Haarlemsche Courant
Nieuwe vorderingen in
den Kaukasus.
Japansche vlootstrijdkrachten op den
Atlantischen Oceaan.
287e Jaargang No. 226
Abonnement p. week 0,25, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummer» 6 cent Advertentiën 3—13
m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent Réclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie S—15 m-m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Dltr.i Grafische BedrUven Damlate.
OTnd. Soofdredacteuri J. V. BAUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
VerschUni dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Vrijdag 25 September 1942
Bureaux Haarlem: Groote Uoutstraat #3, BUksntoor: Soenda»
plein 37. Tel. Directie 130S2, Hoofdredactlo 15054. Redactie 10600,
Administratie 10724, 14325, 8oondapleln 12230. Postgiro 1349SS.
Dlrcctlo PH. A. MEES - P. W. PEEKEBOOM.
op
Duitsche luchtaanvallen op Toeapse. Bij Rzjef in 8 weken
2300 vijandelijke tanks vernield. Verbitterde strijd in de
huizen van Stalingrad duurt voort.
Doelen in graafschap
York getroffen.
Weer alarm in Gibraltar.
Het opperbevel der Duitsche weermaeh
maakt bekend:
In het Noordwestelijk deel van den
Kaukasus heeft infanterie, doeltreffend
gesteund door artillerie en lucht wapen, na
het overwinnen van taaien vijandeliiken
tegenstand verscheidene domineerendr
bergruggen bestormd. Het luchtwaper
heeft bovendien felle bomaanvallen gerichl
op de haven van Toeapse. Daarbij is
een vrij groot vrachtschip in brand gewor
pen en in de kustwateren een tweede koop
vaarder, benevens een bewakingschip be
schadigd.
Aan den T e r e k werd in harden strijc
de stad Prisjibskaja ingenorrten.
In Stalingrad duren de verbitter
de gevechten in- de huizen voort. Bij
den afweer van sterke ontlastingsaan-
vallen uit het Noorden zijn~34 Sow jet
tanks vernield. De ravitailleering van
den vijand op de spoorlijnen ten Oos
ten en Westen van de beneden Wolga
en benzineopslagplaatsen bij Sara-
tof zijn door het luchtwapen opnieuw
zwaar gebombardeerd.
Ten Noordwesten van Woronesj zijn
nieuwe vijandelijke aanvallen mislukt.
In den centralen frontsector zijn eigen
aanvalsondernemingen met succes verloo-
pen. Tegenaanvallen van dën "vijand bij
Rzjef werden afgeslagen.
In den Noordelijken sector van het front
behaalde een eigen aanval ten Zuiden van
het Ladogameer ondanks hardnekki-
gen vijandelijken tegenstand en vergeef-
sche tegenaanvallen verdere terreinwinst.
Aan'het Oostelijk front zijn Woensdag
62 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Twee eigen vliegtuigen worden vermist.
Britsche vliegtuigen hebben Woensdag
nacht brisant- en brandbommen geworpen
op eenige plaatsen in het Noordduitsche en
Deensehe kustgebied. De bevolking leeè
verliezen. Tien Britsche bommenwerpers
werden neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 23 op 24 September voor
den oorlog belangrijke doelen in het graaf
schap York in midden Engeland gebom
bardeerd.
Zooals in een extra-bericht bekend
gemaakt is. hebben tusschen Spitsbergen
en IJsland Duitsche duikbooten een con-
vooi aangevallen dat van Sowjet-havens
naar Britsche en Amerikaansché terug
keerde en uit meer bewakingsvaartuigen
dan transportschepen bestond. In hevige
dagenlange gevechten met de bijzondere
krachtige bewaking brachten onze duik
booten 3 torpedojagers, een hulpkruiser en
5 transportschepen met een gezamenliiker
inhoud van 50.000 brt. tot zinken. Twee
andere schepen werden door torpedotref
fers zwaar beschadigd.
Op den Atlantischen Oceaan, voor
Afrika en in de Carabische Zee brachten
andere duikbooten uit convooien en bi;
den strijd tegen afzonderlijk varende sche
pen 13 vijandelijke koopvaardijschepen met
een gezamenliiken inhoud van 75.000 brt
alsmede een korvet tot zinken. Een andei
schip werd door torpedotreffers bescha
digd.
Hierdoor heeft de 'vijandelijke scheep
vaart in de laatste vier dagen qpnieuw 19
schepen met een gezamenlijken inhoud van
125.000 brt. en bovendien 3 torpedojagers
en een korvet verloren.
Rzjef.
Van militaire /zijde wordt gemeld:
Twee maanden lang al probeeren de
bolsjewieken bij Rzjef in massa-aan
vallen een doorbraak door de Duitsche
stellingen te forceeren. In deze gevech
ten zijn 35 bolsjewistische tankbrigades
met 2500 vechtauto's van alle afmetin
gen uiteengedreven of vernietigd. Al
leen in dezen sector reeds heeft de
Duitsche afweer de laatste acht weken
2300 tanks kapot geschoten, ten deele
in verbitterde gevechten op den korten
afstand.
Het bëleg van Stalingrad.
Naar door een Duitsch persbureau ter in
formatie wordt medegedeeld, karakteriseerde
men Donderdagavond in Duitsche militaire
kringen den toestand van het oogenblik in
Stalingrad als volgt:
„Al spreken wij dan ook niet over den
aanstaanden val van Stalingrad, toch kan
men wel aannemen, dat de kracht van den
tegenstander als gevolg van de "aanzienlijke
vorderingen der Duitsche troepen is ver
zwakt.
Men betoogt, dat de Duitsche aanval op
de stad in geenen deele eenigszins tot staan
Britsche spionnage in Finland
via Zweden.
Het Finsche blad „Kauppalehti" houdt zich
bezig met de Engelsche spionnage in Finland,
die er volgens het blad naar streeft met ge
bruikmaking van de vroegere goede betrek
kingen tusschen Finland en Engeland op alle
mogelijke wijzen elke denkbare hulp te ver-
leenen aan de Sowjet-Unie.
Het blad schrijft, dat juist uit deze spion
nage het ware gezicht van Engeland blijkt
Van alle wégen, vooral ook via het neutrale
Zweden, wordt zorgvuldig geprofiteeerd. Elk
gerucht, en elke onbenullige mededeeling. die
op eenigerlei wijze tegen den vijand kan
worden uitgebuit, wordt door de agenten het
veiligst doorgezonden via Zweden. Niet voor
niets is het apparaat van 't Engelsche gezant
schap te Stockholm dusdanig uitgebreid, dat
het iederq andere buitenlandsche vertegen
woordiging verre overtreft.
De plicht jegens de zonen van Finland, die
aan het front strijden, gebiedt de strengste
waakzaamheid tegenover de vijandelijke
ipionnage.
Volgens het Zweedsche blad Afton Tidnin-
gen is Donderdag een Zweedsche staatsbur
ger. de handelsreiziger Lars Mauritz Waro-
dell, in hechtenis genomen. Hij bekende het
Sowjet-gezantschap te Stockholm te hebben
bezocht om inlichtingen te verstrekken over
de militaire toestanden in Finland, waarvan
M) als vrijwilliger in Finland kennis had ge
kregen.
gekomen is, maar hij blijft vorderen volgens
de plannen.
Terwijl de bolsjewieken bij Stalingrad
al wat zij maar bezitten in den strijd wer
pen, zonder acht te slaan op dé verliezen,
heeft de Duitsche aanvoering een groote
bestorming, die geen rekening hield met de
offers, opzettelijk vermeden. Zij geeft ce
voorkeur aan stelselmatig optreden, al moet
daarbii dan ook het Duitsche volk en de
wereld nog wat wachten op het groote suc-
cesbericht van Stalingrad.
Aanval op convooi mislukt
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
Bedrijvigheid van artillerie en herken
ningselementen aan het Egyptische front
in de Middellandsche Zee zijn tijdens een
aanval, waartoe pogingen waren onder
nomen door vijandelijke torpedovliegtui
gen, op een van onze convooien, dat onge
deerd zijn route vervolgde, twee toestellen
■n- zee neergeschoten door het afweer
geschut van het escorte. Duitsche jagers
nebben 2 Spitfires neergeschoten, eer
boven Malta en een boven Kreta. Vijande
lijke vliegtuigen hebben Woensdagavond
mitrailleurvuur gericht op de stad Trapan:
het eiland Colombaia. Er viel één doode
en er waren 9 gewonden. Eenige bommen
werden geworpen op den weg van Gela
naar Licata. Bij Porto Empedocle is eer
Britsch toestel, getroffen door afweer
geschut, brandend neergevallen.
In Gibraltar heerschte Donderdag een
alarmstemming in verband met de aanwe
zigheid van vijandelijke duikbooten in de
straat. In de haven werd het waarscha-
wiftgssignaal gegeven. Talrijke motortor-
pee obooten, duikbooten en vliegtuigen zoe
ken de wateren van Gibraltar af, tot dus
verre zonder succes.
Officieele verklaring der
Finseke regeering.
Dementi inzake vredesgeruchten.
Gisteravond is de volgende officieel t
verklaring _te Helsinki uitgegeven:
„Daar in het buitenland omtrent de
richting der Finsche buitenlandsche politiek
misleidende geruchten in omloop zijn
waarin naar zekere uitlatingen van het
Finsche gezantschap in Washington wordt
verwezen, heeft het Finsche persbureau
van bevoegde zijde het volgende vernomen:
„Omdat, in de pers der Ver. Staten den
laatsten tijd onjuiste mededeelingen over
de toestanden in Finland verschenen zijn,
vooral wat de levensmiddelenpositie aan
gaat, heeft het Finsche gezantschap ir
Washington aan het eind van de vorige
week de Amerikaansche persvertegenwoor
digers uitgenoodigd tot een biieenkomst
waar op grond van de uit Finland ont
vangen mededeelingen over de werkelijke
verhoudingen en de levensmiddelenpos it if
van ons land verklaringen werden afge
legd en schriftelijke mededeelingen werde
verstrekt over den toestand in Finland er
de Finsche kwestie in het algemeen. Hier
bij werden de onveranderde richtlijnen dei
buitenlandsche politiek van de Finsche
regeering naar voren gebracht, zooals die
bij verschillende gelegenheden door leiden
de Finsche staatslieden zijn vastgelegd
Van het bij die gelegenheid verstrekte uit
gebreide materiaal schijnt bij de openbare
meening in hoofdzaak slechts dat deel aan
dacht te hebben getrokken, dat betrekking
had op de kwesties van buitenlandsche
politiek: Dit materiaal is bovendien voora!
buiten de V.S. als basis voor misleidende
conclusies gébruikt. Van zekere zijde zij
in pers en radiouitzendingen verklaringer
afgelegd, volgens welke ons gezantschap ir
Washington had medegedeeld, dat Finlanc
naar een afzonderlijken vrede met de Sow
jet-Unie streeft. Onder verwijzing naar df
onveranderde politiek van Finland kar
dienaangaande worden verklaard, dat al
dergelijke verklaringen en conclusies on
juist en ongegrond zijn".
De Turksche betrekkingen met
bet buitenland.
De onder leiding van admiraal Nomoera
en schout bij nacht Abe staande Japansche
marine-delegatie, die eenige dagen in Turkije
heeft vertoefd, is Woensdag uit Istanboel
vertrokken om zich via Boekarest en Boeda
pest naar Duitschland te begeven.
Naar de Turksche bladen melden, zal zich
de volgende week een Turksche persdelegatie
per vliegtuig naar de Ver. Staten begeven.
Het programma omvat de bezichtiging van
militaire inrichtingen en van fabrieken, die
voor de oorlogsvoering werken. Na een ver
blijf vanongeveer een maand in de V. S
zullen de Turksche journalisten op de terug
reis nog een week lang in Egypte vertoeven.
Strenger toezicht op
emigranten in Zwitserland.
In den Zwitserschen Nationalen Raad heeft
Bondsraad von Steiger als chef van het mi
nisterie van justitie en politie de door ver
schillende afgevaardigden verzochte verkla
ringen over het emigrantenvraagstuk afge
legd. Hij verklaarde, dat tot voor enkele
maanden de handhaving van de voorschrif
ten niet zoo streng is geweest. Thans heeft
de Bondsraad echter aanwijzingen verstrekt,
volgens welke het asylrecht als recht van den
Staat wordt gehandhaafd, doch waardoor ook
de strijd wordt aangebonden met het bin
nensmokkelen van emigranten.
Op het oogenblik bevinden zich 9600 emi
granten in Zwitserland. De vreemdelingen,
die op illegale wijze het land zijn binnen
gekomen, zijn in verzamelkampen onder
gebracht en verplicht te werken.
Bevelhebber van Ecuadors
luchtmacht in arrest.
Volgens een belicht uif Quito heeft de re
geering van Ecuador bevel gegeven den
opperbevelhebber van de luchtmacht, kolonel
Jorge Paez. te arresteeren. Jorge Paez wordt
er van beschuldigd op zijn reis naar de Ver.
Staten, waar hij voor rekening van het leger
vliegtuigmateriaal zou koopen, een groot be
drag aan geld verduisterd te hebben.
GROOTE RUIMTE OP DE ZWITSERSCHE
GELDMARKT.
Een bewijs voor de groote ruimte op de
Zwitsersche geldmarkt vormt het resultaat
van de leening van het kanton Bern. De
emissie van 29 millioen frs. 3 yA pCt. obli-
gatiën werd een volledig succes. Er moest
een aanzienlijke reductie bij de toewijzin
gen worden toegepast.
Duitsche emancipatie op
olie gebied.
Aardolie, gewonnen uit zand.
(DaD) Duitschland heeft zijn aardolie
productie tijdens de laatste 10 jaren belang
rijk kunnen uitbreiden. Het in 1935 opgestelde
„Rijksboorprogramma" heeft er toe bijgedra
gen, dat reeds een groot aantal belangrijke
oliebronnen kon worden productief gemaakt.
Onder deze nieuwe oliegebieden nemen en
kele een bijzondere plaats in, en wel door
het feit, dat op deze plaatsen de olie uit ge
wone mijnputten gewonnen wordt. In deze
mijnputten wordt oliehoudend zand gedolven,
waaraan door wasschen aardolie onttrokken
wordt. Dit proces wordt langzamerhand ook
in andere oliegebieden ingevoerd. Slechts
20 pet. van de Duitsche aardolie wordt door
boringen gewonnen.
De aardolie-industrie vereischt natuurlijk
speciaal geschoolde vakarbeiders, waarvan het
aantal in Duitschland nog betrekkelijk gering
is. Deze vakarbeiders worden in speciale
werkplaatsen opgeleid door bijzonder vak
kundig personeel. In deze werkplaatsen wor
den de voor boringen en delven benoodigde
werktuigen door de arbeiders zelf vervaar
digd. Een van de bekendste Duitsche scholen
voor toekomstige boormeesters werd enkele,
iaren geleden in Celle bij Hannover opgericht
Duitsche boormeesters werden sinds langen
tijd ook door het buitenland gezocht, vooral
in Roemenië. Iran en later ook in de V. S.
Door de intensiveering van de aardoliepro
ductie in Duitschland zijn voor deze vak
arbeiders nieuwe arbeidsterreinen gevonden.
Afrijd op Madagascar duurt nog
steeds voort.
Over de gevechten op Madagascar is te!
Vichy 't volgende communiqué uitgegeven:
De heroieke strijd op Madagascar wordt
voortgezet. Tananarive is den 23en Sep
tember om 17 uur door de Britten bezet.
De inneming der hoofdstad door den vijand
na 14 dagen ongelijken strijd sluit de eerste
etappe van den tegenstand af. Ondanks den
val'van Tananarive bereiden onze troepen
zich er op voor den tweeden sector van
het eiland met dezelfde heldhaftige zelf
verloochening te verdedigen.
Spanje en Portugal.
Tusschen den Portugeeschen en den
Spaanschen minister van buitenlandsche
zaken zijn naar aanleiding van de Spaan-
sche regeeringsverklaring telegrammen ge
wisseld.
Salazar richtte tot generaal Graaf Jor-
dana het volgende telegram: „Ik wil niet
nalaten u van den aangenamen indruk op
de hoogte te stellen, dien de officieele ver
klaring van den Spaanschen ministerraad
bij de Portugeesche regeering en het Por-
tugeesche volk heeft gemaakt.
Het antwoord van den Spaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken is in ge-
ij ken zin vervat.
m
De Europeesche Jeugdspeleji
in Milaan.
De reis en ontvangst van den
Nat. Jeugdstorm.
De vice-commandant van de Italiaan
sche jeugdbeweging heeft Woensdag j.l.
vertegenwoordigers van de buitenlandsche
en Italiaansche pers ontvangen, die in Mi
laan zijn samengekomen om de Europeesche
jeugdsportfeesten bij te wonen. De cnef'van
'het bureau perszaken zette de beteekenis
uiteen van de komende manifestaties, die
gezien moeten worden in het sportieve
kader en bovendien politiek de zeer belang
rijke phases kenmerken in de Europeesche
jeugdbeweging. Na de bijeenkomsten in
Florence en Weenen is de nieuwe jeugd
van Europa des te meer verzekerd van haar
onwrikbaren wil te marcheeren op den
goeden weg van de ware gerechtigheid en
grootheid, die Mussolini het eerst aan de
wereld heeft getoond.
Delegaties van de verschillende buiten
landsche deelnemers en hun leiders hebben
vervolgens met hun nationale vlaggen een
bezoek gebracht aan het monument van
den onbekenden soldaat en een krans neer
gelegd bij het monument voor de gevalle
nen tijdens de revolutie.
Zooals te begrijpen is, hebben de jongens
en meisjes van den Nationalen Jeugdstorm
op hun reis naar Italië, waar zij Nederland
zullen vertegenwoordigen bij de Europee
sche jeugdsportspelen, onvergetelijke in
drukken opgedaan. Hierdoor werd de ver
moeidheid der lange reis haast niet gevoeld
of in ieder geval weer gauw vergeten. Met
veel interesse werd de reis langs de Rijn
gevolgd, waarna dé schoone Alpen werden
bewonderd. Bij aankomst in Milaan was de
stemming dan ook uitstekend en hier wacht
te den deelnemers een welverdiende en
goede nachtrust. De Nederlanders waren
een van de eerste ploegen, die in het zon
nige Zuiden aankwamen. Het comité der
Gioventu Italiana del Littorio (G.I.L.) nam
direct de zorgen voor de jongens en meisjes
op zich, zoodat het hun aan niets ontbrak.
Zoo werderï in Milaan de Italiaansche ten-:
niskampioenschappen bijgewoond en de
pers had gelegenheid een voorstelling van
de G.I.L.jeugd in een theater gade te
slaan.
In de eerstvolgende dagen zal nu het
groote programma der zomerspelen wor-
dery afgewerkt. De Nederlandsche ploeg is
vol vertrouwen, doch vrij van overdreven
optimisme.
Woensdagochtend zijn de eeregasten uit
Weenen aangekomen onder leiding van den
heer Van Geelkerken.
V. S. GEBRUIKEN ZILVER IN PLAATS
VAN TIN EN KOPER.
Van 1 October a.s. af zal in de V. S. het
gebruik van zilver voor uurwerken, juwe
lierswerkzaamheden. lijsten, muziekinstru
menten, enz. verboden zijn. daar zilver steeds
meer gebruikt moet worden ter vervanging
-an tin en koper.
NIEUWE HONGAARSCHE MINISTER
VAN OORLOG.
Het Hongaarsche telegraafagentschap meldt,
dat de minister van oorlog, generaal Bartha.
op eigen wensch is afgetreden. Zijn opvolger
is de gepensionneerde generaal Nagy, die
Donderdagochtend den eed heeft afgelegd in
handen van den Rijksbestuurder en in tegen
woordigheid van den minister-president,
KORT NIEUWS
Krachtens een beschikking van den
commissaris voor de jodenkwestie in Bul
garije moeten alle joden de jodenster
dragen.
De gevechten om Stalingrad. Infanterie in stormaanval op Stalingrad. Ieder huis Is
een vesting. (P.K. Seiboldt P.B.Z.-R-P.H. c)
Gemeenschappelijk optreden der vloten van
de As en Japan.
heeft het volgende sensationeele
Het Japansche Keizerlijke hoofdkwartier
communiqué uitgegeven
Een deel van de Japansche vlootstrijdkrachten heeft den Atlantischen Oceaan
bereikt en neemt thans deel aan de strategische operaties in nauwe samenwerking
met de vlootstrijdkrachten van de As. Gerfield wordt, dat een Japansche duikboot,
die op den Atlantischen Oceaan opereert, onlangs een bezoek heeft gebracht aan een
Duitsche vlootbasis en vervolgens weer naar de strategische wateren is vertrokken.
In het communiqué wordt er de nadruk op gelegd, dat deze operaties van de
Japansche vloot op den Atlantischen Oceaan tezamen met de Duitsche vloot, hetgeen
parallel gaat met de Duitsche vlootoperaties op den Indischèn Oceaan, van zeer
groote beteekenis zijn, aangezien zulks duidt op 'een gemeenschappelijk optreden van
de Japansche vloot en de vloot van de Asmogendheden tegen de vijanden van de
Spilmogendheden.
Amerika „leent" Engeland
zeelieden.
Naar uit Londen wordt gemeld, maakt
de „Economist" melding van het feit, dat
het tekort aan bekwame zeelieden lang
zamerhand- dergelijke vormen heeft aan
genomen, dat de Vereenigde Staten steeds
meer gedwongen worden om zeelieden
ten behoeve van de Britsche scheepvaart
ter beschikking te stellen.^ Dit geschiedt
dan in het kader van de leen- en pacht
wet. Deze beschikbaarstelling van zee
lieden heeft reeds een grooten omvang
bereikt.
Deze maand vijf slagen tegen
Geallieerde convooien.
Van militaire zijde wordt verklaard, dat
voor de vijfde maal in deze maand een
Geallieerd convooi is aangevallen door Duit
sche duikbooten en, gedeeltelijk in samen
werking met de Duitsche luchtmacht, voor
het grootste "deel vernield Het laatste con
vooi, dat van Sovjet-havens terugkeerde,
Verd on ongekende wijze door oorlogs
schepen Deschermd. Een der drie vernie
tigde torpedojagers behoorde tot de z.g.
Staemme-klasse. Dit zijn de sterkste En
gelsche jagers, die een waterverplaatsing
van 2400 ton1- en een snelheid van, 37 zee
mijlen hebben. Van deze voor den con-
vooidienst zpo gewichtige categorie gingen
in September reeds tien schepen verloren.
Het Amerikaansche tijdschrift Life
schrijft over den slag op den Atlantischen
Oceaan, dat de Britsche minister van pro
ductie, Oliver Lyttelton, weliswaar ver
klaard heeft, dat de duikbootcrisis over
wonnen is, maar dit klinkt weinig, over
tuigend, daar de bewjnd^man vergeten
heeft mee te deelen hoe hij aan dit opti
misme komt.
Lyttelton kan blijkbaar niet zeggen,
aarom volgens hem den laatsten tijd min
der schepen tot zinken zijn gebracht. Mocht
hij evenwel gelooven, dat dit op het Ame
rikaansche convooistelsel berust, dan is hij
verkeerd ingelicht.
Volgens genoemd blad gaan namelijk aan
de Amerikaansche zijde van den Atlanti
schen Oceaan nog eens zooveel schepen als
voorheen verloren.
Het convooistelsel heeft bijna niet bijge
dragen tot verbetering van den toestand,
integendeel, de tonnageschaarschte wordt
voor de Ver. Staten nog gevoeliger, daar
convooien de scheepstransporten aanmer
kelijk vertragen.
Amerikaansche ambassadeur
bij Saradzjogloe.
De Amerikaansche ambassadeur in An
kara, Steinhardt, is Donderdag door minis
ter-president Saradjoglie in tegenwoordig
heid van den zieken minister van buiten
landsche zaken, Menemenjogloe ontvangen.
Het onderhoud had betrekking op het a.s.
vertrek van den ambassadeur, die Zater
dag uit Ankara naar Egypte zal vertrekken
en zich vandaar uit naar de Ver. Staten zal
begeven. Deze reis werd onmiddellijk na
het mislukken van de missie van Willkie in
Istanboel aangekondigd.
Samenwerking tusschen
Argentinië en Bolivia.
Het Argentijnsche ministerie van buiten
landsche zaken heeft een officieel commu
niqué verstrekt over het resultaat van de
ontmoeting tusschen president Castillo en
ren Boliviaanschen president Penaranda.
Beide regeeringen zijn bereid tot nauwe sa
menwerking op ieder gebied.
Zoo is o.a. overwogen om de Argentijn
sche koopvaardijvloot ook voor den Bolivi
aanschen buitenlandschen handel te gebrui
ken. De overeenkomsten komen overeen
met het algemeene plan van samenwerking,
dat de Argentijnsche regeering op alle na-
buurstaten wil toepassen.
Slachtoffers vap Engelschen
luchtaanval.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag hebben Britsche vliegers door het luk
raak uitwerpen van eenige brisant- en
brandbommen in een Jcleine plaats in het
Noorden des lands min of meer zware
schade aangericht aan huizen. De burger
bevolking had door dezen zinneloozen aan
val vijf dooden en een aantal zwaar-, resp.
lichtgewonden. Een persoon wordt nog
vermist.
SPORTMAN MOET GEHEEL
AMATEUR ZIJN.
Naar wij vernemen is een bepaling te ver
wachten, dat sportsmen volkomen amateur
moeten zijn. Indien hij in de eene tak van
sport geld verdient, dan mag hij als amateur
niet meer aan andere takken van sport deel
nemen. Dit beteekent, dat b.v. een voetballer
niet meer mag deelnemen aan wedstrijden
op de schaats, waarvoor geldprijzen beschik
baar worden gesteld.
De IS eg us onder Britsche
controle.
Sedert Haile Selassie, de „koning der
koningen", op den troon in Addis Abeba
hersteld werd is het lot van Abessinië
eenigszins in het duister gehuld. Thans
heeft echter Miss Pankhurst, die zich reeds
langen tijd met propaganda voor den negus
bezig houdt, een artikel over den toestand
in Abessinië in het te Londen verschijnende
tijdschrift World News gepubliceerd.
Tijdens de lange onderhandelingen Voor
het in het voorjaar van 1942 gesloten ver
drag werd van Engelsche zijde het Abes-
sijnsche leger ontwapend en ontbonden om
pressie uit te oefenen. Art. 4 van dit ver
drag bevat ondanks andersluidende verkla
ringen der Engelsche regeering, de bepa
ling, dat de negus op financieel gebied
slechts in nauwe samenwerking met zijn
Britsche adviseurs mag handelen. Ook het
geheele verkeer is onder hun contróle ge
steld. Deze feiten ontlokken Miss Pankhurst'
de verzuchting, dat zelfs Iran van de ge-!
alüeerden een betere behandeling onder
vindt dan de bondgenoot Abessinië. De
negus heeft verder eenige gebieden van
zijn land geheel aan Engeland moeten af
staan. Het ten zuiden van Britsch Somali-
land gelegen Ogaden is bij deze kolonie ge
voegd. Vqlgens de Giornale d'Italia heeft.
Harrar dit lot gedeeld. De uitdrukkelijke
wensch van den negus om het tijdelijk ka
rakter van deze bezetting in een proclama
tie tot uitdrukking te brengen, werd dooi
de Engelschen van de hand gewezen. Ook
de haven Zoila in de nabijheid van Dzji-
boeti werd ondanks een in 1935 door Eden
gedane belofte niet afgestaan.
Gayda verbindt aan deze onthullingen uit
Engelsche bron een commentaar over de
Engelsche politiek, die plechtig ve/kondigde
beginselen met voeten treedt. Misschien zal
het voorbeeld van Abessinië voor andere
slachtoffers van Engeland nog als waar
schuwing dienen. Italië wordt door deze
gebeurtenissen slechts versterkt in de zeker
heid, dat het imperium na den vrede ir.
..een volgens geografische, ethnografischc
en economische overwegingen afgeronde»
vorm-' aan Italië zal terugkomen.
Vermaning tot Amerikaansche
scheepsbouivarbeiders
Onrust te Detroit.
„Wanneer wij zoo doorgaan, verliezen wij
den oorlog", aldus de plaatsvervangende mi
nister van marine der V.S. Ralph Bard op
een bijeenkomst van de vakvereeniging van
de scheepsbouwarbeiders, welke aangesloten
is bij de C.I.O.
In zijn verklaringen waarschuwde hij
voorts de Amerikaansche bevolking met
harde woorden voor een groot vertrouwen
en zelfgenoegzaamheid.
In den laatsten tijd hebben Roosevelt en
andere leden van de regeering weliswaar
gewaarschuwd voor zelfgenoegzaamheid en
een al te groot optimisme, doch talrijke
Amerikanen hebben deze waarschuwingen
beschouwd als gepraat met het doel om de
krachtsinspanningen voor den oorlog te
vergrooten.
Uit Detroit, op drie na de grootste stad
der Ver. Staten, het symbool en de zetel van
de Amerikaansche bewapeningsindustrie,
worden, zoo meldt het Amerikaansche tijd
schrift Life berichten ontvangen, die „ieder
een doen huiveren". Stakingen en alle mo
gelijke werkverzuim, zeer slechte plannen,
gebrek aan grondstoffen, zenuwachtige werk
lieden en een slecht optreden van de vak-
vereenigingsmenschen hebben nl. tot een
aanzienlijke daling van de bewapeningspro
ductie in Detroit geleid.
In de Fordfabrieken worden ongeacht den
oorlog de vroegere conflicten tusschen ge
organiseerde en ongeorganiseerde arbeiders
voortgezet.
Ten slotte verklaart het blad Time, dat
ook in vele andere bewapefiingsbedrijven
de productie onbevredigend i<# hetgeen
voornamelijk veroorzaakt wordt door de
egoistische houding van de arbeiders. Vele
werklieden nl. denken in het geheel over
den oorlog als zoodanig na, doch zien in
den oorlog uitsluitend betere verdiens'c-
mogelijkheden.
WAT DOE JE ER MEE?
Bs. Een scherpzinnig lezer vraagt ons
naar aanleiding van het hoofdartikel, waarin
wij Anti's vergeleken hebben met stilstaande
klokken, „wat doe je er mee De bedoeling
van deze vraag ls kennelijk, maar wij willen
de beantwoording cr van, ondanks de naam
loosheid van den steller, niet uit den weg
gaan, want ook onze bedoeling is in dat op
zicht „kennelijk".
Stilstaande klokken, die niet meer op gang
tc krijgen zijn. wat doe je er mee Wel, we
zouden kunnen beginnen met de vraag eenigs
zins te wijzigen, door te zeggen wat doe
je cr aan In de allereerste plaats gaat het
soort hinayader, dat graag knutselt, probee
ren of hif ze misschien zelf weer op gang
krijgen kan. door 'n stukje karton onder de
pootjes te plaatsen, hij zoekt een andere
plaats, brengt met eindeloos geduld de slin
ger telkens weer op gang en als het dan toch
niet gaat. nou. dan moet de klokkenmaker cr
aan le pas komen.
Het kan echter gebeuren (en meestal ge
beurt het ook), dat dergelijke klokken voor
eerst niet tc repareeren zijn, door geen tien
klokkenmakers en dan staat men weer voor
"n andere beslissing. Als een loopende klok
ter plaatse onmisbaar is, dan schaffen we
ons doodeenvoudig een andere klok aan, het
geen in dezen tijd wel eens zijn bezwaren
met zich mee kan brengen; gaat het niet
anders, dan nemen we wat we krijgen kun
nen, dan Is het er ons, als practische men-
schen, alleen om te doen dat we in elk geval
'n klok hebben. Is een klok in de gegeven
omstandigheden niet onmisbaar, dan kan het
gebeuren, dat wij haar doodeenvoudig weg
nemen, of misschien ook op grond van aller
lei overwegingen maar laten staan waar ze
altijd gestaan heeft nuttigheidsargumenten
*ijn dan echter ten eenenmale uitgesloten,
►eze laatste reden nu zal oorzaak zijn, dat
wij, wanneer nó den oorlog, als moedwillig
stilstaande klokken een euvel vormen, dat
men in geen enkel geordend huis kan tole-
reeren. er toe moeten overgaan de dan nog
niet loopende klokken definitief door wèl-
loopende te vervangen.
De vraag van onzen scherpzinnigen lezer
wat doe je er mee kan pas op dat oogen
blik in dien vorm gesteld worden. Wat wij
er mee doen ls nu nog geen uitgemaakte
zaak. Maar als ik het voor "t zeggen had, dan
gaf ik ze een rustig plaatsje op den rommel
zolder, naast een ouden parapluie van Oma,
'n hopeloos ouderwetsch tafeltje met ge
kneusde pooten en tal van andere dingen,
waarvoor de zolder zoo'n geschikt verblijf is
en waar ze tenslotte nog een mooien levens
avond hebben.
Er bestaan echter ook andere mogelijk
heden. Aan de Joden verkoopen gaat niet,
omdat de Joden, al zouden dergelijke klokken
in de huiskamer van Saartje onmiddellijk
weer gaan loopen, slim genoeg zijn om te be
grijpen dat er voor hun handel geen perspec
tief in zit, bovendien heeft 'n Jood zelf geen
klok noodig, omdat hij ook zonder zoo'n
meubel weet hoe laat het is en tenslotte
zullen er nd den oorlog geen Joden in Neder
land meer zijn. Een van de andere mogelijk
heden oefent op ons minder aantrekkings
kracht uit. het is n.l. deze, dat op een goeden
dag de huishoudster verschijnt, voorzien van
een groote rommelmand, waarin alle stil
staande klokken worden neergesmakt, om
vervolgens naar een soort klokkenkerkhof
te verhulzen, waar ze, onder toezicht van 'n
wacht, kunnen verblijven tot ze uit zichzelf
weer gaan loopen *of ten offer vallen aan de
weersomstandigheden: zoodat er geen sprake
meer kan van zijn, dat ze nog ooit op gang
komen. Dat ware jammer van de mooie
klókken, want wij hebben de stellige over
tuiging dat er nog vele bij zijn, die uitstekend
zouden kunnen loopen en tal van jaren goede
diensten aan de gemeenschap bewijzen.
Tegen deze laatste mogelijkheid nu (die van
de huishoudster en het klokkenkerkhof) waar
schuwen wij reeds gedurende heel den oorlog.
Een goed verstaander heeft maar een half
woord noodig. Wij schreven reeds duizenden
woorden, daarom geven wij nog altijd de
hoop niet op.
Rijwiclvorderiiig stopgezet.
De secretaris-generaal van het departe
ment van binnenlandsche zaken maakt be
kend, dat in overeenstemming met den
weermachtsbevelhebber in Nederland de
rijwielvordering is stopgezet.
Degenen, die tot dusver nog niet een ver
zoek om vergoeding of het verkrngen van
een rijwiel hebben ingediend, kunnen (als
nog) tot uiterlijk 5 October 1942 een derge
lijk verzoek bii den burgemeester van hun
woonplaats indienen.
Na 5 October worden deze verzoeken niet
meer in behandeling genomen.*
liet Langeniarck-Studium biedt
de toekomstmogelijkheden
voor jonge Nederlanders.
Zooals bekend, organiseer! het Langemarck-
Studium twee keer per jaar een serie schif
tingskampen voor zijn candidaten. Door sport
beoefening en door gemeenschappelijk kamp
leven, door schriftelijk werk en door lange
gesprekken ontstaat hier voor de kampleiding
de mogelijkheid, inzicht te krijgen in de per
soonlijkheid van den candidaat.
Zoo kan worden vastgesteld over welke
■erstandelijke gaven deze jonge mannen be
schikken, in welke richting hun neiging en
begaafdheid gaan en in hoeverre zij, wat hun
Innerlijk wezen betreft, geschikt zijn voor de
positie die ze zich in de toekomst wenschen.
Als candidaten tot een schiftingskamp wor
den jonge mannen tusschen 16 en 22 jaar toe
gelaten. Hun maatschappelijke positie of wel
stand speelt geen rol. daar de Langemarck-
opleiding gratis is. doch zij moeten zoowel
gedur.ende de schifting als eventueel later in
het Langemarck-JBtudium steeds weer door
de daad bewijzen, dat zij zoowel naar het
verstand als naar het karakter tot de besten
an ons volk behooren.
Na een voorbereidende studie van 1 jaar of
2V2 jaar kunnen zij zich dan respectievelijk
aan een middelbare vakschool of aan een
universiteit bekwamen voor datgene, wat ze
altijd graag hadden willen worden, doch dat
ze door de maatschappelijke omstandigheden
tot dusver niet konden bereiken.
Inlichtingen over schifting en opleiding ver
strekt het Langemarck-Studium, Waalsdor-
perweg 12, Den Haag.
Crisisambtenaar tc water
De Nederlandsche Volksdienst uil:
„Geen liefdadigheid, maar welvaart!'
Een jaar gevangenisstraf geëischt.
De boderijder W. O. te Bedum had op 20
Juli met 2 crisisambtenaren, die den inhoud
van zijn wagen wilden inspecteeren, ruzie
gekregen.
Hij greep een der ambtenaren den heei"j.
Secuur uit Groningen bij de keel en gooide
hem in een breede sloot Tot drie maal toe
herhaalde hij dat onder den uitroep: „Nu ga
je er aan". Slechts met groote moeite wist de
heer Secuur zich te bevrijden.
Gisteren had de boderijder zich voor de
rechtbank te Groningen te verantwoorden.
De officier van justitie noemde het feit zeer
ernstig en eischte een jaar gevangenisstrat
Uitspraak over 14 dagen