Haarlemsche Courant
Opmarsch in den Kaukasus
duurt voort
Artillerie-duels in
N.-Afrika.
Churchill's bezoek
aan Moskou.
287e Jaargang No. 19&
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, P- kwartaal 3,62,
(r»nco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën J—IS
aun. J.— elke m.m. meer 20 cent. Reclames Oubk«le prijs.
Advertentleabohnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kenncmer
Idltle 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. I cent p. m.m.
tJltr.l Grafische Bedrijven Dam! a te.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
jeelt mede:
„In het gebied van den Kaukasus
wordt de aanval van Duitsche troepen en
ie der bondgenooten met succes voortgezet
tegen hardnekkigen vijandeliiken tegen
stand, onder moeilijke terreinsomstandig-
heden en bij tropische hitte. In de havens
i langs de kust der Zwarte Zee zijn door
ia« bom treffers 12 kustvaartuigen tot zinken
gebracht en een"vrij groot tankschip en 8
raartuïgen voor het vervoer van munitie
jwaar beschadigd.
In dc Noordelijke lus van de groote Don-
kocht zijn volgens de tot dusverre ont
vangen rapporten bij de aanvallen van 15
tot 17 Augustus meer dan 12.800 gevange-
»tn gemaakt en 47 pantserwagens en 252
stokken geschut buitgemaakt of vernietigd.
De zuivering van het terrein duurt voort.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
dg 1** Augustus 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 53. Bijkantoor: Soendn*
plein 17. Tel. Directie I3M2. Hoofdredactie 150S«. RcdacUe 10600,
Administratie 1072». I«25. Soendapleln 1223*. Postgiro 13*55*.
Directie PB. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Wnd. Hoofdredacteuri J. V. BAUDEWVNS.
Verschijnt dagelijks behalve op Zon-
Ondanks terreinmoeilijkheden en tropische hitte
Sedert 30 Juli 1068 vijandelijke pantserwagens vernietigd
In Noordelijke Donbocht 12.800 gevangenen
Activiteit in het Kanaal
Stalingrad.
Op dezelfde wijze moet ook de toestand
voor Stalingrad beoordeeld worden, waar
met de zuivering van de groote bocht van
den Don de slag in de zeer nabije toekomst
wel in een beslissend stadium zal komen.
Hoezeer Stalingrad de zenuw van het Sov
jet-Russische Westelijke front is, blijkt reeds
daaruit, dat de bolsjewistische oorlogslei
ding met buitengewoon groote krachtsin
spanning sedert een maand massa's men-
schen en materiaal in den strijd werpt. Dit
gebied heeft gevechten van zeer grooten
omvang gezien. In het teeken van pantser
wapen en artillerie woedt de strijd voort.
Het ziet er echter naar uit. alsof in dit
offensiefgebied de Duitsche en verbonden
reserves gereed staan voor den sprong om
de groote taak aan te vatten het Sovjet-Rus
sische Noorden definitief van het Zuiden
te scheiden. Wanneer dat zal zijn geschied,
zal'de strategische positie van de Sovjet-
Unie geheel anders zijn.
Kaart van Pelt
In het gebied van den Kaukasus gaat de aanval der Duitsche en verbonden troepen
In harde berggevechten onverminderd voort in dè richting van Wladikawkas en
Grosu.v. Hier is het tweede groote petroleumgebied van den Zuid-Kaukasus gelegen.
Dc Duitsche verbonden troepen hebben na den val van Pjatigorsk, Georgycwsk bezet
en bevinden zich bij het spoorwegknooppunt Prohladnaja.
De opmarsch wordt ondanks moeilijke terreinomstandigheden en tropische warmte
m«t succes voortgezet.
Ten Oosten van Wjasma werden
verscheidene vijandelijke aanvallen,
deels in tegenaanvallen, afgeslagen. In
het gebied van Rzjef viel de vijand
opnieuw op verschillende pqnten met
sterke afdeelingen infanterie en pant
serformaties aan Alle aanvallën werden
afgeslagen. Sedert 30 Juli zijn bij deze
zware afweergevechten in voorbeeldige
samenwerking met afdeelingen der
luchtmacht in totaal 1068 pantserwa
gens vernield.
Ook in de N o o r de 1 ij k e zone van het
front mislukten verscheidene plaatselijke
«anvallen van den vijand. De Finsche lucht
macht heeft in luchtgevechten 11 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten.
In den nacht van 16 op 17 Augustus
is het in het Kanaal tusschen Duit
sche mijnvegers en Engelsche motor-
torpedobooten tot een gevecht gekomen,
waarbij een vijandelijke motortorpedo
boot zoo zwaar beschadigd werd. dat zij
•verloren geacht kan worden. Een Duit
sche boot is niet teruggekeevd. Vèr dra
gend geschut der marine bracht een
door mijnvegers in brand geschoten vij
andelijk schip tot zinken.
Bij overdag ondernomen stovingsvlucli-
ten boven West- en Noord-Duitschland en
bovén het bezette gebied In het Westen ver
loor de vijand in luchtgevechten 5 vlieg
tuigen.
Maandagnacht heeft de Britsche lucht
macht West-Duitsch gebied aangevallen. In
woonwijken van de stad Osnabriick
werd materieele schade en schade aan ge
bouwen veroorzaakt. De burgerbevolking
leed verliezen. Drie der aanvallende bom
menwerpers werden neergeschoten.
Overdag en des nachts heeft de Duitsche
fJchtmacht voor den oorlog belangrijke in-
itallaties aan de Zuidkust en in het Zuid
westen van Engeland met brisant- en
brandbommen aangevallen. Er ontstonden
Wwoestingen én branden.
Zooals reeds in een extra-bericht is
medegedeeld, hebben Duitsche duik-
booten in de laatste 24 uur opnieuw 11
schepen, die in convooi voeren of af
zonderlijk reisden, op den Atlantischen
Oceaan, de Noordelijke IJszee en de
Middellandse!)e Zee. met een totalen in
houd van 72.000 b.r.t., verder een hulp-
kruiser van 12.000 b.r.t.. benevens twee
met troenen beladen schepen in den
grond geboord.
Het D.N.B. meldt nog:
De eerste luitenant Hermann Graf. esca-
6iilekapitein bij een jachteskader. heeft od
M Augustus aan het Oostelijke front ziin
120ste overwinning in de lucht behaald.
Nader wordt door het opperbevel ge
beld. dat zich onder de 12.800 gevangenen,
i* het weermachtbericht van Dinsdag ver
bidt, ook de commandant van een divisie
wjet-infanterie bevindt.
Verrassingen verwacht.
De militaire correspondent van het D.N.B.
mhrijft:
In kringen van militaire deskundigen
ie Berlijn krijgt men den indruk van
nieuwe beslissende ontwikkelingen,
waarvan de afloop uitsluitend van het
initiatief der mogendheden van het Pact
van Drie afhangt. Bestudeert, men de
laatste berichten van het opperbevel
der Duitsche weermacht dan krijgt men
den indruk, dat de Duitsche oorlogs
leiding weer een van haar bekende
twijgperiodes is begonnen, waarvan het
hoofdkenmerk nog altijd de ontplooiing
van bijzonder groote activiteit is ge
weest. Waar. wanneer en in welken
vorm zal het groote offensief in den
Zuidelijken sector van het Oostelijk
front verder gaan"
Dat is de vraag, die iederen militairen
Waarnemer het meest interesseert en die.
Mar men te Berlijn meent, reeds spoedig
worden beantwoord. Als zeker kan
wel thans reeds aannemen, dat na de
JWrwinning van het Kaukasische voor
trein, de Duitsche en verbonden strijd
machten, die naar het hooggebergte opruk
te^ worden gereorganiseerd, want de
frifo in het hooggebergte vraagt andere
methoden en andere strijdkrachten dan de
wnd m de heete vlakte, waar de pantser-
"rmaties heerscheressen over het slagveld
*»ren. -
Italiaansche successen ter zee.
Ritchie en Auchinleck afgezet
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
„Aan het Egyptische front werd een leven
dig vijandelijk artillerievuur met goed gevolg
door onze artillerie beantwoord. Eenige. aan
vallen van vijandelijke pantserwagens werden
onmiddellijk afgeslagen. Bij den nachtelijken
aanval van drie vijandelijke bommenwerpers
in de streek van Mersa Matroeh werden twee
dier vliegtuigen door het luchtdoelgeschut
neergehaald. Twee Curiiss-toestelleo werden
in een gevecht met Duitsche jagers vernield,
een derde door het afweergeschut van een
groote legerafdeeling neergeschoten. Vlieg
tuigen der Spilmogendheden vielen de lucht
en vlootbases van Malta aan. Op een grooten
koopvaarder, die zwaarbeschadigd in een
"sleep voer, werden opnieuw treffers geplaatst.
Te Rome werd Maandag even na 17 uur
luchtalarm gemaakt, daar een vliegtuig van
niet-herkende nationaliteit in de veiligheids-
zóne der stad was gekomen. De jagers, die
onmiddellijk opstegen, constateerden, dat het
een Fransch vliegtuig was.
Een onzer duikbooten. staande onder bevel
van den fregattenkapitein Giovanni Bruno,
heèft op den Atlantischen Oceaan het gewa
pende Engelsche motorschip Medon. het
Amerikaansche s.s. California en een derden,
eveneens bewapenden koopvaarder, tezamen
18.885 ton, getorpedeerd en tot zinken ge
bracht en een ander motorschip van 10.000
ton getroffen."
Generaal Auchinleck en generaal Ritchie
zijn afgezet van hun posten hij het Britsche
leger in Noord-Afrika. De Berlijnsche bladen
zien hierin de gebruikelijke methode
Churchill om zondenbokken te zoeken i
een nederlaag teneinde zelf de-- handen
onschuld te kunnen wasschen
Generaal Alexander is, naar de Britsche
berichtendienst meldt, benoemd tot opvolger
van Auchinleck. Tegelijkertijd wordt gemeld,
dat luitenant-generaal Montgomery als op
volger v^n Ritchie benoemd is tot
dant van het achtste leger.
De afzetting van generaal Auchinleck en
zijn medewerkers wordt door de Romeinsche
ochtendbladen een van die mutaties genoemd.'
die Londen pleegt te ondernemen na iederen
nederlaag. Wat zijn opvolger betreft, her
inneren zij aan de onafgebroken reeks neder
lagen. die generaal Alexander in Burma heeft
geleden.
Wederom Zweedscli schip door
Sowjet-duikboot vernietigd.
Naar uit een officieele Zweedsche mede-
deeling blijkt heeft een Sovjetrussische duik
boot opnieuw een Zweedseh schip aangeval
len. Het Zweedsche stoomschip „Liljevalch"
is Dinsdagmiddag door een duikboot getor
pedeerd. Het stoomschip maakte deel uit var
een naar het Zuiden varend convooi. De be
geleidende oorlogsschepen wierpen diepte
bommen. Omtrent het lot van de bemanning
van het stoomschip zijn nog geen betrouwbare
berichten beschikbaar
Nader wordt gemeld, dat van de bemanning
van 40 koppen voorloopig slechts 7 gered zijn,
terwijl de overige 33 worden vermist.
Het schip werd blijkbaar door 2 torpedo's
getroffen en zonk binnen 25 seconden.
Het Zweedsche ministerie van buitenland-
sche zaken meldt, dat de torpedeering van dit
schip diplomatieke gevolgen zal hebben.
PRÏJSVERHOOGING LEVENSMIDDELEN
IN DE V.S.
Het Amerikaansche prijzencontrólebureau
heeft medegedeeld, dat de levensmiddelen-
orijzen van medio September a.s. af ter
lanpassing aan het algemeene prijsniveau
met gemiddeld 1/ pet verhoogd zullen
worden.
Elk uur 3500 b'rt. naar den
bodem der zee
Met betrekking tot het tot zinken
brengen van elf koopvaardijschepen
der Engelsch-Amerikaansche - ravitail-
leeringsscheepvaart met een gezamen
lijke tonnage van 72.000 b.r.t. en van e'en
hulpkruiser van 12.000 b.r.t. door Duit
sche duikbooten, wijst het opperbevel
der Duitsche weermacht er op. dat in
deze zoo geringe tijdruimte elk uur on
geveer 3500 b.r.t. naar den bodem van
de zee verdween. Sedert het begin van
den oorlog tot den 18en Augustus zijn
alleen door de Duitsche oorlogvoering
ter zee in totaal twintig millioen b.r.t.
vernietigd.
Britsche berichtendienst
spreekt van politiek
„huwelijk".
Het tweedefront.
De Engelsche nieuwsdienst meldt in zake
het bezoek van Churchill aan Moskou, dat
men de onderhandelingen der Ver. Staten
met de Sovjets, die in Juni van dit iaar
hebben plaats gehad, als een „verloving"
kan beschouwen. Churchills onderhande
lingen te Moskou zijn echter als „huwelijk"
te kenmerken, want in bepaalde kringen dei-
Geallieerden is men van meening. dat „uit
dit huwelijk vele nakomelingen zullen voort
spruiten".
Alle mededeelingen. die door de tegen
partij over Churchills bezoek aan Moskou
zijn verstrekt bevestigen, naar men in de
Wilhelmstrasse verklaarde, de in Duitsche
politieke kringen sinds dagen gehuldigde
opvatting, dat hier sprake was van een wan
hoopsdaad. waartoe Churchill besloten had
onder druk van de militaire en politieke
ontwikkeling in de Sovjet-Unie.
Overigens is naar de opvatting van Ber
lijn eën verwijzing naar de meer dan arme
lijke officieele communiqué's voldoends om
te constateeren, dat werkelijke positieve
overeenkomsten wel nauwelijks getroffen
zullen zijn. Of Churchill er in geslaagd is.
Stalin in toom te houden, zullen de komende
gebeurtenissen aantoonen.
De nieuwe reis van Churchill wordt dooi
de Britsch-Amerikaansche pers belicht als
de belangrijkste oorlogsgebeurtenis tot dus-
vei-. Wei is de Londensche pers thans te
leurgesteld over het communiqué van
Dpwningstreet. Men kan werkelijk niet
Veel uit dit communiqué opmaken, zoo kla
gen de bladen. Zelfs de Times duidt in zijn
eerste hoofdartikel over het bezoek van
Churchill aan Moskou aan, dat „geenerlei
terstond tastbare resultaten" te verwach
ten zijn. De Times besluit met te zeggen
.Men moet aannemen, dat het wëderziid-
che begrip niet zoo volledig en succesvol
s geweest als wenschelijk geweest zou ziin,
waarvoor echter beide partners verantwoor
delijk gesteld moeten worden.
Gissingen.
Thans meldt radio Ankara, dat de Sov
jets vooral gewezen zouden hebben op het
gevaar, dat hun in den Kaukasus en het ge
bied van de Wolga dreigt. Om dit gevaar
uit den weg te ruimen, zouden de ^Sovjet-
onderhandelaars de oprichting van een
tweede front in West-Europa geëischt heb
ben en wel zou dit tweede front er nog dit
iaar moeten komen, daar naar de meening
der Sovjets de kansen voor de oprichting
van een tweede front in 1943 aanzienlijk
geringer zouden ziin. Radio Ankara beroept
zich daarbij op inlichtingen uit kringen dei-
Geallieerden en verklaart, dat de bespre
kingen te Moskou inderdaad om bovenge
noemd punt gedraaid hebben.
In de Ver. Staten heeft men ook groote
aandacht voor de ontmoeting te Moskou.
Algemeen heerseht daar eveneens de mee
ning, dat de besprekingen hoofdzakelijk ziin
gegaan over de oprichting van een tweede
front.
De Londensche correspondent van de
Suisse meldt echter over de reactie, die hef
sommuniqué bij het Londensche publiek
Maandag heeft gewekt: tegen den aVond
had men zekere personen hooren beweren.
Jat Stalin er mede accoord was gegaan En
geland en Amerika een veel uitgebreider
:rmiin te geven voor de oprichting van
een tweede front. Dat oeteekent met an
dere woorden, aldus de correspondent van
het Zwitsersche blad. dat Stalin zich er in
geschikt heeft te wachten tot 1943. Dan
meldt de correspondent nog. dat die mee
ning in bevoegde kringen geenszins qnom-
-tootelijk geacht wordt. Men geeft toe, dat
het op het oo'genblik niet mogelijk is. vol
komen betrouwbare berichten over deze
kwestie te krijgen.
Churchill te Cairo.
Naar de Britsche berichtendienst uit
Cairo meldt, is daar over Churchills be
zoek een verklaring gepubliceerd, waarin
gezegd wordt, dat Churchill in gezelschap
was van den chef van den generalen staf
van het Britsche Rijk. Sir Allen Brooke.
Met de militaire commandanten en andere
Engelsche autoriteiten in het „Midden
Oosten" zijn besprekingen gehouden. De
premier van de Unie van Zuid-Afrika,
Smuts, en de opperbevelhebber in Indië.
generaal Wavell. waren te Cairo gekomen
om aan de besprekingen deel te nemen.
Churchill is ontvangen door Koning Fa
roek en den Egyptischen minister-president.
Nahas Pasja, Met den Britschen minister van
staat Casey en den Britschen ambassadeur.
Sir Miles Lampson. heeft Churchill den al-
gemeenen toestand in het „Midden-Oosten"
de revue laten passeeren.
Steeds grooter isoleering van
Australië
Nieuwe berichten over de actie der Ja-
pansche duikbooten in Australische wate-
■en in begin Augustus melden, dat de ope
raties zich over éten groot gebied uitstrek
ten. Een der schepen werd b.v. in de buurt
van Nieuw-Caledonië tot zinken gebracht.
Volgens de Asahi Sjimboen blijkt uit deze
actie en uit het verloop van den zeeslag bij
dé Salomonseilanden, dat de isoleering van
Australië steeds doelftreffender wordt. Se
dert het uitbreken van den oorlog hebben
Japan^che duikbooten in totaal 117 schepen
met een gezamenlijken inhoud van-.885'000
ton tot zinken gebracht. De belangrijke En
gelsche zeeroutes werden daardoor in hooge
mate belemmerd, zoo niet onbruikbaar ge
maakt.
Te Waalwijk is de zeventienjarige jongen
Verhoef in aanraking- gekomen met de elec-
trische draden van een lantaarnpaal, waarin
hij tijdens het spel was geklommen. Hij
stortte dood naar beneden.
In den leeftijd van 45 jaar is te Nieuwer
Amstel. waar hij met vacantie vertoefde,
overleden dr. S. Wartena. rector van het
Stedelijk Gymnasium te Leeuwarden.
De opperbevelhebber der Duitsche marine. Groszadmiral Raeder, bracht dezer dagen
een bezoek aan de Kanaalkust en heeft zich hier overtuigd van de strijdvaardigheid
der marine-eenheden en de kustverdediging. Tijdens de bezichtiging van een flot
tielje mijnenvegers in een haven. (Scheri Fellinga P.K. Rademacher Pax Holland c)
Tweede front geheel
van de baan
Churchill's bezoek aan Moskou.
De Londensche correspondent van Svenska
Dagbladet meldt, dat het officieele commu
niqué over Churchill's bezoek aan Moskou te
Londen gepubliceerd is eenige uren nadat
,door een vreeselijke fout van de Ameri
kaansche censuur" de aangelegenheid in de
vereenigde Staten bekend was geworden
De correspondent meldt, evenals die
van de Stockholms Tidningen, dat het
waarschijnlijk Churchill's voornaamste
dool was. Stalin er op voor te bereiden,
dat van een tweede front in den vorm
van een landing in West-Europa dit jaar
niets meer kan komen, Stockholms Tid
ningen schrijft bovendien, dat het Engel
sche volk niet meer ^an een tweede front
gelooft en door het zwijgen van het com
muniqué daarover zijn meening beves
tigd ziet.
Men is tc Londen steeds meer tot de over
tuiging gekomen, dat de wapening der Weste
lijke mogendheden nog niet het stadium
bereikt heeft, dat een dergelijke onderneming
kans op succes zou geven. Churchill heeft er
waarschijnlijk ook op aangedrongen, dat de
Sowjet-ambassadeurs te Londen en Washing
ton een gereserveerde houding aannemen,
omdat zij tot dusverre een propaganda voor
het tweede front gevoerd hebben, die voor
de regeeringen van Engeland en Amerika zeer
lastig geweest is. Een voortzetting van die
propaganda zou verdeeldheid \n de openbare
mcening veroorzaken en de positie van Chur
chill en Roosevelt ondermijnen. Of Churchill
in dit opzicht succes heeft gehad, zou moeten
blijken uit de uitlatingen van Maisky en
Litwinof in den komenden tijd.
Luchtacties hoven West-
Europa
Norwich wederom bestookt
Tijdens systeemlooze storingsvluchten heb
ben Sowjet-vliegtuigen in den loop van van
nacht, naar aan het D.N.B. wordt gemeld,
bommen geworpen op verscheidene plaatsen
in Oost-' en West-Pruisen. In woonwijken,
der burgerbevolking ontstond geringe schade'
aan huizen. Twee der aanvallers werden
neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigens hebben in den
afgeloopen nacht militaire- en economische
installaties van Norwich gebombardeerd. Er
ontstonden langdurige branden. Alle vlieg
tuigen keerden op hun steunpunten terug
Licht Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
gisteren tijdens een aanval bij daglicht een
kuststad in het Zuid-Oosten van Engeland
met bommen bestookt en aanzienlijke schade
aangericht in militair economische instal
laties. Andere Duitsche gevechtsvliegtuigen
waren opgestegen voor bewapende verken
ning over zee. Alle Duitsche vliegtuigen keer
den op h,un steunpunten terug.
De Britten zijn gisteren in den loop
den dag herhaaldelijk de Belgisch-Noord-
Fransche kust genaderd. Zt] werden nog voor
het bereiken van het kustgebied gedwongen
rechtsomkeert te maken. Bij eigen jacht-
aanvallen schoten Duitsche jagers twee
Spitfires en een bommenwerper van het type
Vickers-Welljngton neer.
NOOR SCHE HANDELSTONNAGE ONDER
DIRECT BEHEER VAN LONDEN.
Naar het Noorsche blad Aftenposten
meldt, eischt de Britsche admiraliteit in
overleg met de regeeringen van Engelana
en de Ver. Staten en van de Noorsche emi-
grantenregeering de volledige overdracht
op van de* geheele Noorsche handelston
nage. Deze maatregel zou ten gevolge heb
ben. dat de emigrantenregeeri.ng in geen
enkel opzicht meer iets te maken zou heb
ben met de Noorsche schepen. Voor den
leider der emigrantenregeering. Nijgaards-
vold. was deze eisch. zoo meldt Aftenposten,
een bittere pil.
INDUSTRIALISATIE IN TURKIJE.
Naar uit Izmir wordt gemeld zijn de werk
zaamheden aan een nieuwe papier- en van
een nieuwe cellulosefabriek zoover gevor
derd. dat nog dit jaar met de productie kan
worden begonnen. Turksche arbeiders ziin
naar Duitschland gezonden om zich daar te
bekwamen in de papier- en céllulosefabri-
cage. Voorts zal dit jaar nog word(*i over
gegaan tot den bouw van een chloor- en
soda fabriek.
Mexicaansclie soldaten op
eilanden in Stillen Oceaato
Volgens een bericht uit Mexico heeft de
Mexicaansche regeering bekend gemaakt,
dat Mexicaansche soldaten zijn gelegerd op
de Revill A-Gigedo-eilanden in den Stillen
Oceaan. Deze maatregel is genomen, aldus
het communiqué om een eventueelen Japan-
sche coup de main te voorkomen.
HONGKONGDOLLAR VERDRONGEN.
Dc militaire yen is thans vrijwel de eenige
•aluta geworden, welke in Hongkong gebruikt
wordt.
Onmiddellijk na de verovering van
Hongkong had dc Hongkongdollar een
waarde van '/2 militaire yen. Na de on
langs door den Japanschen gouverneur door
gevoerde herwaardeering werd de verhouding
Hongkongdollarmilitaire yen vastgesteld op
4-1. Volgens des laatste berichten uit Hong»
kong nemen de financieele autoriteiten, de
post- en telegraafkantoren alsmede de open
bare bedrijven nog slechts de militaire yen
ter betaling aan, terwijl sinds U) Augustus j.L
de rijst- en suikerverkoopmaatschappijen
eenzelfde gedragslijn volgen. Dit beteekent
een vrijwel geheel terugdringen van den
Hongkongdollar als betalingsmiddel, waar
mede bij de reorganisatie van de finar.cieele
erhoudingen in Nanking-China spoedig re
kening zal worden gehouden.
Barricaden te Arkonam
Nieuwe onlusten in Br. Indië
Naar de Britsche' berichtendienst uit Ma
dras meldt, is het te Arkonam opnieuw tot
ernstige onlusten gekomen. Ongeveer
10.000 Indiërs hadden barricaden opgewor
pen en boden de politie tegenstand, toen
deze de menigte trachtte verspreiden. Daar
charges met den knuppel geen resultaat
hadden, aldus het bericht, schoot de po
litie met scherp, zóodat er dooden en ge
wonden waren.
Ook uit Calcutta. Lucknow en Naghpoer
worden bloedige onlusten gehield.
EENHEID IN DUITSCHE EN
ITALIAANSCHE ONDERWIJSMETHODEN
Nadat de Rijksbestuurder van de Na
tionaal-socialistische leerarenvereeniging.
Gauleiter Wachtler, het voorzitterschap had
overgenomen van het Duitsche comité voor
openluchtonderwijs, is hij tevens voorzit
ter geworden van het internationale comité,
dat hiertóe was opgericht.
De basis, waarvan dit comité bij haar
werkzaamheden uitgaat, zal de Duitsch-Ita-
liaansche werkgemeenschap voor openlucht
opvoeding zijn. die te Bayreuth werd op
gericht. De beide staten, die reeds zoo sterk
in hün wapenbroederschap zijn verbonden,
geven daarmede opnieuw een bewijs, dat
zij ook op het gebied van de opvoeding van
plan zijn, hun deel bij te dragen tot de
nieuwe orde in Europa.
GROOT DEEL DER FRANSCHE TEXTIEL-
ARBEIDERS NAAR DUITSCHLAND.
Naar de Secretaris-Generaal van dc Fran-
sche textielindustrie mededeelde, heeft een
aanzienlijk deel van de Fransche textielarbei
ders zich bereid verklaard in Duitschland te
gaan werken. Verschillende bedrijven hebben
aangeboden in hun geheel naar Duitschland te
gaan. De bereidwilligheid van de Fransche
textielindustrie moet worden toegeschreven
aan het fett, dat deze bedrijfstak in Frankrijk
reeds sedert twee jaar sterk te lijden heeft
onder gebrek aan grondstoffen en de produc
tie belangrijk heeft moeten inkrimpen. (E.P.)
DE RADIO IN ZWEDEN.
Volgens de jongste gegevens, vastgelegd in
het verslag van de Zweedsche P.T.T. k>ver
1941, zal binnenkort vergunning no
1 600.000 voor het houden van een radio
toestel worden uitgegeven, d.w.z. dat op
ongeveer iedere 4 Zweden een radiotoestel
voorkomt. Aangezien de luistervergunning
den luisteraar 10 kronen per iaar kost.
ontvangt de staat thans dus 16 millioen
kronen per jaar uit deze bron.
Sport vereenigt vele menschen
Rede v&n prof. dr. J. van Dam
Tijdens een congres van sportjournalisten
in Valkenburg, heeft prof. dr. J. van Dam,
secretaris-generaal van het departement van
Opvoeding, Wetenschap en Kultuurbescher-
ming, een rede gehouden en daarbij herin
nerd aan het verband, dat ontstaan moet
tusschen de overheid en de sport. Hij moti
veerde het ingrijpen van den staat in de
sport aldus: le. de sport vereenigt vele men
schen tot een gemeenschappelijk doel en is
dus politiek: 2e. de lichamelijke en dus ook
de geestelijke schoonheid van een volk is
slechts mogelijk door een intensieve sport
beoefening: 3e. de nationale sport-represen
tatie van Nederland in het Nieuwe Europa i?
volksbelang en dus staatsbelang.
Prof. Van Dam zette uiteen, dat sport ver
bonden moet zijn, niet met de politiek var
allen dag, niet met de partijpolitiek, zooals
ook heden ten dage nog veel voortkomt, doch
met de politiek van de groote lijn.
Ten aanzien van de lichamelijke weerbaar
heid van ons volk is het ingrijpen van de
overheid in de sport noodzakelijk en voor de
hand liggend. Het is een eminent belang van
den staat, den moeden werker weer klaar te
maken voor zijn taak van den volgenden
dag en daarin'ligt voor de sport een groote
taak. Vooral financieel kan de regeering in
dezen veel werk verrichten door het beschik
baar stellen van subsidies voor het aanleggen
van sporterreinen, sintelbanen, zwembaden
en het oprichten van een sportschool, waar
sportleiders worden geschoold.
Dat Nederland zich in Europa een nieuwe
en belangrijke plaats moet ^-verwerven
evident en dat daarbij de internationale sport-
representatie een belangrijke rol kan spelen
is eveneens duidelijk.
Hierbij zal dus de staat te letten hebben
op de individueele sportprestaties der kam
pioenen. In dit verband herinnerde prof. Van
Dam nog aan zijn onderhoud met den Rijks-
sportfuehrer Von Tschammer und Ostea.
waarbij o.m. de oprichting van een Europee-
schen sportbond ter sprake kwam
Dit alles is nog toekomstmuziek, doch spre
ker was er van verzekerd, dat Nederland in
die Europeesche sportgemeenschap de plaat!
zal innemen, die het toekwam.
Stadskinderen op het
platteland
Een waarschuwing
Het onderbrengen van stadskinderen op
het platteland in gezinnen, voor korteren of
langeren duur, neemt de laatste maanden een
rij belangrijken omvang aan. Ieder, die het
goed met de jeugd meent, zal zich hierover
Sheugen. Toch is het noodzakelijk een waar-
uwendp stem te laten hooren tegen het
klakkeloos uitzenden van kinderen zonder
behoorlijk medisch onderzoek of toezicht. Er
dreigt n.l. gevaar van de uitzending naar ge
zinnen, waarmede geen enkele deskundige
instantie bemoeienis heeft, zoodat geen waar
borgen bestaan tégen het samenbrengen van
gezonde met zieke kinderen of tegen plaat
sing in milieux, waar besmettingshaarden aan
wezig zijn. Men denke hierbij mèt name aan
de tuberculose en de diphterie, twee besmet
telijke ziekten, waartegen waakzaamheid
meer dan ooit op haar plaats is.
DE WAKE SCHULDIGEN
Bs. Onder de vele brieven die wij
iederen dag weer ontvangen, was cr van
daag ook een, waarin een arbeidersvrouw
zich bitter beklaagt over het feit, dat de
prijzen van vele voedingsmiddelen, welke
nog buiten de distributie verkrijgbaar zijn,
zooals visch, niet in haar bereik liggen en
dat ook tal van wél gedistribueerde arti
kelen te duur zijn.
Wie eerlijk de dingen zien wil zooals ze
zijn, zal moeten toegeven, dat er inder
daad toestanden bestaan, die het uiterst
moeilijk maken met een arbeidersinkomen
het huishouden te doen. De opmerking,
dat de Overheid deze onbillijkheden moet
doen verdwijnen, gesteld van deze zijde,
is dan ook alleszins verklaarbaar. In wezen
ligt de zaak echter even anders dan de
meesten geneigd zijn haar te zien.
Behalve dan dat een voedingsmiddel al«
isch, waarvoor in dezen tijd abnormale
risico's genomen moeten worden, terwijl
de -vangsten uiteraard beneden de nor
male van vredestijd blijven, dient men er
voor de meeste artikelen rekening mede te
houden, dat de Overheid te maken heeft
met buitengewone, omstandigheden. Wan
neer bovenaien velen uit het eigen volk
samenspannen ter bereiking van egocentri
sche doelen en een groote massa van
volksgenooten zich bijna geniaal toont in
het bedqnken van middelen om elkaar te
bedriegen, wel dan is er geen Overheid die
het niet moeilijk heeft en dan moeten dc
arme en de arbeider wel het gelag betalen.
Deze toestand wordt bovendien nog ver
ergerd door de omstandigheid, aat de
meeste minder goed gesitueerden niet eens
beseffen van welke zijde het gevaar dreigt
en niet inzien waar en hoe uitkomst ge
boden wordt.
Het schandaal in Loosdrecht waar alles
te kust en te keur verkrijgbaar was, waar
gegeten en gedronken werd als vóór den
oorlog en het werkwoord „bunkeren" in de
mode kwam, staat heusch niet op zich zelf.
Nog altijd is het de klasse van lieden welke
vóór den oorlog met het goede dezer aarde
gezegend was, die levensmiddelen weg-
koopt vóór de Overheid, de distributie, ae
arme of de arbeider er aan te pas kunnen
komen. Het zijn deze menschen die den
mond vol hebben over „landverraders",
„bijltjesdag", „herstel van den ouden toe
stand", enz., omdat zij er werkelijk heel
wat bij te verliezen hebben, indien het
Nationaal-Socialisme er in slagen zou voet
te krijgen in ons volk en toestanden te
scheppen, waarbij de eene volksgenoot niet
meer parasiteeren kan op den anderen.
Het zjjn deze mensehen die dag-in-dag-uit
laster verspreiden, hits- en fluistercam
pagnes op touw zetten en intusschen zich
ten koste van hun minder bedeelde volks
genooten te goed doen. Bij den groente
boer koopen zij voor grof geld de beste
groenten, bij den slager .het vetste vlecsch
en overal zoeken zij adressen waar gekocht
kan worden zonder bon. Het is niet over
dreven, wanneer men vaststelt, dat zij,
naast de officieele distributie, probeeren
nog eens een eigen distributie tc hebben.
Laag.gewin en minderwaardige hebzucht
zetten groote categorieën van ons volk aan,
om deze wijze van voedsel-verwerving te
cultiveeren. En het resultaat? Op de vei
lingen wordt zoo weinig mogelijk aange
voerd, de huisvrouw, die niet aan deze
praktijken mee doet, moet in de rij staan,
of krijgt niet wat haar toekomt. De han
delingen van zekere Nederlanders werken
als een blokkade-systeem voor binnen-
landsch gebruik, door de eigen bevolking
uitgevoerd op vrouwen en kinderen, op
mannen die door dagelijkschen arbeid in
het onderhoud der gezinnen moeten voor
zien.
Tegenover een dergelijke mentaliteit, die
gebaseerd is op een volslagen gemis aan
'liefde voor de gemeenschap, die het Neder-
landsche volk per se blijft indeelen in klas
sen van genieters en gebreklijdenden, past
maar één hpuding: er zonder genade op los
slaan! De kooper zoowel als de verkoopcr
moeten zwaar gestraft worden. Dat de
overheid dit trouwens reeds ingezien heeft,
blijkt uit de dezer dagen gevelde vonnis
sen, die een aanzienlijk stijgende tendenz
vertoonen. En het is niet alleen tegenover
den zwarten handel, dat opgetreden moet
wordqn. Ook in den normalen-handel komt
het maar al te vaak voor. dat de winkelier
noodeloos de prijzen opdrijft. Zoo zagen wil
gister nog een voorwerp in Bloemendaal
voor 12 cent geprijsd staan en hetzelfde
precies hetzelfde in Haarlem voor....
l'A cent! Geld heeft bij deze heeren geen
waarde, zoolang het zich in handen van den
verbruiker bevindt, wèl zoodra zij het zelf
bemachtigd hebben.
Er zijn er velen, die met het woord „land
verrader" opstaan en naar.bed gaan, men
moet ze in deze kringen zoeken: wat zij
zelf tegenover het eigen volk bedrijven zou
men een héél leelijken naam kunnen geven.
MOORD DOOR GASVERGIFTIGING.
Voor de Haagsche rechtbank had zich gis
teren de 41-jarige Janna C. Sch. wegens
moord te verantwoorden. Zij werd ervan
beschuldigd, dat zij in den nacht van 2 "bp 3
December van het vorig jaar in haar woning
aan de Deimanstraat 160 tc 's"-Gravenhage,
den 20-jarigen Joh. Hoevenaar door gasver
giftiging van het leven had beroofd, welke
misdaad zij eerst negen dagen later voor de
politie had bekend.
De vrouw, een hysterica, had van gas-
slangetjes. tuinslang en, stofzuigerbuizen een
leiding gemaakt en toen de kostganger H.
sliep, liet zij op deze wijze gas uit de keuken
naar zijn slaapkamer stroomen, tengevolge
waarvan H. om het leven kwam. Daarna
ruimde de vrouw de slangencombinatie op cn
om den indruk te gekken, dat ook zij het
slachtoffer van galbedwelming was gewor
den. ging zij in de keuken op den grond
liggen, na de gaskraan opengezet te hebben.
Dit was ook haar bijna noodlottig geworden
want toen de politic, door buren gewaar
schuwd. in dc woning kwam. was dc vrouw
bewusteloos.
Daar een getuigc-deskundigc niet aan
wezig was. werd dc zaak uitgesteld tot 25
Augustus.
TOEGANGSBEWIJZEN VOOR DF.N
NOORDOOSTELIJKEN POLDER.
Na 24 Augustus a.s. zal ieder, die zich
zonder toegangsbewijs in den Noord-Ooste
lijken polder bevindt, daaruit kunnen wor
den geweerd. De oude toegangsbewijzen zijn
na 1 September ongeldig. Elk bewijs moet
ziin voorzien van het stempel van den
Dienst der Zuiderzeewerken. Heerengracht
no. 2 te 'sGravenhage en van de Directie
an de Wieringermeer (Noordoostpolder-
verken), postbus 56. tc Zwolle cn van de„
handteekening van den tot uitieiking be-
•oegden ambtenaar.
Voor hot betreden van den dijk wordt
afzonderlijk vergunning verleend, waartoe
alleen de kantoren dei' Zuidei-zeewerken
bevoegd zijn.' Het proefveld te Kadoelen
wordt tot den dijk gerekend.
ARRONDISSEMENTS-RKCHTBANK TE
HAARLEM.
Door de Arrondisscmcnts-Rechtbank Ie
Haarlem werd op Dinsdag 18 Augustus 1942
in staat van faillissement verklaard: B. J J.
Bruyns, van beroep tuinder, wonende te Be
verwijk. Hoflanderwcg 83
Rechter-Commissaris Mr. H. J. Ferwerda.
Curator: Mr. J. H. van Wijk, advocaat en
procureur te Haarlem
Op 20 September zal het echtpaar M.
an den BergVis te Wateringen 65 jaar
getrouwd zijn. Hot echtpaar heelt 84 klein-
achterkl^inkindercn.