Haarlemsche Courant Nieuwe vorderingen in den Kaukasus. Japansche vlootstrijdkrachten op den Atlantischen Oceaan. 287e Jaargang No. 226 Abonnement p. week 0,25, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42, franco p. post 3,73, losse nummer» 6 cent Advertentiën 3—13 m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent Réclames dubbele prijs. Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer Editie S—15 m-m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m. Dltr.i Grafische BedrUven Damlate. OTnd. Soofdredacteuri J. V. BAUDEWYNS. Nieuwsblad voor Noord-Holland VerschUni dagelijks behalve op Zon- en feestdagen. Vrijdag 25 September 1942 Bureaux Haarlem: Groote Uoutstraat #3, BUksntoor: Soenda» plein 37. Tel. Directie 130S2, Hoofdredactlo 15054. Redactie 10600, Administratie 10724, 14325, 8oondapleln 12230. Postgiro 1349SS. Dlrcctlo PH. A. MEES - P. W. PEEKEBOOM. op Duitsche luchtaanvallen op Toeapse. Bij Rzjef in 8 weken 2300 vijandelijke tanks vernield. Verbitterde strijd in de huizen van Stalingrad duurt voort. Doelen in graafschap York getroffen. Weer alarm in Gibraltar. Het opperbevel der Duitsche weermaeh maakt bekend: In het Noordwestelijk deel van den Kaukasus heeft infanterie, doeltreffend gesteund door artillerie en lucht wapen, na het overwinnen van taaien vijandeliiken tegenstand verscheidene domineerendr bergruggen bestormd. Het luchtwaper heeft bovendien felle bomaanvallen gerichl op de haven van Toeapse. Daarbij is een vrij groot vrachtschip in brand gewor pen en in de kustwateren een tweede koop vaarder, benevens een bewakingschip be schadigd. Aan den T e r e k werd in harden strijc de stad Prisjibskaja ingenorrten. In Stalingrad duren de verbitter de gevechten in- de huizen voort. Bij den afweer van sterke ontlastingsaan- vallen uit het Noorden zijn~34 Sow jet tanks vernield. De ravitailleering van den vijand op de spoorlijnen ten Oos ten en Westen van de beneden Wolga en benzineopslagplaatsen bij Sara- tof zijn door het luchtwapen opnieuw zwaar gebombardeerd. Ten Noordwesten van Woronesj zijn nieuwe vijandelijke aanvallen mislukt. In den centralen frontsector zijn eigen aanvalsondernemingen met succes verloo- pen. Tegenaanvallen van dën "vijand bij Rzjef werden afgeslagen. In den Noordelijken sector van het front behaalde een eigen aanval ten Zuiden van het Ladogameer ondanks hardnekki- gen vijandelijken tegenstand en vergeef- sche tegenaanvallen verdere terreinwinst. Aan'het Oostelijk front zijn Woensdag 62 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Twee eigen vliegtuigen worden vermist. Britsche vliegtuigen hebben Woensdag nacht brisant- en brandbommen geworpen op eenige plaatsen in het Noordduitsche en Deensehe kustgebied. De bevolking leeè verliezen. Tien Britsche bommenwerpers werden neergeschoten. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in den nacht van 23 op 24 September voor den oorlog belangrijke doelen in het graaf schap York in midden Engeland gebom bardeerd. Zooals in een extra-bericht bekend gemaakt is. hebben tusschen Spitsbergen en IJsland Duitsche duikbooten een con- vooi aangevallen dat van Sowjet-havens naar Britsche en Amerikaansché terug keerde en uit meer bewakingsvaartuigen dan transportschepen bestond. In hevige dagenlange gevechten met de bijzondere krachtige bewaking brachten onze duik booten 3 torpedojagers, een hulpkruiser en 5 transportschepen met een gezamenliiker inhoud van 50.000 brt. tot zinken. Twee andere schepen werden door torpedotref fers zwaar beschadigd. Op den Atlantischen Oceaan, voor Afrika en in de Carabische Zee brachten andere duikbooten uit convooien en bi; den strijd tegen afzonderlijk varende sche pen 13 vijandelijke koopvaardijschepen met een gezamenliiken inhoud van 75.000 brt alsmede een korvet tot zinken. Een andei schip werd door torpedotreffers bescha digd. Hierdoor heeft de 'vijandelijke scheep vaart in de laatste vier dagen qpnieuw 19 schepen met een gezamenlijken inhoud van 125.000 brt. en bovendien 3 torpedojagers en een korvet verloren. Rzjef. Van militaire /zijde wordt gemeld: Twee maanden lang al probeeren de bolsjewieken bij Rzjef in massa-aan vallen een doorbraak door de Duitsche stellingen te forceeren. In deze gevech ten zijn 35 bolsjewistische tankbrigades met 2500 vechtauto's van alle afmetin gen uiteengedreven of vernietigd. Al leen in dezen sector reeds heeft de Duitsche afweer de laatste acht weken 2300 tanks kapot geschoten, ten deele in verbitterde gevechten op den korten afstand. Het bëleg van Stalingrad. Naar door een Duitsch persbureau ter in formatie wordt medegedeeld, karakteriseerde men Donderdagavond in Duitsche militaire kringen den toestand van het oogenblik in Stalingrad als volgt: „Al spreken wij dan ook niet over den aanstaanden val van Stalingrad, toch kan men wel aannemen, dat de kracht van den tegenstander als gevolg van de "aanzienlijke vorderingen der Duitsche troepen is ver zwakt. Men betoogt, dat de Duitsche aanval op de stad in geenen deele eenigszins tot staan Britsche spionnage in Finland via Zweden. Het Finsche blad „Kauppalehti" houdt zich bezig met de Engelsche spionnage in Finland, die er volgens het blad naar streeft met ge bruikmaking van de vroegere goede betrek kingen tusschen Finland en Engeland op alle mogelijke wijzen elke denkbare hulp te ver- leenen aan de Sowjet-Unie. Het blad schrijft, dat juist uit deze spion nage het ware gezicht van Engeland blijkt Van alle wégen, vooral ook via het neutrale Zweden, wordt zorgvuldig geprofiteeerd. Elk gerucht, en elke onbenullige mededeeling. die op eenigerlei wijze tegen den vijand kan worden uitgebuit, wordt door de agenten het veiligst doorgezonden via Zweden. Niet voor niets is het apparaat van 't Engelsche gezant schap te Stockholm dusdanig uitgebreid, dat het iederq andere buitenlandsche vertegen woordiging verre overtreft. De plicht jegens de zonen van Finland, die aan het front strijden, gebiedt de strengste waakzaamheid tegenover de vijandelijke ipionnage. Volgens het Zweedsche blad Afton Tidnin- gen is Donderdag een Zweedsche staatsbur ger. de handelsreiziger Lars Mauritz Waro- dell, in hechtenis genomen. Hij bekende het Sowjet-gezantschap te Stockholm te hebben bezocht om inlichtingen te verstrekken over de militaire toestanden in Finland, waarvan M) als vrijwilliger in Finland kennis had ge kregen. gekomen is, maar hij blijft vorderen volgens de plannen. Terwijl de bolsjewieken bij Stalingrad al wat zij maar bezitten in den strijd wer pen, zonder acht te slaan op dé verliezen, heeft de Duitsche aanvoering een groote bestorming, die geen rekening hield met de offers, opzettelijk vermeden. Zij geeft ce voorkeur aan stelselmatig optreden, al moet daarbii dan ook het Duitsche volk en de wereld nog wat wachten op het groote suc- cesbericht van Stalingrad. Aanval op convooi mislukt Het Italiaansche weermachtbericht luidt Bedrijvigheid van artillerie en herken ningselementen aan het Egyptische front in de Middellandsche Zee zijn tijdens een aanval, waartoe pogingen waren onder nomen door vijandelijke torpedovliegtui gen, op een van onze convooien, dat onge deerd zijn route vervolgde, twee toestellen ■n- zee neergeschoten door het afweer geschut van het escorte. Duitsche jagers nebben 2 Spitfires neergeschoten, eer boven Malta en een boven Kreta. Vijande lijke vliegtuigen hebben Woensdagavond mitrailleurvuur gericht op de stad Trapan: het eiland Colombaia. Er viel één doode en er waren 9 gewonden. Eenige bommen werden geworpen op den weg van Gela naar Licata. Bij Porto Empedocle is eer Britsch toestel, getroffen door afweer geschut, brandend neergevallen. In Gibraltar heerschte Donderdag een alarmstemming in verband met de aanwe zigheid van vijandelijke duikbooten in de straat. In de haven werd het waarscha- wiftgssignaal gegeven. Talrijke motortor- pee obooten, duikbooten en vliegtuigen zoe ken de wateren van Gibraltar af, tot dus verre zonder succes. Officieele verklaring der Finseke regeering. Dementi inzake vredesgeruchten. Gisteravond is de volgende officieel t verklaring _te Helsinki uitgegeven: „Daar in het buitenland omtrent de richting der Finsche buitenlandsche politiek misleidende geruchten in omloop zijn waarin naar zekere uitlatingen van het Finsche gezantschap in Washington wordt verwezen, heeft het Finsche persbureau van bevoegde zijde het volgende vernomen: „Omdat, in de pers der Ver. Staten den laatsten tijd onjuiste mededeelingen over de toestanden in Finland verschenen zijn, vooral wat de levensmiddelenpositie aan gaat, heeft het Finsche gezantschap ir Washington aan het eind van de vorige week de Amerikaansche persvertegenwoor digers uitgenoodigd tot een biieenkomst waar op grond van de uit Finland ont vangen mededeelingen over de werkelijke verhoudingen en de levensmiddelenpos it if van ons land verklaringen werden afge legd en schriftelijke mededeelingen werde verstrekt over den toestand in Finland er de Finsche kwestie in het algemeen. Hier bij werden de onveranderde richtlijnen dei buitenlandsche politiek van de Finsche regeering naar voren gebracht, zooals die bij verschillende gelegenheden door leiden de Finsche staatslieden zijn vastgelegd Van het bij die gelegenheid verstrekte uit gebreide materiaal schijnt bij de openbare meening in hoofdzaak slechts dat deel aan dacht te hebben getrokken, dat betrekking had op de kwesties van buitenlandsche politiek: Dit materiaal is bovendien voora! buiten de V.S. als basis voor misleidende conclusies gébruikt. Van zekere zijde zij in pers en radiouitzendingen verklaringer afgelegd, volgens welke ons gezantschap ir Washington had medegedeeld, dat Finlanc naar een afzonderlijken vrede met de Sow jet-Unie streeft. Onder verwijzing naar df onveranderde politiek van Finland kar dienaangaande worden verklaard, dat al dergelijke verklaringen en conclusies on juist en ongegrond zijn". De Turksche betrekkingen met bet buitenland. De onder leiding van admiraal Nomoera en schout bij nacht Abe staande Japansche marine-delegatie, die eenige dagen in Turkije heeft vertoefd, is Woensdag uit Istanboel vertrokken om zich via Boekarest en Boeda pest naar Duitschland te begeven. Naar de Turksche bladen melden, zal zich de volgende week een Turksche persdelegatie per vliegtuig naar de Ver. Staten begeven. Het programma omvat de bezichtiging van militaire inrichtingen en van fabrieken, die voor de oorlogsvoering werken. Na een ver blijf vanongeveer een maand in de V. S zullen de Turksche journalisten op de terug reis nog een week lang in Egypte vertoeven. Strenger toezicht op emigranten in Zwitserland. In den Zwitserschen Nationalen Raad heeft Bondsraad von Steiger als chef van het mi nisterie van justitie en politie de door ver schillende afgevaardigden verzochte verkla ringen over het emigrantenvraagstuk afge legd. Hij verklaarde, dat tot voor enkele maanden de handhaving van de voorschrif ten niet zoo streng is geweest. Thans heeft de Bondsraad echter aanwijzingen verstrekt, volgens welke het asylrecht als recht van den Staat wordt gehandhaafd, doch waardoor ook de strijd wordt aangebonden met het bin nensmokkelen van emigranten. Op het oogenblik bevinden zich 9600 emi granten in Zwitserland. De vreemdelingen, die op illegale wijze het land zijn binnen gekomen, zijn in verzamelkampen onder gebracht en verplicht te werken. Bevelhebber van Ecuadors luchtmacht in arrest. Volgens een belicht uif Quito heeft de re geering van Ecuador bevel gegeven den opperbevelhebber van de luchtmacht, kolonel Jorge Paez. te arresteeren. Jorge Paez wordt er van beschuldigd op zijn reis naar de Ver. Staten, waar hij voor rekening van het leger vliegtuigmateriaal zou koopen, een groot be drag aan geld verduisterd te hebben. GROOTE RUIMTE OP DE ZWITSERSCHE GELDMARKT. Een bewijs voor de groote ruimte op de Zwitsersche geldmarkt vormt het resultaat van de leening van het kanton Bern. De emissie van 29 millioen frs. 3 yA pCt. obli- gatiën werd een volledig succes. Er moest een aanzienlijke reductie bij de toewijzin gen worden toegepast. Duitsche emancipatie op olie gebied. Aardolie, gewonnen uit zand. (DaD) Duitschland heeft zijn aardolie productie tijdens de laatste 10 jaren belang rijk kunnen uitbreiden. Het in 1935 opgestelde „Rijksboorprogramma" heeft er toe bijgedra gen, dat reeds een groot aantal belangrijke oliebronnen kon worden productief gemaakt. Onder deze nieuwe oliegebieden nemen en kele een bijzondere plaats in, en wel door het feit, dat op deze plaatsen de olie uit ge wone mijnputten gewonnen wordt. In deze mijnputten wordt oliehoudend zand gedolven, waaraan door wasschen aardolie onttrokken wordt. Dit proces wordt langzamerhand ook in andere oliegebieden ingevoerd. Slechts 20 pet. van de Duitsche aardolie wordt door boringen gewonnen. De aardolie-industrie vereischt natuurlijk speciaal geschoolde vakarbeiders, waarvan het aantal in Duitschland nog betrekkelijk gering is. Deze vakarbeiders worden in speciale werkplaatsen opgeleid door bijzonder vak kundig personeel. In deze werkplaatsen wor den de voor boringen en delven benoodigde werktuigen door de arbeiders zelf vervaar digd. Een van de bekendste Duitsche scholen voor toekomstige boormeesters werd enkele, iaren geleden in Celle bij Hannover opgericht Duitsche boormeesters werden sinds langen tijd ook door het buitenland gezocht, vooral in Roemenië. Iran en later ook in de V. S. Door de intensiveering van de aardoliepro ductie in Duitschland zijn voor deze vak arbeiders nieuwe arbeidsterreinen gevonden. Afrijd op Madagascar duurt nog steeds voort. Over de gevechten op Madagascar is te! Vichy 't volgende communiqué uitgegeven: De heroieke strijd op Madagascar wordt voortgezet. Tananarive is den 23en Sep tember om 17 uur door de Britten bezet. De inneming der hoofdstad door den vijand na 14 dagen ongelijken strijd sluit de eerste etappe van den tegenstand af. Ondanks den val'van Tananarive bereiden onze troepen zich er op voor den tweeden sector van het eiland met dezelfde heldhaftige zelf verloochening te verdedigen. Spanje en Portugal. Tusschen den Portugeeschen en den Spaanschen minister van buitenlandsche zaken zijn naar aanleiding van de Spaan- sche regeeringsverklaring telegrammen ge wisseld. Salazar richtte tot generaal Graaf Jor- dana het volgende telegram: „Ik wil niet nalaten u van den aangenamen indruk op de hoogte te stellen, dien de officieele ver klaring van den Spaanschen ministerraad bij de Portugeesche regeering en het Por- tugeesche volk heeft gemaakt. Het antwoord van den Spaanschen mi nister van buitenlandsche zaken is in ge- ij ken zin vervat. m De Europeesche Jeugdspeleji in Milaan. De reis en ontvangst van den Nat. Jeugdstorm. De vice-commandant van de Italiaan sche jeugdbeweging heeft Woensdag j.l. vertegenwoordigers van de buitenlandsche en Italiaansche pers ontvangen, die in Mi laan zijn samengekomen om de Europeesche jeugdsportfeesten bij te wonen. De cnef'van 'het bureau perszaken zette de beteekenis uiteen van de komende manifestaties, die gezien moeten worden in het sportieve kader en bovendien politiek de zeer belang rijke phases kenmerken in de Europeesche jeugdbeweging. Na de bijeenkomsten in Florence en Weenen is de nieuwe jeugd van Europa des te meer verzekerd van haar onwrikbaren wil te marcheeren op den goeden weg van de ware gerechtigheid en grootheid, die Mussolini het eerst aan de wereld heeft getoond. Delegaties van de verschillende buiten landsche deelnemers en hun leiders hebben vervolgens met hun nationale vlaggen een bezoek gebracht aan het monument van den onbekenden soldaat en een krans neer gelegd bij het monument voor de gevalle nen tijdens de revolutie. Zooals te begrijpen is, hebben de jongens en meisjes van den Nationalen Jeugdstorm op hun reis naar Italië, waar zij Nederland zullen vertegenwoordigen bij de Europee sche jeugdsportspelen, onvergetelijke in drukken opgedaan. Hierdoor werd de ver moeidheid der lange reis haast niet gevoeld of in ieder geval weer gauw vergeten. Met veel interesse werd de reis langs de Rijn gevolgd, waarna dé schoone Alpen werden bewonderd. Bij aankomst in Milaan was de stemming dan ook uitstekend en hier wacht te den deelnemers een welverdiende en goede nachtrust. De Nederlanders waren een van de eerste ploegen, die in het zon nige Zuiden aankwamen. Het comité der Gioventu Italiana del Littorio (G.I.L.) nam direct de zorgen voor de jongens en meisjes op zich, zoodat het hun aan niets ontbrak. Zoo werderï in Milaan de Italiaansche ten-: niskampioenschappen bijgewoond en de pers had gelegenheid een voorstelling van de G.I.L.jeugd in een theater gade te slaan. In de eerstvolgende dagen zal nu het groote programma der zomerspelen wor- dery afgewerkt. De Nederlandsche ploeg is vol vertrouwen, doch vrij van overdreven optimisme. Woensdagochtend zijn de eeregasten uit Weenen aangekomen onder leiding van den heer Van Geelkerken. V. S. GEBRUIKEN ZILVER IN PLAATS VAN TIN EN KOPER. Van 1 October a.s. af zal in de V. S. het gebruik van zilver voor uurwerken, juwe lierswerkzaamheden. lijsten, muziekinstru menten, enz. verboden zijn. daar zilver steeds meer gebruikt moet worden ter vervanging -an tin en koper. NIEUWE HONGAARSCHE MINISTER VAN OORLOG. Het Hongaarsche telegraafagentschap meldt, dat de minister van oorlog, generaal Bartha. op eigen wensch is afgetreden. Zijn opvolger is de gepensionneerde generaal Nagy, die Donderdagochtend den eed heeft afgelegd in handen van den Rijksbestuurder en in tegen woordigheid van den minister-president, KORT NIEUWS Krachtens een beschikking van den commissaris voor de jodenkwestie in Bul garije moeten alle joden de jodenster dragen. De gevechten om Stalingrad. Infanterie in stormaanval op Stalingrad. Ieder huis Is een vesting. (P.K. Seiboldt P.B.Z.-R-P.H. c) Gemeenschappelijk optreden der vloten van de As en Japan. heeft het volgende sensationeele Het Japansche Keizerlijke hoofdkwartier communiqué uitgegeven Een deel van de Japansche vlootstrijdkrachten heeft den Atlantischen Oceaan bereikt en neemt thans deel aan de strategische operaties in nauwe samenwerking met de vlootstrijdkrachten van de As. Gerfield wordt, dat een Japansche duikboot, die op den Atlantischen Oceaan opereert, onlangs een bezoek heeft gebracht aan een Duitsche vlootbasis en vervolgens weer naar de strategische wateren is vertrokken. In het communiqué wordt er de nadruk op gelegd, dat deze operaties van de Japansche vloot op den Atlantischen Oceaan tezamen met de Duitsche vloot, hetgeen parallel gaat met de Duitsche vlootoperaties op den Indischèn Oceaan, van zeer groote beteekenis zijn, aangezien zulks duidt op 'een gemeenschappelijk optreden van de Japansche vloot en de vloot van de Asmogendheden tegen de vijanden van de Spilmogendheden. Amerika „leent" Engeland zeelieden. Naar uit Londen wordt gemeld, maakt de „Economist" melding van het feit, dat het tekort aan bekwame zeelieden lang zamerhand- dergelijke vormen heeft aan genomen, dat de Vereenigde Staten steeds meer gedwongen worden om zeelieden ten behoeve van de Britsche scheepvaart ter beschikking te stellen.^ Dit geschiedt dan in het kader van de leen- en pacht wet. Deze beschikbaarstelling van zee lieden heeft reeds een grooten omvang bereikt. Deze maand vijf slagen tegen Geallieerde convooien. Van militaire zijde wordt verklaard, dat voor de vijfde maal in deze maand een Geallieerd convooi is aangevallen door Duit sche duikbooten en, gedeeltelijk in samen werking met de Duitsche luchtmacht, voor het grootste "deel vernield Het laatste con vooi, dat van Sovjet-havens terugkeerde, Verd on ongekende wijze door oorlogs schepen Deschermd. Een der drie vernie tigde torpedojagers behoorde tot de z.g. Staemme-klasse. Dit zijn de sterkste En gelsche jagers, die een waterverplaatsing van 2400 ton1- en een snelheid van, 37 zee mijlen hebben. Van deze voor den con- vooidienst zpo gewichtige categorie gingen in September reeds tien schepen verloren. Het Amerikaansche tijdschrift Life schrijft over den slag op den Atlantischen Oceaan, dat de Britsche minister van pro ductie, Oliver Lyttelton, weliswaar ver klaard heeft, dat de duikbootcrisis over wonnen is, maar dit klinkt weinig, over tuigend, daar de bewjnd^man vergeten heeft mee te deelen hoe hij aan dit opti misme komt. Lyttelton kan blijkbaar niet zeggen, aarom volgens hem den laatsten tijd min der schepen tot zinken zijn gebracht. Mocht hij evenwel gelooven, dat dit op het Ame rikaansche convooistelsel berust, dan is hij verkeerd ingelicht. Volgens genoemd blad gaan namelijk aan de Amerikaansche zijde van den Atlanti schen Oceaan nog eens zooveel schepen als voorheen verloren. Het convooistelsel heeft bijna niet bijge dragen tot verbetering van den toestand, integendeel, de tonnageschaarschte wordt voor de Ver. Staten nog gevoeliger, daar convooien de scheepstransporten aanmer kelijk vertragen. Amerikaansche ambassadeur bij Saradzjogloe. De Amerikaansche ambassadeur in An kara, Steinhardt, is Donderdag door minis ter-president Saradjoglie in tegenwoordig heid van den zieken minister van buiten landsche zaken, Menemenjogloe ontvangen. Het onderhoud had betrekking op het a.s. vertrek van den ambassadeur, die Zater dag uit Ankara naar Egypte zal vertrekken en zich vandaar uit naar de Ver. Staten zal begeven. Deze reis werd onmiddellijk na het mislukken van de missie van Willkie in Istanboel aangekondigd. Samenwerking tusschen Argentinië en Bolivia. Het Argentijnsche ministerie van buiten landsche zaken heeft een officieel commu niqué verstrekt over het resultaat van de ontmoeting tusschen president Castillo en ren Boliviaanschen president Penaranda. Beide regeeringen zijn bereid tot nauwe sa menwerking op ieder gebied. Zoo is o.a. overwogen om de Argentijn sche koopvaardijvloot ook voor den Bolivi aanschen buitenlandschen handel te gebrui ken. De overeenkomsten komen overeen met het algemeene plan van samenwerking, dat de Argentijnsche regeering op alle na- buurstaten wil toepassen. Slachtoffers vap Engelschen luchtaanval. In den nacht van Woensdag op Donder dag hebben Britsche vliegers door het luk raak uitwerpen van eenige brisant- en brandbommen in een Jcleine plaats in het Noorden des lands min of meer zware schade aangericht aan huizen. De burger bevolking had door dezen zinneloozen aan val vijf dooden en een aantal zwaar-, resp. lichtgewonden. Een persoon wordt nog vermist. SPORTMAN MOET GEHEEL AMATEUR ZIJN. Naar wij vernemen is een bepaling te ver wachten, dat sportsmen volkomen amateur moeten zijn. Indien hij in de eene tak van sport geld verdient, dan mag hij als amateur niet meer aan andere takken van sport deel nemen. Dit beteekent, dat b.v. een voetballer niet meer mag deelnemen aan wedstrijden op de schaats, waarvoor geldprijzen beschik baar worden gesteld. De IS eg us onder Britsche controle. Sedert Haile Selassie, de „koning der koningen", op den troon in Addis Abeba hersteld werd is het lot van Abessinië eenigszins in het duister gehuld. Thans heeft echter Miss Pankhurst, die zich reeds langen tijd met propaganda voor den negus bezig houdt, een artikel over den toestand in Abessinië in het te Londen verschijnende tijdschrift World News gepubliceerd. Tijdens de lange onderhandelingen Voor het in het voorjaar van 1942 gesloten ver drag werd van Engelsche zijde het Abes- sijnsche leger ontwapend en ontbonden om pressie uit te oefenen. Art. 4 van dit ver drag bevat ondanks andersluidende verkla ringen der Engelsche regeering, de bepa ling, dat de negus op financieel gebied slechts in nauwe samenwerking met zijn Britsche adviseurs mag handelen. Ook het geheele verkeer is onder hun contróle ge steld. Deze feiten ontlokken Miss Pankhurst' de verzuchting, dat zelfs Iran van de ge-! alüeerden een betere behandeling onder vindt dan de bondgenoot Abessinië. De negus heeft verder eenige gebieden van zijn land geheel aan Engeland moeten af staan. Het ten zuiden van Britsch Somali- land gelegen Ogaden is bij deze kolonie ge voegd. Vqlgens de Giornale d'Italia heeft. Harrar dit lot gedeeld. De uitdrukkelijke wensch van den negus om het tijdelijk ka rakter van deze bezetting in een proclama tie tot uitdrukking te brengen, werd dooi de Engelschen van de hand gewezen. Ook de haven Zoila in de nabijheid van Dzji- boeti werd ondanks een in 1935 door Eden gedane belofte niet afgestaan. Gayda verbindt aan deze onthullingen uit Engelsche bron een commentaar over de Engelsche politiek, die plechtig ve/kondigde beginselen met voeten treedt. Misschien zal het voorbeeld van Abessinië voor andere slachtoffers van Engeland nog als waar schuwing dienen. Italië wordt door deze gebeurtenissen slechts versterkt in de zeker heid, dat het imperium na den vrede ir. ..een volgens geografische, ethnografischc en economische overwegingen afgeronde» vorm-' aan Italië zal terugkomen. Vermaning tot Amerikaansche scheepsbouivarbeiders Onrust te Detroit. „Wanneer wij zoo doorgaan, verliezen wij den oorlog", aldus de plaatsvervangende mi nister van marine der V.S. Ralph Bard op een bijeenkomst van de vakvereeniging van de scheepsbouwarbeiders, welke aangesloten is bij de C.I.O. In zijn verklaringen waarschuwde hij voorts de Amerikaansche bevolking met harde woorden voor een groot vertrouwen en zelfgenoegzaamheid. In den laatsten tijd hebben Roosevelt en andere leden van de regeering weliswaar gewaarschuwd voor zelfgenoegzaamheid en een al te groot optimisme, doch talrijke Amerikanen hebben deze waarschuwingen beschouwd als gepraat met het doel om de krachtsinspanningen voor den oorlog te vergrooten. Uit Detroit, op drie na de grootste stad der Ver. Staten, het symbool en de zetel van de Amerikaansche bewapeningsindustrie, worden, zoo meldt het Amerikaansche tijd schrift Life berichten ontvangen, die „ieder een doen huiveren". Stakingen en alle mo gelijke werkverzuim, zeer slechte plannen, gebrek aan grondstoffen, zenuwachtige werk lieden en een slecht optreden van de vak- vereenigingsmenschen hebben nl. tot een aanzienlijke daling van de bewapeningspro ductie in Detroit geleid. In de Fordfabrieken worden ongeacht den oorlog de vroegere conflicten tusschen ge organiseerde en ongeorganiseerde arbeiders voortgezet. Ten slotte verklaart het blad Time, dat ook in vele andere bewapefiingsbedrijven de productie onbevredigend i<# hetgeen voornamelijk veroorzaakt wordt door de egoistische houding van de arbeiders. Vele werklieden nl. denken in het geheel over den oorlog als zoodanig na, doch zien in den oorlog uitsluitend betere verdiens'c- mogelijkheden. WAT DOE JE ER MEE? Bs. Een scherpzinnig lezer vraagt ons naar aanleiding van het hoofdartikel, waarin wij Anti's vergeleken hebben met stilstaande klokken, „wat doe je er mee De bedoeling van deze vraag ls kennelijk, maar wij willen de beantwoording cr van, ondanks de naam loosheid van den steller, niet uit den weg gaan, want ook onze bedoeling is in dat op zicht „kennelijk". Stilstaande klokken, die niet meer op gang tc krijgen zijn. wat doe je er mee Wel, we zouden kunnen beginnen met de vraag eenigs zins te wijzigen, door te zeggen wat doe je cr aan In de allereerste plaats gaat het soort hinayader, dat graag knutselt, probee ren of hif ze misschien zelf weer op gang krijgen kan. door 'n stukje karton onder de pootjes te plaatsen, hij zoekt een andere plaats, brengt met eindeloos geduld de slin ger telkens weer op gang en als het dan toch niet gaat. nou. dan moet de klokkenmaker cr aan le pas komen. Het kan echter gebeuren (en meestal ge beurt het ook), dat dergelijke klokken voor eerst niet tc repareeren zijn, door geen tien klokkenmakers en dan staat men weer voor "n andere beslissing. Als een loopende klok ter plaatse onmisbaar is, dan schaffen we ons doodeenvoudig een andere klok aan, het geen in dezen tijd wel eens zijn bezwaren met zich mee kan brengen; gaat het niet anders, dan nemen we wat we krijgen kun nen, dan Is het er ons, als practische men- schen, alleen om te doen dat we in elk geval 'n klok hebben. Is een klok in de gegeven omstandigheden niet onmisbaar, dan kan het gebeuren, dat wij haar doodeenvoudig weg nemen, of misschien ook op grond van aller lei overwegingen maar laten staan waar ze altijd gestaan heeft nuttigheidsargumenten *ijn dan echter ten eenenmale uitgesloten, ►eze laatste reden nu zal oorzaak zijn, dat wij, wanneer nó den oorlog, als moedwillig stilstaande klokken een euvel vormen, dat men in geen enkel geordend huis kan tole- reeren. er toe moeten overgaan de dan nog niet loopende klokken definitief door wèl- loopende te vervangen. De vraag van onzen scherpzinnigen lezer wat doe je er mee kan pas op dat oogen blik in dien vorm gesteld worden. Wat wij er mee doen ls nu nog geen uitgemaakte zaak. Maar als ik het voor "t zeggen had, dan gaf ik ze een rustig plaatsje op den rommel zolder, naast een ouden parapluie van Oma, 'n hopeloos ouderwetsch tafeltje met ge kneusde pooten en tal van andere dingen, waarvoor de zolder zoo'n geschikt verblijf is en waar ze tenslotte nog een mooien levens avond hebben. Er bestaan echter ook andere mogelijk heden. Aan de Joden verkoopen gaat niet, omdat de Joden, al zouden dergelijke klokken in de huiskamer van Saartje onmiddellijk weer gaan loopen, slim genoeg zijn om te be grijpen dat er voor hun handel geen perspec tief in zit, bovendien heeft 'n Jood zelf geen klok noodig, omdat hij ook zonder zoo'n meubel weet hoe laat het is en tenslotte zullen er nd den oorlog geen Joden in Neder land meer zijn. Een van de andere mogelijk heden oefent op ons minder aantrekkings kracht uit. het is n.l. deze, dat op een goeden dag de huishoudster verschijnt, voorzien van een groote rommelmand, waarin alle stil staande klokken worden neergesmakt, om vervolgens naar een soort klokkenkerkhof te verhulzen, waar ze, onder toezicht van 'n wacht, kunnen verblijven tot ze uit zichzelf weer gaan loopen *of ten offer vallen aan de weersomstandigheden: zoodat er geen sprake meer kan van zijn, dat ze nog ooit op gang komen. Dat ware jammer van de mooie klókken, want wij hebben de stellige over tuiging dat er nog vele bij zijn, die uitstekend zouden kunnen loopen en tal van jaren goede diensten aan de gemeenschap bewijzen. Tegen deze laatste mogelijkheid nu (die van de huishoudster en het klokkenkerkhof) waar schuwen wij reeds gedurende heel den oorlog. Een goed verstaander heeft maar een half woord noodig. Wij schreven reeds duizenden woorden, daarom geven wij nog altijd de hoop niet op. Rijwiclvorderiiig stopgezet. De secretaris-generaal van het departe ment van binnenlandsche zaken maakt be kend, dat in overeenstemming met den weermachtsbevelhebber in Nederland de rijwielvordering is stopgezet. Degenen, die tot dusver nog niet een ver zoek om vergoeding of het verkrngen van een rijwiel hebben ingediend, kunnen (als nog) tot uiterlijk 5 October 1942 een derge lijk verzoek bii den burgemeester van hun woonplaats indienen. Na 5 October worden deze verzoeken niet meer in behandeling genomen.* liet Langeniarck-Studium biedt de toekomstmogelijkheden voor jonge Nederlanders. Zooals bekend, organiseer! het Langemarck- Studium twee keer per jaar een serie schif tingskampen voor zijn candidaten. Door sport beoefening en door gemeenschappelijk kamp leven, door schriftelijk werk en door lange gesprekken ontstaat hier voor de kampleiding de mogelijkheid, inzicht te krijgen in de per soonlijkheid van den candidaat. Zoo kan worden vastgesteld over welke ■erstandelijke gaven deze jonge mannen be schikken, in welke richting hun neiging en begaafdheid gaan en in hoeverre zij, wat hun Innerlijk wezen betreft, geschikt zijn voor de positie die ze zich in de toekomst wenschen. Als candidaten tot een schiftingskamp wor den jonge mannen tusschen 16 en 22 jaar toe gelaten. Hun maatschappelijke positie of wel stand speelt geen rol. daar de Langemarck- opleiding gratis is. doch zij moeten zoowel gedur.ende de schifting als eventueel later in het Langemarck-JBtudium steeds weer door de daad bewijzen, dat zij zoowel naar het verstand als naar het karakter tot de besten an ons volk behooren. Na een voorbereidende studie van 1 jaar of 2V2 jaar kunnen zij zich dan respectievelijk aan een middelbare vakschool of aan een universiteit bekwamen voor datgene, wat ze altijd graag hadden willen worden, doch dat ze door de maatschappelijke omstandigheden tot dusver niet konden bereiken. Inlichtingen over schifting en opleiding ver strekt het Langemarck-Studium, Waalsdor- perweg 12, Den Haag. Crisisambtenaar tc water De Nederlandsche Volksdienst uil: „Geen liefdadigheid, maar welvaart!' Een jaar gevangenisstraf geëischt. De boderijder W. O. te Bedum had op 20 Juli met 2 crisisambtenaren, die den inhoud van zijn wagen wilden inspecteeren, ruzie gekregen. Hij greep een der ambtenaren den heei"j. Secuur uit Groningen bij de keel en gooide hem in een breede sloot Tot drie maal toe herhaalde hij dat onder den uitroep: „Nu ga je er aan". Slechts met groote moeite wist de heer Secuur zich te bevrijden. Gisteren had de boderijder zich voor de rechtbank te Groningen te verantwoorden. De officier van justitie noemde het feit zeer ernstig en eischte een jaar gevangenisstrat Uitspraak over 14 dagen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1