Haarlemsche Courant
Twee steden aan het Terek front veroverd.
287e Jaargang No. 223 X
Abonnement p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwartaal 5,12,
franco p. post 5,73, losse nummers 8 cent. AdvertentlBn 3—15
m.m. 3.— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr|Js.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
tjltg.t Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteur! J. V. 8AUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
DIrisSag 22 SepïeniEer 194-2
Bureaux Haarlem: Groote Bontstraat S3. Bijkantoor: Soendae
pteln 37. Tel. Directie 130S2, Hoofdredactie 15054. Redactie lOtOO,
Administratlo 10724, 14525, Soendapleln 12230. Postgiro 134558.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
1291
Ontlastingaarnallen der bolsjen-isten in het Noorden van
Stalingrad stortten ineen. Ook in den centralen sector tegen
aanvallen afgeslagen.
Actie tegen restanten van
convooi bij Archangel.
Uitbreiding defensiesysteem
van Gibraltar.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
„Aan den Terek werden na het overwin
nen van hff moeilijke en met mijnen bezaaide
terrein de belangrijke, door den vijand taai
verdedigde steden Terek en Wladimir-
0 w s k i i stormerderhand genomen.
In enkele stadsdeelcn van S t a 1 i n gr a d.
dat de vijand door het aanvoeren van nieuwe
strijdkrachten wanhopig tracht te behouden,
lijn nog verbitterde straatgevechten aan den
gang. Hernieuwde ontlastingsaanvallen op de
grendelstelling ten Noorden der stad stortten
met vele verliezen ineen.
Bij S a r a t o f wierp de luchtmacht opslag
plaatsen van vloeibare brandstof aan dc
Wolga in brand.
Ten Noordwesten van W o r on e s j misluk
ten opnieuw verscheidene vijandelijke aan
vallen. Ook ten .Zuidoosten van het 11 m e n-
meer en ten Zuiden van het Ladoga-
meer werden herhaalde -aanvallen van de
bolsjewisten door het samengebundelde vuur
van alle wapens met zware, bloedige verlie
ren afgeslagen. De luchtmacht bracht op het
Ladogameer een vrachtschip tot zinken; een
ander schip werd beschadigd en een bewa
kingsvaartuig werd in brand geworpen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen bestookten
Zondag in de Dwinabaai bij Archangel
ondanks bijzonder moeilijke weersomstandig
heden de overblijfselen van het groote En-
gelsch-Amerikaansche convooi. Drie koop
vaardijschepen werden verscheidene malen
getroffen.
In Noord-Afrika vielen formaties van de
Duitsche luchtmacht vijandelijke strijdkrach
ten aan het El-Alameinfront en in het Zui
delijke woestijngebied met bommen en de
boordwapens aan. Vier Britsche jagers wer
den in luchtgevechten neergeschoten.
In de periode van 9 tot 20 September
verloor de Britsche luchtmacht 189 vlieg-
iaa tuigen, waarvan 46 boven de Middelland-
msi sche Zee en in Noord-Afrika. In dezelfde
ilijl periode gingen in den strijd tegen Groot-
Rg Brittannië 22 eigen vliegtuigen verloren.
Tijdens de gevechten in het gebied van
—j Stalingrad schoot een Pommersch-West-Prui-
sische gemotoriseerde infanteriedivisie bij de
'succesvolle afweer van sterke ontlastings
aanvallen van den vijand op één dlag 129
Sowjettanks stuk.
Stalingrad.
In militaire kringen te Berlijn typeert men
den strijd te Stalingrad met de opmerking,
dat de Duitsche troepen in de stad zelf aan
en het eene huizenblok na het andere
nemen, terwijl de Sowjettroepen ontlasting
itrachten te brengen, in hoofdzaak door aan
vallen uit het Noorden.
De vijandelijke aanvallen uit het Noorden,
i die steeds weer mislukken, worden door tal
rijke pantserwagens gesteund. Duitsche mili-
laire kringen vestigen er de aandacht op, dat
WïïlZaterdag boven de .stad 77 Sowjetvliegtuigen
verloren gingen, terwijl slechts 2 Duitsche
toestellen neerstortten. In dit verband ver
klaart men te Berlijn, dat de pogingen der
bolsjewisten, die vermoedelijk de heerschap
pij in de lucht in dit gebied wilden veroveren,
daardoor voljsomen mislukt zijn.
S".
Vrijwilligers uit Estland.
Commissaris-generaal Litzmann heeft ter
felegenheid van de herdenking van den dag
der bevrijding van het bolsjewistische juk,
ten besluit van Adolf Hitler bekend gemaakt.
Het is de wil van den Führer, dat ook Est-
iland met een eigen eenheid naast de legioe
en regimenten uit Zweden, Finland. Noor
den, Denemarken. Vlaanderen en Neder
land in den gemeenschappelijken strijd voor
en nieuw Europa zal aantreden.
Deze Estlandsche troepen zullen uit de beste
vrijwilligers worden samengesteld. De dienst
verplichting geldt voor den duur van den
[oorlog, terwijl alleen vrijwilligers van 17 tot
ten hoogste 25 jaar opgenomen worden. Dit
korps zal door de Waffen-S.S. worden opge
leid.
Met zeer veel enthousiasme is deze beschik
king van den Führer door de Estlandsche be
volking ontvangen, want zij hebben de wel
daden van het bolsjewisme aan den lijve on
dervonden.
In Egypte actie der luchtmacht.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
Zondag heeft de luchtmacht van de As
doeltreffend formaties gemotoriseerde strijd
middelen van den vijand aan het Egyptische
front met bommen en boordwapens aange
vallen. Talrijke voertuigen geraakten in
brand. Duitsche jachtvliegtuigen schoten in
luchtgevechten vier vijandelijke vliegtuigen
aeer.
Britsche vliegtuigen bombardeerden To-
broek. Vijandelijke vliegtuigen beschoten met
machinegeweren en lieten bommen vallen
op eenige bewoonde centra van de provincie
Agrigento (Sicilië), maar maakten geen
tlachtoffers.
Het D.N.B. deelt voorts mede, dat naar uit
Gibraltar gemeld wordt, men daar, na de
aanvallen van Italiaansche strijdkrachten,
koortsachtig werkt aan de verbetering der
verdedigingswerken. De door b'oeien gedragen
duikbootnetten zijn tot 1300 M. verlengd. Zij
loopen van de kolenkade midden door de baai
tot aan het Noordelijke uiteinde der Engel-
sche wateren. Aan het Westelijke strand wor
den talrijke uitgebrande en vernielde schepen
bijeengebracht.
Frankrijk had geen
luchtvloot noodig
Onthullingen van Jauneaud over
Engelands intenties;
De generaal der luchtmacht en voormalig
commandant van de Fransche luchtstrijd
krachten in Syrië. Jauneaud. heeft aan een
persvertegenwoordiger belangwekkende ver
klaringen afgelegd over het verraad van En
geland aan Frankrijk op het gebied van de
luchtvaart.
De Engelschen, zoo verklaarde Jauneaud
o.a., hebben sinds 1918 heimelijk onze militaire
politiek te land en in de lucht gecontroleerd
en hebben onze ministers van luchtvaart Cot,
Vuillemin. en Guy la Chambre tot hun werk
tuigen gemaakt. Engeland's plan was om
Europa door een langen oorlog tusschen
Duitschland en Frankrijk te vernielen om
daarna uit de uitputting van beide mogend
heden voordeel te trekken. Het Fransche kolo
niale rijk was steeds een van hun meest be-
geerenswaardige objecten. De Britsche fout
was de onderschatting van Duitschland:
kracht en het feit, dat zij niet zagen, dat
Frankrijks kracht door de corruptie van het
regime ondermijnd was.
Vervolgens geeft Jauneaud een beeld van
de Britsche pogingen om te voorkomen, dat
Frankrijk een luchtvloot ging bouwen, waar
bij o.m. het volgende zegt In 1923 deed En
geland een plan van generaal Buat mislukken,
door te beweren, dat Frankrijk geen offen
sieve luchtvloot noodig had, daar Engeland
als zijn bondgenoot de bescherming in de
lucht en op zee op zich zou nemen. De plan
nen die ik zelf had, aldus Jauneaud, in 1931
en 1936 heb ingediend, werden met. dezelfde
opmerkingen afgedaan. Het lot'van Frankrijk
echter is op 15 Februari 1937 in de nationale
■erdedigingscommissie beslist.
Op dezen dag wezen Daladier, Cot, Gamelin
en Jacomet mijn bewapeningsplan voor de
luchtmacht, dat ik opnieuw had ingediend,
van de hand. Op aandringen van Engeland
werd ik tenslotte zelfs door mijn chef gene
raal Vuillemin verlaten, die de opdracht had
mij onder alle omstandigheden uit te scha
kelen. Ik werd naar Syrië overgeplaatst en
ontmoette daar denzelfden hardnekkigen
tegenstand tegen mijn plan om het land tot
een Fransche luchtbasis in het Naburige
Oosten te maken. Dit plan bedreigde natuur
lijk naar Engelsche opvatting Palestina en
bovendien wilde Engeland Syrië hebben.
De chef van het opperbevel van de Duit
sche weermacht generaal-veldmaarschalk
Wilhelm Keitel, is heden 60 jaar oud ge
worden. (Foto arohief H. C.)
De strijd om Britsch Indië.
Voorwaardelijke toezegging?
Op den vierden dag van het debat
der wetgevende vergadering te New-
Delhi is door een lid van den uitvoe
renden raad van den Onderkoning de
verklaring afgelegd, dat de Britsch-
Indische regeering. indien alle Indische
partijen een besluit over de vorming
van een nationale regeering zouden
nemen, dit besluit niet zou kunnen af
wijzen.
.■^Volgens een bericht van United Press uit
wmbay is de schoonzoon van Pandit Neh-
roe tot een jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens „overtreding van de bepa
lingen der wet tot bescherming van Indië".
v In het gebied van Patna zijn negen be-
hogers om het leven gekomen en zes ge-
"*ond.
Communistisch verzoek.
Reuter meldt uit Bombay, dat de com
munistische partij in Britsch-Indië een
verzoekschrift aan de regeering heeft ge
publiceerd, waarin de Britsch-Indische re
vering wordt verzocht, met het Congres
en andere'politieke partijen te onderhande
len over de vornling van een voorloopige
nationale regeering.
Britsche vliegtuigen schenden
neutraal gebied.
De aanval op München.
Britsche bommenwerpers hebben Zater
dagnacht gevlogen boven deelen van Zuid
en Zuidwest Duitschland. Door de zware
afweer van nachtjagers en luchtdoelgeschut
konden zii nergens hun aanvalsplannen
uitvoeren. Boven München geraakten de
aanvallers in het geconcentreerde lucht
doelgeschutvuur terecht en werden uiteen
gedreven- Zii lieten hun brisant- en brand
bommen boven gebieden aan den rand van
de stad vallen, waar eenige materieele
schade in woonwijken ontstond. In den
zelfden nacht is in Bazel, Zürich en Bern
luchtalarm gemaakt.
Omtrent het overvliegen van Zwitsersch
gebied door vliegtuigen werd te Bern me
degedeeld: Vliegtuigen -van onbekende
nationaliteit hebben tweemaal gevlogen
boven het Noordelijke deel van Zwitser
land. Den eersten keer verlieten zij. na
boven Winterthur, Zürich en Sankt Gallen
te hebben gevlogen, Zwitserland tusschen
Ramsen en Diepoldsau. Den tweeden keer
passeerden vliegtuigen de grens bij Schaff-
hausen en Konstanz.
Naar de staf der Zweedsche weermacht
meldt, zijn Britsche vliegtuigen in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag over Zuid-
Zweden gevlogen.
In totaal hebben ongeveer vijftien toe
stellen, afgezien van de neutraliteitsschen-
ding door het vliegen boven Zweedsch ge
bied, ook mijnen uitgeworpen in de Sont.
Naar het Zweedsche ministerie van buiten-
landsche zaken verklaart, zal dit leiden
tot een protest der Zweedsche regeering te j
Londen.
Britsche communisten eischen
aftreden van ministers.
In Londensche politieke kringen verluidt
dat de Engelsche communistische partij het
aftreden eischt van den minister van oorlog,
den staatssecretaris voor Indië, den lord kan
selier, de ambassadeurs te Madrid en Wash
ington en van ^enige andere diplomaten. Zij
motiveert haar eisch aldus, dat de betrokken
bewindslieden onbekwaam zijn om den ooi-log
tegen de totalitaire mogendheden te voeren.
\merika nadert het productie-
maximum.
Een „economisch opperbevel"?
De leider van het Amerikaansche bureau
voor de oorlogsproductie. Donald Nelson,
heeft verklaard, dat de Ver. Staten bijna
het maximum van .hun productie hebben
bereikt. Toen daarna aan Nelson de vraag
werd gesteld, hoe de jongste verklaringen
van president Roosevelt hiermede in over
eenstemming kunnen zijn, antwoordde hij,
dat hij met de woorden „Amerika nadert
het punt van de maximumproductie" be
doeld heeft, dat de tijd gekomen is, waarop
het bureau voor de oorlogsproductie plan
nen kan opstellen voor toekomstige mas
saproductie in speciale bedrijven.
President Roosevelt had n.l. Maan
dag in het Congres, naar de Ameri
kaansche berichtendienst meldt, een
nieuw crediet aangevraagd van
2.731.154.307 dollar voor de marine.
Naar United Press inmiddels meldt, zali
van 2 October af een leger van vrachtauto's
door de straten van New York rijden om
huis aan huis afval van metalen in te za
melen.
Volgens „Time" is Roosevelt van plan
ter bestrijding der inflatie een nieuw bu
reau voor economische zaken in te stel
len, dat o.a. zal bestaan uit den com
missaris voor de prijzen, Henderson, den
minister van landbouw, Wickard, den
voorzitter van het bureau voor oorlogs
werkzaamheden. Davis en den minister van
financiën, Morgenthau, die blijkbaar het
door de openbare meening zoozeer ge-
wenschte „ecorlomïsche opperbevel" zal
vormen. Het tijdschrift acht het succes van
dit plan echter twijfelachtig, daar in hoofd
zaak dezelfde mannen genoemd worden,
die de moeilijkheden, die zich tot nu toe
hebben voorgedaan, niet meester hebben
kunnen worden.
Communisten winnen bij
Zweedsche verkiezingen.
Groote aandacht voor dit feit
te Berlijn.
Bij de Zondag gehouden verkiezingen voor
de gemeenteraden in Zweden heeft de sociaal
democratische regeeringspartij volgens d(
voorloopige uitslagen de zwaartste nederlaag
geleden. In Stockholm b.v. heeft zij zes man
dalen aan de communisten moeten afstaan,
die sinds vier jaar met slechts drie mandaten
in het raadhuis van de hoofdstad vertegen
woordigd waren en thans over negen zetels
beschikken. Ook de rechtsche partij heeft zich
niet kunnen handhaven en verschillende man
daten moeten afstaan.
Gewonnen hebben eigenlijk alleen de com
munisten en vooral ook de boerenpartij. De
verschuiving der zetels zal over het alge
meen nauwelijks merkbaar zijn, met uilzon
dering van. Stockholm, waar de sociaal-demo
cratische meerderheid verdwenen is. Op het
platteland echter is de boerenpartij het sterkst
toegenomen. Volgens de Zweedsche pers moet
dit feit worden toegeschreven aan de ont
stemming in het land over de landbouwpoli
tiek der regeering, vooral over de prijspoli
tiek voor landbouwproducten.
Naar de meening van Berlijnsche politieke
kringen moet het toenemen van het aantal
communistische mandaten bij de Zweedsche
verkiezingen ook van Europeesch standpunt
bezien worden. Berlijn is door deze ontwik
keling niet verrast. De ontwikkeling van po
litiek en wereldbeschouwing in Zweden komt
tot uiting, aldus zegt men te Berlijn, in het
verlies van sociaal democratische en de
winst van communistische stemmen. Zij kan
niet als geëindigd beschouwd worden en zal
door de Europeesche mogendheden, die eer
gemeenschappelijken strijd tegen het bolsje
wisme voeren, aandachtig moeten worden ge
volgd.
De verkiezingen hebben tot de volgende
resultaten geleid: sociaal-democraten
mandaten (verlies 33), rechtspartij 266
daten (verlies 10), boerenbond 212 mandaten
(winst 36), volkspartij 169 mandaten (winst
6), communisten 42 mandaten (winst 16), na
tionale partij (verlies 1). In totaal leverden de
verkiezingen dus 1532 mandaten tegen 1519
totdusver.
Een tweede maarschalk Foch
gezocht.
Shinwell bestrijdt de ChurchUl-mvthe.
De „New York Post" schrijft:
„Het is hoog tijd naar een „nieuwen
naarschalk Foch" "te zoeken. Het blad
'erlangt, dat onmiddellijk een opperbevel
hebber voor de Geallieerden wordt be
noemd. Men heeft reeds genoeg catastrofes
meegemaakt, dan dat men door het gemis
van verstandige plannen nog meer veroor
zaken mag.
De leider van het Amerikaansche pro
ductiebureau, Donald Nelson, heeft inmid
dels ia-een rede verklaard, dat de Ver.
Staten voor den oorlog offers zullen moeten;
brengen, die wellicht nog grooter zullen
zijn dan die der Britten.
De Engelsche Labour-afgevaardigdi
Shinwell gaf Zondag in een rede te Bred-
ford als zijn zienswijze, dat de leden der
regeering bij voortduring beweren, dat de
Gallieerden als overwinnaars uit dezen oor
log te voorschijn zullen komen, maar dat
het echter verre was van het Britsche pu
bliek om dergelijke uitlatingen voor goede
munt op te nemen.
Anderzijds gaat het Engelsche publiek
verkeerdelijk uit van de voorstelling, dat
er geen vervanging, voor den huidigen pre
mier bestaat. Als men evenwel in Enge
land al in een dermate desolaten toestand
is gekomen, dat men gelooft, dat er slechts
één enkele man in het land is, die de be
kwaamheid bezit de regeering te leiden, dan
kan men zich wel laten begraven, aldus
Shinwell.
Spr. was in ieder geval niet van meening
dat de huidige Britsche premier of de re
geering in haar huidige samenstelling niet
te vervangen is. Wie van een andere opvat
ting is, valt ten offer aan de Churchill-
mythe, die een gevaar vormt voor het land
en Groot-Brittannië op zekeren dag* nog
eens duur te staan zal komen.
Italiaansche avondbladen houden zich
bezig met de meeningsverschillen iusschen
Moskou eenerzijds en Londen "en Washing
ton anderzijds, welke een gevolg zijn van
het uitblijven van een tweede front. De
Russen hebben gelijk, zoo schrijft de Gior-
nale d'Italia, wanneer zij van meening zijn,
dat zij door hun bondgênooten zijn verra
den. Moskou beschouwde de overeenkdm-
sten van Juni 1942 betreffende de vorming
van een tweede front als een concreet feit,
dat niet op zich zou laten wachten. Te
Londen noch te Washington heeft men dat
ooit tegengesproken. Thans is het duidelijk
dat Engeland en de Vereesigde Staten toen
reeds moesten weten, hoe groot de moei
lijkheden bij de vorming van een tweede
front zouden zijn. Die moeilijkheden zijn
niet een aangelegenheid van de laatste we
ken. Churchill en Roosevelt hebben hun
plechtige belofte slechts gedaan om Stalin
er toe te brengen nog meer mannen, mid
delen en gebied te offeren in het belang van
Engeland en Amerika, waarbij het hun on
verschillig was of Rusland ten slotte leeg
gebloed en uitgeput zou zijn.
Lichte Duitsche vlooteenheden tijdens een patrouillevaart voor de kust in het hooge
Noorden. Voor de manschappen, die geen wacht hebben, is er altijd wat te doen.
Aardappelen schillen oj^het achterdek. (P.K. Taureg-P.B.Z.-P.H. c)
Een on-Nederlandsch voorstel.
In Nederlandsche taal.
Reuter verspreidt in een telegram uit
Londen het voorstel om na de over
winning der „Geallieerden" de Duit
sche kinderen te internationaliseeren.
Het in de Britsche hoofdstad verschij
nende emigrantenblad „Vrij Nederland"
eischt, dat alle Duitsche kinderen in
den leeftijd van 2 tot 6 jaar van hun
moeders weggenomen en voor den duur
van 25 jaar in het buitenland gebracht
worden, om hen op deze wijze van hun
nationaliteit los te maken.
Tevens moet door overeenkomstige maat
regelen in Duitschland zelf een mengsel
van volleen worden teweeggebracht, dat
niet meer als Duitsch tebeschouwen zou
zyn.
Het feit, dat het officieele Engelsche pers
bureau dit voorstel van een in Britschen
dienst staand emigrantenblad overneemt
en zooveel mogelijk verspreidt, bewijst,
dat de gedachte om het Duitsche volk uit
te roeien in de hersens van de plutocrati
sche en bolsjewistische bondgenooten toi
nieuwen bloei is gekomen. Nog herinnert
zich iedereen den duivelschen eisch van
den Amerikaanschen jood Kaufmann om
alle Duitsche mannen te sterüiseeren. Men
mag allengs van een opzettelijk plan spre
ken, dat past in het kader van al datgene,
wat vooraanstaande politici in de vijande
lijke landen soms slechts aanduiden, soms
•echter ook luid verkondigen, zooals dezer
dagen nog de minister van marine der Ver.
Staten, Knox, die in Kansas City o.a. zeide:
Na de overwinning zal een vrede'- gedic
teerd worden, waardoor de Spilmogendhe-
den volkomen uitgeschakeld zullen worden,
want met haar kan geen compromis wor
den gesloten.
In toonaangevende Duitsche kringen
worden dergelijke ideeën, eischen en
verklaringen op passende wijze ter ken
nis genomen. Zij geven te verstaan dat
met diegenen, die zulke misdadige
ideeën aanhangen, inderdaad een com-
firomis onmogelijk is en dat hun het
ot, dat zij of hun voornemens ver
dienen, niet bespaard zal blijven.
Het Duitsche volk en zijn bondge
nooten echter hiervan "kunnen zij
overtuigd zijn zullen den strijd om
de 'eindoverwinning des te vastberade
ner voeren nu hun zwart op wit ge
geven is wat zij te verwachten hebben
van hen, die een Sir Samuel Hoare on
danks den argwaan zelfs in pro-Engel-
sche neutrale kringen zoo warm in be
scherming heeft willen nemen.
Met welke methoden de bolsjewistische
handlangers van een Churchill en Roose
velt zich vergrepen hebben aan de jeugd
van de door hen overweldigde gebieden,
daarvoor zijn talrijke bewijzen voorhan
den. Zoo meldde New York Journal Ameri
can in October 1941, dat 150.000 Litauers,
onder wie kinderen van twee jaar, door de
Sowjets naar Siberië weggevoerd waren
en dat duizenden onmondige kinderen aan
hun lot werden overgelaten. Volgens Stock-
holms Tidningen zijn uit Letland 2(10.000
bewoners van het kleinste kind af naar de
Russische steppen en naar Noord-Siberië
overgebracht. Van de kinderen ontbreekt
ieder spoor. Op het goederenstation in Riga
werden door Duitsche troepen vier gesloten
goederenwagens vol met kinderlijkjes ge
vonden. Het Finsche blad „Aamulehti"
meldt, dat het wegvoeren en terechtstellen
van de eersten niet alleen een maatregel
vormde om de politieke klassevijanden uit
den weg te ruimen, doch dat het een uit-
roeiïngsproces was. Bij het wegvoeren heeft'
men kunnen constateeren, dat de gezinnen
uiteen werden gerukt en dat de kinderen
eenvoudig 'van de ouders werden wegge
nomen.
Dit zijn slechts enkele grepen uit een
tooneel van ontzetting, dat de bolsjewisten
overal waar zij konden verschijnen met
bloed hebben geschilderd. Een soortgelijk
lot wordt thans den Duitschen kindpren
toegedacht. Men vergist zich nauwelijks
wanneer men veronderstelt, dat dit pk
zich niet beperkt alleen tot de Duitsche
jeugd, doch zich ook uitstrekt tot de
van alle ordelievende en tot den opbouw
bereide mogendheden, die de doelstellingen
van de plutocratische en bolsjewistische
imperialisten in den weg staan. Het ant
woord kan slechts zijn het bekrachtigen
van den wil om eens en voor altiid aer
pesthaard uit te roeien, waarin zulke mis
dadige instincten rijpen
V. d.
BEKENDMAKING.
Het bureau van den Weermachts
bevelhebber in Nederland deelt het
volgende mede:
Herhaaldelijk is geconstateerd, dat
burgers de plaatsen naderen, waar
vijandelijke vliegtuigen zijn neerge
stort of waar vliegtuigonderdeelen ver
spreid liggen, om zich uitrustingstuk
ken of voorwerpen toe te eigenen.
Hiertegen wordt dringend gewaar
schuwd.
Wie zich n.l. uitrustingsstukken van
vijandelijke vliegers, of onderdeelen of
instrumenten van vijandelijke vliegers
toeeigent, en daardoor voorwerpen, die
tot den in de lucht behaalden buit be-
hooren aan de Duitsche weermacht ont
trekt, onverschillig, of er sprake is
van zaken die als onbeteekenend voor
komen, begunstigt hierdoor den vijand
en kan met den dood gestraft worden.
L. Waarom moet juist een blad
als „Vrij Nederland", dat in het Geallieer
de kamp toch een vertegenwoordiger
Nederland bedoelt te zijn, een zoo afschu
welijk voorstel publiceeren, als het boven
aangehaalde? Zelfs liy, die op het natio-
naal-socialisme ifl Nederland wil aanmer
ken, dat het on-Nederlandsche elementen
bevat, zal toch zeker niet een dergelijk
voorstel als Nederlandsch willen verdedi
gen.
Het is wellicht passend er aan te herin
neren hoe tijdens en na den vortgen we
reldoorlog juist Nederland gezorgd heeft
voor buitenlandsche kinderen, waaronder
zeer, zeer vele jonge Duitschers, die door
hun vaderland in die vreeselijke uren van
zijn geschiedenis niet konden worden ge
voed. Thans wordt in dezelfde taal. maar
stellig niet in-denzelfden geest, een maat
regel voorgesteld, die een zwarte schand
vlek zou zijn op Nederlands internationale
bemoeiingen, indien hier een Nederland
sche pen zou hebben geschreven.
Beseft men wat het beteeïter.t, dit voor
stel? Begrijpt men dat dergelijke dingen
juist het tegenovergestelde bewerkstelligen
dan intimidatie, want als zoodanig zijn
zij vermoedelijk toch bedoeld?
Een volk, dat met kinderiTiof en alge-
heele vernietiging van zijn volkskracht
wordt bedreigd, zal eens te feller strijden
voor zijn bestaan. Zulke ondoordachte, het
kenteeken van de historische misdaad dra
gende, maatregelen "strooien het zaad voor
steeds grooter onheilen der Londensche
zaak, maar maken wellicht ook de situatie
weer moeilijker voor het volk, waarvoor
men ginds zegt op de bres te staan.
Uit dit alls spreekt slechts machteloos
heid. Een volk, dat men op andere wijze
niet aan kan, tracht men, ook al is het
slechts in een wenschdroom, te treffen in
zijn kinderen, het kostbaarste, wat het
bezit. Wat den geest betreft, waarin deze
machteloosheid tot uiting komt, zijn de aan
gehaalde voorbeelden der Sowjet-methoden
voldoende. Dit voorstel, on-Nederlandsch
in karakter, draagt niet het stempel van
het Westen; het is geschreven in een taal,
welke ons maar al te bekend in de noren
klinkt, de taal van het bolsjewisme, waar
tegen in vroegere tijden ten onzent in
woord en geschrift zoo'n felle propaganda
is gevoerd...,.
Canadeezen zouden in totaal
6300 man verloren hebben.
Het hoofdkwartier voor de nationale ver
dediging van Canada raamt de verliezen
van het Canadeesche leger aan gesneuvel
den, gewonden, vermisten en gevangenen
sinds het uitbreken van den oorlog op on
geveer 6300 man.
In een commentaar op de landing bij
Dieppe verklaart het Canadeesche mini
sterie van defensie, dat de derde Britsche
commandogroep niet in staat is geweest
haar opdracht uit te voeren. Een Cana-
deeseh regiment uit Toronto kwam zoo laat
aan het strand, dat het bij daglicht moest
landen en buitengewoon zware verliezen
leed. De Canadeesche troepen, aldus de
commentaar, hebben voor de opgedane er-
.•aring een hoogen prijs betaald.
Soldaat der V.S. te Belfast
doodgeschoten.
Naar United Press meldt, Is te Belfast een
Amerikaansche soldaat kort nadat hü zjjn
wachtpost betrokken had, doodgeschoten.
De Zwitsersclie politiek.
In een toespraak te Biasca in Tessino heeft
de Zwïtsersche bondsraad Celio onder meer
gezegd: „Wij Zwitsers hebben niet het recht
op te treden als zedemeesters voor het tragi
sche gebeuredt dat de wereld op haar grond
vesten doet schudden. Onze zorg is het, dat
Zwitserland blijft zooals zijn Beschermengel
het wil hebben: een volk van vrije menschen
op een klein gebied, een volk. dat naar niets
anders streeft dan dat zijn land een middel
punt van Christelijke naastenliefde, van vrede
en beschaving blijft, maar ook een volk, dat
tot alles spreid is voor de verdediging van zijn
bestaan".
De Zwïtsersche verordening over den ar
beidsdienstplicht van 17 Mei 1940 is gewijzigd
in den zin van plaatsing van meer werkkrach
ten in landbouw en industrie.
In een officieelen commentaar werd hier
omtrent verklaard, dat de landbouwproductie
en de grondverbeteringswerkzaamheden tof
het uiterste moeten worden bevorderd. Daal
de tot dusver hiervoor beschikbare werk
krachten onvoldoende zijn, moeten voortaan
geschikte personen in veel grooter mate wor
den tewerkgesteld hierbij
HET VOORBEELD VAN
ZWEDEN.
Bs. Toen wij ons in den strijd voor het
Nationaal-Socialisme geworpen hadden, ge
schiedde dit omdat wij de overtuiging gekre
gen hadden, dat Europa bij een overwinpm»
der geallieerden niet meer van het bols^-
wisme. te redden was.
De handelingen van Engeland, het in het
nauw geraakte en door onkundige politiekers
bestuurde Imperium, waren van dien aard,
dat een andere uitspraak niet meer mogelijk
was. Daarbij kwam. dat Frankrijk, zooals
wij het vóór den oorlog kenden, stormrijp
open lag voor Stalin, dat in Spanje een groote
partij aanwezig is, die eveneens niets liever
wil en, dat men van de zegevierende bols
jewistische horden al heel bezwaarlijk kan
verwachten, dat zij kalm bij den Rijn zoudetj
blijven staan, een eeresaluut brengend, om-
(Jat daar-aan-den-overkant het gebied ligt van
een gekroonde bondgenoote. Van Engeland
dat zijn geveehtswanrd® al zoovele malen
gedemonstreerd heeft en laatst in Dieppe nog
uitblonk, verwachten wij n.l. niet zoo héél
veel, temeer niet, omdat het immers Europa
bijvoorbaat als invloedssfeer aan de bolsjc-
wiki had toegezegd.
Dit was in grove trekken de situatie zoo
als wij haar zagen, wat de oorlogvoering
betreft. Zij is niet volledig en zou nog met
■ele directer gegevens kunnen worden aan
gevuld, maar het ligt niet in onze bedoeling
een recapitulatie te geven van alles wat reeds
zooveel maal eerder over dit onderwerp in ons
blad werd behandeld.
Daarnaast besfond nog het groote gevaar,
dat het bolsjewisme, ook al zouden de bolsje
wisten inderdaad er niet toe komen ons land
te bezetten, door de wijze waarop zij op dit
oogenblik in de democratische landen als
redder der geallieerden worden vertroeteld,
een grooten, ja een overweldigenden vooruit
gang maken zou en menig Europeesch land
voor het er erg in had. op een goeden mor
gen als onderdeel der Sovjet-Unie ontwaken
ou, zonder dat er daarvoor één schot ge-
•allen was; de schoten zouden daarna wel
vallen, evenals in LembergTe Moscou, in
de Komintern zetelen té goede .meesters der
propaganda dan dat een andere gang van
z.aken tegenover de aan aderverkalking en
algemeene ouderdomsverschijnselen lijdende,
impotente, democratie denkbaar ware.
Dat wij deze zaak niet van den verkeerden
kant bekeken hebben, blijkt thans uit de ver
kiezingsuitslagen in Zweden. Bij den eersten
stoot reeds welke de democraten hebben ont
vangen, liggen ze onderste boven en het bols
jewisme marcheert vooruit.
Nederland kan in zeker opzicht blij zijn met
deze uitslagen, want een gewaarschuwd man
geldt voor twee. De kerkelijke partijen, die
vóór den oorlog geen kwaad genoeg van de
bolsjewisten bijeen konden zamelen, dc gees
telijkheid die met stelligheid overtuigd was
van de kerkvervolging die haar te wachten
staat, zoodra het bolsjewisme over een land
vaardig wordt: zij hebben gezwegen van het
oogenblik af, dat de Nationaal-Socialistische
revolutie begonnen was; verblind als zij wa
ren door de wetenschap, dat het Nationaal-
Socialisme, dat het Godsvertrouwen als eerste
punt op zijn vaandel schreef, niet langer het
verschijnsel van politiseerende geestelijken
dulden kon. Zjj hebben zich in hun kleinhar
tigheid door dezen redelijken eisch, die hun
Groote Voorganger niet anders gewild zou
hebben, zoozeer laten verblinden, dat zij het
groote gevaar, waarmede het geheele bestaan
van zich zelf en hun kudde gemoeid is, over
het hoofd gezien engezwegen. Zij hebben
daarmede het gevaar een heel eind nader
helpen brengen en laadden een groote
schuld op zich. tegenover God en tegenover
degenen die zich aan hun hoede hebben toe
vertrouwd.
Wat hier voor de kerkelijke partijen en de
geestelijkheid geldt is ook waar wat betreft
de vele burgerlijke partijen en instanties, die
moedwillig de oogen gesloten hebben en
directe eigenbelangen de richting lieten geven
bij het bepalen van hun standpunt. Voor hen
was het begrip „volksgemeenschap" een
leege ruimte geworden en thans staan zij
met heel hun Mbbben en houden aan den kant
der partij, die ons het bolsjewisme brengen
zal en ons land wil doen ondergaan in een
orgie van haat en misdaad.
Wij hebben de gelegenheid gretig aangegre
pen. omdat het voorbeeld van de Zweedsche
verkiezingen duidelijke onmiskenbare taal
spreekt, maar wij stellen ons geen oogenblik
voor, dat zij door hen die het betreft, zal be
grepen worden en zoo dit al het geval was
dat zij den mannenmoed zullen hebben er
ridderlijk de consequenties "üit te trekken.
Intusschen: de gelegenheid is er!
Inlevering van buiten omloop
gestelde munten.
Uiterlijk op 5 Octobfer 1942.
Tn dc Nederlandsche Staatscourant van
Maandag is afgekondigd een besluit van
de secretarissen-generaal der departemen
ten van financiën en van justitie, waarbij
is bepaald, dal met ingang van heden ieder,
die zilveren rijksdaalders, guldens, halve
guldens, vyf-en-twintig centstukken, en
tien-centstukken, nikkelen stuivers, bron
zen twee-cn-ecn-halve centen en centen
onder zich heeft, verplicht is, voorzoovcr
dc genoemde munten sedert 1 Maart 1942
buiten omloop zijn gesteld, deze uiterlijk 5
October 1942 in tc levwcn bii een der kan
toren van de Nederlandsche Bank N.V., een
postkantoor, een bijkantoor der posterijen,
een hulpkantoor der posterijen of ccn post
station.
Beursmaatregelen in
overweging.
Men neme zich in acht voor
geruchten.
De voorzitter van de vereeniging voor
den effectenhandel deelt het volgende
mede:
Uit een onderhoud, hetwelk het bestuur
der vereeniging voor den effectenhandel
(bedrijfsgroep effectenhandel) met den
waarnemend secretaris-generaal van het
departement van financiën en president van
de Nederlandsche bank N.V. heeft gehad,
is gebleken, dat de maatregelen, welke
door de autoriteiten worden ^overwogen,
nog in een voorbereidend stadium zijn. Hoe
deze uiteindelijk zullen luiden, staat no«
geenszins vast.
Duidelijk is echter komen vast te staar..
dat het niet de bedoeling van de autoritei
ten isjMen beurshandel onmogelijk te maker
of zóódanig aan banden te leggen, dat koo
Ders en verkoopers elkaar practisch nir'
tot normale koersen zullen kunnen vindei
en dat het evenmin de bedoeling is der
bonafide belegger in de maatregelen tc
oetrekken.
Oiyjer de gegeven omstandigheden meent
het bestuur dan ook in ernstige overwe
ging te moeten geven, zich niet door ge
ruchten te laten beïnvloeden.
Degenen, die na afloop van den hier
boven voor de inlevering gestelden termijn
munten, welke sedert 1 Maart 1942 buiten
omloop zijn gesteld, onder zijn berusting
krijgt, is verplicht de munten uiterlijk:
den derden dag na dien, waarop hij deze
ontvangen heeft, bii een der genoemde in
stellingen in te leveren. Deze verplich
tingen gelden niet, voor zoover degene,
die daaraan zou moeten voldoen, van den
secretaris-generaal van het departement
van financiën voor den afloop van de voor
dc inlevering gestelde termijnen schrifte
lijk vergunning verkregen heeft om be
paalde munten onder zich te houden. Voor
de ingeleverde munten wordt bij de inle
vering de nominale waarde aan den inle-
yeraar vergoed in gangbare Nederlandsche
betaalmiddelen.
Het niet nakomen van de hiervoor op
gelegde verplichtingen wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste zes maanden o£
geldboete van ten hoogste duizend gudlen.
De munten, ten aanzien waarvan het straf
bare feit is begaan, worden verbeurd ver
klaard, ook indien zij niet aan den veroor
deelde toebehooren. De bij dit besluit straf
baar gestelde feiten worden beschouwd als
overtredingen.
Geen suiker voor koffie en thee
in hotels en café's.
Met ingang van 4 October 1942 zullen de
hotels, cafe's en restaurants niet meer in
ie gelegenheid zijn suiker bii koffie en
thee te geven of bii dc bereiding van andere
dranken te gebruiken, aldus deelt het
Rijksbureau voor de voedselvoorziening in
oorlogstijd mede. Bii het ingaan van de
nieuwe toewiizingsperiode zal namelijk de
verstrekking van suiker voor dat doel stop
gezet worden. Het is de bedoeling hotels en
cafe's uitsluitend suiker te verstrekken
voor het bereiden van spijzen en niet meer
veor hrt zertm van dranken.
