze achtervolging van den ver
slagen tegenstander hebben zij onder voort-
durenden strijd bij tropische hjtte op dik-
b^stofte wegen in een steppe zonder scha
duw in deze 13 dagen de 280 K.M. van den
Don tot den Koeban afgelegd. In zware
gevechten braken zij ondanks taaien vijan
delijken tegenstand door de stellingen voor
Krasnodar en toen werd de stad in een
vruchtbare vlakte van Zwarte Aarde be
stormd.
Aan het succes van dezen dag hebben
lichte batterijen luchtdoelartillerie van de
luchtmacht in voorbeeldige samenwerking
met de infanterie een beslissend aandeel.
Het Duitsche weermachtbericht van
Zondag luidde:
Over een breedte van ruim 400 K.M, heb
ben Duitsche, Roemeensche en Slowaaksche
troepen de Noordelijke uitloopers van ljet
Kaukasische gebergte bereikt. Om het brug-
gehoofd aan den Koeban, dat ten Noorden
van Krasnodar in handen is van den vijand,
wordt nog gestreden. Snelle formaties van
het leger en de Waffen-SS zijn den Laba-
sector gepasseex-d en zijn in den aanval naar
het Westen in de richting van Maikop.
Het luchtwapen heeft zijn aanvallen op
de vijandelijke terugtochts- en ontruimings
bewegingen op wegen, spoorlijnen en uit de
havens der Noord-Kaukasische kust aan de
Zwarte Zee gericht. In de haven van Anapa
zijn daarbij drie bolsjewistische lichters
door treffers van bommen tot zinken ge-
Bracht en een vrachtschip beschadigd. Tus-
schen Wolga en Don, ten Zuid-Westen van
Stalingrad zijn tegenaanvallen van stérke
Vijandelijke strijdkrachten in harde gevech
ten afgeslagen.
In de groote bocht van den Don
schrijdt de aanval der Duitsche troepen
ten Noord-Westen van K a 1 a s j met
succes voort. Dichtopeengedrongen
massa's van den vijand bij de rivier
overgangen waren blootgesteld aan de
vernietigende aanvallen van groote en
geringe hoogte van de formaties ge
vechtsvliegtuigen en jachtkruisers.
Ten Noord-Westen van Woronesi
ijn verscheidene aanvallen van den vijana
fgeslagen. Eigen tegenaanvallen leverden
êlaatselijke successen op. In het gebied van
z j e f duren de zware afweergevechten
voort. In een anderen gevechtssector van
het centrale front hebben formaties infan
terie in den tijd van 20 tot 31 Juli bij plaat
selijke aanvallen op moeilijk terrein ver
scheidene divisies bolsjewistische infanterie
uiteengeslagen.
De vijand verloor bij deze gevechten ruim'
4000 dooden en 1589 gevangenen, benevens
24 tanks, 20 kanonnen en 152 machinege
weren en granaatwerpers. Aan de Wol-
chof heeft de vijand 'herhaaldelijk zware
aanvallen gericht op een klein bruggehoofd
die door de dappere bezetting in harde ge
vechten werden afgeslagen.
Aan het Oostelijk front hebben formaties
jachtvliegers en afweergeschut Zaterdag 82
bolsjewistische vliegtuigen neergeschoten,
terwijl 5 eigen vliegtuigen verloren gingen.
In den strijd tegen Groot-Brittannië heb
ben in het Zuiden van Engeland, resp.
in het Noorden en Noord-Oosten van het
eiland aangevallen. Eén Britsche nacht
jager werd in een luchtgevecht neergescho
ten.
CHURCHILL NAAR DE
SOWJET-UNIE.
Het Zweedsche dagblad Aftonbladet
verneemt via Bern, dat Churchill plot
seling naar de Sowjet-Unie vertrokken
is.
Volgens diplomatieke kringen te Bern
acht men te Londen de positie der Sovjet
unie zoo kritiek, dat alleen Churchill haar
door persoonlijk ingrijpen in het Oosten
kan redden,, Een andere reden voor de reis
zou zijn, dat -Churchill Stalin onder vier
oogen wil vertellen, wat men te Londen
over de oprichting van een tweede front
denkt.
De derde en wellicht voornaamste
reden zoil zijn, dat Ghurchiltzich er een
heldere voorstelling van wil maken,
hoe en waar krachten en personen te
vinden zijn, die bereid en in staat zijn,
Rusland als een bondgenoot van Enge
land te behouden, indien het bolsjewis
tische regiem als gevolg van zijn mili
taire nederlagen in een crisis zou ge
raken. x
Het is n.l. bekend, zoo wordt verder ge
zegd, dat men in bepaalde Londensche
kringen sinds lang in contact probeert te
geraken met Sovjet-generaals die bereid
zouden zijn den oorlog aan Engelsche zijde
voort te zetten voor het geval Stalin en zijn
bewind zouden ophouden te fungeer en.
Te Berlijn huldigt men algemeen de op
vatting. dat ook conferenties, zooals deze op
het oogenblik te Moskou, zelfs in aanwezig
heid van Churchill gehouden worden, den
loop van 't noodlot niet meer kunnen tegen
houden. Van welk gezichtspunt uit mee te
Moskou den toestand ook zou aanpakken,
naar Duitsche mgening zal dit steeds tot
het inzicht leiden, dat Churchill en zijn
vrienden zich in een vicieuzen cirkel be
wegen. Te Berlijn neemt men ten hoogste
van de mededeeling van een Zweedsch
blad met eenige belangstelling kennis, dat
Churchill zou kunnen pogen,' voor het ge
val den bolsjewisten de ruggegraat gebro
ken zou worden, zich reeds thans een rug
gesteun van zekere militaire kringen der
Sowjet-Unie te verzekeren.
Met betrekking tot het bericht, dat ook
de Amerikaansche ambassadeur te Anka
ra, Steinhardt naar Moskou zou zijn gereisd
voor een conferentie van Geallieerde diplo
maten en militairen, verklaren bevoegde
Turksche instanties inmiddels, dat van een
buitenlandsohe reis van Steinhardt te An
kara niets bekend is. Naar dienaangaande
uit dezelfde bron verluidt is Steinhardt
eenige dagen geleden naar Istanboel ver
trokken ter behandeling van een blaas-
ziekte. De ambassadeur heeft geen visum
aangevraagd en ook niet op de algemeen
gebruikelijke wijze zijn afwezigheid uit
Turkije medegedeeld.
Wederzijdsche nachtelijke
luchtaanvallen.
Britsche bommenwerpers vlogen vannacht
boven West-Duitsch gebied en lieten brïsant-
en brandbommen vallen. In een vrij groote
stad van Westfalen ontstonden eenige bran
den in woonwijken. Volgens voorloopige be
richten werden vier der aanvallende machi
nes neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben van
nacht een havenstad aan de Zuidkust van
Engeland alsmede belangrijke militaire in
richtingen in de Midlands en aan de Engel
sche Oostkust met brisant- en brandbommen
bestookt.
„HET KROEGJE MET DEN
ENGELSCHEN NAAM".
Het politiek weekpraatje, dat Max Blok-
hjl hedenavond om negen uur over den
zender Hilversum II houdt, is getiteld: „Hel
kroegje met den Engelschen naam".
Uitbetaling Britsche oorlogs
schadevergoedingen hapert.
Duitsohe gevechtsvliegtuigen hebben,
naar het D.N.B. van militaire zijde Ver
neemt, Zaterdagavond laat en Zaterdag
nacht militair-economische installaties in
verscheidene steden in de Midlands en aan
de Oostkust van Engeland gebombardeerd.
De omvang van de civiele oorlogssóhade in
Engeland blijkt uit een bericht in de
„Times" volgens hetwelk de Lord-kanselier
Simon, in het Lagerhuis heeft verklaard,
dat alleen reeds sedert Januari 1942
280.400 aanvragen tot uitbetaling van oor
logsschade-vergoeding die betrekking had
den' op 475.000 schadegevallen., zijn uitbe
taald. Het aantal aanvragen, dat sedert
Januari elke week is behandeld, Is met on
geveer' 5Q procent gestegen, zonder dat ook
maar in de verste verte alle aanvragen,
waarvan de rechtmatigheid was erkend,
hadden kunnen worden uitbetaald,
KOELHUIZEN TE ALGIERS.
Ter uitbreiding van het koloniale rijk
vooral Vcfri Noord-Afrika als basis voor de
le vensmiddelen voorziening „van -het moe
derland stelt de Fransche regeering krach
tige pogingen in het werk. Op den voor
grond staat hierbij Algiers, waar werd
overgegaan tot de oprichting van een cen
traal comité voor het diepvriesprocedé.
Groote koelhuizen werden in alle deelen
van Algiers gebouwd.
Bekendmaking
's-GRAVENHAGE, 8 Aug. Ten
frervolge op zijn bekendmaking van 13
Juli 1942 tot de geheele Nederlandsche
bevolking, die in alle Nederlandsche
bladen verschenen is, wordt op bevel
van den Weermachtsbevelhebber in Ne
derland, den Generaal der Vliegers, Fr.
Christiansen het volgende officieel me
degedeeld:
Óp 7 Augustus hebben onverantwoor
delijke elementen te Rotterdam een aan
slag gepleegd op een spoortrein der Duit
sche weermacht. Een Nederlandsche
spoorwegbeambte is bij de vervulling
van zijn plicht het slachtoffer van dezen
aanslag geworden.
Indien niet vóór Vrijdag 14 Augustus
a.s. middernacht de daders zich bij de
politie aanmelden, of vooral door mede
werking van de bewoners des lands wor
den geïdentificeerd, zal op grond van de
bekendmaking van den Weermachtsbe-
velhcbber in Nederland teruggegrepen
worden op een aantal gijzelaars, die met
hun leven voor dergelijke daden van
sabotage borg staan. Het arresteeren van
de daders is thans in het eigen belang
van de geheele bevolking zelf, teneinde
dit teruggrijpen op de gijzelaars te ver
mijden.
Op tijdige mededeelingen aan een
dienstinstantie van de Duitsche weer*
macht of de politie, welke tot het grij
pen van de daders leiden, stelt tie Weer
machtsbevelhebber in Nederland een be
looning van 100.000.
Mededeelingen worden vertrouwelijk
behandeld.
De höhere S.S. en Polizei-fiihrer
en Commissaris-Generaal voor de
veiligheid,
R A U T E R.
S.S. Gruppenführer en Luitenant-
Generaal der Politie.
De Nederlandsche Volksdienst wil:
„Geen liefdadigheid, maar welvaart!"
Geallieerden zouden slagschip, 7 kruisers, 4 torpe
dojagers en 10 transportschepen hebben verloren
Drie kruisers zwaar beschadigd
Het Japansche hoofdkwartier deelt me
de: Japansche marïnestrüdkrachten on
dernemen sedert 7 Augustus hevige aan
vallen op Britsch-Amerikaansclie gecom
bineerde vlooleenheden, die in de Wateren
van de Salomons-eilanden zvjn verschenen
en brengen den vijandelijken oorlogs
schepen, benevens den transportschepen
vernietigende slagen toe. De strijd duurt
nog voort.
Zaterdag, waren de steden Armawyr en Koergannaja
handen. De rivier de Laba bereikt.
Duitsche
Extra bericht der marine:
15 schepen vernietigd
Gevecht met handgraten bij
ontmoeting in Kanaal
Het Duitsche weermachtbericht van Za
terdag luidde:
In het gebied van den Kaukasus
wordt de vijand onvermoeid achtervolgd.
Dertig KM. ten Noorden en Noord-Oosten
van Krasnodar braken Duitsche troepen
door een vijandelijke stelling van gepant
serde loopgraven. Snelle formaties bereik
ten de rivier de Laba.
De steden Armawyr en Koe-
g a n n a j a werden na zwaren strijd
ingenomen. De eigen gepantserde voor
hoeden vooruitvliegend, viel de lucht
macht op marsch zijnde colonnes als
mede transportbewegingen en insche
pingen aan de kust van de Zwarte Zee
aan.
Ten Noorden van de S a 1 wonnen Duit
sche en Roemeensche troepen bij ongewoon
groote hitte verder terrein in weerwil van
taai vijandelijk verzet en schoten bij den
afweer van tegenaanvallen 23 vijandelijke
pantserwagens kapot.
In den grooten bocht van den Don
zijn de Duitsche troepen ten Noord-
Westen van K a 1 a t s j opnieuw tot
den aanval overgegaan. Sterke forma
ties „Nahkampfflieger" (vliegende
artillerie) namen deel aan den strijd te
land en vernietigden opeengehoopte
vijandelijke strijdkrachten aan de over
gangen en veerponten van den Don.
J)e af weerslag in het gebied van R z j e f
is tot nog andere frontsectoren uitgebreid.
De hevige gevechten duren voort. Op ver
scheidene plaatsen werden de bolsjewieken
in tegenaanvallen teruggeworpen. Eskaders-
gevechtsvliegtuigen traden in talrijke aan
vallen krachtig op tegen Sovjet-troepen
pantserwagens en conpentraties automobie
len. De bolsjewieken leden weer zware
verliezen aan menschen en materiaal. Eer
pantserdivisie vernietigde in deze gevechten
op 6 en 7 Augustus 54 vijandelijke pant
serwagens.
Aan het front van de W o 1 c h o f en
voor Leningrad werden verscheidene aan
vallen der bolsjewieken ten deele in gevech
ten van man tegen man afgeslagen. Vijan
delijke stellingen werden door doeltreffend
artillerievuur bestookt.
In de Finsclie Golf werden bomtreffers
geplaatst op een vijandelijk bewakings
vaartuig.
In E g y p t e vielen Duitsche en Ita-
liaansche gevechtsvliegtuigen Britsche bat
terijstellingen en concentraties automobie
len met goede-resultaten aan. Duitsche
jagers schoten" in luchtgevechten 13 Brit
sche vliegtuigen omlaag. Een eigen vlieg
tuig ging verloren.
In het Zuid-Westen van Engeland
bestookten lichte gevechtsvliegtuigen over
dag belangrijke militaire doelen met bom
men van zwaar kaliber, die branden en
ontploffingen ten gevolge hadden. Zater
dagnacht werden havenwerken en wapen
fabrieken aan de Oostkust van Engeland en
Schotland alsmede in het Oosten van Mid-
den-Engeland gebombardeerd.
In den nacht van 6 op 7 Augustus ont
stond er in het Kanaal een gevecht tus-
schen Duitsche mijnenvegers en acht En
gelsche motortorpedobooten, in het verloop
waarvan twee vijandelijke booten zoo zwaar
beschadigd werden, dat zij als verloren be
schouwd moeten worden. Op andere booten
werden treffers geplaatst. In dezelfde wa
teren vielen in denzelfden nacht verschei
dene Britsche flottieljes motortorpedoboo
ten herhaaldelijk een door mijnenvegers
beschermd Duitsch konvooi zonder succes
aan.
In het verloop van het gevecht, dat
ten deele van zeer dichte nabijheid met
gebruik van machinewapens en hand
granaten werd gevoerd, gelukte het
onze booten, 'n Britsche motortorpedo
boot tot zinken te brengen, een andere,
waarvan de ondergang-niet'kon worden
waargenomen, in brand te schieten, en
zes andere booten te beschadigen.
103.000 brt. vernietigd.
SJooals in een extra-bericht is bekend ge
maakt, hebben onzp duikbooten in het
Noordelijke deel van den Atlantischen
Oceaan in felle aanvallen zeven schepen,
die deel uitmaakten van konvooien op de
vaart Amerika-Engeland, met een gezamen-
lijken inhoud van 49.000 brt., alsmede een
bewakingsvaartuig tot zinken gebracht.
In het centrale deel van den Atlantischen
Oceaan, in Amerikaansche wateren en voor
de konvooihavens der West-Afrikaansche
kust vielen aan haar torpedo's nog acht
schepen met een gezamenlijken inhoud van
54.181 brt. ten offer, alsmede een Ameri
kaansche torpedojager.
Onder de tot zinken gebrachte schepen
bevond zich een groot munitieschip alsmede
een met pantserwagens en vliegtuigen ge
laden schip, dat naar Alexandrië onderweg
was.
Met de vernietiging van deze 15 schepen
met een gezamenlijken inhoud van ruim
103.000 brt. is aan de Engelsch-Amerikaan-
sche ravitailleeringssclieepvaart door onze
duikbooten weer een zwaar verlies toege
bracht.
Tot dusver zijn de resultaten: tot zinken
gebracht een slagschip van onbekend type,
twee zware kruisers van het type Astoria,
benevens twee zware kruisers van het type
Australia, meer dan drie kruisers van onbe
kend type, meer dan vier torpedojagers en'
meer dan tien transportschepen.
Zwaar beschadigd werden drie kruisers van
het type Minneapolis, meer dan twee torpe
dojagers en meer dan een transportschip. Bij
luchtgevechten zijn ruim 41 vijandelijke ma
chines neergeschoten.
De Japansche verliezep bedragen
machines, die door rechtstreeks ..optreden
tegen het doel verloren gingen. Bovendien
zün twee kruisers licht beschadigd, zii blijven
echter in staat tot het uitvoeren van opera
ties.
Deze zeeslag zal, naar het hoofdkwartier
hieraan toevoegt, in het vervolg den naam
dragen-: „Zeeslag bij de Salomons-eilanden".
Bijzonderheden.
Japansche verkenners ontdekten 7 Augustus
om 11.20 uur in de Koraalzee een gecombi
neerde Engelsch-Amerikaansche vloot, die in
Noordelijke richting voer.
Na een radiobericht der verkenners startten
terstond Japansche bommenwerpers en tor-
pedovliegtuïgen voor den aanval. Ofschoon er
een hevige storm stond, daalden de Japanners
tot dicht bij de vijandelijke sohepen en wier
pen van zeer geringe hoogte hun bommen
en torpedo's.
De vijand probeerde weliswaar zich door
hevig vuur tegen den aanval te weren, maar
het eene schip na het andere werd getroffen
en tot zinken gebracht.
Inmiddels waren vijandelijke jagers opge
stegen, zoodat verbitterde luchtgevechten ont
stonden. De in den strijd beproefde Japansche
vliegers zagen evenwel in betrekkelijk korten
tijd kans 41 vijandelijke toestellen neer te
schieten.
Het was inmiddels nacht geworden en ook
Japansche oorlogsschepen verschenen op het
tooneel van den strijd. Zij mengden zich ter
stond in het gevecht en openden een hevig
artillerievuur op de overgebleven vijandelijke
schepen. Dit vuurgevecht hield den geheelen
nacht aan. Ook Zaterdag werd de strijd met
groote hevigheid voortgezet en volgens de
laatste berichten duurt zij nog steeds voort.
Volgens den Engelschen nieuwsdienst zijn
van de zijde der Engelschen en Amerikanen
geen bijzonderheden beschikbaar over den slag
bij de Salomonseilanden, afgezien van de ver
klaring van admiraal Nimitz, dat de aanvals-
operaties ondanks den Japanschen tegenstand
gunstig verloopen.
De havenstad Port Hedland in West-Austra-
lië is door een formatie Japansche bommen
werpers met succes aangevallen. In een bom
bardement, dat ruim een uur duurde, is in
de haven installaties zware schade aangericht
en zijn twee olietanks in brand gevlogen.
In Australië is men over het Japansche
luchtoffensief op het continent zeer veront
rust. Geen enkele stad in Australië benoor
den den twintigsten breedtegraad is meer
veilig voor de Japansche bommenwerpers.
Ook in Queensland zijn Donderdag boven
verscheidene plaatsen Japansche bommenwer
pers en verkenningsvliegtuigen gezien, o.m.
ook boven de steden Townsville, Cooktown
en Normanton aan de Carpentariagolf. In
luchtgevechten boven Australisch gebied heb
ben Japansche vliegers op 5 en 6 Augustus
21 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Twee Japansche toestellen keerden niet op
hun steunpunten terug.
Na een rede, waarin hij overdracht van de macht
aan een vrije Indische regeering eischte. Het al-
Indisch Congres nam zijn voorstel aan.
Ongehoorzaamheids-
campagne ingezet.
Britsche regeering wijst eisch af.
Congres-organisaties verboden.
Leiders eveneens gearresteerd.
Telefoonverkeer verbroken.
Onrust te Bombay.
m
Concert in de openlucht in een Oost-Kareliseh dorp. Een Finsche militaire kapel is op
een Zondlag in het dorp aangekomen en de bewoners hebben zich verzameld, om de
vroolijke uitvoering te beluisteren. (Suomen Holland p.k.'-Lars Pax Holland-c)
Voor de commissie van het Voor-In
dische Congres te Bombay heeft Gandhi
Zaterdag een rede van twee uur gehou
den, waarin hij verklaarde het Indische
volk in dezen strijd te zullen leiden.
Van den aanvang af, zeide hij, heeft het
congres van geweld afgezien en het is
zich niet van misdaad bewust, wan
neer het onafhankelijkheid eischt. In
weerwil van allen tegenstand zal het
voorwaarts gaan, want Engeland heeft
Indië tot het uiterste geprovoceerd.
Zich wendende tot Engeland en zijn bond-
genooten, zeide Gandhi, dat zü thans een
niet weerkeerende gelegenheid hadden om
Indië vrij te verklaren en hun ware bedoe
lingen té bewijzen. Indien zii deze gelegen
heid voorbij zouden laten gaan, zou de ge
schiedenis eens constateeren, dat zij him
schuld aan Indië niet hadden gedelgd.
Vertraging beteekent vernedering voor
Indië. De vrijheidsstrijd, die een openlijke
en eerlijke strijd der massa zal zijn. staat
voor de deur.
Gandhi gaf een aantal richtsnoeren vol
gens welke ieder Indiër zich als vrij man
moet beschouwen en er geen compromis
meer mogelijk is. De Indiërs willen niet
worden tot lafaards, die geen recht tot
leven hebben. De pers moet haar taak vrij
en onbevreesd vervullen en zich niet door
de regeering laten intimideeren of onder
drukken. Zij moet eerder bereid zijn haar
werk te staken, want zij mag haar zelfres
pect niet opofferen en zich aan vernede
ring onderwerpen. De vorsten moeten zich
tegen het belang van het oogenblik opge
wassen toonen en de teekenen des tijds
verstaan.
Ten slotte eischte Gandhi
overdracht der macht aan
een vrije Indische regeering.
Het voorstel van Gandhi is door het Al-
Indische Congres met groote meerderheid
aangenomen. Alle tegenvoorstellen werden
verworpen. Slechts dertien stemmen waren
tegen het voorstel van Gandhi.
De commissie van ihet Al-Indische con
gres heeft haar zitting gesloten.
Ongehoorzaamheidscampagne
begonnen.
Als eerste maatregel van zijn bewe
ging der burgerlijke ongehoorzaamheid
heeft Gandhi alle bladen, die in Indi
sch* handen zijn. verzocht niet meer
uit te komen. Gandhi.heeft verklaard,
dat de bladen eerst dan zouden kunnen
uitkomen, wanneer Indië zijn onafhan
kelijkheid zal" hebben verkregen.
Gandhi heeft voorts de Indische leeraren
en studenten uitgenoodigd zich gereed te
houden hun werkzaamheden te beëindigen.
Hij gaf den Indïschen vorsten den raad als
„gevolmachtigde van hun volle" te hande
len. Het was tijd, dat zij hun houding wij
zigden.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft Pandit Nehroe, die inmiddels gear
resteerd is, in de congrescommissie ver
klaard: „Het is met onze eïscllen -doodelijke
ernst. Men moet ten aanzien 'daarvan geen
illusies koesteren." Nehroe' zeide, dat er niet
alleen Engelschen en Amerikanen op de we
reld zijn en dat hun „rassuperioriteit" niet
langer geduld kan worden. Door geen drei
gementen zullen de Indiërs zich van hun
weg laten afbrengen. Integendeel, dreige
menten kunnen in deze faze den toestand
nog veel moeilijker maken.
Regeering weigert te onderhandelen.
De Britse h-I ndische regce-
ring heeft geweigerd met
het Congres te onderhande
len op grondslag van zijn
e i s c h e n.
In de vroege ochtenduren van Zon
dag zijn in Bombay Gandhi, Azad en
Pandit Nehroe, tezamen met andere
leden van de arbeidscommissie van het
Congres gearresteerd. De voorzitter en
de vertegenwoordiger van de provinci
ale congrescommissie, benevens 20
plaatselijke Congresleden zijn eveneens
in arrest gesteld.
In Voor-Indische kringen te Londen is
men van meening, dat Gandhi reeds alles
voorbereid heeft, wat bij zijn afwezigheid
gedaan zou moeten worden. Men moet vol
gens deze kringen rekening houden met
het uitbreken van onlusten, welke niet kun
nen worden onderdrukt.
De Britsche berichtendienst meldt, dat
overal in Britsch-Indië een, aantal politici
gearresteerd is. Zij worden overgebracht
naar een bungalow, het z.g. paleis van Agha
Khan te Poena. Alle leden der werkcom-
missie van het Congres worden te Bombay
vastgehouden.
Onder de gearresteerde leiders der Indi
sche vrijheidsbeweging bevindt zich ook de
adviseur van Gandhi, Pawl Patel, evenals
de provinciale leiders van Bombay. Ahma-
dabad en Poona. De vrouw van Gandhi zou
met zijn gearresteerd, maar men heeft haar
Verklaard, dat zij haar man kon vergezel
len. Zij heeft dit echter geweigerd.
De arrestatie van GandM wordt door den
Britschen berichtendienst als volgt be
schreven: drie politieauto's kwamen voor
Birla House, waar Gandhi woonde. Gandhi
werd gearresteerd uit het bed, waar hij
juist zijn gebeden uitsprak. De telefoonver
bindingen met Bombay waren door ce En
gelschen afgesneden om te verhinderen,
dat iets bekend zou worden over het optre
den der politie.
De Britsche regeering in Indië heeft de
executieve commissie van het Congres, het
Al-Indische Congrescomité en de provinciale
Congrescomité's in geheel Indië verboden.
De Britsche politiepatrouilles marcheeren
door Bombay. De Indische bevolking is nog
niet op de hoogte van-de arrestatie der Con
gresleiders. aangezien de Britsche regee
ring in Indië alle telefoonverbindingen heeft
afgesneden.
De Britsch-Indische regeering heeft het
drukken of publiceeren verboden van be
richten over de door de commissie van het
Congres goedgekeurde massabeweging en
over de door de regeering daartegen geno
men maatregelen. Het verbod omvat ook
redevoeringen of verklaringen, die van de
zijde van leden van het Congres de open
bare meening bereiken.
Verklaring van den Onderkoning.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, heeft de Onderkoning van
Britsch-Indië een verklaring afgelegd,
waarin hU onder meer zeide. dat de
Britsche politiek ten aanzien van Indië
voor dc toekomst duidelijk is. Engeland
is vastbesloten zijn reeds bekende poli
tiek voort te zetten. Het erkent het Con
gres niet als woordvoerder van geheel
Indië. Aanvaarding der voorstellen van
het Congres zou te veel wanorde in de
krachtsinspanning van den oorlog
brengen.
Voorts heeft de Britsche regeering in
Indië vergaderingen van meer dan 5 per
sonen verboden.
De Britsche regeering heeft verder de pro
vinciale regeeringen gemachtigd de locale
autoriteiten naar goeddunkenuit te scha
kelen. wanneer deze niet in den zin van
„handhaving der openbare orde" en der
„doeltreffende voortzetting van den oorlog"
optreden.
Men legt dezen maatregel aldus uit. dat
men met behulp daarvan den plaatselijken
autoriteiten wil verhinderen de Congres-
beweging te steunen.
De Britsche berichtendienst meldt verder,
dat de politie in Bombay zich in het bezit
gesteld heeft van het Congresgebouw. Een
volksmenigte, die voor het gebouw was
samengeschoold, is uiteengedreven. Ook de
secretaris van Gandhi, Mhadev Desia. is
in arrest gesteld.
Het verkeer in geheel Bombay is' door
volksoploopen gedesorganiseerd. De politie
treedt met gummistokken op tegen de volks
menigte. k
Radiorede van Bose.
Soebhas Chandra Bose, die na een lange
reis door Azië. Europa en Afrika in zün
hoofdkwartier is teruggekeerd, heeft een
radiorede voor Indië gehouden, waarin hij
zijn standpunt bepaalde ten aanzien van de
jongste gebeurtenissen.
Indië is een internationaal .probleem van
wereld-politieke beteekenis. Indië heeft zich
sterke vrienden en bondgenooten verze
kerd, zooiiat de positie gunstig is.
Het Britsche imperialisme zal echter eer
der ineenstorten, dan zich buigen voor de
eischen ven het Indische volle. Vele men
schen vragen zich af waarom de Britsche
politici thans de fouten van hun methoden
niet inzien en hun politiek ten opzichte van
Indië niet wijzigen. Het is echter een oude
leer der geschiedenis, dat een ineenstor
tend rijk steeds degeneratie en gebrek aan
staatsmanskunst en vooruitziendheid te
zien geeft. Zonder Indië geen imperium, en
indien het afstand doen van Indië de prijs
voor het behalen van de overwinning zou
zijn. ware een voortzetten van den oorlog
doelloos.
Bose verklaarde verder, dat, hoe meer de
Britsche autroiteiten dreigen en tyrannï-
seeren, hoe beter het voor Indië's moreel
ontwaken zal zijn.
Bose waarschuwde zijn landgenooten voor
een compromis met de Engelschen. Den
Engelschen daadwerkeliiken steun in den
oorlog te beloven voor den prijs der onaf
hankelijkheid is even zinloos als misdadig,
want de onafhankelijkheid van Indië zou
slechts op papier bestaan en Indië zou in
den oorlpg betrokkenworden.
Duitsch commentaar.
In* toonaangevende Duitsche politieke
kringen wekken de jongste maatregelen der
Britsche regeering in Indië het grootste op
zien, ook al konden dergelijke handelingen
van de Engelschen verwacht worden. Men
verklaart over deze gebeurtenissen, dat En
geland thans het masker laat vallen, nu het
heeft ingezien, dat zijn pogingen om de ont
wikkeling door allerlei trifes en schaakzet-
ten tegen te houden, niet mber doorgaan,
aangezien de nationaal bewuste elementen
in Indië vastbesloten den weg naar de vrij
heid betreden.
De Britsche maatregelen van terreur
in Indië, de arrestatie van de vrijheids
strijders door de Britsche soldatesks,
zoo zegt men verder, toonen, dat het
Engeland in het geheel niet te doen is
om vri,jheid, rechten van den mensch
en al de leuzen, waarmede het zijn*
heerschappijlusten pleegt te verbloemen,
maar dat het als uiterste steeds weer
zijn toevlucht neemt tot het meest bru
tale geweld.
In dit verband wijst men er op. dat Bose
in zijn oproep heeft verklaard, dat het
voor het ontwaken van Indië des te beter
is, hoe meer de Britsche autoriteiten ty-
ranniseeren. Wanneer Bose den Engelschen
zegt, dat zij door hun propaganda de Indi
sche zaak een bijzonderen dienst hebben
bewezen, is dit zeer in het bijzonder waar
voor dit oogenblik, nu Engeland het
naakte geweld op de meest schaamtelooze
wijze onthult.
TE BOMBAY ONLUSTEN
UITGEBROKEN.
Politie grij'pt met traangas in.
Volgens berichten van den Engelschen
nieuwsdienst uit New Dchli is het in den
loop van Zondag te Bombay tot onlusten
gekomen. De politie trad op. waardoor een
aantal leden der bevolking werd gedood of
gewond.
Om 17 uur 's middags was het aantal
arrestaties gestegen tot 149. Hieronder be
vindt zich thans ook de vrouw van Gandhi.
Er zijn al 15 menschen met schotwonden in
de ziekenhuizen opgenomen. In totaal wer
den 5 personen gedood en 20 gekwetst. De
politie trad in vijf verschillende wijken met
de vuurwapens tegen de onrustige menigte
op, waarbij telkens ook traangas werd ge
bruikt. De menschenmassa's staken ver
scheidene autobussen in brand en vielen
politiemannen aan, vooral Europeesche
officieren.
Zondagavond is een uitgaansverbod voor
bepaalde wijken afgekondigd. Wapens mo
gen niet worden gedragen.
Te Ahmedabad waar de menigte steenen
wierp naar een politiebureau, dat zij had
geprobeerd in brand te steken, schoot de
politie onder de menigte, waarbij een doo-
de viel en iemand werd gewond.
Boodschap van Gandhl.
Naar Associated Press uit Bombay meldt,
is politie met traangas en andere middelen
opgetreden tegen een massa-bijeenkomst
van 30.000 personen, welke plaats vond in
het Shivaji-park in het centrum van Bom
bay. Voordat de politie kon ingrijpen was
er een boodschap van Gandhi .uitgereikt,
waarin deze de Indiërs oproept, zonder
geweld te gebruiken, in den meest volledi-
~en omvang door stakingen en andere mïd-
lelen te streven naar een stopzetting van
lederen arbeid.