Haarlemsche Courant
Duitsche oorlogsvlag op
hoogsten top van den Kaukasus
Terreinwinst bij Stalingrad
287e Jaargang No. 200
Abonnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentiën 3—15
m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prils.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m 1,20. Abonnement 1500 m.m. S cent p. m.m
tJltg.: Grafische BedrUven Damlate
Wnd. Hoofdredacteuri J. V. BAUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelUks behalve op Zon- en feestdasen.
Woensdag 26 'Augustus 1942
Bureaux Baarlem: Groote Houtstraat f3. Bijkantoor: Sotnda-
pleln 37. Tel. Dlrecüe 13062. Hoofdtedactl.' 15054. Redactie 1W0O,
Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230. Postjlro 13495*.
Directie PB. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
XG
I.N
Bergjagers verkrijgen controle over verscheiden West-
Kaukasische bergpassen. Roemenen nemen Temrjoek.
BOMMEN OP ARCHANGEL
Duitsch succes in Kanaal.
Frankfurt
en Mainz
getroffen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
,.Aan de monding van de K o e b a n namen
Roemeensche formaties na hevige straatge
vechten de havenstad Temrjoek.
Ten Zuiden van den benedenloop van den
Koeban werden verscheidene vijandelijke
tegenaanvallen afgeslagen en de bolsjewisten
bij de achtervolging verder in het gebergte
teruggeworpen. Duitsche bergjagers hebben
verscheidene passen in het Westelijke K a u-
k a s u sgebergte onder controle gekregen,
deels in een aanval genomen.
Op 21 Augustus om 11 uur des ochtends
heeft een afdeeling voor het hooggebergte op
den Elbroez (5630 M.) den hoogsten top
van het Kaukasus-gebergte, de Ryksoorlogs-
lag gehescben.
Ten Noordwesten en ten Zuiden van
Stalingrad won de aanval, in weer
wil van het wanhopige bolsjewistische
verzet verder aan terrein; 52 bolsjewis
tische pantserwagens werden vernietigd.
Aan het front van den Don sloegen Ita-
liaansche troepen verscheidene aanvallen
van den vijand deels in gevechten van man
tegen man af. Hevige aanvallen van de
luchtmacht overdag zoowel als des nachts op
het achterwaartsche gebied van den vijand
vooral op Stalingrad veroorzaakten in de be-
wapeningsbedrijven en militaire installaties
zware branden en groote verwoestingen. Óp
de W o 1 g a werden twee transportschepen
tot zinken gebracht.
Ten Zuidwesten van K a 1 o e g a en ten
Noordwesten van Medyni mislukten sterke
vijandelijke aanvallen. Bij R z j e f zijn de
Duitsche troepen in e^n wisselvalligen verbit
terden strijd gewikkeld met sterke vijande
lijke infanterie en Dantserstrijdkrachten. 63
bolsjewistische tanks werden vernietigd,
waarvan 40 alleen in den sector van een in
fanteriedivisie.
Ten .Zuidoosten van het Ilmenmeer en voor
Leningrad wordt slechts plaatselijke gevechts
activiteit gemeld.
Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen Maan
dag de belangrijke Sovjetrussische haven aan
de Witte Zee, Archangel aan. By het ver
trek werden zware branden waargenomen.
In Noord-Afrika bestookten lichte Duitsche
gevechtsvliegtuigen Zondag- en Maandag
nacht een Britsch vliegveld ten Noordwesten
van Cairo. Installaties en op den grond
staande vliegtuigen werden" beschadigd.
Bij vluchten overdag boven bezette gebieden
in het Westen werden twee Britsche vlieg
tuigen in een luchtgevecht neergeschoten.
Formaties van de Britsche luchtmacht
vielen Maandagnacht het Rijn-Main ge
bied met brisant- en brandbommen aan.
De burgerbevolking leed verliezen. In ver
scheidene plaatsen vooral in woonwijken
van de steden Frankfurt am Main
en Mainz ontstond materieele schade en
schade aan gebouwen. Nachtjagers en
luchtdoelartillerie schoten 16 der aanvallen
de bommenwerpers neer.
i. De luchtmacht bombardeerde overdag voor
'den oorlog belangrijke installaties in Zuid-
Engeland. Op 24 Augustus vielen Duitsche
mijnenvegers numeriek sterkere Britsche
motortorpedobooten in het Kanaal aan
Van zeer korten afstand werden een motor
torpedoboot en een vrij groot vaartuig, waar
van het type niet kon worden vastgesteld, tot
zinken gebracht. Een andere motortorpedo
boot bleef brandend liggen. 'Qnze strijdkrach
ten keerden zonder beschadiging in hun
steunpunten terug. In den nacht van 24 op 25
Augustus werden bovendien door Duitsche
patrouille-vaartuigen on den Noordelijken
uitgang van het Kanaal twee Britsche motor
torpedobooten tot zinken gebracht.
De strijd In Egypte.
Het Italiaansehe weermachtbericht luidt:
Normale bedrijvigheid van de artillerie aan
het geheele Egyptische front, waar afweer-
batterijen vier toestellen hebben vernietigd,
die trachtten aanvallen te doen op het gebied
achter ons front.
Op de Middellandsche Zee is een aanv!
van talrijke vijandelijke vliegtuigen op een
convooi mislukt: de escortevaartuigen scho
ten twee aanvallende toestellen neer. Duitsche
jagers deden een derde toestel hetzelfde lot
ondergaan. Een Engelsch schip is getroffen
en tot zinken gebracht door Duitsche bom
menwerpers. Aanvallen van de vijandelijke
luchtmacht op plaatsjes in Griekenland en
'onze bezittingen in de Aegeische ZeeVveroor-
zaakten beperkte schade. Geen enkel verlies
wordt gemelfi. Negen manschapen, onder
wie vijf officieren, behoorende torde beman
ningen van Britsche vliegtuigen, die neer
geschoten werden gedurende de laatste dagen
tijdens luchtgevechten, zijn gered en gevan
gengenomen.
Sandweach, Brighton
en Dartmouth.
Bommen van zwaar kaliber.
Naar het Duitsche opperbevel mededeelt,
hebben lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
Maandagavond de vrij groote fabriek in de
havenstad Sandweach aan de Engelsche Zuid
oostkust aangevallen Bommen van zwaar ka
liber kwamen neer op de montagehallen en
opslagplaatsen en veroorzaakten verscheide
ne zware ontploffingen. Andere gebouwen in
de buurt van deze fabriek werden door vol
treffers vernield. Te zelfder tijd bestookten
lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen de elec-
trische centrale van de stad Brighton aam dc
Engelsche Zuidkust. Het ketelhuis van de
centrale werd vernield.'
Ook Maandagmiddag hebben lichte Duit
sche gevechtsvliegtuigen voor den oorlog be-
ijjij langrijke installaties aan de Zuidkust van
Engeland gebombardeerd In de buurt van de
aat haven van Dartmouth werdén verscheiden
huizen vernield. Andere gebouwen in het ge-
bied van deze stad, alsmede motorkotters voor
V]e den haveningang werden door het vuren met
de boordwapens in brand geschoten. Voltref
fers kwamen voorts neer op landingsvaartui
gen der Engelschen die aan de monding
de rivier de Dart ten Noordwesten van
Darthmouth voor anker lagen. Bommen
zwaar kaliber werden Maandagmiddag voorts
geworpen op twee steden in Zuid-Engeland
Weer Fransche
krijgsgevangenen naar huis.
Gevolg der Fransche houding bij Dieppe
Van militaire zijde wordt medegedeeld: Tn
verband met de zeer gedisciplineerde Hbu-
ding der plaatselijke Fransche autoriteiten
en de bewoners van het in den strijd betrok
ken gebied .tijdens de Geallieerde landings
poging bij Dieppe heeft de Führer uit waar
deering daarvoor bepaald, dat de Fransche
krijgsgevangenen, die woonachtig zijn te
Dieppe, Neuville, Hautot-sur-Mer, Tourville,
Petit AttëVille en Arques-la Bataille vrijge
laten zullen worden.
Geheele kust van Zee van
Azof in Duitsche handen
Naar militaire deskundigen te Berlijn
verklaren, bevindt zich na de verovering
van de aan de Zee van Azof gelegen stad
Temrjoek door Roemeensche formaties
thans de geheele kust van de Zee van A.-.of
in handen van de Duitsche er> •erbonder.
troepen. Men acht het hier desondanks
biet uitgesloten, dat in het vlak iegenover
het schiereiland Kertsj gelegen gebied
nog bolsjewistische strijdkrachten staan
hoewel deze geen bijzondei e militaire be-
teekenis meer hebben.
Londen geeft verlies van
152 oorlogsbodems toe.
Waaronder 5 slagschepen, 5 vliegkamp-
schepen cn 21 kruisers.
De Britsche duikboot „Upholder" is vol
gens een bericht van de Britsche admiraliteit
verloren gegaan.
Na de vernietiging vah het Britsche vlieg
kampschip Eagle en twee kruisers bij deri
recenten aanval op een Engelsch convooi in
de Middellandsche Zee. gingen er in Engeland
stemmen op naar publicatie van de tot dus
ver door Amerikanen en Engelschen geleden
verliezen aan oorlogsbodems.
De Britsche admiraliteit geeft thans een
eerste opgaaf van 152 oorlogsschepen met een
totalen inhoud van 631.400 b.r.t. Onder deze
152 verlóren gegane oorlogsbodems bevinden
zich vijf slagschepen, vit' vliegkampschepen,
21 kruisers en niet minder dan 83 torpedoja
gers.
Daar de werkelijke verliezen der Engelschen
en Amerikanen aan oorlogsbodems meer dan
300 schepen bedragen, valt aan te nemen,
dat de Britsche admiraliteit binnenkort een
tweede opgaaf zal verstrekken. De eerste ge
deeltelijke Britsche bekentenis vormt dus een
opmerkelijke bevestiging van de door de As-
mogendheden opgegeven cijfers aan torpedee
ringen van Britsche en Amerikaansche oor
logsbodems.
Uit Londen wordt vernomen: de Britsche
minister van P.T.T. heeft nieuwe verliezen
der posterijen toegegeven. Verloren ging post
uit Australië en Nieuw-Zeeland, verzonden
tusschen 27 Maart en 9 April en tusschen 20
April en 7 Mei. Ook in Groot-Brittannië voor
Aden, Noord- en Zuid-Rhodesia, Zuid-Afrika
en den Engelsch-Egyptischen Soedan verzon
den post is verloren gegaan Voor de verloren
stukken zal geen schadevergoeding gegeven
worden.
Smuts' prestige-verlies
in Zuid-Afrika.
De correspondent te Kaapstad van de te
Edinburgh verschijnende Scotchman schrijft,
dat men buiten de Zuid-Afrikaansche Unie
geen idee heeft, wat een zware slag de val
van Tobroek is geweest voor de bevolking
van de Unie. Tot op vandaag heeft het pres
tige van Smuts en zijn regeering 2ieh niet
hersteld. De oppositiepartijen, die 40o,« der
parlementzetels bezetten, maken nog steeds
gebruik van deze nederlaag der Geallieerden
tegen de règeering-Smute en wijzen de be
volking er steeds weer op, In verklaringen
en redevoeringen, dat de Geallieerden den
oorlog practisch reeds verloren hebben. Het
aanzien van Smuts heeft vooral in de land
bouwgebieden zwaar onder deze tegenslagen
eeleden. Alles hangt er voor hem van af,
hoe de oorlog zich verder ontwikkelt. Wan
neer er nieuwe nederlagen komen, zal zijn
prestige in het land ernstig in gevaar komen.
De correspondent van de Times in Kaap
stad meldt, dat de «commandant der vesting
Kaapstad last gegeven heeft iederen avond
in het gebied van Simonstown te verduiste
ren. Het zal een volledige verduistering moe
ten zijn, die ook het verkeer op straat om
vat. In de motiveering wordt gezegd, dat de
militaire overheid strenge uitvoering nood
zakelijk acht. Kaapstad is nog niet verduis
terd, echter zijn ook hiervoor alle voorberei
dingen getroffen.
Japanner lot burgemeester van
Bataria benoemd.
Het Japansche militaire bestuur op Java
heeft de benoeming bekend gemaakt van 17
provinciale gouverneurs. Voorts is benoemd
tot burgemeester van Batavia Sakao Tsoe-
kamoto. De burgemeester? van Soerabaja en
andere groote Javaansche steden zullen even
eens gekozen worden uit Japanners en voor
aanstaande Javaansche persoonlijkheden.
Het Japansche kabinet, te Tokio heeft in
middels zijn goedkeuring gehecht aan een
vermindering van het aantal ambtenaren met
niet minder dan45.236, die zullen worden ont
trokken aan de ministeries en openbare in
stellingen in Japan zelf alsmede aan die van
de koloniale regeeringen. De vrijgekomen
ambtenaren zullen worden toegewezen aan de
Japansche bestuurslichamen in de Zuidelijke
gebieden.
SPIONNAGE EN SABOTAGE IN ZWEDEN
Ongeveer een half millioen Zweedsche kro
nen wordt, naar Svenska Dagbladet meldt,
jaarlijks uitgegeven door de Zweedsche poli
tie voor de opheldering van daden van spion-
nage en sabotage. Voor 1943 worden alleen
voor telefoonkosten 92 000 kronen en voor de
bewaking van buitenlanders 40.000 kronen
geraamd. De Zweedsche politie werkt met de
allermodernste middelen en zal voor den
bouw van radio-automobielen het komende
jaar 183.000 kronen uittrekken.
Hevige luchtaanvallen op
Stalingrad.
Naar het opperbevel van de Duit
sche weermacht meedeelt, heeft de
Duitsche luchtmacht met sterke forma
ties gevechtsvliegtuigen gisteren en
vannacht zware aanvallen gericht op
het gebied van Stalingrad.
Talrijke fabrieken en belangrijke ver
keersknooppunten aan de beneden-Wolga
werden door bomtreffers verwoest. Olieraf
finaderijen die zich in de buurt van de
Wolga-haven bevinden, gingen in vlammen
op, terwijl opslagplaatsen van benzine der
bolsjewisten na het uitwerpen van brisant-
en brandbommen in de lucht vlogen.
Reeds na de eerste aanvallen ontstonden
er groote branden binnen'de stad.
De verliezen der Duitsche en
der Sowjet-luchtmacht.
Van militaire zijde verneemt het D N.B In
de periode van 1 tot en met 23 Augustus
verloren de bolsjewisten 2217 gevechts- en
jachtvliegtuigen, waarvan de ftuitsche jagers
er 1840, de luchtdoel-artillerie 301 neerschoten
en de rest op den grond werd vernield. In
dezelfde periode keerden 137 Duitsche vlieg
tuigen niet op hun bases terug.
De superioriteit van de Duitsche vliegers
in de lucht kan niet beter gekenschetst wor
den dan door de verhouding van 1 16 ten
gunste van de Duitsche luchtmacht. Daaren
boven doen de opgegeven offieieele verlies
cijfers elke bewering teniet, dat de Duitsche
leiding gedwohgen zou zijn steeds nieuwe
vliegerformaties naar het Oostelijk front te
sturen, als gevolg van den bolsjewistischen
druk.
Nieuwe
leen- en pachtovereenkomst
Washington—Londen.
Ook met Australië en Zuid-Afrika.
Uit Washington meldt de Britsche be
richtendienst, dat in den loop van deze
week een nieuwe pacht- en leenoveree-
komst zal worden oijderteekend tusschen
Groot-Brittannië en de Ver. Staten. Bo
vendien zullen nieuwe overeenkomsten
geteekend worden tusschen de Ver. Staten
en Australië en Nieuw-Zeeland.
President Roosevelt heeft de premiers
van Australië en Zuid-Afrika, Curtin en
Smuts, uitgenoodigd in den loop van dit
jaar naar de Ver. Staten te gaan.
Churchill over zijn reis
naar Moskou.
Naar Reuter meldt, heeft Churchill met
eenigen zijner ambtgenooten zijn onderhan
delingen te Moskou, alsmede zijn bezoek aan
Cairo en zijn rondreis aan de fronten in de
woestijn en naar andere gebieden van het
midden-Oosten besproken. Zoodra het parle
ment weer bijeenkomt, zal hij een „volledige
verklaring" over zijn reis afleggen. Deze
verklaring, die waarschijnlijk in openbare
zitting zal worden afgelegd, zml wellicht ge
volgd worden door een debat, up het oogen-
blik heef» men nog niet het voornemen het
parlement vóór den vastgestelden datum na
het zomerreces bijeen te roepen.
Naar de Engelsche nieuwsdiensct meldt,
heeft Churchill bij zijn bezoek aan Cairo met
nadruk betoogd, dat Groot-Brittannië vast be
sloten is om Egypte en de Nijldelta te vech
ten alsof het dm Engelands eigen bodem ging.
De Duitsche vrouw in den
oorlog
De Nat. soz. Frauenschaft.
Een rapport van de Reichsfrauenführung
geeft een beeld van het door de National-So-
zialistische Frauenschaft georganiseerde bij
werk van de Duitsche vrouwen in den oorlog.
Hetgeen op dit gebied is gepresteerd, mag
zeker niet minder hoog worden aangeslagen
dan hetgeen in de beroepen is verricht.
Een overzicht over de laatste drie jaren
laat b.v. zien, dat in 1940 in 202 consultatie
bureaus op huishoudelijk gebied aan 469.000
vrouwen advies werd gegeven. In 1941 waren
hen reeds 939.000 vrouwen in 333 consultatie
bureaus; welk aantal thans tot 350 is geste
gen. Aan 31.000 cursussen van den moeder-
dienst namen in 1941 512.000 vrouwen deel.
Een belangrijk onderdeel van den arbeid
der Frauenschaft vormt de huurhulp. Voor
den oorlog waren er 200.000 buurhelpsters, aan
het einde van het eerste oorlogsjaar 1 mil
lioen. eind 1941 3.5 millioen. Thans telt de
huurhulp 4 millioen vrijwillige helpsters.
In fabrieken en bedrijven losten in 1940
9.000 vrouwen voor 3 tot 6 weken werkende
•rouwen af, die zoodoejnde ééns met vacantie
konden gaan. In 1941 waren het 56.000 vrou
wen. in Juni 1942 alleen reeds 5.000 vrouwen
met omstreeks 360.000 werkuren.
In dezelfde maanden stelden zich voor
boeren-gezinnen voorts 103.000 vrouwen be
schikbaar.
In de ongeveer 24.000 naai-ateliers werden
in 1940 384.000 vrouwen geteld, in Juni 1942
alleen rond 180.000 vrouwen met 1.200.000
uren. Haar naaiarbeid gold het Roode Kruis,
de N.S.V., den Reichsluftschutzbund en de
weermacht.
Tegelijkertijd hielpen b.v. in het eerste
kwartaal, 1942 149.000 vrouwen in de lazaretten
der weermacht, bij troepentransporten 123.1
helpsters.
De onlusten in Br.-Indië.
In Cawnpore zijn nieuwe botsingen voor
gekomen tusschen demonstreerende Indiërs
en de politie. De politie schoot meedoogenloos
op het Indische volk. In drie andere plaat
sen in de centrale provincies kwamen even-
ordeverstoringen van vrij grooten om
vang" voor.
Inzake de reeds gemelde onlusten in Cal
cutta verluidt nog, dat daar het tram- en
autobusverkeer steeds weer verbroken werd.
Gemotoriseerde troepen werden ontboden.
Bovendien werden gewapende politieagenten
op de kruispunten der straten opgesteld.
Uit Delhi verluidt, dat massa-arrestaties
van Congresleden in Lucknow, Allahabad,
Nagpur. Poona en in andere steden zijn ver
richt. Óndanks deze maatregelen neemt het
aantal nieuwe leden van het Congres voort
durend toe. De leden van het Congres maken
tochten door alle deelen van Indië en sporen
de bevolking aan om aan den- opstand deel
te nemen.
Tusschen het Engelsche ministerie voor dc
goederenvoorziening en het Russische minis
terie van handel werd volgens een bericht
van de „Sunday Times" een overeenkomst
gesloten inzake de leveranties van hout. Be
paald werd. dat de schepen, welke het oor
logsmateriaal in de Russische IJszeehavens
aanvoeren op de terugreis hout uit Rusland
naar Engeland zullen meenemen. Daar deze
schepen zoowel op de heen- als op de terug
reis de actieve controle van de Duitsche on
derzeebooten zullen ondervinden is het nau
welijks te verwachten, dat door dezen maat
regel het gebrek aan hout in Engeland zal
kunnen worden verholpen.
Na de mislukte Britsche invasie-poging bij Dieppe. Met behulp van deip booten,
die speciaal ingericht waren voor het aan land zetten van pantserwagens, dachten
de Britten hun tweede front te kunnen oprichten, doch ook deze poging mislukte
jammerlijk. (Hoffmann-Stapf P.K. Koll Pax Holland c)
De toestand.
V. d. L. Door de oorlogsverklaring van
Brazilië is inderdaad, zooals bevoegde stem
men in de Wilhelmstrasse hebben verklaard
weinig aan den feitelijken oorlogstoestand
veranderd, hetzij dan. dat de „egyptisee-
rings"-politiek van Washington weer een
formeelen stap verder is gekomen. Het stre
ven van de Vereenigde Staten het geheele
Amerikaansche continent onder haar zeg
gingschap te krijgen, is niet van de laatste
jaren. Men ziet hier een zich langzaam vol
trekkende ontwikkeling, die. achteraf be
zien alle kenmerken draagt van een be
wust gerichte imperium-politiek. La-
tijnsch-Amerika is langzaam losgeweekt
van het Europeesche moederland, het heeft
althans aan pogingen daartoe niet ontbro
ken, en op economische overmacht
volgt in dezen oorlog de militaire, tot uiting
komend in het bezetten van steunpunten,
het gebruik maken van havens en het „ver
sterken" van bepaalde garnizoenen door
troepen der V. S. Wij, Nederlanders, ken
nen deze ontwikkeling; we hebben slechts
te denken aan Nederlandsch-West-Indië
en zijn bauxietmijnen.
Washington heeft bij haar politiek als
steeds ook hier het beproefde principe van
het ..divide et impera" gehuldigd. De on
derlinge ruzies tusschen de Zuid-Ameri
kaansche staten hebben nimmer een ern-
stigen arbiter in den „grooten broer van
het Noorden" gevonden. Thans verheft
Brazilië zijn stem om Fransch-Guyana voor
zich op te eischen, dat het wellicht beloofd
is. Deze kwestie zal niet alleen zijn terug
slag vinden in de betrekkingen tusschen
Washington en Vichy, maar wederom an
dere Zuid-Amerikaansche staten in het ge
weer roepen voor hun belangen, aange
zien de z.g. samenwerking, evenals in
Europa, steunde .op -een „evenwicht van
krachten", zooals Cordell Huil het eens tij
dens een zitting der pan-Amerikaansche
conferentie heeft uitgedrukt, welk „even
wicht" hiér door Brazilië dreigt te worden
verbroken.
De imperium-politiek der Vereenigde
Staten treedt in dezen oorlog echter ook
sterk buiten de grenzen van het eigen we
relddeel. De minister-presidenten van
Australië en Zuid-Afrika ontvingen uit
nood igingen van Roosevelt eens te komen
praten, nu de nieuwe leen- en pachtover
eenkomsten behalve met Londen ook met
deze landen rechtstreeks zullen worden ge
sloten. T.a.v. Australië was het economi
sche offensjef der V. S. reeds lang duide
lijk; ook in Zuid-Afrika viel - dit waar te
nemen.
Brazilië heeft belangstelling
voor Fransch Guyana.
Pan-Amerikaansche conferentie bijeen.
Naar uit Rio de Janeiro wordt gemeld,
verwacht men in diplomatieke kringen
aldaar een verklaring van de Braziliaan-
sche regeering over het vraagstuk
Fransch-Guyana. De aanhangers van de
Braziliaansche regeering eischen de on
middellijke annexatie van Fransch-
Guyana waarbij zij als motief opgeven
het feit. dat Fransch-Guyana wegens zijn
strategische ligging voor de verbinding
tusschen Brazilië en de V. S. van bijzon
dere beteekenis is.
Voorts vormt dit land naar de meening der
aanhangers der Braziliaansche regeering een
gevaar voor Brazilië.
Volgens persberichten uit Washington is
daar Maandag de pan-Amerikaansche verde
digingscommissie bijeengekomen teneinde den
door het deelnemen van Brazilië aan den
oorlog ontstanen toestand te bespreken. Voor
den eersten keer nam ook de Braziliaansche
Tibassadeur aan de bijeenkomst deel.
Naar uit Rio voorts gemeld worat.' zijn de
Duitsche en Italiaansehe banken bij regee-
ringsdecreet gesloten. Alle saldi der regee
ringen van de A^ en van particulieren op
deze banken in Brazilië worden in beslag
genomen. In dezelfde verordening wordt be
kend gemaakt, dat ook alle Duitsche en Itali
aansehe schepen thans zonder schadeloos
stelling onteigend worden. Op deze schepen
was tot dusver slechts beslag gelegd met de
belofte, ze bij het einde van den oorlog te
betalen. Alle firma's van de As te Rio de
Janeiro zijn onder rechtstreeksche militaire
bewaking geplaatst en verscheidenen daar
van zijn reeds door troepen bezet.
Door het Amerikaansche oorlogs-productie-
bureau werd een verdere beperking'van het
koffieverbruik in de Ver. Staten met 10 pet.
afgekondigd. De nieuwe beperking treedt op
1 September a.s. in werking en beteekent voor
Brazilië een verdere ongunstige factor voor
de koffiemarkt.
Hertog van Kent bij
vliegongeluk omgekomen.
De Hertog van Kent is bij een vli^jonge-
luk om het leven gekomen, naar de Engel
sche nieuwsdienst meldt.
Officieel wordt te Londen meegedeeld,
dat <Je hertog van Kent zich op weg naar
IJsland bevond, toen het vliegongeluk ge
schiedde.
Het ongeluk is in Noord-Schotland ge
beurd. waar de Sunderland-vliegboot, waar
mede de Hertog een dienstreis naar IJs
land maakte, neerstortte. De geheele be
manning van de vliegboot is eveneens om
het leven gekomen.
De teraardebestelling van den Hertog van
Kent, zal waarschijnlijk in particulier bestek
geschieden met het oog op „de noodzakelijk
heid van geheimhouding van de verblijf
plaats van leden der Koninklijke familie ir
oorlogstijd".
De nationaliteit der Elzassers.
De Rijksminister voor binnenlaml-
sche zaken heeft een verordening uit
gevaardigd omtrent de nationaliteit
in EIzas-Lotharingen en Luxemburg,
die onmiddellijk van kracht wordt.
Volgens deze verordening krijgen voor- A
loopig die Elzassers, Lotharingcrs en
Luxemburgers de Duitsche nationali
teit die als betrouwbare Duitschers
worden erkend.
Uit waardeering voor hun bijzondere
verdiensten in den strijd voor de Duitsche
zaak in den Elzas heeft de chef van het
burgerlijk bestuur in dat gebied, Gouwlei-
dqg en Rijksstadhouder Robert Wagner,
den 18 medegevangenen van dr. Karl Roos
uit Nancy en de echtgenoote van laatst
genoemde. de Duitsche nationaliteit ver
leend.
Nederlandsch gezagvoerder
alsKerstmannetje
De havenarbeiders in Port Said'hebben,
naar Svenska Dagbladet meldt, den gezag
voerder van een Nederlandsch schip benoemd
tot „Kerstmannetje", zulks op grond van de
•olgende gebeurtenis: Het schip van den
gezagvoerder werd in de haven getroffen
door een Duitschen vliegerbom. Daarbij is
een paket met drukwerk de lucht in gevlo
gen. de inhoud werd uitgestrooid en fladderde
rond. Tenslotte lagen overal op de kade
installaties en öpslagplaatsen de papieren
Het waren echter geen gewone drukwerken,
maar ongesigneerde bankbiljetten, die in
Engeland voor de Egyptische regeering ver
vaardigd waren. De havenarbeiders begonnen
terstond een wilde jacht op de biljetten.
Verscheidene felle kloppartijen werden uit
gevochten. De havenpolitie werd gealarmeerd,
dofh stond machteloos tegenover den wirwar.
De gelukkige „vinders" waren handig genoeg
hun bankbiljetten terstond in goederen om
te zetten, voordat de winkels door de auto
riteiten gewaarschuwd hadden kunnen wor
den. Het geheele havenpersoneel is nu diep
dankbaar tegenover den Nederlandschen ge
zagvoerder en heeft hem „het kerstmannetje"
gedoopt.
Hevige luchtaanval op
Port Darwin.
Vliegtuigen van de Japansche marine heb
ben j.l. Zondag een hevigen luchtaanval
ondernomen op Port Darwin. Hierbij ont
stonden hevige luchtgevechten, in het verloop
waarvan de vijand 14 toestellen verloor.
Bijzonder zware verwoestingen werden aan
gericht op een \*liegveld ten Zuiden van Port
Darwin, waar talrijke branden werden ver
oorzaakt. Sinds 30 Juli, zoo wordt hieraan
nog toegevoegd, was dit de zwaarste lucht
aanval op Port Darwin. De Japanners heb
ben bij dezen aanval 2 vliegtuigen verloren.
Het indexcijfer der kosten voor Jevens-
onderhoud in Zwitserland is sinds het begir.
den oorlog tot einde Juli 1942 gestegen
met 42.6 pet. Hierbij stegen de kosten voor
oeding met*54.8 pet. en voor kleeding met
81.3 pet'., voor brandstoffen en zeep niet 33.3
pet. en voor huren met 0.1 pct.
GEEN VESTIGING ZONDER VERGUNNING
INGEVOLGE DE VESTIGINGSWET
KLEINBEDRIJF 1937.
Thans ook voor stoffeerders en behangers.
In de Staatscourant van 24 Augustus 1942 is op
genomen een beschikking van den secretaris
generaal van het departement van handel, nij
verheid en scheepvaart, betreffende de uitvoe
ring van de vestigingswet kleinbedrijf. Hierbij
wordt de vestiging, overneming, verplaatsing enz.
zonder vergunning van den secretaris-generaal
verboden van Inrichtingen, bestemd of mede be
stemd voor de uitoefening van het stoffeerders-,
onderscheidenlijk van het behangersbedrtjf. voor
zoover dit uitoefening betreft. Deze beschikking
treedt op 25 Augustus 1942 in werking. Ten
gevolge van deze beschikking ti'eedt het beslutt
algemeen vestigingsverbod kleinbedrijf 1942 ten
aanzien van deze bedrijfstak buiten werking.
Aan de afdeeling conservatorium der ver-
eeniging „muzieklyceum" is tot hoofdleeraar
in den solozang benoemd de heer Laurens
Bogtman.
KORT NIEUWS
De trein met het stoffelijk overschot van
Stephan Horthy is te Boedapest aangekomen.
Een groote menschenmenigte had zich voor
het station en in de straten, waar rouw
vlaggen uithingen, verzameld.
De Turksche justitieele commissie voor
het hooger beroep in het proces wegens den
bomaanslag op den Duitschen ambassadeur.
Von Papen, welk beroep naar men weet
door de beklaagden was aangevraagd,
heeft het verzoek tot behandeling in het
openbaar ingewilligd. De zitting is op 15 Sep
tember bepaald. Tevens is den Turkschen be
klaagde Jalman meegedeeld, dat hij voor een
nieuwen verdediger moet zorgen. daar de
vorige van de balie is verwijderd
Naar uit Londen wordt gemeld, zijn in En
geland alle kininevoorraden in beslag geko
men.
Harriman heeft te Londen medegedeeld,
dat hij binnenkort naar de Vereenigde Sta
ten zal terugkeeren om Roosevelt rapport uit
te brengen over zijn besprekingen te Moskou.
De ministerpresident van Nieuw-Zeeland,
Fraser, is in de Ver. Staten aangekomen.
Roosevelt's secretaris, Early verklaarde, dat
Fraser op uitnoodiging van den president nj»ar
de Ver. Staten is gekomen. Bijzonderheden
over het doel van de reis en over den duur
van het bezoek werden niet verstrekt.
Brabantsche
bonnenzwendelaffaire
aan het licht gekomen.
In Ossen omgeving ruim
hon,derd arrestaties...
Na een uitgebreid onderzoek, dat ruim een
maand in beslag heeft genomen, Is dc Ossche
politie er in geslaagd, een wijdvertakt com
plot van zwendejaars met distributiebonnen
te ontmaskeren, als gevoig waarvan ruim
honderd personen zijn aangehouden. Velen
hebben reeds een bekentenis afgelegd, zoodat
deze weer op vrije voeten werden gesteld.
Slechts een vijftal, dat hardnekkig ontkende,
werd na verhoor in arrest gehouden en zal
te zijner tyd ter beschikking van de justitie
worden gesteld.
De agent van politie W. de Haan had er
lucht van gekregen, dat een aantal personen
op den Berghemscheweg te Oss regelmatig
groote partijen distributiebonnen verkocht.
Dit leidde cr toe. dat zij voortdurend geob
serveerd werden en ongeveer vier weken ge
leden werd op het Ossschc station zekere
Ouwens aangehouden, die juist op het punt
stond met zijn dochter een reisje naar Am
sterdam te maken Het tweetal werd naar het
politiebureau gebracht en grondig gefouil
leerd, waarbij bleek, dat de dochter van
Ouwens een bundeltje met een vijfhonderdtal
suiker- en boterbonnen op zich verborgen
had. Ziende dab ontkennen niet langer baatte,
lieten vader en dochter hun aanvankelijk on
verschillige houding varen en bekenden, dat
zij deze bonnen hadden opgekocht cn aan
den banketbakker Zadelhof te Amsterdam
wilden verkoopen, zooals reeds vaker was
geschied. Tevens konden op aanwijzing van
Óuwens de gebroeders H. cn C. van Gerwcn
en zekere Geurts, allen te Oss woonachtig,
worden gearresteerd, die zich met dezelfde
praetijken bezig hielden. Ook de Amsterdam-
sche banketbakker werd'aangehouden en be
kende.
Aanvankelijk scheen het onderzoek betref
fende de gebroeders van Gerwen op niets
uit te loopen, daar bij huiszoeking niets ge
vonden werd dat tegen hen kon worden aan
gevoerd, terwijl zij hardnekkig bleven ontken
nen. Doch mede dank zij hulp van ambtenaren
van den crisis contróle dienst kwamen gaan
deweg de bekentenissen los en werden telkens
nieuwe personen gearresteerd, die als agent
voor de gebroeders van Gerwen optraden en
in verschillende dorpen diverse bonnen^op-
kochten voor bedragen van 100 tot 1000 gul
den per week. Het onderzoek bracht voorts
aan het licht, dat de beide broers wekelijks
Hen tot twintigduizend gulden aan bonrten
verhandelden. Ondanks de talrijke zonneklare
aanwijzingen van hun schuld bleven zij ech
ter hardnekkig ontkennen, zoodat de politie
hen in arrest hield.
Dag-in, dag-uit waren inmiddels politie cn
controleurs op stap om dc vele personen op
te sporen, die in deze affaire betrokken wa
ren. Zij woonden te Oss, Schaik, Llth,
Lithoyen. Alem, Maren, Kcssel. F.mpel. Ge
wande. Alphen, Hccsch, Dreumcl enz. In Al
phen hield de politie zelfs een specialen zit
dag. waarby niet minder dan 23 verdachten
waren opgeroepen. Meestal waren degrnen,
die in eerste instantie de bonnen verkochten,
personen, die er hard voor zaten en die te
weinig verdienden om datgene te koopen,
waarop de bonnen recht gaven.
Diverse opkoopers, die het meer van d«
ooeren wilden hebben, gaven niet slechts
geld. maar ook textiel zonder bon, of andere
schaarsche goederen In ruil voor bonnen.
Vastgesteld werd, dat ook de Hagenaar Lok
horst tegen hooge prijzen opkocht cn ook
deze verdachte is door de Ossche politie ge
arresteerd. Tenslotte heeft bet onderzoek uit
gewezen, dat deze handel reeds maanden
lang bedreven werd, zoodat er zeer groote
bedragen op deze wijze zijn verdiend. Moge
lijk zullen nog meer arrestaties volgen.
Veedieven en clandestiene
slachters in Baarn gearresteerd
Bijna iederen dag verdwenen koeien
uit de weide.
De Baarnsche politie heeft in samenwer
king met de politie van Soest een goede
opruiming gehouden onder ie clandes
tiene slachters van koeien. Den laatsten
tijd verdwenen in de omgeving van Baarn
bijna dagelijks koeien uit de weide en ver
ondersteld mocht worden dat deze frau
duleus geslacht werden waarna het vleesch
in den zwarten handel werd verkocht.
Het is thans gelukt 4 geheime slach
ters uit Baarn en Soest, te arresteeren,
verdacht van veediefstallen. Eén koe kon
nog levend worden achterhaald, een andere
was juist geslacht en hiervan kon het
vleesch in beslag worden genomen. Voorts
werden nog 3 zware koeien zwervend
aangetroffen, die vermoedelijk eveneens
door deze combinatie waren gestolen, doch
bij het naderen van het gevaar, waren los
gelaten.
Stroombesparing bij de
Haagsclie Tram.
Ingrijpende wijzigingen in de
dienstregeling.
Ter verkrijging van een dringend ver-
eischte stroombesparing zullen de diensten
op alle tramlijnen der H.T.M. beperkt wor
den.
Als eerste maatregel zullen met ingang
van Woensdag 26 Augustus de avonddien
sten op alle tramlijnen, incl. de buitenlij
nen tusschen 19,30 uur en 2J.30 uur stop
worden gezet, behoudens één rit van elk
eindpunt te 20,30 uur.
Bovendien zullen lijpsgewijze op alle
tramlijnen eenige frequentiebeperkingen
worden ingevoerd. Deze beperkingen zul
len eohter niet op spitsuren vallen, zoodat
de hinder voor het publiek zooveel moge-
luk vermeden wordt.
De directie der H.T.M roept de mede
werking van het publiek in om zich zoo
goed mogelijk aan de gewijzigde dienst
regelingen aan te passen.
Een 12-jarig meisje op het
slechte pad.
i 1000.ontvreemd.
Ten huize van den heer J. S.t te F.do, werd
op klaarlichten dag ingebroken, waarbij ccn
bedrag van duizend gulden werd ontvreemd.
Het mocht de Edesche politie gelukken het
geheele vermiste bedrag te achterhalen cn
de daderes te arresteeren. Deze dievegge
was de 12-jarige J. K. uit Ede, die zich in
korten tijd reeds aan vijf diefstallen, inbra
ken, ladelichtingen, enz. heeft schuldig ge
maakt. Het meisje bekende het geldkistje te
hebben weggenomen Een bedrag van f 110
had zij in een oude portemonnalc gesloten en
deze in den tuin verstopt. Het kistje met een
bedrag van f 940 had zij verborgen op het
emplacement van station Ede ("dorp). Al het
geld kwam op de aangegeven plaatsen te
voorschijn.