Haarlemsche Courant
Omsingelingsslag in bocht van
den Don.
Labour acht Britsch beleid
inzake Indië overijld.
Geringe activiteit in
Egypte
Postbeambte stal suiker
toewijzingen uit brieven
287e Jaargang No. 187 x
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentiën 3—15
m.m. ƒ3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr(js.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
ültg.j Grafische BedrUven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteur! 3. V. BAUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Dinsdag 11 Augustus 1942
Bureaux Haarlem: Groote Uoutstraat 93, Bijkantoor: Soendu
plein 37. Tel. Directie 13063, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600,
\dmlnlstratle 10724, 14825, Soendapleln 12230. Postgiro 134958.
'«tractie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Olie gebied van Maikop waarschijnlijk onbeschadigd
in Duitsche handen. Sowjet-tegenaanval in liooge
Noorden verijdeld. In het Westen: gevecht tusSchen
kleine marine-eenheden in het Kanaal. Luchtactie
boven Osnabrück en de Engelsche Midlands.
Roemenen veroveren
havenstad Jeisk.
0
Het opperbevel der Duitsdhe weer
macht maakt bekend:
De aan de Oostkust van de Zee
van Azof opereerende Roemeensche
cavallerïe heeft gisterochtend na kor
ten strijd de havenstad Jeisk aan de
Zee van Azof ingenomen.
Omtrent de inneming deelt het op
perbevel nog mede, dat met de haven
stad Jeisk tevens ook het schiereiland
van denzelfden naam is gezuiverd van
bolsjewisten. De stad met haar 50.000
inwoners is van belang wegens haar
graanhaven. Voorts zijn hier talrijke
levensmiddelen f abri qken én hout-,
leer- en wapenbedrijven geconcen
treerd.
Het Duitsche weermachtbericht luidt
als volgt:
Zooals reeds in een extra-bericht den
negenden Augustus is medegedeeld, heb
ben Duitsche divisies infanterie, op voor
treffelijke wijze gesteund door formaties
van de luchtmacht, na buitengewone
marschprestaties en in harde gevechten bij
tropische hitte diepe stellingen ten Noorden
van de Koeban doorbroken en de voor de
vijandelijke 'bewapeningsindustrie belang
rijke hoofdstad van het gebied van de Koe-
ban, Krasnodar, ingenomen. De stad
Maikop, het centrum van het belang
rijke petroleumgebied aan den Noordelij
ken rand van de Kaukasus, werd door
snelle formaties in stormloop genomen.
In snellen opmarsch naar het Zuid-Oos
ten hebben snelle troepen de stad P j a t i-
gorsk ingenomen. Ten Zuid-Westen van
Stalingrad heeft de vijand zich wanhopig
verzet. Zijn tegenaanvallen mislukten in
harde gevechten.
In de groote bocht van den Don
werd een sterk vijandelijk leger ten
Westen van Kalatsj ingesloten. Her
haalde pogingen tot uitbreken bleven
zonder succes. Formaties vliegende ar
tillerie brachten den ingesloten en op
nauw gebied samengedrongen ^vijande-
lijken strijdkrachten zware verliezen
toe.
Bovendien werden troepen- en mate
riaalinschepingen aan de Noord-Kaukasi-
sche kust door de luchtmacht met effect
gebombardeerd. Daarbij brachten ge
vechtsvliegtuigen in de haven van T o e a p-
se een koopvaardijschip van 4000 brt. door
bomtreffers tot zinken en beschadigden
een ander schip zwaar. Verdere aanvallen
waren gericht op spoorweginstallaues ten
Zuiden van Stalingrad. Een Sowjet-
russische pantsertrein werd vernietigd.. Ten
Zuid-Oosten van R z j e f zette de vijand
zijn aanvallen voort. Zij wérden in verbit
terde gevechten afgeslagen en hierbij wer
den 34 vijandelijke pantserwagens vernie-
Aan het Egyptische front is op het
oogenblik slechts geringe plaatselijke ge
vechtsactie.
Na eenige in militair opzicht zonder ef
fect gebleven storingsvluchten boven het
Noord-Duitsche kustgebied en West-
Duitsch'land heeft de Britsche luchtmacht
Zondagnacht wederom West-Duitsch oe~
bied aangevallen. De burgerbevolking leed
verliezen. In eenige .plaatsen, hoofdzakelijk
in woonwijken van de stad .Osnabrück,
ontstond materieele schade en schade aan
gebouwen. Vijf der aanvallende bommen
werpers werden ten val gebracht.
De luchtmacht bestookte ZÖndag troe-
penschuilplaatsen en voor de oorlogs
industrie pelangrijke installaties aan de
Engelsche Zuidkust met bommen van
zwaar kaliber. In den nacht van 9 op 10
Augustus werden bewapeningsfabrie-
ken in de Midlands en werf- en
dokinstallaties aan de kusten van Enge
land gebombardeerd.
In de vroege ochtenduren van den ne
genden Augustus kwam het in liet Ka
naal wederom tot een gevecht tusschen
Duitsche mijnenzoekers en Britsche motor-
torpedobooten. Op een motortorpedoboot
werd een voltreffer geplaatst. Een andere
Motortorpedoboot bleef met sterke rook
ontwikkeling brandend liggen.
Naar het opperbevel voorts mede
deelt, hebben Zondag aan het front aan
de IJszee Duitsche stuka's gereed
staande bolsjewistische troepen ten
Wésten van de baai van Kanda-
1 k s j a aangevallen.
De vijand had in dit onbegaanbare ge
bied, met moerassen en taliooze kleine
Waterwegen, de laatste dagen troepen en
omvangrijk oorlogsmateriaal bijeenge
bracht voor een aanval op de Duitsche
stellingen. Duitsche verkenningsvliegtuigen
hadden in nauwe samenwerking, met het
leger deze gereedstaande vijandelijke troe
pen ontdekt. Aan de hand van deze waar
nemingen hebben Zondag Duitsche Stuka s
in een gecóncentreerden aanval de vijande
lijke strijdkrachten met bommen van zwaar
kaliber bestookt, waardoor de vijandelijke
troepen uiteen werden geslagen en de
bolsjewisten zware bloedige verliezen
leden.
De Führer heeft den generaal der pant
sers, Kempff, bevelvoerend generaal van
een pantsercorps, als 111-den soldaat van
de Duitsche weermacht; het Eikenloof van
het Ridderkruis van. het IJzeren Kruis ver
leend.
De Führer heeft eveneens kapt. Hacke,
Staffelkapitan in een jachteslcader. onder
scheiden met het Eikenloof van het Rid
derkruis van het IJzeren Kruis. Kapt.
Hacke was de 109-de Duitsche militair, die
deze onderscheiding kreeg.
Duitsch commentaar.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
Met Krasnodar, het belangrijke industrie
centrum, en Maikop, dat temidden van het
op twee na belangrijkste petroleumgebied
der Sovjet-Unie is gelegen, zijn twee be
langrijke grondstoffengebieden voor de bol
sjewisten verloren gegaan.
Het schijnt, dat de verovering- van
Maikop mejt zulk een groote snelheid irt
zijn werk is gegaan, dat de bolsjewis
ten hier geen gelegenheid hebben ge
had verwoestingen aan te richten, al
thans heeft men hier geen berichten
daaromtrent ontvangen. Dat beleekent.
dat den Duitschen troepen een belang
rijk petroleumgebied 'in handen is ge
vallen, hetgeen voor de voortzetting van
den oorlog van de grootste beteeke-
nis is.
Wat opvalt is, dat de operaties in den
Zuidelijken sector een ander beeld vertoo-
nen dan die welke men tot dusver in het
Oosten heeft kunnen zien. Hier geen groote
omsingelingsslagen,' doch een voortdurend
achterna jagen van den vijand in een waar
lijk bewonderenswaardig tempo.
Met het bereiken van de Noordelijke uit-
loopers van den Kaukasus worden de Duit
sche en verbonden troepen weder voor ge
heel andere eischen gesteld dan in het
daarvoor gelegen vlakke terrein, dat zich
uitstekend leende voor het optreden van
pantserformaties. Dat echter het bergachtige
terrein voor de Duitsche legers geen onover
komelijke moeilijkheden behoeft op te le
veren, hebben de prestaties tijdens den
oorlog op den Balkan bewezen.
Hore Belisha gispt oneeniglieid
der Geallieerden.
Wat de Sowjet-Unie inmiddels
heeft verloren.
„Oneenigheid heeft de Geallieerden in
het grootste gevaar gebracht" zoo schrijft
de vroegere Britsche minister van oorlog,
Hore Belisha in een artikel voor het Argen-
tijnsche dagblad „Razon". Door dralen en
aarzelen heeft de Sowjet-Unie als bond
genoot reeds sterk aan waarde verloren.
Van het geheele Russische machtspöten-
bieel bevond zich eind Juli in handen van
de Asm ogendheden 30 procent der bevol
king, 36 procent der graangebieden, 37
procent der spoorwegen, de helft van de
voorraden steenkool, ijzer en bauxiet, 60
procent der staalfabrieken en 70 procent der
machinefabrieken.
De Asmogendbeden hebben hun vijanden
systematisch achter elkaar uitgeschakeld.
Zuid-China is practisch reeds een beleger
de vesting. Hetzelfde zal spoedig voor Rus
land gelden. De verbindingslinie over de
Noordelijke IJszee loopt groot gevaar en
de weg door de Perzische Golf wordt
door het optrekken der Astroepen in den
Kaukasus rechtstreeks bedreigd. De hulp
der Ver. Staten en Groot-Brittannië aan
de Sowjet-Unie moet zich dientengevolge
tot een minimum beperken. Het Russi
sche front is voor alle Geallieerden in ge
lijken mate van de grootste beteekenis.
Washington en Londen zijn zich sinds het
begin van het Duitsche offensief van Von
Bock volkomen van de dftiagwiidte daar
van bewust geweest. Desondanks is men
niet tot handelen kunnen komen.
Tenslotte stelt Hore Belisha de vraag,
wie er verantwoordelijk is voor het „onge
looflijke falen der Geallieerde oorlogs
voering.'''
Water voor Hommels soldaten.
(DAD) Even belangrijk als munitie
en benrine, belangrijker zelfs nog dan pro
viand is voor de soldaten van Rommels
pantsercorps wóter. Met de grondigheid,
het Buitsche organisatietalent eigen, heeft
de legerleiding in Afrika ook hiervoor ge
zorgd. Behalv.e over de gewone kaarten
beschikt de generale staf ook tyg over eeri
„waterkaart Verder heeft maarschalk
Rommel in zijn staf eenige officieren met
een ingenieursgraad opgenomen, aan wier
bevelen wederom een speciale „watervopr-
zienïngstroep" is onderworpen.
Op de „waterkaart" zijn alle bekende:
vindplaatsen van water aangegeven, naar
den graad hunner waterrijkdom.
Tot de „watervoorzieningstroep" behooren
watervoorzieningscompagnieën en distilleer- j
compagnieën. Een watervoorzieningé&om-
pagnie bestaat uit bijna louter vakmen-
schen: ingenieurs, waterbouwtechnici, boor
meesters, electrotechnici voor de pompen,
werktuigkundigen, monteurs, grondwer
kers enz. De beste en modernste machines
en gereedschappen staan te hunner be-
In het Sportpark te Deventer hield de Jeugdstorm Zondag de eerste landelijke athle-
tiekkampioenschappen, welke door den Rijkscommissaris en vele andere Duitsche en
Nederlandsche autoriteiten werden bijgewoond. Tijdens de toespraak van Hoofdstor-
mer Van Geelkerken. V.l.n.r.: Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart; de leider van de
N.S.B., ir. A. A. Mussert en de landelijke leidster van den Jeugdstorm,- mevr. v. Eek.
(Stapf Borrius Pax Holland-c)
schikking. Men heeft boor- en pompinstal-
laties, waarmede men een diepte kan be
reiken tot 100 meter, zoodat men ook in
het meest droge terrein water kan boren.
De voornaamste taak der watervoorzie
ningscompagnieën bestaat in het schoon
houden en weer voor het gebruik\gereed
maken van de reeds bestaande watervind-
plaatsen, zoodat zelfs de kleinste Bedoeinen
putten kort na hun ontdekking genietbaar
water leveren.
De „distilleercompagnie" beschikt overj
apparaten om zeewater in zoet water te;
veranderen. Vooral bij een opmarsch ver
vullen zij een belangrijke functie, ook al
kunnen zij in de behoeften der manschap
pen aan water slechts zeer ten deele voor
zien. Daar waar de watertoevoer een rant
soeneering van de watervoorraden nood
zakelijk maakt, is het rantsoen bepaald op
vijf liter pér man per dag, n.l. twee liter om
te drinken en drie liter om te koken en zich
te wasschen.
GOUDUITVOERVERBOD IN ZWITSERLAND
De gouduitvoer uit Zwitserland is met in
ging van Zaterdag j.l. door de regeering ver
boden. Als oorzaak voor* dezen maatregel
wordt genoemd het feit, dat omvangrijke ar
bitrages rri"et verschillende Europeesche lan
den in de laatste weken tot een sterke goud-
onttrekking hebben geleid.
Gelijkschakeling der Britsche
en Am. oorlogsindustrie.
Einde Juli j.l. werd te Londen overge
gaan tot de oprichting van de Combined
Production and Resources Board, nadat ein-
da Juni j.l. reeds te Washington tot een
soortgelijke oprichting werd overgegaan. De
fcieuwe organisatie dient ter voorbereiding
van een gelijkschakeling van de Britsche en
Noord-Amen Icaansche oorlogsindustrie en
oeteekent een uitbreiding van het reeds be
staande bureaucratische apparaat, zooals
d't tot dusverre bestond in de Combined
Munitions Assignment Board en de Combi
ng Shipping Adjustment Board. Dat de
jongste uitbreiding te Londen eerst een
Piaand na de oprichting te Washington heeft
P'aats gevonden, heeft in Britsche kringen
e6mie ontstemming gewekt.
Menigte te New-Belhi tracht -paleis van Onderkoning
te naderen. Ernstige ongeregeldheden in vele steden
en provincies. Nieuwe arrestaties.
Londen gedeprimeerd.
Gandhi, de „Quisling".
Naar de Britsche berichtendienst uit
New-Delhi meldt, is een afdeeling po
litie opgetreden tegen een menigte be-
toogers, die door de hindernissen aan
den voet van den heuvel, waarop het
-^huis van den Pnderkoning is gelegen,
heen gebroken was.
Bij de ongeregeldheden van Maan
dag in Bombay, zijn 27 personen ge
wond. Het aantal dooden en de verlie
zen der politie zijn nog niet bekend
gemaakt. Zondag zijn '11 personen ge
dood en 49 gewond, terwijl 22 inspec
teurs van politie en 69 agenten gewond
zijn.
In vele provincies en in bijna alle ste
den van eenige beteekenis in Indië is het tot
ernstige ongeregeldheden gekomen. In Bom
bay en ook in andere steden zijn bijna alle
zaken gesloten en in alle gebieden, waar
ongeregeldheden voorkomen, heeft de Brit
sche regeering den staat van beleg afge
kondigd. De Britsche regeering van Indië
heeft intusschen Gandhi gescheiden van
zijn politieke vrienden. Nehroe en Azad zijn-
van Poena naar andere plaatsen overge
bracht. en ook Gandhi zal waarschijnlijk
naar elders gevoerd worden, De door het
Congres voorbereide beweging van boycot
van Engelsche goederen is begonnen.
Volgens persberichten uit Bombay is het
niet gelukt te verhinderen, dat zich nieuwe
betoogingen hebben voorgedaan. Door de
straten trekken groote Indische optochten,
die roepen: ..Boycot de Britsche goederen".
„Verlaat Indië". Etalageruiten van Britsche
winkels werden ingeslagen. Het tram- en
autoverkeer in Bpmbay is bijna geheel stil
gelegd. In het centrum der stad is een auto
uitgebrand en ook in andere deelen der
stad zijn branden ontstaan.
Stakingen en sabotage.
Na de arrestatie der Indische congresleden
is in enkele jutefabrieken in de Noordelijke
voorsteden van Calcutta het werk neerge
legd.
Sinha. de vroegere Congresleider, is ge
arresteerd. In Karatsji zijn alle markten ge
sloten. De studenten van de scholen en col
leges uit die stad zijn uit de leslokalen
weggebleven. Alle plaatselijke Congres
commissies in den staat Mysore en in de
provincie Madras, zijn verboden. Uit ver
schillende gebieden der provinqie Madras
is bovendien de arrestatie gemeld van een
aantal prominente Congresaanhangers.
In Dakar in de omgeving van Bombay
heeft de Britsche politie hei vuur geopend
op een groote menigte Indiërs, die weiger
den uit elkander te gaan. Britsche patrouil
les doorkruisen het gebied, waarin Zondag
onlusten plaats vonden. In het gebied van
Kaldadevi werd een Britsche graanopslag-
plaats in brand gestoken. In de omgeving
van Dakar werden steenen naar treinen
geworpén. Twee treinen werden tot staan
gebracht. Achttien fabrieken hebben het
werk neergelegd.
Het centrale secretariaat van het Al-In
dische congres in Allahabad is door Brit
sche politie bezet, die-de documenten van
het Congres in beslag heeft genomen en
sorteert.
Vele Indiërs leggen het werk
neer. Boycot Britsche
goederen
Britsche reactie.
Naar uit Londen gemeld wordt, is het
Britsche kabinet Maandagochtend in
een vrij langdurige zitting bijeengeko
men, teneinde te beraadslagen over den
toestand in Indië. IV^et hetzelfde doel
is tegelijkertijd de Labourparty bij
eengekomen. Van den kant van deze
partij is inmiddels bekend gemaakt, dat
zij de maatregelen van de Britsch-In-
dische regeering „overijld" acht.
Italië's verliezen in Juli
Britsche uerlieslijst van Tobroek
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
Zwakke activiteit van land- en lucht
strijdkrachten aan het Egyptisdje front.
Britsche vliegtuigen lieten bommen vallen
op eenige centra van achterwaartsche ver
bindingen, waarbij vijf burgers van Libye
werden gedood. De schade was gering. De
luchtmacht van de As ondernam overdag
en des nachts aanvallen op vliegvelden op
Malta.
Het Engelsche ministerie van oorlog
maakt thans bekend, dat bij de inneming
van Tobroek od 21 Juni de volgende leger-
onderdeelen verloren zijn gegaan:
Ver. Koninkrijk: de 201e garde-brigade
(gemotoriseerd), de 32e brigade tanks-
Zuid-AIrika: het hoofdkwartier der 2e
Zuid-Afrikaansche divisie, de 4e en 6e
Zuïd-Afrikaansche brigade infanterie. In
dië: de 11e Indische brigade infanterie.
Onder deze vrij groote formaties, die het
garnizoen der vesting vormden, bevonden
zich bataljons van het Royal Tanks Regi
ment en van de volgende regimenten in
fanterie: Ver. Koninkrijk: Coldstream
Guards, Scots Guards, Worcestershire Re-
;iment, Queens Own Cameron Highlanders,
luid-Afrika: Middellanse Regiment. Royal
Durban Light,Infantry. Transvaal Scottish
Regiment, Zuid-Afrikaansche politiebatal
jons en Kaffrarisk Rifles. Indië: Mahratta
Light Infantry en Gurkha Rifles.
Behalve de veld- en luchtdoelartillerie en
ae Royal Pioneers, die van bovengenoemde
formaties deel uitmaakten, bevonden zich
in 't garnizoen nog onderdeelen der middel
zware luchtdoelartillerie en der kustverde
diging benevens afdeelingen zoeklichten
der artülerie, Royal Pioneers, een corps
telefonisten, personeel voor veldlazarets,
de Provost Pioneers en leden van den post
dienst, die grootendeels uit Britsche troe
pen bestonden.
De Italiaansche verliezen in Juli waren:
Egypte 857 dooden, 1609 gewonden, 3774
vermisten. Rusland: 157 dooden, 622 ge
wonden. Balkangebieden: 398 dooden, 648
gewonden, 115 vermisten. Marine: 27 doo
den. 120 gewonden. 327 Vermisten. Lucht
macht: 47 dooden, 73 gewonden, 98 vermis
ten.
Verwacht wordt, dat de Labourpartij zal
eischen, dat het parlement terstond bijeen
geroepen zal worden voor het aanhooren
van een uitvoerige verklaring over de In
dische politiek der regeering. Het orgaan der
partij, de Daily Herald, schrijft óver de ge
beurtenissen in Indië, dat nu juist gebeuren
zal. wat de Britsche regeering heeft willen
vermijden, n.l. dat door de geweldmaatre-
gelen de gebeurtenissen in Indië thans el
kaar overhaast zullen opvolgen en dat meer
dan ooit ongeregeldheden verwacht moeten
worden.
Na de arrestatie van Gandhi heerscht in
Londensche kringen, die bijzonder belang
hebben bij de Indische kwestie, een gede
primeerde stemming. De arrestaties in Indië
zijn-, naar het blad verder meldt, in zeer,
'nauw contact met de Londensche .regeering
geschied.
Het is te bereuren, dat de Itjdische Con
gresleiders niet x-eeds sinds jaren.in de ge
vangenis zitten, aldus de Daily Mail. Het
blad schrijft, dat er voor den Britschen on-
ierkoning in Indië slechts twee mogelijk
heden zijn, n.l. Gandhi's ultimatum aan
vaarden, of energiek optreden. De eerste
maati-egel, zoo gaat het blad verder, zou
moeten zijn de Congresleiders te depor-
teeren.
Gandhi is een doorgewinterd politi
cus en het tijdstip is thans gekomen
hem en zijn aanhangers te beschouwen
als de „Quislings", die zii zijn, want
Gandhi is er slechts op uit vóordeelen
voor zijn partij te verwerven.
De News Chronicle schrijft, dat de eerst
volgende dagen in Indië critiek zullen zijn.
De Daily Sketch is van meening, dat de
drastische Britsche actie in Indië geenszins
een einde gemaakt heeft aan den gevaax--
lijken toestand.
De Daily Herald schrijft: Zonder Indië
kan China nauwelijks bereikt worden, de
verbinding met'Australië bemoeilijkt zijn en
zou het moeilijk zijn de legers in het mid
denoosten te ravitailleeren.
Rede van Britsch minister voor
Indië.
In een radiorede heeft de minister voor
Indië, Amery, over den toestand aldaar het
volgende verklaard:
Indien de actie van het Congres succes
zou hebben opgeleverd, zou de geheele oor
logsinspanning van Indië zijn stilgelegd,
zou de bewapening zijn belemmerd, zou de
aanleg vap vliegvelden zijn stopgezet en
zou het leger tot nietsdoen veroordeeld zijn.
Zulks zou verraad beteekenen jegens China
en Rusland. Het zou beteekenen. dat Indië
zichzelf in de „slavernij der Japanners"
begaf. Dat wilden de Congresleiders tot
stand brengen.
Ten aanzien van deze uitdaging en be
dreiging moest de Indische regeering snel
en krachtig handelen, alvorens de actie be
gonnen wordt, Dat is ook' gebeurd. Bij de
straffen heeft de Indische regeering zich
beperkt tot maatregelen, die er op gericht
waren, erger te voorkomen.
Verklaring van Bose.
Naar aanleiding van de jongste gebeur
tenissen in Indië heeft Soebhas Chandra
Bose de volgende, verklai-ing afgelegd:
Wegens de „misdaad" de vrijheid van
Indië te hebben geëischt, zijn Mahatma
Gandhi en een aantal andere leiders in de
gevangenis geworpen.
Van groote internationale beteekenis is
het feit, dat de Britsche regeering, terwijl
zij in de wereld rondbazuint voor vrijheid
en democratie te striiden, in eigen rijk de
leiders van een volle in de gevangenis
werpt, alleen wegens de misdaad hun natio
nale vrijheid te hebben geëischt. Dit moet
het laatste noodzakelijke ax'gument leve
ren otn alle niet vooringenomen mannen
en vrouwen in de geheele wereld te over
tuigen dat Engeland feitelijk slechts strijdt
voor zijn eigen imperialistische belangen
en de oudé orde, die daarop is opgetrokken.
Ik twijfel er niet aan, dat in dezen strijd
tusschen het in slavernij levende Indië en
het imperialistische Engeland de sympa
thie van de beschaafde wereld op overwe
gende wijze aan de zijde van Indië zal zijn.
In dit moeilijke uur wil ik mijn lan-dgenoo-
ten in Tndië en in' het buitenland toeroepen:
„Het signaal voor den laatsten slag voor
onze nationale bevrijding heeft geklonken.
Iedere man, iédere vrouw gn elk kind moet
aan dezen strijd deelnemen, onverschillig
welk lijden en welke opofferingen dit moge
beteekenen. Iedere gedachte aan een com
promis, élk dralen en talmen moet worden
opgegeven.
Proces met 21 verdach
ten voor het Duitsche
Obergericht.
Het Duitsche Obergericht te Utrecht heeft
gisteren een begin gemaakt met het proces,
dat waarschijnlijk deze geheele week zal
duren en waarbij 21 Nederlanders, o.w. elf
joden, betrokken zyn.
Het gaat hier om een fraude met suiker-
toewijzingen, waarvan de hoofdverdachte
is de 38-jarige Stephanus Monnier, ambte
naar bij de P.T.T. in Den Haag. Verder
strekt deze zaak zich uit voornamelijk over
de steden Den Haag en Amsterdam, terwijl
in het bijzonder kleine zakenlieden erbij
betrokken zijn.
Allereerst werd de hoofdverdachte Mon
nier gehoord, wien diefstal van twee aan-
geteekende brieven ten laste was gelegd.
Verdachte vertelde, dat hij als ambtenaar
van de P.T.T. weinig verdiende en o.m.
niet de kosten kon betalen van de verple
ging van zijn negen-jarig zoontje, dat aan
asthmatische aandoeningen lijdt.
- Hierdoor was verdachte in schulden ge
komen en op een kwaden dag had hij zijn
vroegeren buurman Brugman, die in Afrika
gewerkt had en wat geld had ovei-gespaard,
ontmoet en van hem geld ter leen ge
vraagd. Brugman echter wilde niet direct
met dit plan accoord gaan en stelde Mon
nier -voor een handeltje in postzegels te
beginnen. Toen dat niet gelukte, gaf Brug
man Monnier geld. Dit geld kon Monnier
aan Brugman niet tijdig terugbetalen. Daar
door kwam hij er toe een aangeteekenden
brief onder diensttijd uit de controle te ha
len en deze te eigen bate aan te wenden. In
dezen brief, afkomstig van de Nederland
sche Meelcentrale en gericht aan een van-
haar firmanten, bevonden zich drie suiker
toewijzingen, ieder van 500 kg.
Monnier gaf aan Brugman een toewij
zing, ontving daarvoor 400,en loste al
dus zijn schuld af.
Naar hij verklaarde, heeft hij de tweede
toewijzing verkocht voor 50 gulden en de
derde uit angst verbrand.
Een en ander speelde zich af in de pe
riode van 10 tot 20 Januari. 28 Januari
echter stal Monnier wederom een aange
teekenden brief van de Nedex-landsche
Meelcentrale. Daarin bevonden zich zeven
toewijzingen, ieder van 1000 kg. Bx-ugman.
die zich voor deze zaak interesseerde, zeide
aan Monnier. dat hij de toewijzingen wel
aan iemand in Amsterdam kon vex-koopen.
Brugman schijnt inderdaad naar Amster
dam geweest te zijn en met verschillende
personen te hebben onderhandeld, maar
zijn verklaringen maakten een dusdanigen
twijfelachtigen indruk, dat de president
ten slotte, toen B. zich heelemaal in zijn
woorden verstrikt had, een einde maakte
aan het verhoor.
Wat B. mededeelde, kwam in het kort.
hierop neer, dat hij in een café aan zeke
ren Joodschen Bakker, Hoed genaamd,
een toewijzing had verkocht, terwijl hem
in dit café drie toewijzingen waren afge
perst, zonder dat hij daarvoor geld had
gekregen. De president mei'kte op,, dal uit
de verklaringen van alle andere verdachten
nimmer afpersing ter sprake is gekomen
en dat B. beter deed, nu maar voor de waar
heid uit te komen. B. hield echter vol. dat
er met die drie toewijzingen was gezwen
deld, zoodat ten einde raad te-volgende ver
dachte, Hoed. werd gehoord!
H. deelde mede, dat-hij drie toewijzingen
van Monnier had gekocht en wel voor 1200
guldennen dat hij deze weer had verkocht
aan de Joden Elias Hamme. Samuel Brille-
slijper en een zekeren Voskamp uit Mon
ster. De zitting werd hierna geschorst.
Zweden's neutraliteit.
Het Zweedsche blad Socialdemokraten
maakt gewag van een juist verschenen publi
catie, waarin de neutraliteit van Zweden
wordt behandeld. Daarin geeft ook de pre
mier, Hansson, zijn standpunt inzake de neu
traliteit weer.
De defensieve paraatheid moet Zweden
buiten den oorlog houden. Het optreden der
gewapende macht is noodig, als Zweden mocht
worden aangevallen. Het zou echter ook nood
zakelijk kunnen worden om een daad van ge
weld 'af te wijzen. Een voorbeeld daarvan
zijn de torpedeeringen In Zweedsche wate
ren, ondernomen door Sovjet-duikbooten.
Zondag hebben de premier, Hansson. de
minister van defensie. Sköld, en zjjn ambtge
noot van justitie, Westman, het woord gevoerd
naar aanleiding van de verkiezingen van Sep
tember.
Hansson noemde het noodzakelijk bij de
aanstaande verkiezingen de eenheid van het
Zweedsche volk onder het motto van hand
having van de neutraliteit te demonstreeren.
Sköld verklaarde, dat de militaire en eco
nomische macht onvoldoende zijn om overal
even sterk te zijn. Daartoe zijn de kusten en
grenzen te lang. Men kan ook niet permanent
alle weerbaren mobiliseeren. daar anders ook
het economisch leven zou lijden, dat ten
slotte toch den last der bewapening moet
dragen.
Westman betoogde, dat de regeering samen
werkt met alle groote partijen met verant
woordelijkheidsbesef. De Rijksdag neemt ook
thans nog zijn centrale positie in.
TWEEËRLEI.
D. Wij ontvingen een brief, waarop wij
met genoegen met een enkel woord ingaan,
in de-eerste plaats omdat de schrijver een
man van goeden wille blijkt te zijn. die op
komt voor zijn eerlijke meening en vooi'ts,
omdat hij zijn brief onderteekent en daar
mee een vei'heugende uitzoh dering vormt op
de vele lafaards, die ons dagelijks hun ge-
blokletterde anonieme briefjes zenden.
Hü treft een vergelijking tusschen de
strijdmethoden van den Engelschman en
den Duitschèr en concludeert, dat de En
gelschman den gewelddadigen oorlog
schuwt. De Engelsche strijdgeest aldus
de schrijver openbaart zich in de spoi'-
tieve ontmoeting, niet in die met de wa
pens en wanneer internationale conflicten
dreigen, is hij er op uit. deze tot een econo
mischen oorlog te herleiden. Is dit laf en
onmenschwaardig? zoo vraagt hij.
Daartegenover staat de nieuwe geest, die
den striid der volken in bepaalde omstan
digheden verdedigt. Ofschoon de schrijver
niet in een nadere aanduiding treedt, is het
duidelijk, dat hij hier de Asmogendheden op
het oog heeft, die volgens hem den mili
tairen oorlog hebben verkozen boven den
economischen.
Deze tegenstelling scheppen is even men-
schelijk als.... kortzichtig. Een strijders
geest, die den geweldloozen striid verkiest
boven den kamp. waarmede menschen-
levens gemoeid zijn. zal in het algemeen
hooger aanslag verdienen dan een mentali
teit. dié zich niefc bekreunt om wonde of
dood. Daar zijn we het gemakkelijk over
eens.
Maar.
Er is een strijd, die meer slachtof
fers maakt en grooter offers vergt dan de
kamp met de wapens. Dat is de strijd, die in
de centi-a van wereldhandel en grootkapi
taal wordt gestreden, den strijd, waarin met
één pennestreek duizenden en duizenden
onschuldige -arbeiders werkloos worden ge
maakt, hónderdduizenden aan armoede, on
dervoeding en ander levensleed worden
prijsgegeven en het winstpercentage van
grooter gewicht wordt geacht dan het be
staan van een nabuurvolk. Het is de strijd,
waarin het egoïsme boven alles victorie
kraait en het levensrecht van anderen met
voeten wordt getreden, het egoïsme, dat
halve en heele werelddeelen voor zichzelf
opeischt en een broedernatie opsluit in mu
ren van tolheffing en economisch isolement.
't Is waar, deze Strijd brengt geen soldaat
in 't geweer en geen oorlogsschip in de
vaart, maar drukt alle leven, dat óók een
eerlijke kans vraagt, dood in een bloed-
loozen oorlog, die niettemin meer slacht
offers eischt dan het hevigst treffen te land
of ter zee.
Men noemt dit den economischen oorlog
en nu is het van betrekkelijk weinig be
lang, of in het verleden deze strijd werd
gevoerd tusschen een directie en haar per
soneel. of een trust en een arbeidersorgani
satie of een wereldmacht en een hongerend
nabuui-volk, hoofdzaak is. dat een nieuwe
gedachte zich heeft baangebroken, die ver
staan heeft, dat tegen dezen geesel van den
modernen tijd de open striid. moet het zijn
oolc de strijd die het offer van goed en bloed
vraagt, gewettigd is.
Is de economische strijd laf en nnmensch-
waardig? vraagt onze correspondent. Ons
antwoord is: Gij hebt de juiste woorden ge
bruikt. Ja, de economische strijd die Enge
land voerde, is laf en onmenschwaardig en
voor een nieuwe, betere wereld is de sim
pelste veldsoldaat. die zijn leven veil heeft
om den economischen oorlog in zijn huidi-
:en vorm kapot te maken, meer waard dan
Je meest sportieve figuur, die medewerkt
aan of berust in het mcnschonteerend sy
steem, dat dezen oorlog veroorzaakte en na
de vergadering, waarin God weet hoeveel
onschuldigen tot maatschappelijken nood
werden'gebracht, een partijtje tennist of
paard rijdt omdat dit zoo wellevend en
zoo sportief is.
Engelschen zetten te
Bombay geregelde
troepen in.
Vijftien dooden, zestig gewonden.
Verduistering opgeheven.
Volgens de laatste berichten, zijn gis
teren bijna 60 personen te Bombay naar
de ziekenhuizen gebracht, de meesten
met schotwonden. Het aantal dooden
sedert het begin der onlusten is tot 15
gestegen. Het aantal stakingen is toe
genomen. De Engelschen maken thans
ook gebruik van geregelde troepen om
de ongeregeldheden, vooral in Bombay,
te onderdrukken.
In deze stad alleen hebben de werklieden
van 18 katoenfabrieken het werk neerge
legd. Op alle markten van Bombay ligt de
handel stil. In het textielcentrum Ahmeda-
bad zou een groote staking zijn uitgebroken.
In een communiqué van de regeering der
pi'ovincie Bombay wordt gezegd, dat Maan
dagmiddag pogingen zijn gedaan om de wijk
Baroda en net station van den centraal-
Indischen spoorweg te Dadar in brand te
steken. In drie politieposthuizen is brand
festicht. Verscheidene telefoondraden zijn
oorgesneden en er zün brievenbussen weg
genomen. Alle verduisteringenbepalingen
zijn voor een week opgeheven, opdat de
politie ongehinderd maati-egelen kan nemen.
Op een postkantoor wera een aanval ge
daan. Motorpolitie verstrooide de menigte.
In het Noorden en het Oosten der stad vond
men verscheidene autobussen, die door
hun bestuurders in den steek waren gelaten.
Talrijk voertuigen zijn ernstig beschadigd.
Fransclie krijgsgevangenen
naar huis.
Duizend Fransche krijgsgevangenen, die tot
dusver in Oost-Pruisische landbouwbedrijven
werkzaam waren, zijn in den al'geloopen nacht
op een grensstation in de nabijheid van Aken
aangekomen om naar hun vaderland terug te
koeren. Het betreft hier de eerste groep Fran
sche krijgsgevangenen, die ter uitvoering van
de Fransch-Duitsche overeenkomst, ongeacht
den nog bestaanden oorlogstoestand, naar
Frankrijk kunnen terugkeeren. De overeen
komst is tot stand gekomen in het streven
naar een toenadering in samenwerking tus
schen Duitschland en Frankrijk en behelst de
uitwisseling van een deel der Fransche krijgs
gevangenen tegen civiele arbeiders, die zich
vrijwillig ^kunnen aanmelden voor arbeid in
Duitschland. Bij de eerste groep terugkeeren-
de krijgsgevangenen betreft het vooral oudere
lichtingen, vaders van kinderrijke gezinnen en
Franschen, die bij den landbouw werkzaam
zijn.
HONGERSNOOD ONDER EGYPTISCHE
ARBEIDERS.
Volgens een bij het Egyptische ministerie
voor de ravitailleerlng ontvangen rapport
heerscht onder de voor de Britsche militaire
autoriteiten werkende Egyptische arbeiders
in de kanaalzóne hongersnood. Ook de ge
zondheidstoestand der in dienst van de Brit
sche strijdkrachten werkende Egyptenaren
laat, volgens een bericht uit Tunis, zeer te
wenschen over.
