Haarlemsche Courant
Nieuwe vorderingen in
den Kaukasus.
Japansche vlootstrijdkrachten op den
Atlantischen Oceaan.
287e Jaargang No. 226 s
Abonnement p. week 0,26. p. maand 1,18, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummers cent. AdvertenUên 3—13
n. 3, elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prUs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement tsoo m.m. s cent p. m.m.
ültr.i Grafische BedrUven Oamlate
Wnd. Hoofdredacteur; 3. V. BAtJDEWTKS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschil nt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Vrijdag 25 September 1942
Bureaus Haarlem; Groote Houtstraat 93, Bijkantoor; Soenda-
plein 37. Tel. Directie 13032. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600,
Administratie 10724, 14825. Soondapleln 12230. Postgiro 134958.
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
kon
Jung
CHE
lelrei
i.sci
2
garai
Duitsche luchtaanvallen op Toeapse. Bij Rzjef in 8 weken
2300 vijandelijke tanks vernield. Verbitterde strijd in de
huizen van Stalingrad duurt voort.
11-pi
tdko
schj
Kiv,
itsc!
Si
ml li cc
cl t
Doelen in graafschap
York getroffen.
Weer alarm in Gibraltar.
Het opperbevel der Duitsche wfeermach
maakt bekend:
In het Noordwestelijk deel van der,
Kaukasus heeft infanterie, doeltreffend
gesteund door artillerie en luchtwapcn, na
het overwinnen van taaien vüandelijken
tegenstand verscheidene domineerendr
bergruggen bestormd. Het luchtwapen
heeft bovendien felle bomaanvallen gericht
op de havenman Toeapse. Daarbij is
een vrij groot vrachtschip in brand gewor
pen en in de kustwateren een tweede koop
vaarder, benevens een bewakingschip be
schadigd.
Aan den Terek werd in harden strijd
de stad Prisjibskaja ingenomen.
In Stalingrad duren de verbitter
de gèvechten in de huizen voort. Bij
den afweer van sterke cmtlastingsaan-
vallen uit het Noorden zijnU4 Sowjet-
tanks vernield. De ravitailleering van
den vijand op de spoorlijnen ten Oos- i
ten en Westen va« de beneden Wolga
en benzineopslagplaatsen, bij Sara-
tof zijn door het luchtwapen opnieuw
zwaar gebombardeerd.
Ten Noordwesten van Woronesj zijn
Oieuwe vijandelijke aanvallen mislukt.
In den centralen frontsector zijn eigen
[aanvalsondernemingen met succes verloo-
m. Tegenaanvallen van den vijand bi1
z j e f werden afgeslagen.
In den Noordelijken sector van het front
behaalde een eigen aanval ten Zuiden van
ihet Ladogameer ondanks hardnekki-
gen vy^ndelijken tegenstand en vergeef-
sche tegenaanvallen verdere terreinwinst
Aan het Oostelijk front zijn Woensdag
62 vijandelüke vliegtuigen neergeschoten.
Twee eigen vliegtuigen worden vermist.
Britsche vliegtuigen hebben Woensdag
nacht brisant- en brandbommen geworpen
op eenige plaatsen in het Noordduitsche en
Deensche kustgebied. De bevolking leer
verliezen. Tien Britsche bommenwerpers
werden neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 23 op 24 September voor
Be; den oorlog belangrijke doelen in het graaf-
5 ?chap York in midden Engeland gebom
bardeerd.
Zooals in een extra-bericht bekenc
ia gemaakt is. hebben tusschen Spitsbergei
en IJsland Duitsche duikbooten een con-
TRï vooi aangevallen dat van Sowjet-haven
naar Britsche en Amerikaansche terug
keerde en uit meer bewakingsvaartuiger
dan transportschepen bestond. In hevig-
dagenlange gevechten met de bijzonder
SA3 krachtige bewaking brachten onze duik
booten 3 torpedojagers, een hulpkruiser er
oeie 5 transportschepen met een gezamenl!'ke~
lief. inhoud van 50.000 brt. tot zinken. Twef
4! andere schepen werden door torpedotref
ewlt fors zwaar beschadigd.
Op den Atlantischen Oceaan, voo-
Afrika en in de Carabische Zee brachter
andere duikbooten uit convooien en b;
den strijd tegen afzonderlijk varende sche
pen 13 vijandelijke koopvaaixjiischepen met
jen gezamenlijken inhoud van 75.000 brt
fismede een korvet tot zinken. Een ande
schio werd door torpedotreffers bescha
digd.
Hierdoor heeft de vijandelijke scheer-
vaart in de laatste vier dagen opnieuw 1P
iall( schepen met een gezamenlijken inhoud var
125.000 brt. en bovendien 3 torpedojager
een korvet verloren.
Rzjef.
KEI
1
41
Naar door een Duitsch persbureau ter in-
2 V- formatie wordt medegedeeld, karakteriseerde
4J- aien Donderdagavond in Duitsche militaire
4 i! kringen den toestand van het oogenblik in
iiufo Stalingrad als volgt:
aal- „Al spreken wü dan ook niet over den
Janstaanden val van Stalingrad, toch kan
men wel aannemen, dat de kracht van den
tegenstander als gevolg van de aanzienlijke
vondelingen der Duitsche, troepen is ver-
twakt.
Men betoogt, dat de Duitsche aanval op
de stad in geenen deele eenigszins tot staan
Van militaire züde wordt gemeld:
Twee maanden lang al probeeren de
bolsjewieken bij Rzjef in massa-aan
vallen een doorbraak door de Duitsche
stellingen te forceeren. In deze gevech
ten zijn 35 bolsjewistische tankbrigades
met 2500 vechtauto's van alle afmetin
gen uiteengedreven of vernietigd. Al
leen in dezen sector reeds heeft de
Duitsche afweer de laatste aaht weken
2300 tanks kapot geschoten, ten deele
in verbitterde gevechten op den korten
afstand.
Het beleg van Stalingrad.
Britsche spionnage in Finland
via Zweden.
Het Finsche blad „Kauppalehti" houdt zich
lezig met de Engelsche spionnage in Finland,
die er volgens het blad naar streeft met. ge
bruikmaking van de vroegere goede betrek
kingen tusschen Finland en Engeland op alle
mogelijke wijzen elke denkbare hulp te ver
innen aan de Sowjet-Unie.
Het blad schrijft, dat juist uit deze spion
age het ware gezicht van Engeland blijkt.
alle wegen, vooral ook via het neutrale
tweden, wordt zorgvuldig geprofiteeerd. Elk'
Mrucht. en elke onbenullige mededeeling. die
i*P eenigerlei wijze tegen" den vijand kan
i*orden uitgebuit, wordt door de agenten het
tiligst doorgezonden via Zweden Niet voor
mets is "net apparaat van 't Engelsche gezant-
Knap te Stockholm dusdanig uitgebreid, dat
tct iedere andere buitenlandsche vertegen
woordiging verre overtreft
D& plicht jegens de zonen van Finland, die
an het front strijden, gebiedt de strengste
waakzaamheid tegenover de vijandelijke
ipionnage.
Volgens het. Zweedsche blad Afton Tidnin-
Mn is Donderdag een Zweedsche staatsbur-
Mr, de handelsreiziger Lars Mauritz Waro-
(«II, in hechtenis genomen. Hij bekende het
Sowjet-gezantschap te Stockholm te hebben
bezocht om inlichtingen te verstrekken over
ie militaire toestanden in Finland waarvan
«I als vrijwilliger in Finland kennis had ge
kregen.
gekomen is, maar hij blijft vorderen volgens
de plannen.
Terwijl de bolsjewieken bij Stalingrad
al wat zij maar bezitten in den strijd wer
pen, zonder acht te slaan op de verliezen,
heeft de Duitsche aanvoering een groote
bestorming, die geen rekening hield met de
offers, opzettelijk vermeden. Zij geeft de
voorkeur aan stelselmatig optreden, al moet
daarbij dan ook het' Duitsche volk en de
wereld nog wat wachten op het groote suc-
cesbericht van Stalingrad.
Aanval op convooi mislukt.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
Bedrijvigheid van artillerie en verken-
.ngselementen aan het Egyptische front
.n de Middellandscne Zee zijn tijdens een
aanval, waartoe pogingen waren onder
nomen door vijandelijke torpedovliegtui
gen, op een van- onze convooien, dat onge
deerd zijn route vervolgde, twee toesteller
m zee neergeschoten- door het afweer
geschut van het escorte. Duitsche jagers
hebben 2 Spitfires neergeschoten, een
boven Malta en een boven Kreta. Vyande-
lijke vliegtuigen hebben Woensdagavond
mitrailleurvuur gericht op de stad Trapan;
het eiland Colombaia. Er viel één doode
en er waren 9 gewonden. Eenige bommen
werden geworpen op den weg van Gela
naar Licata. Bij Porto Empedocle is eer
Britsch toestel, getroffen door afweer
geschut, brandend neergevallen.
In Gibraltar heerschte Donderdag een
alarmstemming in verband met de aanwe
zigheid van vijandelijke duikbooten in de
straat. In de haven werd het waarschu
wingssignaal gegeven. Talrijke motortor-
penobooten, duikbooten en vliegtuigen zoe
ken de wateren van Gibraltar af, tot dus
verre zonder succes.
Officieele verklaring der
Finsche regeering.
Dementi inzake vredesgeruchten.
Gisteravond is de volgende officieelt
•erklaring te Helsinki uitgegeven;
„Daar-- in het buitenland omtrent dc
richting der Finsche buitenlandsche politiek
misleidende geruchten in omloop zijn
waarin naar zekere uitlatingen van het
Finsche gezantschap in Washington wordt
erwezen, heeft het Finsche Dersbureau
an bevoegde zijde het volgende vernomen:
„Omdat, in de pers der Ver. Staten den
laatsten tijd onjuiste mededeelingen over
de toestanden in Finland verschenen zijn.
vooral wat de levensmiddelenpositie aan
gaat. heeft het Finsche gezantschap ir
Washington aan het eind van de vorige
week de Amerikaansche persvertegenwoor-
iiggrs uitgenoodigd tot een bijeenkomst
vaar op grond van de uit Finland ont
angen mededeelingen over de werkeliikf
■erhoudingen en de levensmiddelenpositic
ran ons land verklaringen werden afge-
cgd en schriftelijke mededeelingen werde
verstrekt over den toestand in Finland er.
Ie Finsche kwestie in het algemeen. Hier
bij werden de onveranderde richtlenen der
buitenlandsche politiek van de Finsche
.•egeerihö naar voren gebracht, zooals die
bij verschillende gelegenheden door leiden-
ie Finsche staatslieden zijn vastgelegd-
Van het bij die gelegenheid verstrekte uit
gebreide materiaal schijnt bij de openbare
meening in hoofdzaak slechts dat deel aan
dacht te hebben getrokken, dat betrekking
had op de kwesties van buitenlandsche
politiek. Dit materiaal is bovendien voora!
buiten de V.S. als basis voor misleidend'
conclusies gebruikt. Van zekere zijde zijr
m pers en radiouitzendingen verklaringen
afgelegd, volgens welke ons gezantschap ir
Washington had medegedeeld, dat Finlan
naar een afzonderlijken vrede met de Sow-
iet-Unie streeft. Onder verwijzing naar dc
onveranderde politiek van Finland kan
iienaangaande worden verklaard, dat al
dergelijke verklaringen en conclusies on
juist eh ongegrond zijn".
De Turksche betrekkingen met
het buitenland.
De onder leiding van admiraal Nomoera
en schout bij nacht Abe staande Japansche
marine-delegatie, die eenige dagen in Turkije
heeft vertoefd, is Woensdag uit Istanboel
ertrokken om zich via Boekarest en Boeda
pesl naar Duitschland te begeven
Naar de Turksche bladen melden, zal zich
de volgende week een Turksche persdelegatje
per vliegtuig naar de Ver. Staten begeven.
Het programma omvat de bezichtiging
militaite inrichtingen en van fabrieken, die
voor de oorlogsvoering werken. Na een ver
blijf van ongeveer een maand in de V. S.
zullen de Turksche journalisten op de terug
reis nog een week lang in Egypte vertoeven.
Strenger toezicht op
emigranten in Zwitserland.
In den Zwitserschen Nationalen Raad heeft
Bondsraad von Steiger als chef van het mi
nisterie van justitie en politie de door ver
schillende afgevaardigden verzochte verkla
ringen over het emigrantenvraagstuk afge
legd. Hij verklaarde, dat tot voor enkele
maanden de handhaving van de voorschrif
ten niet zoo streng is geweest. Thans heeft
de Bondsraad echter aanwijzingen verstrekt,
volgens welke het asylreeht als recht van den
Staat wordt gehandhaafd, doch waardoor ook
de strijd wordt aangebonden met hpt bin
nensmokkelen van emigranten.
Op het oogenblik bevinden zich 9600 emi
granten in Zwitserland. De vreemdelingen,
die op illegale wijze het land zijn binnen
gekomen, zijn in verzamelkampen onder
gebracht en verplicht te werken.
Bevelhebber van Ecuadors
luchtmacht in arrest.
Volgens een bericht uit Quito heeft de re
geering van Ecuador bevel gegeven den
opperbevelhebber van de luchtmacht, kolonel
Jorge Paez, te arresteeren. Jorge Paez wordt
er van beschuldigd op zijn reis naar de Ver.
Staten, Waar hij voor rekening van het leger
vliegtulgmateriaal zou koopen, een groot be
drag aan geld verduisterd te hebben.
GROOTE RUIMTE OP DE ZWITSERSCHE
GELDMARKT.
Een bewijs voor de groote ruimte op de
Zwitsersche geldmarkt vormt het resultaat
van de leening van het kanton Bern. De
emissie van 29 millioen frs. 3Va pCt. obli-
gatiën werd een volledig succes. Er moest
een aanzienlijke reductie bij de toewüzin-
gen worden toegepast.
Duitsche emancipatie op
olie gebied.
Aardolie, gewonnen uit zand.
(DaD) Duitschland heeft zijn aardolie
productie tijdens de laatste 10 jaren belang
rijk kunnen uitbreiden. Het in ^935 opgestelde
..Rijksboorprogramma" heeft er toe bijgedra
gen, dat reeds een groot aantal belangrijke
oliebronnen kon worden productief gemaakt.
Onder deze nieuwe oliegebieden nemen en
kele een bijzondere plaats in, en wel door
het feit, dat op deze plaatsen de olie uit ge
wone mijnputten gewonnen wordt. In deze
mijnputten wordt oliehoudend zand gedolven,
waaraan door wasschen aardolie onttrokken
wordt. Dit proces wordt langzamerhand ook
in andere oliegebieden ingevoerd. Slechts
20 pet. van de Duitsche aardolie wordt door
boringen gewonnen.
De aardolie-industrie vereischt natum-lijk
speciaal geschoolde vakarbeiders, waarvan het
aantal in Duitschland nog betrekkelijk gering
is. Deze vakarbeiders worden in speciale
werkplaatsen opgeleid door bijzonder vak
kundig personeel. In deze werkplaatsen wor
den de voor boringen en delven benoodigde
werktuigen door de arbeiders zelf vervaar
digd. Een van de bekendste Duitsche scholen
toekomstige boormeesters werd enkele
jaren geleden in Celle bij Hannover opgericht.
Duitsche boormeesters werc^jj sinds langen
tijd ook door het buitenland gezocht, vooral
in Roemenië, Iran en later ook in de V. S
Door de intensiveering van de aardoliepro
ductie in Duitschland zijn voor deze vak
arbeiders nieuwe arbeidsterreinen gevonden-
Strijd op Madagascar duurt nog
steeds voort.
Over de gevechten op Madagascar is te
Vichy 't volgende communiqué uitgegeven:
De heroïeke strijd op Madagascar wordt
voortgezet. Tananarive is den 23en Sep
tember om 17 uur door de Britten bezet.
De inneming der hoofdstad door den vijand
na 14 dagen ongelijken strijd sluit de eerste
etappe van den tegenstand af. Ondanks den
val van Tananarive bereiden onze troepen
zich er op voor den tweeden sector van
het eiland met dezelfde heldhaftige zelf
verloochening te verdedigen.
Spanje en Portugal.
Tusschen den Portugeeschen en den
Spaanschen minister van buitenlandsche
zaken zijn naar aanleiding van de Spaan-
sche regeeringsverklaring telegrammen ge
wisseld.
Salazar richtté tot generaal Graaf Jor-
dana het volgende telegram: „Ik wil niet
nalaten1 u van den aangenamen Indruk op
de hoogte te stellen, dien de officieele ver
klaring vgn den Spaanschen ministerraad
bij de Portugeesche regeering en het Por-
tugeesche volk heeft gemaakt.
Het antwoord van den Spaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken is in ge
lijken zin vervat.
De Europeesclie Jeugdspelen
in Milaan.
De reis en ontvangst van den
Nat. Jeugdstorm.
De vice-commandant van de Italiaan
sche jeugdbeweging heeft Woensdag j.l.
vertegenwoordigers van de buitenlandsche
on Italiaansche pers ontvangen, die in Mi
laan zijn samengekomen om de Europeesche
jeugdsportfeesten bij te wonen. De chef van
het bureau perszaken zette de beteekenis
uiteen van de komende manifestaties, die
gezien moeten worden in het sportieve
kader en bovendien politiek de zeer belang
rijke phases kenmerken in de Europeesche
jeugdbeweging. Na de byeenkomsten in
Florence en Weenen is de nieuwe jeugd
van Europa des te meer verzekerd van haar
onwrikbaren wil te marcheeren op den
goeden weg van de ware gerechtigheid en
grootheid, die Mussolini het eerst aan de
wereld heeft getoond.
Delegaties van de verschillende buiten
landsche deelnemers en hun leiders hebben
vervolgens met hun nationale vlaggen een
bezoek gebracht aan het monument van
den onbekenden |jbldaat en een krans neer
gelegd bij het monument voor de gevalle
nen tijdens de revolutie.
Zooals te begrijpen is, hebben de jongens
en meisjes van den Nationalen Jeugdstorm
op hun reis naar Italië, waar zij Nederland
zullen vertegenwoordigen bij de Europee
sche jeugdsportspelen, onvergetelijke in
drukken opgedaan. Hierdoor werd de ver
moeidheid der lange reis haast niet gevoeld
of in ieder geval weer gauw vergeten. Met
veel interesse werd de reis langs de Rijr
gevólgd, waarna de schoone Alpen werden
bewonderd. Bij aankomst in Milaan was de
stemming dan ook uitstekend en hier wacht
te den deelnemers een welverdiende en
goede nachtrust. De Nederlanders waren
een van de eerste ploegen, die in het zon
nige Zuiden aankwamen. Het comité der
Gioventu Italiana del Littorio (G.I.L.) nam
direct de zorgen voor de jongens en meisjes
op zich, zoodat het hun aan niets ontbrak.
Zoo werden in Milaan de Italiaansche ten
niskampioenschappen bijgewoond en de
pers had gelegenheid een voorstelling van
de G.I.L.jeugd in een theater gade te
slaan.
In de eerstvolgende dagen zal nu het
groote programma der zomerspelen wor
den afgewerkt. De Nederlandsche ploeg is
vol vertrouwen, doch vrij van overdreven
optimisme.
Woensdagochtend zijn de eeregasten uit
Weenen aangekomen ónder leiding van den
heer Van Geelkerken.
V. S. GEBRUIKEN ZILVER IN PLAATS
VAN TIN EN KOPER.
Van 1 October a.s. af zal in de V, S. het
gebruik van zilver voor uurwerken, juwe
lierswerkzaamheden, lijsten, muziekinstru
menten, enz. verboden zijn, daar zilver steeds
meer gebruikt moet worden ter vervanging
van tin en koper.
NIEUWE HONGAARSCHE MINISTER
VAN OORLOG.
Het Hongaarsche telegraafagentschap meldt,
dat de minister van oorlog, generaal Bartha.
op eigen wensch is afgetreden. Zijn opvolger
is de gepensionneerde generaal Nagy, die
Donderdagochtend den eed heeft afgelegd in,
handen van den Rijksbestuurder en in tegen
woordigheid van den minister-president.
KORT NIEUWS
Krachtens een beschikking van den
commissaris voor de jodenkwestie in Bul
garije moeten alle joden de jodenster
dragen.
Amerika „leent*9 Engeland
zeelieden.
Naar uit Londen wordt gemeld, maakt
de „Economist" melding van het feit, dat
het tekort aan bekwame zeelieden lang
zamerhand dergelijke vormen heeft aan
genomen, dat de Vereenigde Staten steeds
meer gedwongen worden om zeelieder
ten behoeve van de Britsche scheepvaar'
ter beschikking te stellen. Dit geschied;
dan in het kader van de leen- en pacht
wet. Deze beschikbaarstelling van zee
lieden heeft reeds een grooten omvang
bereikt.
De gevechten om Stalingrad. Infanterie in stormaanval op Stalingrad. Ieder huis is
een vesting. (P.K. Seiboldt P.B.Z.-R-P.H. c)
Gemeenschappelijk optreden der vloten van
de As en Japan.
!e sensationeele
Het Japansche Keizerlijke hoofdkwartier heeft het volgend;
communiqué uitgegeven
Een deel van de Japansche vlootstrijdkrachten heeft den Atlantischen Oceaan
bereikt en neemt thans deel aan de strategische operaties in nauwe samenwerking
met de vlootstrijdkrachten van de As. Gemeld wordt, dat een Japansthe duikboot,
die op den Atlantischen Oceaan opereert, onlangs een bezoek heeft gebracht aan een
Duitsche vlootbasis en vervolgens weer naar de strategische wateren Ls vertrokken.
In het communiqué wordt er de nadruk op gelegd, dat deze operaties van dc
Japansche vloot op den Atlantischen Oceaan tezamen met de Duitsche vloot, hetgeen
|iarallel gaat met de Duitsche vlootoperaties op den Indischen Oceaan, van zeer
groote beteekenis zijn, aangezien zulks duidt op een gemeenschappelijk optreden van
de Japansche vloot en de vloot van de Asmogendhcden tegen de vijanden van de
Spilmogendheden.
Deze maand vijf slagen tegen
Geallieerde convooien.
Van militaire zijde wordt verklaard, dat'
voor de vijfde maal in deze maand een
Geallieerd convooi is aangevallen door Duit
sche duikbooten en, gedeeltelijk in samen
werking met de Duitsche luchtmacht, voor
het grootste deel vernield Het laatste con
vooi, dat van Soviet-havens terugkeerde,
werd op ongekende wijze door oorlogs
schepen Deschermd. Een der drie vernie
tigde torpedojagers behoorde tot de z.g.
Staemme-klasse. Dit zijn de sterkste En
gelsche jagers, die een water verplaatsing
van 2400 ton en een snelheid van 37 zee
mijlen hebben. Van deze voor (j^n con-
vooidienst zoo gewichtige categorie gingen
in September reeds tien schepen verloren.
Het Amerikaansche tijdschrift Life
schrijft over den slag op den Atlantischen
Oceaan, dat de Britsche minister van pro
ductie, Oliver Lyttelton, weliswaar ver
klaard heeft, dat de duikbootcrisis over
wonnen is, maar dit klinkt weinig over
tuigend, daar de bewindsman vergeten
heeft mee te deelen hoe hy aan dit opti
misme komt.
Lyttelton kan blykbaar niet zeggen,
waarom volgens hem den laatsten tijd min
der schepen tot zinken zijn gebracht. Mocht
hij evenwel gelooven, dat dit op het Ame
rikaansche convooistelsel berust, dan is hij
verkeerd ingelicht.
Volgens genoemd blad gaan namelijk aan
de Amerikaansche zijde van den Atlanti
schen Oceaan nog eens zooveel schepen als
voorheen verloren.
Het convooistelsel heeft bijna niet bijge
dragen tot verbetering van den toestand,
integendeel, de tonnageschaarschte wordt
voor de Ver. Staten nog gevoeliger, daar
convooien de scheepstransporten aanmer
kelijk vertragen.
Amerikaansche ambassadeur
bij Saradzjogloe.
De Amerikaansche ambassadeur in An
kara, Steinhardt, is Donderdag door minis
ter-president Saradjoglie in tegenwoordig
heid van den zieken minister van buiten
landsche zaken, Mencmenjogloe ontvangen.
Het onderhoud had betrekking op het a.s.
vertrek van den ambassadeur, die Zater
dag uit Ankara naar Egypte zal vertrekken
en zich vandaar uit naar de Ver. Staten zal
begeven. Deze reis werd onmiddellijk na
het mislukken van de missie van Willkie in
Istanboel aangekondigd.
Samenwerking tusschen
Argentinië en Bolivia.
Het Argentijnsche ministerie van buiten
landsche zaken heeft een officieel commu
niqué verstrekt over het resultaat van de
ontmoeting tusschen president Castillo en
oen Boliviaanschen president Penaranda.
Beide regeeringen zijn bereid tot nauwe sa
menwerking op ieder gebied.
Zoo is o.a. overwogen om de Argentijn
sche koopvaardijvloot ook voor den Bolivi
aanschen buitenlandschen handel te gebrui
ken. De overeenkomsten komen overeen
met het algemeene plan van samenwerking,
dat de Argentijnsche regeering op alle na-
buurstaten wil toepassen.
Slachtoffers van Engelschen
luchtaanval.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag hebben Britsche vliegers door het luk
raak uitwerpen van eenige brisant- en
brandbommen in een kleine plaats in het
Noorden des lands-min of meer zware
schade aangericht aan huizen. De burger
bevolking had door dezen zinneloozen aan
val vijf dooden en een aantal zwaar-, resp.
lichtgewonden. Een persoon wordt nog
vermist
SPORTMAN MOET GEHEEL
AMATEUR ZIJN.
Naar wij vernemen ls een bepaling te ver
wachten, dat sportsmen volkomen amateur
moeten zijn. Indien hij in de eene tak van
sport geld verdient, dan mag hij als amateur
niet meer aan andere takken van sport deel
nemen.' Dit bcteekent, dat b v een voetballer
niet meer mag deelnemen aan wedstrijden
op de schaats, waarvoor geldprijzen beschik
baar worden gesteld. i
De Negus onder Britsche
controle.
Sedert Haile Selassie, de „koning der
koningen", op den troon in Addis Abeba
hersteld werd is het lot van Abessinië
eenigszins in het duister gehuld. Thans
heeft echter Miss Pankhurst, die zich reeds
langen tijd met propaganda voor den negus
bezig houdt, een artikel over den toestand
in Abessinië in het te Londen verschijnende
tijdschrift World News gepubliceerd.
Tijdens de lange onderhandelingen vqor
het in het voorjaar van 1942 gesloten ver
drag werd van Engelsche zijde het Abes-
sijnsche leger ontwapend en ontbonden om
pressie uit te oefenen. Art. 4 van dit ver
drag bevat ondanks andersluidende verkla
ringen der Engelsche regeering, de bepa
ling. dat de negus op financieel gebied
slechts in nauwe samenwerking met zijn
Britsche adviseurs mag handelen. Ook het
geheele verkeer is onder hun controle ge
steld. Deze feiten ontlokken Miss Pankhurst
de verzuchting, dat zelfs Iran van de ge
allieerden een betere behandeling onder
vindt dan» de bondgenoot Abessinië. De
negus heeft verder eenige gebieden van
zijn land geheel aan Engeland moeten af
staan. Het ten zuiden van Britsch Somali-
land gelegen Ogaden is bij deze kolonie ge
voegd. Volgens de Giornale d'Italia heeft.
Harrar dit lot gedeeld. De uitdrukkelijke
wensch van den negus om het tijdelijk ka
rakter van deze bezetting in een proclama
tie tot uitdrukking te brengen, werd door
de Engelschen van de hand gewezen. Ook
de haven Zeila in de nabyheid van Dzji-
boeti werd ondanks een in 1935 door Eden
gedane belofte niet afgestaan.
Gavda verbindt aan deze onthullingen uit
Engelsche bron een commentaar over de
Engelsche politiek, die plechtig verkondigde-
beginselen met voeten treedt. Misschien za;
het voorbeeld van Abessinië voor andere
slachtoffers van Engeland nog als waar
schuwing dienen. Italië wordt door deze
gebeurtenissen slechts versterkt in de zeker
heid, dat het imperium na den vrede in
„een volgens geografische, ethnografische
en economische overwegingen afgeronden
vorm aan Italië zal terugkomen.
Vermaning tot Amerikaansche
sclic epsbouwarb eiders.
Onrust te Detroit.
„Wanneer wij zoo doorgaan, verliezen wij
den oorlog", aldus de plaatsvervangende mi
nister van marine der V.S. Ralph Bard op
een bijeenkomst van de vakvereeniging van
de scheepsbouwarbeiders, welke aangesloten
is bij de C.I.O.
In zijn verklaringen waarschuwde hij
voorts de Amerikaansche bevolking met
harde woorden voor een groot vertrouwen
en zelfgenoegzaamheid.
In den laatsten tijd hebben Roosevelt en
andere leten van de regeering weliswaar
gewaarsch^vd voor zelfgenoegzaamheid en
een al te groot optimisme, doch talrijke
Amerikanen hebben deze waarschuwingen
beschouwd als gepraat met het doel om de
krachtsinspanningen voor den oorlog te
vergrooten.
Uit Detroit, op drie na de grootste stad
der Ver. Staten, het symbool en de zetel van
de Amerikaansche bewapeningsindustrie,
worden, zoo meldt het Amerikaansche tijd
schrift Life berich'en ontvangen, die ..ieder
een doen huiveren". Stakingen en alle mo
gelijke werkverzuim, zeer slechte plannen,
gebrek aan grondstoffen, zenuwachtige werk
lieden en een slecht optreden van de vak-
vereeniringsmenschen hebben nl. tot een
aanzienlijke daling van de bewapeningspro
ductie in Detroit geleid.
In de Fordfabrieken worden ongeacht den
oorlog de vroegere conflicten tusschen ge
organiseerde en ongeorganiseerde arbeiders
voortgezet.
Ten slotte verklaart het blad Time, dat
ook in vele andere bewapeningsbedrijven
de productie onbevredigend is, hetgeen
voornamelijk veroorzaakt wordt door de
egoistische houding van de arbeiders. Vele
werklieden nl. denken in het geheel over
den oorlog als zoodanig na, doch zien in
den oorlog uitsluitend betere verdienste-
mogelijkheden.
De Nederlandsche Volksdienst wil:
„Geen liefdadigheid, maar welvaart!'
WAT DOE JE ER MEE?
Bs. Een scherpzinnig lezer vraagt ons
naar aanleiding van het hoofdartikel, waarin
wij Anti's vergeleken hebben met stilstaande
klokken, „wat doe je er mee De bedoeling
van deze vraag is kennelijk, maar wij willen
dc beantwoording er van, ondanks de naam
loosheid van den steller, niet uit den weg
gaan, want ook onze bedoeling is in dat op-
zicht „kennelijk".
Stilstaande klokken, die niet meer op gang
te krijgen zijn. wat doe je er mee Wel, we
zouden kunnen beginnen met de vraag eenigs
zins te wijzigen, door te zeggen wat doe
je er aan In de allereerste plaats gaat het
soort huisvader, dat graag knutselt, probee
ren of hij ze misschien zelf weer op gang
krijgen kan, door 'n stukje karton onder de
pootjes te plaatsen, hij zoekt een andere
plaats, brengt met eindeloos geduld dc slin
ger telkens weer op gang en als het dan toch
niet gaat, nou, dan moet de klokkenmaker er
aan te pas komen.
Het kan echter gebeuren (en meestal ge
beurt het ook), dat dergelijke klokken voor
eerst niet te repareeren zijn, door geen tien
klokkenmakers en dan staat men weer voor
'n andere beslissing. Als een loopende klok
ter plaatse onmisbaar is, dan schaffen we
ons doodeenvoudig een andere klok aan, het
geen in dezen tijd wel eens zijn bezwaren
met zich mee kan brftngen; gaat het niet
anders, dan nemen we wat we krijgen kun
nen, dan is het er ons, als practische men-
schen, alleen om te doen dat we in elk geval
'n klok hebben. Is een klok in de gegeven
omstandigheden niet onmisbaar, dan kan het
gebeuren, dat wij haar doodeenvoudig weg
nemen, of misschien ook op grond van aller
lei overwegingen maar laten staan waar ze
altijd gestaan heeft nuttigheidsargumenten
zijn dan echter ten eenenmale uitgesloten.
Deze laatste reden nu zal oorzaak zijn. dat
wij, wanneer né den oorlog, als moedwillig
stilstaande klokken een euvel vormen, dat
men in geen enkel geordend huis kan tole-
reeren, er toe moeten overgaan de dan nog
niet loopende klokken definitief door wèl-
loopende te vervangen.
De vraag van onzen scherpzinnigen lezer
wat doe je er mee kan pas op dat oogen
blik in dien vorm gesteld worden. Wat wij
er mee doen is nu nog geen uitgemaakte
zaak. Maar als ik het voor ft zeggen had, dan
gaf ik ze een rustig plaatsje op den rommel
zolder, naast een ouden parapluie van Oma,
'n hopeloos ouderwetsch tafeltje met ge
kneusde pooten en tal van andere dingen,
waarvoor de zolder zoo'n geschikt verblijf is
^n waar ze tenslotte nog een mooien levens
avond hebben.
Er bestaan echter ook andere mogelijk
heden. Aan de Joden verkoopen gaat niet,
omdat de Joden, al zouden'dergelijke klokken
in de huiskamer van Saartje onmiddellijk
weer gaan loopen, slim genoeg zijn om te be
grijpen dat er voor hunJiandel geen perspec
tief in zit, bovendien heeft 'n Jood zelf geen
klok noodig, omdat hij ook zonder zoo'n
meubel weet hoe laat het is en tenslotte
zullen er né den oorlog geen Joden in Neder
land meer zijn. Een van de andere mogelijk
heden oefent op ons minder aantrekkings
kracht uit, het is n.l. deze, dat op een goeden
dag de huishoudster verschijnt, voorzien van
een groote rommelmand, waarin alle stil
staande klokken worden neergesmakt, om
vervolgens naar een soort klokkenkerkhof
te verhuizen, waar ze, onder toezicht van 'n
wacht, kunnen verblijven tot ze uit zichzelf
weer gaan loopen of ten offer vallen aan de
Weersomstandigheden; zoodat er geen sprake
meer kan van zijn, dat ze nog ooit op gang
komen. Dat ware jammer van de mooie
klokken, want wij hebben de stellige over
tuiging dat er nog vele bij zijn, die uitstekend
zouden kunnen loopen en tal van jaren goede
diensten aan de gemeenschap bewijzen.
Tegen deze laatste mogelijkheid nu (die van
de huishoudster en het klokkenkerkhof) waar
schuwen wij reeds gedurende heel den oorlog.
Een goed verstaander heeft maar een half
woord noodig. Wij schreven reeds duizenden
woorden, daarom geven wij nog altijd de
hoop niet op.
Rijwielvordering stopgezet.
De secretaris-generaal van het departe
ment ./van binnenlandsche zaken maakt be
kend, dat in overeenstemming met den
weermachtsbevelhebber in Nederland de
rjjwielvordering is stopgezet.
Degenen, die tot dusver nog niet een ver
zoek om vergoeding of het verkrijgen van
een rijwiel hebben ingediend, kunnen (als
nog) tot uiterlyk 5 October 1942 een derge
lijk verzoek bij den burgemeester van hun
woonplaats indienen.
Na 5 October worden deze verzoeken niet
meer in behandeling genomen.
Het Langcniarck-Studium biedt
de toekomstmogelijkheden
voor jonge Nederlanders.
Zooals bekend, organiseert het Langemarck-
Studium twee keer per jaar een serie schif
tingskampen voor zyn candidaten. Door sport
beoefening en door gemeenschappelijk kamp
leven, door schriftelijk werk en door lange
gesprekken ontstaat hier voor de kampleiding
de mogelijkheid, inzicht te krijgen in de per
soonlijkheid van den candidaat.
Zoo kan worden vastgesteld over Wlke
verstandettjke gaven deze jonge mannen be
schikken, Mn welke richting hun neiging en
begaafdheid gaan en in hoeverre zij, wat hun
innerlijk wezen betreft, geschikt zijn voor de
positie die ze zich in de toekomst wenschen.
Als candidaten tot een schiftingskamp wor
den jonge mannen tusschen 16 en 22 jaar toe
gelaten. Hun maatschappelijke positie of wel
stand speelt geen rol, daar de Langemarck-
opleiding gratis is, doch zij moeten zoowel
gedurende de schifting als eventueel later in
het Langemarck-Studium steeds weer^loor
de daad bewijzen, dat zij zoowel naar het
verstand als naar het karakter tot de besten
van ons volk behooren.
Na een voorbereidende studie van 1 jaar of
21/o jaar kunnen zij zich dan respectievelijk
aan een middelbare vakschool of aan een
universiteit bekwamen voor datgene, wat ze
altijd graag hadden willen worden, doch^dat
ze door de maatschappelijke omstanöighwen
tot dusver niet konden bereiken.
Inlichtingen over schifting en opleiding ver
strekt het Langemarck-Studium, Waalsdor-
perweg J2, Den Haag.
Crisisambtenaar te water
gegooid.
Een jaar gevangenisstraf geëischt.
De boderijder W. O. te Bedum had op 20
Juli met 2 crisisambtenaren, die den inhoud
van zijn wagen wilden inspeeteeren, ruzie
gekregen.
Hij greep een der ambtenaren den heer J.
Secuur uit Groningen bij de keel en gooide
hem in een breede sloot- Tot drie maal toe
herhaalde hij dat onder den uitroep: „Nu ga
je er aan". Slechts rrfèt groote moeite wist de
heer Secuur zich te bevrijden.
Gisteren had dc boderijder zich voor de
rechtbank te Groningen te verantwoorden.
De officier van'justitie noemde het feit zeer
ernstig en cischte een jaar gevangenisstraf.
Uitspraak over 14 dagen
