Over de Joden. DANSLES NIEUWE GRACHT9E Stadsnieuws Concentratie van nat. soc. kinderen op Amsterdamsche scholen. 5 Se*fe li1 III. Er is een tijd geweest, en die tijd ligt nog biet zoo ver achter ons, dat in de meeste lan den, ook in het onze. aan het rassenvraagstuk meer aandacht werd besteed, al wist men er dan ook minder van. Er is een tijd geweest, dat er van rasvermenging tusschen .Toden en Germanen eenvoudig geen sprake kon zijn, omdat dit autoritair verboden was. Nu wil het wel gebeuren, dat gevraagd wordt, of deze toestand niet de beste was. M.a.w. of, wanneer een Jood hier te lande eerbaar leeft en zich tot zijn Jodendom be paalt, hij zijn plaats niet min of meer waard Is, vooral in een land. waarin hij eeuwen lapg vrijheid genoot. Geeft deze traditie hem zoo vraagt men hem geen recht van verblijf of, met een vreemd woord, geen recht van hospitium Op deze vraag is te antwoorden, in de eerste plaats dat dit recht van hospitium in vrijwel alle landen bestaat, ook ii\ het onze Doch wanneer men met die vraag de aandacht poogt te vestigen op de maat regelen, die in onze dagen hier te lande tegen de Joden worden genomen, dan zij ééns voor al dit het antwoord Er zijn vele vraagstukken, die opgelost hadden kunnen worden in het kader van het Ncderlandsch Nationaal Socialisme. Tot deze kwesties behoorde het Jodenvraag ■tuk hier te lande. Er is van de zUdc der Nationaal Socialisten destijds een op lossing aan de hand gedaan, die den Nedcrlandschen Joden een onbezorgd ver blijf waarborgde in een land, dat groote mogelijkheden bood. Men heeft hierover zelfs niet van gedachten willen wisselen- Wanneer het Jodenvraagstuk in Neder land nu of straks énders wordt opgelost, dan ligt de schuld daarvoor niet bij de Nationaal Socialisten, maar bij hen, die tegenwerkten, toen het tijd van beraad samenwerking was. Doch afgescheiden hiervan doet zich de vraag voor, of, wanneer men de tegenstelling van Jood tot Christen zoo zwaar niet laat wegen en het rassengevaar zou kunnen elimi neeren er nog grond voor antisemietisme zou zijn. Hiermede komen wij tot de derde tegen stelling en wel die tusschen de levens- en wereldbeschouwing resp. van den Jood en van den Germaan. Wij hebben gezien, dat de joodsche gedach- tenwereld tot op dezen dag teruggrijpt naar den woestijntijd, naar de jaren, eeuwen beter gezegd, waarin voor de ronddwalende, hon gerige, van bodem en elementen afhankelijke jodenstammen maar zeer weinig te verliezen en alles te winnen was. De woestijn is de plaats van het fata mor gana, van het droombeeld. Wie er verhongert ziet aan den kim de dadelpalmen, wie ver smacht van dorst ziet in de verte het water blinken. Wie tot den ondergang gekomen is ziet aan den einder de overwinning, woestijn is de plaats, waar de berooide, zwer vende herdersstam droomt van wereld heerschappij. Ziedaar het verlangen van Israël, een droom, uitgegroeid tot een verlangen, een zucht, oen belofte, een geloof, een aanstaande vervulling Wereldheerschappij. Israël verheven boven alle natiën. De dichters zingen er van, de profeten profeteeren het, het volk getuigt het, niet slechts zoolang Israë' eer. onbe raden verzameling woestijnhorden is, maar ook Straks, als het zich gevestigd heeft in zijn miniatuurstaatje aan den grtioten we( van het Tweestroomenland naar Egypte. „Er de poorten van Jeruzalem zullen steeds open staan" aldus Vesaja, „zij zullen des daags en des nadits niet gesloten worden, opdat men tol u%ïnbrenge het leger der heidenen en hun koningen zullen de geleiders zijn En waartoe deze wereldheerschappij Is maar é«\n antwoordOm de stoffelijke macht. Om het goud. Dat is óók een droom uit de woestijnAls je met zorg ontwaakt en met vrees inslaapt, als je geen andere beschutting hebt dan den grond onder je en den hemel boven je, als roof, verraad, ziekte, dood je ieder uur beloeren, als je de barre woestijn hebt leeren vervloeken ja, dan droom je des nachts een rijkaard te zijn, die zich naar het hem belieft te goed kan doen aan de vleeschpotten van Egypte en aan de vrouwen van Babyion en dan wordt ook die droom een hunkering, een obsessie, waarmee je God probeert te verbidden. Daar zit wel wat moois in dat oude ver haal Maar nu zijn we drieduizend jaar ver der gekomen enoch neen, het is niet anders geworden. Want we krijgen hier weer te doen met dien erfelijken aanleg, waarvan ik U zooeven sprak, dien erfelijken aanleg, die door de geslachten heen zich blijvend laat gelden. De omstandigheden mogen gewijzigd zijn, de schering van het weefsel, het funda- menteele van de zaak is gebleven en in lede ren Jood- zit, actief cd inert, iets van dat oude verlangen zucht naar wereldheerschappij, zucht naar stoffelijken rijkdom. In drieduizend jaar verandert wel de stra tegie Wij hebben den Jood zich meester zien maken van de sleutelposities in de staat kunde, in den geld- en goederenhandel, in iedere industrie, die hem voordeel of invloed belooft. Wij hebben hem als kampioen ge kend voor een politiek liberalisme en wij heb ben hem zitting zien nemen in den Oppersten Sovjet, wij hebben hem als pacifistisch demo craat gade geslagen en kennen hem in zijn laatste creatie als oorlogshitser.... wat doet het er eigenlijk toevoor of na drie duizend jaarhet is hetzelfde verlangen gebleven zucht naar wereldheerschappij, zucht naar goud. En daar tegenover staat, die andere, de Germaanschc, dat is een nationaal-socialis tische wereldbeschouwing. Geen wereldheerschappij wat men er aan den overkant van de Noordzee ook van zeg gen moge: Iets anders, iets beters: Wereld leiding. De wereld onder leiding van het Noordras. Dat heeft het Noordras niet ge vraagd. Dat is een Godsgave. Misschien wilt ge zeggen een Godsgenade. Dat heeft het Noordras niet gewild. De wereldhistorie en de loop der dingen wilde het. Dat is geen drie- duizendjarige droom van het Noordras, maar bloedwarme realiteit en dat is geen chauvi nistische verwatenheid van het Noordras. maar een aanvaarden van plicht en roeping. En droomen van goud.... och ja, dat heb ben wij ook wel eens gedaan, veel te lang en veel te dikwijls, totdat wij leerden ver staan, dat er iets beters is dan goud en dat is de sterke, eerlijke arbeid en de liefde voor den arbeid en het voorrecht van den arbeid en de zegen van den arbeid en het recht op arbeid en het loon voor den arbeid. Arbeid AGENDA DONDERDAG 3 SEPTEMBER. Movlac Zoöloglca, toegang alle leeftijden, 2, 4, 7 en 9 uur. Frans Hals Theater: „Morgen gaat het beter" toegang alle leeftijden, 2 30, 6.45 en 3.45 uur. Palace: „Watt en half Watt als dakloozen", toegang voor alle leeftijden, 2, 6.30, 8.45 uur Rembrandt Theater: Op het tooneel „Het theatermysterie", 2.30 en 7.30 uur. Luxor Theater: „Voor den politierechter" toegang alle leeftijden. 2.30, 6.30 en^8.45 uur Gem. Concertgebouw: Concert H.O.V., 7.30 u VRIJDAG 4 SEPTEMBER. Bioscopen: Middag- en avondvoorstellln- W.n.Hoofdredacteur: J. V. Baudewyns. Haar lem Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F. Cl perks, Haarlem. Chef van Dienst en Stad: s. l Kuiper, Haarlem (afw.). Sport en Stad: A. Ovei meer. Heemstede (afw.). Buitenland: J. C. van der Daag. Heemstede. Haagsch Redacteur: B Korsten, Heemstede. Binnenland: j. A. Steen Jr.. Zsndvoort. Nieuws en reportage voor Velsen «n omgeving: J. J. E. van Baarsel, Umulden. Advertenties D. A. J. Spek, Haarlem. tot den dienst van volk en vaderland en met dat Godsvertrouwen, dat niet hunkerend bidt om goud maar om kracht en moed. En nu is dit de derde tegenstelling: Wanneer daar straks een nieuwe gemeenschap van lots- verbonden volken een wereldleidende taak zal hebben aanvaard en deze 'taak zal ver vullen door Abeid, die hooger aanslag ver dient dan het doode goudhoe zal daarin dan plaats kunnen zijn voor hen, die wereld heerschappij beoogen en den arbeid verzaken voor den ctens om het gouden kalf 7 Neen, daar kén geen plaats voor hen zijn cn laten zij. die onze tegenstanders zijn ons deswege niet hard of onmenschelijk noemen. Zoo er problemen rijzen, men trachte ze op te los sen en God geve ons daarbij het besef, dat wij te maken hebben met menschen als wij. Maar ondanks alles en vóór alles zien wij den weg, dien wij te begaan hebben voor ons uit en langs dien weg zullen wij opruk ken naar het land in de verte, waar arbeid en eenheid zullen zijn. Ten slotte Ik had aan dit alles min of meer sterke voorbeelden kunnen verbinden en namen noemen, waarover men pleegt te lachen of waaraan men zich pleegt te ergeren, j Ik had aan de bespreking van het Joden vraagstuk beschouwingen kunnen vastknoo- pen van economisch-politieken aard en er enkele nationale schandaaltjes uit het ver leden kmmen bijhalen. Ik heb dat nagelaten, omdat wij te dien aanzien af en toe wel e wat te lezen krijgen. Ik heb dat vooral nage laten, om mij te kunnen richten tot hen, die mij en iederen nationaal socialist eiken dag ertellen, dat ze misschien voor het natio naal socialisme nog wel iets konden voelen aar dat die Jodenhaat zoo verschrikkelijk is., Antisemietisme is niet iets, dat in een for mule is samen te vatten en het kan van honderd zijden belicht worden. Ik heb u als eerlijk mensch antwoord willen geven op enkele vragen, die men ons pleegt te stellen en ik eindig zooals ik begon: Zal het Joden vraagstuk tot oplossing geraken dan ligt deze niet in het groote woord van den onmondige, maar in het beredeneeren der feiten, opdat ook hier onze strijd blijvekrachtig, waar en waardig. D. PRIJSVORMING EN PRIJSBEHEERSCHINC I. Het onmiddellijk bestaan van ons allen is ervan afhankelijk. (Door onzen Haagsch en redacteur). Mr. H. C. Schokker, de Nederlandsche Gemachtigde voor de Prijzen, is een beza digd man. Jiij heeft zich met de spreek woordelijk» Hollandsche nuchterheid en realiteitszin een weg gebaand door het hier te lande nog onbetreden gebieA van de prijsvorming^ cn de prijsbeneerscmng. Zijn eerste taak was, hoe vreemd het ook moge klinken, de Nederlandsche priizen te ver- hoogen en op gelijke hoogte te brengen met het Duitsche prijzenpeil. (Dat de Neder landsche loonen nog niet gelijk zijn aan de Duitsche loonen zij zijn over 't algemeen veel lager vindt zijn oorzaak in andere gronden. Toch zal ook deze correctie niet uit kunnen blijven^. Daarvoor was noodïg een maatschappelyk verantwoorde prijs vorming. De prmcipieele grondslagen voor deze prijsvorming zijn gelegd in de onlangs afgekondigde richtlijnen voor de Prijs vaststelling. Met nadruk zij hier nogmaals vermeld, dat onder maatschappelijk ver antwoorde prijsvorming iets anders moet worden verstaan aan 'net functioneeren als een telmachine bij kostenstijgingen. In een beschouwing, die Mr. Schokker dezer da gen op een persconferentie hield, wees hij er op, dat het declareeren van hoogere kosten het verwerken dus van die kos*- ten in de prijzen zijn grenzen heeft. Er moet ook een bijzondere prestatie tegen over staan. In Duitschland kent men dan ook de zoogenaamde „prestatieprijzen". Een aantal kostenstijgingen moest echter, ook al met het hierboven vermelde doel: de aanpassing aan de Duitsche prijzen worden geaccepteerd. Nu deze aanpassing in de daarvoor in aanmerking komende sectoren in hoofdzaak is bereikt is de prijs vorming in een nieuwe fase gekomen. Eenerzijds moet er nu naar gestreefd wor den dat :n het binnenlandsche prijzen stelsel de juiste verhoudingen worden aan- febracht, anderzijds moet natuurlijk aan- acht worden besteed aan de ontwikke lingen en verhoudingen, die zich binnen het* Europeesdie prijzenpeil afteekenen. Door de richtlijnen voor het normbedrijf, die binnenkort tegemoet gezien kunnen worden, zal de prijsvorming in staat ge steld worden in de prijzenwetgeving de juiste samenhang te brengen. Tegenover enkele prijsstijgingen, die teruggaan op reëele kostenstijgingen zullen compensee- rende prijsverlagingen staan. Met name noemde Mr. Schokker in dit verband, de zoogenaamde surrogaten. In de Surroga- tenbeschikklng wordt dit nader geregeld. Dit alles moet natuurlijk geschieden on der handhaving van een redelijke beloo ning voor den ondernemer. Het verwijt: de Gemachtigde voor de Prijzen maakt het bedrijfsleven, onrendabel, kon Mr. Schok ker niet accepteeren. Zijn beslissingen worden steeds genomen aan de hand van zorgvuldig gedocumenteerde gegevens. Iemand, die kan aantoonen dat hij niet krijgt wat hem toekomt, kan er zeker van zijn. dat hem recht zal geschieden. De be drijfsresultaten. in de jaren '38-'41 toonen aan dat '41 een bevredigend jaar is ge weest. Als' regel een gedocumenteerd onderzoek in alle groepen van het bedrijfs leven wees het uit kan men zeggen dat de resultaten (in '41) hoewel uiteraai-d slechter dan in de jaren '39-'40 toch altijd nog beter waren dan in '38. De ondernemers moeten natuurlijk vol doende begrip voor prljsdiscipline hebben Over het algemeen was de Gemachtigde voor de Prijzen over medewerking van on dernemerszijde wel te spreken, al zijn er natuurlijk uitzonderingen. Vooral bepaalde categorieën, zooals restauranthouders, houtproducenten en fabrikanten van sur rogaten staan wat dit betreft, in een slecht blaadje. Zij toonen dikwijls typische staal tjes van gebrek aan verantwoordelijkheids zin. Laat men zich echter niet met de hoop vleien dat een en ander aan de aan dacht van den Dienst van den Gemachtig de is ontsnapt. Maatregelen kunnen te dien aanzien worden verwacht. Door het stelselmatig invoeren van uni forme prijzen is het zwaartepunt van het prijspolitieke werk thans komen te liggen m de prijsbeheersching. Zoowel organisa torisch als bestuursrechtelijk moest hier een geheel nieuw gebied worden betreden. Vele critici zijn geneigd aan de prijsbe heersching alle effect teontzeggen- Men wijst dan op het alom bekende feit dat er nog veel prijsknoeierijen voorkomen. Maar is er iemand, die eraan denkt de geheele strafwetgeving als overbodig te beschouwen alleen omdat er toch nog gestolen en gemoord wordt? En wat zou er van de distributie terecht zijn gekomen als er geen prijsbeheersching was ge weest? Laat men er goed van doordrongen zijn dat de prijsbeheersching het onmiddellijk bestaan van iedereen raakt. Voor den za kenman bcteckent zij de dekking van onze valuta: voor den verbruiker de bevrediging van zijn primaire levensbehoeften. Zeer belangrijk was tenslotte Mr. Schok- ker's verklaring, dat het onjuist is, de strijd tegen den zwarten handel voor te stellen als een soort klassenstrijd. Natuur- liik zal iedereen het verooraeelen als zij, die over veel middelen beschikken, die middelen uitsluitend aanwenden om zich zelf te bevoordeelen. Dc discussies moeten echter niet den vorm gaan aannemen van een soort klassenhctzc. Dit zou niets anders zijn, zoo zei Mr. Schokker, en wU onder- streepen zijn woorden volgaarne, dan een verkeerd begrepen communisme. In een tweetal volgende artikelen zullen wij nader ingaan op het werk van de af- deelingen Opsporing en Berechting, twee grondpijlers van de prijsbeheersching. Dick de Reus voor de radio. Zijn viooltalent ontdekt door een courantcnadvertentie. Tot een der meest vooruitstrevende jeug dige Nederlandsche kunstenaars behoort on getwijfeld de negentienjarige Amsterdammer Dick de Reus, die onlangs aan het conservato rium in zijn geboortestad den prix d'excel- lence en den jubileumprijs van toonkunst wist te behalen en sedert Februari van dit jaar de eerste violist van het Concertgebouw is. Van den dag af dat hij van zijn vader een halve viool cadeau kreeg hij telde toen acht jaar heeft hij geen uur ongebruikt ge laten om een virtuoos te worden in de kunst, waartoe hij zich geroepen voelde. Op een zeer merkwaardige wijze is het ta lent van dezen veelbelovenden kunstenaar ontdekt. Een 1 eeraar van de school van Carl Flesch, Richard Hartzer, bood in een advertentie aan, om talentvolle leerlingen op te leiden tot bekwame kunstenaars. Hoewel Dickie noch zijn vader konden gelooven, dat hier de weg naar een mooie toekomst werd gewezen, drong zijn moeder aan om eens kennis te ma ken met Hartzer. Deze zag in, dat hij met een talentvol jong- mensch te doen had en al spoedig had hij zijn keuze gedaan uit de dertig reflectanten. Dag in dag uit ging Dick de Reus na school tijd naar de studeerkamer ^van Richard Hart zer, waar met strenge blikken en soms ook met harde woorden de grondbeginselen der vioolkunst werden geleerd. Ofschoon hij 'slechts dertien jaar was en de lagere school nog niet verlateiTMnocht, kreeg hij toch toestemming op dien leeftijd naar het conservatorium te gaan, waar hij zijn studie in zijn korte broekje en fluweelen jasje tus schen veel oudere leerlingen begon. Na drie jaar van rusteioozen arbeid behaalde hij zijn einddiploma viool cum laude, zoodat hij reeds op zeventienjarigen leeftijd benoemd kon wor den tot eersten violist van het omroep-sym- phonïe-orkest te Hilversum. Zijn arbeid bij de radio vergde echter zoo veel tijd, dat hij na enkele maanden naar Am sterdam terugkeerde. Eerst wilde hij nog de hoogste onderscheiding aan het conservato rium behalen. Niet lang na zijn terugkomst werd hij echter benoemd tot concertmeester bij het Concert gebouworkest. Ondanks zijn dubbel zwaren arbeid wist hij nu nog tijd te vinden om als solist voor verschillende concerten in de groote steden op te treden. Tot de meest geliefde werken, welke hij op de concertpodia in Nederland vertolkte, behooren de vioolconcerten van Brahms, Ludwig van Beethoven. M. Bruch en Paga- nini. Zijn eerste buitenlandsche reis maakte hij kortgeleden met Mengelberg naar Weenen. Over een half jaar hoopt hij echter als solist een tournee door Europa te maken. Zijn heele jeugd heeft hij besteed aan de vioolstudie, zoodat er geen tijd meer over bleef om een schoolte bezoeken. Daarom studeert hij op het oogenblik nog in de vreem de talen, waarvan de kennis voor hem, bij zijn optreden in het buitenland, onmisbaar is. Tot heden toe legde hij zich bijna uitsluitend toe op het spelen van klassieke werken en ka mermuziek. In de komende jaren zal hij ech ter ook werken van moderne componisten ten gehoore brengen. De groote prestaties, die deze jeugdige kun stenaar heeft weten te bereiken, zijn voor den Nederlandschen omroep aanleiding geweest hem uit te noodigen in het eerste concert van het muziekseizoen 19421943 voor 'de radio op te treden. Op 3 September zal hij met het symphonie-orkest o.l.v. Pierre Reinards het vioolconcert van Paganini spelen, dat om 19.20 uur over den zender Hilversum 2 wordt uit gezonden. MUZIEKUITVOERING OP DEN DAM. Woensdag 19 September a.s. wordt in Amsterdam onder leiding van Obermusik- leiter Memberg en met medewerking van een bataljons-zanggroep een muziekuitvoe ring op den Dam gegeven, van 16,0017,00 uur. Aanvang der lessen vanaf 15 Sept. enz. Voor inschrijving en het geven van inlich tingen dagelijks vanaf Sept. des avonds van 7 tot 9 uur. Leeftijd tot 20 jaar. E S C H 0 L haarlem „Commissie Gasgenerator- cursussen". Groote belangstelling uit technische kringen. In We Nijverheidsschool te Velsen zal op 17 en 18 September a.s. een tweedaogsche technische cursus voor het bedienend per soneel van auto's met gasgenerator worden leven. )eze cursus behoort tot een serie, welke door het geheele land heen wordt gehou den door de „Commissie Gasgeneratorcur sussen" ingesteld door de daartoe in aan merking komende verkeersbonden en ver voer- en bedrijfsorganisaties zooals de Ne derlandsche Automobiel Club, de A. N. W. B, de B. B. N„ de N. O. B., de E. V. O., de B. O, V. A. G„ de R. A. I. enzoovoorts. Het Bureau Gasgeneratoren en Tankgas, als de daartoe aangewezen Rijksinstantie, en de Vereeniging van Directief van Nijverheids scholen verleenen voorts hun medewerking. Tot op heden hebben meer dan 1500 deel nemers voor een 40-tal cursussen inge schreven. Hieruit blijkt wel, dat er nog steeds een groote behoefte bestaat aan on derricht op dit moeilijke gebied, ën dat, wat de belangstelling van de zijde van het bedrijfsleven betreft, het instituut dezer cursussen een volledig succes mag worden tenoemd. Tot de deelnemers behooren le en van het personeel van vele Rijks- en Gemeentediensten en andere officieele of semi-officieele instellingen, welke rnet de hedendaagsche vervoersproblemen dus met gasgeneratoren te maken hebben. Naar wij vernemen kunnen zich voor den cursus in Velsen nog deelnemers aanmel den. Daartoe kan men zich richten tot het secretariaat der „Commissie Gasgenerator cursussen", Koninginnegracht 37 Den Haag. welke commissie inschrijfformulieren met volledige inlichtingen stuurt. Opleiding heilgymna^ten en masseurs. Eerste uitvoeringsbesluit betreffende de paramedische bedrijven. De. Ned. Staatscourant bevat de eerste uitvoeringsbesluit van den secretaris-gene raal van het departement van sociale zaken tot uitvoering van zijn besluit van 6 Mei 1942 betreffende de paramedische bedrij ven. Hierbij wordt bepaa|d, dat dit besluit op 1 November 1942 in werking treedt voor heilgymnasten en/of masseurs. Voorts wordt o.m. nog bepaald: De opleiding tot heilgymnast en/of mas seur heeft plaats aan inrichtingen of op cursussen, die daartoe de góedkeuring van den secretaris-generaal behoeven. De opleiding bestaat uit twee gedeelten, een voorbereidend en een theoretisch-prak- tisch gedeelte. In het eerste gedeelte wordt onderwezen de anatomie, de physiologie, de theorie van de gymnastiek met eigen werk en het lesgeven aan kleine klasjes. In het tweede gedeelte wordt onderwezen de theorie en de praktijk van de heilgym nastiek en de massage, de orthopaedie, de hygiëne, de pathelogïe en het waarnemen en behandelen van patiënten en het ver band leggen. Aan het einde van het voorbereidend gedeelte der opleiding wordt een examen gehouden, het voorexamen geheeten. Het bewijs van bevoegdheid wordt al leen uitgereikt aan hen, die den leeftijd van 21 jaar bereikt hebben, uitgezonderd aan degenen die op het oogenblik dat dit besluit in werking treedt reeds in oplei ding zijn en voor het examen, afgenomen aan het eind van het voorbereidende ge deelte zijn geslaagd. Alvorens het bewijs van bevoegdheid te ontvangen, moet de candidaat in handen van den voorzitter der examen-commissie, de volgende belofte afleggen: „Ik beloof geheim te zullen houden al wat mij bij de uitoefening van het beroep van heilgym nast en/of masseur als geheim is toever trouwd of te mijner kennis is gekomen". In een tweetal bijlagen worden nadere bijzonderheden gegeven over de examens eri de bewijzen van bevoegdheid. Dir. gen. voor bijzondere economische aangelegenheden Naar wij vernemen is benoemd tot di recteur-generaal voor bijzondere economi sche aangelegenheden, F. L. Rambonnet, gedurende den tijd dat de heer mr. M. M. Rost van Tonningen optreedt als secreta ris-generaal van het departement voor bij zondere economische aangelegenheden. Schenking aan Rijksmuseum voor Oudheden. Mevrouw de wed. dr. D. G. \V. van Voorthuysen te 's Gravenhage, heeft aan den staat der Nederlanden ten geschenke aangeboden, ter plaatsing in het Rijksmu seum van Oudheden te Leiden, een aantal Egyptische voorwerpen, voornamelijk be staande uit vaatwerk uit den tijd van het oude rijk (pl.m, 2600 v. Chr.), afkomstig van opgravingen van de laatste jaren. Deze waardevolle schenking is des te belangrijker, omdat van alle voorwerpen de vindplaats bekend is. De secretaris-generaal van het departement van Opvoeding. Wetenschap en Kuituurbescherming heeft haar dan ook gaarne aanvaard en de schenkers deswege zijn bij zonderen dank betuigd. Regeling betreft vijftien scholen. Destijds hebben wij reeds melding gemaakt van de plannen tot concentratie op de scholen van kinderen, die lid zijn van de nationaal- socialistische jeugdbeweging en deswegen vee! onaangenaamhedesn hebben te verduren. Een commissie, bestaande uit hopman van Veen van de Nationale Jeugdstorm, den heer Kruijmink, districtsleider van het opvoeders- gilde en dr. Zaman, directeur van «ie derde vijfjarige H.B.S., heeft intusschen die plan nen volledig uitgewerkt en na goedkeuring door burgemeester E. J. Voüte, die, evenals de wethouder van onderwijs, dr. J, Smit. alle mogelijke medewerking heeft verleend, te Amsterdam een regeling getroffen, welke in de praktijk ongetwijfeld nuttig kan wer ken. Het doel is, zoo zeide ons bij informatie hopman van Veen. om de nationaal-socialis- tische kinderen, die als eenlingen in een klasse zitten, steun te geven door meer ge lijkgerichte kinderen in die klasse bijeen te brengen. Wij hebben dit moeten beperken tot de kinderen, die van de lagere school naar een M.U.L.O. of H.B.S overgingen. Voor hen, die reeds enkele jaren op een H.B.S. wanyi, leverde het doorvoeren van de planrien moeilijkheden op in verband met het aan schaffen van boeken, het veranderen van leeraren, enz. Voor de lagere school golden dezelfde bezwaren, zoodat wij dus zijn be gonnen met deze kinderen. Wij hebben dit alles niet voor de aardig heid gedaan, doch na een grondig onderzoek van de klachten, die tenslotte uitwezen, dat| de verhoudingen op de scholen en vooral op de bijzondere scholen op de openbare scho len gaat het iets beter allesbehalve gun stig waren. Van nationaal-socialistische zijde is tegen onze plannen ingebracht, dat het strijdele-, ment in de jeugd verzwakt wordt De jongens en meisjes zoo zegt mem moeten er zich maar doorheen slaan. Dat kan in theorie juist zijn. de praktijk leert, dat de jeugd eerst sterk wordt, wanneer zij houvast krijgt. En van het standpunt van den Jeugdstorm bezien, kan men alles voelen voor een frontvorming op de scholen. Het alleen staan heeft op de jon gens en meisjes een nadeeligen invloed en wanneer zij nu steun ontvangen van andere, gelijkgerichte jongens en meisjes, slaan zij er zich beter doorheeen en worden tevens de propagandistische mogelijkheden vergroot. Want als een groep in een klaUe hebben zij een reputatie op te houden. Zij Rillen zich dus terdege corrigeeren, juist omdat hun correcte houding van zoo groote beteekenis is voor de anderen. En wanneer alles werkt, zooals wii het verwachten, zullen ook ongetwijfeld velé nationaal-socialistische ouders, die de onaan gename verhoudingen op de scholen kennen, niet langer hun kinderen buiten den Nationa- len Jeugdstorm houden. De regeling in Amsterdam is getroffen op vijftien scholen, waar gemiddeld vijf leer lingen per eerste klasse zijn ondergebracht. 'Dat zijn dan openbare H.B.S. en gymnasia, een meisjeslyceum, Muloscholen, een huis houdschool en drie christelijke ambachtsscho len. Het volgend jaar zullen andere scholen ge kozen worden en men hoopt dan op de mede werking van de leeraren om tot betere ver houdingen te komen. Onze arbeid, zoo merkte hopman van Veen tenslotte op, heeft ons duidelijk gemaakt, dat het nuttig zal zijn de ouders te wijzen op de onderwijsmogelijkheden, welke na het ver laten van de lagere school voor de jeugd openstaan. In dit opzicht is ons een ontstellend gebrek aan begrip gebleken en het zal goed zijn, wanneer de ouders tegen den tijd, dat hun kinderen de lagere school gaan verlaten, degelijk worden voorgelicht. Verduisteren van 20.28 tot 6.53 uur 2 Sept.: zon op 6.51, onder 20.28 uur maan onder 14.56 (L.K.) 3 Sept. zon op 6.53, onder 20.26 uur maan op 0.09, onder 15.54 uur Schadeloosstelling gevorderde rijwielen. Elders in deze editie komt een bekend making van den Burgemeester van Haarlem voor omtrent de schadeloosstelling voor ge vorderde rijwielen. Die bekendmaking, heeft uitsluitend betrekking op die ingezetenen, wier heerenrijwiel buiten Haarlem is ge vorderd. Degenen, van wie het heerenrijwiel te Haarlem is gevorderd, zullen persoonlijk worden opgeroepen. Uitreiking distributiebescheiden* Voor de uitreiking van. distributiebeschei den is het morgen Vrijdag de beurt aan de letters Q, T, U, X, IJ en Z. Economische Rechter 15 TON WORTELEN VERHANDELD. W. J. Hooggreef, bloembollenkweeker uit Driehuis, had dezen winter niet minder dan 15 ton wortelen verhandeld. Bij dén ver koop van de wortelen had hij een flinke winst gemaakt. De officier eischte tegen den man een maand gevangenisstraf en een verbod van acht maanden om war- moezerij producten te koopen en verkoo- pen en een aanvullend bedrag van f 815 (subs, twee maanden) om daaruit de te veel gemaakte winst te vergoeden. Uit spraak conform. Twee jaar voor slachtingen. De twee-en-twintig-jarige bloemist J. P- Voortman uit Kudelstaart had in de maan den Januari en Februari van dit jaar niet minder dan 20 varkens, 4 schapen en 1 koe geslacht in verschillende schuurtjes. De officier noemde dit een van de ernstig ste zaken, die hij ooit te behandelen had gehad in de anderhalf jaar dat de econo mische rechter zitting had. Hij meende hier de zwaarste straf, die hij sinds de in stelling van den economischen rechter, ooit gevraagd had, te moeten eischen, n.L twee jaar gevangenisstraf. Mr. Fokker, de raadsman van verdachte, voerde aan, dat niettegenstaande de beken tenis van Voortman, niet bewezen was dat alle slachtingen inderdaad hadden plaats gehad. Hij vroeg ook op andere gronden ae uiterste clementie. De economische rechter achtte de ge vraagde straf juist, te meer waar het hier een zoo groot aantal dieren betrof en ver oordeelde den bloemist overeenkomstig den eisch. In Augustus van dit jaar bedroeg het aantal be zoekers van de Stads-Bibliotheek en Leeszaal aan het Prinsenhof in totaal 2689 personen voor de lees- en krantenzaal, waarvan 745 in de lees zaal, n.l. 685 mannen en 60 vrouwen, en 1944 in de krantenzaal, n.l. 1653 mannen en 291 vrouwen. In totaal werden 8800 boeken uitgeleend, waar van 386 door de muziekbibliotheek. In het filiaal „Huis te Zaanen" werd door 266 personen, n.l. 223 mannen en 43 vrouwen een bezoek gebracht aan de leeszaal, terwijl >n totaal 3399 boeken werden uitgeleend. Het totaal bezoek aan het Prinsenhof en Huls te Zaanen bedroeg 2955 personen, n.l. 2621 mannen en 334 vrouwen. Het aantal uitgeleende boeken bedroeg 12199. De uitleening en de .leeszaal op het Prinsenhor waren gedurende 14 dagen gesloten, evenals de uitleening op het filiaal. JUBILEUM MEJ. E. P. BEKKERS. In tegenwoordigheid van het Bestuur en Leeraren (esse) werd mejuffrouw E. P. Bek kers, leerares aan de Muziekschool van de Maatschappij tot Bevordering der Toon kunst, met haar 25-jari|»e ambtsvervulling gehuldigd. Overeenkomstig den wensch van de jubilaresse geschiedde dit op eenvou dige wijze. Bij de ontvangst werd zij door een kin derkoortje toegezongen, waarna een. der kleinen haar een geschenk en bloemen over handigde. Vervolgens schetste de voorzitter de goede hoedanigheden van de jubilaresse als lee rares, daarbij wijzende op de gunstige re sultaten van haar onderwijs. Hij bood een prachtig boekwerk ais geschenk aan. De di recteur, die mede namens de collega's sprak, bracht naar voren, dat niets in haar werk haar te veel was als zij het doel het welk zij voor oogen had, maar .bereikte. In het bijzonder was dit het geval met het kinderklasje met zijn groote verscheiden heid van instrumenten. Met danls voor al les wat zij voor de school heeft gedaan werd haar een souvenir aangeboden, ferwijl men onder het serveeren van thee en versnape ringen nog eenige oogenblikken bijeen bleef. Talrijke bloemstukken luisterden het geheel op. 44A Brood 44B Brood 1. 42 Veren. 44A Tabak 44A Tabak 5-370 Als. Brood Brood Chocolade Cigaretten Gtgarillos Eenh.zeep Eenh. zeep G.ort Jam 358 Als. Kaas 367 t.m. 369 Als. Koffiesurr. 338 Alg. Maïzena 361 Alg. Molk 41A t.m. 44A Melk Melk 41B t.m. 44B Melk Petroleum 02 Petr. Peulvr. 359 Alg. Rijst 4-41. 4-42 Res. Scheerzeep M Textiel Sigaren 44A Tabak Suikerwerk 43. 44 Veren. DE DISTRIBUTIEBONNEN Artikel Aardappelen Aardappelen Beschuit Bloem 362 t.m. Boter Boter Boter Boter Brandst. 01 t. Brandst. 01. 02. 03 ICF Bon Kaart hoeveelh. t./m 44A Aard. l'/t kg. 5 Sept 44B Aard, 1 kg. 5 Sept 44 Beschuit 75 gr. 5 Sept 65 Alg. 100 gr. 5 Sept 44 Bot.Vet 125 gr. 12 Sept 2-35 2-36 Reserve 125 gr. 12 SepUR 3-35 3-36 Reserve 125 gr. 12 Sepf r 4-36 Reserve 125 gr. 12 Sep^nV( BV Brandst. 1 eenh. 31 Brandst. 1 eenh. 'a|J 30 Apr. 1 rants. 30 Se] 30 Sepf 5 Sepf. 5 Sepf?*e 5 Sepfro( 5 Sepln 5 Sepr_aa; 5 Sepf.e 2 L. 31 Oef 0 gr. 5 Sept15" „Ogr. 5 Sepfe-n 50 gr. 31 DcJ'*.,e tcnl :oe; 500 gr. 100 gr. 250 gr. 100 gr. 3 1/2 L. 1 3/4 B. Suike* Tabak Vermicelli Vlcesch Vleeseh Waschp. 5 st. 5 Sept>{ 5 Sepr( 43A Tabak 361 Alg. 44A Vleesch 100 gr. 44B Vleesoh 50 gr. 336-371 Alg. Wascli poeder Wasch poeder 100 1 kg. 5 Sept 25 gr. 20 Ai 100 gr. 5 Sepl 5 Sepl 5 Sep)--. 250 gr.-30 Sepf, V Wflsch— AM poeder 250 gr. 30 Sep?L®c, L Zeep 250 gr. 30 SePUgr JUBILEUM-ZWEMFEEST VAN DE COMMISSiper VOLKSZWEMFEEST. En Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan woregelf door voormelde commissie een jub!leum-zwem„or feest gegeven in het Sportfóndsenbad alhier ofli* Zondag 13 September a.s. Van 1 uur tot half twe6"6 zal er gelegenheid bestaan de commissieleden ïan feliclteeren, daarna wordt een begin gemaakOGG met het zwemfeest. Behalve eigen nummerl N vormen nationale nummers, schoonspringeijve flguurzwemmen en een pantomime onderdefopf van het programma. Tot slot wordt-gespeeld a.--,, -aterpolowedstrijd Haarlem—A'dam. j^t H.V.G.B. WINT DEN DIEMEKPLASMOLEN., 71 H.V.G.B. heeft met haar eerste zevental deePinr genomen aan het jaarlijks door A.Z. georganlelei seerde tournooi om den Diemerplasmolen en vocran de tweede maal in successie op dit kleinood b»pr<= slag gelegd. Met een 3—0 overwinning op Dolfijn plaatste? onze stadgenooten zich In den eindstrijd tegei w A.Z., dat zich met 4—2 de meerdere had getoonf6 van Amstel. Dank zij twee doelpunten van J. HogelainËva die middenvoor speelde en ook reeds de driftvei doelpunten tegen Dolfijn voor zijn rekening ha| t genomen, namen de Haarlemmers een 2—1 vool:#, sprong. De Amsterdammers maakten gelijk, doe? konden niet verhinderen, dat Ten Cate éPaa: Hackenitz elk nog een doelpunt aan de score to#eg voegden, zoodat met 4—2 het tournooi werd ge E1 wonnen. ket HONKBAiy lieei HAARLEM—E. D. O. Inak De wedstrijd Haarlem—E. D. O. zal Zaterdagieei middag om vier uur op het terrein aan den Veaje 1 spronckweg worden gehouden. juaf damuWV SPORT EIS SPEL. waterpolo ZWEMCLUB „HAARLEM". De polowedstrijd Haarlem—Nereus (dam'es), de laatste wedstrijd welken de Haarlem-dames in de zomercompetitie spelen, is in een gelijk spel (2—2) geëindigd. Haarlem kwam uit met inval sters voor de dames Schulte, van Daatselaar en Kamp, terwijl ook de Nereus-ploeg niet volle dig was. Een gelijk spel gaf de juiste verhouding weer en deze sportief gespeelde wedstrijd was een aangenaam slot der zomercompetitie voor dames. Haarlem I-heeren speelde nog een vriendschap- pelijken wedstrijd tegen V.Z.V. uit Velsen, welke eveneens in een gelijk spel (3—3) eindigde. Bel de zeventallen waren ook hier niet volledig. Een vriendschappelijke wedstrijd, welke ook in den Juisten zin van 't woord is, gespeeld, maakte deze ontmoeting voor spelers en publiek tot een aangenamen avond. Zondag a.s. zal in Stoop's Bad de uitgestelde ont moeting tusschen Haarlem en iZan (Den Haag) plaats vinden. De ploeg van Zian heeft ge heel volledig ingeschreven. Zoo zal de 100 M. schoolslag heeren een spannende strijd worden tusschen den oud-kampioen Seton van Zian en den opkomenden Bais van Haarlem, terwijl ook de keeper van het Nederlandsch zevental Vlot- huyzen een woordje zal meespreken. Op de 100 M. rugslag voor dames zal mej. Jansen van Haarlem een feilen strijd kunnen verwachten van mej. de Haan van Zian. De kampioen van Merkesteyn zal wederom kunnen bewijzen dat hij op de 100 M. borstcrawl voor heeren de sterkste is. Ook de 4 x 100 M. borstcrawl estafette zal door zijn meezwemme,: veel aan spanning winnen. Voor het schoonsprlngen zullen R. Kuit en mej. H. Haase den strijd moeten aanbinden tegen de dames Foursoff en Dreth van Zian, welke op de Nederlandsche kampioenschappen de 4e en 6e plaats bezetten De waterpolowedstrljd, welke den doorslag kan geven bij de puntentelling, welke is gemaakt om den wannaar van deezn tweekamp aan te wijzen, zal dus. mede omdat hij na de zwemwedstrijden verspeeld»wordt, zéér spannend kunnen worden. Al met al belooft deze middag in Stoop's Bad te Ovez-veen met medewerking van het weer een mooie sportmiddag waarin de sterkste zal H.P.C. KAMPIOEN VAN KRING HAARLEM. D.W.U. verliest met 2—0. De finale tusschen D.W.R. en H.P.C. om h_ waterpolokampioenschap van Kring Haarlem werd Woensdagavond in Groenendaal verspeeld. Beidcploegen, die elkanders spel, zoo goed ken nen speelden het 2 meter-spel, zoodat de wed strijd hierdoor niet aantrekkelijker werd. Voort durend vonden er schermutselingen plaats tus schen d£ middenvoors en de midachters, waar- an die tusschen Eldering en Seubring meer dan eens minder aangenaam waren. Nog voor c" gaf Eldering aan H.P.C. de leiding (1—0). Kollerie kreeg enkele goede kansen en steeds aren zijn schoten gevaarlijk. Keeper Vrught as echter bijzonder op dreef zoodat de H.P.C dc leiding bleef behouden. Na de rust drong de II.P.C. achterhoede op en zeer geraavlijke situa ties ontstonden voor de D.W.R".-veste. Doelver- dedlger N. Kollerie stopte echter goed. Hij kon echter niet verhinderen dat de Geest hem toch passeerde (2—0). D.W.R. probeerde nog den ach terstand in te loopen doch tevergeefs. H.P.C veroverde dus voor 1942 het waterpolokampioen schap van kring Haarlem en komt dus in het bezit van den fraalen wisselbeker. M m CLUBKAMPIOENSCHAPPEN 1942/1943 Is hf HAARLEMSCHE DAMCLUB. vert De jaarlijksche wedstrijden om de clubkanvriak pioenschappen 1942/1943 der Haarlemsche Dam:;j club zullen op Zondag 13 September a.s. aarejjr,- vangen. Aan deze wedstrijden zullen ca. 50 spy3 Iers deelnemen. renc roze JAARVERGADERING HAARLEMSCHE haiK SCHEIDSRECHTERS VEREENIGING. man De Haarlemsche Scheidsrechters Vereenigingult hield op 1 September j.l. haar jaarl. algemeentpr, vergadering in café-rest. Gebrs. Brinkmann. Voorzitter de Korte gaf in zijn openingswoori >.v een kort overzicht van het afgeloopen JaaP'J''1 waarna de ingekomen stukken werden afgedaan G; De secretaris nam vervolgens het woord voor dice, voorlezing van de notulen van de vorige jaajat vergadering, welke onder dankzegging onveirjip anderd werden goedgekeurd. Ook de jaarver-p, slagen van secretaris en penningmeester werdeL onder applaus van de vergadering aangenomeiSeI" Bij het punt. bestuursverkiezing kwam uit d/ «.t vergadering het voorstel, om het bestuur bi,gel acclamatie te kiezen, waarbij woorden van danfceet voor het verrichte werk. In de kascommissïriej werden gekozen de heeren Doezy. Keerwolf et,,a Oosterhof. De bestuursmededeelingen bestonder" uit: het houden van toets-avonden voor de vee*0®1- eeniglngen in het rayon Haarlem, waarbij h»13» de bedoeling is. om pl.m. 4 avonden te houden n Haarlem, 2 avonden in het Noorden en 1 avonjtebl in het zuidelijk rayon. iiito Na de rondvraag, sloot de voorzitter deze veiu_ gaderlng met een woord van dank tot de aai£r„„, wezigen. f^P' HAARLEMSCHE DAMCLUB. Kanl De Haarlemsche Damclub heeft voor hare lede^Iar een cursusavond georganiseerd. Meester van Daratelen behandelde de theorie der openiAi gen. J. B. Sluiter Jr. demonstreerde eenige zeef interessante partijen, en K. Olij besprak eeni^ leerrijke eindspelen. In de pauze werd d nieuwe clubkampioen eerste klasse, Nico Blom door den lsten voorzitter, den heer J. r~ Dartelen, gehuldigd. Aan de «er gelegenheid van het 35-jarig 1 staan der Damvereeniging „Gezellig Samenzijn! te Amsterdam op Zondag J.l. gehouden groepen wedstrijden werd door 13 spelers der Haarlemse» Sport-allerlei Bij de wedstrijden van het district Noor< Holland yan de Ned. Athl. Unie werd D. Hai tingius derde in het nummer 5000 meter hart loopen, Lamoree tweede in het kogelstooten m< een worp van 11.69 M. en J. Hermans werd derc op het nummer 1500 meter in den tijd van 4 mi! 17.4 sec radioprogramma VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1942. HILVERSUM I, 415.5 M. 6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiel 7.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 7.15 Vlot ochten< spel (gr.pl.). 7.45 Ochtendgymnastiek. 8. O. Nieuwsberichten en gesproken programm uittreksel. 8.15 Orkestconcert (gr.pl.). 9.15 Voo de huisvrouw. 9.20 Viool en plano (gr.pl.). Melodieën-Revue (gr.pl.). 11.00 Omroep-Kleutei klas. 11.20 Ensemble Willy Kok. 12.00 Het Paan de Hond. de Haan, en de Aap in onze moede! taal. 12.15 Musette-orkest en soliste. 12.40 Almana- 12.45 B. N. O. Nieuws- en zakelijke berichte! 13.00 Melodisen en gramofoonmuziek. 14.00 An» Hemsche Orkest Vereeniging en solist en gramd' foonmuziek. 16.00 Bijbellezing. 16.20 Amsteii' damsch Trio. 17.15 B. N. O. Nieuws-, zakelijk«re£. en beursberichten. 17.30 Knutselklas. 17.45 Orge concert. 18.30 Neerlands stem van het Oostfron 18.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 18.55 Binnenlandsch zakelijk praatje. 19.05 Wekelijkse sportpaatje. 19.30 Salonorkest. Vanaf 20.15 a leen voor de Radio-Centrales die over een lijf verbinding met de studio beschikken. 20.15 Orge Bol\ viool en zang (gr.pl.). 21.00 Theo Uden Masma en zijn dansorkes. 21.25 Duetten uit Operette (gr.pl.). 21.45 B. N. O» Nieuwsberichten. 22.00 Heir rich Schlusnus zingt (gr.pl.). 22.15 Vroohjk kestconcert 'gr.pl.). 22.45—24.00 Operette-Prd" gramma (gr.pl.) HILVERSUM II. 301.3 M. 6.45—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 Gerard van Kr< relen en zijn orkest cn soliste (opn.). 8.55 Piarn. voordracht (opn.). 9.10 Amusementsorkest en he Vroolijke Klaverblad (opn.). 9.35 Berlijnsch Phi! harmonisch orkest (gr.pl.). 10.00 Morgenwijdlni 10.15 Zang met pianobegeleiding. 10.40 Cultuur e landschap, causerie. 11.00 Strijkkwartet van Ft Schubert (gr.pl.) 11.30 Pianovoordracht. Klaas van Beeck en zijn orkest. 12.45 B. Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 Technisch Voorlichting. 13.15 Tusschen de bedrijven, geva rieerd programma. 15.00 Voor de vrouw. 15.45 Or en om programma. 17.00 Als je verre reizen doet. 17.15 B. N. O. Nieuws-, zakelijke en beursbericfi ten. 17.30 Ensemble Jonny Ombach. 18.15 Gewele causerie 18.30 Otto Hendriks en zijn orkest. 18.5 De eeuwenoude strijd tegen de wantoestande: der pandjeshuizen door K. J. J. Ingerman. 19.1 1 Otto Hendriks en zijn orkest en soliste. 19.30 8," Nieuwsberichten. 19.40 B. N. O.: De Jorda :rtelt over sociale nooden. 19.50 Spiegei va! den dag. 20.00 B. N. O. Engelsche Uitzending Holland's political aspects. (Voor de Radto-cen rales: Orkestconcert gr.pl.). Vanaf 20.15 alleei voor de Radio-Centrales die over een lijnverbin ding met de studio beschikken. 20.15 Öpenluch Opera te Zoppoi met inleiding (opn.). 21.00 Land mans lust. 21.30 Bcethoven-Schumann program ma (gr.pl.). 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.0 O. Leidende staatslieden schrijven. 22.1 Avondwijding. 22.15—21.00 Zie Hilversum I. leer. DTjI grar (lent Adr< leer W. Pi C 1022 'I das G n.. 1 ischc 1831 Veer eenl G gezi HIT] jver

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 2