Haarlemsche Courant
Strijd ter zee eischt nieuwe offers.
Duitsche troepen trekken
Z. deel van Stalingrad binnen.
v:
Mussert spreekt over Volksgezondheid
in Nederland.
287e Jaargang No. 216 x x
Ibonncment p. week 0,28, p. maand 1,15, p, kwartaal 5,42,
ranco p. post 5,73, losse nummers 6 cent, Advertentiën 15
tn.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prU».
^Idvertontleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
ïditie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
jjjtf.l Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Roof d red acte ar i J. V. BAÜDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Kennemer Editie
Maandag 14 September 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: ptxmda*
plein 37. Tel. Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600,
Administratie) 10724, 14825. Soendapleln 12230. Postgiro 134958.
Directie PB. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Bureau Umnldent Kennemerlaan 102, Telefoon 5437.
aca
Weer 18 schepen tot zinken gebracht. Op Atl.
Oceaan woedt nieuwe groote convooi-slag.
dergelijke catastrofes verloren
i. J reeds 16.000 Britsche zeelieden
1 het leven.
Zondagmiddag deelde het Duitsche op-
vojperbevel in een extra-bericht mede:
ell
.Duitsche duikbooten hebben op de St.
aan de Canadeesche kust, op den
Atlantischen Oceaan en voor de kust van
/ifrika in zware gevechten 18 in convooi
lf alleen varende schepen met een geza
nenlijken inhoud van 121.500 ton tot zin
ken gebracht. Een ander schip werd door
iorpedo's getroffen. Bovendien wordt op
liet oogenblik een groote slag tegen een
convooi op den Atlantïschen Oceaan ge-
everd."
Het D.N.B. verneemt via Stockholm: Op
len bijeenkomst van opvarenden van Gë-
)eze maand verloor de vijand
170 tanks in N. Afrika.
Engelsche duikboot tot zinken
gebracht
Luchtaanvallen op Mikabba.
Het Italiaansche weermachtbericht van
Zaterdag luidt als volgt:
Aan het Egyptische front levendig artil
lerievuur.
In de eerste tien dagen van September
beeft de vijand aan dit front 170 tanks en
[epantserde voertuigen verloren.
Onze jagers hebben in een gevecht met
numeriek sterkere vijandelijke vliegtuig-
ormaties 4 jagers neergeschoten. Twee
ndere vliegtuigen werden in luchtgevech-
en door Duitsche jagers neergeschoten,
erwijl drie op den grond staande vliegtui
gen vernield werden tijdens een aanval op
b iet Britsche vliegveld in de Nijldelta. De
^uchtdoelartillerie van Tobroek heeft een
jjandelijk vliegtuig neergeschoten. Een van
nze vliegtuigen is niet teruggekeerd.
tr In de Mïddellandsche Zee heeft de tor-
iedojager Orsa onder bevel van de luite-
lant ter zee le klasse Enrico Bucci een En-
jjelsche duikboot tot zinken gebracht.
Het Italiaansche weermachtbericht van
[ondag meldde:
„De gewone verkenningsbedrijvigheid aan
iet Egyptische front. In een gevecht met
Juitsche jagers werden twee Spitfires neer-
eschoten, een derde vliegtuig \werd neer-
ehaald door het luchtdoelgeschut van de
lesting Tobroek. Het vliegtuig, dat Zater-
Ajj lag in het weermachtbericht als vermist
rfcerd opgegeven, is binnen onze linies ge-
Jaald.
a. Onze formaties hebben nachtelijke bom
aanvallen op het vliegveld Mikabba ge-
OiJaan. Mitrailleurvuur, door vijandelijke
;Ch pliegtuigen gericht op eenige boerenhuizen
rot in de omgeving van Ragusa, veroorzaakte
;n [een schade; een vrouw werd gewond".
Poging om Roosevelt in
5r. Indisch conflict te mengen.
allieprde koopvaardijschepen, die er bij de
convooicatastrofes in de Middellandsche
Zee en de Noordelijke IJszee in slaagden,
de haven van bestemming te bereiken, heeft
admiraal Lord Chatfield verklaard, dat
meer dan 16.000 Britsche zeelieden voor
Engeland het leven hebben verloren.
Dreigend conflict tusschen
Britsche regeering en
vakvereenigingen.
Naar het Zweedsche blad „Göteborgs Han
dels og Sjöfarts Tidningen" meldt, zijn den
laatsten dag van het Britsche vakvereenigings-
congres bedenkelijke meeningsverschillen tus
schen de Engelsche vakvereenigingen, aan het
hoofd waarvan Sir Walter Citrine staat, en
Churchill met diens regeering, aan den dag
getreden. Citrine heeft een door het congres
eenstemmig aanvaarde waarschuwing tot de
regeering gericht, die, voor het geval de re
geering niet daarop zou reageeren, tot de
grootste crisis sedert het uitbreken van den
oorlog zou kunnen leiden.
Citrine had de opheffing geëischt van be
paalde artikelen van het besluit inzake ar
beidsconflicten. Churchill had daarop geant
woord, dat de vakvereenigingen in dit cri-
tieke stadium van den oorlog niet moesten
blijven aandringen op opheffing van het be
sluit, daar daardoor de nationale eenheid of
goede samenwerking van de regeering met de
vakvereenigingen in gevaar gebracht zou
kunnen worden. In zijn antwoord gaf Citrine
te kennen, dat het geen zin had van nationale
eenheid te spreken, indien bepaalde groepen
den staat zich gekwetst voelden, want een
heid beteekent niet, dat de vakvereenigings-
beweging tegengehouden en geboeid moet
worden.
Naar „Aftonbladet" meldt betreft de door
Sir Walter Citrine op het vakvereenigings-
congres te Blackpool geëischte opheffing dei-
bepalingen van de Arbeidswet van 1926,
waarbij de proclameering van algemeene sta
kingen door de vakvereenigingen onwettig
is verklaard.
In tegenstelling met den in een brief van
Churchill geuiten wensch heeft het Congres
een resolutie aanvaard, waarbij de bevoegde
commissie opdracht krijgt in de eerstvolgende
bijeenkomst van het Lagerhuis een debat
deze kwestie te eischen.
Uitgebreide brandenDramatische oproep van de ,9Roode
Ster". Ten Z. van Noworossisk laatste kust fort verovèrd.
Nieuwe doorbraken aan het Terek-front.
Bevolking van Bengalen tot kalmte
aangemaand.
De correspondent van News Chronicle te
Washington, de bekende Amerikaanbche
Journalist Louis Fisher die een dezer dagen
iplj uit Indië in de Ver, Staten is teruggekeerd,
'<*55 meldt, dat op 21 Augustus de Indische werk
os lieden van de Tata munitiefabrieken uit pro-
lest tegen de arrestatie van Gandhi het werk
Vii hebben neergelegd. Dit bericht is door de
Britsche censuur niet doorgelaten en dien
tengevolge Ook in geen enkel blad verschenen,
ij c Fisher heeft nu contact gezocht met een aan
tal liberale Amerikaansche politici om Roose
velt ertoe te bewegen zich met de Indische
hot crisis te bemoeien. Ook de regeering te Wash
ington maakt zich zorgen over Indië, zoo
meldt de correspondent en zou graag ingrij-
len. Zij wil er zich voorloopig om beleefd-
leisdoverwegingen nog niet mede bemoeien,
i Ook wil men de Britsche regeering niet kwet
sen op een plaats van haar zenuwstelsel,
waar zij het meest gevoelig is. Fisher echter
icht dergelijke bezwaren totaal ongepast.
De onlusten in Indië nemen in omvang
.je. Zoo heeft radio-Delhi gemeld, dat in
Calcutta verschillende pogingen zijn gedaan
om het tramverkeer stil te leggen.
Aan den voet van het Himalaya-gebergte,
..1 een plaats van de provincie Bengalen,
werden 46 Indiërs gearresteerd. Twee dorpen
In dezelfde provincie ïs een collectieve boete
opgelegd van 10.000 rupees. Een poging om
steeds toenemende onlusten in de provin-
Bengalen meester te worden, is onderno
men door den minister-president sir Fazloel
Haq. Deze riep de Indiërs via de radio op de
rust te herstellen. Hij verklaarde, dat de
Onderkoning pas dan bereid is onderhande
lingen te beginnen over de toekomst van In
dië wanneer de ongehoorzaamheidsbeweging
wordt gestaakt.
De executieve commissie van de al-Indische
Hindoe-Mahasabma heeft felle critiek gele-
'41 verd op de rede van Churchill. Door de com
missie wordt verklaard, dat de eisch om de
macht aan het Indische volk over te dragen,
vos- niet alleen door het congres, doch door alle
politieke partijen is gesteld.
Dc toestand op Madagascar.
Engelschen groote verliezen toegebracht.
De Britsche berichtendienst meldt omtrent
den Britschen aanval op Madagascar: De
Zuidelijkste colonne heeft Vrijdag van Mo-
rondava uit het gebied van Mahabo bereikt,
waar de operaties met succes worden voort
gezet. Op den weg naar Majoenga bereikten
de Britsche troepen de groote brug over de
CBj ivier Botaiboka, ongeveer 50 km van Ma-
oenga verwijderd De opmarsch van de co-
onnes naar het Zuiden langs de kust werd
den geheelen dag door de vernielde bruggen
vertraagd.
Naar te Vichy verluidt is het den Fxanschen
troepen op Madagascar gelukt Vrijdag weer
stand te bieden aan den druk der vijandelijke
troepen op de rivier Betaiboka en den En-
gelschen aanzienlijke verliezen toe te bren
gen.
BRAZILIË ANNULEERT EEN
STAATSSCHULD.
President Vargas van Brazilië heeft een
verordening onderteekend, volgens welke
Brazilië geen betaling aan Duitschland zal
doen voor de overname van de Condor-
Vlieglijnen, waartoe destijds een overeen
komst werd geteekend. (E.P.)
Heden oprichting Europeesch
Jeugd ver bond.
De Jeugdleiders van Europa, die te V&e-
nen bijeengekomen zijn ter oprichting-wan
het Europeesche Jeugdverbond,zullen
hedenmiddag een bezoek brengen aan den
Reichsleiter Baldur von Schirach en den
Rijksjeugdleider Axmann, alsmede aan de
Italiaansche gevolmachtigden generaal
Vidussoni en minister Ricci. Daarna zal
de oprichting plaats hebben van het Eu
ropeesche Jeugdverbond, ter gelegen
heid waarvan Reichsleiter Baldur von
Schirach zich in een groote rede tot de
Europeesche jeugd zal richten.
99-
Revolutionair nationaal
front" in Frankrijk.
Zaterdag is een organisatie-commissie voor
de stichting van een Fransche eenheidspartij
bijeengekomen. Aanwezig waren talrijke per
soonlijkheden, die de meeste politieke par
tijen in het bezette gebied vertegenwoordigen.
De organisatiecommisie besloot den naam.
„Revolutionair Nationaal Front" aan te ne-:
men. Het program wordt nog uitgewerkt.
Reeds thans heeft het R. N. Front te ken
nen gegeven de politiek van Maarschalk Pé-
tain en van de regeering Laval zoo energiek j
mogelijk te willen steunen.
AANSLAG OP PAUSELIJKEN NUNTIUS
IN CANADA.
Naar de Britsche berichtendienst uit
Montreal meldt, is op den Pauselijken nun
tius voor Canada en New-Foundland, Ilde-
brando AntonrQtti op den avond voor zijn
vertrek naar Monckton (New Brunswick)
een aanslag gepleegd. De dader loste twee
schoten, die echter hun doel misten. De
Pauselijke nuntius kreeg een zware zenuw
schok.
Deze week is de
verduisteringsweek.
De nachten worden langer, de avon
den beginnen steeds vroeger. Het is
noodzakelijk, dat allen hun woningen
behoorlijk verdüisteren. zoodat nergens
licht naar buiten straalt.
Hij, die zich aan dezen plicht meent te
kunnen onttrekken, vergeet, dat hij hier
door niet alleen zichzelf, maar ook an
deren in gevaar bfengt.
Goed verduisterd, goed beschermd.
In Egypte gingen in 10 dagen
70 Britsche tanks verloren
Gevecht in het Kanaal
Het Duitsche weermachtbericht van Zon
dag luidt:
„Aan de Terek zijn Duitsche troepen
door verscheidene als vestingen versterkte
vijandelijke stellingen gebroken.
Voor Stalingrad drongen de aan
vallende troepen, na talrijke stellingen stor
menderhand te hebben genomen, in weer
wil van den hardnekkigen vijandelijken
tegenstand verder naar den rand der stad
door en het Zuidelijke deel der stad binnen.
Ontlastingsaanvalïen, door den vijand uit
Noordelijke richting ondernomen, werden
afgeslagen.
Sterke afdeelingen der luchtmacht steun
den op de voornaamste punten van den
slag de gevechten van het leger en bom
bardeerden de stad overdag en des nachts,
waarbij uitgebreide branden werden ver-
In het'gebied van R z j e f viel de vijand
opnieuw op verscheidene plaatsen aan. Alle
aanvallen werden in zware gevechten met
groote verliezen voor den vijand afgeslagen.
Aan het W o 1 c h o f front werden door
een krachtige stoottroepoperatie talrijke
vijandelijke gevechtsstelhngen vernield en
een vijandelijk bataljon vernietigd.
Ten Zuiden van het Ladogameer en
aan de Newa mislukten vijandelijke aanval
len door het Duitsche afweefvuur. Daarbij
werden 11 pantserwagens en 8 booten, be
stemd voor het oversteken van de rivier,
vernield.
Zooals in een extrabericht is medegedeeld
hebben Duitsche duikbooten op de St. Lau
rens, aan de Canadeesche kust, op_ den At-
lantischen Oceaan en voor de kust van
Afrika in zware gevechten 18 in convooi of
alleen varende schepen met een gezamen-
lijken inhoud van 121.500 ton tot zinken
gebracht. Een ander schip werd door tor
pedo's getroffen. Op het oogenblik wordi
op den Atlantischen Oceaan een nieuwe
;roote slag tegen eén convooi geleverd."
De strijd om Stalingrad.
Het Russische militaire blad „Roode
Ster" richt een oproep tot de verdedi
gers van Stalingrad, om tot het laatste
toe stand te houden. Er is geen terug
weg meer uit de stad- en de verdedigers
moeten met de tanden op elkaar' hun
plicht vervullen door te strijden- tot
den dood. De stad moet tot iederen prijs
verdedigd worden, om iedere straat, om
ieder huis moet gestreden worden.
Het zwaartepunt van de Duitsche lucht
aanvallen in het gebied van Stalingrad lag
Vrijdag reeds op de krachtig versterkte
stellingen en kazematsystemen binnen den
vestinggordel. Sterke formaties duikbom
menwerpers, jachtkruisers en slagvliegtui-
tuigen vernietigden in ononderbroken, aan
vallen de voor ontlastingsaanvalïen gereed
staande bolsjewistische tanks en groepen
infanterie. Met buitengewoon bloedige ver
liezen werden de bolsjewisten gedwongen
zich verder in het stadsgebied terug te
trekken.
Nieuwe zwareluchtaanvallen werden
,'daan op spoorwegdoelen op de lijn Astra
kanBaskoenstjak, waardoor emplacemen
ten en spoordijken werden vernield en ver
scheidene mét oorlogsmateriaal geladen
transporttreinen aan de bommen van Duit
sche gevechtsvliegtuigen ten offer vielen.
Zaterdag maakte het Duitsche opperbevel
het volgende bekend:
„Ten Zuiden van Noworossisk
veroverde infanterie in hevige gevechten
het laatste kustfort.
In den Terek-sector doorbraken Duitsche
troepen vijandelijke stellingen en vernie
tigden batterijen.
Voor Stalingrad duren, de hevige gevech
ten om de verdedigingsinstallaties voort.
Ontlastingsaanvalïen van den vijand wer
den afgeslagen. Het vijandelijke ravitail-
leeringsverkeer was opnieuw het doel van
zware luchtaanvallen. Bovendien werden
des nachts Stalingrad en vliegveldinstalla
ties ten Noorden van de stad gebombar
deerd.
Ten Zuidoosten van R z j e f mislukten
nieuwe aanvallen van vrij sterke vijande
lijke strijdkrachten door den taaien tegen
stand van de Duitsche troepen.
Ten Zuiden van het Ladogameer en uit
Leningrad deed de vijand vergeefsche
aanvallen, welke hem zware verliezen op
leverden. Duitsche en Kroatische gevechts
vliegers brachten den vijand reeds bij de
voorbereiding zware verliezen toe.
In het hooge Noorden bestookte de
luchtmacht vijandelijke troepenkampen eni
steunpunten voor vliegtuigen.
De bolsjewistische luchtmacht ver
loor op 10 en 11 September in lucht
gevechten, waaraan ook Italiaansche,
Roemeensche, Spaansche en Hongaar-
sche jagers deelnamen, en door de
luchtdoelartillerie 171 vliegtuigen.
Veertien eigen vliegtuigen worden ver
mist.
In de eerste tien dagen van Septem
ber verloren de Britten aan het E g y p-
tische front in totaal 170 tanks en
gepantserde verkenningswagens.
Aan de Engelsche Zuidkust en in
het Zuidoosten van het eiland plaatsten
Duitsche vliegtuigen Vrijdag overdag met
bommen van zwaar kaliber voltreffers op
industrieele- en verkeersinstallatïes.
Aan de kust van de bezette gebieden in
het Westen werden twee vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
In den nacht van 10 op 11 September
hadden Duitsche en Engelsche motortorpe-
dobooteri in het Kanaal gevechtscontact.
Een vijandelijke boot zonk onmiddellijk.
Andere booten keerden na talrijke treffers
deels met zware rookontwikkeling om.
Het D.N.B. voegt hieraan toe: Volgens
mededeeling van het opperbevel is Vrijdag
in den loop van den dag aan de Engelsche
Zuidkust de havenstad Bournemouth door
Duitsche gevechtsvliegtuigen gebombar
deerd. Korten tijd later volgde een aanval
in scheervlucht van lichte Duitsche ge
vechtsvliegtuigen op de spoorlijn Rye
Ashford in Zuid-Engeland. Bommen van
zwaar kaliber vernielden de rails op ver
scheidene plaatsen en veroorzaakten boven
dien in een gebouwencomplex aan den
stadrand omvangrijke schade.
Veelbeteekenend telegram.
Een heel openlijk telegram van den
Times-correspondent te Moskou heeft in
Engeland groot opzien gebaard. In dit
telegram wordt gezegd, dat het verlies
van Stalingrad catastrofale gevolgen
voor de Geallieerden moet hebben, voor
al wanneer de Westelijke mogendheden
er niet in slagen, nog dit jaar een lan
ding m West-Europa uit te voeren. In
het telegram wordt» verder gezegd: Het
is geleidelijk een bijna ondraaglijke mo-
reele last voor de Russen geworden, den
geweldigen strijd tegen de Duitsche
strijdmacht alleen te moeten uitvechten.
Het feit dat een dergelijk telegram.de
strenge Sovjet-censuur is gepasseerd,
wordt in Engeland opgevat als een be
wijs, dat de inhoud van dit telegram
overeenkomt met de opvatting van toon
aangevende kringen te Moskou. Men
houdt het voor een duidelijk signaal, dat
Moskou een tweede front wenscht en
•erwacht.
Ter gelegenheid van het Tweede Nederlandsche Radio Muziekfeest werd Zondag in
de Ridderzaal te Den Haag een feestc'oncert van koor- en kamermuziek gegeven. Een
overzicht tijdens het optreden van het trio Hendrik Rijnsberger (viool), Klaas Kueter
(vioala da gamba) en Jacoba Kueter-Zwager (clavecimbel) in de historische Ridder
zaal op het Binnenhof. (Polygoon Sagers Pax Holland c)
Landdag van het medisch front.
,Er is in ons land nog veel te doen'
In de Zaterdag gehouden middagvergade
ring vaiT den tweeden landdag van het me
disch front in het N.V.-huis te Utrecht,
heeft de leider der Nationaal-Socialistische
Beweging der Nederlanden, Mussert, een
rede gehouden over de volksgezondheid.
Aan deze rede, de de installatie inleidde
van de leden van den „Raad voor de volks
gezondheid der N. S. B.", liet de Leider een
uitvoerig overzicht voorafgaan over de hui
dige situatie op het terrein der binnen- en
buitenlandsche politiek Daarin zeide hij
o.m., dat het dieptepunt waarin ons volk.
zich bevindt alleen nog verergerd zou kun
nen worden door een geallieerde landing
en de daaruit voortkbmende verwoestingen
of door bombardementen van onze steden.
Ik weet één ding, aldus Mussert, dat Hitier
geen Napoleon is. Op het moment dat ik
zou dénken, dat hij het wel was, zou ik
geen lust meer hebben een pas te verzetten.
Maar Adolf Hitler is de Germaansche
Führer, die inderdaad Europa zal kunnen
opbouwen en die van ons niet verlangt dat
wij tweede-rangs-Duitschers worden, maar
wel dat wij goede Nederlanders zijn, die de
saamhoorigheid der Germaansche volkeren
zullen beleven, terwille van het groote
heel.
Alvorens over te gaan tot de installatie
.an den Raad voor de Volksgezondheid,
die zal optreden als adviseerende raad voor
het hoofd van de volksgezondheid in het
hoofdkwartier der beweging, schetste Mus
sert in groote lijnen het werk dat op dit
gebied zal moeten worden gedaan
De organisatie zal. aldus de Leider, zóó
zijn: de beweging is het kloppend hart dei-
natie en mag als zoodanig slechts een min
derheid zijn, die steeds meer van de beste
volksgenooten zal omvatten. Een minder
heid kan iets doen wanneer zij door idea?
lisme wordt gedreven. Alle volksgenooten
zullen gesteld worden op plaatsen waar
voor zij het beste geschikt zijn. Daarom
zullen er zes groote arbeidsgemeenschap
pen zijn: landstand, arbeidsfront, volks-
zorg, overheidsdienaren, cultuur en opvoe
ding en onderwijs Het principe daarbij is
dat ieder zijn werk moet dan als een taak
voor het volk in zijn geheel. Het staatsbur
gerschap zal slechts hebben wie werken wil
en werken kan.
Gij moet, aldus Mussert tot de landdag
bezoekers, de volksgezondheid omhoog
brengen De stand daarvan was niet slecht
en is gelukkig nog niet slecht. Zij was in
1939 bevredigend. Wanneer wij weten hoe
er van 1930 af honderdduizenden werkloo-
zen zijn geweest die van een minimum
moesten leven, hoewel er in alle opzichten
overvloed was in dit land. wanneer wij be
denken dat zij vele ontberingen hebben
moeten doorstaan en dat toch onze volks
gezondheid op een hoog peil is gehand
haafd, dan kunnen wij ons voorstellen,
hoe eens de volksgezondheid zal kun
nen zijn De Leider noemde daarop enkele
cijfers over de zuigelingen-sterfte en de
t.b.c., waaruit blijkt dat Nederland ten aan
zien van het eerste, de beste plaats in
neemt en ten aanzien van t.b.c. de beste na
Nieuw-Zeeland.
r is in ons land op het gebied van de
volksgezondheid veel gepresteerd en wij
hebben daarvoor groote achting en waar
deering. Er kan dus veel bedorven worden
en daarom zal de verdere opbouw met
groote zorgvuldigheid moeten geschieden.
Bovendien heeft men onder democratisch
regidm gewerkt met groote moeilijkheden.
De krachten waren versnipperd en er
werd van de overheid weinig steun ont
vangen. Volgens de statistiek werd b.v.
100 millioen beschikbaar gesteld aan onder
wijzers om de kinderen lezen en schrijven
te Ieeren, terwijl in hetzelfde tijdvak slechts
12000 gulden kon worden gevonden voor
den gezondheidsraad.
Wie vroeger durfde spreken over rassen
kwesties was meteen onmogelijk en het
probleem van de voortplanting van min
derwaardigen kon hoogstens theoretisch
worden behandeld, alles terwille van de
vrijheid, gelijkheid en broederschap. De
Leider legde er dan nadruk op, dat de
staat een normaal gezin ondersteunde met
14.tot hoogstens 18.per week, ter
wijl aan een krankzinnige 20.per week
werd besteed, bij misdadigen aanleg tot
24.verhoogd. Nergens vindt men in de
groote steden woningen waar groote gezin
nen met bijvoorbeeld acht kinderen be
hoorlijk kunnen leven.
Mussert besprak vervolgens de volksge
zondheid in verband met den nieuwen tijd,
die onder de meest ongunstige omstandig
heden begint. In de eerste plaats is er deze
wereldoorlog, die door de krachten van den
ouden tijd is ontketend. Deze oorlog past
een. selectie toe in de verkeerde richting.
Want niet de zieken en zwakken en ouden
van dagen, maar de sterke jonge kerels
vallen met tienduizenden en honderddui
zenden. In de tweede plaats worden de ma-
.terieele omstandigheden steeds moeilijker
omdat alles er op moet worden gezet den
oorlog te winnen. Wij moeten dus roeien
met de riemen die we hebben, ook al zou
den die riemen niet veel meer zijn dan
stompjes. Wij dienen uit te gaan van de
voedselportie die ons gegeven wordt. „Wist.
i", zoo vroeg Mussert zijn toehoorders,
.,dat de verpleegden in de krankzinnigen
gestichten grootere rantsoenen hebben dan
de werkende menschen? Als die rantsoenen
gelijk gemaakt worden dan geloof ik dat
we toch aan onzen plicht tegenover het
volk volledig hebben voldaan (instem
ming). In het zelfde verband noemde spr.
het een schandaal dat verpleegsters die de
gevaarlijkste gevallen
ben te behandelen,
krijgen.
Laten
van open t.b.c. heb-
geen extra-rantsoenen
wij onze gedachten concentreeren
op dit ééne: hoe zorgen wij dat wij de jeugd
van Nederland^ als toekomst van ons volk,
zoo onbeschadigd 'mogelijk door dezen tijd
heen sleepen?
Ten aanzien van de kleeding merkte
Mussert op, de noodzakelijkheid niet
in te zien, waarom meisjes fietstochten
moeten maken en tennis moeten gaan
spelen in zoogenaamde „shorts" die
met een oud Nederlandsch woord fei
telijk „zwembroek" moet worden ge
noemd. Er zal scherper toezicht moeten
komen op de zwem- en zonnebaden, die
een heilzame werking kunnen hebben,
maar die hier en daar ernstige, vooral
geestelijke schade toebrengen aan de
volksgezondheid. Wy hebben een ander
klimaat dan de Riviera en niet voor
niets dragen onze schippers en visschers
het geheele jaar door wollen truien.
Voor de woning-politiek en de huwelijks-
zorg is het van beteekenïs dat vroege hu
welijken en groote gezinnen worden be
vorderd. Buitenechtelijke geboorten moe
ten niet worden aangemoedigd, omdat de
gezonde huwelijkspolitiek daardoor wordt
geschaad. Het is noodig de aandacht te ge
ven aan de bescherming van de meisjes van
15 tot 18 jaar. De ouders moeten verstaan
dat de teugels strakker dienen te. worden
aangehaald. De sopiale zorg voor moeder en
kind zal door den Volksdienst worden be
hartigd, in samenwerking met de N.S.V.O.
Mussert drukte tenslotte aan zijn toe
hoorders op het hart dat er in oorlogstijd
twee gevaren zijn: de toename van de t.b.c.
en de toename van de venerische ziekten.
Beide moeten zoo krachtdadig mogelijk
worden bestreden.
De leider ging vervolgens over tot de
installatie van de leden van den Raad voor
de Volksgezondheid, waarbij hij tot elk der
nieuwe functionarissen een persoonlijk
woord richtte, in verband met hun werk
zaamheid op de verschillende gebieden der
volksgezondheid. Als richtlijn gaf hij hen
de uitspraak mee: „als in dezen tijd alles
behouden bleef behalve de volksgezond
heid, waren wij verloren. Als alles verloren
ging, behalve de volksgezondheid, dan heb
ben wii de kans om er weer bovenop te
komen
Na de rede van den Leider werd de land
dag besloten met het zingen van het zesde
couplet van 3het Wihelmus.
Tot leden "van den Raad voor de Volks
gezondheid zijn benoemd: dr Bruyning, di
recteur-generaal van de volksgezondheid,
dr Croin, leider van de artsenkamer, dr.
Kool, medisch adv. van de rijksarbeids-
bureaux, dr. Van Roon, hoofd van de me
dische «afd. van den Ned. Volksdienst, dr.
Siestrop, van den Nationalen Jeugdstorm.
Nachenius van de Nederl S.S., en verder
de artsen Van 't Hoek, v. d. Upwich en
Hardenberg.
Aanstelling bij de Nederl.
Dolitie en de beroepsbrandweer
Van officieele zijde wordt de aandacht
erop gevestigd, dat wederom de gelegenheid
is opengesteld tot dienstneming bij de Ne
derlandsche politie en de beroepsbrand
weer. Na de aanneming van gege
voor de politie, ontvangen deze hun eerste
opleiding in een politie-opleidings-bataljon.
Na deze scholing, die ongeveer 6 maanden
duurt, worden zij bij een der Nederland
sche politiecorpsen tewerk gesteld.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
wij naar de desbetreffende „officieele pu
blicatie" in dit blad.
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-S.S. EN
HET VRIJWILLIGERSLEGIOEN
„NEDERLAND".
Nieuwe keuringen.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-S.S. en het
legioen zich op onderstaande data bij de ge
noemde adressen kunnen vervoegen tenein
de gekeurd te worden:
15.9.42 10 uur Rotterdam: Deutsches Haus.
16 uur Tilburg: Werkliedenvéreeni-
ging. Tuinstraat 68.
i.9.42 10 uur Den Bosch: Hotel Noord-
Brabant, Markt 45.
16 uur Eindhoven: Huis Maria,
Kruisstraat.
17.9.42 10 uur Roermond: N. S. D. A. P.,
Swalmerstraat 61.
16 uur: Arnhem: Weberstraat 16b.
18.9.42 10 uur Hengelo: Deutsches Haus.
16 uur Zwolle: School Turfmarkt,
19.9.42 10 uur Assen: Dienstgebouw, Vaart
161.
14 uur Groningen: Concerthuis,
Poelestraat.
20.9.42 10 uur Leeuwarden: Huize Schaaf,
Breedstraat.
21.9.42 10 uur Amsterdam: School Iepen-
weg 13.
16 uur Utrecht: Wehrmachtheim,
Mariaplein.
22.9.42 10 uur Amersfoort: Dienstgebouw,
Kapelweg.
23.9.42 10 uur Den Haag: Caïé Den Hout.
Bezuidenhoutscheweg.
„ENGELAND OVERLEEFT ELKE NEDER
LAAG, BEHALVE DE LAATSTE".
's GRAVENHAGE, 14 Sept. Heden
avond om 19,05 uur spreekt Max Blokzij
over Hilversum 1, in zijn politiek week-
praatje over het onderwerp: „Engeland
overleeft elke nederlaag, behalve de
laatste".
MOEILIJKE TIJDEN.
Bs. Het soort Nederlanders dat zich
van het „samen uit, liefst alléén veilig
thuis" een principe heeft gevormd, maaks
moeilijke tijden door.
„Als die vervelende Nationaal-Socialis-
ten er maar niet waren, dan zou deze oor
log nog door te komen zijn; maar nul
Door hun maatregelen op elk, gebied
maken zij het 'o mensch maar moeilijk. Je
kunt nog nauwelijks meer je positie van
meestbegunstigde handhaven door al dat
gedoe tegen den zwarten handel! Waarom
laten ze iemand, die er toch het geld voor
heeft, niet rustig koopen wat hij wil?
Moet er een eerlijke verdeeling zun? Och
kom, larie! De man die in dezen tijd met
twintig gulden per week een gezin moet
onderhouden zou immers toch niets koo^
pen van den zwarten handel.En dan:
waar blijven we met al die gelijkheid van
volksgenooten? Ben ik dan gelijk met mijn
volksgenoot die als timmerman achter de
werkbank staat? Je moet er niet aan den
ken. Als dat de nieuwe tijd is!" Zoo rede-
neerende gaan onze bevoorrechte Neder
landers, de échte, onvervalschte, onbe
smette, verder en nog steeds heeft de volks
genoot, die iederen dag weer hard voor zijn
broodje werken moet. niet door, dat het
met zijn volksgenooten al precies eender
festeld is als met de vechtende landen.
r zijn niet-bezittenden en er zijn wél-
bezittenden. De wél-bezittenden strijden
hevig voor behoud van wat zij hadden. Wat
zü hadden dat kwam zoo ongeveer neer op
alle rijkdom en zeggenschap en de niet-
bezittenden strijden om een plaats onder
de zon.
Van het Nationaal-Socialisme hebben de
wél-bezittenden, gezien uit hun gezichts
hoek van egocentrische medeburgers, niet
veel te verwachten. Een rechtvaardige ver
deeling van bestaansmiddelen en een eer
lijke waardeering van den arbeid zijn niet
dé doeleinden waarvoor zü geestdriftig
opkomen. Vóórdien hebben zij zich altijd
aangeschaft wat zi.i hebben wilden en aan-
aeelen of een zeker soort handel leverden
nog altijd gemakkelijker winstkansen op
dan arbeid. Ook een eventueele heffing
ineens, na den oorlog, vormt geen aantrek
kelijk perspectief.
Daarom en om zooveel andere motieven
zweren zij bij het oude. De verhouding
moet blijven zooals ze was. Daarom komen
zij op voor herstel van de toestanden waar
in' zij hun positie van meestbegunstigden
konden vestigen; die heerschten in het oude
democratische Nederland. Daarom dragen
menschen, die het voorheen, wat de kerk
betreft, wel geloofden, thans een kruisje op
hun revers; daarom schrijven zij vunzige
anonieme brieven en daarom hitsen zij hun
minder tot inzicht gekomen landgenooten
dag-aan-dag op tegen de Nationaal-Socia-
listen. Men ziet hier in het klein precies
dezelfde methoden toepassen als Engeland
en Amerika in het groot probeeren te doen.
Men liegt er op los en roddelt, want alle
methoden zijn goed, mits ze slechts tot het
doel leiden. Men gedraagt zich als geheide
Nederlanders en legt anderen het stempel
van landverraad op en dat moet dan uit
eindelijk de bevestiging van de niet-bezit
tenden zjjn in den staat van onderworpen
heid, die zich in het democratische verleden
altijd heeft geuit in den vorm van werk
loosheid en armoede.
Het zijn deze wél-bezittenden die de win
kels leeggekoeht hebben en nóg steeds voor
aan in de rijen der koopers staan. Zü zyn
het die tot nog toe geen gebrek kenden,
wèl een grooten mond opzetten en van
„honger!" schreeuwen. Kijk hun schuren,
garages en kelders na en ge zult er een
voorraad vinden die in- den komenden win
ter vrijwaart tegen koüde en gebrek. Naast
deze wèl-bezittenden zy"n er een massa die
met hen meehuilen als de wolven in het
bosch, maar zy weten niet wat ze doen en
zouden, als de Germaansche soldaat aan het
Oostfront niet streed, op een goeden dag
ontwaken/ in het ontnuchterend besef, dat
het nóg erger met hen gesteld is dan vóór
den oorlog.
Het zijn tenslotte ook de wèl-bezittenden
die destnds het koper- en zilvergeld hebben
achtergehouden. Zij wisten wel, dat onze
goudschat beland was op een plaats van
waar geen goud terugkeert. Zij hadden, wat
dat betreft, in de overwinning van de De
mocratieën al even weinig vertrouwen als
wij en zij namen het zekere voor het on
zekere. Toen alle roerende en onroerende
goederen in geld omgezet waren, hebben
zij het papier zooveel mogelijk voor zilver
en zelfs voor koper verruild. Dat ook dit
een verlies beteekenen kon, was hun wel
duidelyk, maai* dat hadden ze er voor over,
want op de vele paren schoenen, fornuizen,
radiotoestellen, haarden, enz, die in voor
raad werden gekocht, hadden zij eveneens
bij voorbaat verlies genomen. Zij zouden in
elk geval juichend het einde van den oor
log tegemoet kunnen gaan en hun roep om
de oude (wan)-orde zoo spoedig mogelijk
terug te krijgen was echt gemeend. De be
kendmaking van den thesaurier-generaal
van het departement van Financiën, blij
kens dewelke deze muntstukken worden
ingetrokken vóór 20 September en het in
bezit hebben ervan binnenkort strafbaar
gesteld zal worden, is wel een heel leelijke
streep door hun rekening.
Maar zij geven geen kamp: dan maar
wat harder op de Nationaal-Socialisten ge
scholden en wat meer geruchten verspreid;
de goedgeloovige massa tippelt er wel in.
Zoolang als 't nog duurt
BEKENDMAKING.
Van officieele zijde wordt medegedeeld:
Ten einde te kunnen nagaan of er rede
nen bestaan om vrijstelling te verleenen
van tewerkstelling kunnen de navolgende
categorieën van personen bij het bevolkings
register van de plaats hunner inwoning een
daartoe strekkend verzoek indienen.
a. Joden en jodinnen, in zoover er uit een
tegenwoordig of vroeger huwelyk met een
niet-jood nakomelingen zijn, die niet als
joden beschouwd worden.
b. Jodinnen, die thans nog met een niet-
jood gehuwd zyn.
Desbetreffende verzoeken moeten tus
schen 15 en 25 September 1942 (in Amster
dam tusschen 15 September en 1 October
1942) ingediend worden. Eventueel zullen
nadere uren door de bevolkingsregisters
bekend gemaakt worden.
Zij, die een verzoek indienen, moeten in
persoon verschijnen en kunnen zich slechts
m gemotiveerde gevallen door nun echtge
noot (echtgenoote) doen vertegenwoordi
gen.
Medegebracht moeten worden: het per
soonsbewijs en gedocumenteerde bewijs
stukken betreffende de huwelijksvoltrek
king en de nakomelingschap.
Elk verzoek wordt schriftelijk bevestigd.
De commissaris-generaal voor de open
bare veiligheid of een daartoe door dezen
aangewezen instantie beslist later over de
ingediende verzoeken.
Reisvergunningen moeten op de gebrui
kelijke wijze worden aangevraagd.
De kosten voor de behandeling van een
ingediend verzoek bedragen 2.te vol
doen by het plaatselyke bevolkingsregister.
Medegedeeld wordt dat te Haalem nadere
inlichtingen omtrent bovenstaande bekend
making worden verstrekt door den portier
van het Raadhuis.
ZOETSTOF GESTOLEN.
De recherche heeft aangehouden een 21-
jarigen en een 20-jarigen fabrieksarbeider,
die ten nadeele van hun patroon, een zoet
stoffabrikant, zoetstof hebben ontvreemd
en verkocht. Ook de kooper is terzake heling
aangehouden
