Haarlemsche Courant
-andingspoging der bolsjewisten bij
foworossisk mislukt.
evechten van mem tegen man
Stalingrad.
in
Groote Britsche
aanval op oase
Djalo in Libye
mislukt.
?7e Jaargang No. 224
onnement p. weck 0,26, p. maand J 1,15, p. kwartaal 3,42,
bco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertentlën 3—15
3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr(Js.
vcrtentleabonncmcnten 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
tie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
{.I Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BAÜDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Woensdag 23 September 1942
Bureaus Haarlem: Groote Houtstraat 83, Bijkantoor: Soenda-
plctn 37. Tel. Dlrcctio 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie losoo,
Administratie 10724. 14825. Socndapleln 12230. Postgiro 134958-
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
litschers veroveren stad tusschen Koeban en Kaspische Zee.
eer troepen over den DonV ijandelijke tegenaanvallen bij
or onesj gestaakt
i>ac
opperbevel van de Duitsche weer-
iit maakt bekend:
„Ten Noordwesten van Noworos-
k trachtte te vijand in den nacht van 20
21 September met motor torpedobooten
duikbootjagers aan land te gaan. Vaar-
;en van de Duitsche marine sloegen
t poging af.
Je luchtmacht bombardeerde vijandelijke
lingen rondom G e 1 e n d s-j i k, alsmede
>pen in de haven van T o e a p s e.
ij de operaties tusschen den Koeban
a de Kaspische Zee slaagden Duit-
a,|t i troepen erin een diep met mijnen be-
stellingsysteem te doorbreken; de
BiDeiskoje werd stormenderhand
He! men-
B[n den strijd om Stalingrad wer-
b in hevige gevechten van man
laa gen man ondanks verbitterd vijan-
[lijk verzet verdere versterkte hui-
•fnblokken genomen en gevangenen
maakt. Ontlastingsaanvallen op de
P endelstelling ten Noorden van de
ad mislukten onder zware verliezen
•s- oor den vijand, die daarbij 21 tanks
rioor.
bi»
:JA du het Donfront trokken Duitsche
Stroepen over de rivier en vernielden
jen Oostelijken oever 35 gevechtsstan-
B Hongaarsche troepen sloegen plaatse-
aanvallen af.
ider den indruk van de zware verliezen
de vijand zijn aanvallen op de stad
ronesj Maandag niet meer voort.
,r Noorden van Woronesi stortten her-
Jt de vijandelijke aanvallen in het sa-
igebundelde afweervuur van alle wa-
i ineen.
ij Rzj ef hervatte de vijand zyn aan-
en met vrij sterke strijdkrachten. Zij
den deels reeds in de kiem, deels in
tegenaanval afgeslagen. Hierbij wer-
28 tanks vernietigd,
het Oostelijke deel van de Middel-
dsche Zee bracht een Duitsche
'ooot een transportzeilschip van 500 brt.
Aa zinken.
ij vluchten van enkele Britsche vlieg-
en boven de kust van de bezette ge-
Jen in het Westen en bij nachtelijke
ingsvluchten boven de wateren rondom
emarlten verloor de vijand 6 vliegfcui-
v0| chte Duitsche gevechtsvliegtuigen be-
ikten overdag aan de Zuidkust van
Tg eland militaire doelen met bommen
„a Je boordwapens.
apitein Graf behaalde als jachtylieger
21 September ziin 182ste tbt 185sflrover-
ining in de lucht.
Stalmgrad.
J D.a.D.) In Stalingrad wordt systema-
„n, h het eene huizenblok na het andere
d0: stormaanval genomen. Daarbij valt op
l merken, dat meer dan in vroegere fasen
aden slag de strijd thans op korten af-
nd wordt gevoerd, hetgeen van den
itschen soldaat geheel andere wapenen
een geheel nieuwe taktiek vereischt. In
onoverzichtelijken wirwar van opge-
ken en gebarricadeerde straten en in-
torte, hardnekkig, verdedigde huizen is
irai i breede ontplooiing van den Duitschen
ant aval onmogelijk geworden. Alles hangt
raf van het doortastend optreden van
infanteristen en pioniers. Dat hierbij
ngelschen weken toen
versterking naderde.
en: Het Italiaansche weermachtbericht luidt
In den ochtend van 16 September wer-
,ren onze troepen in de oase Djalo in
l6!' avige gevechten gewikkeld met nume-
nek sterkere vijandelijke van pantser-
ïagens voorziene strijdkrachten, die
likomstig waren uit de Libysche Sahara.
Xadat de eerste aanval, die gesteund werd
L w krachtige artillerie. was afgeslagen,
ite het Italiaansche garnizoen de volgende
J ?en den ♦egenstand hardnekkig voort, ge-
wnd door het herhaalde optreden van
>n„ diaansche en Duitsche formaties vliegtui-
a, die den vijand zware verliezen toe-
r,( achten aan menschen en gemotoriseerde
^"middelen.
_mdag, bij de nadering van onze gemoto-
serde colonnes, die als versterking waren
gestuurd, onttrok de vijand zich aan het
vecht en week hij snel terug naar het
e(jt «Jen, achtervolgd en bestookt door forma
8 vliegtuigen van de As.
Aan het Egyptische front geerf enkele ge-
urtenis van belang. Een Britsch vliegtuig
Kd neergehaald door het luchtdoelgeschut
n een onzer groote eenheden. Twee andere
iandelijke machines werden neergeschoten
Tobroek, resp. door de verdediging van
Testing en door een van onze nachtjagers.
De oase Djalo is in de Sahara op 400 kilo-
hl «er ten Zuiden van Benghazi gelegen, aan
-■ weg naar Koefra. Hoewel het bezit van
or oase geen invloed heeft op den strijd
'tgs de kust, is het toch van belang, omdat
aio een der belangrijkste karavaanwegen
Seerscht.
De eerste aanval werd afgeslagen, waarna
s vijand al zijn hulpmiddelen in den strijd
racht en de versterkingen met artillerie be-
-•oot. in weerwil var. de vijandelijke meer-
sheid duurde de strijd verscheidene dagen
5 alle aanvallen werden- afgeslagen. Het
SPerbevel zond toen een gemotoriseerde
'^lionne, die. na ernstige moeilijkheden over-
otinen te hebben. Maandagochtend aan-
'am. Dit was voldoende om de Engelschen
het Zuiden te doen terugtrekken zon-
dat zij een gevecht hadden aanvaard.
rjhiitsche en Italiaansche vliegtuigen bleven
«Engelschen achtervolgen en brachten hun
Weuw gevoelige verliezen toe.
aan het uithoudingsvermogen en tevens,
omdat men zooveel mogelijk eigen men
schen wil sparen, aan net geduld van de
aanvallende troepen hooge eischen wor
den gesteld. ligt in den aard van deze wan
hopige worsteling, waarin de Sowjettroeper.
eiken dag meer terrein verliezen.
De slag ten noorden van Stalingrad staat
in het teeken van verwoede aanvallen op
de Duitsche grendelstelling, welke zich
hier tot in de onmiddellijke nabijheid van
■den Wolga uitstrekt en dient om den flank
te dekken van de troepen, die binnen de
muren van Stalingrad strijden. De Sowjet-
legerleïding poogt hier blijkbaar door het
vormen van .een offensief zwaartepunt,
dat gekenmerkt wordt door het in den
strijd werpen van buitengewoon veel ma
teriaal. de Duitsche stellingen te doorbre
ken en zoodoende een keerpunt in den slag
te bewerkstelligen. Tezelfdertijd is de
bolsjewistische druk in andere frontsecto
ren aanmerkelijk verminderd, hetgeen er
volgens de Wilhelmstrasse op wijst, dat
Moskou alle beschikbare krachten voor de
verdediging van Stalingrad heeft samen
getrokken. Evenmin als in de stad zelf
hebben de in het Noorden staande Sowjet-
troepen echter eenig succes kunnen boeken,
dat de gebrachte zware offers zou recht
vaardigen. Ook hier bevinden alle strate
gisch belangrijke punten zich nog stevig in
Duitsche hand.
Generaal-veldmaarschalk
Keitel 60 jaar.
D.a.D.) De chef van het oppercom
mando der Duitsche weermacht, generaal-
veldmaarschalk Keitel bereikte gisteren
22 September, den zestigjarigen leeftijd.
Tijdens den eersten wereldoorlog was hij
in den winter 1914/15 commandant van
een batterij van een Nedersaksiibh regi
ment veldartillerie, nam als stafofficier
van een reservecorps deel aan de gevech
ten in Galicië, Servië en voor Verdun, was
sinds den zomer 1916 stafofficier van een
divisie aan het westelijk front en van De
cember 1917 af van een marinecorps in
Vlaanderep. Na den oorlog nam hij deel
aan den vrijheidsstrijd tegen de Polen
waarop hij iii de Rijksweer werd opgeno
men. In 1925 vinden wij hem terug op het
Duitsche Ministerie van Defensie, waar hij
aan het hoofd stond van de afdeeling „or
ganisatie" van het z.g. Truppenamt, zooals
de generale staf van heb- leger toen werd
genoemd. In deze fimctie was hij o.a. be
last met de organisatie der grerisverdedi-
ging in de oostelijke provinciën en met do
voorbereidende werkzaamheden voor de
wederinvoering van den algemeenen dienst
plicht. Na het herstel der Duitsche weer
macht tijdelijk commandant van een divi
sie te Bremen, werd hem weldra als chef
van de afdeeling „weermacht" van net
Rijksministerie van Oorlog de leiding op
gedragen van alle vraagstukken, welke
betrekking op de oorlogsvoering en op de
onderlinge samenwerking der drie weer-
machtsonderdeelen hadden. Dit is zijn
vóórnaamste werkterrein gebleven, ook na
dat dë Führer zelf de leiding der weer
macht op zich had genomen en hij aan
Keitel de leiding had opgedragen van den
militairen staf van het oppercommando der
weermacht. Na beëindiging van den veld
tocht in Frankrijk werd Keitel tot generaal-
veldmaarschalk bevorderd. Als een dei-
nauwste medewerkers van den Führer
oefent hij bij het ontwerpen en uitvoeren
der Duitsche militaire operaties in den
huidigen oorlog een overwegenden invloed
uit.
Spaansche ministerraad bijeen.
Over de jongste besprekingen van den
Spaanschen ministerraad is een communiqué
uitgegeven, waarin onder meer gezegd wordt,
dat de raad den algemeenen toestand zorg
vuldig besproken heeft. Op het gebied der
buitenlandsche politiek wordt de door Span
je in de laatste zes jaar aangenomen houding,
welke berust op een anticommunistische ge
dragslijn, vriendschap met Portugal en soli
dariteit met Latijnsch-Amerika, bevestigd.
Tevens wordt de nadruk gelegd op de vorde
ringen op militair gebied en de voorbereiding
voor geval van oorlog.
Een wet houdende strengere maatregelen
tegen vrijmetselarij en communistische agi
tatie «werd goedgekeurd, evenals een wet
tot voorwaardelijke invrijheïdsstelling van
1794 politieke gevangenen
De scherpe maatregelen der regeering tegen
plichtsverzaking van ambtenaren heeft in
Orense geleid tot een maand hechtenis en
geldboete voor tien burgemeesters uit deze
provincie. Zij hadden namelijk de door de
regeeririg uitgevaardigde voorschriften voor
de distributie van levensmiddelen niet uit
gevoerd en daardoor den sluikhandel in de
hand gewerkt
DE NIEUWE CORTES IN SPANJE
De reeks ministerieele besprekingen, die
vorige week Donderdag onder voorzitter
schap van Franco zijn begonnen, zijn ook
Maandag voortgezet. In het middelpunt
stond de constitueering van de Cortes, die
naar verwacht wordt in den loop van
October bijeen zal komen.
De ministers van binnenlandsche zaken,
justitie, opvoeding en partij, werden door
het staatshoofd belast met de behandeling
van de technische en legislatieve vraag
stukken, die verband houden met de per-
soneele samenstelling van de Cortes.
Engelsclien 35 K.M. van
Madagascars hoofdstad.
Het officieele Fransche communiqué
over de gevechten op Madagascar meldt
hevige gevechten bij Naritsy, 35 kilometer
van Tananarivo, op den weg naar Majoen-
ga. De Fransche artillerie greep op doel
treffende wijze in.
De gouverneur-generaal van het niet ver
van Madagascar liggende Fransche eiland
Reunion heeft in een telegram aan der
Franschen minister van koloniën namenc
de geheele bevolking geprotesteerd tegen
den Engelschen aanval on Madagascar.
NIEUWE LOODERTSLAGEN IX ZWEDEN
Deskundigen onderzoeken de nieuw ont
dekte loodertslagen in het Lillhaerdal in
Zweden. De vraag der rentabiliteit van de
nieuwe lagen werd echter nog niet vastge
steld, daar deze zich in een omgeving be
vinden, waar nog in het geheel geen wegen
zijn. Het transportprobleem zal daarom het
moeilijkst op te lossen zijn..
Britsche admiraliteit gelast
onderzoek inzake Gibraltar.
Hoe slaagde de Italiaansche aanval?
De Italiaansche bladen houden zich bezig
met de situatie van Gibraltar na den aanval
der Italiaansche stormbooten. Ofschoon Lon
den hieromtrent het stilzwijgen bewaart, be
schikt men in Italië over informaties, waar
uit blijkt, dat de Britsche admiraliteit in
dezen een onderzoek heeft gelast. Het plaat
selijk opperbevel tracht uit te maken of be
paalde officieren in de vervulling van hun
(pak tekort zijn geschoten. De Ravens Point
die tot zinken werd gebracht, was bestemd
voor Nieuw-Guinea. Dit schip lag tegelijk
met een aantal andere koopvaarders, waar
van er eepige werden beschadigd, gereed om
met een convooi uit te loopen.
Voedselschaarschte in Egypte.
Naar uit Cairo vernomen wordt, hebben de
Britsche autoriteiten beslag laten leggen op
groote hoeveelheden graan, die onlangs in
Egypte waren aangekomen en voor de arme
bevolking bestemd waren. Hierdoor is de
voedselschaarschte in Egypte nog verscherpt.
Hoewel de oogst bevredigend is uitgevallen,
heerscht er toch in vele gebieden schaarschte
aan graan, die verontrustende vormen aan
neemt en vooral te wijten is aan de moeilijk
heden. in de verdeeling welke de Britsche
militaire transporten veroorzaken, aangezien
op deze wijze aanzienlijke hoeveelheden
graan door bederf verloren gaan.
Volgens berichten uit Cairo heeft de minis
ter voor de volksgezondheid verklaard, dat
hij een tienjarenplan betreffende de gezond
heidszorg in Egypte zal indienen. De gezond
heidstoestand in n.l. op dreigende wijze ver
ergerd. Het aantal sterfgevallen is naar ver
houding aanzienlijk hooger dan in de om
ringende landen. Vooral de kindersterfte is
erg toegenomen. De door de regeering ge-
eisehte uitbreiding van de rijstaanplanting
heeft het ongewilde gevolg gehad, dat in de
rijstgebieden de malaria sterk is toegenomen.
Von Papon in Hongarije.
De Duitsche ambassadeur te Ankara, Von
Papen, die Zondag uit Istanboel in Sofia is
aangekomen, heeft zijn reis voortgezet. Zoo
als gemeld, geeft hij gehoor aan een uitnoo-
diging van den Rijksbestuurder van Honga
rije, Horthy, tot een jachtpartij in dc Kar-
pathen. Eerst begeeft hij zich evenwel naar
Boedapest.
GERUCHTEN ROND EEN VLIEG
ONGELUK
Te Londen doen de wildste geruchten de
ronde in verband met het verongelukken
van de Engelsche vliegboot Clare waarbij
de geheele bemanning en alle passagiers
om liet leven zijn gekomen. Men vertelt,
dat bekende personen zich onder de pas
sagiers bevonden. Volgens de Daily Tele
graph is het een feit, dat de Clare op deze
reizen slechts vooraanstaande Engelsche of
Geallieerde personen vervoerde. Het traject
was gereserveerd voor hooge ambtenaren.
Myron Taylor bij <len Paus.
Gesprek onder vier pogen.
De Paus heeft Zaterdagochtend even na
11 uur den persoonlijken afgezant van Roo
sevelt bij den Heiligen Stoel, Myron Taylor
audiëntie ontvangen.
Het onderhoud werd in de particuliere
bibliotheek onder' vier oogen gehouden én
duurde anderhalf uur.
Eerst aan het slot van het onderhoud
werd de zaakgelastigde, Tittmann erbij be
trokken.
Vervolgens begaf Taylor zich naar het
Staatssecretariaat, waar hij mgr. Montini
bezocht, den vertegenwoordiger van den
afwezi^n kardinaal staatssecretaris. Ma-
glione.
De paus heeft gisterochtend Taylor voor
de tweede maal ontvangen. Het onderhoud
heeft vijftig minuten geduurd. Taylor was
ditmaal in gezelschap van den zaakgelas
tigde der Ver. Staten, Tittman.
Na zijn tweede audiëntie heeft Taylor
zich wederom naar het staatssecretariaat
begeven, waar hij een onderhoud had met
den vertegenwoordiger van den afwezigen
kardinaal-staatssecretaris Montini. Evenals
bij het eerste bezoek aan den Paus meldt
de „Vaticaandienst", dat Pius XII bij de
aankomst van Taylor in gesprek was mei
den secretaris van het staatssecretariaat en
dat Taylor op het einde van dat onderhoud
moest wachten.
Overigens verklaart de Vaticaandienst,
dat deze tweede audiëntie niet als iets bij
zonders beschouwd moet worden, aange
zien Taylor ook verleden jaar driemaa3
door den Paus werd ontvangen
De kardinaal-staatssecretaris, Maglione,
die zich te Castoria bevindt, zal Donder
dag naar Rome terugkeeren in verband
met de voor dien dag vastgestelde audiën
tie van de hertogin van Aosta bij den Paus.
Men merkt in dat verband op, dat de aan
komst van Taylor voor den kardinaal geen
aanleiding was om naar, Rome te komen.
De besprekingen.
Zooals gebruikelijk is, weigert het Vati-
caan elke verdere verklaring over het ver
loop van Taylors onderhoud.
In welingelichte kringen te Rome wordt
de indruk echter sterker, dat Taylor den
Paus mondeling of in schriftelijken vorm
in kennis heeft gesteld van Roosevelts
standpunt ten aanzien van de oorlogspro
blemen. Men neemt hier en daar aan, dai
de mededeeling van Taylor zich heeft be
wogen op de lijn van het Atlantische char
ter en van de talrijke verklaringen van
Churchill en Eden.
Het eigenlijke doel van de reis moet men
volgens de meening van Romeinsche kringen
zoeken in overwegingen van propaganda
en binnenlandsche politiek. De regeerin^ te
Washington, zoo zegt 'men, acht het blijk
baar nuttig, het publiek der Zuid-Amëri-
kaansche landen te kunnen wijzen op goe
de betrekkingen tusschen Roosevelt én den
Paus. Met het oog op de invloedrijke en
goed georganiseerde Roomsche kringen in
de Vereenigde Staten heeft Roosevelt reeds
een jaar geleden Taylor naar het Vaticaan
gezonden, om den Paus te winnen voor de
Amerikaansche politiek, die vriendelijk je
gens Moskou was. Ofschoon Taylor toen
zonder het gewenschte resultaat terug
keerde. heeft Roosevelt het noodig gevon
den een tweeden stap te doen.
Taylors tweede bezoek versterkt in ieder
geval den reeds lang bestaanden indruk,
dat Roosevelt alles doet om het Vaticaan
te beïnvloeden in den zin der Engelsch-
Amerikaansche oorlogvoering, met het doel
het gezag van den Paus voor eigen be
langen te gebruiken. i
llWO Arbeidsmannen rooien 25 milliocn
k.g. aardappelen. Het derde korps van den
Nederlandschen Arbeidsdienst is voor den
aardappeloogst in Drente ingezet. Onder
het devies „lek Dien" zullen de mannen
zich gedurende anderhalve maand wijden
aan de voedselvoorziening. (V.N.P. Folkers
Pax Holland c)
Mussolini's boek over zijn zoon
oofain het Duitsch.
Het boek. dat de Duce heeft geschreven
naar aanleiding van zijn gesprekken met zijn
zoon Bruno, en dat hij heeft uitgegeven als
een eereteeken, toen deze gevallen"was, zal
nu ook in Duitsche vertaling verschijnen.
Evenals de Italiaansche uitgave, zal deze
Duitsche editie niet in den boekhandel ver
krijgbaar zijn, maar alleen tegen een vrij
willig offer ten bate van de weduwen en wee
zen van gevallen Duitsche vliegers. Teneinde
het beheer .te kunnen voeren over de op
brengst dezer gaven heeft Rijksmaarschalk
Göring een „stichting Bruno Mussolini" in
het leven geroepen, waarvan hij tegelijkertijd
het voorzitterschap in handen heeft genomen.
Amerikanen op Salomons
eilanden vrijwel vernietigd.
Volgens Domei heeft de woordvoerder der
Japansche marine, kapitein Hiraide,
klaard. dat de op de Salomons-eilanden ge
lande Amerikaansche strijdkrachten than;
zoo goed als vernietigd zijn. Van Amerikaan
sche zijde is beweerd, éldus Hiraide, dat ei
op de Salomonseinianden 10.000 Amerikaan
sche mariniers aan land gezet zijn. Men heeft
hen echter volkomen in den steek gelaten,
zoodat het hun slecht vergaan is en zij het
slachtoffer van een politiek gebaar van Roo
sevelt zijn' geworden. Strategisch gezien is de
landing van strijdkrachten in een gebied zoo
ver van het eigen land verwijderd volkomen
zinloos, daar zij nooit voldoende versterkin
gen kunneö krijgen.
Azad en Nehroe naar Afrika
gedeporteerd
In de centrale vergadering heeft de se
cretaris van den minister van binnenland
sche zaken in de Britsch-Indische regee
ring verklaard, dat een aantal leden van
het werkcomité van het Congres, die bij
het uitbreken der onlusten waren gearres
teerd, uit Indië zijn weggevoerd. In Indi
sche kringen te Bangkok vermoedt men,
dat zich onder de gedeporteerden de voor
zitter van het congres, Azad en Panöit
Nehroe bevinden, en dat zij naar Oost-
Zuid-Afrika gebracht zijn.
Voor het gebouw van de katoenbeurs te
Bombay is een bom ontploft, waardoor 5
personen werden gewond. De politie om
singelde verscheidene huizen in de omge
ving en stelde een onderzoek in. Uit de brok
stukken van den bom is gebleken, dat zij
in het land zelf vervaardigd is.
Naai' de Engelsche nieuwsdienst meldt,
heeft de plaatsvervangende opperbevelheb
ber der Britsche troepen in Indië, Sir Al-
lan Hartley, verklaard, dat er tot dusver
4d leden van de secte der Hurs gedood, 50
opgehangen en 30 gewond zijn. Bovendien
werden in de provincie Sind 3.000 Hurs
gevangen genomen.
V.S. MOETEN CONTACT MET
FINLAND VERBREKEN
Het Engelsche blad de Daily Sketch
meldt, dat-de Sovjetregeering de regeering
aer Ver. Staten formeel verzocht heeft, de
diplomatieke betrekkingen met Finland te
verbreken. Men heeft, aldus het blad, Will-
kie tijdens zijn verblijf te Moskou ondub
belzinnig te verstaan gegeven, dat dit de
wengch der Sowjetregeering is.
ZWEDENS HANDEL MET DE AS.
Uit een officieele publicatie omtrent de
verdeeling van den Zweedschen- handel in
ae eerste helft van dit jaar over de verschil
lende landen blijkt dat van de totale invoer
waarde ad 750 millioen kr. 68 pet. afkomstig
was van de landen van het blok der Asmo-
gendheden, terwijl van den totalen uitvoer
ad 547 millioen kr. 76 pel. ging naar landen
van de Asmogendheden.
HIERL IN ROEMENIë.
De Duitsche rijksarbeidsleiöer Hierl is te
Boekarest aangekomen. Hierls bezoek geldt
m de eerste plaats de organisatie van den
Roemeenscnen arbeidsdienst, die anderhaK
jaar geleden op wensch van maarschalk
Antonescu in het leven is geroepen en wei;d
jpgebouwd in nauwe samenwerking mei
den Duitschen arbeidsdienst.
„De autobus niet missen
Reuter verspreidt een door de Mos-
kousche radio tot de vereenigde naties
gerichten oproep om „de autobus niet
te missen". Woordelijk wordt in het
appèl het volgende gezegd:
„Hitier nu en op alle punten te tref
fen is veel beter dan zich te verlaten op
generaal winter. Wanneer de autobus
gemist wordt, dan kan dit voor langen
tijd van beslissende beteekenis ziin
KORT NIEUWS
Na een kortstondig verblijf te Ankara
is de Japansche missie onder leiding van
Nomoera te Istanboel aangekomen.
Op 83-jarigen leeftijd is gestorven de
generaal der infanterie Walter Freiherr
von Lüttwitz, ridder van de „pour le me
rite" met het eikenloof, tijdens den eersten
wereldoorlog chef van den staf van de le
gergroep van den Duitschen Kroonprins.
Na den oorlog heeft hij een belangrijk aan
deel gehad in het bedwingen van den op
stand der Spartacisten.
Volgens mededeelingen uit Beiroet is in
Syrië en Libanon een ernstige pokkenepidemie
uitgebroken.
Amerikaansche kruiser zwaar
beschadigd.
De Geallieerde scheepsverliezen in het
Verre Oosten.
Het Japansche hoofdkwartier maakt het
volgende bekend: Op 31 Aug. j.l. is een
Amerikaansche kruiser van 9050 ton van
de Northampton-klasse beschadigd, toen
een Japansche duikboot een verrassenden
aanval ondernam in de Nazanbaai van het
tot de Aleoeten behoorende eiland Atka.
Japansche torpedojagers hebben half Sep
tember in dezelfde wateren twee Ameri
kaansche duikbooten tot zinken gebracht.
Bevoegde Japansche kringen verklaren, dat
hiermede de totale vlootverllezen der Ver.
Staten sinds het uitbreken van den oorlog
gebracht zijn op 63 oorlogsschepen, die ofwel
tot zinken gebracht of beschadigd zijn.
zes slagschepen. 7 vliegkampschepen, 14 k:
sers, 8 torpedojagers en 2 bewakingsvaariu.-
gen tot zinken gebracht en 5 slagschepen, 2
vliegkampschepen, tien kruisers, zes torpe
dojagers en drie bewakingsvaartulgen zwaar
beschadigd.
De verliezen, geleden tot dusver door het
Amerikaansche vlootpersoneel, vormen onge
veer de helft van de vooroorlogsche sterkte
der Ver. Staten. Het aantal omgekomen offi
cieren en manschappen raamt men op onge
veer 14.000. Voorts wordt erop gewezen, dat
64 Engelsche, Amerikaansche en N ed e r-
landscbe duikbooten tot zinken gebracht
en 38 zwaar beschadigd zijn.
In een bericht uit New York bespreekt de
Engelsche nieuwsdienst den oorlogstoestand
in de Stille Zuidzee. Een „tegen-invasie" van
de Geallieerden, zoo wordt in dit bericht ge
zegd, zou onvermijdelijk een langdurige cn
moeilijke aangelegenheid blijken te zijn. Dit
gebied van de aarde, dat tot dusver van de
buitenwereld was afgesloten, is een der voor
naamste oorlogstooneelen geworden. De Ja
panners hebben geen tijd verloren laten gaan
en het geheele veroverde gebied versterkt,
waarbij zij blijkbaar op alle voor den veld
tocht belangrijke sleutelstellingen sterke gar-
nizoens geplaatst hebben. Vele eilanden zijn
thans vee! beter beschermd dan toen de
Geallieerden ze verloren. Een poging om deze
steunpunten te heroveren zou vele maanden
duren.
De oogst op tijd binnengehaald
Voor voldoende arbeidskrachten
werd gezorgd.
(Van onzen Haagschen redacteur)
Dat het voor de voedselvoorziening van
ons land van bijzonder groot belang is, dat
wat gezaaid en geplant werd ook inderdaad
geoogst en gerooid kon worden, dat is
iedereen zonder meer wel duidelijk. De
moeilijkheid was natuurlijk om telken:
voldoende arbeidskrachten beschikbaar te
hebben. De intensiveering van de verschil
lende cultures had de vraag naar arbeids
krachten nog doen toenemen, terwijl het
ontbreken van voldoende kunstmest even
eens een factor was waardoor meer arbeid
dan normaal werd vereischt. Bovendien
werden alle mogelijke gronden die vroeger
niet voor de teelt in aanmerking kwamen,
thans wel voor dit doel gebruikt. Al met al
stond men bij het binnenhalen van den
oogst voor een moeilijk probleem. Dank zij
echter het energieke ingrijpen van de ar
beidsbemiddeling van het Rijksarbeidsbu
reau is er alle reden om met tevredenheid
en voldoening te constateeren dat wat er
in den grond zat ook voor honderd procent
geconsumeerd zal worden. Tot nu toe is
m den landbouw dan ook geen oogstwerk-
zaamheid achterwege gebleven wegens ge
brek aan arbeidskrachten. De oogst is over
het algemeen zeer normaal verloopen, zoo
verzekerde ons de heer Knetsch, hoofd van
de afdeeling arbeidsbemiddeling van het
Rijksarbeidsbureau. Landarbeiders worden
ook niet in het buitenland ingezet, tenzij zij
natuurlijk vrijwillig naar elders trekken.
Ook bij de weermachtswerken worden
principieel geen landarbeiders aangenomen
als ze ter plaatse nog op het land noodig
zijn. Voor het aardappelen rooien, dat
zeer veel handenarbeid vereischt, wer
den alle hulpbronnen gemobiliseerd. Be
halve natuurlijk de streekarbeiders wer
den ook andere arbeidskrachten tel
kens daarheen* gedirigeerd waar ze het
dringendst noodig waren. Verder wer
den ook arbeiders uit de werkverruiming,
leden van den N. A. D., gedetineerden van
het strafkamp te Ommen en voornamelijk
in Zeeland ook de schooljeugd ingescha
keld. Vaoral in Zeeuwsch Vlaanderen heeft
de "schooljeugd een werkzaam aandeel in
het aardappelrooien gehad. Bij één boer
wisten 24 kinderen onder leiding van hun
onderwijzer 1 H.Atfrttr dag te rooien. Een
attractie was het natuurlijk dat iedere ar
beider tien kilo aardappelen per week bui
ten de distributie om mee naar huis mocht
nemen. Voor elke H.A. die nog gerooid
moet worden zijn thans twee arbeiders be
schikbaar, zoodat er geen twijfel over be
staat oi dit kostelijke volksvoedsel zal niet
in den grond verrotten. Hetgeen ook niet
in de bedoeling ligt, want het volgend jaar
hoopt men het met aardappelen beplante
areaal nog verder uit te breiden. Ook het
binnenhalen van de suikerbieten zal. naar
men mag aannemen, niet met onoverkome
lijke moeilijkheden gepaard gaan. Daarna
komen er weer arbeidskrachten vrij, die
zullen worden benut om den Noordoost
polder verder in cultuur te brengen. Daar
werken thans 2300 arbeiders, maar men
hoopt dit aantal tot 6000 op te voeren.
Bestraffing wegens
jodenbegunstiging.
De Rijkscommissaris voor de bezette Ne-
derlandsche «gebieden (de commissaris-
generaal voor de veiligheid) deelt mede:
De volgende personen zijn wegens be-
junstiging van Joden gearresteerd en naar
een concentratiekamp, overgebracht:
De expediteur Hendrik Kamphuis uit
Epe en Jose Ravesteijn uit Ridderkerk
wegens het verbergen van joden.
De expediteur Johannes Suijkerbuijk uit
Nispen wegens het smokkelen van joden
over de Belgische grens.
De kleermaker Franciscus van Beurden
uit Rotterdam wegens het verstrekken van
pervalschte persoonsbewijzen.
De verzekeringsagent Otto Isak Hofman
uit Rotterdam wegens verduistering van
joodsche vermogens waarden.
Het geheele vermogen van de genoemde
oersonen is verbeurd verklaard.
DE JEUGDSTORM ACHT
JAAR.
Bs. Dc Jeugdstorm bestaat thans acht
jaar. Het ware stellig een ondankbare taak
bij deze gelegenheid te moeten schetsen welke
inspanning werd vereischt in die periode van
strijd voor herleving der jeugd, van strijd om
haar goede begrippen van vaderlandsliefde,
van moed. eer en trouw bij tc brengen en dan
daarnaast te stellen al datgene wat men heeft
moeten ondervinden Van de democratisch
opgevoede jeugd, die vecht om in halfheid,
slapheid en lamlendigheid verder te kunnen
ondergaan, met alle middelen waarover dc
geesten der duisternis beschikken cn met hot
onaangename gevoelen, dat zij misschien toch
vergeefsche moeite doet.
Het is juist dat gevoelen ook n.l. dat die
anderen vergeefsche moeite doen dat de
Jeugdstorm bezielt en kracht geeft i* den
strijd. Het is juist in het besef, dat zij de
stoottroepen der toekomst vormen, dat déze
duizenden jongens cn meisjes (1e kracht en
het jeugdige doorzettingsvermogen vinden,
want men vergetc niet. dat de Jeugdstorm
waarlijk het voelen en denken der jeugd van
dezen tijd vertegenwoordigt en daarin slechts
door volwassenen, door ouderen wier denk
vermogen is blijven stilstaan of geheel uit
geschakeld werd. of. die eenvoudig kwaad
willend zijn. gehinderd wordt.
De Nedcrlandsche Jeugd zelf is voor zoover
zij niet onder zekere invoeden staat, niet
tégen den Jeugdstorm Integendeel men be
hoeft maar eens langs den weg te zien, als
de Jeugdstorm marcheert, naar de glinste
rende oogen van hen die er bulten blijven
moeten. De Nedcrlandsche jeugd met haar
ontvankelijk gemoed, en nog niet vast ge
vormde opvattingen voor de dingen der ge
meenschap. koestert in werkelijkheid een
brandend verlangen, om het voorbeeld van
deze flinke jongens en meisjes te kunnen
volgen, als ze zingend achter hun wapperende
vlaggen marcheeren. Men denke zich de
tegenstelling eens in. men overwege slechts
wat Amerika en Engeland ons aan import
willen brengen en het zal volkomen begrij
pelijk zijn. dat de Jeugd al direct aanvoelt
waar het goede schuilt, wat de ecnlg goede
weg Is.
Nog onlangs deelde Max Blokzijl %nede hoe
hij honderden brieven ontvangen had van
jongeren die wel graag bij den Jeugdstorm
wilden, maar zich den weg door ouderen af
gesneden zagen. „Geef ons den Jeugdstorm
Wanneer wordt de jeugdstorm toch eindelijk
verplicht gesteld vroegen zij.
De Jeugdstorm, gelouterd in den strijd. In
den Jeugdstorm wordt de liefde voor het
vaderland op waarachtige wijze beleefd en
het ware oranje-ideaal beleden. Wij lezen
daaromtrent in het kader-vormlngsblad van
den Jeugdstorm „Ook in^het uniform licht
het oranje op, gelijk het oplicht uit de blad
zijden onzer historie, waarvan wij de nieuwe
dragers willen zijn. Zonder Willem van
Oranje is onze natie niet denkbaar, zonder
dat oranje zal ook de jeugdstorm niet denk
baar zijn. Wij voeren het Oranje met ons
mede, ook nu we voor de poorten staan van
een nieuwen tijd. Dien tijd zullen we moeten
scheppen, met onze eigen krachten. Ook ons
ionge Nederland is niet denkbaar zonder
oranje als grondlegger van onze natie en
zoo blijft dat Oranje voor ons de zichtbare
gelofte, dat we in trouw en offervaardigheid
niet de minderen willen zijn, die drie eeuwen
voor ons leefden. Aan de grootste Oranje zijn
wij eeuwig verplicht dit schoone vaderland
niet verder te doen verzinken maar het op
te beuren door onze jonge kracht en het te
leiden op nieuwe wegen van -glorie en roem."
Voor hun ideaal aanvaarden deze jongens
en meisjes spot, mishandeling, geniepigheden
en zelfs ten acnterstelling op school. Zij toe
nen zich daarmede volkomen waard het ver
langen, dat zoovelen voor wie het onbereik
baar bleef naar hun Jeugdstorm koesteren.
Het is een rein, een schoon ideaal. Uit deze
ionge menschen zullen eens de pioniers
groeien, die voor het Nederlandsehe volk in
het nieuwe Europa een eervolle plaats ver
overen: want zij zijn, zooals wij in don aan
vang reeds vaststelden: de stoottroep der toe
komst!
Bepaalde geneesmiddelen
alleen op recept.
Door de in de Staatscourant van 21 Septem
ber bekend gemaakte wijziging van de
Geneesmiddelenbeschikking 1939 no. 1. heeft
de directeur van het Rijksbureau voor genees-
en verbandmiddelen de bevoegdheid gekregen
te bepalen, dat een aantal geneesmiddelen
slechts op recept zal mogen worden verkocht,
Deze geneesmiddelen zijn insuline, jodium en
jodiumverbindingen. theobromine en de zou
ten daarvan, theophyline en de zouten daar
van, coffeine en de zouten daarvan, alle zgn
chemo th'erapeutica ook die. welke onder
merknamen worden verkocht, alle zgn.
wek-aminen" (die onder merknamen worden
•erhandeld inbegrepen), liquor cresoli sapo-
natus, levertraan en eau de cologne De ge
neeskundige hoofd inspecteur voor de volks
gezondheid heeft aan de artsen reeds aanwij
zingen gegeven ten aanzien van het uitgeven
van recepten voor lever;.aan en voor insu
line. Deze aanwijzingen blijven onveranderd
geldig.
Diefstallen bij de
Ned. Spoorwegen.
Er zal strenger worden opgetreden.
„Ik krijg tegenwoordig zooveel klachten
van diefstallen lyi de spoorwegen", dat ik
ten aanzien van deze misdrijven een ande
ren maatstaf zal gaan aanleggen, zooals
dat destijds ook bij de rijwieldiefstallen is
gebeurd. Een groot deel van de goederen,
welke via de spoorwegen worden verzon
den, bereiken nimmer de plaats van be
stemming en deze toestand wordt voor do
bevolking onhoudbaar.
Om dus toekomstige dieven van spoor-
wegdiefstallen af te schrikken, vraag ik
tegen deze verdachten, die nota bene be
noorden tot het personeel van de spoor
wegen, resp. straffen van een jaar en een
j3ar en maanden, terwijl ik vroeger
misdrijven strafte met den eisch van
slechts enkele maanden, aldus de officier
van justitie te Utrecht in zijn requisitoir
in de zaak tegen den 32-jarigen arbeider
i - en den 23-jarigen spoorweg-
beambte H. van W., beiden uit Amersfoort,
/.ij nebben zich in den nacht van 4 op 5
Augustus schuldig gemaakt aan diefstal van
vuf pakken tabak, afkomstig van een ta
baksfirma en bestemd voor eenige gros
siers. De beide verdachten, die o.m. waren
belast met het overladen van deze pakken,
hadden de tabak uit een verzegelden spoor
wegwagon gestolen en voor hoogen prijs
van de hand gedaan.
En een jaar gevangenisstraf eischte de
officier van justitie in de volgende zaak
'egen den 35-jar;gen koopman A. P J. J.
uit Arnhem die zich schuldig had gemaakt
aan het wegnemen van een koffer, welke
een oogenblik onbeheerd stond op het
tweede perron van het centraal station te
utrecht. Daar bij dezen verdachte, die op
heeterdaad was betrapt, thuis ook nog twee
koffers en een kist werden gevonden, waar
van verd. de herkomst niet kon opgeven,
werd vermoed, dat men hier te doen had
met een geroutineerden kofferdief.
Uitspraak over 14 dagen.
Verplichte tariefsopgave van
lijn- en bodediensten.
7-oonls reeds eerder werd bekend gemaakt
zullen op korten termijn tarieven voor het
vervoer van goederen met lijn- en bodedien
sten worden vastgesteld. In verband hiermede
heeft de secretaris-generaal van het depar
tement van waterstaat aan de vakgroep goe
derenvervoer van de bedrijfsgroeo wegver
voer machtiging verleend, om door middel van
vastgestelde formulieren van de exploitan
ten van deze lijn- en bodediensten verplich
te opgave van de benoodigde gegevens te
verlangen. Deze verplichte opgave geldt voor
alle ondernemers van lijn- tyi bodediensten,
onverschillig of zij deze diensten uitvoeren
met auto's, paardenwagens. bakfietsen, dan
wel met handwagens
De vakgroep heeft qaar de haar bekende
adressen inmiddels reeds de betreffende for
mulieren verzonden. Ondernemers, die nog
geen formulieren mochten hebben ontvangen,
zijn verplicht dezen onverwijld aan tc vragen
bij de vakgroep gotderenvervocr. Groot Her-
toginnelaan 16, te 's-Gravenhage (telefoon:
390010).
