Haarlemsche Courant Juitsche omsingelingsactie aan Terek met succes bekroond. IJzeren ring om Stalingrad. Nederlandsche Arbeidsdienst helpt de boeren aardappelen rooien. 87e Jaargang No. 221 x >«weinent p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42, j p. post 3,73, losse nummers cent. Advertentlfn 3—IS ƒ3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs. jTtrtentleaboiinementen 1500 m.m. 12 cent p. m m Kennemer jtle 3—15 m-m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 1 cent p. m.m. tgj Grafische Bedrijven Damlate. Wnd. Hoofdredacteur» 3. V. BAÜDEWYNS. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschilnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. Zaterdag 19 September 1942 Bureau Haarlem: Gr00te Houtstraat S3. Bijkantoor: Soenda* plein 37. Tel. Directie 13982. Hoofdredactie 15054. Redactie 1*44#, Administratie 10724. 14825. Soendaplelo 12230. Postgiro 13195S. Directie PH. A. MEES - P. W. PEEREBOOM. f ijandelijke aanvallen op bruggehoofd te Woronesj mis iu ukken. In de laatste dagen verloren de Sovjets daar 91 tanks AAA PETROLEUMVELDEN SPOORWEGEN -PIJPLEIDINGEN 0 50 150 km ""ur'i'/i#, ïi.WLADIKAWKAS Boeinaksk. TKWIBOElï kote*nbekken\ ïmX '4?54) X, K Kaart van Pelt Het stroomgebied van de Terek. i ritsch marinevaartuig in Kanaal vernietigd. Het opperbevel van de Duitschè weermacht SlAaakt bekend: Aan den Terek vernietigden Duitsche intserformaties, door Jachtkruisers gesteund, jor een omsingclenden aanval het gros van ree vijandelijke bataljons *en maakten 41 ukken geschut buit. Jn den strijd om Stalingrad werden verbitterde gevechten in nauwe samen- «king met leger en luchtmacht nieuwe ^jeeessen behaald. Hernieuwde aanvallen van den vijand op bruggehoofd van Woronesj werden zr -:i bloedige verliezen afgeslagen. Sedert September werden in dit gebied 91 bols- Kistische tanks vernietigd. Kachtaanvallen van de luchtmacht waren :hcAricht op vliegvelden in het aehterwaartsche ui ibied van den vijand. Ten Zuidoosten van het Ilmenmeer en Zuiden van het Ladogameer stortten her- el aalclc plaatselijke aanvallen van vrij sterke jandelijke strijdkrachten met vele verlie- ineen. De bolsjewistische luchtmacht 'TÉrloor op 16 en' 17 September 146 vliegtuigen, kei es eigen vliegtuigen worden vermist. Aanvallen overdag en 's nachts van Duit gevechtsvliegtuigen waren gericht op »r den oorlog belangrijke installaties in aid- en Oost-E n g e 1 a n d. ia het Kanaal werd een Britsch pa- lillevaartuig door bomtreffers tot zinken (bracht. Artillerie van de marine schoot f ree Britsche vliegtuigen neer. De Terek. Naar het opperbevel meldt, zijn Duit- IJl iche tanks aan het Terekfront Donderdag een veelomvattenden aanval door de UI bolsjewistische stellingenlinie heengebro ken, In zware gevechten drongen de Duitsche mtservoertuigen tot in den rug van een 'f roep vijandelijke strijdkrachten door, rolden isr op en vernietigden haar. In het meer dan 4000 meter hooge berg- isssief van den Kasbek ontspringt de Terek, it het water van de Noordelijke Kaukasus- tüihgen naar de Kaspische Zee voert. In *jlür bovenloop stroomt de rivier bruisend »r de naüwe dalen van het gebergte, waar t dorpen der Osseten en Georgiërs als rsndsnesten aan de bergwanden kleven. Ver- jlgens stort het water zich door de Darjal- f tof. In de vlakte vloeit de Terek, gevoed door ilrijke zijrivieren, kalm voort in Noord-wes- M elijke richting om tenslotte bij Jekaterinodar tsar het Oosten af te buigen. Steeds langza- C Eer stroomt het water door de dorre steppe tn in de moerassige mondingsdelta schijnt het bijna stil te staan. Deze begint bij Kisjlar, ►aar de Terek, in vele armen verdeeld, de laatste vijftig kilometer naar de Kaspische Re begint. Zóó ondiep zijn deze armen, dat Khepen uit de Kaspische zee de rivier niet innen opvaren. Na het smelten van de eeuw wordt de delta echter geheel over- roomd en moeten de enkele dorpen door tiken tegen het water beschermd worden. In vroeger eeuwen vormde de Terek een fyilitaire grens tusschen het Russische-rijk en bergstammen van den Kaukasus. Ordsje- üridse, Jekaterinodar en Kisjlar waren ster- h vestingen, die menigmaal het tooneel van loedige gevechten werden. In de eerste tóft der negentiende eeuw was Ordsjenikidse, ben nog Wladikawkas d.i. „beheersch den Kaukasus" geheeten, het uitgangspunt van de T Russische penetratie in het gebergte der dui- ind toppen. Stalingrad. In aansluiting op het weermachtsbe- richt verneemt het D.N.B. van militaire zijde, dat de Duitsche troepen er onder hevige gevechten in straten en huizen in feslaagd zijn,verder in de stad Stalin grad binnen te dringen. De Duitsche vleugels steunen aan weerszijden van de stad op de Wolga en naderen van beide lijden. Zij omsluiten de stad met ec»i tieren ring, die den bolsjewisten geen be wegingsvrijheid laat. Dat de Sowjettroepen niettemin weer trachten, in woedende tegenaanvallen en met i*are verliezen het opdringen der Duitsche hoepen te stuiten, bewijst opnieuw, dat het Sowjetcommando voor geen offers terug- ichrikt om uit overwegingen van prestige de naderende beslissing voor korten tijd uit te hellen. Al melden de beknopte Duitsche weer- machtberichten ook niet dagelijks successen '!"Stalingrad, de aanval wordt toch met sys- bmatische nauwkeurigheid voortgezet, waar bij de Duitsche troepen hun krachten sparen. Stalingrad ligt in een lengte van ongeveer kilometer voornamelijk langs den Weste- ijien oever van de Wolga; de stad is twee bt drie kilometer breed. Elk huis is voor de verdediging ingericht. Stations, watertorens, «tectrisehe centrales, montagewerkplaatsen n ketelhuizen van fabrieken zijn tot een groot wrdedigingsstelsel gemaakt, waarin de Duit- Khe stoottroepen met#steun van artillerie Boeten binnendringen. De eene straat na te andere moet gezuiverd worden. Bovendien beeft de regen, die de laatste dagen geval- 'w is, ongunstige gevechtsvoorwaarden voor ten aanvaller geschapen. Nog woedt de strijd o dit bolsjewistische zenuwcentrum, doch reeds beginnen de militaire en economische gevolgen zich langzaam af te teekenen. Het „tweede front". In een hoofdartikel over het tweede front verklaart de New York Times dat het oude wantrouwen tusschen Sowjet-Rusland en de democratieën nog niet is verdwenen. Uit Londen ontvangen geloofwaardige be richten laten geen twijfel bestaan over het feit, dat Moskou met zijn bondgenooten van meening verschilt over de vorming van een tweede front, maar er bestaat geen oneenig- heid over de vraag, of een tweede front wen- schelijk is. De groote vraag voor de democratieën is evenwel, of een tweede front thans mogelijk is. Noch het Amerikaanseh publiek, noch Stalin kunnen hieromtrent een beslissing ne men. Deze ligt in handen van Churchill en Roosevelt en van de mannen, die het ver trouwen van deze beiden bezitten. Het ligt zeer bepaald in het belang van Amerika de Russen te helpen, maar alleen indien dergelijke hulp resultaat belooft en geen lichtzinnig kansspel is. Elkeen begrijpt, dat de Geallieerden te zamen moeten overwinnen of gemeenschap pelijk ten ondergaan. Een tweede front wordt gevormd, zoodra daarvoor de noodige strijd krachten bijeen zijn. Stalin kan dit niet be spoedigen, evenmin als hij invloed, heeft op de omstandigheden, die een tweede front mogelijk maken. Gongsterdom in V.S. beleeft nieuwen bloei Zwarte handel en zwarte productie. Het toenemend tekort aan talrijke arti kelen heeft ook in de Ver. Staten tot ver schijnselen geleid, die algemeen met den naam „zwarten handel" worden aangeduid. Welke vormen de sluikhandel sedert negen maanden oorlog reeds heeft aangenomen, blijkt uit een bericht van de „Saturday Evening Post", die zich in bittere woorden over de ongelooflijke toestanden uit, die zich hierbij voordoen. De beruchte bandietenbenden uit den tijd van de drooglegging, waartegen de politie door de heerschende corruptie dik wijls machteloos stond, hebben hun prak tijken weer hervat. „Volgens hun oude ge woonte maken zij druk gebruik van machinegeweren en automatische pistolen. Roof, moord, plundering en vervalschingen zijn aan de orde van den dag, terwijl de gangsters over een goed georganiseerd af- zetsysteem beschikken en zelfs in het bezit zijn van een eigen transportbedrijf", aldus de Saturday Evening Post. Kort geleden werd zelfs en militaire vrachtauto over vallen, waarbij 262 kisten met wollen goe deren, eigendom van het leger, geroofd werden. De goederen, die het meest op de zwarte markt verhandeld worden, zijn: autoban den, benzine, zijden dameskousen, suiker, electrische koelkasten, waschmachines en distributiekaarten, die bovendien in het groot worden nagemaakt. Interessant zijn de mededeelingen uit welke bronnen de zwarte handel deze goederen betrekt. Roof overvallen op warenhuizen en treinen ko men weer veelvuldig voor, zoodat het oude Wilde Westen herleefd schijnt te zijn. Thans hebben de bandieten het echter niet op het geld van de passagiers, doch op den inhoud van de goederenwagens voorzien. Overigens is reeds verschillende malen vastgesteld, dat distributieambtenaren de bandieten waardevolle aanwijzingen gegeven hadden. Voorts betrekt de over het geheele land verbreide zwarte handel goederen uit de z.g. „zwarte fabrieken". Tijdens de Ameri- kaansche drooglegging ontstonden, zooals bekend, overal geheime jeneverstokerijen en thans is tengevolge van de distributie maatregelen en het concessie-systeem op de zelfde wijze de „zwarte productie" ontstaan. De „zaken" worden volgens de „oude" wijze afgehandeld, waarbij de revolver een hartig woordje meespreekt. Tusschenper- sonen zorgen voor afzet in hotels, café's en restaurants. In het algemeen zijn de prijzen in den zwarten handel ongeveer vier maal hooger dan de officieele prijzen. „Het ergste is, dat de overheid tegenover deze praktijken vrijwel machteloos staat", klaagt de Saturday Evening Post. Volgens de bestaande wetten kunnen de rechters geen hooge, afschrikwekkende straffen opleggen. De voedselvoorziening van Turkije. Het plan van de Turksche regeering om de distributie van brood met ingang van 1 September j.l. op te heffen en het distri butie-systeem vooralsnog nog slechts te doen gelden voor de steden Anlsara, Istan- boel en Izmir, is voorshans nog niet uit voerbaar gebleken. Reeds eenigen tijd ge leden werd bekend gemaakt, dat met het oog op de moeilijke transportmogelijkheden de brooddistributie in het Zwarte Zee-ge bied gehandhaafd zou moeten blijven.Thans wordt bekend gemaakt, dat slechts in 25 districten de verkoop van brood geheel kan worden vrij gelaten, terwijl de distributie in 38 districten gehandhaafd blijft. Deze laatste districten zijn over het geheele land verspreid. Wanneer ook in deze gebieden de verkoop van brood zal worden vrijge geven,-staat nog niet geheel vast. (E.P.) De ethische opvoeding in het nieuwe Europa. Slotzitting Jeugdcongres. Het Europeesche jeugdcongres is na vier dagen bijeen te zijn geweest, gesloten. De: slotzitting werd bijgewoond door talrijke vertegenwoordigers van staat, partij en weermacht. Ook Reichsorganisationsleiter dr. Ley en de stabschef der S.A. Viktor Lutze waren aanwezig, evenals de Japan- sche gezant Sakoema en een officieele waar nemer van de Portugeesche regeering. De voorzitters der arbeidsgemeenschap pen brachten hun eindrapporten uit. Met grooten bijval werd de resolutie der arbeid- gemeenschap „ethische opvoeding" ontvan gen, voorgelezen door den voorzitter dezer gemeenschap Louhivouri (Finland), luiden de: „De arbeidsgemeenschap ziet in de waarden en deugden, waarvan de soldaten van Europa op de slagvelden van dezen oorlog een lichtend voorbeeld geven, de geestelijke en zedelijke grondslagen van het nieuwe Europa. Deze krachten en het be wustzijn der Europeesche lotsgemeenschap in het hart der jeugd te prenten, is de taak, en het hooge doel der arbeidsgemeenschap „ethische opvoeding". Zij wil het geloof aan God en de waarden gezin, volk, vaderland, eer, arbeid en vrijheid tot onverwoestbare fundamenten maken van de nieuwe Euro peesche gemeenschap". Rijksjeugdleider Axmann verklaarde, dat de Europeesche Jeugdbond geen kwestie van vertegenwoordiging is, doch van ern- stigen arbeid. Het dient geen wereldmacht, doch het nieuwe Europa, en is daarvan een eigen idee, dat het door Engeland uit impe rialistische doelmatigheidsredenen geleide en gecontroleerde wereldverbond der Boy Scouts heeft overwonnen. Europa wordt niet gevormd door een met koele inkt on derteekend verdrag, doch slechts met het bloecffvan de beste Europeesche jeugd. Britsche overval op twee hospitalen in Noord-Afrika. Donderdag om twaalf uur. dus op klaar lichten dag, hebben Engelsche vliegtuigen het hospitaal van Mersa Matroe gebom bardeerd. Vier bommen vielen binnen de omheining, die van het voorgeschreven Roode Kruis was voorzien. Italiaansche ge wonde soldaten en twee Duitschers werden door scherven getroffen. Vrijdag is het rapport ontvangen over een bombardement van de hospitaalafdee- ling van een der Italiaansche divisies in den nacht van 28 op 29 Augustus. Uit het rapport blijkt, dat omstreeks middernacht Engelsche vliegtuigen verscheidene malen boven de hospitaalafdeeling hebben gevlo gen en lichtkogels uitgeworpen. Korten tijd daarna wierpen zij bommen van groot ka liber uit, die binnen de omheining terecht kwamen, waar de ambulancewagens er erdere uitrusting' zich bevonden. Vervol gens wierpen zij verscheidene bommen tus schen de tenten en de opslagplaatsen der'zij het havengebied hadden beschoten. Onze >9ISauwere aansluiting met de Asmogendheden Verklaring van Japans nieuwen minister van buitenlandsche zaken. „De buitenlandsche politiek van Japan blijft onveranderd", aldus verklaarde de nieuwe Japansche minister van buitenlandsche za ken, Masajoeki Tani, in een eerste interview met de Japansche pers. De tot dusver door Togo gevoerde buiten landsche politiek zal wat de grondbcsinselen betreft, worden voortgezet. Mtfn streven is er op gericht de betrekkingen en samenwer king tusschen Japan, Duitschland en Italië nog nauwer aan te halen en door de vernie tiging van de Engelsch-Amerikaansche inachtsdroomen en pogingen tot inmenging In de nieuwe orde van Oost-Azië een nieuwe orde in de wereld te vestigen. Wat betreft de politiek tegenover de Sowjet- Unie, ben ik niet van plan hierin verande ring te brengen. Deze zal denzelfden koers houden als tot dusver. Hetzelfde geldt ook voor de diplomatie tegenover de verschillende landen van de Groot-Aziatische leefruimte. De onafhankelijkheid van de 'landen van de Groot-Aziatische leefruimte wordt volledig en geheel en al gerespecteerd. Iédere versnip pering aldaar moet verhinderd worden. Om geographische economische en verdedigings redenen moet een nauwe samenwerking ge waarborgd worden. De wederzijdsche verhou ding tusschen de landen en staten van Oost- Azië moet die van een groot gezin zijn." In de Wilhelmstrasse wordt deze eerste verklaring van Tani beschouwd als een bewijs dat de politiek van het Driemogendhedenpact onveranderd wordt voortgezet. Tani's ver klaringen, zoo zeide men, vormen een zoo duidelijke formuleering van de bondgenoot- schapspolitiek. dat de pogingen van zekere kringen om Japan's politiek op de een of an dere wijze in twijfel te trekken, hierdoor ad absurdum worden gevoerd. De nieuwe Japansche minister van buitenlandsche zaken heeft met zijn ondubbelzinnige verklaringen alle vermoedens en speculaties van den ge- meenschappelijken vijand van de mogend heden van het Pact van Drie den bodem in geslagen. Toenemende staatsinmenging in Brazilië. De Braziliaansche regeering heeft haar invloed op het bedrijfsleven sterk uitge breid. Bij verordening werd de koopvaardij vloot, de scheepsbouw, de kolenmijnen en de olieraffinaderijen onder controle van 'den staat gesteld en werden alle bedrijven in deze bedrijfstakken. volgens een Zweedsch bericht uit Londen, in belag ge nomen. De maatregel heeft groot opzien gewekt in Engeland en Zuid-Amerika en men vreest bijv. in Argentinië, dat door dezen stap het aanbod aan tonnage zal ver minderen, daar men aanneemt dal Brazilië zijn nu door den staat overgenomen koop vaardijvloot zal reserveeren voor strategi sche doeleinden en voor het verkeer op Noord-Amerika. (E.P.) De strijd op Madagascar. Over de gevechten op Madagascar is Vrij dagmiddag het volgende communiqué ge publiceerd Vrijdag om zeven uur heeft de tegen stander met aanzienlijke strijdkrachten een aanval gedaan op de stad Ankazobe, op 120 K.M'. van Tananarive. Om 9 uur verschenen 20 Britsche schepen aan de Oostkust van het eiland in de buurt van Tamatave, nadat medicijnen, juist op het oogenblik waarop ernstig gewonden werden vervoerd. Een der gewonden werd gedood en twee ver plegers ernstig gewond. De aanval duurde een uur. Het veldhospitaal was gelegen op een duidelijk zichtbare plaats en van de vereischte Roode-Kruisteekens voorzien. Op zeer grooten afstand waren noch mili taire installaties noch kampementen, noch opslagplaatsen aanwezig. Vonnissen in Zweedsch sjpionnageproces. Weer is in Zweden een vonnis geveld tegen een spionnage- en sabotageorganisa- tie in Britschen dienst. De stedelijke recht bank van Göteborg heeft Vrijdag de z.g. BI. kman-liga veroordeeld. De voornaamste verdachte Iwan Black- man, kreeg 7 jaar tuchthuis wegens samen zwering en voorbereiding tot sabotage, deel neming aan spionnage. ontoelaatbare agita tie en zesvoudigen diefstal teneinde aan ontplofbare stoffen te komen. De tweede veroordeelde, Lindström, een kok, kreeg wegens dezelfde misdrijven 5 jaar, de dagbladcorrespondent Bestil Austrinsky iy2 jaar. De hoofdverdachte had bij het vooronder zoek bekend, dat hij van een ongenoemden Britschen onderdaan geld had gekregen voor zijn sabotageplannen. Tusschen Roemenië en Spanje is een han dels- en betalingsverdrag gesloten, op grond waarvan de goederenruil grooter zal worden. Het verdrag is onderteekend door den Spaan- schen minister van buitenlandschen zaken. Graaf Jordana. en den Roemeenschen gezant, Dimitrescu. troepen boden tegenstand aan den Brit schen opmarsch in het binnenland. De onlusten in Britscli-Indië. Pressie op Cripps om af te treden. De onlusten in Britsch-Indië zijn ernsti ger dan oorspronkelijk algemeen werd aan genomen. zoo verklaart de Daily Telegraph. In verscheidene Indische provincies zijn. zoo schrijft het blad verder, de Indische na tionalisten er iri"--geslaagd het bestuursap paraat volkomen te verlammen. Onder het opschrift „hevige aanval op Cripps" meldt Svenska Dagbladet uit Lon den. dat Cripps zwaar oneer druk gezét wordt, de regeering te verlaten. Vooral den laatsten tijd is de oppositie tegen Cripps toegenomen. In sommige kringen is men van meening, dat Cripps niet langer het Lagerhuis kan vertegenwoordigen. Nieuwe belastingen in V.S. ontoereikend. De Amerikaansche minister van finan ciën. Morgenthau heeft verklaard, dat het wetsontwerp voor de nieuwe belastingen, dat op het oogenblik door het Congres wordt behandeld, totaal ontoereikend is om een inflatie te vermijden en de oorlogs kosten te bestrijden. Juist de belasting voor diegenen, die aan den oorlog verdienen, is ontoereikend. De Washington Post merkt o.a. op: het is jammer, dat de Amerikaansche bejvape- ningsindustrieelen op het oogenblik ontzet tende sommen aan de oorlogsopdrachten verdienen. Roosevelt kan daartegen echter nauwelijks iets doen, daar in de financieele commissie van den Senaat ten minste vier millionairs zitting hebben, die het vaststel len van maximumsalarissen saboteeren. De bewapeningsuitgaven van het Ameri kaansche ministerie van financiën bedroe gen in Aug. 4.882 millioen dollar tegen 4.494 millioen in Juli. In deze cijfers ziin niet begrepen de bedragen, die uitgegeven zijn voor den aankoop van belangrijke grondstoffen voor den oorlog. Duitsche marinesuccessen onder Engelsche kust. Gisteren in den loop van den dag hebben verkenningsvliegtuigen uitgestrekte ver kenningsvluchten gemaakt boven het Brit sche zee- en kustgebied In het zeegebied van Dartmouth aan de Engelsche Zuidkust vielen Duitsche gevechtsvliegtuigen Brit sche koopvaarders aan Een transportschip van 1500 brt. werd tot zinken gebracht. Vier andere koopvaarders werden door bom treffers zwaar beschadigd. Alle Duitsche vliegtuigen keerden be houden op hun basis terug. De Turksche minister van buitenlandsche zaken. Menemendsjogloe. is sinds eenige da gen ziek. Hij moet "net bed houden Deze week is de verduisteringsweek. Waarschuw uw buurman, als hij de verduisteringsvoorschriften overtreedt. Wijs hem zoo noodig op de gevaren, welke hierdoor kunnen ontstaan. Als gij een waarschuwing ontvangt door de nalatigheid van u zelf of een der leden van uw gezin,, wees dan dankbaar en zeg niet: waar bemoéi je je mee. Goed verduisterd, goed beschermd. De Duitsche afweer aan het Kanaal bestaat uit tallooze bunkers en veldstellingen, die zich enkele honderden meters achter de zware kustbatterijen bevinden. Ze zijn zoo opgesteld, dat ze den vijand met een ondoordringbare gordel van spervuur kunnen terugslaan. Een bunkerstelling aan de Kanaalkust, van waaruit het vuur op den vijand wordt geleid. (SS. P.K. Hoffmann-Trans-R-P. H. c) Voorloopig 1000 man ingezet. Dienst aan ons volk. Gedurende dezen zomer is het dikwijls voorgekomen, dat regenval een ernstige be dreiging vormde voor den korenoogst van sommige boerdei'ijen. Weliswaar was reeds gemaaid en stonden lange schovenrijen op de stoppelvelden, doch het ohtbrak een aan tal boeren aan voldoende arbeidskrachten om den oogst binnen te halen. In deze ge vallen heeft de Nederlandsche arbeidsdienst nadat het gebrek aan landarbeiders op die bepaalde plaats van overheidswege was ge controleerd, prachtig werk verricht ten be hoeve van de Nederlandsche voedselvoor ziening Volledige afdeelingen werden inge zet en met enthousiasme voerden de arbeids mannen en kaderleden hun opdracht uit. Thans geschiedt het evenwel voor het eerst, dat de N. A. D. den inzet heeft be volen van een geheel korps, dat bovendien nog versterkt wordt met eenige afdee lingen uit andere korpsen. Aardappelen in Drente Reist men per trein, per tram of per bus door de provincie Drente dan ontwaart uw oog in streken, waar men enkele jaren ge leden nog slechts heidevelden aantrof, enorme uitgestrektheden aardappelland De regeeringsoproep om zich tot het uiter ste in te spannen om onze voedselvoorzie ning te verzekeren, is zeker bij de Drent- sche boeren niet vergeefsch geweest. Maar tot het veilig stellen van een geweldigen aardappeloogst behoort ook het rooien en daarvoor zijn mensohenhanden noodig. Te 's-Gravenhage kwamen berichten binnen van de gewestelijke arbeids- bureaux: „Geen streekarbeiders voorra dig". De rijksdienst voor de werkverrui ming kon het op verscheidene plaatsen niet af met zijn „vliegende colonnes". Noodtoestand Dit kwam het oppercommando van den Nederlandschen Arbeidsdienst ter oore. Bliksemsnel werd overleg gepleegd met het rijksarbeidsbureau en nog dienzelfden dag ontving het te Assen gevestigde 3de korpscommando bevel om het duizend man sterke korps volledig in te zetten voor den aardappeloogst. Zoo noodig zou verster king uit andere korpsen kunnen worden aangevraagd. Geen geklets, geen mooie woorden, maar eenvoudig het stellen van de daad. Dat had en heeft Nederland noo dig en dit doet de Nederlandsche Arbeids dienst onder aanvoering van zijn comman dant L. A. C. de Bock. 25.000.000 kilogram Dinsdag j.l. zijn de arbeidsmannen in Drente aan het werk getogen en zij ont vingen reeds den volgenden dag verster king van de afdeeling, welke in het kamp bij Steenwijk is gelegerd. De eerediens: aan land en volk is thans gewijd aan de voedselvoorziening. Ongeveer anderhalve maand zullen de mannen rooien en, vol gens deskundige schatting, ten minste vijf entwintig millioen kilogram aardappelen uit den grond halen. De N. A. D. wil de nog beschikbare werk krachten in die streken echter geen con currentie aandoen en derhalve blijft van kracht de voor het geheele land geldende overeenkomst, welke op 26 Augustus j.l door den directeur generaal van het Rijks arbeidsbureau werd afgekondigd en volgens welke de prijzen voor het aardappelrooien zijn vastgesteld. De Nederlandsche Arbeids dienst profiteert hier echter niet van, hij wil dat ook niet en de voor hem door de Heidemaatschappij geïnde gelden komen in 's rijks schatkist. Voor de arbeidsman nen wordt aan de belooning echter geen afbreuk gedaan. Zij oogsten immers den dank van ons volk! Acht uren per dag. Het is noodtoestand en daardoor gaat de hulp ten behoeve van de Nederlandsche voedselvoorziening vóór het vasthouden aan den gewonen dageljjkschen dienst. Dat blijkt al dadeljjk, wanneer men de werk tijden op het normale NA.D.-werkobjec: en die voor den aardappeloogst vergelijkt. Want in het eerste geval rukt de afdeeling om 7.45 uur uit om omstreeks 14.00 uur in het kamp terug te keeren (er is dan een half uur gerust), terwijl de aardappelrooiers eerst om 16.45 uur het kampterrein weder- pm betreden (echter hebben zij in totaal een uur rust gehad). Tot kwart over vijf, dus gedurende een half uur, krijgen de mannen gelegenheid zich onder de douche te reinigen en dan volgt een uur verplichte bedrust. Het doel van den Nederlandschen Arbeidsdienst wordt evenwel niet veronachtzaamd en van kwart over zes tot aan den maaltijd van zeven uur krijgen de mannen exercitie of sportoefeningen. Des avonds wordt dan nog theorie en zang gegeven, zoodat de arbeidsmannen ten tijde van de taptoe niet op een ledigen dag terugzien. Inderdaad, deze aardappelrooitijd is voor de mannen van het 3e korps N. A. D. zeer zwaar, maar gedurende de sedert hun op komst verstreken maanden hebben zij lee- ren doorzetten en uithouden. En boven dien blijkt uit hun gesprekken telkenmale de geestdrift, waarmede zij, ondanks wind en regen, hun arbeid verrichten ten behoe ve van de Nederlandsche voedselvoorzie ning. Niet toevallig luidt het devies van den N. A. D.: „Ick dien". Urlauberkarte dienen ook door de winkeliers in ontvangst genomen te worden. Aangezien er nog steeds misverstand blijkt te bestaan omtrent het al dan niet geldig zijn van de bonnen der „Urlauber karte" vestigt het departement van land bouw en visscherü er nogmaals met nadruk de aandacht op. dat de bonnen der „Ur lauberkarte" met blauwgroenen onder- firond en voorzien van een blauwen adc- aar. hier te lande geldig zijn, zoodat win keliers derhalve verplicht zijn bü aanbie ding van deze bonnen de daarop verkrijg baar gestelde artikelen af te leveren. Goed verduisteren is een plicht der volksgemeenschap. St. De verduistcringsplicht rust op ona allen zonder aanziens des persoons. De sccre* taris-generaal van een van onze departemen ten zal evengoed moeten zorgen, dat zijn slaapkamerraam g-o e d verduisterd is als de arme daglooner. Verduisteren beteekent goed verduisteren, want als er maar een lichtspleetje open blijft dan is de verduiste ring waardeloos. Het is een dure gemeenschapsplicht, dat wij zorgen, dat de vliegtuigen geen enkele kans krijgen hun wreeden last af te werpen. Want wij weten het nu toch wel zoo lang zamerhand, wat het beteekent, wanneer de luchtpiraten van het menschlievende Albion hun bommen afwerpen boven stad en dorp. Wij weten toch wat een leed en een rouw het gevolg is. Goed verduisterd beteekent goed beschermd. We hebben dit in deze verduisteringsweek bijna iederen dag gelezen. Laat het zoo zijn, dat u dit ook begrepen heeft. Wij lezen zoo vaak ergens overheen, zonder er goed bij na te denken. Maar hier mogen we niet over heenHezen. Dit is een waarschu wing, een dringende waarschuwing tot heil van u en uw medemenschen. Beseft wat het beteekent een bominslag in een woonwijk. Weet. dat daardoor weer eenige volksgenoo tenten ontrukt worden aan hun gezin, aan hun familie en dierbaren. En wanneer dat de schuld is van Uw achteloosheid om uw huis naar behooren en afdoende te verduisteren, dan is dat een schuld, die u steeds zal ver volgen. Want gij waart in eersten aanleg de oorzaak. Het is qorlog volksgenooten en oor log kent geen mededoogen, geen piëteit, maar is een harde realiteit. Hoog boven In de lucht ronken des nachts vliegtuigen over ons vaderland. Er wordt ge zocht naar aanvalsobjectcn. Zwakke licht schijnsels, veroorzaakt door uw nalatigheid toonen den vliegers, dat hier een stad of dorp ligt. Het is dan nog slechts een kleine hand greep en de bommen suizen door de lucht En beneden heerscht de vreeselijke ontzetting van den plotselingen aanval. Moeders, kin deren, mannen liggen ontzield tusschen de puinhoopen. Wij kennen dat beeld. Volksgenooten. laten we voor één ding zor gen, dat wij de schuld aan dit leed nooit behoeven te dragen door onze onachtzaam heid of gemakzucht. Hoe men het beste ver duisteren kan, heeft men uit de verschillende publicaties op dit gebied kunnen leeren. Maar voor alles, doet het afdoende Doet het niet, omdat u anders een bekeu ring krijgt of omdat men uw licht afsnijdt. Maar doet het, omdat het uw plicht is tegenover uw gezin en uw medemenschen. De strafmaatregelen zijn cr niet om u het leven te veronaangenamen, maar zijn bedoeld om de werkelijk nonchalante en onverantwoor delijke volksgenooten op duidelijke wijze op hun plichten te wijzen. Daarom verduistert u niet, omdat de politie het wil, maar omdat het in het belang js van de geheele volks gemeenschap. En zooals dc secretaris-gene raal een volksgenoot is evenals de daglooner, omdat zij behooren tot de Nederlandsche volksgemeenschap, daarom zijn voor allen de plichten dezelfde. Twee kinderen te Eindhoven levend verbrand. Met lucifers in kolenschuur gespeeld. Gistermorgen waren in een aantal kolen hokken van den kolenhandelaar L. te Eind hoven, waarin ook stroo bewaard wordt, zooals gewoortlijk eenige kinderen aan het spelen. Tegen elf uur brak in de berg plaatsen brand uit. Spoedig kwam een kind van Van Dussem huilend naar huis geloo- pen. dat daar aan het spelen was geweest. Omwonenden maakten zich spoedig ernstig ongerust, daar een tweetal kinderen, een vier-jarig jongetje en een vierjarig meisje van de familie Couwenberg en van de fa milie Van der Hoogen afwezig bleken te zijn. De Eindhovensehe brandweer was spoedig met groot materiaal ter plaatse. Nadat men het stroo uit een der eerste hokken had weggeruimd, vond men daar de verkoolde lijkjes van beide kinderen. De slachtoffertjes zijn waarschijnlijk in de bergplaats met lucifers aan het spelen ge weest DE AFSLUITING VAN DE HAARLEM MERMEER. In ons blad van gisteren hebben wij een mededeeling betreffende de afsluiting van den Haarlemmermecrpolder door de mare chaussee overgenomen. Deze afsluiting zou een gevolg zijn van een sterk toegenomen sluikhandel, terwijl ook onbevoegden zich zouden hebben bezig gehouden met z.g. aren-lezen. Het blijkt dat deze mededeeling onjuist is. De Burgemeester van Haarlemmermeer verzocht ons hiervan meiedeeling te doen. Aanvragen om naar den Haarlemmermeer- polder te mogen gaan gelieve men dus niet aan te vragen, daar dit onnoodig is. DE SPOORWEGVERBINDINGEN OP JAVA De spoorbrug over de Serajoe in middon- Java is weer hersteld. Midden September heeft de heropening plaats gehad, zoodat het verkeer naar Soerabaja weer kon worden, hervat Bovendien zal niet alleen een spoor wegverbinding over Bandoeng maar ook over Cheribon mogelijk zijn KORT NIEUWS Lissabon is Donderdagavond geteisterd door een hevige wolkbreuk De regen over spoelde de straten en drong de huizen binnen. Door den storm werd de stedelijke telefoon verbinding gedeeltelijk verbroken, terwijl die met het buitenland den gcheelen nacht on bruikbaar waren. D>* Spaansche ministerraad heeft Vrij dag onder voorzitterschap van generaal Franco de besprekingen, welke Donderdag zijn begonnen, voortgezet. Over deze zit ting is eveneens geen officieel communiqué verschenen. De Uruguaansche minister van buiten landsche zaken, Guani, heeft zijn bezoek aan Peru uitgesteld tot December. Guani zal per vliegtuig naar Washington gaan en bij deze gelegenheid Lima bezoeken. De Boliviaansche regeering heeft hem uitge- noodigd eveneens La Paz aan te doen. De president van de Turksche republiek is te Istanboel aangekomen. Te Londen is officieel meegedeeld, dat het watervliegtuig „Clare" op een vlucht van West-Afrika naar Engeland met der tien passagiers en een bemanning van 6 personen verloren is gegaan. Het verlies is geen gevolg van een vijandelijke actie. Naar de Britsche berichtendienst meldt, is £ij Columbia kort na den start een Ame rikaansche bommenwerper neergestort. De uit vier leden bestaande bemanning kwam hierbij om het leven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1