Over de Joden. DANSLES NIEUWE GRACH-T9L Concentratie van nat. soc. kinderen op Amsterdamsche scholen. Stadsnieuws ill. Er is een tijd geweest, en die tijd ligt nog hiet zoo ver achter ons. dat in de meeste lan den. ook in het onze. aan het rassenvraagstuk meer aandacht werd besteed, al wist men er dan ook minder van. Er is een tijd geweest, dat er van rasvermenging tusschen Joden en Germanen eenvoudig geen sprake kon zijn, omdat dit autoritair verboden was. Nu wil het wel gebeuren, dat gevraagd Wordt, of deze toestand niet de beste was. M a w. of, wanneer een Jood hier te lande eerbaar leeft en zich tot zijn Jodendom be paalt, hij zijn plaats niet min of meer waard is, vooral in een land, waarin hij ecuwen lang vrijheid genoot. Geeft deze traditie hem zoo vraagt men hem geen recht van verblijf of. met een vreemd woord, geen recht van hospitium Op deze vraag is te antwoorden, in de eerste plaats dat dit recht van hospitium in vrijwel alle landen bestaat, ook in het onze Doch wanneer men met die vraag de aandacht poogt "te vestigen op de maat regelen. die in onze dagen hier te lande tegen de Joden worden genomen, dan zij ééns voor al dit het antwoord Er zijn vele vraagstukken, die opgelost hadden kunnen worden in het kader van het Nederlandsch Nationaal Socialisme. Tot deze. kwesties behoorde het Jodenvraag stuk hier tc lande. Er is van de zijde der Nationaal Socialisten destijds een op lossing aan de hand gedaan, die den Nederlandschen Joden een onbezorgd ver blijf waarborgde in een land, dat groote mogelijkheden bood. Men heeft hierover zelfs niet san gedachten willen wisselen- Wanneer het Jodenvraagstuk in Neder land nu of straks énders wordt opgelost, dan ligt de schuld daarvoor niet bij fle Nationaal Socialisten, maar b(j hen, die tegenwerkten, toen het tijd van beraad en samenwerking was. Doch afgescheiden hiervan doet zich de vraag voor. of. wanneer men de tegenstelling van Jood tot Christen zoo zwaar niet laat wegen en het rassengevaar zou kunnen elimi- neeren er nog grond voor antisemietisme zou zijn. Hiermede komen wij tot de derde tegen stelling en wel die tusschen de levens- en wereldbeschouwing resp. van den Jood en van den Germaan. Wij hebben gezien, dat de joodsche gedach- tenwereld tot op dezen dag teruggrijpt naar den woestijntijd. naar de jaren, eeuwen beter gezegd, waarin voor de ronddwalende, hon gerige. van bodem en elementen afhankelijke jodenstammen maar zeer weinig te verliezen en alles te winnen was. De woestijn is de plaats van het fata mor gana. van het droombeeld. Wie er verhongert ziet aan den kim de dadelpalmen, wie ver smacht van dorst ziet in de verte het water blinken. Wie tot den ondergang gekomen is ziet aan den einder de overwinning, woestijn is de plaats, waar de berooide, zwer vende herdersstam droomt van wereld heerschappij. Ziedaar het verlangen van Israël, een droom, uitgegroeid tot een verlangen, een zucht, een belofte, een geloof, een aanstaande vervulling Wereldheerschappij. Israël verheven f boven alle natiën. De dichters zingen er van, de profeten profeteeren het, het volk getuigt het, niet slechts zoolang Israël een onbe raden verzameling woestijnhorden is, maar ook straks, als het zich gevestigd heeft In zijn miniatuurstaatje aan der? grooten weg van het Tweestroomepland naar Egypte. „En de poorten van Jeruzalem zullen steeds open staan" aldus Jesaja, „zij zullen des daags en des nachts niet gesloten wórden, opdat men tot u inbrenge het leger der heidenen en hun koningen zullen de geleiders zijn." En waartoe deze wereldheerschappij Is maar één antwoord Om de stoffelijke macht. Om het goud. Dat is óók een droom uit de woestijnAls je met zorg ontwaakt en met vrees inslaapt., als je geen andere beschutting hebt dan den grond onder je en den hemel boven Je. als roof, verraad, ziekte, dood je ieder uur beloeren, als je de barre woestijn hebt leeren vervloeken ja, dan droom je des nachts een rijkaard te zijn, die zich naar het hem belieft te goed kan doen aan de vleeschpotten van Egypte en aan de vrouwen van Babyion en dan wordt ook die droom een hunkpring, een obsessie, waarmee je God probeert te verbidden. Daar zit wel wat moois in dat oude ver haal Maar nu zijn we drieduizend jaar ver der gekomen enoch neen. het is niet anders geworden. Want we krijgen hier weer te doen met dien erfelljken aanleg, waarvan ik U zooeven sprak, dien erfelijken aanleg, die door de geslachten heen zich blijvend laat gelden. De omstandigheden mogen gewijzigd zijn, de schering van het weefsel, het funda- mefiteele van de zaak Is gebleven en in iede- ren Jood zit, actief ot inert, iets van dat oude verlangen zucht naar wereldheerschappij, zucht naar stoffelijken rijkdcfn. In drieduizend jaar verandert wel de stra tegie Wij hebben den Jood zich meester zien maken van de sleutelposities in de staat kunde. In den. geld- en goederenhandel, ir Iedere industrie, die hem voordeel of invloed belooft. Wij hebben hem als kampioen ge kend voor een politiek liberalisme en wij heb ben hem zitting zien nemen in den Oppersten Sovjet, wij hebben hem als pacifistisch demo craat gade geslagen en kennen hem In zijn laatste creatie als oorlogshitser.... wat doet het er eigenlijk toevoor of na drie duizend jaar.... het is hetzelfde verlangen gebleven zucht naar wereldheerschappij, zucht naar goud. En daar tegenover staat die andere, de Germaansche. dat is een nationaal-socialls- tische wereldbeschouwing. Geen wereldheerschappij wat men er aar den overkant van de Noordzee ook van zeg gen moge: Iets anders, iets beters: Wereld- leiding. De wereld onder leiding van het Noordras. Dat heeft het Noordras niet ge vraagd. Dat is een Godsgave. Misschien wilt ge zeggen een Godsgenade. Dat heeft het Noordras niet gewild. De wereldhistorie en de loop der dingen wilde het. Dat is geen drie- duizendjarige droom van het Noordras. maar bloedwarme realiteit en dat is geen chauvi nistische verwatenheid van het Noordras. maar een aanvaarden van plicht en roeping. En droomen van goudoch ja. dat heb ben wij ook wel eens gedaan, veel te lang en veel te dikwijls, totdat wij leerden ver staan, dat er Iets beters is dan goud en daf is de sterke, eerlijke arbeid en de liefde voor den arbeid en het voorrecht van den arbeid en de zegen van den arbeid en het recht op arbeid en het loon voor den arbeid. Arbeid tot den dienst van volk en vaderland en met Godsvertrouwen, dat niet hunkerend bidt om goud maar om kracht en^moed. En nu is dit de derde tegenstelling: Wanneer daar straks een nieuwe gemeenschap van lots- verbonden volken een wereldleidende taak zal hebben aanvaard en deze taak zaj vullen door arbeid, die hooger aanslag ver dient dan het doode goudhoe za! daarin dan plaats kunnen zijn voor hen. die wereld heerschappij beoogen en den arbeid verzaken voor den dans om het gouden kalf Neen. daar kan geen plaats voor hen zijn en laten zij, die onze tegenstanders zijn ons deswege niet hard of onmenschelijk noemen. Zoo er problemen rijzen, men traehte ze op te los sen en God geve ons daarbij het besef, dat wij te maken hebben met menschen als wij Maar ondanks alles en vóór alles zien wij den weg, dien wij te begaan hebben voor ons uit en langs dien weg zullen wij opruk ken naar het land in de verte, waar arbeid eenheid zullen zijn. Ten slotteIk had aan dit alles min of meer sterke voorbeelden kunnen verbinden en namen noemen, waarover men pleegt te lachen of waaraan men zich pleegt te ergeren. Ik had aan de bespreking van het Joden vraagstuk beschouwingen kunnen vastknoo- pen van economisch-politiekcn aard en er enkele nationale schandaaltjes uit het ver leden kunnen bijhalen. Ik heb dat nagelaten, omdat wij te dien aanzien af en toe wel eens wat te lezen krijgen. He heb dat vooral nage laten, om mij te kunnen richten tot hen. die mij en iederen nationaal socialist eiken dag vertellen, dat ze misschien voor het natio naal socialisme nog wel iets konden voelen maar dat die Jodenhaat zoo verschrikkelijk is. Antisemietisme is niet iets, dat in een for mule is samen tc vatten en het kan van honderd zijden belicht worden. Ik heb u als eerlijk mensch antwoord willen geven op enkele vragen, die men ons pleêgt te .stellen en ik eindig zooals ik begon: Zal het Joden vraagstuk tot oplossing geraken dan ligt deze niet in het groote woord van den onmondige, maar in het beredeneeren der feiten, opdat ook hier onze strijd blijvekrachtig, waar en waardig. D. AGENDA DONDERDAG 3 SEPTEMBER. MoviacZoölogica, toegang alle leeftijden. 2. 4, 7 en 9 uur. Frans Hals Thbater: „Morgen gaat het béter toegang alle leeftijden. 2.30, 645 en 8.45 uur Paiace: „Watt en half Watt als dakloozen" toegang voor alle leeftijden, 2, 6 30. 8.45 uu. Rembrandt Theater: Op het tóoneel „Het theatermysterie", 2.30 en 7.3Q uur. Luxor Theater: „Voor den politierechter toegang alle leeftijden. 2 30, 6.30 en 8.45 uur Gem. Concertgebouw: Concert H.O.V., 7Su VRIJDAG 4 SEPTEMBER. Bioscopen: Middag- en avondvoorstelling' W.n. Hoofdredacteur: J. V. Baudewyns, Haar lem. Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F. C Derks, Haarlem. Chef van Dienst en Stad: S. R Kuiper. Haarlem (afw.). Sport en Stad: A. Over- meer Heemstede (afw.). Buitonland: J. C. van der Laag. Heemstede. Haagsch Redacteur: E Korsten. Heemstede. Binnenland: J. A. Steen Jr.. Zandvoort. Nieuws en reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E- van Baarsel. IJmuiden Advertenties D. A. J. Spek, Haarlem. PRIJSVORMING EN PRIJSBEHEERSCHING I. Het onmiddellijk bestaan van ons allen is ervan afhankelijk. (Door onzen Haagsch en redacteur). Mr. H. C. Schokker, de Nederlandsche Gemachtigde voor de Prijzen, is een beza digd man. Hü heeft zien met de spreek woordelijke Hollandische nuchterheid en realiteitszin een weg gebaand door het hier te lande nog onbetreden gebied van de prijsvorming en de prijsbeheersching. Zijn eerste taak was, hoe vreemd het ook moge klinken, de Nederlandsche prijzen te ver- hoogen en op gelijke hoogte te brengen met het Duitsche prijzenpeil. (Dat de Neder landsche loonen nog niet gelijk zijn aan de Duitsche loonen zij zijn over 't algemeen veel lager vindt zijn oorzaak in andere gronden. Toch zal ook deze correctie niet uit kunnen blijven). Daarvoor was noodig een maatschappelijk verantwoorde prijs vorming. De principieele grondslagen voor deze prijsvorming z:in gelegd in de onlangs afgekondigde richtlijnen voor de Prijs vaststelling. Met nadruk zij hier nogmaals vermeld, dat onder maatschappelijk ver antwoorde prijsvorming iets anders moet worden verstaan dan het functioneeren als een telmachine bij ko§tenstijgingen. In een beschouwing, die Mr. Schokker dezer da gen op een persconferentie hield, wees hij er op, dat het declareeren van hoogere kosten het verwerken dus van die kos ten in de prijzen zijn grenzen heeft. Er moet ook een bijzondere prestatie tegen over staan. In Duitschland kent men dan ook de zoogenaamde „prestatieprijzen". Een aantal kostenstijgingen moest echter, ook al met het hierboven vermelde doel: de aanpassing aan de Duitsche prijzen worden geaccepteerd. Nu deze aanpassing in de daarvoor in aanmerking komende sectoren in hoofdzaak is bereikt is de prijs vorming in een nieuwe fase gekomen. Eenerzijds moet er nu naar gestreefd wor den dat in het binnenlandsche prijzen stelsel de juiste verhoudingen worden aan- tebracht, anderzijds moet natuurlijk aan- acht worden besteed aan de ontwikke lingen en verhoudingen, die zich binnen het Europeesche prijzenpeil afteekenen. Door de richtlijnen voor het normbedrijf, die binnenkort tegemoet gezien kunnen worden, zal de prijsvorming in staat ge steld worden in de prijzenwetgeving de juiste samenhang te brengen. Tegenover enkele prijsstijgingen, die teruggaan op reëele kostenstijgingen zullen compensee- rende prijsverlagingen staan. Met name noemde Mr. Schokker in dit verband, de zoogenaamde surrogaten. In de Surroga- tenbeschikking wordt dit nader geregeld. Dit alles moet natuurlijk geschieden on der handhaving van een redelijke beloo ning voor den ondernemer. Het verwijt: de Gemachtigde voor de Prijzen maakt het bedrijfsleven onrendabel, kon Mr. Schok ker niet accepteeren. Zijn beslissingen worden steeds genomen aan de hand van zorgvuldig gedocumenteerde gegevens. Iemand, die kan aantoonen dat hij niet krijgt wat hem toekomt, kan er zeker van zijn. dat hem recht zal geschieden. De be drijfsresultaten in de jaren '38-'41 toonen aan dat '41 een bevredigend jaar is ge weest. Als regel een gedocumenteerd onderzoek in alle groepen van het bedrijfs leven wees het uit kan men zeggen dat de resultaten (in '41) hoewel uiteraard slechter dan in de jaren '39-'40 toch altijd nog beter waren dan in '38. De ondernemers moeten natuurlijk vol doende begrip voor prijsdiscipline hebben Over het algemeen was de Gemachtigde voor de Prijzen over medewerking van on dernemerszijde wel te spreken, al zijn er natuurlijk uitzonderingen. Vooral bepaalde categorieën, zooals restauranthouders, houtproducenten en fabrikanten van sur rogaten staan wat dit betreft, in een slecht blaadje. Zii toonen dikwijls typische staal tjes van gebrek aan verantwoordelijkheids zin. Laat men zich echter niet met de hoop vleien dat een en ander aan de aan- dacnt van den Dienst van den Gemachtig de is ontsnapt. Maatregelen kunnen ie dien aanzien worden verwacht. Door het stelselmatig invoeren van uni forme prijzen is het zwaartepunt van het prijspolitieke werk thans komen te liggen in de prijsbeheersching. Zoowel organisa torisch ais bestuursrechtelijk moest hier een geheel nieuw gebied worden betreden. Vele critici zijn geneigd aan de prijsbe heersching alle effect tc ontzeggen- Men wijst dan op het alom bekende feit dat er log veel prijsknoeierijen voorkomen. Maar is er iemand, die eraan denkt de 'eheeie strafwetgeving als overbodig te Beschouwen alleen omdat er toch nog gestolen en gemoord wordt? En wat zou er van de distributie terecht zijn gekomen als er geen prijsbeheersching was ge weest? Laat men er goed van doordrongen zijn dat de prijsbeheersching het onmiddellijk bestaan van iedereen raakt. Voor den za kenman betcekent zij de dekking van onze valuta: voor den verbruiter de bevrediging van zijn primaire levensbehoeften. Zeer belangrijk was tenslotte Mr. Schok- ker's verklaring, dat het onjuist is. de strijd tegen den zwarten handel voor te stellen als een soort klassenstrijd. Natuur- liik zal iedereen het veroordeelen als zij, die over veel middelen beschikken, die middelen uitsluitend aanwenden om zich zelf te bevoordeelen. De discussies moeten echter niet den vorm gaan aannemen van een soort klassenhetze. Dit zou niets anders zijn, zoo zei Mr. Schokker; en wij onder- streepen zijn woorden volgaarne, dan een verkeerd begrepen communisme. In een tweetal volgende artikelen zullen wij nader ingaan op het werk van de af- deelingen Opsporing en Berechting, twee grondpijlers van de prijsbeheersching. Dick de Reus voor de radio. Zijn viooltalent ontdekt door een couran lenad verlcntic. Tot een der meest vooruitstrevende jeug dige Nederlandsche kunstenaars behoon on getwijfeld de negentienjarige Amsterdammer Dick de Reus, die onlangs aan het conservato rium in zijn geboortestad den prix d'excel- lence en den jubileumprijs van toonkunst wist te behalen en sedert Februari van dit jaar de eerste violist van het Concertgebouw is. Van den dag af dat hij van zijn vader een halve viool cadeau kreeg hij telde toen acht jaar heeft hij geen uur ongebruikt ge laten om een virtuoos te worden in de kunst, waartoe hij zich geroepen voelde. Op een zeer merkwaardige wijze is het ta lent van dezen veelbelovenden kunstenaar ontdekt. Een leeraar van de school van Carl Flesch, Richard Hartzer, bood in een advertentie aan, om talentvolle leerlingen op te lelden tot bekwame kunstenaars. Hoewel Dickie noch zijn vader konden gelooven, dat hier de weg naar een mooie toekomst werd gewezen, drong zijn moeder aan om eens kennis te ma ken met Hartzer. Deze zag in, dat hij met een falentvol jong- mensch te doen had en al spoedig had hij zijn keuze gedaan uit de dertig reflectanten. Dag in dag uit ging Dick de Reus na school tijd naar de studeerkamer van Richard Hart zer, waar met strenge blikken en soms ook met harde woorden de grondbeginselen der vioolkunst werden geleerd. Ofschoon hij slechts dertien jaar was en de lagere school nog niet verlaten mocht, kreeg hij toch toestemming op dien leeftijd naar het conservatorium te gaan, waar hij zijn studie in zijn korte broekje en fluweelen jasje tus schen veel oudere leerlingen begon. Na drie jaar van rusteloozen arbeid behaalde hij zijn einddiploma viool cum laude, zoodat hij reeds op zeventienjarigen leeftijd benoemd kon wor den tot eersten violist van het omroep-sym- phonie-orkest te Hilversum. Zijn arbeid bij de radio vergde echter zoo veel tjjd, dat hij na enkele maanden naar Am sterdam terugkeerde. Eerst wildé hij nog de hoogste onderscheiding aan het conservato rium behalen. Niet lang na zijn terugkomst werd hij echter benoemd tot concertmeester bij het Concert gebouworkest. Ondanks zijn dubbel zwaren arbeid wist hij nu nog tijd te vinden om als solist voor verschillende concerten in de groote steden op te treden. Tot de meest geliefde werken, welke hij op de concertpodia in Nederland vertolkte, behooren de vioolconcerten van Brahms, Ludwig van Beethoven. M. Bruch en Paga- nini. Zijn eerste buitenlandsche reis mafckte hij kortgeleden met Mengelberg naar Wcenen. Over een half jaar hoopt hij echter als solist een tournee door Europa te maken. Zijn heele jeugd heeft hij besteed aan de vioolstudie, zoodat er geen tijd meer over bleef om een school te bezoeken. Daarom studeert hij op het oogenblik nog in de vreem de talen, waarvan de kennis voor hem, bij zijn optreden-'in het buitenland, onmisbaar is. Tot heden toe legde hij zich bijna uitsluitend toe op het spelen van klassieke werken en ka mermuziek. In de komende jaren zal hij ech ter ook werken van moderne componistfen ten gehoore brengen. De groote prestaties, die deze jeugdige kun stenaar heeft weten te bereiken, zijn voor den Nederlandschen omroep aanleiding geweest hem uit te noodigen in het eerste concert van het muziekseizoen 1942—1943 voor de radio op te treden. Op 3 September zal hij n?et het svmphonie-orkest o.l.v. Pierre Reinards het vioolconcert van Paganini spelen, dat om 19.20 uur over den zender Hilversum 2 wordt uit gezonden. MUZIEKUITVOERING OP DEN DAM. Woensdag 19 September a.s. wordt in Amsterdam onder leiding van Obermusik- leiter Memberg en met medewerking van een bataljons-zanggroep een muziekuitvoe ring op den Dam gegeven, van 16,0017,00 uur. Aanvang der lessen vanaf 15 Sepr enz. Voor inschrijving het geven van inlich tingen dagelijks vanaf 1 Sept. des avonds van 7 tot 9 uur. Leeftijd tot 20 jaar. DANSSCHOOL „Commissie Gasgenerator- cursussen". Groote belangstelling uit technische kringen. In de Nijverheidsschool te Velsen zal op 17 en 18 September a.s. een tweedangsche technische cursus voor het bedienend per soneel van auto's met gasgenerator worden gegeven. Deze cursus behoort tot een serie, welke door het geheele land heen wordt gehou den door de „Commissie Gasgeneratorcur sussen" ingesteld door de daartoe in aan merking komende verkeersbonden en ver voer- en bedrijfsorganisaties zooals de Ne derlandsche Automobiel Club, de A. N. W B, de B. B. N.. de N. O. B.. de E. V. O., de B. O. V. A. G., de R. A. I. enzoovoorts. Het Bureau Gasgeneratoren en Tankgas, als de daartoe aangewezen Rijksinstantie, en de Vereeniging van Directies van Nijverheids scholen verleenen voorts hun medewerking Tot op heden hebben meer dan 1500 deel nemers voor een 40-tal cursussen inge schreven. Hieruit blijkt wel, dat er nog steeds een groote behoefte bestaat aan on derricht op dit moeilijke gebied, en dat, wat de belangstelling van de zijde van het bedrijfsleven betreft, het instituut dezer cursussen een volledig-.succes mag worden genoemd. Tot de deelnemers behooren le den van het personeel van vele Rijks- en Gemeentediensten en andere officieele of semi-officieele instellingen, welke met de hedendaagschc vervoersproblemen dus met gasgeneratoren te maken hebben. Naar wij vernemen kunnen zich voor den cursus in Velsen nog deelnemers aanmel den. Daartoe kan men zich richten tot het secretariaat der „Commissie Gasgenerator cursussen". Koninginnegracht 37 Den Haag, welke commissie inschrijfformulieren met volledige inlichtingen stuurt. Opleiding lieilgymnasten en masseurs. Eerste uitvoeringsbesluit betreffende de paramedische bedrijven. De Ned. Staatscourant bevat de eerste uitvoeringsbesluit van den secretaris-gene raal van bet departement van sociale zaken tot uitvoering van zijn besluit van 6 Mei 1942 betreffende de paramedische bedrij ven. Hierbij wordt bepaald, dat dit besluit op 1 November 1942 in werking treedt voor beilgymnasten en/of masseurs. Voorts wordt o.m. nog bepaald: De opleiding tot heilgymnast en/of mas seur heeft plaats aan inrichtingen of op cursussen, die daarbpe de goedkeuring van den secretaris-generaal behoeven. De opleiding bestaat uit twee gedeelten, een voorbereidend en een theoretisch-prak- tisch gedeelte. In het eerste gedeelte wordt onderwezen de anatomie, de physiologie, de theorie van de gymnastiek met eigen werk en het lesgeven aan kleine klasjes. In het tweede gedeelte wordt onderwezen de theorie en de praktijk van de heilgym nastiek en de massage, de orthopaedie, de hygiëne, de pathelogie en het waarnemen en behandelen van patiënten en het ver band leggen. Aan het einde van het voorbereidend gedeelte der opleiding wordt een examen gehouden, het voorexamen geheeten. Het bewijs van bevoegdheid wordt al teen uitgereikt aan hen. die den leeftijd van 21 jaar bereikt hebben, uitgezonderd aan degenen die op het oogenblik dat dit besluit in werking treedt reeds in oplei ding zijn en voor het examen, afgenomen aan het eind van het voorbereidende ge deelte zijn geslaagd. Alvorens het bewijs van bevoegdheid te ontvangen, moet de candidaat in handen van den voorzitter der examen-commissie, de volgende belofte afleggen: „Ik beloof geheim te zullen houden al wat mij bij de uitoefening van het beroep van heilgym nast en/of masseur als geheim is toever trouwd of te mijner kennis is gekomen". In een tweetal bijlagen worden .nadere bijzonderheden gegeven over de examens en de bewijzen van bevoegdheid. Dir. gen. voor bijzondere economische aangelegenheden Naar wjj vernemen is benoemd tot di- en recteur-generaal voor bijzondere economi sche aangelegenheden. F. L. Rambonnet, gedurende den tijd dat de heer mr. M. M. Rost van Tonningen optreedt als secreta ris-generaal van het departement voor bij zondere economische aangelegenheden. HAARLEM Schenking aan Rijksmuseum voor Oudheden. Mevrouw de wed. dr. D. G. W. van Voorthuysen te 's Gravenhage, heeft aan den staat der Nederlanden ten geschenke aangeboden, ter plaatsing in het Rijksmu seum van Oudheden te Leiden, een aantal Egyptische voorwerpen, voornamelijk be staande uit vaatwerk».uit den tijd- van het oude rijk (pl.m. 2600 v. Chr.), afkomstig van opgravingen van de laatste jaren. Dez' waardevolle schenking is des te belangrijke: omdat van alle vëprwerpen de vindplaats bekend is. De secretaris-generaal van het departement? van Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbescherming heeft haar dan ook gaarne aanvaard en de schenkers deswege zijn bijzonderen dank betuigd. Regeling betreft vijftien scholen. Destijds hebben wij reeds melding gemaakt van de plannen tot concentratie op de scholfen van kinderen, die lid zijn van de nationaal- soclali8tische jeugdbe,weging en deswegen veel onaangenaamhedesn hebben te verduren. Een commissie, bestaande uit hopman van Veen van de Nationale Jeugdstorm, den heer Kruijmink, districtsleider van het opvoeders- gilde en dr. Zaman, directeur van de derde vijfjarige H.B.S., heeft intusschen die plan nen volledig uitgewerkt cn na goedkeuring door burgemeester E. J. Voüte, die, evenals de wethouder van onderwijs, dr. J. Smit, alle mogelijke medewerking heeft verleend, t* Amsterdam een regeling getroffen, welke in de praktijk ongetwijfeld nuttig kan wer ken. Het doel is. zoo zcide ons bij informatie hopman van Veen, om de nationaal-socialis- tische kinderen, die als eenlingen in een klasse zitten, steun te geven door meer ge lijkgerichte kinderen in die klasse bijeen te brengen. Wij hebben dit moeten beperken tot de kinderen, die van'de lagere school naar een M.U.L.O. of H.B.S overgingen. Voor hen, die reeds enkele jaren op ee'n H.B.S. waren, leverde het doorvoeren van de plannen moeilijkheden op in verband met het aan schaffen van boeken, het veranderen van leeraren, enz. Voor de lagere school golden dezelfde bezwaren, zoodat wij dus zijn be gonnen met deze kirfderen. Wij hebben dit alles niet voor de aardig heid gedaan, doch na een grondig onderzoek van de klachten, die tenslotte uitwezen, dat de verhoudingen op de scholen en vooral op de bijzondere scholen op de openbare scho len gaat het iets beter allesbehalve gun stig waren. Van nationaal-socialistlsehe zijde is tegen onze plannen ingebracht, dat het strijdele- ment in de jeugd verzwakt wordt. De jongens cn meisjes zoo zegt men. moeten er zich maar doorheen slaan Dat kan in theorie juist zijn. de praktijk leert, dat dc jeugd eerst sterk wordt, wanneer zij houvast krijgt. En van het standpunt van den Jeugdstorm bezien, kan men alles voelen voor een frontvorming op de scholen. Het alleen staan heeft op de jon gens en meisjes .een nadeeligen invloed en wanneer zij nu steun ontvangen van andere, gelijkgerichte jongens en meisjes, slaan zij er zich beter doorheeen en worden tevens de propagandistische mogelijkheden vergroot. Want als een groep in een klasse hebben zij een reputatie op te houden. Zij zullen zich dus terdege corrigeeren, juist omdat hun correcte houding van zoo groote beteekenis is voor de anderen. En wanneer alles werkt, zooals wij het verwachten, zullen ook ongetwijfeld vele nationaal-socialistische ouders, die dc- onaan gename verhoudingen op de scholen kennen, niet langer hun kinderen buiten den Nationa- len Jeugdstorm houden. De regeling in Amsterdam is getroffen op vijftien scholen, waar gemiddeld vijf leer lingen per eerste klasse zijn ondergebracht. Dat zijn dan openbare H.B S. en gymnasia, een meisjeslyceum, Muloscholen, 'een huis houdschool en drie christelijke ambachtsscho len. Het volgend jaar zullen andere scholen ge kozen worden en men hoopt dan op de mede werking van de leeraren om tot betere ver houdingen te komen Onze arbeid, zoo merkte hopman van Veen tenslotte op. heeft ons duidelijk gemaakt, dat het nuttig zal zijn de ouders te wijzen op de Onderwijsmogelijkheden, welke na het ver laten van de lagere school voor de jeugd openstaan. In dit opzicht is ons een ontstellend gebrek aan begrip gebleken en het zal goed zijn. wanneer de ouders tegen den tijd, dat hun kinderen dc lagere school gaan verlaten, degelijk worden voorgelicht. Verduisteren van 20.28 tot 6.53 uur 2 Sept.: zon op 6.51. onder 20.28 uur maan onder 14.56 (L.K.i 3 Sept. zon op 6.53, onder 20.26 uur maan op 0.09, onder 15.54 uur Schadeloosstelling gevorderde rijwielen. Elders in deze editie komt een bekend making van den Burgemeester van Haarlem -oor omtrent de schadeloosstelling voor ge- •ordérde rijwielen Die bekendmaking heeft uitsluitend betrekking op die ingezetenen, wier heerenrijwie! buiten Haarlem is ge vorderd. Degenen, van wie het heerenrijwiel te Haarlem is gevorderd, zullen persoonlijk worden opgeroepen. Uitreiking distributiebescheiden. Voor de uitreiking van distributiebeschei den is het morgen Vrijdag de beurt aan de letters Q, T, U, X, IJ en Z. Economische Rechter 15 TON WORTELEN VERHANDELD. W. J. Hooggreojf bloembollenkweeker uit Driehuis, had dezen winter niet minder dan 15 ton wortelen verhandeld' Bij den ver koop van de wortelen had hij een flinke winst gemaakt. De officier eischte tegen den man een maand gevangenisstraf en een verbod van acht maanden om war- moezerij producten te koopen en verkoo- pen en een aanvullend bedrag van Jr815 (subs, twee maanden) om daaruit «fe te veel gemaakte winst te vergoeden. Uit spraak conform. Twee jaar voor slachtingen. De twee-en-twintig-jarige bloemist J. P- Voortman uit Kudelstaart had in de maan den Januari en Februari van dit jaar niet minder dan 20| varkens, 4 schapen en 1 koe geslacht in verschillende schuurtjes. De officier noemde dit een van de ernstig ste zaken, die hij ooit te behandelen had gehad in de anderhalf jaar dat de econo mische rechter zitting had. Hij meende hier de zwaarste straf, die hij sinds de in stelling van den economischen rechter, ooit gevraagd had, te moeten eischen, n.l. twee jaar gevangenisstraf. Mr. Fokker, de raadsman van verdachte, voerde aan, dat niettegenstaande de beken tenis van Voortman, niet bewezen was dat alle slachtingen inderdaad hadden plaats gehad. Hij vroeg ook op andere gronden de uiterste clementie. De economische rechter achtte de ge vraagde straf juist, te meer waar het hier een zoo groot aantal dieren betrof en ver oordeelde den bloemist overeenkomstig den eisch. BEZOEKEN* AAN* STADS-BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL. In Augustus van dit jaar bedroeg het .aantal be zoekers van de Stads-Bibllotheek en Leeszaal aan het Prinsenhof in totaal 2689 personen voor de lees- en krantenzaal, waarvan 745 in de lees zaal. n.l. 685 mannen en 60 vrouwen, en 1944 in de krantenzaal. n.l. 1653 mannen en 291 vrouwen. In totaal weiden 8800 boeken uitgeleend, w van 386 door de muziekbibliotheek. In het filiaal „Huls te Zaanen" werd door 266 personen, n.l. 223 mannen en 43 vrouw een bezoek gebracht aan de leeszaal, terwijl totaal 3399 boeken werden uitgeleend. Het totaal bezoek aan het Prinsenhof en Huis te Zaanen bedroeg 2955 personen, n.l. 2621 mannen en 334 vrouwen. Het aantal uitgeleende boeken bedroeg 12199. De ultleening en de leeszaal op het Prinsenhof waren gedurende 14 dagen gesloten, evenals de ultleening op het filiaal. JUBILEUM MEJ. E. P. BEKKERS. In tegenwoordigheid van het Bestuur en Leeraren(esse) werd mejuffrouw E. P. Bek kers, leerares aan de Muziekschool van de Maatschappij tot Bevordering der Toon kunst, met haar 25-jarige ambtsvervulling gehuldigd. Overeenkomstig den wensch van de jubilaresse geschiedde dit op eenvou dige wijze. By de ontvangst werd zij door een kin derkoortje toegezongen, waarna een der kleinen haar een geschenk en bloemen over handigde. Vervolgens schetste de voorzitter de goede hoedanigheden van de jubilaresse als lee rares. daarbij wijzende op de gunstige re sultaten van haar onderwijs. Hij bood een prachtig boekwerk als geschenk aan. De di recteur, die mede namens de collega's sprak, bracht naar voren, dat niets in haar werk haar te veel was als zij het doel het= welk zij voor oogen had, móar bereikte. In het bijzonder was dit het geval met het kinderklasje met zijn groote verscheiden heid van instrumenten. Met dank voor al les wat zij voor de school heeft gedaan werd haar een souvenir aangeboden, terwijl men onder het serveeren van thee en versnape ringen nog eenige oogenblikken bijeen bleef. Talrijke bloemstukken luisterden het geheel op. SPORT EN SPEL. DE DISTRIBUTIEBONNEN Artikel Bon Kaart hoeveelb. t./m. Aardappelen 44A Aard. kg. 5 Sept. j Aardappelen 44B Aard. 1 kg. 5 Sept. I Beschuit 44 Beschuit 75 gr. 5 Sept. Bloem 362 t.m. 365 Alg. 100 gr. 5 Sept. Boter 44 Bot.Vet«125 gr. 12 Sept.; Boter 2-35 2-36 Reserve 123 gr. 12 Sept. 121 Boter 3-35 3-36 Reserve 123 gr. 12 Sept., Boter 4-36 Reserve 125 gr. 12 Sept. PB Braml-r. d:< 01 t.m. 03 BV Brandst. 1 eenh. 31 Dec. Ia- Brandst. Brandst. 1 eenh. 02. 03 KF Brood 44A Brood Brood 44B Brood Chocolade 41, 42 Veren. 100_,.. Clgarctien 44 A Tabak 20 st. Cigarillos 4 4A Tabak 10 st. Eenh. zeep 335-370 Alg. 1 rtwits. Eenh. zeep LM Toiletz. 1 rants. 360 Alg. 250 gr. 35S Alg. 500 gr. 369 Alg. 100 gr. 338 Alg. 361 Alg. 44A Melk Gort Jam Kaas 367 t. Koffleeurr. Maïzena Melk 41A t.t Melk 41B t.m. 44B Melk Petroleum 02 Petr. Peulvr. 359 Alg. Rijst 4-41. 4-42 Res. Scheerzeep m Textiel Sigaren 44a Tabak Suikerwerk 43. 44 Vorsn. Apr. '43 he. 400 gr. 5 Sept. he 50 gr. 5 Sept. he Sept. mc Sept. Sept. Sept. m< Sept. re Sept. tig Sept. dr 100 gr. 3 1/2 L. 1 3/4 L Suiker Tabak Vermicelli Vleesch YIeesch Waschp. Alg. 43A Tabak 361 Alg. 44A Vleesch 100 44B Vleesch a Sept. Id:- 5 Sept. va 5 Sept. rni 5 Sept. :hi' Ï.L. 31 Oct. ta: 230 gr. 5 Sept.de 250 gr. 5 Sept. vr 50 gr. 31 Dec. oc 5 st. 5 Sept,(do 100 gr. 5 Sept. 1 kg. 5 Sept. sti 25 gr. 29 Aug. he 100 gr. 5 Sept. do 5 Sept. ka Sept. 250 g 30 Sept. 6-371 Alg. Wasch- Waselipoedcr AM poeder 250 gr. 30 Sept.1 Wasclipoeder L Zeep 250 gr. 30 Sept. sti de JUBILEUM-ZWEMFEEST VAN DE COMMISSIE En VOLKSZWEMFEEST. 7- Ter gelegenheid van het l0-jarlg bestaan wordt door voormelde commissie een JubHeum-zwem-l, feest gegeven in het Sportfondsenbad alhier 00 le< Zondag 13 September a.s. Van 1 uur tot half twe'e zal er gelegenhéftl bestaan de commissieleden te t feliciteeren, daarna wordt een begin gemaakt met het zwemfeest. Behalve eigen nummers, vormen nationale nummers, schoonsprlngen, figuurzwemmen en een pantomime onderdeel! van het programma. Tot slot wordt gespeeld def waterpolowedstrijd Haarlem—A dam. he H.V.G.B. WINT DEN DIEMEKPLASMOLEN*. H.V.G.B. heeft met haar eerste zevental deel genomen aan het Jaarlijks door A.Z. georgani seerde tournooi om den Dlemerplasmolën en voor de tweede maal in successie op dit kleinood be slag gelegd. Met een 3—0 overwinning op Dolfijn plaatsten nze stadgenooten zich in den eindstrijd tegen A.Z., dat zich met 42 de meerdere had getoond van Amstel. Dank zij twee doelpunten van J. Hogeland, die middenvoor speelde en ook reeds de drie doelpunten tegen Dolfijn voor zijn rekening had' genomen, namen de Haarlemmers een 2—1 voorJ21* sprong. De Amsterdammers maakten gelijk, dochjha konden niet verhinderen, dat Ten Cate er Hackenitz elk nog een doelpunt aan de score toe] j voegden, zoodat met 4—2 het tournooi werd geJin wonnen. '"Cl HONKBAI ja jgla ]he< HAARLEM—E. D. CL ,rl„, De wedstrijd Haarlem—E. D. O. zal Zaterdag* middag om vier uur op het terrein aan den Ver«]?e spronckweg worden gehouden. !'U£ de 1 DAMMEN r CLUBKAMPIOENSCHAPPEN 1942/1943 HAARLEMSCHE DAMCLUB. De Jaarlijksche wedstrijden om de clubkam. pioenschappen 1942/1943 der Haarlemsche Dam club zullen op Zondag 13 September a.s. aan- vangen. Aan deze wedstrijden zullen ca. 50 spe lers deelnemen. is vei vla tijc taf rer roz har ma Zu JAARVERGADERING HAARLEMSCHE SCHEIDSRECHTERS VEREENIGING. De Haarlemsche Scheidsrechters Vereenijpng^ hield op 1 September j.l. haar jaaiï. algemeeni eer vergadering in café-rest. Gebrs. Brinkmann. Voorzitter de Korte gaf in zijn openingswoordbui een kort overzicht van het afgeloopen Jaari waarna de ingekomen stukken werden afgedaan^» De secretaris nam vervolgens het woord voor voorlezing van de notulen van de vorige jaarJöat vergadering, welke onder dankzegging onver*Du anderd werden goedgekeurd. Ook de jaarver* I slagen van secretaris en penningmeester werde^gel onder applaus van de vergadering aangenomen] irf acclamatie te kiezen, waarbij woorden van danspa voor het verrichte werk. In de kascommissia'fH werden gekozen de heeren Doezy. Keerwolf eaEv: Oosterhof. De bestuursmededeelingen bestondeddoc uit: het houden van toets-avonden voor de ver*bac eenigingen in het rayon Haariem. waarbij het de bedoeling is. om pl.m. 4 avonden te houden iii. v Haarlem, 2 avonden ln het Noorden en 1 avond in het zuidelijk rayon. luitj Na de rondvraag, sloot de voorzitter deze ver* te gaderlng met een woord van dank tot de aan* fisi wezlgen. Var HAARLEMSCHE DAMCLUB. fj" De Haarlemsche Damclub heeft voor hare ledefl 5? een cursusavond georganiseerd. Meester P. J, an Daratelen behandelde de theorie der openin» 6)e jen. J. B. Sluiter Jr. demonstreerde eenige zee» tie: interessante partijen, en K. Olij besprak eenigé leerrijke eindspelen. In de pauze werd da pee nieuwe clubkampioen eerste klasse, Nico Blom] CaT door den lsten voorzitter, den heer J. w. van Dartelen, gehuldigd. 1 re Aan de ter gelegenheid van^ het 35-jarig be] öee staan der Damvereenlglng „Ge'zelllg Samenzijn'! te Amsterdam op Zondag j.l. gehouden groepen* C wedstrijden werd door 13 spelers der Haarlemsch» pa Damclub deelgenomen, waarvan niet minder dan E.p, 10 H. D. C.'ers tot de prijswinnaars behoorden] Sport-allerlei Bij de wedstrijden van het district Noord* Holland van de Ned. Athl. Unie werd D. Hag* tingius derde in het nummer 5000 meter hard* loopen, Lamoree tweede in het kogelstooten inei een worp van 11.69 M. en J. Hermans werd derd] op het nummer 1500 meter ln den tijd van 4 min] 17.4 sec RADIOPROGRAMMA VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1942. HILVERSUM I. 415.S M. 6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek 7.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 7.15 Vlot ochtend (gr.pl.). 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.^ B. N* Nieuwsberichten en gesproken programmi uittreksel. 8.15 Orkestconcert (gr.pl.). 9.15 Voot de huisvrouw. 9.20 Viool en piano (gr.pl.). 10.0I Melodieën-Revue (gr.pl.). 11.00 Omroep-Kleuter klas. 11.20 Ensemble Wllly Kok. 12.00 Het Paard de Hond, de Haan. en de Aap ln onze moeder taai. 12.15 Musette-orkest en soliste. 12.40 Almanak 12.45 B. N. O. Nieuws- en zakelijke berichten 13.00 Melodjsen en gramofoonmuziek. 14.00 Am hemsche Orkest Vereeniging en solist en gramo foonmuzlek. 16.00 Bijbellezing. 16.20 Amster damsen Trio. 17.15 B. N. O. Nieuws-, zakelijke en beursberichten. 17.30 Knutselklas. 17.45 Orgel concert. 18.30 Neerlands stem van het Oostfront 18.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 18.55 B. WATERPOLO ZWEMCLUB „HAARLEM". De polowedstrijd Haarlem—Nereus (dames), de laatste wedstrijd welken de Haarlem-dames in de zomercompetitie spelen, is ln een gelijk spel (2—2) geëindigd. Haarlem kwam uit met inval sters voor de dames Schulte, van Daatselaar er- Kamp. terwijl ook de Nereus-ploeg niet volle dig was. Een gelijk spel gaf de luiste verhouding weer en deze sportief gespeelde wedstrijd was een aangenaam slot der zomercompetitie voor dames. Haarlem I-heeren speelde nog een vriendschap- pelijken wedstrijd tegen V.Z.V. uit Velsen, welke eveneens in een gelijk spel (3—3) eindigde. Bei de ze\'entallen waren ook hier niet volledig Een vriendschappelijke wedstrijd, welke ook in den juisten zin van 't Woord is, gespeeld, maakte deze ontmoeting voor spelers en publiek tot een aangenamen avond. Zondag a.s. zal In Stoop's Bad de uitgestelde ont moeting tusschen Haarlem en iZan (Den Haag) plaats vinden. De ploeg van Zian heeft ge heel volledig ingeschreven. Zoo zal de 100 M. schoolslag heeren een spannende strijd worden tusschen den oud-kampioen Seton van Zian en den opkomenden Bais van Haarlem, terwijl ook de keeper van het Nederlandsch zevental Vlot- huyzen een woordje zal meespreken. d> de 100 M. rugslag voor dames zal mej. Jansen van Haariem een feilen strijd kunnen verwachten an mej. de Haan van Zian. De kampioen van Merkesteyn zal wederom kunnen bewijzen dat hij op de 100 M. borstcrawl voor heeren de sterkste is. Ook de 4 x 100 M borstcrawl estafette zal door zijn meezwemme.i veel aan spanning winnen. Voor het schoonspringen zullen R. Kuit en mej. H. Haase den strijd moeten aanbinden tegen de dames Foursoff en Dreth van Zian. welke op de Nederlandsche kampioenschappen de 4e en 6e plaats bezetten De waterpolowedstrijd, welke den doorslag kan geven bij de puntentelling, welke is gemaakt om den wannaar van deezn tweekamp aan te wijzen, zal dus. mede omdat hij na de zwemwedstrijden verspeeld wordt, zéér spannend kunnen worden. Al niet al belooft deze middag in Stoop's Bad te Overveen met medewerking van het weer een mooie sportmiddag waarin de sterkste zal winnen H.P.C. KAMPIOEN VAN KRING HAARLEM. D.w.u. verliest met 2—0. De finale tusschen D.W.R. en H.P.C. om het waterpolokamploenschap van Kring Haariem werd Woensdagavond in Groenendaal verspeeld Belde ploegen, die elkanders spel. zoo goed ken nen speelden het 2 meter-spel, zoodat de wed strijd hierdoor niet aantrekkelijker werd. Voort durend vonden er schermutselingen plaats tus schen de middenvoors en de midachters, waar van die tusschen Eldering cn Seubring meer dan eer.s minder aangenaam waren. Nog voor de rust gaf Eldering aan H.P.C. de leiding (1—0). Kollerle kreeg enkele goeae kansen en steeds waren zijn schoten gevaarlijk. Keeper Vrught was echter bijzonder op dreef zoodat de H.P.C. de leiding bleef behouden. Na de rust drong de H.P.C. achterhoede op en zeer geraavlijke situa ties ontstonden voor de D.W R.-veste. Doelver- dediger N. Kollerle stopte echter goed. HIJ ko.-i echter niet verhinderen dat de.Geest hem toch T, passeerde (2—0) D W.R. probeerde nog den ach- Opera tc Zoppot met inleiding (opn.). 21.00 Land terstand in «e loopen doch tevergeefs. H P.C. mans lust. 21.30 Becthoven-Schumanr. program veroverde dus voor 1942 het waterpolokamplocn- ma (gr.pl.). 21 45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.9 schap van kring Haariem cn komt dus ln het IB. N. O. Leidende staatslieden schrijven. 23. bezit van den fraaicn wisselbeker. Avondwij ding. 22.15—24.00 Zie Hilversum I. Bol a leen voor de Radio-Centrales die over een lijn' verbinding met de studio beschikken. 20.15 Orgel viool en zang (gr.pl.). 21.00 Theo Uden Masmai t en zijn dansorkes. 21.25 Duetten uit Operette ,eei (gr.pl.). 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 Hein r rich Schlusnus zingt (gr.pl.). 22.15 Vroolljk kestconcert (gr.pL). 22.45—24.00 Operette-Pro* gramma (gr.pl.) HILVERSUM II. 301.5 M. 6.458.15 Zie Hilversum I. 8.15 Gerard van Kre •elen en zijn orkest en soliste (opn.). 8.55 Piano voordracht (opn.). 9.10 Amusementsorkest en he Vroolijke Klaverblad (opn.). 9.35 Berlijnsch Phil harmonisch orkest (gr.pl.). 10 00 Morgenwijding 10.15 Zang met pianobegeleiding. 10.40 Cultuur ei landschap, causerie. 11.00 Strijkkwartet van Ft Schubert "(gr.pl.) 11.30 Pianovoordracht. 12.0 Klaas van Beeck en zijn orkest. 12.45 B. N. O Nieuws- en zakelijke berichten. 13 00 Technisch! Voorlichting. 13.15 Tusschen de bedrijven, rieerd programma. 15.00 Voor de vrouw 15.45 On* en om programma. 17.00 Als je verre reizen doet. 17.15 B. N. O. Nieuws-, zakelijke en beursbericb •n. 17.30 Ensemble Jonny Ombach. 18.15 Geweld I luserie 18.30 Otto Hendriks en zijn orkest. 13 5 De eeuwenoude strijd tegen de wantoestandei a der pandjeshulzen door K. J. J. Ingerman. 19.1 Otto Hendriks en zijn orkest en soliste. 19.30 B N. O. Nieuwsberichten. 19.40 B N. O.: De Jorda 1 ner vertelt over sociale nooden. 19.50 Spiegel van s den dag. 20.00 B. N. O. F,ngelsche Uitzending Holland's political aspects. (Voor de Radio-Cen trales: Orkestconcert gr.pl.). Vanaf 20.15 alleei voor de Radio-Centrales die over een lijnverbln ding met de studio beschikken, 20.15 Openluch Ad! 183

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 2