STADSNIEUWS
„Wat is nu geld"
De nieuwe bonnen.
Een school voor
kunstnijverheid te Haarlem.
Haarlem zal binnenkort opnieuw een school
voor kunstnijverheid rijk zijn. Opnieuw,
want, zooals den meesten onzer lezers bekend
zal zijn, beschikten wij in een niet zoo heel
ver achter ons liggend verleden over een der
gelijk instituut in het toenmalige museum
aan de Dreef. Aan die school zijn goede her
inneringen bêw-aard gebleven, zij voorzag in
een behoefte en in dit opzicht moge er nog
eens op gewezen worden, dat onder de kunste
naars van naam. die onze stad thans telt, er
verscheidenen zijn, die in genoemd instituut
de eerste schreden op het artistieke pad ge
zet hebben. De oude school aan de Dreef
stierf door verschillende redenen helaas een
vroegtijdigen dood en de kunstenaars in spé
waren genoopt zich elders te bekwamen. Dit
was zeer jammer, want, zooals gezegd,
Haarlem met haar aan kunstzin zoo rijk
verleden was -een dergelijke instelling vol
komen op haar plaats. En daarom is het dat
wij de herrijzing van een school voor kunst
nijverheid hier ter stede van harte toejuichen.
De leiders van de nieuwe school zijn men-
schen, wien het niet aan idealisme ontbreekt.
Zij hopen met hun Initiatief niet alleen ar
tistiek begaafde jonge menschen tot kunste
naars en kunstnijveren op te kweeken,
ook te bereiken dat Haarlem geleidelijk weer
zal worden tot een stad van beteekenis op
kunstgebied, een stad die de schoone traditie
van een Frans VHals en een Judith Leyster
waardig zal zijn.
Eenige zakelijke mededeelingen over de
nieuwe school, die Haarlemsche School voor
Kunstnijverheid zal heeten en op 3 September
a.s. geopend zal worden, laten wij hierna
volgen.
De school begint haar carrière op particu
liere basis. Men hoopt haar echter tezijner-
tijd, door gebruik te maken van de Nijver
heidsonderwijswet. een officieel karakter te
kunnen toekennen, waardoor rijk en gemeen
te financieel bij het instituut geïnteresseerd
zullen worden.
Voorloopig wordt onderricht gegeven in
tchilderkunst en vrije grafiek, LO teekenen.
reclameteekenen en grafische vakken, voorts
binnenhuisarchitectuur. In de toekomst zal
uitbreiding volgen met pottenbakken, beeld
houwen, LO acte handenarbeid, boekbinden,
lederbewerking en weven van stoffen. Het ligt
in de bedoeling tweemaal per jaar een ten
toonstelling van leerlingenwerk te houden.
Aan de school zullen bekwame leerkrachten
verbonden worden, O a werden ons de
men genoemd van den bekenden etser Dirk
Harting, die hoofdleeraar Is aan de Academie
voor Beeldende Kunsten in den Haag en lec
tor aan de Technische Hooge School te Delft,
en van den heer J. P. v. d. Borden, die de
lessen in beeldhouwen en boetseeren op zich
zal nemen. De directie berust bij ing. J. L.
van der Werff en met de artistieke leiding
Is de heer P. Nieuwdorp belast. Er wordt ver
der een college van advies en toezicht ge
vormd, bestaande uit prominente figuren uit
de wereld van de kunst en het kunstonderwijs.
Op organisatorisch gebied is samenwerking
verkregen met de gemeente Haarlem in
het bijzonder met den burgemeester en {len
wethouder van onderwijs met den gevol
machtigde voor het Nijverheidsonderwijs, dr.
Ir. de Gelder, en met het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten. Zoolang nog
geen beter gebouw ter beschikking staat,
wordt het onderricht gegeven in de lokalen
van de Radio Technische School, Kleine
Houtweg 31. De verwachting is echter ge
rechtvaardigd, dat men binnenkort de hand
kan leggen op een grooter en voor het doel
meer geschikt" gebouw. Wat overigens de les
sen betreft, deze worden overdag gegeven,
doch bij voldoende animo zal tevens tot h^t
instellen van avondcursussen worden overge
gaan.
Speciale „kousendagen".
Verplichte verkoop van te groote
voorraden.
Van "verschillende kanten bereikten hel
Rijksbureau Distex klachten over de onmoge
lijkheid tot inwisseling der speciale kousen
bonnen van de textielkaart. Uit de beschik
bare gegevens over voorraden en productie
blijkt echter, dat er voldoende kousen ter be
schikking van het publiek gesteld konden
worden. Een ingesteld onderzoek heeft deze
gegevens bevestigd. De oorzaak van de klach
ten bleek gezocht te moeten worden In het
niet voldoende in verkoop brengen der voor
raden.
Aan den handel is daarom de verplichting
opgelegd de te groote voorraden onder toe
zicht van een inspecteur van genoemd Rijks
bureau aan het publiek te verkoopen. Over
het geheele land hebben thans dergelijke spe
ciale kousenverkoopen plaats, of mag men ze
waar zulks nog niet geschiedt te zijner
tijd verwachten.
De opvatting van het Rijksbureau is, dat
bij de thans heerschonde schaarschte in be
paalde artikelen de beschikbare goederen ten
gunste van dc geheele bevolking dienen te
komen en niet gereserveerd kunnen worden
voor een bepaalde groep afnemers, die als
klanten bij de zaken staan genoteerd.
In verband met het feit, dat het voor de
clientèle niet in alle gevallen mogelijk is kou
sen te koopen, op de daarvoor speciaal vast
gestelde dagen en uren. wordt er van over
heidswege naar gestreefd een regeling tr
treffen, die zooveel mogelijk aan de wen-
schen van het publiek in de verschillende
streken en plaatsen van het land tegemoet
komt. Deze maatregelen van het Rijksbureau
zijn in het bijzonder genomen om het publiek
in de gelegenheid te stellen alle kousenbon
nen in te wisselen. Niemand behoeft dus be
vreesd te zijn, dat deze bonnen niet kunnen
worden gehonoreerd.
PERSONALIA.
Te Den Haag slaagden voor het examen
teekenen M.O. de heer J. W. M. van Hoog-
dalem en voor het examen Fransch L. O
de heer J. Oostveen. beiden te Haarlem.
Voor het examen handteekenen L. O
slaagde te Den Haag de heer J. R. Hofman
te Haarlem. f0
BIJ de ln Den Haag gehouden examens nijver
heidsonderwijs is geslaagd voor de acte N 2 b
(lijnteekenen, handteekenen en decoratief teeke
nen) de heer W. C. Hartmann te Haarlem.
AGENDA
DONDERDAG 13 AUGUSTUS.
Gebouw De Hoofdwacht, Groote Markt:
Tentoonstelling van „gapers", 25 uur.
Gem. Concertgebouw: H.O.V.-concert. 7.30 u.
Frans Hals Theater: „Mannen uit één stuk".
2.30, 6.30 en 8.45 uur. Toeg. 14 jaar.
Luxor Theater: „La Habanera", 2.30, 6.30
en 8.45 uur. Toegang 14 jaar.
Rembrandt Theater: 2.30 uur: Jeugdnro-
S-amma: „De Zeven Raven" en „Kalief
oievaar", 6.30 en 8.45 uur: „Bel-Ami".
Toegang 18 jaar.
Palace: „Sergeant Berry", 2, 6.30 en 8.45 u.
Toegang 14 jaar.
Moviac: „Repelsteeltje", 2. 4. 7 en 9 uur.
VRIJDAG 14 AUGUSTUS.
Frans Halsmuseum: Kamermuziek. 2.B0 u.
Gebouw De Hoofdwacht. Groote Markt:
Tentoonstelling van „gapers", 25 uur.
Stadsschouwburg: „Sneeuwwitje". 2.15 uuf.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
Nieuw programma.
W.n. Hoofdredacteur: J v. Baudewyns, Haar
lem (afw.). Plaatsvervangend Hoofdredacteur: P.
C. Derks. Haarlem Chef van «Dienst en Stad'
S. R. Kuiper. Haarlem. Sport en Stad: A. Over-
meer. Heemstede. Buitenland: J. C. van der
Laag. Heemstede Haagsch Redacteur: B
Korsten, Heemstede. Binnenland J. A. Steen Jr..
Zandvoort (afw.). Nieuws- en reportage voor Vel
gen en omgeving: J. J. E. van Baarsel, IJmulden
(afw). Advertenties D. A. J. Spek, Haarlem
(afwezig).
Muziektijdschriften.
Het jongste nummer van „Caecilia en De
Muziek" bevat een beschouwing van ,W. H
Thijsse „Over Muziekgéschiedenïs". De
schrijver betoogt terecht: „We moeten de
rhuziekgeschiedenis niet beschouwen als een
examenvak, als een jaartallen- en feiten
boekje. We moeten er naar streven de toon
taal te benaderen via het standpunt van
waaruit zy werd geconcipieerd. De tijd
geest moeten we trachten te doorgronden.
Het aesthetisch waardeeren staat of valt
met het historisch oordeel, met het histo
risch „Einfühlungs"-vermogen." Van H.
Mulder is er een studie over de instrumen
tatie van Gluck's reformatie-opera's, en
een van Will G. Gilbert „Over het rhythme
en 't slagwerk van de Cubaansche Rumba''
De redacteur Willem Landré verantwoordt
zich over een vroeger geschreven artikel
en verduidelijkt zijn inzichten; tenslotte
wijdt hij ook eenige woorden aan de nage
dachtenis van den pas te Parijs overleden
violoncellist Gerard Hekking Schr. vergist
zich echter waar hij vermeldt dat Hekking
in 1899 het Parjjsche Conservatoire verliet
als „Prix de Rome": of Hekking zich ooit
aan dezen Franschen staatsprijs voor com
positie gewaagd heeft, weet ik niet, maar
dat deze hem nimmer toegekend is weet ik
wel heel zeker. Wat voor dezen meester-
violoncellist ook niets ter zake doet.
Het Augustus-nummer van „De Wereld
der Muziek" opent met een studie van Max
Prick van Wely „Over de mogelijke recon
structie van oud-Nederlandsche Volksliede
ren". Omtrent het rhythmeeren van onze
oude volkswijzen is hiermee het laatste
woord nog met gezegd, maar een ernstige
poging als deze om een recónstructie te
maken aan de hand van oude koorbewer
kingen verdient toch de volle aandacht
Schr. witst er op, dat de invloed van het
oude Volkslied op de scheppingen van onze
contrapuntisten grooter is geweest dan men
fewoonlijk aanneemt. Het is te hopen, aldus
eslirit hij, dat ook de dirigenten, die over
goede koren beschïkken,_zich weer voor he:
oude Nederlandsche lied zullen gaan inte
resseeren. Zoo menig frisch en levenskrach
tig lied behoeft slechts uit den slaap dei-
eeuwen gewekt te worden om te
van de oude glorie der Neder]
muziek.
J. van Voorthuysen begint in dit nummer
met het publiceeren van een reeks Critische
Musicogrammen. Zijn eerste beschouwing
gaat uit van de idee „Spel of Maaksel". Hit
is een artikel dat men critisch dient te lezen
O.i. zou de consequentie van 's schrijver?
betoog tot anarthie voeren. Zijn goede be
doeling om de muzikale inspiratie boven
het maakwerk te stellen, had hij steviger
in verband kunnen brengen met de arti
stieke potentie, die steeds en alleen de
.waarde van een kunststuk bepaalt.
Cor Backers leverde zijn 5e artikel ove:
.Beroepsziekten bij Musici"; H. W. Thijsse
chreef over de Saskia-ouverture van Ber
nard Zweers. Verder vindt men in het num
mer de gewone rubrieken.
JOS. DE KLERK
Ir. J. G. VAN POPPEL.
Ir, J. G. van Poppel te Maastricht is be
noemd tot leider van den Limburgschen
streekplannendienst. Ir. Van Poppel, die 32
jaar oud is, behaalde in 1938 het diploma
bouwkundig ingenieur aan de Technische
Hoogeschool te Delft, waarna hij ongeveer
een jaar te Haarlem werkzaam was ten
dienste van de genie als burgerlijk architect
voor den kazernebouw. Sedert 1 Januari
1940 was hij in dienst der gemeente Maas
tricht.
MEJUFFROUW A. L. WILLINK VAN
BENNEBROEK 70 JAAR.
Donderdag 3 September hoopt mejuffrouw
A- k- Willink van Bennebroek, de laatste
ambachtsvrouwe van deze vroegere heerlijk
heid, haar zevantigsten Verjaardag te her
denken. Dit feit zal zeker in brecden 'kring
niet onopgemerkt voorbij gaan, daar zij als
ambachtsvrouwe zeer veel gedaan heeft
het belang der aloude heerlijkheid en haar
bewoners.
Weliswaar zijn de heerlijkheidsrechten sedert
ettelijke jaren opgeheven (1811) en is am
bachtsheer of ambachtsvrouwe nog allgen een
titel, waaraan door traditie slechts een paar
rechten zijn verbonden.
Het ambt van de Heeren en Vrouwen van
Heemstede, waartoe tot 1653 Bennebroek be
hoorde, dateert vrij zeker reeds uit het laatst
van de dertiende eeuw, daar in 1298 een
Jan van ^Heemstede leefde. De heeren der
heerlijkheid hadden van de graven verschil
lende bezittingen in leen gekregen, om die te
beheeren. De bedoeling daarvan was zeker
wel om die goed te besturen, zoowel uit een
administratief oogpunt, als om te kunnen
rekenen op de noodige hulp tijdens de vele
oorlogen en oproerige bewegingen in de latere
middeleeuwen, welke in Zuid Kennemerland
zoo vaak voorkwamen. Heemstede en Benne
broek waren oorspronkelijk elk een afzon
derlijk ambacht, doch vormden één heerlijk
heid tot 1653, toen Bennebroek, na den dood
van Adriaan Pauw. van Heemstede gesepa
reerd werd.
Van de ambachtsheeren en vrouwen van het
zelfstandige Bennebroek is de bijna zeventig
jarige de dertiende (de zevende vrouwe) en
van den oorsprong af vrij zeker de vijf en
veertigste Zooals gezegd is mejuffrouw A. L.
Willink vn Bennebroek„de laatste ambachts
vrouwe, daar 'zij ongehuwd bleef. Zij zelve
is ook overtuigd, dat het stelsel van ambachts
heeren en vrouwen uit den tijd is, een opvat
ting. welke haar siert en waaruit blijkt, dat
zij niettegenstaande haar gevorderden leeftijd
rij is van Conservatisme.
Mejuffrouw Willink van Bennebroek heeft
zich steeds gegeven, waar zij kon meewerken,
om de belangen van haar woonplaats en die
der bewoners te behartigen. Dat deze kleine
landelijke gemeente in de laatste jaren her
schapen is in een vriendelijk lustoord, is ze
ker ook voor een groot gedeelte aan haar
te danken als grondbezitster. Haar hart is
verpand aan Bennebroek en haar liefde voor
de natuur is bekend. Haar fraai en uitnemend
onderhouden buitenplaats „Het Huis te Ben
nebroek" is daarvan zeker een der vele be
wijzen.
Wij meenen op deze bijzondere herdenking
de aandacht te mogen vestigen van haar zoo
talrijke vrienden en kennissen in den lande
en ook daarbuiten, die haar kennen en roemen
door haar geestelijken adel, hartelijk mee
leven met woord en daad en haar nog jeugdige
-italiteit. eenvoud en trouw in alles.
ORGELBESPELING.
Het programma van de orgelbespeling in
de Groote- of St. Bavokerk, hedenmiddag
van 34 uur door den heer Arie Peters te
Nijmegen te geven, luidt:
1 Echo-fantasie no. 9, J. P. Sweelinck: 2
a In dulci jubile, b Resonet in laudibus. uit
Sichers Tabulaturbuch: 3 Praeludium en
fuga in b kl„ J. S. Bach: 4 Sarabande en
Gavotte, C. J. Bute; 5 Rhapsodie III. C.
Saint-Saëns; 6 Toccata. H. Andriessen.
EXAMEN HOOFDAKTE.
Geslaagd voor de akte: mej. J. Erkelens
en mej. J. Kramer. Geslaagd voor A: L.
Kip, A. Lavooij en A. Weulenburg. Geslaagd
voor B.: H. de Btuin.
INVAL IN EEN SPEELHOL
TE AMSTERDAM.
Een Inval is gedaan in het benedenhuis
Borgerstraat 47 te Amsterdam, op vermoe
den dat daar gelegenheid tot hazardspel
werd gegeven. Daar ook na herhaalde som
maties tot opendoen, de deur gesloten
bleef, werd deze opengebroken. Intusschen
trachtten de bezoekers aan de achterzijde
van het perceel te ontvluchten, doch ook
daar stond de politie geposteerd, die hen
belette te ontsnappen. Daarbij moesten de
politiemannen van hun vuurwapenen ge-
iruik maken. Er waren dertien mannen en
twee vrouwen aanwezig. Zij werden gear
resteerd. doch slechts drie van hen werden
in hechtenis gehouden. De eigenaar van het
speelhol bleek dezelfde, die ook reeds eer
der was aangehouden als exploitant van
een dergelijke gelegenheid in de Wens-
lauerstraat te Amsterdam.
aldus de zwarte handelaar.
Vraagt het eens aan den arbeiderf
de kleine ambtenaren en de
weduwe met het kleine pensioen.
Geld, dat stom is
Wat is geld? Een ruilmiddel, zegt de ethno
loog. Waardemeter en waardestandaard. weet
de econoom te vertellen. Niks; meneer, lucht,
betoogt de 2warte handelaar. En hij vraagt
vijf gulden voor een pond rijst. Geldzegt
de groenteboer schouderophalend. Ik kan u
aardappelen verkoopen zonder bon, voor een
gulden de kilo. Met bon? Nee, die heb ik niet.
vandaag geen aanvoerGroente ook niet.
Maar als u wilt, kan ik u wat clandestiene
boontjes leveren, een vijftig de kilo. Te duur?
Mensch, wat heb je nou aan je geld? Koop
het maar. morgen is alles nog duurder. Wat
is geld? En zoo is het overal. De woorden zijn
soms anders, het refrein blijft hetzelfde. Wat
is. nu geld? En de prijzen van tweedehands
goederen, van luxe- en gebruiksvoorwerpen
stijgen met den dag. Voor centrale verwar
mingen worden geen kolen meer verstrekt,
wanneer er gelegenheid is om een kachel te
plaatsen. Dus gaat de huisheer op zoek naar
een kachel/Er staan er in de winkels; haaTden
en haardkachels. Maar op alle kachels prijkt
een kaartje: Verkocht. Tweedehands? Veer
tig, vijftig gulden voor een wrakke Salaman
derkachel zonder rooster, zonder aschla. Een
stukje kachelpijp, een elleboog? Tien, vijftien
gulden. Betaal maar, want wat is geld? Wat
geld is, weet de Nederlander met een karig
inkomen. De arbeider, de kantoorbediende,
de weduwe met het kleine pensioen. Zij kun
nen geen dure bloemkooltjes koopen voor drie
kwartjes per stuk, geen aardappelen voor een
gulden de kilo, geen melk voor twee kwart
jes de liter. Zij*hebbcn bonnen, maar er zijn
groentehandelaren, die geen vruchten en
groenten voor hen hebben omdat er rijke
klanten zijn, die woekerprijzen willen en kun
nen betalen. Er zijn melkslijters, die een ar
beidersvrouw met een leege kan laten staan,
omdat zij in*de betere buurten vijftig cent
een liter gestandariseerde melk krijgen
n goede sigaar toe. Wat geld is, weet de
huisvrouw, die met een zucht het weekloon
•an haar man in ontvangst neemt, geld.
vaaraan zweet kleeft, eerlijk verdiend geld
en waarvoor zij misschien net genoeg kan koo
pen om de altijd hongerige magen te vullen.
Pecunia non olet, geld stikt niet, zeiden de
oude Romeinen. Wij hadden een ander spreek
woord: Het geld, dat stom is, maakt recht,
wat krom is. De zwarte handelaren, de geld-
leuze rijken meenen, dat dit gezegde nog altijd
op gaat. Zij vergissen zich. Misschien kunnen
zij met geld vandaag nog recht maken, wat
krom is. Maar er kan een dag komen, dat
wat krom is niet meer rechtgepraat kan
worden.
Het offensief is begonnen.
Aan het Oostfront* is het groote offensief
begonnen. Reeds zijn de verbonden legers
vele dagmarschen opgerukt en meldden de
weermachtberichten nieuwe groote succes
sen. Duizenden moedige mannen, hebben
den strijd aangebonden tegen de bolsjewis
tische horden en zij zullen overwinnen. De
ketenen van Europa worden verbroken.
Ook voor het welzijn van ons land en
volk hebben zij zioh ingezet. Ook uw huis
en haard verdedigen zij daar ginds in het
Oosten. Dan is het ook uw plicht te zorgen,
wanneer deze strijders gewond raken, dat
zij alle -hulp krijgen, die noodig is.
Er is een ambulance opgericht, die deze
hulp kan verleenen. Steunt deze ambulance
en stort uw bijdrage op girorekening
87600 Nederlandsche Ambulance-Koningin
negracht 22, 's Gravenhage.
HERZIENING REISBESLUIT 1916.
)e centrale persdienst van het N.A.F.
meldt: Naar aanleiding van een advies,
uitgebracht door de rijkscentrale-commis
sie voor georganiseerd overleg in ambte
naarszaken, heeft het Departement van Fi
nanciën de vergoedingen ingevolge het
Reisbesluit 1916, en de rijwielvergoedingen
voor ambtenaren en overig personeel als
mede bepaalde beëedigde personen aan een
herziening onderworpen. Deze herziening
houdt voor de belanghebbenden een be
langrijke verbetering in De vergoeding
voor het gebruik van eigen rijwiel inge
volge art. 11 van het besluit zal thans
maximaal f 100 per jaar bedragen (voor
heen f 50,Eveneens zijn de vergoe
dingen voor verblijfkosten aanzienlijk ver
hoogd. Per etmaal zal deze vergoeding
voor de eerste tot en met de vijfde klasse
respectievelijk f 11,50, f 10,80, f9,60, f8,
en f 7,bedragen. Voorheen waren deze
bedragen achtereenvolgens f 10,20, f 9,60,
f 8,40, f 6,60 en f 6,ook' ter berekening
van vergoeding over gedeelten van etma
len gelden thans gunstiger normen, welke
in overeenstemming zijn met de tegenwoor
dige omstandigheden.
SPOORWEGPERSONEEL PLEEGDE
DIEFSTALLEN.
Na een langdurig onderzoek is de Amster-
damsche recherche, in samenwerking met
de spoorwegrecherche er toe overgegaan
een drietal spoorwegbeambten, onder wie
twee rangeerders, te arresteeren, verdach'
van het plègen van diefstallen uit spoor
wagens. Huiszoeking bii een der rangeer
ders had reeds verschillende goederen
levensmiddelen en rookartikelen aan he'
licht gebracht,, welke van diefstal afkom
stig waren.
Naar schatting moet de waarde van hef
gestolene ten minste 3500 bedragen.
Voor de. volgende week zijn de gebrui
kelijke rantsoenen brood, beschuit er
vleesch verkrijgbaar op de bonnen 42.
Van de tabakskaart voor mannen is evèn-
•?ens bonnummer 42 geldig verklaard.
In verband met den R.K feestdag op
Zaterdag zal deze week reeds Vrijdag op
de nieuwe bonnen mogen worden gekocht.
Haarlemsche Rechtbank.
DIEFSTAL VAN DISTRIBUTIE
BESCHEIDEN.
Een drie-en-dertig-jarige koopman uit
Leiden maakte er een beroep van met val-
sche sleutels in te breken in huizen, waar
de bewoners tijdelijk afwezig waren en dan
stal hij distributiebescheiden. Op die wijze
bracht hij 27 April een bezoek aan een
woning aan een Leimuiderdük en 13 Juni
in Aalsmeer. Donderdag stond de koopman
voor -de Haarlemsche rechtbank terecht.
Het bleek, dat verdachte het vorig jaar vier
maal veroordeeld is door de Haagsche
rechtbank en dat hij de straffen (veertien
maanden) nog moet uitzitten. De officier
van justitite zeide hiermee rekening te wil
len houden, doch een ernstige straf moet
toch worden opgelegd, omdat verdachte de
bestolenen in verlegenheid heeft gebracht.
De eisch luidde acht maanden gevangenis-
traf.
Mi:. Proper pleitte clementie.
Pleegde Zaandammer diefstal van
fietsen?
De recherche te Zaandam deed eenige we
ken geleden een huiszoeking bii een zes- en-
dertig-jarigen grondwerker en vond twaalf
buitenbanden en negen binnenbanden. Er
waren in die dagen vele f ietsdiefstallen ge-
pleed en verondersteld werd, datde
grondwerker fietsen gestolen had. Eenige
personen -werden opgeroepen op het bureau
van politie te verschijnen en daar herken
den zij de banden. De grondwerker werd
daarom verdacht van diefstal van fietsen,
doch ontkende. Hij deelde mede de banden
in een café te Amsterdam te hebben ge
kocht, om ze in den sluikhandel weer te
verkoopen. Dit verhaal deed hij Donder
dagmorgen ook, toen hij zich wegens -dief
stal van zes fietsen had te verantwoorden.
De officier van justitite zeide, dat het mo
gelijk is. dat verdachte een Wulp heeft ge
had, doch hij is in ieder geval in de af
faire betrokken. Zijn eisch luidde één jaer
gevangenisstraf. De verdediger, mr. Tonino.
beoogde, dat het overtuigend bewijs niet
geleverd is en pleitte vrijspraak.
Vele fietsen in Beverwijk gestolen.
Een twee-en-t\Vintig-jarigen fabrieksar
beider uit Beverwijk was ten laste gelegd.
jagers, de oneerlijke winkeliers, de onscrupu- dat hij in Mei een fiets bij het Distributie-
,"'J kantoor had gestolen. Het onderzoek wees
later uit. dat hij in de afgeloopen maanden
meer fietsen had gestolen. De officier van
'ustifite eischte een gevangenisstraf van ééh
aar met bevel tot onmiddellijke gevan-
gennerrftng. De rechtbank willigde het
laatste verzoek in.
Wegens heling van banden stond een ze
ven-en-dertig-jarige arbeider terecht. De
vorige verdachte deelde als getuige mede,
verteld te hebben, dat de banden van dief
stal afkofnstig waren. Dit ontkende de man
echter; hem was medegedeeld, aat de ban
den verkocht werden, om handel te drij
ven. De officier van justitie meende, dat
het ten laste gelegde is bewezen en gezien
het vérleden, eischte hij een gevangenis
straf van acht maanden. Mr. Stomps zette
uiteen, dat de zaak staaf of valt met de
verklaring van den rijwieldipf. Hij was van
meening. dat de heling niet bewezen 'is en
vroeg vrijspraak.
De rechtbank zal in deze zaken Donder
dag 27 Augustus uitspraak doen,
AANGEHOUDEN.
Wegens het plegen van ontuchtige han-
Geldige bonnen in de week van 16 Aug. t/m 22 Aug.
Elk-der
volgende
bonnen
„DE INTERNATIONALE JOOD".
In 192Q/verscheen in het veel gelezen tijd
schrift „The dearborn independent" een ar
tikel: „De jood naar karakter en in het be
drijfsleven" van Henry Ford, den tekenden
Amerikaanschen autokoning Nog nimmer
was in Amerika hef jodenprobleem op, zulk
een openhartige wijze als Henry Ford het
hier deed, behandeld. Het tijdschrift nam een
ongekende vlucht.
De oplage steeg na het eerste artikel tot
10.000 Dit aantal nam toe t^t 300.000 naar
mate Ford zijn publicaties over hetzelfde on
derwerp dit waren de eerste hoofdstukken
van zijn over de geheele wereld vermaard
geworden boek „De internationale jood"
•oortzette.
Op een voor een Amerikaan vooral ten aan-
ien van het jodenprobleem ongekend vrij
moedige wijze besprak Henry Ford hier de
vele vraagstukken die als gevolg van het op
treden der joden zich op alle gebieden van
het maatschappelijk leven voordoen Talloos
zijn de pogingen geweest om te trachten de
uitgave en verspreiding van dit boek van Henry
Ford tegen te gaan en onmogelijk te maken
Al hun internationale verbindingen riepen de
joden in het geweer om dit boek, dat geen
schotschrift is, doch dat op objectieve wijze
de vele aspecten van het jodenprobleem be
licht. tegen te werken.
Ford's opvattingen over de joden culmi-
neeren in de uitspraak: De jood heeft steeds
de niet-joodsche wereld van het gezichtspunt
uit bezien, hoe hij deze wereld en zijn levens
krachten aan zich dienstbaar kan maken.
„Ook in den jongsten tijd zijn de joden niet
van elkaar, doch van de volkeren, waarbij zij
hun gastvrijheid genoten, rijk geworden De
joodsche wet veroorlooft den joden met een
niet-jood volgens andere gedragsregelen za
ken te drijven dan met zijn eigen joodschen
„naasten". Dat is het oordeel van den auto
mobielkoning Henry Ford in zijn opzienba
rend boek „De internationale jood", dat in
1920 verscheen en dat nadien vrijwel in alle
talen der wereld het licht zag. Van dit boek
bestaan ook Nederlandsche en( Duitsche ver
talingen. Vraagt er'naar bij uw boekhandel
Dit boek geeft u een goed Inzicht in de jood
sche praktijken en in het net van wijd ver
takte verbindingen die joden over de geheele
wereld gespannen hebben.
delingen met een elfjarig meisje heeft de
recherche een zes en twintig jarigen los
werkman in arrest gesteld.
Hel houden van openbare
collecten.
Goedkeuring van den procui%ur-generaal
noodzakelijk.
Te bevoegder plaatse heeft het A.N.
inlichtingen gevraagd over den stand van
zaken met betrekking tot de vraag, of voor
particuliere vereenigingen, welke een al
gemeen nuttig doel nastreven gelegenheid
bestaat, openbare collecten te houden. Te
dien aanzien werd verwezen naar artikel
28 der verordening 138 van 1941, welk ar
tikel tot uitdrukking brengt, dat openbare
inzamelingen niet zonder meer verboden
zijn. doch wel een voorafgaande goedkeu
ring behoeven. De procureurs-generaal be
schikken op eigen verantwoordelijkheid met
inachtneming van de door de Duitsche in
stanties vastgestelde richtlijnen op de tot
hen gerichte verzoeken, voor zoover hun
ressorten betreft. Voor een collecte, welke
'zich niet beperkt tot het resSbrt van één
procureur-generaal, dient men aanvrage te
doen bii den secretaris-generaal van het
departement van justitie.
Bij het beoordeelen van deze aanvragen
staat op den voorgrond, dat het uitsluitend
aan het Nederlandsche volk dienstige werk
Van Winterhulp Nederland en Nederland-
schen Volksdienst van de collectevergun-
ning geen nadeel mag ondervinden.
Daar door eerf overmatig colleoteeren de
goedgeefschheid ongunstig wordt beïnvloed,
worden dus in beginsel aanvragen var in
stellingen, welke zich bewegen op het ter
rein van Winterhulp of Volksdienst of aan
vragen voor belangen, welke uitsluitend een
voorwerp van overheidszorg uitmaken, af
gewezen. al kan in bepaalde gevallen een
vergunning toch worden verleend, \yaarbij
kan worden bepaald, dat een zeker percen
tage der opbrengst of het bedrag boven
sen vastgesteld maximum, moet worden af
gedragen aan Winterhulp of Volksdienst.
Voorts wordt aan sommige vereenigingen
yf stichtingen, die een algemeen belang van
oeteekenis behartigen, dat niet valt onder
het terrein van Winterhulp of Nederland
sche Volksdienst, gelegenheid geven tot col-
'.ecteeren of het houden van een verloting.
Bijv. vereenigingen tot steun aan blinden
of doofstommen, kunstenaarsverenigingen
ïls Pulchri-Studio. Arti et Amicitiae, maat
schappij Rembrandt. Sint Lucas. Haagsche
Kunstkring en ambachtsscholen. Ook tegen
«-•an ojuds gebruikelijke inzamelingen ter
gelegenheid van het Sint Nicolaas- en
Kerstfeest wordt in het algemeen geen be
zwaar gemaakt.
Ook wordt wel toestemming verleend
oor kleine inzamelingen ten bate van hul
digingen van personen, die zich jegens de
gemeenschap bijzonder verdienstelijk heb-
ben gemaakt. De toestemming wordt dan
echtS niet verleend aan willekeurige par
ticulieren, doch bijv. aan een comité, dat
óf van overheidswege is ingesteld óf waarin
het gemeentebestuur vertegenwoordigd is.
Inzamelingen van eenig kerkelijk ka
rakter. voor zoover zij in de kerken worde!)
gehouden, behoeven geen toestemming.
TONGEN STAL ƒ2600 VAN ZIJN MOEDEF
Een weduwe, wonende aan den Laanwey
te Amsterdam, vermiste dezer dagen eer
bedrag van 2600. dat zii in de linnenkas'
had opgeborgen. De dader bleek te zijr
een 17-jarige zoon van de weduwe, die zich
niet had ontzien zijn moeder te bestelen
Een klein gedeelte van het geld had de jon
den reeds verbrast
RADIOREPORTAGE VAN MTTSSERT'S
BEZOEK A AN LIMBURG.
Van het bezoek, dat de leider der NSB
aan de provincie Limburg brengt, zuller
op heden, Vrijdag en Zaterdag des avond
om 19.50 uur in den „Spiegel van den dag'
over den zender Hilversum 2, reportage
worden gebracht.
Op Zaterdag 15 dezer wordt deze uitzen-
16 AUG. T/M 22 AUG. 1942
42A BROOD
42B BROOD
42 BESCHUIT
42A VLEESCH
42B VLEESCH
42A TABAK
4 Rants.
V2 Rants.
1 Rants.
1 Rants
V2 Rants.
1 Rants.
9 AUG. T/M 5 SEPT. 1942.
357 ALGEMEEN
358 ALGEMEEN
362 t'm 365
ALGEMEEN
4-41» 4-42 RESERVE
359 ALGEMEEN
360 ALGEMEEN
361 ALGEMEEN
367 t/m 369
ALGEMEEN
41A t/m 44A MELK
41B t/m 44B MELK
41, 42 VERSNAP.
43, 44 VERSNAP.
1 Rants
250 Gram
250 Gram
250 Gram
100 Gram
j Brood of gebak
Beschuit, bróód of geb.
Vleesch of VI waren
Tabak
Bloem, brood of gebalT
Rijst
Peulvruchten
Gort
Vermicelli of maïzena
100 Gram
3V? Liter
m Liter
100 Gram
100 Gram
12 JULI T/M 5 SEPT. 1942
338 ALGEMEEN 1250 Gram Kofflesurrogaat
8 AUG. T/M 19 AUG. 1942
Kaas
Melk
Melk
Chocolade
Suikerwerk
Beschikbaar per persoon:
6«
4
18 Rants.
Rants
3 3 Rants.
1) 2 Rants.
In tjjdvak van vier weken
500 500
4 4 4 4 Rants
500 Gram
250 250 250 250 Gram
250 250 250 250 Gram.
100 100 100 100 Gram
300 300 300 300
Gram.
Liter
Liter.
Gram.
Gram
In tydvak van 8 weken:
250 250 250 250 Gram
V2 Rants. ..I Boter
Vb Rants. I Boter
15 JULI T/M 12 SEPT. 1942
In tijdvak, van één week
871/2 175 175 14j6 Gram.
2-35, 2-36 RESERVE
V2 Rants.
I Boter
3-35, 3-36 RESERVE
V2 Rants.
4-36 RESERVE
V2 Rants.
GELDIGE BONNEN VOOR DIVERSE ARTIKELEN
Elk der volgende bonnen
Geeft recht op het koopen
van
Van
Tot en met
pi Petroleum
01 t/m 05 B.V. Brandst.
01. 02. 03 K.F. Brandst.
335 Algemeen
336 Algemeen
L Zeep
L Ttfiletzeep
U Textiel
(Mannen)
1 eenh. Brandstoffen
1 eenh Brandstoffen
(geen anthraciet)
1 rants. Eenheidszeep
1 Rants Waschpoeder
1 rants. Eenheidszeep en 1
rantsoen waschpoeder
75 gram toiletzeep 80°/t
14 Juni 1942
11 Mei 1942
diverse data
1 Juli 1942
1 Juli 1942
1 Juli 1942
1 Juli 1942
1 Mei 1942
22 Aug. 1942
31 Dec. 1942
30 Apr. 1943
15 Aug. 1942
15 Aug. 1942
15 Aug. 1942
15 Aug. 1942
31 Aug. 1942
DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNEN KORT NIET MEER GELDIG:
Na Zaterdag 15 Aug,: 41 Brood, Beschuit, Vleesch, Aardappelen, Tabak, Sigaretten.
De bonnen, waarvan de geldigheidsduur op Zondag begint» mogen op den daaraan
voorafgaanden Zaterdag worden gebruikt, met uitzondering van den bon voor vleesch
vleeschwaren en aardappelen.
1) Mannelijke personen van 18 jaar en ouder.
Inschrijving rijksuniversiteit
te Utrecht.
De rector-magnificus der rijksuniversiteit
te Utrecht zal met ingang van 25» September
1942 de inschrijving voor het studiejaar
1942/43 doen openen voor alle studenten,
die reeds eerder aan een Nederlandsche
universiteit of hoogeschool waren inge
schreven, met uitzondering van de voor
malige Lefdsche studenten.
De studenten in de theologie, de wis- en
natuurkunde, en de letteren en wijsbegeerte
.die in Leiden waren ingeschreven, kunnen
zich echter wel ter inschrijving aanmelden
Later zal dan worden beslist aan welke
universiteit zij hun studie kunnen voortzet
ten.
Voorts kunnen worden ingeschreven: alle
a.s. studenten, die zich voor de eerste maal
laten inschrijven en op 1 Juni 1942 nog niet
den achttien jarigen leeftijd hadden bereikt
of wel den 24-jarigen leeftijd hebben be
reikt of vóór 1 Januari 1920 geboren- zijn:
alle a.s. studenten, die vóór 1 Juni 1942 den
achttienjarigen leeftijd bereikten en in het
bezit van een bewijs van vervulden arbeids
dienst, of voor dien dienst zijn afgekeurd of
van»een bewijs, dat zij ten minste vier
maanden diensttijd als militair hebben vol
bracht; voorts alle vrouwelijke a.s. studen
ten. 1
Spoedige aanmelding van allen, die zich
voor den cursus 1942/43 wenschen te doen
inschrijven, is in verband met de beschik
bare plaatsruimte dringend gewenscht. For
mulieren zijn r& 15 Augustus a.s. te ver
krijgen (ook op schriftelijke aanvraag) aan
de rijksuniversiteit. Domplein 29 te Utrecht
Verduisteren van 21.11 tot 6.20 u.
14 Aug.: zon op 6.20, onder 21.09 uur
maan op 8.49, onder 22.10 uur
15 Aug.: zon op 6.21, onder 21.07 uur
maan op 10.00, onder 22.35 uur
De Volksdienst zorgt, dot de
moeders van groote gezinnen
gratis vacantie krijgen. Een ge
zinsverzorgster leidt intusschen
de huishouding.
SPORT ff/V SPEL
DAMMEN
zomèrwedstri.?den 1942 haarlemsche
damclub.
Voor bovengenoemde wedstrijden werden ln het
clublokaal der Haarlemsche Damclub, boven
zalen Restaurant Munniks, Groote Markt 10. de
volgende partijen gespeeld:
J. van Loolj wint van J. Holm: J. Holm wint
van P. H Meure; a. J. Oremus wint van H. 1
Phllippo- G Bakker wint van P. L. Schrijnema-
kers; G de la Rle wint van G. van Es; a. J
Oremus remise met J. Holm; j. j. Zalm remise
met C. B. de Laat; Ph. G. Amelung Jr. remis»
met G. J. Stóenkist; Louis Kisch wint van Pb
G. Amelung Jr.; C. Vrolijk remise met A. J
Verwoerdt; J. M. Rutgers wint van A. Blom; J.
Holm wint van G. de la Rie; J. van Looij wint
GYMNASTIEK
EXAMEN N. G. V.
Voor het door den Kennemer Turnkring gehotw
den examen Bondsturnster ie 'klasse van het
N. G. V. slaagde mej. A. Nol van de T. V. Sant»
poort, welke turnster daardoor gerechtigd is uit
te komen in de kaïnpioenschapswedstrijden van
Nederland. Deze worden 6 September te Krom
menie gehouden.
WATERPOLO
H.V.G.B. MOET BESLISSINGSWEDSTRIJD
SPELEN TEGEN DE ZIJL.
Dank zij een 6—0 zege op een onvoltallige S.
Z. C.-ploeg is de ZIJL er in geslaagd hetzelfde
aantal punten te behalen als H.V.G.B. Deze ze
ventallen moeten thans een beslissingswedstrijd
spelen om het Tcamploenschap der tweede klasse.
Deze wedstrijd vindt plaats op Vrijdag a.s. te
kwart voor acht in de Gemeentelijke Zwem-
inrichting te Hillegom op het poloveld van H. V,
Z. Zoowel van Haarlemsche als Leidsche zijde
bestaat voor deze ontmoeting groote belangstel
ling. Zal de oude Haarlemsche club eertijds
kampioen van Nederland weer eens een kam
pioenschap behalen?
CRICKET
HAARLEMSCHE ELFTAL—N.C.B.-JUNIORES.
Vrijdagmorgen om halfelf begint op het ter»
rein van Haarlem te Bloemendaal een cricket
wedstrijd tusschen het Haarlemsch elftal en een
elftal van juniores uit Haarlem, uitkomende tn
den N. c. B. De elftallen zijn als volgt samen»
gesteld:
Haarlemsch elftal: B. Kleefstra (aanvoerder),
H. PeSchar en W. Peschar (allen Haarlem). J. E.
C. Schmeink. J. J. de la Mar. P. Sanders. J. R.
Meeuwenoord, J. Klein de Groot en D. de Jonf
(allen Rood en Wit), A J. Roodt en G. Zeeuws
(C.V H.).
Junioreselftal: D. Bijleveld. P. van Zeeland,
C. de Nijs, R. Ender, E. Koning, R. Wildschut
(allen Rood gn Wit). P. van Tiggelen, aanvoer»
der, I. Vanier, P. van der Wal. J. Damiaan»
(allen Haarlem) en P. Lokman (S.C.W.).
STAND DER EERSTE KLASSE.
In de eerste klasse heerscht groote spanning
voor de bezetting der eerste plaats, hetgeen Uit
den stand blijkt.
Gew. m. Verl. m.
gesp inn. ru. onbsl. inn. ru. pt. gem.
ACC
HCC I
HDVS
HBS
VVV
R e W.
P.W.
Quick
VOC
Haarl.
HCC II
Excels.
VRA
II
II
1 17
2 17 1.70
16
1,64
1
0.27
ding gewijd aan den volksdag, die dan te van J. G. Kuntze; k. oiij wint van'i. Risseeuw;
Amstenrade wordt gehouden. J. H. Meure remise met J. Holm.
RADIOPROGRAMMA
VRIJDAG 1^AUGUSTUS 1942.
HILVERSUM I. 41 5 M
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 7.15 Licht ochtend-
spel (gr.) 7.45 Ochtendgymn. 8.00 B N. O Nieuws
berichten en Progr. Uittreksel. 8.15 Symphonisch
morgenconeert (gr.). 9.15 Voor de huisvrouw. 9.3)
Kwintetconcert (gr). 10.00 Gevarieerd morgen-
programma (gr) 11.00 Vacantlekleuterklas. 11.»
Amabilé-sextet 12.00 „Piano-PIanissimo", luis
terspel; 12.15 Lichte pauzeklanken (gr.). 12.40 Al-
mapak. 12 45 B. N. O. Nieuws- en zakelijke be
richten. 13.00 Ensemble Willy Kok en gramofoon
muziek. 14.00 Kamerorkest ..Ars Nova et AntiqUt"
(opn.) en gramofoonmuziek. 16.00 Bijbellezing-
16.20 Vocale duetten en gramofoonmuziek. 1665
Strijkkwartet (gr.). 17.15 B. N. O. Nieuws-, zake
lijke- en beursberichten 17.30 Knutselklas. 17.45
Suite ..Watermuziek". HSndel (gr.). 18.00 Twee
cellij 18 30 Neerlandws stem an het Oostfront
18.45 B N O. Nieuwsberichten. 18 50 B. N. O. Bin-
nenlandsch Zakelijk praatje. 19.05 Een avond op
de Achterhoeksche hoeve 19.30 Stafmuzlek der
Haagsche Politie 20.15 Vrijdagavondcabaret. 21-6»
„Vliegende muziekjes" (gr) 21.25 Het wekelijk-
sche spoftpraatie. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten.
22o.00 Eduardo Perron en zijn orkest .(gr.). Vanaf
22.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over een
lijnverbinding met de studio beschikken. 221»
Koorzang cn pianosoll (gr.). 22.45 Will Glabé en
Oskar Jerochnlk met hun orkesten en zanginter-
mezzl (gr.), (tot 24.00).
HILVERSUM n. 301.5 M.
6.45—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 Bielefelder Kin
derkoor (gr.). 8 30 Orgelconcert (opn.). 8.55 Amu
sementsorkest (opn.). 9.40 Orkestconcert (gr.).
10.00 Morgenwijding. 10.15 Oude sonaten (gr>-
10.40 Streekcultuur. 11.00 Planovoordracht. 11.3'
Symphonle-orkest (gr.). 12.00 Ensemble Jonny
Ombach. 12 45 B N O Nieuws- en zakelijke be
richten. 13 00 Lezing „Rassenkeus van zaaigra
nen" 13.15 ..Tusschen de bedrijven", gevarieerd
programma. 15.00 Voor de vrouw. 15 45 Hevida-
sextet en gramofoonmuziek. 17 00 Als Je verre
reizen doet 17.15 B. N. O. Nieuws-, zakeltjke-
Vn beursberichten. 17 30 Bertus van Dinteren en
zijn orkest 18.15 „Het machtswoord", luisterspel.
18.30 Het groote Omroeporkest, solist en gramo
foonmuziek. 19 30 B. N O Nieuwsberichten. 19 40
B. N. CU De Jordaner vertelt over sociale noo-
den. 19,50 Spiegel van den dag. 20 00 B. n. o.
Engelsche uitzending ..Holland's political
aspects". Voor de Radio-Centrales: Strijkkwartet
(gr.). 20.15 Zang met pianobegeleiding, Ca. 20.40
Hongaarsche fantasie voor plano en orkest,
Llszt (gr.). 21.00 Landmans Lust. 21.30 Sympho-
nieorkesl van het N. I. R te Brussel (gr.). 21.45
B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O. Leiden
de staatslieden schrijven. 22.10 Avondwljdlnf»
22.15—24.00 Zie Hilversum I.
