Haarlemsche Courant Opmarsch in den Kaukasus duurt voort Artillerie-duels in N.-Afrika. Churchill's bezoek aan Moskou. 287e Jaargang No. 19& Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, P- kwartaal 3,62, (r»nco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën J—IS aun. J.— elke m.m. meer 20 cent. Reclames Oubk«le prijs. Advertentleabohnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kenncmer Idltle 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. I cent p. m.m. tJltr.l Grafische Bedrijven Dam! a te. Het opperbevel der Duitsche weermacht jeelt mede: „In het gebied van den Kaukasus wordt de aanval van Duitsche troepen en ie der bondgenooten met succes voortgezet tegen hardnekkigen vijandeliiken tegen stand, onder moeilijke terreinsomstandig- heden en bij tropische hitte. In de havens i langs de kust der Zwarte Zee zijn door ia« bom treffers 12 kustvaartuigen tot zinken gebracht en een"vrij groot tankschip en 8 raartuïgen voor het vervoer van munitie jwaar beschadigd. In dc Noordelijke lus van de groote Don- kocht zijn volgens de tot dusverre ont vangen rapporten bij de aanvallen van 15 tot 17 Augustus meer dan 12.800 gevange- »tn gemaakt en 47 pantserwagens en 252 stokken geschut buitgemaakt of vernietigd. De zuivering van het terrein duurt voort. Nieuwsblad voor Noord-Holland dg 1** Augustus 1942 Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 53. Bijkantoor: Soendn* plein 17. Tel. Directie I3M2. Hoofdredactie 150S«. RcdacUe 10600, Administratie 1072». I«25. Soendapleln 1223*. Postgiro 13*55*. Directie PB. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Wnd. Hoofdredacteuri J. V. BAUDEWVNS. Verschijnt dagelijks behalve op Zon- Ondanks terreinmoeilijkheden en tropische hitte Sedert 30 Juli 1068 vijandelijke pantserwagens vernietigd In Noordelijke Donbocht 12.800 gevangenen Activiteit in het Kanaal Stalingrad. Op dezelfde wijze moet ook de toestand voor Stalingrad beoordeeld worden, waar met de zuivering van de groote bocht van den Don de slag in de zeer nabije toekomst wel in een beslissend stadium zal komen. Hoezeer Stalingrad de zenuw van het Sov jet-Russische Westelijke front is, blijkt reeds daaruit, dat de bolsjewistische oorlogslei ding met buitengewoon groote krachtsin spanning sedert een maand massa's men- schen en materiaal in den strijd werpt. Dit gebied heeft gevechten van zeer grooten omvang gezien. In het teeken van pantser wapen en artillerie woedt de strijd voort. Het ziet er echter naar uit. alsof in dit offensiefgebied de Duitsche en verbonden reserves gereed staan voor den sprong om de groote taak aan te vatten het Sovjet-Rus sische Noorden definitief van het Zuiden te scheiden. Wanneer dat zal zijn geschied, zal'de strategische positie van de Sovjet- Unie geheel anders zijn. Kaart van Pelt In het gebied van den Kaukasus gaat de aanval der Duitsche en verbonden troepen In harde berggevechten onverminderd voort in dè richting van Wladikawkas en Grosu.v. Hier is het tweede groote petroleumgebied van den Zuid-Kaukasus gelegen. Dc Duitsche verbonden troepen hebben na den val van Pjatigorsk, Georgycwsk bezet en bevinden zich bij het spoorwegknooppunt Prohladnaja. De opmarsch wordt ondanks moeilijke terreinomstandigheden en tropische warmte m«t succes voortgezet. Ten Oosten van Wjasma werden verscheidene vijandelijke aanvallen, deels in tegenaanvallen, afgeslagen. In het gebied van Rzjef viel de vijand opnieuw op verschillende pqnten met sterke afdeelingen infanterie en pant serformaties aan Alle aanvallën werden afgeslagen. Sedert 30 Juli zijn bij deze zware afweergevechten in voorbeeldige samenwerking met afdeelingen der luchtmacht in totaal 1068 pantserwa gens vernield. Ook in de N o o r de 1 ij k e zone van het front mislukten verscheidene plaatselijke «anvallen van den vijand. De Finsche lucht macht heeft in luchtgevechten 11 vijande lijke vliegtuigen neergeschoten. In den nacht van 16 op 17 Augustus is het in het Kanaal tusschen Duit sche mijnvegers en Engelsche motor- torpedobooten tot een gevecht gekomen, waarbij een vijandelijke motortorpedo boot zoo zwaar beschadigd werd. dat zij •verloren geacht kan worden. Een Duit sche boot is niet teruggekeevd. Vèr dra gend geschut der marine bracht een door mijnvegers in brand geschoten vij andelijk schip tot zinken. Bij overdag ondernomen stovingsvlucli- ten boven West- en Noord-Duitschland en bovén het bezette gebied In het Westen ver loor de vijand in luchtgevechten 5 vlieg tuigen. Maandagnacht heeft de Britsche lucht macht West-Duitsch gebied aangevallen. In woonwijken van de stad Osnabriick werd materieele schade en schade aan ge bouwen veroorzaakt. De burgerbevolking leed verliezen. Drie der aanvallende bom menwerpers werden neergeschoten. Overdag en des nachts heeft de Duitsche fJchtmacht voor den oorlog belangrijke in- itallaties aan de Zuidkust en in het Zuid westen van Engeland met brisant- en brandbommen aangevallen. Er ontstonden Wwoestingen én branden. Zooals reeds in een extra-bericht is medegedeeld, hebben Duitsche duik- booten in de laatste 24 uur opnieuw 11 schepen, die in convooi voeren of af zonderlijk reisden, op den Atlantischen Oceaan, de Noordelijke IJszee en de Middellandse!)e Zee. met een totalen in houd van 72.000 b.r.t., verder een hulp- kruiser van 12.000 b.r.t.. benevens twee met troenen beladen schepen in den grond geboord. Het D.N.B. meldt nog: De eerste luitenant Hermann Graf. esca- 6iilekapitein bij een jachteskader. heeft od M Augustus aan het Oostelijke front ziin 120ste overwinning in de lucht behaald. Nader wordt door het opperbevel ge beld. dat zich onder de 12.800 gevangenen, i* het weermachtbericht van Dinsdag ver bidt, ook de commandant van een divisie wjet-infanterie bevindt. Verrassingen verwacht. De militaire correspondent van het D.N.B. mhrijft: In kringen van militaire deskundigen ie Berlijn krijgt men den indruk van nieuwe beslissende ontwikkelingen, waarvan de afloop uitsluitend van het initiatief der mogendheden van het Pact van Drie afhangt. Bestudeert, men de laatste berichten van het opperbevel der Duitsche weermacht dan krijgt men den indruk, dat de Duitsche oorlogs leiding weer een van haar bekende twijgperiodes is begonnen, waarvan het hoofdkenmerk nog altijd de ontplooiing van bijzonder groote activiteit is ge weest. Waar. wanneer en in welken vorm zal het groote offensief in den Zuidelijken sector van het Oostelijk front verder gaan" Dat is de vraag, die iederen militairen Waarnemer het meest interesseert en die. Mar men te Berlijn meent, reeds spoedig worden beantwoord. Als zeker kan wel thans reeds aannemen, dat na de JWrwinning van het Kaukasische voor trein, de Duitsche en verbonden strijd machten, die naar het hooggebergte opruk te^ worden gereorganiseerd, want de frifo in het hooggebergte vraagt andere methoden en andere strijdkrachten dan de wnd m de heete vlakte, waar de pantser- "rmaties heerscheressen over het slagveld *»ren. - Italiaansche successen ter zee. Ritchie en Auchinleck afgezet Het Italiaansche weermachtbericht luidt: „Aan het Egyptische front werd een leven dig vijandelijk artillerievuur met goed gevolg door onze artillerie beantwoord. Eenige. aan vallen van vijandelijke pantserwagens werden onmiddellijk afgeslagen. Bij den nachtelijken aanval van drie vijandelijke bommenwerpers in de streek van Mersa Matroeh werden twee dier vliegtuigen door het luchtdoelgeschut neergehaald. Twee Curiiss-toestelleo werden in een gevecht met Duitsche jagers vernield, een derde door het afweergeschut van een groote legerafdeeling neergeschoten. Vlieg tuigen der Spilmogendheden vielen de lucht en vlootbases van Malta aan. Op een grooten koopvaarder, die zwaarbeschadigd in een "sleep voer, werden opnieuw treffers geplaatst. Te Rome werd Maandag even na 17 uur luchtalarm gemaakt, daar een vliegtuig van niet-herkende nationaliteit in de veiligheids- zóne der stad was gekomen. De jagers, die onmiddellijk opstegen, constateerden, dat het een Fransch vliegtuig was. Een onzer duikbooten. staande onder bevel van den fregattenkapitein Giovanni Bruno, heèft op den Atlantischen Oceaan het gewa pende Engelsche motorschip Medon. het Amerikaansche s.s. California en een derden, eveneens bewapenden koopvaarder, tezamen 18.885 ton, getorpedeerd en tot zinken ge bracht en een ander motorschip van 10.000 ton getroffen." Generaal Auchinleck en generaal Ritchie zijn afgezet van hun posten hij het Britsche leger in Noord-Afrika. De Berlijnsche bladen zien hierin de gebruikelijke methode Churchill om zondenbokken te zoeken i een nederlaag teneinde zelf de-- handen onschuld te kunnen wasschen Generaal Alexander is, naar de Britsche berichtendienst meldt, benoemd tot opvolger van Auchinleck. Tegelijkertijd wordt gemeld, dat luitenant-generaal Montgomery als op volger v^n Ritchie benoemd is tot dant van het achtste leger. De afzetting van generaal Auchinleck en zijn medewerkers wordt door de Romeinsche ochtendbladen een van die mutaties genoemd.' die Londen pleegt te ondernemen na iederen nederlaag. Wat zijn opvolger betreft, her inneren zij aan de onafgebroken reeks neder lagen. die generaal Alexander in Burma heeft geleden. Wederom Zweedscli schip door Sowjet-duikboot vernietigd. Naar uit een officieele Zweedsche mede- deeling blijkt heeft een Sovjetrussische duik boot opnieuw een Zweedseh schip aangeval len. Het Zweedsche stoomschip „Liljevalch" is Dinsdagmiddag door een duikboot getor pedeerd. Het stoomschip maakte deel uit var een naar het Zuiden varend convooi. De be geleidende oorlogsschepen wierpen diepte bommen. Omtrent het lot van de bemanning van het stoomschip zijn nog geen betrouwbare berichten beschikbaar Nader wordt gemeld, dat van de bemanning van 40 koppen voorloopig slechts 7 gered zijn, terwijl de overige 33 worden vermist. Het schip werd blijkbaar door 2 torpedo's getroffen en zonk binnen 25 seconden. Het Zweedsche ministerie van buitenland- sche zaken meldt, dat de torpedeering van dit schip diplomatieke gevolgen zal hebben. PRÏJSVERHOOGING LEVENSMIDDELEN IN DE V.S. Het Amerikaansche prijzencontrólebureau heeft medegedeeld, dat de levensmiddelen- orijzen van medio September a.s. af ter lanpassing aan het algemeene prijsniveau met gemiddeld 1/ pet verhoogd zullen worden. Elk uur 3500 b'rt. naar den bodem der zee Met betrekking tot het tot zinken brengen van elf koopvaardijschepen der Engelsch-Amerikaansche - ravitail- leeringsscheepvaart met een gezamen lijke tonnage van 72.000 b.r.t. en van e'en hulpkruiser van 12.000 b.r.t. door Duit sche duikbooten, wijst het opperbevel der Duitsche weermacht er op. dat in deze zoo geringe tijdruimte elk uur on geveer 3500 b.r.t. naar den bodem van de zee verdween. Sedert het begin van den oorlog tot den 18en Augustus zijn alleen door de Duitsche oorlogvoering ter zee in totaal twintig millioen b.r.t. vernietigd. Britsche berichtendienst spreekt van politiek „huwelijk". Het tweedefront. De Engelsche nieuwsdienst meldt in zake het bezoek van Churchill aan Moskou, dat men de onderhandelingen der Ver. Staten met de Sovjets, die in Juni van dit iaar hebben plaats gehad, als een „verloving" kan beschouwen. Churchills onderhande lingen te Moskou zijn echter als „huwelijk" te kenmerken, want in bepaalde kringen dei- Geallieerden is men van meening. dat „uit dit huwelijk vele nakomelingen zullen voort spruiten". Alle mededeelingen. die door de tegen partij over Churchills bezoek aan Moskou zijn verstrekt bevestigen, naar men in de Wilhelmstrasse verklaarde, de in Duitsche politieke kringen sinds dagen gehuldigde opvatting, dat hier sprake was van een wan hoopsdaad. waartoe Churchill besloten had onder druk van de militaire en politieke ontwikkeling in de Sovjet-Unie. Overigens is naar de opvatting van Ber lijn eën verwijzing naar de meer dan arme lijke officieele communiqué's voldoends om te constateeren, dat werkelijke positieve overeenkomsten wel nauwelijks getroffen zullen zijn. Of Churchill er in geslaagd is. Stalin in toom te houden, zullen de komende gebeurtenissen aantoonen. De nieuwe reis van Churchill wordt dooi de Britsch-Amerikaansche pers belicht als de belangrijkste oorlogsgebeurtenis tot dus- vei-. Wei is de Londensche pers thans te leurgesteld over het communiqué van Dpwningstreet. Men kan werkelijk niet Veel uit dit communiqué opmaken, zoo kla gen de bladen. Zelfs de Times duidt in zijn eerste hoofdartikel over het bezoek van Churchill aan Moskou aan, dat „geenerlei terstond tastbare resultaten" te verwach ten zijn. De Times besluit met te zeggen .Men moet aannemen, dat het wëderziid- che begrip niet zoo volledig en succesvol s geweest als wenschelijk geweest zou ziin, waarvoor echter beide partners verantwoor delijk gesteld moeten worden. Gissingen. Thans meldt radio Ankara, dat de Sov jets vooral gewezen zouden hebben op het gevaar, dat hun in den Kaukasus en het ge bied van de Wolga dreigt. Om dit gevaar uit den weg te ruimen, zouden de ^Sovjet- onderhandelaars de oprichting van een tweede front in West-Europa geëischt heb ben en wel zou dit tweede front er nog dit iaar moeten komen, daar naar de meening der Sovjets de kansen voor de oprichting van een tweede front in 1943 aanzienlijk geringer zouden ziin. Radio Ankara beroept zich daarbij op inlichtingen uit kringen dei- Geallieerden en verklaart, dat de bespre kingen te Moskou inderdaad om bovenge noemd punt gedraaid hebben. In de Ver. Staten heeft men ook groote aandacht voor de ontmoeting te Moskou. Algemeen heerseht daar eveneens de mee ning, dat de besprekingen hoofdzakelijk ziin gegaan over de oprichting van een tweede front. De Londensche correspondent van de Suisse meldt echter over de reactie, die hef sommuniqué bij het Londensche publiek Maandag heeft gewekt: tegen den aVond had men zekere personen hooren beweren. Jat Stalin er mede accoord was gegaan En geland en Amerika een veel uitgebreider :rmiin te geven voor de oprichting van een tweede front. Dat oeteekent met an dere woorden, aldus de correspondent van het Zwitsersche blad. dat Stalin zich er in geschikt heeft te wachten tot 1943. Dan meldt de correspondent nog. dat die mee ning in bevoegde kringen geenszins qnom- -tootelijk geacht wordt. Men geeft toe, dat het op het oo'genblik niet mogelijk is. vol komen betrouwbare berichten over deze kwestie te krijgen. Churchill te Cairo. Naar de Britsche berichtendienst uit Cairo meldt, is daar over Churchills be zoek een verklaring gepubliceerd, waarin gezegd wordt, dat Churchill in gezelschap was van den chef van den generalen staf van het Britsche Rijk. Sir Allen Brooke. Met de militaire commandanten en andere Engelsche autoriteiten in het „Midden Oosten" zijn besprekingen gehouden. De premier van de Unie van Zuid-Afrika, Smuts, en de opperbevelhebber in Indië. generaal Wavell. waren te Cairo gekomen om aan de besprekingen deel te nemen. Churchill is ontvangen door Koning Fa roek en den Egyptischen minister-president. Nahas Pasja, Met den Britschen minister van staat Casey en den Britschen ambassadeur. Sir Miles Lampson. heeft Churchill den al- gemeenen toestand in het „Midden-Oosten" de revue laten passeeren. Steeds grooter isoleering van Australië Nieuwe berichten over de actie der Ja- pansche duikbooten in Australische wate- ■en in begin Augustus melden, dat de ope raties zich over éten groot gebied uitstrek ten. Een der schepen werd b.v. in de buurt van Nieuw-Caledonië tot zinken gebracht. Volgens de Asahi Sjimboen blijkt uit deze actie en uit het verloop van den zeeslag bij dé Salomonseilanden, dat de isoleering van Australië steeds doelftreffender wordt. Se dert het uitbreken van den oorlog hebben Japan^che duikbooten in totaal 117 schepen met een gezamenlijken inhoud van-.885'000 ton tot zinken gebracht. De belangrijke En gelsche zeeroutes werden daardoor in hooge mate belemmerd, zoo niet onbruikbaar ge maakt. Te Waalwijk is de zeventienjarige jongen Verhoef in aanraking- gekomen met de elec- trische draden van een lantaarnpaal, waarin hij tijdens het spel was geklommen. Hij stortte dood naar beneden. In den leeftijd van 45 jaar is te Nieuwer Amstel. waar hij met vacantie vertoefde, overleden dr. S. Wartena. rector van het Stedelijk Gymnasium te Leeuwarden. De opperbevelhebber der Duitsche marine. Groszadmiral Raeder, bracht dezer dagen een bezoek aan de Kanaalkust en heeft zich hier overtuigd van de strijdvaardigheid der marine-eenheden en de kustverdediging. Tijdens de bezichtiging van een flot tielje mijnenvegers in een haven. (Scheri Fellinga P.K. Rademacher Pax Holland c) Tweede front geheel van de baan Churchill's bezoek aan Moskou. De Londensche correspondent van Svenska Dagbladet meldt, dat het officieele commu niqué over Churchill's bezoek aan Moskou te Londen gepubliceerd is eenige uren nadat ,door een vreeselijke fout van de Ameri kaansche censuur" de aangelegenheid in de vereenigde Staten bekend was geworden De correspondent meldt, evenals die van de Stockholms Tidningen, dat het waarschijnlijk Churchill's voornaamste dool was. Stalin er op voor te bereiden, dat van een tweede front in den vorm van een landing in West-Europa dit jaar niets meer kan komen, Stockholms Tid ningen schrijft bovendien, dat het Engel sche volk niet meer ^an een tweede front gelooft en door het zwijgen van het com muniqué daarover zijn meening beves tigd ziet. Men is tc Londen steeds meer tot de over tuiging gekomen, dat de wapening der Weste lijke mogendheden nog niet het stadium bereikt heeft, dat een dergelijke onderneming kans op succes zou geven. Churchill heeft er waarschijnlijk ook op aangedrongen, dat de Sowjet-ambassadeurs te Londen en Washing ton een gereserveerde houding aannemen, omdat zij tot dusverre een propaganda voor het tweede front gevoerd hebben, die voor de regeeringen van Engeland en Amerika zeer lastig geweest is. Een voortzetting van die propaganda zou verdeeldheid \n de openbare mcening veroorzaken en de positie van Chur chill en Roosevelt ondermijnen. Of Churchill in dit opzicht succes heeft gehad, zou moeten blijken uit de uitlatingen van Maisky en Litwinof in den komenden tijd. Luchtacties hoven West- Europa Norwich wederom bestookt Tijdens systeemlooze storingsvluchten heb ben Sowjet-vliegtuigen in den loop van van nacht, naar aan het D.N.B. wordt gemeld, bommen geworpen op verscheidene plaatsen in Oost-' en West-Pruisen. In woonwijken, der burgerbevolking ontstond geringe schade' aan huizen. Twee der aanvallers werden neergeschoten. Duitsche gevechtsvliegtuigens hebben in den afgeloopen nacht militaire- en economische installaties van Norwich gebombardeerd. Er ontstonden langdurige branden. Alle vlieg tuigen keerden op hun steunpunten terug Licht Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gisteren tijdens een aanval bij daglicht een kuststad in het Zuid-Oosten van Engeland met bommen bestookt en aanzienlijke schade aangericht in militair economische instal laties. Andere Duitsche gevechtsvliegtuigen waren opgestegen voor bewapende verken ning over zee. Alle Duitsche vliegtuigen keer den op h,un steunpunten terug. De Britten zijn gisteren in den loop den dag herhaaldelijk de Belgisch-Noord- Fransche kust genaderd. Zt] werden nog voor het bereiken van het kustgebied gedwongen rechtsomkeert te maken. Bij eigen jacht- aanvallen schoten Duitsche jagers twee Spitfires en een bommenwerper van het type Vickers-Welljngton neer. NOOR SCHE HANDELSTONNAGE ONDER DIRECT BEHEER VAN LONDEN. Naar het Noorsche blad Aftenposten meldt, eischt de Britsche admiraliteit in overleg met de regeeringen van Engelana en de Ver. Staten en van de Noorsche emi- grantenregeering de volledige overdracht op van de* geheele Noorsche handelston nage. Deze maatregel zou ten gevolge heb ben. dat de emigrantenregeeri.ng in geen enkel opzicht meer iets te maken zou heb ben met de Noorsche schepen. Voor den leider der emigrantenregeering. Nijgaards- vold. was deze eisch. zoo meldt Aftenposten, een bittere pil. INDUSTRIALISATIE IN TURKIJE. Naar uit Izmir wordt gemeld zijn de werk zaamheden aan een nieuwe papier- en van een nieuwe cellulosefabriek zoover gevor derd. dat nog dit jaar met de productie kan worden begonnen. Turksche arbeiders ziin naar Duitschland gezonden om zich daar te bekwamen in de papier- en céllulosefabri- cage. Voorts zal dit jaar nog word(*i over gegaan tot den bouw van een chloor- en soda fabriek. Mexicaansclie soldaten op eilanden in Stillen Oceaato Volgens een bericht uit Mexico heeft de Mexicaansche regeering bekend gemaakt, dat Mexicaansche soldaten zijn gelegerd op de Revill A-Gigedo-eilanden in den Stillen Oceaan. Deze maatregel is genomen, aldus het communiqué om een eventueelen Japan- sche coup de main te voorkomen. HONGKONGDOLLAR VERDRONGEN. Dc militaire yen is thans vrijwel de eenige •aluta geworden, welke in Hongkong gebruikt wordt. Onmiddellijk na de verovering van Hongkong had dc Hongkongdollar een waarde van '/2 militaire yen. Na de on langs door den Japanschen gouverneur door gevoerde herwaardeering werd de verhouding Hongkongdollarmilitaire yen vastgesteld op 4-1. Volgens des laatste berichten uit Hong» kong nemen de financieele autoriteiten, de post- en telegraafkantoren alsmede de open bare bedrijven nog slechts de militaire yen ter betaling aan, terwijl sinds U) Augustus j.L de rijst- en suikerverkoopmaatschappijen eenzelfde gedragslijn volgen. Dit beteekent een vrijwel geheel terugdringen van den Hongkongdollar als betalingsmiddel, waar mede bij de reorganisatie van de finar.cieele erhoudingen in Nanking-China spoedig re kening zal worden gehouden. Barricaden te Arkonam Nieuwe onlusten in Br. Indië Naar de Britsche' berichtendienst uit Ma dras meldt, is het te Arkonam opnieuw tot ernstige onlusten gekomen. Ongeveer 10.000 Indiërs hadden barricaden opgewor pen en boden de politie tegenstand, toen deze de menigte trachtte verspreiden. Daar charges met den knuppel geen resultaat hadden, aldus het bericht, schoot de po litie met scherp, zóodat er dooden en ge wonden waren. Ook uit Calcutta. Lucknow en Naghpoer worden bloedige onlusten gehield. EENHEID IN DUITSCHE EN ITALIAANSCHE ONDERWIJSMETHODEN Nadat de Rijksbestuurder van de Na tionaal-socialistische leerarenvereeniging. Gauleiter Wachtler, het voorzitterschap had overgenomen van het Duitsche comité voor openluchtonderwijs, is hij tevens voorzit ter geworden van het internationale comité, dat hiertóe was opgericht. De basis, waarvan dit comité bij haar werkzaamheden uitgaat, zal de Duitsch-Ita- liaansche werkgemeenschap voor openlucht opvoeding zijn. die te Bayreuth werd op gericht. De beide staten, die reeds zoo sterk in hün wapenbroederschap zijn verbonden, geven daarmede opnieuw een bewijs, dat zij ook op het gebied van de opvoeding van plan zijn, hun deel bij te dragen tot de nieuwe orde in Europa. GROOT DEEL DER FRANSCHE TEXTIEL- ARBEIDERS NAAR DUITSCHLAND. Naar de Secretaris-Generaal van dc Fran- sche textielindustrie mededeelde, heeft een aanzienlijk deel van de Fransche textielarbei ders zich bereid verklaard in Duitschland te gaan werken. Verschillende bedrijven hebben aangeboden in hun geheel naar Duitschland te gaan. De bereidwilligheid van de Fransche textielindustrie moet worden toegeschreven aan het fett, dat deze bedrijfstak in Frankrijk reeds sedert twee jaar sterk te lijden heeft onder gebrek aan grondstoffen en de produc tie belangrijk heeft moeten inkrimpen. (E.P.) DE RADIO IN ZWEDEN. Volgens de jongste gegevens, vastgelegd in het verslag van de Zweedsche P.T.T. k>ver 1941, zal binnenkort vergunning no 1 600.000 voor het houden van een radio toestel worden uitgegeven, d.w.z. dat op ongeveer iedere 4 Zweden een radiotoestel voorkomt. Aangezien de luistervergunning den luisteraar 10 kronen per iaar kost. ontvangt de staat thans dus 16 millioen kronen per jaar uit deze bron. Sport vereenigt vele menschen Rede v&n prof. dr. J. van Dam Tijdens een congres van sportjournalisten in Valkenburg, heeft prof. dr. J. van Dam, secretaris-generaal van het departement van Opvoeding, Wetenschap en Kultuurbescher- ming, een rede gehouden en daarbij herin nerd aan het verband, dat ontstaan moet tusschen de overheid en de sport. Hij moti veerde het ingrijpen van den staat in de sport aldus: le. de sport vereenigt vele men schen tot een gemeenschappelijk doel en is dus politiek: 2e. de lichamelijke en dus ook de geestelijke schoonheid van een volk is slechts mogelijk door een intensieve sport beoefening: 3e. de nationale sport-represen tatie van Nederland in het Nieuwe Europa i? volksbelang en dus staatsbelang. Prof. Van Dam zette uiteen, dat sport ver bonden moet zijn, niet met de politiek var allen dag, niet met de partijpolitiek, zooals ook heden ten dage nog veel voortkomt, doch met de politiek van de groote lijn. Ten aanzien van de lichamelijke weerbaar heid van ons volk is het ingrijpen van de overheid in de sport noodzakelijk en voor de hand liggend. Het is een eminent belang van den staat, den moeden werker weer klaar te maken voor zijn taak van den volgenden dag en daarin'ligt voor de sport een groote taak. Vooral financieel kan de regeering in dezen veel werk verrichten door het beschik baar stellen van subsidies voor het aanleggen van sporterreinen, sintelbanen, zwembaden en het oprichten van een sportschool, waar sportleiders worden geschoold. Dat Nederland zich in Europa een nieuwe en belangrijke plaats moet ^-verwerven evident en dat daarbij de internationale sport- representatie een belangrijke rol kan spelen is eveneens duidelijk. Hierbij zal dus de staat te letten hebben op de individueele sportprestaties der kam pioenen. In dit verband herinnerde prof. Van Dam nog aan zijn onderhoud met den Rijks- sportfuehrer Von Tschammer und Ostea. waarbij o.m. de oprichting van een Europee- schen sportbond ter sprake kwam Dit alles is nog toekomstmuziek, doch spre ker was er van verzekerd, dat Nederland in die Europeesche sportgemeenschap de plaat! zal innemen, die het toekwam. Stadskinderen op het platteland Een waarschuwing Het onderbrengen van stadskinderen op het platteland in gezinnen, voor korteren of langeren duur, neemt de laatste maanden een rij belangrijken omvang aan. Ieder, die het goed met de jeugd meent, zal zich hierover Sheugen. Toch is het noodzakelijk een waar- uwendp stem te laten hooren tegen het klakkeloos uitzenden van kinderen zonder behoorlijk medisch onderzoek of toezicht. Er dreigt n.l. gevaar van de uitzending naar ge zinnen, waarmede geen enkele deskundige instantie bemoeienis heeft, zoodat geen waar borgen bestaan tégen het samenbrengen van gezonde met zieke kinderen of tegen plaat sing in milieux, waar besmettingshaarden aan wezig zijn. Men denke hierbij mèt name aan de tuberculose en de diphterie, twee besmet telijke ziekten, waartegen waakzaamheid meer dan ooit op haar plaats is. DE WAKE SCHULDIGEN Bs. Onder de vele brieven die wij iederen dag weer ontvangen, was cr van daag ook een, waarin een arbeidersvrouw zich bitter beklaagt over het feit, dat de prijzen van vele voedingsmiddelen, welke nog buiten de distributie verkrijgbaar zijn, zooals visch, niet in haar bereik liggen en dat ook tal van wél gedistribueerde arti kelen te duur zijn. Wie eerlijk de dingen zien wil zooals ze zijn, zal moeten toegeven, dat er inder daad toestanden bestaan, die het uiterst moeilijk maken met een arbeidersinkomen het huishouden te doen. De opmerking, dat de Overheid deze onbillijkheden moet doen verdwijnen, gesteld van deze zijde, is dan ook alleszins verklaarbaar. In wezen ligt de zaak echter even anders dan de meesten geneigd zijn haar te zien. Behalve dan dat een voedingsmiddel al« isch, waarvoor in dezen tijd abnormale risico's genomen moeten worden, terwijl de -vangsten uiteraard beneden de nor male van vredestijd blijven, dient men er voor de meeste artikelen rekening mede te houden, dat de Overheid te maken heeft met buitengewone, omstandigheden. Wan neer bovenaien velen uit het eigen volk samenspannen ter bereiking van egocentri sche doelen en een groote massa van volksgenooten zich bijna geniaal toont in het bedqnken van middelen om elkaar te bedriegen, wel dan is er geen Overheid die het niet moeilijk heeft en dan moeten dc arme en de arbeider wel het gelag betalen. Deze toestand wordt bovendien nog ver ergerd door de omstandigheid, aat de meeste minder goed gesitueerden niet eens beseffen van welke zijde het gevaar dreigt en niet inzien waar en hoe uitkomst ge boden wordt. Het schandaal in Loosdrecht waar alles te kust en te keur verkrijgbaar was, waar gegeten en gedronken werd als vóór den oorlog en het werkwoord „bunkeren" in de mode kwam, staat heusch niet op zich zelf. Nog altijd is het de klasse van lieden welke vóór den oorlog met het goede dezer aarde gezegend was, die levensmiddelen weg- koopt vóór de Overheid, de distributie, ae arme of de arbeider er aan te pas kunnen komen. Het zijn deze menschen die den mond vol hebben over „landverraders", „bijltjesdag", „herstel van den ouden toe stand", enz., omdat zij er werkelijk heel wat bij te verliezen hebben, indien het Nationaal-Socialisme er in slagen zou voet te krijgen in ons volk en toestanden te scheppen, waarbij de eene volksgenoot niet meer parasiteeren kan op den anderen. Het zjjn deze mensehen die dag-in-dag-uit laster verspreiden, hits- en fluistercam pagnes op touw zetten en intusschen zich ten koste van hun minder bedeelde volks genooten te goed doen. Bij den groente boer koopen zij voor grof geld de beste groenten, bij den slager .het vetste vlecsch en overal zoeken zij adressen waar gekocht kan worden zonder bon. Het is niet over dreven, wanneer men vaststelt, dat zij, naast de officieele distributie, probeeren nog eens een eigen distributie tc hebben. Laag.gewin en minderwaardige hebzucht zetten groote categorieën van ons volk aan, om deze wijze van voedsel-verwerving te cultiveeren. En het resultaat? Op de vei lingen wordt zoo weinig mogelijk aange voerd, de huisvrouw, die niet aan deze praktijken mee doet, moet in de rij staan, of krijgt niet wat haar toekomt. De han delingen van zekere Nederlanders werken als een blokkade-systeem voor binnen- landsch gebruik, door de eigen bevolking uitgevoerd op vrouwen en kinderen, op mannen die door dagelijkschen arbeid in het onderhoud der gezinnen moeten voor zien. Tegenover een dergelijke mentaliteit, die gebaseerd is op een volslagen gemis aan 'liefde voor de gemeenschap, die het Neder- landsche volk per se blijft indeelen in klas sen van genieters en gebreklijdenden, past maar één hpuding: er zonder genade op los slaan! De kooper zoowel als de verkoopcr moeten zwaar gestraft worden. Dat de overheid dit trouwens reeds ingezien heeft, blijkt uit de dezer dagen gevelde vonnis sen, die een aanzienlijk stijgende tendenz vertoonen. En het is niet alleen tegenover den zwarten handel, dat opgetreden moet wordqn. Ook in den normalen-handel komt het maar al te vaak voor. dat de winkelier noodeloos de prijzen opdrijft. Zoo zagen wil gister nog een voorwerp in Bloemendaal voor 12 cent geprijsd staan en hetzelfde precies hetzelfde in Haarlem voor.... l'A cent! Geld heeft bij deze heeren geen waarde, zoolang het zich in handen van den verbruiker bevindt, wèl zoodra zij het zelf bemachtigd hebben. Er zijn er velen, die met het woord „land verrader" opstaan en naar.bed gaan, men moet ze in deze kringen zoeken: wat zij zelf tegenover het eigen volk bedrijven zou men een héél leelijken naam kunnen geven. MOORD DOOR GASVERGIFTIGING. Voor de Haagsche rechtbank had zich gis teren de 41-jarige Janna C. Sch. wegens moord te verantwoorden. Zij werd ervan beschuldigd, dat zij in den nacht van 2 "bp 3 December van het vorig jaar in haar woning aan de Deimanstraat 160 tc 's"-Gravenhage, den 20-jarigen Joh. Hoevenaar door gasver giftiging van het leven had beroofd, welke misdaad zij eerst negen dagen later voor de politie had bekend. De vrouw, een hysterica, had van gas- slangetjes. tuinslang en, stofzuigerbuizen een leiding gemaakt en toen de kostganger H. sliep, liet zij op deze wijze gas uit de keuken naar zijn slaapkamer stroomen, tengevolge waarvan H. om het leven kwam. Daarna ruimde de vrouw de slangencombinatie op cn om den indruk te gekken, dat ook zij het slachtoffer van galbedwelming was gewor den. ging zij in de keuken op den grond liggen, na de gaskraan opengezet te hebben. Dit was ook haar bijna noodlottig geworden want toen de politic, door buren gewaar schuwd. in dc woning kwam. was dc vrouw bewusteloos. Daar een getuigc-deskundigc niet aan wezig was. werd dc zaak uitgesteld tot 25 Augustus. TOEGANGSBEWIJZEN VOOR DF.N NOORDOOSTELIJKEN POLDER. Na 24 Augustus a.s. zal ieder, die zich zonder toegangsbewijs in den Noord-Ooste lijken polder bevindt, daaruit kunnen wor den geweerd. De oude toegangsbewijzen zijn na 1 September ongeldig. Elk bewijs moet ziin voorzien van het stempel van den Dienst der Zuiderzeewerken. Heerengracht no. 2 te 'sGravenhage en van de Directie an de Wieringermeer (Noordoostpolder- verken), postbus 56. tc Zwolle cn van de„ handteekening van den tot uitieiking be- •oegden ambtenaar. Voor hot betreden van den dijk wordt afzonderlijk vergunning verleend, waartoe alleen de kantoren dei' Zuidei-zeewerken bevoegd zijn.' Het proefveld te Kadoelen wordt tot den dijk gerekend. ARRONDISSEMENTS-RKCHTBANK TE HAARLEM. Door de Arrondisscmcnts-Rechtbank Ie Haarlem werd op Dinsdag 18 Augustus 1942 in staat van faillissement verklaard: B. J J. Bruyns, van beroep tuinder, wonende te Be verwijk. Hoflanderwcg 83 Rechter-Commissaris Mr. H. J. Ferwerda. Curator: Mr. J. H. van Wijk, advocaat en procureur te Haarlem Op 20 September zal het echtpaar M. an den BergVis te Wateringen 65 jaar getrouwd zijn. Hot echtpaar heelt 84 klein- achterkl^inkindercn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1