Haarlemsche Courant J Zware luchtaanvallen op doelen te Stalingrad begonnen Proces tegen Nederlandsche communisten te Utrecht aangevangen. B87e Jaargang No. 208 x Abonnement p. week 9,2», p. maand 14s, p. kwartaal 3,41, franco p. post 3,73, losse nummers cent. Advertentltn 3—11 m-ra. 3,elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prj^c. Advertentleabonnementen 1500 m.m. II cent p. m.m. Kennemer Zdltle 3—IS m.m. 1.20. Abonnement 1500 m.m. 1 cent p. m.m. Oitr.t Grafische Bedrijven Damlate. Nieuwsblad voor Noord-Holland Wnd Hoofdredactenri 1. V. BAtTDEWTNS. Vrijdag 4 September 1942 Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat »J, Bijkantoor: Soenda* plein 37. TeL Directie 130*2. Hoofdredactie 15054. Redactie 10000, Administratie 10724. 14*25. soendapleln 12230. Postgiro U4SSS. Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Verschijnt dagelijks behalve op Zon» Bolsjewisten uit sterke lausematsteUingen geworpen. Terreinwinsten fen Ï.O. van Anapa. Bij Rzjef 109 tanks vernietigd. Luchtactie op doelen bij Cairo. I Het opperbevel van de Duitsche weermacht Imaakt bekend: „Ten Zuidoosten van Anapa werden I verscheidene taai verdedigde hoogtestel- llngen stormenderhand veroverd. Voor I Noworissisk werden een motorboot en een mijnenveger door bommen tot zinken ge bracht. Duitsche motortorpedobooten brachten in de Zwarte Zee van een con- 1 vooi twee tankschepen, twee schepen en zes groote lichters met een gezamenlijken E 3| inhoud van 15.400 b.r.t. tot zinken. kool Voor Stalingrad wierpen Duitsche cn ioed|Roemeensche troepen in nauwe samenwerking 0 Hlmet de luchtmacht den vijand uit krachtig ES «versterkte kazematstellingen. Tegenaanvallen 5vaa:*verdcn afgeslagen. Voor den oorlog belang rijke installaties in en rondom Stalingrad, als- 1 mede schepen op de Wolga waren het doelwit 3 van zware luchtaanvallen. Ten Zuidwesten van Kaloega en ten aluii Noordwesten van Medyn werden verscheidene oekjvïjandelijke aanvallen afgeslagen. Ook in het broe gebied van Rzjef mislukten door sterke in fanterie- en pantserstrijdkrachten ondernomen LVII vijandelijke aanvallen. Hierbij werden door formaties van het leger en door het gecon centreerde optreden van formaties gevechts vliegtuigen en duikbommenwerpers 109 bols- jallejjewistische tanks vernietigd. Ten Zuiden van het Ladogameer en h r°or Leningrad stortten herhaalde aanvallen «{van den vijand ineen. G' Aan het front aan de Noordelijke IJ s ilaerir - sector-Stalingrad of uit den Kaukasus te halen. Het is niet meer dan verstandig, dat men rekening houdt met de omstandigheid, dat de verliezen der Russen bij deze operaties buiten verhouding hooger zijn dan die van den tegenstander. Ook staan zij in geener lei verhouding tot het bereikte. Voortdurende frontaanvallen op ver sterkte vijandelijke stellingen zijn slechts rendabel, als een doorbraak wordt bereikt. Van de operaties der Russen bij Rzjef kan men dit evenwel niet zeggen. AU bestookte de luchtmacht bolsjewistische ge- gchutstellingen op het Visschersschiereiland, ^jalsmede een steunpunt voor vliegtuigen bij ""^Moermansk. De bolsjewistische luchtmacht verloor op 1 en 2 September in luchtgevech ten en door luchtdoelartillerie 184 vliegtuigen. Een ander vliegtuig werd op den grond ver nield. Acht eigen vliegtuigen kfeerden van een vlucht naar den vijand niet terug. Aan het Egyptische front levendige verkenningsactiviteit. De verliezen aan vijandelijke tanks, waarvan Woensdag melding is gemaakt, zijn tot 51 gestegen. Duitsche en Italiaansche jagers schoten Woensdag 21 Britsche vliegtuigen neer. Een Duitsch vliegtuig ging verloren. In den nacht van 1 op 2 September bom bardeerden formaties Duitsche gevechtsvlieg tuigen verscheidene Britsche vliegvelden ten Noordwesten en Noordoosten van Cairo. Na storingsvluchten overdag zonder eenige uitwerking en op groote hoogte boven West- ru, Duitschland hebben formaties van de Britsche ia-luchtmacht Woensdagnacht.de stad Karls ruhe aangevallen. De burgerbevolking leed verliezen. Vooral in de binnenstad ontstond schade aan gebouwen. Volgens de totdusverre ontvangen rapporten werden zes der aanval lende bommenwerpers neergeschoten. Bij aanvallen in scheervlucht plaatsten Woensdag lichte Duitsche gevechtsvliegtui gen bomtreffers van zwaar kaliber op indus- trieele- en verkeersinstallaties op het eiland Wight en aan de Engelsche Zuidkust. In den nacht van 2 op 3 September werden voor den oorlog belangrijke doelen in mid- den-Engeland gebombardeerd.. Het D.N.B. voegt hier nog aan toe: Naar het opperbevel mededeelt hebben de bolsjewisten gisteren in het aan meren rijke boschgebied ten Zuiden van het Lado gameer herhaaldelijk aangevallen. Na hard nekkige gevechten stortten de aanvallen onder zware verliezen voor den vijand aan menschen en materiaal ineen. Aan de NeWa is een vijandelijke landings poging met twintig booten door het gecon centreerde vuur van de Duitsche wapens verijdeld. De vijand verloor vier booten. Tijdens de afweer van een nieuwe poging tot oversteken werd een boot tot zinken gebracht en twee zwaar beschadigd. Voor Leningrad poogden de bolsjewisten na trommelvuur van artillerie met pantser wagens en slagvliegtuigen de Duitsche stel lingen open te scheuren. Alle aanvallen van den vijand werden .met effectvollen steun der luchtmacht afgeslagen. In de Daily Express schrijft de militaire deskundige Lidell Hart, over de Sovjet- aanvallen bij Rzjef, dat de vorderingen hiervan tot dusver nog geenszins van dien aard zijn, dat zij noemenswaardige verwach tingen rechtvaardigen. De Duitsche verdedigingsstellingen zijn voor de Russen te sterk gebleken. De Sovjet troepen hebben de Duitsche stellingen niet kunnen indrukken en de Duitschers even min kunnen dwingen versterkingen uit den Intensieve verkenning aan geheele Egyptische front. J 24 Britsche vliegtuigen neergeschoten. i Onrust te Cairo neemt toe. Het Italiaansche weermachtbericht luidt ah volgt: Intensieve activiteit van verkenningsafdee- lingen aan het geheele Egyptische front. Tij dens de gevechten, vermeld in het weermacht- bericht van Woensdag, zijr. de verliezen var den vijand gestegen tot 51 tanks en 20 pant serauto's. Formaties der luchtmacht van de as hebben met succes hun aanvallen op vijandelijke con centraties hernieuwd In felle gevechten werden 21 Britsche vliegtuigen neergescho ten door Italiaansche en Duitsche jagers, drie andere door bajterijen luchtdoelartillerie- Vijf onzer toestellen zijn niet van de operaties der beide laatste dagen teruggekeerd. Tijdens de laatste operaties aan het Egyp tische front heeft de 91e escadrille van het vierde regiment jagers zijn 100e vliegtuig neergeschoten. De anti-Britsche demonstraties in Egypte Rem en een steeds verontrustender omvang aan, naar de Popoio di Roma weet te melden. De Britsche militaire autoriteiten zijn over- Bcgaan tot nieuwe arrestaties. De gearresteer de leden der Koninklijke familie worden ver dacht. van betrekkingen met de Asmogend- heden. Ondanks de arrestaties worden de anti- Engelsche betoogingen voortgezet O.a. wer den Engelsche auto's met steenen geworpen, waarop de Britsche soldaten het vuur op de demonstranten openden. Er zijn al 25 dooden en talrijke gekwetsten geteld. In 3 jaren verloor de vijand 20 millioen ton scheeps- ruimte Waarvan 16 millioen ton door Duitsche marine. Van militaire zyde verneemt het D.N.B. De balans van de door de Duitsche weer macht in de afgeloopen drie oorlogsjaren tot zinken gebrachte Engelsch-Amerikaan- sche scheepsruimte sluit met een totaal van 20.294.353 ton. Het aandel van de Duitsche marine bedraagt ruim 16 millioen ton, waarvan meer dan 12 millioen ton op rekening van de duikbootvloot komt. Ingrijpende wijzigingen in Spaansche regeeriiig. O.a. nieuwe minister van buitenlandsche zaken. Generaal Franco heetf de Spaansche regeering gereorganiseerd. De door hem benoemde nieuwe mannen zijn persoonlijk heden, die zich verdienstelijk hebben ge maakt voor het nationale Spanje op mili tair en politiek gebied en wier namen ook in het buitenland reeds bekend zijn. Generaal Graaf Jordana. de nieuwe mi nister van buitenlandsche zaken, was tij dens den burgeroorlog in Burgos lid van den Nationalen Verdedigingsraad. Vice- president van de nationale regeering en minister van buitenlandsche zaken. Tijdens de dictatuur van Primo de Rivera was Jor dana lid van het militaire directoire en lasthebber voor Marokkaansche aangele genheden. In 1928 werd hij hooge commis saris van Spaansch Marokko. Tijdens de republiek trad hij uit het leger. Generaal Asensio, de nieuwe minister voor het leger, is ee=n jonge generaal uit den burgeroorlog, die zich verdieristelijk heeft gemaakt als commandant vart verscheidene brigades. Voer zijn benoeming tot chef van den hoogsten generalen staf, welke functie hij totdusverre bekleedde, was Asensio hooge-commissaris 'n Spaansch Marokko. Bias Perez is de nieuwe minister van bin- nenlandsche zaken, tot dusverre nationaal gedelegeerde voor de rechtspraak, voordien lid van het presidium van het staatsge- rechtshof. Hij is 44 jaar, professor aan de universiteit geweest en in 1936 wjis hij door de Rooden in Barcelona wegens zijn anti-separistisch optreden ter dood ver oordeeld. De laatste jaren werkte hij met succes aan de moeilijke taak het rechtswezen van het nationale Spanje te reorganiseeren. De nieuwe vice-secretaris-generaal van de Falange, Mora Figueroa, is kortgeleden met het IJzeren Kruis van het Oostelijk front teruggekeerd. In den burgeroorlog verwierf hij het Spaansche militaire kruis voor dapperheid tegenover den vijand. Na den burgeroorlog was hij gouverneur en gouwleider van Cadiz en later van Madrid. Stormachtige tooneelen in Ierland. In Ulster is de Ira verboden. De terechtstelling van den 19-jarigen Ier Thomas Williams tc Belfast is zoowel in Eire als in Ulster aanleiding geweest tot toeneming van de spanning. In Eire was een algemeene rouw gelast. Te Dublin ontstonden opgewonden oploop jes voor de winkels, die in strijd met het bevel van het rouwcomité niet gesloten waren. De ruiten werden er ingeslagen. Het verkeer stond tusschen 11 en 12 uur stil, de openbare gebouwen vlagden half stok en in vele kerken werden rouwdien sten gehouden. Tijdens betoogingen,werden alle Britsche officieren, die zich op straat vertoonden, uitgescholden en aangevallen. Scotland Yard heeft de vervolging van de Iersche nationalisten verscherpt en naar men zegt verscheidene com plotten ontdekt en wapenvoorraden in beslag genomen. De Iersche republï- keinsche militie (Ira) is verboden. Te Belfast kwam een groote menigte bij de gevangenis samen en de vrouwen kniel den biddend op straat .tijdens de executie. Intusschen reden pantserauto's door d£ stad, waarin zwaargewapende politie, om de orde te handhaven. Twee personen werden gearresteerd en bij snelprocedure veroordeeld tot drie maanden gevangenis- itraf. De auto van een Amerikaanschen offi cier is te Belfast met steenen bekogeld. Voorts werden twee Amcrikaansche solda ten, die waren verdwaald in de verboden straten van Belfast, beschimpt door de menschenmenigte, die protesteerde tegen de terechtstelling van Williams. Men riep hun toe: waarom gaan jullie niet naar huis? De aanwezigheid der Amerikanen vond geen verklaring, want het betreden der straten van Belfast was den Amerikanen voor 48 uur verboden om incidenten te voorkomen. De priester, die Williams in zijn laatste oogenblikken bijstond, zei dat deze rustig in den dood was gegaan en zijn laatste boodschap is geweest: Ik dank allen voor hun pogingen om mij te redden. Ik berust volkomen, als het Gods Wil is en als dit geschiedt tot welzijn van Ierland. BULGARIJE KRIJGT NIEUWE WEGEN. Ter gelegenheid van een tentoonstelling der Organisatie Todt te Sofia, sprak de Bulgaarsche minister voor het bouwwezen een belangrijke rede uit, waarin hij onder meer verklaarde, dat binnen afziènbaren tijd Bulgarije een nieuw en grootsch op gevat Istratennet zou verkrijgen. Met het oog hierop werden reeds talrijke machines uit Duitschland ingevoerd. De nieuwe bi- tumenbanen zullen zich nauw aansluiten aan het Europeesche stratermet. (S.R.) Nederlandsche vrijwilligers bij de Waffen-SS, De handgrepen, die op de binnen plaats van de kazerne zijn beoefend, worden hier practisch uitgevoerd. De grootste kalmte is hier eerste vereischte. - (SS-PK-Fritz/Stapf Pax-Holland c). DEUTSCHE OBER GERICHT. Zij voerden acties voor een „vrij" Nederland. Het Duitsche Obergericht h eeft Woensdagmorgen in het gerechtsgebouw te Utrecht een aanvang met een proces gemaakt tegen acht personen, die zich heb ben schuldig gfemaakt aan het vervaardigen, vermenigvuldigen en verspreiden van communistische pamfletten en manifesten, welke met name de arbeidende klasse ophitsten tegen de bezettende Duitsche overheid in ons land. Te verantwoorden hebben zich de 38-jarige metaalbewerker F. A. Kolder, de 57-jarige loodgieter W. E. Th. Fallentin, dcT24-jarige metaalbewerker K. den Braven, de 25-jarige wagenlichter der Nederlandscfie Spoorwegen N. S. G. Schuurman, de 27-jarige schilder F. Greefkes, de 23-jarige joodsche bakker Lcvie Roodenburg, de 33-jarige bouwvakarbeider P. D. Verstraeten, allen wonende te Amsterdam en de 21-jarige metaalbewerker M. van der Steen uit Utrecht. In de dagvaarding worden zij er van beschuldigd van October 1941 tot Mei 1942 geregeld en gedeeltelijk in onderlinge samenwerking op grond van de geldende voorschriften strafbare handelingen te hebben gepleegd, die er toe hebben geleid, dat de openbare orde in het bezette Nederlandsche gebied ernstig in gevaar is gebracht, omdat zij Duitschvijandige geschriften en afbeeldingen publiceerden, verspreidden of in hun bezit hadden. Zij hebben zich te verantwoorden wegens overtreding van art. 1 van de verordening tot afweer van sabotagehandclingen van October 1941 en art. 8 van de verordening van den rijkscommissaris inzake de Ordnungsschutz. Verd.: Russisch nieuws van het Oostfront en verder hevig gescheld tegen Duitschland" Hooge boeten, door den tuchtrechter opgelegd. Landbouwers en veehouders, die hun plichten ten aanzien van de voedsel voorziening van ons volk in ernstige mate verzaken, hebben zich, bij ontdek king van hun met de voor hen gelden de voorschriften strijdige handelingen, voor den tuchtrechter te verantwoor den. Mêt het nijpender worden van de voed selpositie worden bedoelde handelingen hun steeds zwaarder aangerekefid. Reeds eerder zijn gevallen gemeld, waarin veehouders, die niet al hun beschikbare melk aan een melkverwerkend of standaardisatiebedrijf afleverden, zich hooge boeten zagen op gelegd. Dezer dagen veroordeelde de tuchtrech ter te Assen een veehouder te Meppel voor bovengenoemd feit tot 1.000 boete. De tuchtrechter te Arnhem legde een land bouwster te Haaf ten voor hetzelfde feit eveneens een geldboete van 1,000 op. Zij had bovendien, terwijl zij daartoe niet ge machtigd was, een hoeveelheid kaas bereid. In een ernstiger geval veroordeelde de tuchtrechter te Alkmaar twee geboeders. landbouwers te Sloten (gem. Amsterdam), resp. tot een geldboete van 6000 en 3000. Een landbouwer te Winterswijk had ge durende een lange periode zelf zonder ver gunning melk gestandaardiseerd en deze melk, zonder daarvoor distributiebescheiden in ontvangst te nemen, verkocht. Hij zag zich door den tuchtrechter te Arnhem een geldboete van ƒ2000 opgelegd. Een boete van ƒ7000 werd opgelegd aan een kaashandelaar te Arnhem, die'" op een hem door de zuivelcentrale toegezonden formulier moest opgeven de hoeveelheid kaas. die hij van bepaalde categorieën han delaren had aangekocht. Deze hoeveelheden had hij veel te hoog opgegeven. Behalve met een boete van 7000 werd hij nog ge straft met onvoorwaardelijke schrapping als georganiseerde bij de Zuivelcentrale voor den tijd van een jaar. Stakingen en onrustverwek king onder de bevolking was het doel. Zij kenden elkaar alleen bij den voornaam. Allereerst werd gehoord de ongehuwde arbeider Schuurman wiens levensloop de president nauwkeurig naging. Het bleek, dat hij vroeger lid is geweest van de com munistische partij, doch dat hij later alleen was aangesloten bij oen illegale „dansclub" n het centrum van Amsterdam, waar niet alleen werd gedanst, maar ook ook politiek werd gedaan, o.a. werden daar boeken van Russische schrijvers „behandeld" en naar erdaehte verklaarde, was hij zoodoend? eer sympathiek tegenover het communis me komen te staan. Ren zekere Frits Ko ning haalde hem er toe over. mee te doen tegen Duitschland en hem werd gevraagd zorg tc dragen den papiervoorraad, waarvan geheime pamfletten werden gemaakt, op peil te houden, en later om mee te helpen stencils te maken. Een zekere „Frans" bracht verdachte boeken over Lenin en daaruit deed hij de noodige communistisch- kennis op. De president vroeg hem, of „Bob'" de opvolger van I-'rits Koning was en dit bevestigde verdachte. Op een vraag van den president hoe de achternaam van Boh was. antwoordde hij, dat hem van zijn communistische vrienden geen achternamen bekend waren. Hij kende alleen Frits bij zijn achternaam en deze had hem-gevraagd het tweemaal per maand verschijnend ille gale blad „De Waarheid" naar bepaalde adressen te brengen, waar men deze vlug schriften verder zou distribueeren. Op een vraag van den president met wlen hij nog meer In contact was gekomen, antwoordde hij met Klaas. Paul. Henk. Willem, Nico en nog enkgle anderen, van wie hij echter niet den achternaam wist. Pres.: U wist toch. dat de communistische partij verboden was? Verd.: Ja. dat was mij bekend.»maar ik g In hetgeen ik deed niet zoo erg veel kwaad. Pres.: 17 heeft loch wel in de kranten gelezen, dat Sneevliet en anderen ter dood zijn gebracht, juist wegens hun commu nistische acties. Had U dit niet tot voorbeeld kunnen strekken? U voelt wel, dat geen bezettende overheid zich dit kan laten wel gevallen. Jn de metaalbewerkerswereld is door deze communistische actie ernstige on- •ust ontstaan. Wat dacht U wel als dit eens zou uitkomen. Verd.: Dat ik gestraft zou worden, maar niet, dat dit zoo ernstig zou worden opgevat Pres.j' Juist omdat tl zich schijnbaar niet meer weet te herinneren, is Uw verhoor het moeilijkste, dat ooit heeft plaats gehad in bezet Nederland. Het komt mij voor, dat V an meen I tig was. dat liet hcelcmaal niet tot een straf zxiu komen, omdat Duitseliland el gauw vernietigd zou zijn. 17 begrijpt el. dat waar de Duitsche weermacht bezig is het gelicele bolsjewisme uit te roeien. ij wel weten af te rekenen niet een paar communisten in Nederland. orvolgens werd gehoord verdachte K. den Braven, aan wien eveneens werd ge raagd hoe hij zoo Dultschvijandlg was ge worden. Verd.: Toen ik uit Duitsche krijgsgevan genschap kwam, bleek mij. dat het grootste deel van ons volk vijandig tegenover Duitschland stond, en weldra werd ook ik anti-Dultsch. Een zekere „Jan", dien ik niet kende, maar die. nadat lk uit Duitsch land was teruggekeerd, herhaaldelijk, aan mijn deur kwam, vroeg mij mee te werken aan "en illegale communistische actie. Ik stemde toe en mij werd opgedragen in het bedrijf van de droogdokmaatsehappij te trachten. ,,Dt» Waarheid" te verkoopen on der de arbeiders. Pres En wat stond daar alzoo in „De Waarheid" Uit het verloop van het verhoor van dezen erdaehte kwam vast te staan dat hij en zijn communistische vrienden onderling een code hadden en dat zij elkaar alleen bij ge fingeerde voornamen noemden Verdachte erd b.v. met het begrip „Ajax" aangeduid Verder werden de pakketten pamfletten en manifesten niet naar bepaalde adressen ge bracht. doch men ging te werk volgens een lettersystcem. Zoo kon het gebeuren, dat een pakket via Piet over Klaas naar A. werd gebracht, die het verder aan D. moest ov< handigen. Het verspreiden van deze g. schriften beoogd6 onder de arbeiders een antl-Duitsche stemming te verwekken en op te hitsen tot sabotage e.d. Pres.: Is U iets bekend van een commu nistische weerbaarheidsgroep? Verd.: Juist voordat ik daarvan iets be greep. werd ik gearresteerd. Ik was niet zoo zeer communist als wel strijder voor een vrij Nederland. Aan liet etude van de lange ochtendzitting word nog geboord de 38-jarige arbeider Kolder, die na de laatste oorlogshandelingen met Duitschland eveneens In krijgsgevan genschap was geraakt cn zieli daarna in Nederland was gaan bemoeien met een com munistische actie. Uit het verhoor van ver dachte bleek, dat hij vroeger had meege daan niet een solidariteitsactie voor liet roode Sow jet Spanje, terwijl hij verder een irig voorstander was van het communisme. Nadat het politieke gedeelte van dit ver hoor was beëindigd, schorste de president de zitting. STEUN AAN JODEN Na de middagpauze werd het proces voortgezet nvet het verhoor van den 25-ja- irlgen Joodéchen bakker L. Rooden burg. van wien bleek, da-t hij zich voor den oor log nimmer op politiek terrein had bewe gen. Eerst in 1941 was hij in contact ge komen met een zekeren Bob Lowinsky, hem had gevraagd voor een bepaalde „werj groep"-geld op te halen en pamfletten te erspreid-en. Verdachte bekende verschil lende koeren het blad „De Waarheid" te hebben rondgebracht aan adressen, welke Bob hem opgaf. President: En hoe zit het nu met die werkgroep van jullie? Verdachte: het was de zoogenaamde soli_ dart te Mag roep. welke werkte voor de na gelaten betrekkingen van slachtoffers, dié gevallen waren voor de vrijmaking van Ne derland. Eerst bestond de groep uit Bob. de Hond, van der Steep, enkele anderen en ik. Deze groen is pit elkaar gegaan en la ter weer bijeengekomen en toen kwam Va* Straaten er bij. President: Wie had de leiding tn deze groep? Verdachte: Bij mij thuis kwam het con tact, tot stand en daar kregen wij onze In structies van Bob, die zeide tn opdracht te handelen van een zekere Rinus Ons doel was aanvankelijk de Joden te steunen. Maar later werkten wij onder de leuze „Nooit een Mussertregeering". President: En wat deden jullie dan alzoo? Vedachte: Wij maakten affiches, stelden oproepen voor de arbeiders samen en ver spreidden strooibiljetten, waarin de men sehen tot sabotage werden aangezet. Vooral een zekere Frits, wiens achternaam vk niet kende, had veel in deze groep te vertellen. President: Wat stond er op die plak katen? Verdachte: fna lang nadenken) b.v. liond de koperen cent vast. President: Kom, kotn, het Heef toch niet hij zulke onschuldige lenzen? Verdachte: Er waren ook plakkaten, waarop stond „Nederland vrij, sabo teer zooals wij" of „Mussert kraken, morgen staken". Kérst begreep lk niet dat deze actie van de communisten uit ging, maar later wel. Want toen ging liet niet zoozeer om de Joden te steu nen. omdat er ook opgewekt word te sta ken als Mussert aan de macht zou komen. Dan wordt verdachte Fallentin gehoord. Ook hij was niet officieel aangesloten bij de communistische partij. In zijn huis zijn ge schriften gevonden van compromitteerenden aard. O.a. in zijn jas en in de spiraalveeren an een divan. Verdachte verklaarde, dat hij die staatsgevaarlijke pamfletten van ..Alex" in bewaring had gekregen en dat hij een deel had verstopt omdat hij dien in houd niet aan zijn kinderen wilde laten lezen. President: U bent een van diegenen, wiens woorden wij ernstig in twijfel trek ken. U doet verstandig nu maar de waar heid te zeggen. In uw buis zijn papieren gevonden, waarop stond, dat men moest weigeren in Duitschland te gaan werken. Js dat zoo en hoe dit dat? Verdachte: Het is best ipogelijk. Er waren wel meer oproepen voor de metaalbewerkers bij. Maar ik heb die papieren maar een nacht In huis gehad en toen werd ik al ge- a r rest e erd. Verdachte bekent dan tenslotte dat hfj Kolder kent en dat hij van hem ver- billende geschriften had ontvangen. Hierna werd de zitting geschorst en ver daagd. BEKENT) AGITATOR G tetemnorgen wërd het proces voortgezet met het verhoor varn den 27-jarigen sohii- der F. Greefkes uit Amsterdam. Deze ver dachte wensebte een lijvig dossier over zijn ijCPrk in de communistische partij voor te lezen. Al spoedig bleek, dat aan verdachtes bruin zooveel onzin was ontsproten, dat er weldra geen touw meer aan vast te knoo- pen was. Wel werd het duidelijk, dat hij in de C. P. een belangrijke rol had gespeeld Ail toen hij jong was, verleende hij daad werkelijk steu<n'aan de communistische on- derafdeelingen A. K. B. en V. C. O. O. Ver dachte bekent agitator propagandist ge weest te zijn. Na zijn trouwen Meld hij eerst op nvet het werk voor de partij, maar aJ gauw zat hij weer midden in den politie leen strijd. Hij vertelde van Paul, van Lien en andoren, doch zijn heele verhaal werd zoo verward, dat hij zichzelf herhaaldelijk tegensprak. Aan het slot van zijn „bekente nis", welke meer da-n een uur in beslag had genomen, zei verdachte, dat hij niet moei- in het communisme gelooft. Hij zou tot het geloof in een Almachtige zijn gekomen en wenschte nu ook kennis te nemen van het nationaai-socialisme. In zijn cel had hij ge vraagd om „Mein Kampf" want. zoo merkte hij op. voor lk tot het fascisme overga, moet ik toch eerst iets afweten van deze nieuwe levensbeschouwing. Uitvoerig vertelde verdaohte nog, dat Lien en Karei verschillende parolen had den uitgegeven, waaraan hij zich nvoegt houden. Zoo luidde een parool: Als je eens gearresteerd mocht worden, vecht dan tot je er dood bij neervalt. WIE IS BEPPII.- Voor do nviddagpa-uze werd dan nog ge hoord de 83-jarige bouwvakarbeider P. D. Verstraaten uit Amsterdam. Verdachte heeft van der Steen leeren kennen in Soes- torberg en zoo kwamen zij in contact mot Roodenburg. Zij traden ln een communis tische groep en gelijk met een zekere Bep- pie werden cr o.m. biljetten geplakt in de straten van Amsterdam. Zijn aandeel bi de politieke agitatie bleek niet zeer groot te zijn. dooh de president twijfelde aan zijn eerlijkheid. President: Het domste wat Iemand kan doen, wanneer hij voor het gerecht ver schijnt. is tc liegen. Wij zien Immers direct, wie er liegt en wie de waarheid spreekt. De laatste verdachte ia de 21-jarige draaier M. van der Steen. Verdachte te ge arresteerd, toen er onder de arbeider» var de Jaffafabrieik een staking uitbrak en mei hem verdacht van agitatie. Tn de gevange nis was van der Steen tot het Inzicht geko men. zoo deelde hij mede. dat hij zich niet meer met het communisme moest bemoeien. Maar eenmaal weer vrij. kon hij nergens werk vinden en ten einde raad ging hij maar kampeeren in Soesterberg Daar leer de hij Beppie kennen met wlen hij naar sterdam ging. Zoodoende werd hij opge nomen in een communistische werkgroep. Verdaohte ontkende geweten te hebben, dat bet bier een actie tot ophitsing onder de arbeiders betrof. Vooral de meer genoemde Bob Lowinsky scheen een grooten invloed op \>erdachtc te hebben. Deze steunde hem niet geld cn le vensmiddelen cn verdachte kon zicli maar niet aan zijn macht onttrekken. Hem werd o.m. opgedragen hetzc-affl- ehes te maken. Ook met de verspreiding er van wns hl] behulpzaam, maar hij kreeg vaak tc hooren, dat hij het nlel goed deed en jnlst vlak voordat ver dachte werd gearresteerd, wilde hij met het communisme breken Bij zijn arrestatie vond d-e politie cc: valse li persoonsbewijs op hem. Hiermede is een einde gekomen aan het verhoor van de verdachten, De president schorste de zitting, tot hedenochtend. Dan zal de Staatsanwalt zijn requisitoir houden. EEN GOEDE GELEGENHEID. Bs. De vraag of Engeland met den in val te Dieppe bedoeld heeft een „tweede front" in het leven te roepen, heeft reeds tot zeer veel commentaar aanleiding ge geven. Men kent het Duitsche standpunt, waarbij wordt vastgesteld, dat uit voorbe reiding, opzet en gevonden documenten ge bleken is. dat men van Engelsche zijde er op vertrouwde in Dieppe een „tweede front" tot stand te kunnen brengen, maar niettemin de noodige politieke voorzorgen getroffen had om bij eventueele mislukking te kunnen zeggen, dat hier niet anders be doeld was dan een speldeprik. waarvan men er zeer vele in voorraad heeft, ten einde Duitschland te dwirïfcen langs de kust per manent een groot leger op de been te houden. De vraag is intusschen gesteld of inder daad aan de Sovjet-Unie een tweede front is beloofd. Wanneer men eenmaal, nood gedwongen. de speldeprikken-theorie ver kondigt om een groote nederlaag te verdon keremanen, dan is de stap om zelfs de nood zakelijkheid van een „tweede front" te ont kennen maar een kleinigheid meer. In dit verband is wel zeer belangwek kend hetgeen in het Amerikaansche tijd schrift „Time" daaromtrent werd vermeld. „Time" deelt mede, dat na het bezoek van den Sovjet-volkscommissaris van buiten landsche zaken, Molotof, aan Londen en Washington, Downing Street en het Witte Huis de volgende verklaring aflegden: „Volledige overeenstemming werd bereikt omtrent de dringende taak nog in 1942 in Europa een tweede front te vormen." Den 18en Juni citeerde Molotof dit ge meenschappelijke communiqué in den op persten Sovjet te Moskou en voegde daar aan nog toe, dat deze verklaring van groote beteekenis was voor de volken der Sovjet- Unie. daar de vorming van een tweede front in Europa den Duitschen legers aan het Oostelijk front ondraaglijke moeilijkheden zou bereiden. Den 27en Juni verklaarden Churchill en Roosevelt te Washington: „de komende ope raties, die wij in bijzonderheden op onze conferenties te Washington onderling en met onze militaire adviseurs bespraken, zul len de Duitsche strijdkrachten van de aan- valsoperaties in Rusland afleiden." In Juli stond in een officieel Russisch ver slag van een vergadering der Sovjet-leger leiding de volgende verklaring: „de volks commissaris las het besluit der geallieerden voor in 1942 een tweede front in Europa te vormen". „Time" acht door dit alles het bewijs geleverd, dat wel degelijk aan de Sovjet- Unie in 1942 een tweede front is beloofd. Deze belofte is door Churchill en Roose velt niet afgelegd in een opwelling van on militair optimisme, doch met instemming van htin militaire adviseurs, die de zaak grondig hadden voorbereid. De nopelooze positie waarin Stalingrad verkeert, nu de Duitsche formaties den oever van de Wolg'a bereikt hebben en de opmarsch in het vijandelijke vestings systeem met het uur vordert, is de klare duidelijke aanwijzing, hoezeer dit „tweede front" noodig was en de bolsjewistische horden thans nadeel ondervinden van de omstandigheid, dat de Britsche inval te Dieppe niet meer was dan een dilettanti sche onderneming, die stroomen bloed ge kost heeft, zonder dat het geringste resul taat werd bereikt. Er is nu een goede gelegenheid voor wie zich overtuigen wil. De bioscopen van heden brengen een uitgebreide reportage van Dieppe, waardoor ieder Nederlander, die meer op eigen waarneming vertrouwt, dan op politieke voorlichting, in staat zal zijn zich een beeld te vormen van de beteekenis van den inval der Engelschen en tevens vast te stellen hoe volkomen waardeloos de hulp toezeggingen zijn. die Churchill doet en waarmede hij anderen voor de belangen van het Imperium in het vuur drijft. Filiaalbedrijf in Dordrecht voor goed gesloten. Oorzaak: Herhaalde prijsoverlreding. Wegens herhaalde grove vergrijpen tegen de prijsvoorschriften heeft de prijsbeheer- sching de 20 filialen van een Dordtschen echoenenhandel voorgoed gesloten. De in deze zaken in beslag genomen voorraden schoen werk zijn daarbij verbeurd verklaard. Reeds in April van dit jaar was de firma J. M. Peelt te Dordrecht, handelende onder den naam „Hector", wegens priisopdrijving met een bedrag van ongeveer f 100.000 beboet. De firma had nl. in 1941 van 12 fabrikanten, die boven het hun toegestane afleverings kwantum verkochten, aanzienlijke hoeveel heden schoenen zonder bon tegen steeds stij gende prijzen gekocht en verkocht, waarmede een bedrag van meer dan een half millioen was gemoeid. De tijdens het onderzoek ln be slag genomen voorraden werden daarna weer vrijgegeven, zoodat de filialen na 3 maanden sluiting konden heropgien. Dat de firmanter^ Rwls niet veel hadden geleerd, bleek evehwel toen de ambtenaren varr dc prijsbeheersching in Juni in de Utrechtsche filialen van „Hector" constateer den, dat er opnieuw met de prijzen werd ge knoeid. Een partij van 7000 paar in den zwar ten handel gekochte schoenen, die in den win kel op zijn hoogst f 6.25 mochten kosten, wer den verkocht voor een veel hoogeren prijs. Aanvankelijk was men ln dc veronderstelling, aat de filiaalhouders de schobnen uit eigen beweging te duur verkochten, doch het feit. dat dezelfde overtreding in alle filialen ge lijktijdig werd gepleegd, wees erop. dat de hoeren van het hoofdkantoor er meer van wis ten. De extra winst hadden zij dan«ook rustig geïncasseerd. Bij de strafoplegging werd het feit. dat dit dc tweede prijsovertreding binnen zeer kor ten tijd was. den vennooten ernstig aange rekend. Ook dat de overtreding zich heeft voorgedaan bij een firma, die volkszaken ex ploiteert, heeft zwaar gewogen. De inspecteur voor de prijsbeheersching heeft nu de in 23 zaken in heslag genomen gelden en goederen verbeurd verklaard en de groothandel zoowel als de circa 20 winkels in Dordrecht en de rest van het land zijn voor goed gesloten. Tevens is nog aan de firman- ten ftrels voor den duur van 2 jaar verboden om werkzaam te zijn in den schoenhandel in den ruimsten zin. Ten slotte werd openbaar making van dit vonnis gelast en de betaling van f 10.000 tuchtstrafproceskosten gevorderd. Tc weinig haver cn erwten ingeleverd. Landbouwer tot ƒ2000 boete veroordeeld. Niet alleen veehouders, die tc weinig melk inleveren, worden kraghtig aangepakt, doch ook landbouwers, die een gedeelte van hun oogst langs onwettige kanalen van de hand doen en niet bij de provinciale inkoop-cen trale van akkerbouwproducten inleveren, zien zich den laatsten tijd tot hooge boeten ver oordeeld. Zoo heeft zich dezer dagen voor den tuchtrechter te Tilburg een landbouwer uit Zegge (gem. Rucphen) te verantwoorden ge had. die op grond van de dorschcijfers van zijn bedrijf en andere factoren een hoeveel heid haver en erwten van oogst 1941 voor handen of in vooraad had moeten hebben die hij dien dag echter niet ter beschikking van de P. I. C. A had. De tuchtrechter heeft den man op dien grond veroordeeld tot betaling van een geld boete van 2000.—.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1