Haarlemsche Courant d Zware luchtaanvallen op loeien te Stalingrad begonnen Proces tegen Nederlandsche communisten te Utrecht aangevangen. s "!87e Jaargang No. 208 Abonnement p. week 3,24, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42, ranco p. poet 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën 3—15 t.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prils. Idvertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer Idltle 3—15 m.m. 1.20. Abonnement 1500 m.m. S cent p. m.m. Jltj.i Grafische Bedrijven Oamlate. Wild Hoofdredacteur! J. V. 8AÜDEWTN5. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. Vrijdag 4 SeplemBer 1942 Bureau Haarlem: Groote Boutstraat S3. Bijkantoor: Soenda* plein 37. TeL Directie 13032. Hoofdredactie 15054, Redactie 10400, Administratie 10724. 14325. Soendapleln 12230. Postgiro 134353. Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Bolsjewisten uit sterke kazematstellingen geworpen. Terreinwinsten ten Z.Ovan AnapaBij Rzjef 109 tajiks vernietigd Luchtactie op doelen bij Cairo. Het opperbevel van de I3jiitsche weermacht naakt bekend: „Ten Zuidoosten van Anapa werden verscheidene taai verdedigde hoogtestel lingen stormenderhand veroverd. Voor Noworissisk werden een motorboot en een mijnenveger door bommen tot zinken ge bracht. Duitsche motortorpedobooten brachten in de Zwarte Zee van een con- vooi twee tankschepen, twee schepen en zes groote lichters met een gezamenlijken inhoud van 15.400 b.r.t. tot zinken. bur. ko Voor Stalingrad wierpen Duitsche en thoefcoemeensche troepen in nauwe samenwerking 10 Ipet de luchtmacht den vijand uit krachtig iESrersterkte kazematstellingen. Tegenaanvallen hevajverden afgeslagen. Voor den oorlog belang rijke installaties in en rondom Stalingrad, als- i 1 nede schepen op de Wolga waren het doelwit m. Jan zware luchtaanvallen. Ten Zuidwesten van Kaloega en ten balujfoordwesten van Medyn werden verscheidene iroel^ijandelijke aanvallen afgeslagen. Ook in het tbr»ebied van Rzjef mislukten door sterke in fanterie- en pantserstrijdkrachten ondernomen RVtjjandelijke aanvallen. Hierbij werden door Kformaties van het leger en door het gecon- tentreerde optreden van formaties gevechts- *J-\iiiegtuigen en duikbommenwerpers 109 bols- baljewistische tanks vernietigd. 10J Ten Zuiden van het Ladogameer en S'DIJroor Leningrad stortten herhaalde aanvallen loudpan den vijand ineen. n- Aan het front aan de Noordelijke IJszee ,ela%estookte de luchtmacht bolsjewistische ge- f'sstAqhutstellingen op het VisschersscMiereiland, el&<£lsmede een steunpunt voor vliegtuigen bij oermansk. De bolsjewistische luchtmacht erloor op 1 en 2 September in luchtgevech ten en door luchtdoelartillerie 184 vliegtuigen. 5LSEen ander vliegtuig werd op den grond ver- ield. Acht eigen vliegtuigen keerden van een rlucht naar den vijand nie% terug. sector-Stalingrad of uit den Kaukasus te halen. Het is niet meer dan verstandig, dat men rekening houdt met de omstandigheid, dat de verliezen der Russen bij deze operaties buiten verhouding hooger zijn dan die van den tegenstander. Ook staan zij in geener lei verhouding tot het bereikte. Voortdurende frontaanvallen op ver sterkte vijandelijke stellingen zijn slechts rendabel, als een doorbraak wordt bereikt. Van de operaties der Russen bij Rzjef kan men dit evenwel niet zeggen. 23, P- Aan het Egyptische front levendige r? verkenningsactivitcit. De verliezen aan vjjandeljjke tanks, waarvan Woensdag ,m melding is gemaakt, zijn tot 51 gestegen. Duitsche en Italiaansche jagers schoten Woensdag 21 Britsche vliegtuigen neer. Een Duitsch vliegtuig ging verloren. Schl oopj L9 In den nacht van 1 op 2 September bom- _J>ardeerden formaties Duitsche gevechtsvlieg- tuigen verscheidene Britsche vliegvelden ten emaNoordwesten en Noordoosten van Cairo. j Na storingsvluchten overdag zonder eenige TX iiitwerking en op groote hoogte boven West- h ."Duitschland hebben formaties van de Britsche - .luchtmacht Woensdagnacht dc stad K a r 1 s- 0 Jtuhe aangevallen. De burgerbevolking leed (verliezen. Vooral in de binnenstad ontstond V, "schade aan gebouwen. Volgens de totdusverre V'J (Ontvangen rapporten werden zes der aanval- j_ lende bommenwerpers neergeschoten. vf Bij aanvallen in scheervlucht plaatsten ^Woensdag lichte Duitsche gevechtsvliegtu igen bomtreffers van zwaar kaliber op indus- jtrieele- en verkeersinstallaties op het eiland TpVjW i g h t en aan de Engelsche Zuidkust. In den nacht van 2» op 3 September werden den oorlog belangrijke doelen in mid- sbujden-Ehgeland gebombardeerd. Het D.N.B. voegt hier nog aan toe: Naar het opperbevel mededeelt hebben de jolsjewisten gisteren in het aan meren dike boschgebied ten Zuiden van het Lado- ;ameer herhaaldelijk aangevallen. Na hard- o09pekkige gevechten stortten de aanvallen onder zware verliezen voor den vijand aan tenschen en materiaal ineen. Aan de Newa is een vijandelijke landings- 'Oging met twintig booten door het gecon centreerde vuur van de Duitsche wapens 5"IeKierijdeld. De vijand verloor vier booten. ra? Tijdens de afweer van een nieuwe poging er"|tot oversteken werd een boot tot zinken [ebracht en twee zwaar beschadigd. Voor Leningrad poogden de bolsjewisten ba'trommelvuur van artillerie met pantser- ianHvagens en slagvliegtuigen de Duitsche stel lingen open te scheuren. Alle aanvallen van den vijand werden met effectvollen steun der luchtmacht afgeslagen. In de Daily Express schrijft de militaire deskundige Lidell Hart over de Sovjet- aanvallen bij Rzjef, dat de vorderingen hiervan tot dusver nog geenszins van dien aard zijn, dat zij noemenswaardige verwach tingen rechtvaardigen. De Duitsche verdedigingsstellingen zijn oor de Russen te sterk gebleken. De Sovjet troepen hebben de Duitsche stellingen niet kunnen indrukken en de Duitschers even min kunnen dwingen versterkingen uit den ,get ENT Ad Intensieve verkenning aan geheele Egyptische front. 24 Britsche vliegtuigen neergeschoten. Onrust te Cairo neemt toe. Het Italiaansche wcermachtberieht luidt als volgt Intensieve activiteit van verkenningsafdee- lingen aan het geheele Egyptische front. Tij dens de gevechten, vermeld in het weermacht bericht van Woensdag, zijr, de verliezen van den vijand gestegen tot 51 tanks en 20 pant serauto's. Formaties der luchtmacht van de as hebben met succes hun aanvallen op vijandelijke con centraties hernieuwd In felle gevechten werden 21 Britsche vliegtuigen neergescho ten door Italiaansche en Duitsche jagers, drie andere door batterijen luchtdoelartillerie. Vijf onzer toestellen zijn niet van de operaties der beide laatste dagen teruggekeerd. Tijdens dc laatste operaties aan het Egyp tische front heeft de 91e escadrille van het vierde regiment jagers zijn 100e vliegtuig neergeschoten. De anti-Britsche demonstraties in Egypte Hemen een steeds verontrustender omvang tan. naar de Popoio di Roma weet te melden. Dc Britsche militaire autoriteiten zijn over gegaan tot nieuwe arrestaties. De gearresteer de leden der Koninklijke familie worden ver dacht van betrekkingen met de Asmogend- heden. Ondanks dc arrestaties worden de anti- Engelsche betoogingen voortgezet. O.a. wer den Engelsche auto's met steenen geworpen, waarop de Britsche soldaten het vuur op de demonstranten openden. Er zijn al 25 dooden en talrijke gekwetsten geteld. In 3 jaren verloor de vijand 20 millioen ton scheeps- ruimte. Waarvan 16 millioen ton door Duitsche marine. Van militaire zijde verneemt het D.N.B. De balans van de door de Duitsche weer macht in de afgeloopen drie oorlogsjaren tot zinken gebrachte Engelsch-Amerikaan- sche scheepsruimte sluit met een totaal van 20.294.353 ton. Het aandel van de Duitsche marine bedraagt ruim 16 millioen ton, waarvan meer dan 12 millioen ton op rekening van de duikbootvloot komt. Ingrijpende wijzigingen in Spaansche regeeriiig. O.a. nieuwe nfinister van buitenlandsche zaken. Generaal Franco heetf de Spaansche regeering gereorganiseerd. De door hem benoemde nieuwe mannen zijn persoonlijk heden, die zich verdienstelijk hebben ge maakt voor het nationale Spanje op mili tair en politiek gebied en wier namen ook in het buitenland reeds bekend zijn. Generaal Graaf Jordana, de nieuwe mi nister van buitenlandsche zaken, was tój- dens den burgeroorlog in Burgos lid van den Nationalen Verdedigingsraad. Vice- president van de nationale regeering en minister van buitenlandsche zaken. Tijdens de dictatuur van Primo de Rivera was Jor dana lid van het militaire directoire en lasthebber voor Marokkaansche aangele genheden. Ir 1928 werd hii hooge commis saris van Spaansch Marokko Tijdens de republiek trad hij uit het leger. Generaal Asensio. de nieuwe minister oor het leger, is een jonge generaal uit den burgeroorlog, die zich verdienstelijk heeft gemaakt als commandant vai) verscheidene brigades. Voor zijn benoeming tot chef van den hoogsten generalen' staf, welke functie hij totdusverre bekleedde, was Asensio hooge-commissaris in Spaansch Marokko, Bias Perez is de nieuwe minister van bin- nenlandsche zaken, tot dusverre nationaal gedelegeerde voor de rechtspraak, voordien lid van het presidium -van het staatsge- rechtshof. Hij is 44 jaar, professor aan de universiteit geweest en in 1936 was hij door de Rooden in Barcelona wegens zijn anti-separistisch optreden ter dood ver oordeeld. De laatste jaren werkte hij met succes aan de moeilijke taak het rechtswezen van het nationale Spanje te reorganiseeren. De nieuwe vice-secretaris-generaal van de Falange, Mora Figueroa, is kortgeleden met het IJzeren Kruis van het Oostelijk front teruggekeerd. In den burgeroorlóg verwierf hij het Spaansche militaire kruis voor dapperheid tegenover den vijand. Na den burgeroorlog was hij gouverneur en gouwleider van Cadiz en later van Madrid. Stormachtige tooneelen in Ierland. Jn UIs\er is de Ira verboden. De terechtstelling van den 19-jarigen Ier Thomas Williams te Belfast is zoowel in Eire als in Ulster aanleiding geweest tot toeneming van de spanning. In Eire was een algemepne rouw gelast. Te Dublin ontstonden opgewonden oploop jes voor de winkels, die in strijd met het bevel van het rouwcomité niet gesloten waren. De ruiten werden er ingeslagen. Het verkeer stond tusschen 11 en 12 uur stil, de openbare gebouwen vlagden half stok en in vele kerken werden rouwdien sten gehouden. v Tijdens betoogingen werden alle Britsche, officieren, die zich op straat vertoonden, uitgescholden en aangevallen. Scotland Yard heeft de vervolging van de Iersche nationalisten verscherpt en naar men zegt verscheidene com plotten ontdekt en wapenvoorraden in beslag genomen. De Iersche republi- keinsche militie (Ira) is verboden. Te Belfast kwam. een groote menigte bij de gevangenis samen en de vrouwen kniel den biddend op straat tijdens de executie. Intusschen reden pantserauto's door de stad, waarin zwaargewapende politie, om de orde te handhaven. Twee personen werden gearresteerd en bij snelprocedure veroordeeld tot drie maanden gevangenis straf. De auto van een "Amerikaanschen offi cier is te Belfast met steenen bekogeld. Voorts werden twee Amerikaansche solda ten. die waren verdwaald in de verboden straten van Belfast, beschimpt door de menschenmenigte, die protesteerde tegen de terechtstelling van Williams. Men riep hun toe: waarom gaan jullie niet naar huis? De aanwezigheid der Amerikanen vond geen verklaring, want het betreden der straten van Belfast was den Amerikanen voor 48 uur verboden om incidenten te voorkomen. De priester, die Williams in zijn laatste oogenblikken bijstond, zei dat deze rustig in den dood was gegaan en zijn laatste boodschap is geweest: Ik dank allen voor hun pdgingen om mij te redden. Ik berust volkomen, als het Gods Wil is en als dit geschiedt tot welzijn*van Ierland. BULGARIJE KRIJGT NIEUWE WEGEN. Ter gelegenheid van een tentoonstelling der Organisatie Todt te Sofia, sprak de Bulgaarsche minister voor het bouwwezen een belangrijke rede uit, waarin hij onder meer verklaarde, dat binnen afzienbaren tijd Bulgarijè een nieuw en grootsch op gevat stratennet zou verkrijgen. Met het oog hierop werden reeds talrijke machines uit Duitschland ingevoerd. De nieuwe bi- tumenbanen zullen zich nauw aansluiten aan het Europeesche stratennet. (S R.) Nederlandsche vrijwilligers bij de Waffen-SS. De handgrepen, die op de binnen plaats van de kazerne zijn beoefend, worden hier*practisch uitgevoerd. De grootste kalmte is hier eerste vereischte. (SS-PK-Fritz/Stapf Pax-Holland c). DEUTSCHE OBER GERICHT. Zij voerden acties voor een „vrij" Nederland. Het Duitsche Obergericht h eeft Woensdagmorgen in het gerechtsgebouw te Utrecht een aanvang met een proces gemaakt tegen acht personen, die zich heb ben schuldig gemaakt aan het vervaardigen, vermenigvuldigen en verspreiden van communistische pamfletten en manifesten, welke met name de arbeidende klasse ophitsten tegen de bezettende Duitsche overheid in ons land. Te verantwoorden hebben zich «de 38-jarige «metaalbewerker F. A. Kolder, de 57-jarige loodgieter W. E. Th. Fallentin, de 24-jarige metaalbewerker K. den Braven, de 25-jarige wagenlichter der Nederlandsche Spoorwegen N. S. G. Schuurman, de 27-jarige schilder F. Greefkes, de 23-jarige joodsche bakker Levie Roodenburg, de 33-jarige bouwvakarbeider P. D. Verstraeten, allen wonende te Amsterdam en de 21-jarige metaalbewerker M. van der Steen uit Utrecht. In de dagvaarding worden zij er van beschuldigd van October 1941 tot Mei 1942 geregeld en gedeeltelijk in onderlinge samenwerking op grond van de geldende voorschriften strafbare handelingen te hebben gepleegd, die er toe hebben geleid, dat de openbare orde in bet bezette Nederlandsche gebied ernstig in gevaar is gebracht, omdat zij Buitschvijandige geschriften en afbeeldingen publiceerden, verspreidden of in hun bezit hadden. Zij hebben zich te verantwoorden wegens overtreding van art. 1 van de verordening tot afweer van sabotagehandelingen van October 1941 en art. 8 van de verordening van den rijkscommissaris inzake de Ordnungsschutz. Hooge boeten, door den tuchtrechter opgelegd. Landbouwers en veehouders, die hun plichten ten aanzien van de voedsel voorziening van ons volk in ernstige mate verzaken, hebben zich. bij ontdek-, king van hun met de voor hen gelden de voorschriften strijdige handelingen, voor den tuchtrechter te verantwoor den. Met het nijpender worden van de voed selpositie worden bedoelde handelingen hun steeds zwaarder aangerekend. Reeds eerder zijn gevallen gemeld, waarin veehouders, die met al hun beschikbare melk aan eer melkverwerkend of standaardisatiebedrijf afleverden, zich hooge boeten zagen op gelegd. Dezer dagen veroordeelde de tuchtrech ter te Assen een veehouder te Meppel voor bovengenoemd feit tot 1.000 boete. De tuchtrechter te Arnhem legde een land bouwster te Haaften voor hetzelfde feit eveneens een geldboete van 1.000 op. Zij had bovendien, terwijl zij daartoe niet ge machtigd was. een hoeveelheid kaas bereid. Ineen ernstiger geval veroordeelde de tuchtrechter te Alkmaar twee geboeders. landbouwers te Sloten (gem. Amsterdam), resp. tot een geldboete van 6000 en 3000. Een landbouwer te Winterswijk had ge durende een lange periode zelf zonder ver gunning melk gestandaardiseerd en deze melk, zonder daarvoor distributiebescheiden in ontvangst te nemen, verkocht. Hij zag zich door den tuchtrechter te Arnhem een geldboete van 21)00 opgelegd. Een boete van 7000 werd opgelegd aan een kaashandelaar te Arnhem, die op een hem door de zuivelcentrale toegezonden formulier moest opgeven de hoeveelheid kaas, die hij van bepaalde categorieën han delaren had aangekocht. Deze hoeveelheden had hij veel te hoog opgegeven. Behalve met een boete van 7000 werd hij nog ge straft met onvoorwaardelijke schrapping als georganiseerde bij de Zuivelcentrale voor den tijd van een jaar. Stakingen en onrustverwek king onder de bevolking was het doel. Zij kenden elkaar alleen bij den voornaam. Allereerst werd gehoord de ongehuwde arbeider Schuurman wiens levensloop de president nauwkeurig naging. Het bleek, dat hij vroeger lid is geweest van de com munistische pdrtij, doch dat hij later alleen was aangosloten bij een illegale ..dansclub" in het centrum van Amsterdam, waar niet alleen werd gedanst, maar ook ook politiek erd gedaan, o.a. werden daar boeken van Russische schrijvers „behandeld" en na.i: erdachte verklaarde, was hij zoodoende zeer sympathiek tegenover het coramunis- re komen te staan. Een zekere Frits Ko- ing haalde hem er toe over. mee te doen tegen Duitschland en hem werd gevraagd, zorg te dragen den papiervoorraad, waarvan geheime pamfletten werden gemaakt, op peil te houden, cn later om mee te helpen stencils te maken. Een zekere „Frans" bracht verdachte boeken over Lenin en daaruit deed hij de noodige communistisch, kennis op. De president vroeg hem. of ,Bob" de opvolger van Frits Koning was en dit bevestigde verdachte. Op een vraag van den president hoe de achternaam van Bob was. antwoordde hij. dat hem van zijn communistische vrienden geen achternamen bekend waren. Hij kende alleen Frits bij zijn achternaam en deze had hem gevraagd het tweemaal per maand verschijnend ille gale blad ..De Waarheid" naar bepaalde adressen te brengen, waar men deze vlug schriften verder zou distribueeren. Op een vraag van den president met wien hij nog meer in contact was gekomen, antwoordde hij met Klaas, Paul. Henk, Willem. Nico en nog enkele anderen, van wie hij echter niet den achternaam wist. Pres.: U wist toch, dat de communistische partij verboden was? Verd.: Ja, dat was mij bekend, maar ik zag in hetgeen ik deed niet zoo erg veel kwaad. Pres.: IT heeft toch wel in de kranten gelezen, dat Sneevliet en anderen ter dood zijn gebracht, juist wegens hun commu nistische acties. Had U dit niet tot voorheeld kunnen strekkon? U voelt wel. dat geen bezettende overheid zich dit kan laten wel gevallen. In de metaalbewerkerswereld is door deze communistische actie ernstige on rust ontstaan. Wat dacht U wel als dit eens zou uitkomen. Verd.: Dat ik gestraft zou worden, maar niet. dat dit zoo ernstig zou worden opgevat Pres.: .Juist omdat U zich schijnbaar niet qiecr weet te herinneren, is l"\v verhoor het moeilijkste, dat ooit'heeft plaats gehad in bezet Nederland. Het komt mij voor. dat 1* an meerling was, dat het heelenutal niet ot een straf zou komen, omdat Duitschland tel gauw vernietigd zou zijn. U begrijpt vel, dat waar de Duitsche weermacht bezig s tiet geheele bolsjewisme uit te roeien, vij wel weten af te rekenen met een paar communisten in Nederland. Vervolgens werd gehoord verdachte K. den Braven, aan wien eveneens werd ge raagd hoe hij zoo Duitschvijandig was ge worden; Verd.: Toen ik uit Duitsche krijgsgevan genschap kwam, bleek mij. dat het grootste deel van ons volk vijandig tegenover Duitschland stond, en weldra werd ook lk anti-Duitsch. Een zekere ..Jan", dien ik niet kende, maar die. nadat ik uit Duitsch land was teruggekeerd, herhaaldelijk aan mijn deur kwam, vroeg mij mee te werken aan een illegale communistische actie. Ik stemde toe en mij werd opgedragen in het bedrijf van de droogdokmaatschappij te trachten. ..De Waarheid" te verkoopen on der de arbeiders. Pres. En wat stond daar alzoo in „De Waarheid"? Verd.: Russisch nieuws van het Oostfront en verder hevig gescheld tegen Duitschland STRIJDER VOOR EEN* VRIJ NEDERLAND. Uit het verloop van het verhoor van dezen •erdachte kwam vast te staan dat hij en zijr. communi&ische vrienden onderling een code ljadden en dat zij elkaar alleen bij ge fingeerde voornamen noemden. Verdacht» werd b.v. met hot begrip ..Ajax" aangeduid Verder werden de pakketten pamfletten en manifesten niet naar bepaalde adressen ge bracht. doch men ging te werk volgens een 1 ettersysteem. Zoo kon het gebeuren, dat een pakket via Piet over Klaas naar A. werd gebracht, die het verder aan D. moest over handigen. Het verspreiden van deze ge schriften beoogde onder de arbeiders eei anti-Duitscho stemming te verwekken ei op te hitsen tot sabotage e.d. Pres.: Is U iets bekend van een commu nistische weerbaarheidsgroep Verd.: Juist vobrdat ik daarvan iets be greep. werd ik gearresteerd. Ik was nic zoo zeer communist als wel strijder voor eer vrij Nederland. Aan het einde van de lange ochtendzitting werd nog gehoord de 38-jarige arbeider Kolder, die na dc laatste oorlogshandelingen met Duitschland eveneens in krijgsgevan genschap was geraakt cn zich daarna in Nederland was gaan bemoeien met een oom monistische actie. Uit het verhoor van ver dachte J»|eek. dat hij vroeger had meege daan met een solidariteitsactie voor het roode Sowjet Spanje, terwijl hij verder een urig voorstander was van het communisme. Nadat het politieke gedeelte van dit ver hoor was beëindigd, schorste de president de zitting. STEUN AAN* JODEN* Na de middagpauze Verd het proces voortgezet met het verhoor van den 25-ja- 'rigen Joodschen bakker L. Roodenburg. van wien bleek, dat. hij zich voor den oor log nimmer op politiek terrein had bewo gen. Eerst in 1941 was hij in contact ge komen met een zekeren Bob Lowinsky, di' he.jn had gevraagd voor een bepaalde „wevtfc groep" geld op te halen en pamfletten te versprei-dien. Verdachtie bekende verschil lende keeren het blad „De- Waarheid" te hebben rondgebracht aan adressen, welke Boh hem opgaf. President: En hoe zit het nu met die werkgroep van jullie? Verdachte: het was dc zoogenaamde soli, dariteitsgroep, welke werkte voor de na gelaten betrekkingen van slachtoffers, dis gevallen warfn voor de vrijmaking van Ne derland. Eerst bestond de groep uit Bob. de Hond, ran der Steen, enkele anderen en, ik. Deze groep is uit elkaar' gegaan en la ter weer bijeengekomen en toen kwam Vat Straaten er bij. 0 President: Wie had de leiding in deze groep? Verdachte: Bij mij thuis kwam het con tact tot stand en daar kreeen wij onze in structies van Bob, die zelde in opdracht te handelen van een zekere Rinus. Ons doe' was aanvankelijk de Joden te steunen. Maat later werkten wij onder de leuze Nooit een Mussertregeering President: En wat deden jullie dan alzoo? Vedachte: Wij maakten affiches, stelden oproepen voor de arbeiders samen en ra spreidden strooibiljetten, waarin de mei schen (ot sabotage werden aangezet. Voor een zekere Frits, wiens achternaam ik niet kende, had veel in deze groep te vertellen, Pi-esident: Wat stond cr op die plak katen? Verdachte: (na lang nadenken) b.v. houd de koperen cent vast. President: Kom. kom, het Heef toch niet bij zulke onschuldige leuzen? Verdachte: Er waren ook plakkaten, waarop stond „Nederland vrij, sabo teer" zooals wij" of ..Mussert kraken, morgen staken". Eerst begreep ik niet dat deze actie van de communisten uit ging, maar later wel, Want toen ging het ni<ft zoozeer om de Joden te steu nen, omdat er ook opgewekt werd te sta ken als Mussert aan de macht zou komen. Dan wordt verdachte Fallentin gehoord. Ook hij was niet officieel aangesloten bij de communistische partij. In zijn huis zijn ge schriften gevonden van compromitteerenden aard. O.a. in zijn jas en in de spiraalveercn van een divan. Verdachte verklaarde, dat hij die staatsgevaarlijke pamfletten ram ..Alex" In bewaring had gekregen en da hij een deel had verstopt omdat bl.i dien in houd niet aan zijn kinderen wilde laten lezen. President: U bent een van diegenen, wiens woorden wij ernstig in twijfel trek ken. U doet verstandig nu maar- de waar heid te zeggen. In uw huis zijn papieren gevonden, waarop stond, da-t men moest weigeren In Duitschland te gaan werken. Is dat zoo en hoe d-it dat? Verdachte: Het is best mogelijk. Er waren wel meer oproepen voor de metaalbewerkers bij. Maar ik heb die papieren maar een nacht in huis ge-had en toen werd ik aJ ge arresteerd. Verdachte bekent dan tenslotte dat h\j KoJder kent en dat hij ran hem ver schillende, geschriften had ontvangen. Hierna werd de zitting geschorst en ver daagd. BEKEND AGITATOR. G tetermorgen werd het proces voortgezet met het verhoor van den 27-jarigen schil der F. Greefkes pit Amsterdam. Deze ver- dachte wenschte een lijvig dossier over zijn werk in de communistische partij voor tc lezen. Al spoedig bleek, dat aan verdachte.* bruin zooveel onzin was ontsproten, dat er weldra geen touw meer aan vast te knoo- pen was. Wel werd het duidelijk, dat hij in de C. P. een belangrijke rol had gespeeld. Ail toen hij Jo-ng was. verleende hij daad werkelijk steu-n aan de communistische on- derafdeeiingen A. K. B. en V. C. O. O. V dachte bekent agitator pro-pagand-ist ge weest te zijn. Na ztfn trouwen hiield hij eerst op nvet het werk voor de partij, maar al gauw zat hij weer mddden in den politie- kén strijd. Hij vertelde van Pa/ui. van Lien en anderen, doch zijn heele verhaal werd zoo verward, dat hij zichzelf herhaaldelijk tegensprak. Aan het slot van zijn „bekente nis". welke meer dan een uur in beslag had genomen, zei verdachte, dat hij niet meer in het communisme gelooft. Hjj zou' tot het geloof in een Almachtige zijn gekomen en wenschte nu ook kennis te nemen van het nationaa^-socialisme. In zijn cel had hij ge vraagd om „Mein Kampf" want, zoo merkte hij op. voor ik tot het fascisme overga, moet ik toch eerst iets afweten van deze nieuw levensbeschouwing. Uitvoerig vertelde verdachte nog. dat Lien en Karei verschillende parolen had den uitgegeven, waaraan hij zich moest houden. Zoo luidde een parool: Als je eens gearresteerd mocht-worden. vecht dan tot je er dood bij nepHfcit. WEE IS BEPPIE? Voor dc middagpauze werd dan nog ge hoord de 33-jarige bouwvakarbeider P? D. Verstra aten uit Amsterdam. Verdachte heeft van der Steen leeren kennen In Soee- terberg en zoo kwamen zij in contaot met Roodenburg. Zij traden in een communis tische groep en gelijk met een zekere Bep- pie werden er o.m. biljetten geplakt In de straten van Amsterdam. Zijn aandeel tol de politieke agitatie bleek niet zeer groot te zijn, doch de president twijfelde aan zijn eerlijkheid. P i-cs id ent: Het domste, wat iemand kan doen. wanneer hij voor het gerecht ver schijnt, is te liegen. Wij zien immers direct, wie er liegt en wie de waarheid spreekt. De laatste verdachte is de 21-jarige draaier M. van der Steen. Verdachte is ge arresteerd. toen er onder de arbeiders van de Jaffafabriek een staking uitbrak en men hem verdacht van agitatie. In de gevange nis was van der Steen tot het inzicht geko men. zoo deelde Jiij mede. dat hij zich niet gneer met het eomm-unisme moest bemoeien. Maar eenmaal weer vrij. kon hij nergens werk vinden en ten einde raad ging hij' maar kampeeren in Soesterberg. Daar leer de hij Beppie kennen met wien Hij naar Am sterdam ging. Zoodoende werd hij opge nomen in een communistische werkgroep, Verdachte ontkende geweten te hebben, dal het hier een actie tot ophitsing onder dc arbeiders betrof. Vooral de meer genoemde Bob Lnailnsky scheen een groot en invloed op verdachts te hebben. Deze steunde bom met geld en le vensmiddelen en verdachte kon zieli maar niet aan zijn maclit onttrekken. Hem'werd o.m. opgedragen hetze-affi ches te maken. Ook met de verspreiding er van was hij behulpzaam, maar hij kreeg vaak te hooren, dat hij het niei goed deed en juist vlak voordat ver dachte werd gearresteerd, wilde hij met het communisme breken. BIJ zijn arrestatie vond de politie een valseh persoonsbewijs op hem. Hiermede Is een einde gekomen «aan het verhoor van de verdachten. De president schorste de zitting, tot hedenochtend. Dan zaïl de Staatsanwalt zijn requisitoir houden. EEN GOEDE GELEGENHEID. Bs. De vraag of Engeland met den in val te Dieppe bedoeld heeft een „tweede front" in het leven te roepen, heeft reeds tot zeer veel commentaar aanleiding ge geven. Men kent het Duitsche standpunt, waarbij wordt vastgesteld, dat uit voorbe reiding. opzet en gevonden documenten ge bleken ós, dat men van Engelsche zijde er op vertrouwde in Dieppe een „tweede front" tot stand te kunnen brengen, maar niettemin de noodtge politieke voorzorgen getroffen had om bij eventueele mislukking te kunnen zeggen, dat hier niet anders be doeld was dan een speldeprik. waarvan men er zeer veTe in voorraad heeft, ten einde Duitschland te dwingen langs de kust per manent een groot leger op de been te houden. De vraag is intusschen gesteld of inder daad aan de Sovjet-Unie een tweede front is beloofd. Wanneer men eenmaal, nood gedwongen. de speldeprikR'en-theorie ver kondigt om een groote nederlaag te verdon keremanen. dan is de stap om zelfs de nood zakelijkheid van een „tweede front" te ont kennen maar een kleinigheid meer. In dit verband is wel zeer belangwek kend hetgeen in het Amerikaansche tijd schrift „Time" daaromtrent werd vermeld. „Time" deelt mede, dat na het bezoek van den Sovjet-volkscommissaris van buiten landsche zaken, Molotof, aan Londen en Washington. Downing Street en het Witte Huis de volgende verklaring aflegden: „Volledige overeenstemming werd bereikt omtrent de dringende taak nog in 1942 in Europa een tweede front te vormen." Den 18en Juni citeerde Molotof dir ge meenschappelijke communiqué in den op persten Sovjet te Moskou en voegde daar aan nog toe, dat deze verklaring van groote beteekenis was voor de volken der Sovjet- Unie, daar de vorming van een tweede front in Europa den Duitschen legers aan het Oostelijk front ondraaglijke moeilijkheden zou bereiden. Den 27en Juni verklaarden Churchill en Roosevelt te Washington: „de komende ope raties, die wij in bijzonderheden od onze conferenties te Washington onderling en met onze militaire adviseurs bespraken, zul len de Duitsche strijdkrachten van de aan- valsoperaties in Rusland afleiden." In Juli stond in een officieel Russisch ver slag van een vergadering der Sovjet-leger leiding de volgende verklaring: „de volks commissaris las het besluit der geallieerden voor in 1942 een tweede front in Europa te vormen". „Time" acht l door dit alles het bewijs geleverd, dat wel degelijk aan de Sovjet- Unie in 1942 een tweede front is beloofd. Deze belofte is door Churchill en Roose- velt niet afgeiegd in een opwelling van on- muitair optimisme, doch met instemming van hun militaire adviseurs, die de zaak grondig hadden voorberakl. De hopelooze positie waarin Stalingrad verkeert, nu de Duitsche formaties den oever van de Wolga bereikt hebben en de opmarsch in het vijandelijke vestings systeem met het uur vor<Jprt, is de klare duidelijke aanwijzing, hoezeer dit „tweede front" noodig was en de bolsjewistische horden thans nadeel ondervinden van de omstandigheid, dat de Britsche inval te Dieppe niet meer was dan een dilettanti sche onderneming, die stroomen bloed ge kost heeft, zonder da* het geringste resul taat werd bereikt. Er is nu een goede gelegenheid voor wie zich overtuigen wil. De bioscopen van heden brengen een uitgebreide reportage van Dieppe, waardoor ieder Nederlander, die meer op eigen waarneming vertrouwt, dan op politieke voorlichting, in staat zal zijr. zich een beeld te vormen van de beteekenis van den inval der Engelschen en tevens vast te stellen hoe volkomen waardeloos de hulp- toezeggiogen zijn. die Churchill doet en waarmede hij anderen voor de belangen van het Imperium in het vuur drijft. Filiaalbedrijf in Dordrecht voor goed gesloten. Oorzaak: Herhaalde prijsovertreding. Wegens herhaalde grove vergrjjpen tegen de prijsvoorschriften heeft dc prijsbeheer- sching de 20 filialenvan een Dordtschen schoenenhandel voorgoed gesloten. De in deze zaken in beslag genomen voorraden schoen werk zijn daarbij verbeurd verklaard. Reeds in April van dit jaar was de firma J. M. Peelt te Dordrecht, handelende onder den naam „Hector", wegens prijsopdrijving met een bedrag van ongeveer f 100.000 beboet. De firma had nl. in 1941 van 12 fabrikanten, die boven het hun toegestane afleverings kwantum verkochten, aanzienlijke hoeveel heden schoenen zonder bon tegen steeds stij gende prijzen gekocht en verkocht, waarmede een bedrag van meer dan een half millioen was gemoeid. De tijdens het onderzoek in be slag genomen voorraden werden daarna weer vrijgegeven, zoodat de filialen na 3 maanden sluiting konden heropenen. Dat de firmanten Peels niet veel hadden geleerd, bleek evenwel toen de ambtenaren van de prijsbeheersching in Juni in de Utrechtsehe filialen van „Hector" constateer den, dat er opnieuw met de prijzen werd ge knoeid. Een partij van 7000 paar in den zwar ten handel gekochte schoenen, die in den win kel op zijn hoogst f 6.25 mochten kosten, wer den verkocht voor een veel hoogeren prijs. Aanvankelijk was men in dc veronderstelling, dat de filiaalhouders de schoenen uit eigen beweging te duur verkochten, doch het feit. dat dezelfde overtreding in alle filialen ge lijktijdig werd geploegd, wees erop, dat de heeren van het hoofdkantoor er meer van wis ten De extra winst hadden zij dan ook rustig geïncasseerd. Bij de strafoplegging werd het feit. dat dit de tweede prijsovertreding binnen zeer kor ten tijd was, den vennooten ernstig aange rekend, Ook dat de overtreding zich heeft voorgedaan bij een firma, die volkszaken ex ploiteert, heeft zwaar gewogen. De inspecteur voor de prijsbeheersching heeft nu de in 23 zaken ln beslag genomen gelden en goederen verbeurd verklaard en de groothandel zoowel als de circa 20 winkels in Dordrecht en de rest van het land zijn voor goed gesloten. Tevens is nog aan de firman ten Peels voor den duur van 2 jaar verboden om werkzaam te zijn in den schoenhandel in den ruimsten zin. Ten slotte werd openbaar making van dit vonnis gelast cn dc betaling van f 10.000 tuchtstrafproceskosten gevorderd. Te weinig haver en erwten ingeleverd. Landbouwer tot ƒ2000 boete veroordeeld. Niet alleen veehouders, die tc weinig melk inleveren, worden krachtig aangepakt, doch ook landbouwers, die ecp gedeelte van hun oogst langs onwettige kahalen van de hand doen en niet bij de provinciale inkoop-cen trale van akkerbouwproducten inleveren, zien zich den laatsten tijd tot hooge boeten ver oordeeld. Zoo heeft zich dezer dagen voor den tuchtrechter te Tilburg eep landbouwer uit Zegge (gem. Rucphcn) te verantwoorden ge had. die op grond van de dorschcijfers van zijn bedrijf en andere factoren een hoeveel heid haver en erwten van oogst 1941 voor handen of in vooraad had moeten hebben die hij dien dag echter niet ter beschikking van de P. L C. A. had. De tuchtrechter heeft den man op dien grond veroordeeld tot betaling van een geld boete van 2000.—.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1