Prof. Goedewaagen over de sport en
den sportjournalist.
AAMBEIEN
WÜsal
WW*.
^msïb
SCHOOLBOEKEN
STADSNIEUWS
De nieuwe bonnei
Opleiding of herscholing van
den sportjournalist een eisch
van den tijd. - Ook een advi-
seerende taak is voor hem
weggelegd
Het kamp der sportjournalisten te Val
kenburg is Donderdag gesloten door den
secretaris-generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten,- prof. dr.
T. Goedewaagen, met een rede over „De
sport en de sportjournalist".
De sport, zoo betoogde spreker, is een
onderdeel der lichamelijke opvoeding van
den volksgenoot, die begint met de eenvou
dige lichaamsbeweging van het kind bin
nen het kader van het gezin, om daarna
binnen het schoolverband uit te groeien
tot methodisch geleid# lichamelijke ont
wikkeling en te eindigen in het corpsver-
band van vrije vereenigingen met de sport,
waarin het wedstrijdelement naar voren
komt en de krachten van den enkeling aan
die van anderen gemeten wordt. Dit is wat
Nietzsche bij de Grieken de agonale levens
stijl heeft genoemd, het voortdurend op alle
terreinen der maatschappij in het strijd
perk staan, teneinde in edelen wedijver,
sportief, een selectie tc krijgen der besten
en zoo het geheel der volksgemeenschap
te dienen. De sport is de meest volledige
vorm van lichamelijke opvoeding omdat
zü den mensch veelzijdig vormt.
Wat dan wel het doel van de sport is?
Dit iaat zich niet in een enkele korte for
mule omschrijven. Haar doeleinden zijn
veel en velerlei. In de eerste plaats wordt
de sport beoefend uit tijdverdrijf, uit ont
spanning na inspanning en in zooverre is
de sport een spel, door den mensch spelen
derwijs gevoerd. Haar beteekenis reikt
evenwel veel verder. Haar tweede, belang
rijker. doel is het scheppen van de voor
waarden van een gezond lichaam, en ten
slotte van een gezond volkslichaam, bevor
dering der volksgezondheid. Niet op de in-
dividueele prestatie .op zich zelf komt het
in de sport aan, niet om de eer van
enkeling of groep gaat het in de sport,
maar om de prestatie en de eer van heel
het volle. Dit :s het ethos van den sports
man, althans behoorde het te zijn. Onze
tijd, die de volksche opvoeding in zijn vaan
geschreven heeft, heeft hiervoor meer oog,
dan de nu afgeloopen periode van het li
beralisme, dat slechts de vrijheid, van den
enkeling heeft gekend.
Nog verder gaat de strekkmg van de
sport. Zij werkt in hooge mate gemeen-
schapsvormend, zoowel door het element
der wedijver als door dat der solidariteit.
Zij vormt het karakter: uithoudingsvermo
gen, ridderlijkheid, moed en zelfbeheer-
sching en het is om die redenen, dat de
Grieksche dichter de athleten en sports-
lieden heeft bezongen voor een volk, dat
agonaal van aanleg was. De club, de bond,
ja de volksgemeenschap, de stam en het
ras ten slotte, alle gemeenschapsvormen
van laag tot hoog, staaji bij de sport
beoefening op het spel. Alleen de sports
man,, die van deze hooge waarden iets be
seft, beantwoordt aan de eischen van het
Olympisch ideaal, dat voorgoed gebroken
heeft met het individualisme.
De sport, zpo betoogde &pr. heeft zelfs
een geestelijke strekking. Wij m.enschen
van deze eeuw weten dat lichaam en geest
gebn gescheiden grootheden zijn. Ons
levensideaal is niet meer dualistisch, maar
is gebaseerd op de organische eenheids
gedachte, die lichaam en geest verbindt.
Daarom heeft voor ons de sport een geeste
lijke beteekenis. Wij zouden het niet meer
vreemd vinden, wanneer Faust op zijn
levensweg, zooals Goethe dien heeft ge
schilderd zich ook aan sport neen niet
„bezondigd", maar vervolmaakt had.
Het is evenwel niet voldoende, dat een
volk, zooals wij thans gelukkig overal zien.
zijn levenskracht in de sport uitleeft en
verhoogt. Haast even belangrijk is het, dat
een volk over de doeleinden der sport ook
wordt voorgelicht. De eerste sportjourna
listen waren dichters als Homerus, Pinda
rus en Vergillus, toen zij nauwkeurig de
verrichtingen van athleten, roeiers en an
deren beschreven en hun nederlagen en
overwinningen boekstaafden. Bij hen allen
stond evenwel een gemeenschapsideaal oo
den achtergrond, ja zelfs de religieuze idee
was daaraan niet vreemd. Evenzoo moet de
sportjournalist, ook de-radio-reporter en
de cameraman zich steeds bewust zijn, dat
hij zijn volk zoo moet voorlichten over
sport en spel, dat het uit zijn verslag en
beschouwing leert, hoe eminent deze vorm
der lichamelijke opvoeding' wel is, waar
het er om gaat, ons volk tot'wederopstan
ding te wekken en het in te schakelen in
de groot-Gerrnaansche ruimte, waarin het
naar wezen behoort.
Prof. Goedewaagen wees in d:t verband
op de politieke en geestelijke beteekenis
van de turnbewegingen van. Va ter Jahn en
Konrad Henlein in de Duitsche eenwor
ding. Zoo liggen de plichten van den sport
journalist: zijn volk te wijzen op het orga
nische verband in heel de lichamelijke
vorming en het te overtuigen van de. waar
heid, dat ons volk in een gejond lichaam
ook een gezonden geest behoeft.
Daartegenover staan dan de rechten van
den sportjournalist dat hij aan het blad,
waaraan hij verbonden is voor vol wordt
aangezien, dat dit soort journalistiek, als
zijnde zoo gewichtig voor de volksvoorlich
ting, in handen komt en blijft van beroeps
journalisten en niet van keuvelende beun
hazen, dat zijn sociale positie verbeterd
wordt, dat hij een dergelijke opleidmg
krijgt, waarin zijn vakbekwaamheid woRjt
gevormd of een herscholing, die haar her
stelt en hooger opvoert, dat hij allengs een
beroepsstand gaat vormen, dat zijn rol van
Asschepoester temidden der groote heeren
beëindigd wordt. Deze rechten evenwel
hebben zijn plichtsvervulling tot voor
waarde.
Spr. zag ook een belangrijke adviseeren-
de taak voor deze journalisten weggelegd,
zoowel t.a.\#. het departement van O.. W.
en K.. waaronder de lichamelijke opvoe
ding ressorteert, als voor zijn eigen depar
tement. Hij sprak de hoop uit, dat dit
contact steeds sterker moge worden. Wie
ons volk moet voorlichten, heeft alle ter
reinen der maatschappij te bestrijken en
moet zich steeds weer zelf laten voorlich
ten door deskundigen uit alle kringen en
alle vakken. Dat de sportjournalistiek
een „vak" wordt, is een zegen. Laat het
echter geen „vakje" worden, doordat men
het verband met het geheel vergeet. In de
verwachting, dat de in Valkenburg door-
rachte aagen rijke vrucht mogen dra
gen, sloot prof. Goedewaagen het kamp.
U-VUR (iÊBN VELD5ü\(b
IN l6r~ Ti^AM TE !NOVAE.(NJ..
EDUR OP C'H É&URT 6AAT
vk e 'SNÉLLéCt, E-N V-
Vl_ 5». !_u PR£.TT l<L>e C^J
Pol»noon-3*ym-P*x Holland m
NleUgeenkwtmeerl
Zvritsal Aambeiea-
xaH brengt direct
verlichting, ook bij
verwaarloosde ge
vallen.
PÓT F 075
TUBE F.1 -
AAMBEIENZALFc/ZETPILLEN
Z W 1 X S AL-FABRIEKEN
AGENDA
VRIJDAG 21 AUGUSTUS.
Gebouw De Hoofdwacht. Gr. Markt. Ten
toonstelling van „gapers". 2—5 uur.
Palace: Haremgeheimen, 2, 6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt: De geprolongeerde echtgenoot,
2.30, 6.30. 8.45 uur.
Luxor: Nanette, 2.30, 6.30, 8.45 uur.
Frans Hals: De vrouw zonder verleden.
2.30, 6.30. 8.45 uur.
Moviac: Dik Trom, 10, 2, 4. 7 en 9 uur.
ZATERDAG 22 AUGUSTUS.
Gebouw De Hoofdwacht. Gr. Markt. Ten
toonstelling van „gapers". 25 uur.
Bioscopen en theaters: voorstelling des mid
dags en des avonds.
W.n. Hoofdredacteur J. V. Eaudewyns, Haar
lem. Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F. C
Dcrks. Haarlem. Chef'van Dienst en Stad- S. R
Kuiper. Haarlem (afw.) Sport en Stad: A. Over-
meer. Heemstede Buitenland: J C van der Laag
Heemstede. Haagsch Redacteur: B. Korsten,
Heemstede. Binnenland: J. A. Steen Jr., Zand-
voort (afw.). Nieuws en reportage voor Velsen
en omgeving: J. J. E. van Baarse!, Ijmulden
(afw.). Advertenties D. A. J. Spek, Haarlem.
ZWEMMEN
De 1 k.ra. te Heemstede
Opening der zwemweek
De Heemsteedschp Zwemweek zal Zaterdag
middag 22 Augustus worden geopend met het
verzwemmen van den 1 K.M wedstrijd in de
Jachthaven en de Van Merlenvaart te Heem
stede. De start vindt plaats in de Jachthaven
om 3 uur.
De inschrijvingen voor dezen wedstrijd over
treffen die van vorig jaar. Niet minder dan SI
dames en heeren. allen lid van aangesloten
kringvereenlgingen. zullen te water gaan. Bij
de heeren-sehoolsiagklasse zhn evenals vorig
jaar de gebr. Spaanderman wederom favoriet,
terwijl in de klasse vrije zwem Wijze voor dames
de winnares van vorig jaar mej. M. Zieren
wederom van de partij is. Gezien haar bijzondere
prestatie toen verricht, maakt zu ook nu weel
een goede kans, alhoewel nu de concurrentie
zwaarder is.
In het groote heerennummer komen 33 zwem
mers aan de start w.o. ven Merkèsteyn, zoodal
het niet twijfelachtig is, wie dit nummer za:
winner. Daarnaast vinden wij onder de deel
nemers A. H. Sipkema. F. de Geest, M. Mauri'z
van H.P.C., terwijl v. d. Boogaerde van D.W.R.
en de zwemmers van V.Z.V. en H.V.G.B. even
eens van de partij zijr..
De Inzet van dit nummer is de H. D. wissel
beker, sinds vorig jaar in bezit van H. P. C.
Na afloop var. den 1 K.M. wedstrijd zal een
begin worden gemaakt met het nummer-500 M.
schoolslagzwemmer voor leden vifn reddings
brigades. Hiervoor blijkt een nog grootere be
langstelling te bestaan. In totaal nemen 42 da
mes en 4? heeren van de Heemsteedsche. de
Z3ndvoons#he. de Bloemandaalsche en de Haa:-
lemsehe Reddingsbrigade hieraan deel. Dè
hoofdprijs voet-dezen wedstrijd is de prachtige
wisselbeker, beschikbaar gesteld door de Zand-
voortsche Reddingsbrigade en welke voor de
eerste maal za» worden uitgereikt. Onder de
deelnemers bevinden zich de kampioenen van
Nederland popdulken H. Haase en C. H. Vrught.
Verder de heer Geerts, mej. Verschoor en veie
andere vooraanstaande brigadeleden.
DAMMEN
HULDIGING HAARLEMSCHE KAMPIOENEN
Woensdagavond J.t vond in het clublokaal
van Damclub Oosterkwartier, in het wijkgebouw
van de Ned. Hei v. Kerk. Ged. Oude Gracht 104
te Haarlem, de huldiging plaats van de Haar-
lemsche kampioenen.
Ter gelegenheid hiervan werd door den Haar-
lemschcn hoofdklasse-kampioen Yme de Jong,
een simultaan-seance gegeven, waaraan door 23
geoefende clubspelers werd deelgenomen, zoo
dat de simultaanspeler geen gemakkelijke taak
had.
Deze séance werd door den secretaris der
Haarlemsehe ravon-commissie van den Districts-
bond Noord-Holland, den heer H. A. van Abs
geopend, waarna de simultaanspeler zijn wan
deling langs de borden aanving.
Om c.a. 9 uur werd deze séance onderbroken
en werden de nieuwe Haarlemsehe kampioenen
Yme de Jong (hoofdklasse). A. Miedema (le
klasse). W. F. van Leuffen (2e klasse) en G. J-
Steenklst (3e klasse) door den voorzitter der
Haarlemsehe rayon-commissie, den heer J. W.
van Dartelen, op hartelijke wijze gehuldigd en
weiden aan hen de kampioensprijzen uitgereikt.
voorts werden de in.de afgeloonen wedstrij
den om de persoonlijk^ kampioenschappen van
Haarlem behaalde prijzen aan de overige prijs
winnaars overhandigd en wel: ,P. J. van Dar
telen en W. de Jong (2e prijs hoofdklasse): T
B. Dlnkla (2e prijs le klasse). J. Holm (3e pn|s
lc klasse): G. de la Rie en H. L. Philippo (2e
prijs 2e klasse); P. J. van Nunen en G. v. d.
Klugt (2e prijs 3e klasse).
Hierna voerde Oosterkwartier's .voorzitter, de
heer J. P. van Eijk nog het woord, die aan
het slot van zijn rede hulde bracht aan de Haar
lemsehe rayon-commlsslc voor het belangrijke
werk. dat zij voor de organisatie van deze wed
strijden had verricht.
De slmultaan-séancc werd hierna voortgezet
en om lt uur beëindigd. De simultaanspeler had
toen 7 partijen gewonnen. 10 partijen verloren
tegen de heeren A. J. Verwoerdt. A. Smit, A
Miedema, T. B. Dinkla, Th. Schijvenaar, C. M
Beck, A. J. Oremus. Nico Blom. J. Schijvenaar
en C. M. Berkhout en 6 partijen remise gespeeld
tegen de heeren G. Bakker. W. de Goede. C.
Hermsen. J. Harwijnen, M. van Groningen en
K. Olü-
HONKBAL
GEVAARLIJKE PLAATS VAN E.D.O.
rood-zwarten hun positie aanmerkelijk verbefe
ren. door tegen V.V.G.A. een overwinning te
boeken. H.H.C. en Schoten kunnen hun stadge-
nooten E.D.O. een groot plezier doen door tegen
Blauwwit en Quick hun beste beentje voor te
zetten. Het volledig programma is:
Zaterdag: QuickSchoten 3.30. V.V.G.A.—
E.D.O. 3.30 uur. H.H.C.—Blauwwit 4.00 (op het
Olympisch stadion).
Overige klasse: H.C.K.—E.D.O. 2 3.00 uur
Tweede klasse A: T.H.B.—AJax 2 4.00 uur; 2C:
D E.C.R.C.H. 2 3.30 uur, 2D: H.H.C. 3—Water
graafsmeer 4.00 uur. Ov. klasse: R.C.H.—Zee-
burgfa 3.30 uur.
Zondag Ov. klasse. Haarlem 2—D.O.S. 10 uur;
Derde klasse: Zaterdag: T.Y.B.B. 2Schoten 4
3.30 uur. Beverwijk 1—R.C.H. 3 4 00 uur. E.D.O.
5Halfweg 1 4.00 uur. Scholen 6—Beverwijk 2
4.00 -Uur. H.F.C. Haarlem 4—H.C.K. i 3.30 uur
en H.C.K. 4—H.B.C. 2 3.00 uur.
X
KORFBAL
AFD. HAARLEM N. K. B.
Nu het gesloten seizoen ten einde is, wordt de
reünie, welke""aan het einde van het seizoen
1941-42 niet kon doorgaan, op Zondag 23 Augus
tus door de afdeeling Haarlem van den N.K.B.
georganiseerd.
Niet minder dan twintig twaalftallen werden
ingeschreven, welke werden verdeeld o\
afoeeïingen. In de eerste afdeeling werd bij de
N.K.B. twaalftallen Oosterkwariier 1. Sport
Vereent 1, T.H.B. 1 en Aurora 1. het eerre
twaalftal van Animo Ready, dat vorig Jaar dert
toon aangaf in de Haarlemsehe competitie,
gedeeld, en het zal zich een eer rekenen in dit
gezelschap een behoorlijk figuur te slaan.
De andere afdeehngen werden als volgt samen
gesteld: Afd. 2: N. Flora™. Oosthoek 1. Ooster
kwartier 2, Sport Vereent.2. Watervliet 1. Afd.
3: Aurora 2. T.H.B. 2, Oosthoek 2. Oosterkw. 4.
Watervliet 2. Afd. 4: Animo Ready 2 N. Flora i.
Oosterkwartier 5. Sport Vereent 3. Watervliet
Vermeldenswaard is. dat Watervliet, dat vork
seizoen ternauwernood een twaalftal op de been
kon houden, thans met drie twaalftallen deel
neemt. Inderdaad een goede vooruitgang. Wo
missen echter de oudste korfbalclub Haarlem
op het programma, evenals de kampioen
het vorig jaai. het Hillegomsche Zwaluwen.
De wedstrijden worden gespeeld op de velden
van het Noordersportpark, vangen aan om hail
tien om eerst over zessen te eindigen. Ir. elke
afdeeling wordt een halve competitie gespeeld,
waardoor alle twaalftallen vier wedstrijden var.
tweemaal 15 minuten te spelen krijgen.
WIELRENNEN
TWEEDE NAT. RONDE VAN HEEMSTEDE.
Alleen amateurs 'en nieuwelingen starten.
Op Zaterdagmiddag 29 Augustus wordt in
Heemstede voor de tweede maai een nationale
wielerwedstrijd gehouden, waaraan ditmaal
alleen amateurs en nieuwelingen zullen deel
nemen. Voor dezen wedstrijd bestaat groote be
langstelling, hetgeen wel blijkt aan het aanta.
inaeschreven deelnemers. Zoo zullen bij de
amateurs waarschijnlijk 8S renneis en bij de
nieuwelingen 60 renners starten. Reeds de twee
de week van inschrijving weiden beide catego-
riën volgeboekt.
Het parcours is hetzelfde als voag Jaar, toen
de ronde voor de eerste maal werd verreden,
n.l. de Joh. Wagenaarlaan. waar de start en de
finish zijn. de Wagnerkade. César Francklaan
Heemsteedsche Dreef. Het is een van de
mooiste en snelste parcoursen van Nederland.
De amateurs zullen in totaal 35 rondesi en d(-
nleuwelingen 15 ronden van 2200 M. verrijden.
De wedstrijden zullen om drie uur beginnen.
SS marcheert
S.S.-P.K. Acht maanden lagen de S.S.-
divisies tusschen Taganrog en Rostov/ m
bunkers en loopgraven. In sneeuw, ys, in
koude van dertig tot veertig graden, lagen
zij te wachten op den zomer, op het De-
slissende bevel.
Het zijn S.S.-mannen geweest, die acht
maanden geleden hun bloed gaven om Ros-
tow voor de eerste maal te veroveren.
Thans zijn zij er weer bij. Om dien terug
tocht van acht maanden geleden beteekent
Rostow voor de Germaansche vrijwilligers
meer dan elke andere Sovjet vesting.
In den vroegen Julimorgen zet de ar
tillerie zich aan de voorbereiding van 'den
beslissenden arbeid. De in de voorbije acht
maanden verzamelde luchtfoto's hebben
aangetoond, dat tusschen 4e eigen winter-
stellingen en Rostow in, rij na rij de vij
andelijke bunkers liggen, ftnjnenvelden.
draadversperringen, tankvallen. Dan komt
het bevel. S.S.-mai'cheert. Nederlanders,
Vlamingen, Noren en Denen, naast hun
Duitsche kameraden. Van het Noorden trekt
de weermacht op Rostow aan, S.S. mar
cheert naast Slowaken vanuit het Westen
op. De. eerste linie wordt stormenderhand
genomen. De tweede volgt. Stuka's storten
zich -naar beneden, brengen schrik, ontzag
lijken schrik in de dieper liggende Sovjet-
•siellingen. S.S.-marcheert. Den ganschen
dag, den ganschen nacht, den volgenden
dag, den volgenden nacht.
De lucht hangt vol stof, waaraan de zon
nestralen een vaal-gele tint.geven. Het is
deze stofwolk, die optrekt naar Rostow.
S.S. marcheert. Kanonnen bulderen, de
tanks gaan «overal door en dè infanterie
volgt.
Laden en herladen, laden en herladen. De
Sovjets wijken van linie tot linie. Pioniers
sporen de mijnen op, planten waarschu
wingsborden in den grond. Mijnen. Voor
demonteeren is geen tijd, S.S. marcheert
over het slagveld. Gevangenen gaan naar
achter, overal, over de gansche breedté van
het front zijn enkele mannen voldoende om
groepen van honderden krijgsgevangenen
naar achteren te brengen. De rest gaat door.
Naar Rostow gaat het, Rostow. Rostow is
bereikt. Daar, op de flafewe hellingen van
de heuvels aan den Don. Daar in de verte
torenen Sovjetgebouwen tusschen armzalige
burgerhuizen, hoog de lucht in. maar Ros
tow is bijna geheel omringd door uitgravin
gen van allerlei aard. En in de stad liggen
in iedere straat betonnen bunkers/ Pantser
wagens dringen naar voren. Ze gliiden de
uitgcavingen in, op den eersten wagen ook
Germaansche vrijwilligers, o.a. drie oor
logsberichtgevers. twee Norer. en een Ne
derlander. Zij liggen bovenop den pantser
wagen, achter en naast den draaibaren ge-
schuttoren, die schokt en trilt bii het uit-
stooten van zijn staal.
Eeri rauwe kreet van pijn. De Nederland-
sche oorlogsverslaggever, Willem Sassen, is
getroffen. Zijn Noorsche collega's leggen
hem op den rijdenden pantserwagen een
noodverband aan. Hoe jammer, kerel, dat
jij niet in Rostow komen zult. Jij wilde de
eerste zijn, die in de straten van Rostow
komen zou en nu moet je terug, naar een
lazaret, voor weken. Voorzichtig wordt Wil
lem Sassen in den inmiddels naar voren
gekomen Roode-Kruiswagen getild. Dan
versnelt de pantserwagen weer zijn gang.
S.S. marcheert,. S.S, gaat door. onverbid
delijk en hard. Naar Rostow.
Rostow brandt. Stuka's grijpen golf na
golf aan, pantserwagens dringen in de stad.
infanterie gaat langs de huizen, slaat deu
ren en vensters stuk en haalt de*Sovjets i
met geweren, waarvan de loop gloeiend
heet is, uit de huizen. Straat voor straat
wordt veroverd. Overal uit de huizen word'
geschoten, om iederep hoek van een straal1
ligt een verscbe barricade. S.S. marcheert, i
Van straat naar straat wijken de Sovjets
Uren verstrijken. De nacht komt. Vlammen
belichten den stofwolk op en om Rostow.
Een slag, die de geheele stad doet trillen,
meldt, dat de Sovjets op hun terugtocht de
brug over den Don hebben doen springen,
maar aan de andere zijde iullen zij niet
ontsnappen, de artillerie is weer aan het
woord en de Stuka's.
De morgen grauwt en het wordt middag.
De laatste versperringen worden opge
ruimd en de troepen kammen opnieuw de
stad door, brengen .bij troepjes de rest der
Rostow verdedigers te voorschijn. Rostov
isjjevallen. Pioniers bouwen onder bescher
ming van artillerie en Uzchtwapen een
nieuwe brug over den Dondaarachter
ligt, naar het Oosten, de route naar Astra
kan aan de Kaspische Zee. naar het Zuiden
naar den Kaukasus, naar de olie.
De troepen trekken weer uit de stad. aar
de andere zijde. Verder gaat het. voor
waarts, steeds verder. S.S. marcheert. Ach
ter hen daalt de stofwolk langzaam neer op
de velden. Die velden zullen na den eersten
regen weer frisch zijn en nog dit jaar pro
ducten voortbrengen, waarmede Europa
voor verhongering zal "Worden behoed.
S.S.-oorlogsverslaggever'
A. VAN BREUGEL
NIEUWS VAN HET ZUIDFRONT.
lederen dag weer komt er nieuws van het
Zuidfront. In het Zuiden van de Sovjet
unie, by den TCaukasus, daar bevechten het
Duitsche leger en gijn bondgenooten de
resten van het eens zoo machtige Sovjet-
er, daar wordt aan Angló-Amerikaan-
e verwachtingen de bodem ingeslagen.
Reeds zijn gedeelten van de rijke oliegebie-
den vast in Duitsche hand. reeds trachten
de bolsjewisten zich in te schepen om te
ontkomen aan de vernietigende aanvallen
van de dappere Europeesche strijders.
Landgenoot, de directe dreiging van het
bolsjewisme is afgewend. Het gaat er nu
om het monster te vernietigen. De eindstrijd
is begonnen. Uw plaats is in de gelederen
an hen, die dézen strijd beslechten. Meldt'
u aan bij het Vrijwilligerslegioen ..Neder
land", Koninginnegracht 22 te 'sGraven-
hage.
Gemeenschappelijke noemer.
B. K. Dezer dagen heb ik oude brieven
herlezen.
Brfteven van vele jaren geleden. Merkwaardig
hoe men later alles in een ander licht beziet
Moeilijkheden, die toen schier onoverkome
lijk waren, blijken nu zoo onbelangrijk ge
weest te zijn, dat het bijna belachelijk is,
dat daarover zooveel geschreven moest wor
den. Is dat eigenlijk geen vingerwijzing óók
de moeilijkheden die wij thans moeten
doorworstelen En als wij den loop van de
historie nagaan, óók die van ons eigen land.
blijkt dan niet telkens dat er verwoede en
felle meeningsverschillen waren, die ons, die
zooveel eeuwen later leven, totaal onbegrij
pelijk voorkomen
Wanneer wij ons nu nog indenken dat onze
voorvaderen eenige eeuwen geleden zoo on
verdraagzaam waren, dat.ze elkaar het leven
onmogelijk maakten, ja zelfs mishandelden
alleen omdat de eene groep beloofde
de voorbeschikking van den mensch
de andere groep deze. leer niet kon
aanvaarden. (Remonstranten en contra-
Remonstraten). Kruipt niet ieder van ons een
rilling over zijn rug als hij leest hoe hét
gepeupel een der bekwaamste staatslieden,
die ons land ooit gehad heeft, ïohan de Witt,
op beestachtige wijze vermoordde
Ach, konden wij slechts afstand van de
dingen nemen. d?e ons op het oogenblik zoo
benauwen1^ het welhaast niet zeker, dat
■e over eenige jaren alles in een ander,
milder, licht bezien. Neem de jaren van vroe
ger, die nog frisch in ons geheugen liggen:
de „goede oude tijd". Waren we niet dikwijls
gelukkig en ook ongelukkig omeen klei
nigheid. En ziet. plotseling zijn al die kleine
persoonlijke dingen weggevaagd door den
storm, die ons hardhandig wakker schudde
en deed beseffen dat we niet alléén leven in
Nederland en dat bij Nederland de wereld
niet ophoudt. Of we het willen erkennen of
niet er is een soort saamhoorigheidsgevoel
ontwaakt, vaag en nevelig in den beginne,
doch allengs scherper naar voren komend en
uitgroeiend tot een bijna zichtbare band
ons aller lot. Want laten we het nog eenmaal
duidelijk zeggen: het lot dat gij in de toekomst
zult deelen zal ook het mijne zijn, zal ons
aller lot zijn. Hoe dat lot zal zijn weet nie
mand. Maar één ding is zeker: meer nog
dan vroeger zal men op elkaar aangewezen
zijn, zal men van elkaar afhangen. Naar alle
waarschijnlijkheid zullen we in grooter ver
band gaan leven. Niet alleen alle Duitsche,
doch ook alle leidende Amerikaansche en
Engelsche persoonlijkheden zijn het daarover
wel eens. De betrekkelijke isolatie van de
kleine landen zooals vroeger, behoort tot het
verleden. Men kan dat, betreuren: aan de
feiten verajidert het niets.
Een Amerikaansch schrijver als Felix
Morley, jarenlang buitenlandsch overzicht
schrijver van de „Washington Post", ziet het
wereldbeeld in de toekomst zóó, dat er vier
groote unies worden gevormd. Een Europee
sche Unie onder gezamenlijke leiding van
Frankrijk en Duitschland (dat dan volgens
den schrijver niet meer nationaal-socialistisch
is), ,een Amerikaansch-Britsche Unie, waarbij
Amerika volgens Henry Luce, een andere
gezaghebbende Amerikaansche schrijver,
de senior-partner en Engeland de junior
partner irftet zijn;' een Unie van volken die
met de Sovjet-Unie verbonden zijn en ten
slotte een Oost-Aziatische Unie, die alweer
volgens Morley, onder Chineesch-Indische en
niet onder Japans<?he leiding zal staan.
Wij kunnen deze indeeling laten voor wat
ze is, doen één ding blijkt er in ieder geval
duidelijk uit: een terugkeer naar de oude
vormen wordt niet eens in overweging ge
nomen.
Een vooraanstande figuur uit de Nederland-
sche journalistiek, die thans niet meer actief
is, heeft eens jaren geleden in een gesprek
•gezegd „Waarschijnlijk is het noodlot van
'dezen tijd, dat de kleine staten het grootste
deel van hun zelfstandigheid zullen moeten
verliezen. Dat is hard maar de loop der ge
schiedenis is, nu eenmaal niet te stuiten".
De man die deze woorden sprak was zeker
niet Duitsch georiënteerd, maar hij kende
zijn geschiedenis en hij wist dat de vaart
daarvan niet tegen te houden is.
Ik kan mij niet op het standpunt stellen
van hen, die voor alles wat in den ouden tijd
tot stand is gebracht slechts een smalend
glimlachje over hebben. Ons land heeft op
verschillend gebied belangrijk werk verricht,
ik denk bijv. aan ons koloniaal beleid, dat
de bewondering van de geheele wereld\heeft
afgedwongen. Willen wij echter ook in de
toekomst een vooraanstaande rol gaan spelen
dan is het noodzakelijk, dat een volkseenheid
wordt gevormd. De schotjesgeest' heeft in
Nederland reeds te veel kapot gemaakt en
te lang gewoekerd, dan dat we daar ooit .naar
terug verlangen. In feite: niemand doet dat
ook. Want laat ons één' feit duidelijk voor
oogen staan: vormt het Nederlandsche volk
geen eenheid dan zal ons land hoe deze oorlog
ook afloopt, in de Europeesche gemeenschap,-
onder wiens leiding dan ook, nooit een rol,
laat staan een belangrijke kunnen spelen.
Daarom zullen we moeten trachten één ge-
meenschappelijken noemer le vinden waarop
ieder van ons zich zonder bezwaar kan stel
len. En zouden wij dien noemer niet kórt en
krachtig aldus kuni%n formuleeren: Alles
voor Nederland". Met andere woorden: geen
versnippering en onderlinge verbittering in
kampen pro-dit of anti-dat, doch 'n gemeen
schappelijke vereeniging in één kamp. dat
vóór alles ..pro-Nederlandseh" is.
Vraagt Uw
Winkelier
C. KEG's Groothandel N.V.
Geldige bonnen in de week van 23 Aug. t/m 29 Aug.
Elk der
volgende
bonnen
GEEFT RECHT OP HET
KOOPEN VAN:
23 AUG. T/M 29 AUG. 1942
43A BROOD
43B BROOD
43 BESCHUIT
43A VLEESCH
43B VLEESCH
43A AARDAPP.
43B AARDAPP.
43A TABAK
43A SIGARETTEN
4 Rants.
l/2 Rants.
1 Rants
1 Rants
Rants.
K.G.
K.G.
f Rants.
1 Rants.
i
1/2
Brood of gebak
Beschuit, brood of geb
Vleesch of VI waren
Aardappelen
Aardappelen
Tabak
Sigaretten
9 AUG. T"M 5 SEPT. 1942.
357 ALGEMEEN
358 ALGEMEEN
362 t/m 365
ALGEMEEN
4-41, 4-42 RESERVE
359 ALGEMEEN
360 ALGEMEEN
361 ALGEMEEN
367 t/m 369
ALGEMEEN
41A t 'm 44A MELK
41B t/m 44B MELK
41. 42 VERSNAP.
43, 44 VERSNAP.
1 Rants.
250 Gram
250 Gram
250 Gram
100 Gram
100 Gram
3Vz Liter
Ws Liter
100 Gram
100 Gram
Bloem, brood of gebak
Rijst
Peulvruchten
Gort
Vermicelli of maïzena
Kaas
Melk
Melk
Chocolade
Suikerwerk
12 JULI T'M 5 SEPT. 1943
338 ALGEMEEN 1250 Gram Koffiesurrogaat
20 AUG. T/M 31 AUG. 1942
42 BOTER j >A Rants. Boter
42 VETI Y2 Rants. ..I Boter
Beschikbaar per persoon:
ln tijdvak van één week:
Vz
II 2
Rants.
Rants.
Rants.
K.G.
K.G.
Rants.
2) 1 Rants.
In tjjdvak van vier weken
500
500
500
600
Gram.
4
4
4
4
Rants.
500
Gram.
250
250
250
250
Gram.
250
250
250
250
Gram.
100
100
100
100
Gram
300
300
300
300
Gram.
28
14
Liter.
7
7
Liter.
200
200
200
200
Gram.
200
200
200
200
Gram.
In
tydvak v
ID 8
weken:
250
250
250
250
Gram.
15 JüU T/M 12 SEPT. 1942
2-35. 2-36 RESERVE
3-35, 3-36 RESERVE
4-36 RESERVE
In tjjdvak van een week
87i/2 175 175 145 Gram.
GELDIGE BONNEN VOOR DIVERSE ARTIKELEN
Elk der volgende bonnen
Geeft recht op het koopen
van
Van
Tot en met
02
Petroleum
23 Aug. 1942
31 Oct. 1942
01
t/m 05
B.V. Brandst.
1 eenh. Brandstoffen
11 Mei 1942
31 Dec. 1942
01,
02, 03
K.F. Brandst.
1 eenh. Brandstoffen
(geen anthraciet)
diverse data
30 Apr. 1943
370
Algemeen
1 rants. Eenheidszeep
16 Aug. 1942
30 Sept. 1942
M
Eenheidszeep
1 Rants. Eenheidszeep
16 Aug. 1942
30 Sept. 1942
371
Algemeen
1 Rants Waschpoeder
16 Aug. 1942
30 Sept. 1942
M
Waschpoeder
1 Rants. Waschpoeder
16 Aug. 1942
30 Sept. 1942
M
Toiletzeep
75 gram toiletzeep 80°/o
16 Aug. 1942
30 Sept. 1942
U
Textiel
(Mannen)
1 Mel 1942
31 Aug. 1942
DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNENKORT NIET MEER GELDIG:
Na Zaterdag 22 Aug.: 42 Brood, beschuit, vleesch aardappelen, tabak.
De geldigheidsduur van de volgende bonnen is verlengd:
t/m Woensdag 30 Sept.: 335, 336 Algemeen (Zeep), L-Zeep, L-Toiletzeep.
De bonnen, waarvan de geldigheidsduur op Zondag begint, mogen oè den daaraan
vooraf gaanden Zaterdte worden gebruikt, met uitzondering van den bon voor vleesch
vleeschwaren en aardappelen.
1) Mannelijke personen van 18 jaar en ouder.
2) Vrouw, personen van 25 jaar en ouder.
Uit voorraad leverbaar voor alle rich
tingen van Onderwijs.
Boekhandel H. DE, VRIES
Jacobijnestraat 3
Ged. Oude Gracht 2727A
Elfde Zomer concert der H.O.V.
Gastdirigent: Jan Out
Solist: George van Renesse, piano
De belangstelling voor de Zomerconcertcn
wordt nog steeds grooter hoe men de zaal
ditmaal ook volpropte, toch moésten nog velen
worden teleurgesteld. Dat wordt waarachtig
een probleem Maar dit was in het voorjaar
de overgroote belangstelling voor den Beet-
hovencyclus ook, en het vraagstuk is toen
handig opgelost door er een dubbelen cyclus
van te maken. Om den Haarlemschen muziek-
honger te stillen, kon dit middel altijd nog
ter hulp geroepen worden zoolang er geen
kans is dat de zaal kan worden vergroot.
Er was dus weer een gastdirigent, tevens
candidaat voor de functie van tweede kapel
meester. En 't bleek waarlijk niet de minste
uit de reeks die op de zomerconcerten hun
proef kwamen a'fleggen. Jan Out maakte eer
bijzonder goed entrée met zijn eerste num
mer. de Suite voor Strijkorkest van Willem
van Otterloo, waarvan hij de specifieke moei
lijkheden van het in evenwicht brengen van
den klank, en van de duidelijke teekening van
een steeds boeiend lijnenspel handig wist op
te lossen, en wel met de lenigheid van gebaar,
die ook voor het publiek aantrekkelijk is.
Deze Suite is ondertusschen een stuk dat
waard is herhaald te worden.
Voor Mozart's Symphonie in g. kl. t. nam
Jan Out de tempi zeer naar de letter. Dat
maakte dat we de hoekdeelen in een snellere
beweging te hooren kregen dan dit meestal
gebeurt. Dit was wel eventjes met vuur
:pelen. Maar voor de bedoeling kon men
i-ospect hebben. Een eigen cachet gaf de diri
gent ook aan het Menuet; hier werden zijn
intenties in niets geremd.
Met het Pianoconcert in Es van Liszt, dat
door George van Renesse zeer temperament
al met de noodige tempi rubato vertolkt
erd, werd de handigheid van den dirigent
nan een vuurproef onderworpen, die hij dap-
ner doorstond. Ook de drie orchestrate frag
menten uit Berlioz' Damnation werden onder
Out's leiding goed tot klinken gebracht.
George van Renesse had met zijn virtuose
orestatie een uitbundig succes; het applaus
kwam niet eerder tot bedaren, dan toen hij
»ich eindelijk liet bewegen nog een toegift
te geven; en dat schonk ons het genot, in
een zeer poëtische vertolking van Chopin's
Oes-dur-Prelude. eenige oogenblikken echte,
•iiep ontroerende muziek te hooren.
JOS. DE KLERK.
Een monument voor de
T aclitigers
Naar wij vernemen bestaan er plannen bij
het gemeentebestuur van Amsterdam om de
groote figuren uit de tachtiger-beweging in
onze Nederlandsche letterkunde door eer
monument te «eren.
In dit monument, waarvoor een Neder-
landsch beeldhouwer t.z.t. een opdracht zal
ontvangen en dat waarschijnlijk in het Zuide
lijk deel van Amsterdam zal worden geplaatst,
worden de beeltenissen aangebracht van Wil
lem Kloos, Jacques Perk, Lode wijk van Deijs-
scl. Frederik van Eeden, Helene Swarth en
Albert Vcrweij."
Verduisterenvan 20.56 tot 6.31 uur
21 Aug.: zon op 6.31, under 20.54 uur
maan onder 1.13, op 17,15 uur
Burgerlijke Stand.
HAARLEM.
Bevallen: 18 Aug. M. Kuijken—Bakker z.
J. M. C. SmitsSchoo, d. 19 Aug.: R. A. M.
Hofland—van der Lecq, z. J. E. M.' Wiedijk—
Walker, d. 20 Aug.: M. C. de Looze—van de
Kasteele, z.
Overleden: 19 Aug.: I. W, M., 18 m.. d. van
H. B. J. L. van Riel, Jan Gijzenkade. 20 Aug.:
J. A. R. Heidoorn—Tuning, 41 j„ Prévinaire-
straat.
Ondertrouwd19 Aug. T. G. Dudink en
J. J. Gielen. J. Duinkerken en M. Strijker.
_j Aug.: M. J. Oosterling en M. M. Visser.
T. Portegies en G. A. van Doorn.
Gehuwd 19 Aug.: J. Voulon en M. M. Stam.
Jonkhof en A. Sint. W. Boersma en A. P.
Jansen. T. van Keulen en W. G. G. C. M,
Westerman. P. J. L. van Zeeland en G. de
Lang. G. Horeman en P. H. Biemans. A de
Graaf en M. Koster. D. S. Oudolf en R.
Seubring. J. Meijer en J. Prinses. L. Elshoff
en H. M. van Wijaarda. J. F. Schijf en E. C.
Benard. C. W. Okel en M. S. van Dijk.
van der Ster en C. Iking. A. J. F. van
Roon en J. M. de Graaf. C. E. Veenstra en
J. J. Timmer.
Nummer 43 geldig
Voor de volgende week zijn de gebruikt
lijke rantsoenen" brood, beschuit, vleesch,
aardappelen verkrijgbaar op dc bonnen
Van de tabakskaarl, voor mannen en de sip
rettenkaart voor vrouwen is eveneens bo:
nummer 43 geldig verklaard.
Uitreiking
distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebesche
den is het morgen Zaterdag «je beurt aan
letter H van Ha tot en met Heen.
Veelvuldige klacht van vrou«
wen en meisjes en met reden,
Doch een vraag: Waaróm die
nare hoofdpijn verduren als er
AKKERTJES zijn die U daar
direct van afhelpen AKKER*
TJES zyn vrienden in den nood
Neem n AKKERTJl
De Nederlandsche Pijnstiller
RADIOPROGRAMMA
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 OchtendgymnastiA
7.00 B.N.O.: Nieuwsberichten. 7.15 Marschmucd
(gr.pl.). 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B.NO:
Nieuwsberichten en programma-uittreksel. W
Brandende kwesties, causerie (opn.). 8.30 Solute
(gr.pl.). 9.15 Voor de huisvrouw. 0.30 Opent»
Aria's en -Duetten (gr.pl.). 10.00 Ernstige mu
ziek (opn.). 11.00 Voor zieke kinderen! 11.20 Df
bussy-programma. 12.00 Klaas van Beek en
orkest. 12.40 Almanak. 12.45 B.N.O.: Nieuws-
zakelijke berichten. 13.00 Ensemble Willy Krt
en gramofoonmuziek. 14.00 Nederlandsche scïi>
d£rs stellen in Duitschland ten toon. causeri»
14.20 Na gedanen arbeidmuziek en vrw-
lqkhsid. 15.45 Orkestconcert (gr.pl.). 16.00 Byte-
lezing en gewijde muziek (opn.). 16.30 Zang md
pianobegeleiding en het Hoilandsch Kamen»
ziekensemble. 17.15 B.N.O.: Nieuws- en zakelljM
berichten. 17.30 Orgelspel. 18.00 De N.S.B.
woordt. 18.15 Marschmuzlek (gr.pl.). 18.30 0:i
Hendriks en zijn orkest. 18.45 B.N.O.: Nieuws»
richten. 18.55 B.N.O.: De wereldmeening uit <ïa
aether geplukt. 19.05 Ais ik 't voor 't zeggen h*
19.20 Zonnige zorgelooze zomerklankeh, ge»
rieerd programma. (Om 20.15 fiimpraatje.). Vi>
af 20.15 alleen voor de radio-centrales die oi«
een lijnverbinding met de studio's beschlkke:1
21.15 Albert Vossen, accordeon en zijn solist**
en Heinz Rühmann (gr.pl.). 21.45 B.N.O.: Nleu®
berichten. 22.00 Wiener Bohème Orkest (gr.jü*
22.15 In Zaterdagsche stemming (gr.pl.)
HILVERSUM II. 301.5 M.
6.45—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 Gramofoonniö
8.34 Missa solemnis, L. v. Beethoven (gr.P;i
10.00 Morgenwijding. 10.15 Philharmonisch orkei
(gr.pl 10.30 Lichte muziek (opn.). 12.00 Pw«-
voordracht. 12.45 B.N.O.: Nieuws- en zakeltJW
berichten. 12.00 Tuinbouw. 13.15 Populaire ork«'-
muziek (gr.pl.) 13.40 Wij kijken de natuur V>
14.00 Zang. viool en piano. 15.10 Symphonic
orkest (gr.pl.). 15.30 Tijdschrlften^houw. 15"
Bertus van Dinteren en zijn orkcST 16.30 In
om de Bijenstal 16.45 Hans Jungherr en ti"
accordeon-ensemble (gr.pl.) 17.00 Voor de bt»
nenschippers 17.15 B.NO: Nieuws- en zakelüb
berichten. 17.30 Gerard van Krevelen en zijn
orkest en solist. 18.15 Het kwartier van den sc
beid. 18.30 Omroeporkest (Om 19.00 groeten
Nederlandsche zeelieden). 19.30 B N.O. Nieuw*
berichten. 19.40 B.N.O.: Groningsch praat,
19.50 Spiegel van den dag. 20.00 Groninger 0>
J- kest Vereeniging en solist. (Vanaf 20.15 alk"
voor de rarilo-cenlrales die over een lijn verbis-
ding mei de studio beschikken). 20 50 Zang f-
piano (gr.pl.) 21.00 Gramofoonmuziek.
Groninger Orkest Vereeniging. 2145 BN'0;
Nieuwsberichten. 23 00 B.N.O Militair ovrt*
zicht. 22.10 Avondwijding. 22.15—2400 Zie HJlveh
sum I.
