Haarlemsche Courant )eze maand record aantal torpedeeringen. Willkie roept van Moskou uit om een tweede front. 287e Jaargang No. 229 x Ibonnemem p. ween 0,28, p. maand MS, P- kwartaal 3,0, [ranco p. post 3,73, losse nummers cent. Advertent! ?o Jis iEl ».m. ƒ3,— elke m.m. meer 20 cent Reclames dubbele prUs. 'sch Idvertentleabonnementen tsoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer had ld"*8 u m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. s cent p. m.m. i:r pitf.t Grafische BedrUven Damlate. Wnd. Boofdredactesrt 2. V. BAÜDEWTKS. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt dagelijks behalve op Zon, en feestdagen. Dinsdag 29 September 1942 Bnreana Haarlem: Groote Houtstraat S3. Bijkantoor: 8 oen das plein 37. Tel. Directie 1SM2- Hoofdredactie IS««. Redactie 1M00, Administratie 10724. 1482». Soendapleln 12230. Postgiro 134338. Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. 46 koopvaarders met 953.000 brt. tot zinken gebracht Alleen nog gevechten in Noordelijk deel van Stalingrad. nEgypte: luchtstrijd boven de pyramiden. weermacht Het opperbevel der Duitsche naai aakt bekend In het Noordwestelijk deel van den K a u- asus hebben Duitsche en Slowaaksche •oepen in harde gebergtegevechten ver- jieidene heuvelstellingen genomen. Aan he,'sskust van de Zwarte Zee heeft een Duit- 'ui«Jche motortorpedoboot een schip van 1000 rl. tot zinken gebracht. In den strijd om Stalingrad zijn de uitsehe troepen thans ook opgerukt naar Noordelijke deelen der stad. Het tot dus- c°oj jr veroverde stedelijke gebied is volkomen iertjn den vijand gezuiverd. De aanvallen fcrden door .geconcentreerd vuur der artil- ■TAl [rje van het leger en van het afweerge- cm> tbut van het luchtwapen benevens door j masse in den strijd gebrachte Duitsche. b ra oemeensche en Kroatische vliegtuigen "ï3-ioor den strijd op korten afstand doeltref- 9® ind gesteund. Vijandelijke ontlastingsaan- "3 dien ten Zuiden en Noorden van de stad :ofll jn mislukt. 32 jn den centralen sector van het front en k- ij R z j e f zijn verscheidene door sterke k Ullerie ondersteunde aanvallen van den 9-k |and, deels in tegenaanvallen, afgeslagen 'hn"ï een eigen plaatselijke aanvalsactie is et succes voortgezet. .-.Ten Zuidoosten van het Ilmenmeer 'ur* in herhaalde vijandelijkë aanvallen -onder ra ore verliezen ineengestort. Ook ten Zui- ert tn van het Ladogameer zijn nieuwe aan- lUen van den vijand in taaie gevechten geslagen. vr, .1' De met sterke strijdkrachtèn onder nomen poging van den vijand om den omsingelingsring van Leningrad naar het Oosten over de Newa te door breken is onder zware verliezen voor den tegenstander mislukt. Het aantal vernietigde booten is gestegen tot 395. Aan het front aan de IJ s z e e heeft het chtwapen overdag en des nachts bolsje- 1 istische luchtsteunpunten aangevallen, lila. mtsche jagers hebben daarbij, zonder zelf rliezen te lijden, 26 vijandelijke toestellen lergeschoten. Naar in een extra-bericht bekend ge- ikt is, hebben Duitsche duikbooten in Noordelijk deel van den Atlantischen c-0<* ceaan een naar Engeland onderweg zijnd merikaansch troepentransport voor het ootste deel vernietigd. Zij vielen een snel vijandelijk convooi in, bestaande uit slechts enkele groote pas- agiersschepen, dat, krachtig beschermd, iet troepen, munitie en oorlogsmateriaal ïladen was. In dagenlange hevige aanvallen en achtervolgingsgevechten brachten zij een grooten tweepijper van 19000 br. van het type Viceroy of India, die na drie torpedotreffers kapseisde, een tweepijper van 17.000 brt. van het type- Reina del Pacifico, die na twee torpedo treffers met een groote steekvlam in de lucht vloog, een transportschip van 11.000 brt. van het type Derbyshire en een torpedojager van de beveiligings- itrijdkrachten van het convooi tot zin- k« Twee andere transportschepen werden lor torpedotreffers beschadigd. Met deze successen heben onze duikboo- ch| n den vijand een zwaren slag toegebracht. i vijandelijke transport vloot heeft drie ponder waardevolle snelle eenheden met 3, in totalen inhoud van 47.000 brt. verloren, gebruikt plegen te worden bij bijzonder langrijke en dringende troepentranspor- D. In andere zeegebieden van den Atlanti- ben Oceaan, van de Afrikaansche tot de 4 merikaansche kust hebben duikbooten nog "y 1 andere schepen met een gezamenlijken l houd van 57.000 brt. tot zinken gebracht, Vodat de totale verliezen van de vyande- ke scheepvaart in de laatste vier dagen 1 schepen met een gezamenlijken inhoud an 104.000 brt. bedragen. .Het D.N.B. voegt hieraan toe: Naar gisteravond in de Wilhelmstrassc ver klaard werd, zijn met het zevende cxtra-bericht van het opperbevel der Duitsche weermacht in deze maand tot dusver 146 vijandelijke koopvaardij schepen met een gezamenlijken inhoud van 953.000 b.r.t. tot zinken gebracht. Naar men in Duitsche militaire kringen verklaart is dit cijfer het hoogste maandeljjksche torpedeeringsresultaat van dit jaar. De Führer heeft aan gen.-maj. Bruno itter Von Hauénschild, commandant van fQ tankdivisie, het Eikenloof bij het Rid- erkruis van het IJzeren Kruis verleend- De strijd in Egypte. Het Italiaansche weermachtbericht luidt s volgt: In den sector van het front van El Ala- sein intensief vuur van de artillerie over n weer. Tijdens luchtgevechten is een Bénoist—Méchin treedt uit de regeering—Laval. - Fransche staatssecretaris Bénoist kcain is uit de regeering getreden. Laval leeft in dit verband de pers de volgende ïrklaring verstrekt. „In geen geval zal ik lulden, dat men het gezag van de regee- .ing aanvalt. Dit is thans noodzakelijker 1811 lan ooit. De regeering staat hecht en er i? feu reden, dat dit niet zoo zal blijven. I!> volledig vastbesloten mijn taak tot et einde voort te zetten". Een decreet in de Fransche staatscourant «paalt, ter wijziging van het achtste arti- «1 van het decreet van 18 April, dat de Inaon en Platon worden benoemd tot ar- laatssecretarissen bii den chef der regee- f-ng. Het decreet van 18 April benoemde rie staatssecretarissen bij den chef de^ peering, n.l. De Brinon. Platon en Bé- &st Méchin. De ministerraad, die Zaterdag niet ge- Widen is. zal volgens den Paris Soir aan einde van de volgende week biieen- Bmen. Het is van belang er op te wijzen, dat hn een regeeringscrisis geen sprake kan '•jn, aangezien Bénoist Méchin als staats ecretaris immers geen deel uitmaakte van *t eigenlijke kabinet. Op het oogenblik staat nog niet vast. of «noist Méchin op een anderen post ge- Mikt zal worden. Hij vertoeft oo het ogenblik te Rari.is. Ook in andere politieke •nngen beoox-deelt men den toestand na j* stormachtige uren der geruchtenmakerij veel rustiger. vijandelijke bommenwerper neergeschoten. Britsche vliegtuigen hebben Zondag Ben ghazi aangevallen. Zij beschadigden eenige particuliere woningen en maakten elf ge wonden onder de bevolking. In de lucht boven Malta hebben Duitsche jagers een Spitfire vernield. Een van onze duikbooten is niet op haar basis teruggekeerd. Het meerendeel der bemanning is gered, de familieleden der vermisten zijn op de hoogte gebracht. Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen zij-r m de middaguren van 27 September tot ver in het gebied van Cairo doorgedronger en hebben het vliegveld Fayum Road met bommen en boordwapens aangevallen. Ter Zuiden van de pyramiden var Gizeh schoo' aen Duitsch gevechtsvliegtuig een Brit schen bommenwerper neer. Britsche bat terijstellingen bij El Alame.in waren bloot gesteld aan hevige Duitsche luchtaanvallen Bommen van zwaar kaliber troffen de bat terijen en stelden verscheidene stukken geschut met het personeel buiten gevecht. Monsterparade te Dublin. Vele duizenden mannen van'het leger van Eire hebben te Dublin gedefileerd voor mi nister-president De Valera, die was om ringd door de andere ministers en ce leden van den DaiL Vliegtuigen cirkelden boven de stad. De Britsche berichtendienst zegt, dat dit een der grootste parades was. die ooit te Dublin zijn gehouden. Zij was het einde van legermanoeuvres, welke in de provincies van Eire hebben plaats gevon den. BOODSCHAP VAN PéTAIN AAN MADAGASCAR. Het Fransche 'Staatshoofd Maarschalk Pétain, 'heeft tot de bevolking van Mada gascar een boodschap gericht, waarin hij o.a. verklaart, dat het eiland voor zijn zwaarste beproeving staat. Na den val van Tananarive zet thans een handvol mannen onder aanvoering van gouverneur-generaal Anet efi generaal Guillemet het verzet voort. Hun houding vindt ver buiten de grenzen van het eiland waardeering. Al bezet Engeland het eiland ook geheel, een hinderpaal zal het niet kunnep overwinnen, den onomstootelijken wil der bevolking van Madagascar Fran sehen te blijven. Adolf Hitler spreekt 12.000 jonge soldaten der Waf f en SS toe. Appèl in Sportpalast te Berlijn. De Führer heeft gisteren het woord ge voerd op een appèl in het Sportpalast te Berlijn van 12.000 officieren en kadetten van het leger, de vloot, de luchtmacht en .Junker" van de Waffen-SS. Rijksmaarschalk Göring meldde den Führer de jonge soldaten, die terugkeeren naar hun troependeelen aan het front. In meésleepende bewoordingen gaf de Führer den jongen soldaten een inzicht in de groote Duitsche geschiedenis, die haar bekroning vindt in den geweldigen beslis sende strijd van onze dagen. Na gewezen te hebben op de groote plich ten, die de officier aan het hoofd van de hem toevertrouwde soldaten in dezen strijd te vervullen heeft, sloot de Führer zijn toe spraak met Uiting te geven aan zijn on voorwaardelijke zekerheid van de overwin ning en zijn rotsvast vertrouwen in de su perieure strijdkracht van den l Duitschen soldaat. De Rijksmaarschalk liet het appel ein digen met een „Sieg Heil" op den Führer. waarmede de jonge soldaten geestdriftig instemden. „Tweede front"-campagne doet Churchills populariteit slinken. In een rede te Wimbledon heeft Lord Strabolgi het verlangen te kennen gegeven, dat het Britsche oorlogskabinet met het oog op de uitlatingen van Wendell Willkie een verklaring zal afleggen. De voor naamste vraag die beantwoord moet wor den. aldus Strabolgi. is. of het oorlogs kabinet terstond na den Duitschen aanval op Rusland voorbereidingen getroffen heeft om den vijand te dwingen oorlog te voeren aan twee fronten en 'indien dit het geval is, waarom Engeland dan na 15 maanden nog niet gereed is. De populariteit van Churchill is volgen.s het Engelsche weekblad New Tribune den laatsten tijd in Groot-Brittannië zeer ge daald en blijft voortdurend slinken. In de oogen van het Britsche publiek zalhet aanzien van Churchill eerst weer toenemen, als hij gevolg geeft aan den roep van het Britsche volk eindelijk militair te handelen. In ruimen kring heeft men in Groot- Brittannië namelijk het onbehaaglijke ge voel, aldus het blad, dat Churchill en zijn regeering niet van den noodigen striidgeest bezield zijn. Tijdens de laatste verklaring van den premier in het Lagerhuis is aan den dag getreden, dat ook de Britsche parlements leden niets meer willen weten van Churchill en de teleurstelling van een groot ceel dei- bevolking deelen. Ter gelegenheid van de herdenking van den „Dag van den Ouden Jeugdstorm" werd op het moment, dat de hoofdstormer. Van Geelkerken, zijn radio-rede aanving, door den Jeugdstorm een krans gelegd op de graven van een Duitschen en een Xederland- schen soldaat op den Grebbeberg. Overzicht tijdens de rede van den stafchef van den Nationalcn Jeugdstorm, C. Quispel. (Polygoon-Zeylemaker Pax-Hollana c) Telegramwisseling tusschen Führer, Koning van Italië en Tenno. Bij den verjaardag van het Pact. Naar aanleiding van den tweeden ver jaardag van het Driemogendhedenpact zijn door den Führer en de staatshoofden, den Duce en minister president Tojo, benevens tusschen de ministers van buitenlandsche zaken van de verbonden naties telegram men gewigseld, waarin uitdrukking gegeven wondt aan de nauwe verbondenheid der in het Driemogendhedenpact vereenigde sta ten. Victor Emanuel antwoordde: „Op den tweeden verjaardag van het sluiten van het Driemogendhedenpact. dat met zoo nauwe banden Italië. Duitschland en Japan heeft vëreenigd in de gemeenschappelijke taak een nieuwe Orde in Europa en Azië op te richten, is. het mijn wensch, U, Führer. de groeten en gelukwenschen van het Itali aansche volk. evenals mijn persoonlijke ge lukwenschen en groeten te doen toekomen." De Duce seinde o.m.: De eenheid van de drie groote verbonden mogendheden, is warmer en hechter dan ooit. Ons geloof in de overwinning en aaij de vervulling van de taak der Europeesche en Aziatische nieuwe Orde is stelliger dan ooit. De Tenno seinde: „Op den verjaardag van het sluiten van het Driemogendhedenpact voor de oprichting van een nieuwe Orde in de geheele wereld zou ik uwe Excellentie mijn hartelijkste gelukwenschen voor de schitterende successen willen zenden, die uw natie bevecht en tegelijkertijd uitdruk king willen geven aan mijn vaste besluit om met. u tot de eindoverwinning samen te werken". Verklaring van Laval over arbeiders- en jodenkwestie. Voor binnen- en buitenlandsche journa listen heeft Laval het vraagstuk der te werkstelling van Fransche arbeiders in Duitschland en de jodenkwestie behan deld. Omtrent de eerste aangelegenheid zeidf de regeeringschef, dat Duitschland 150.oor vakarbeiders wenscht en daarvoor 50.00e krijgsgevangenen wil vrijlaten. Ongevee 20.000 Fransche arbeiders zijn reeds naar Duitschland vertrokken. In dit verband wees Laval erop, dat er sinds den wapen stilstand ongeveer 600.000 krijgsgevangenen zonder tegenprestatie zijn vrijgelaten. Inzake de jodenkwestie zeide Laval, da1 de maatregelen der Fransche regeerinr uitsluitend tegen buitenlandsche joden ge- •icht zyn. Frankrijk heeft in tegenstelling tot an dere staten in te grootscheepschen vorm de grenzen voor immigreerende joden ge opend. Een normaal vertrek uit Frankrijk moet geweigerd warden aan die joden, var wie verwacht kan worden, dat zij anti- Fransche propaganda zullen voeren, zoodrr zij zich in het buitenland bevinden. TOKIO ONTSTEMD OVER BEHANDELING VAN JAPANNERS IN BRAZILIë. Domei publiceert een verklaring van den woordvoerder der regeering. over de be handeling van meer dan 200.000 Japanners in Brazilië. Daarin heet het o.m.: De re geering van Brazilië heeft sinds het afbre ken der diplomatieke betrekkingen voort durend maatregelen genomen om de in Brazilië wonende Japanners te mishandelen. Talrijke Japanners hebben daardoor ern stige schade geleden aan hun gezondheid. Het is onntjodig te verklaren, dat de Ja- pansche regeering van tijd tot tijd stappen ondernomen heeft om invloed uit te oefe nen op de houding van Brazilië. Wij ver wachten. aldus de woordvoerder, dat de Braziliaansche regeering weigert zich te onderwerpen aan den Amerikaansch-Brit- schen druk en derhalve verandering brengt in de behandeling van de in Brazilië wo nende Japanners. De politiek van het nieuwe Noorwegen Rede van Quisling. In een Zaterdag gehouden rede heeft de Noorsche minister-president Quisling de kwestie der Noordsche samenwerking van de Scandinavische volken behandeld. De eenheid van natuur, taal en ras wordt versterkt door een oeroude, identieke cul- tureele ontwikkeling. In Noorwegen was het streven er op gericht, een brug te slaan tus schen het Noorden en Duitschland. In de gegeven omstandigheden kan dit het beste zoo gebeuren, dat Noorwegen een zelf standige politiek voert, die gebaseerd is op een rechtstreeksche samenwerking met Duitschland. temeer, daar Duitschland er alle belang bij heeft, een Noorwegen vooruit *e helpen, dat aan Duitschlands zijde in in tieme en loyale samenwerkirig staat. Op die manier wordt Noorwegen niet alleen vrij en groot, doch wordt er ook een stevige basis gelegd voor een Germaahsch verbond in het nieuwe Europa. Bij dit verbond zou den zich de andere Noordsch-Germaansche staten van hun kant kunnen aansluiten. w at Noorwegen en het Noorden betreft, is het duidelijk, dat Finland en het Noorden van Noorwegen alleen met de machtige hulp van Duitschland behouden kunnen worden voor het hun toegedachte lot. vooral daar Engeland het Noorden aan het bolsjewisme heeft uitgeleverd. In dit verband wees Quisling er o.a. dat zich in den loop van iets meer dan een maand ruim 3000 nieuwe Noorsche vrijwil ligers hebben aangemeld. Dit alles geschiedt niet onder druk. maar omdat de vrijwilligers in het Oosten het bolsjewisme willen treffen als vijand van Noorwegen, omdat zij willen optreden voor de verdediging van de nieuwe Orde in Europa, omdat zij ter herovering van de nationale eer van het Noorsche volk hun bydvage wiUen leveren. „Heel Eurppa een wapenfabriek." Berlijnsche peïs over de rede van Von Ribbentrop. De Maandagochtendbladen werden ge heel beheerscht door de rede van den Duitschen minister van buitenlandsche za ken. In de commentaren wordt algemeen ie nadruk gelegd, dat de tijd voor Duitsch land en zijn bondgenooten werkt. De Völkischer Beobachter schrijft: Hier laat Ribbentrop de feiten spreken. Het overweldigende bewapeningspotentieel van de mogendheden van het Pact van Drie. steunende op de superioriteit wat betreft menschen en grondstoffen, de voortdurend toenemende verbetering van de voedsel- oositie, de niet te stuiten daling van de Sowjet-macht en van de vijandelijke ton nage. Wij, zoo verklaart het blad, kunnen calm afwachten wat de vijand van plan is te ondernemen, want overal zal hij, even als tot dusver, stooten op de superieure werking van de verbonden wapens en tot het inzicht komen van zijn onmacht om het rad der geschiedenis door improvisa ties te kunnen terugdraaien. Geheel Europa is een bewapenings- 'abriek. Daarbij komt nog de bewapenings- :apaciteit van Japan en de door dit land eroverde gebieden. Vóór 1 November in Engeland verboden te stoken. Volgens een bericht uit Londen is bij verordening het gebruik van centrale vërwarmingsinstallaties in Engeland vóór 1 November verboden. Een uitzondering hierop vormen alleen ziekenhuizen en ze kere industrieele ondernemingen. Evenzoo mag vóór 1 November in de woningen niet- gestookt worden. Ook de verlichtingen in alle winkels, restaurants en openbare loka len is beperkt. Het tekort aan steenkool in Engeland wordt thans reeds geraamd op 13 millioen ton. De afrekening niet het Britsche eiland. (D.a.D.) In een Duitsch militair weekoverzicht wordt verklaard, dat binnen afzienbaren tijd alle voorwaar den aanwezig zijn om door middel van een effectieve coördinatie van de Duit sche duikbooten met de groote moge lijkheden van het luchtwapen het groote uur der totale afrekening met het Britsche eiland te doen slaan. Deze opmerkelijke prognose steunt vooral op het feit, dat door de ontwik keling van den strijd op het Oostelijk front de reserven van Stalin uitgeput worden. Thans reeds, aldus lezen we in het militaire overzicht, is de Sovvjet- Unie dermate verzwakt, dat de strate gische krachtverhoudingen steeds gun stiger voor Duitschland worden. De perspectieven, die op grond der ontwikkeling van den oorlog in het Oos ten ontstaan zijn. zijn niet alleen van belang voor de beoordeeling der situa tie. waarin de Sowjet-Unie zich be vindt, maar tevens vanwege het feit. dat van Duitsche militaire zijde nog maals herinnerd wordt aan de omstan digheid, dat de definitieve afrekening met Engeland door het uitbreken van den oorlog met de Sowjet-Unie slechts uitgesteld is. Regeling inzake het geopend zijn van de winkels in de a.s. wintermaanden. Wat MAG en wat MOJ2T. In verband met velgrlei misverstand om trent de tijden, op welke winkels geopend moeten zyn, volgt hierna een korte opsom ming van wat mag en wat moet, voor het komende winterhalfjaar (van 1 Octo ber tot 1 April). Winkels mogen geopend zyn op de eerste vyf werkdagen der week van 5 tot 18 uur en op Zaterdag van 5 tot 19 uur. Winkels moeten geopend zijn alle werkdagen, ook des Zaterdags, van 10 tot 17 uur (een uitzondering geldt voor niet- levensmiddelenzaken voor Maandagmor gen). Voor drankzaken en kantoormachine- zaken (naast café's, apotheken c.d.) geldt bovengenoemde verplichting niet, MENEMENDZJOGLOE NOGMAALS GEOPEREERD. De Turksche minister van buitenlandse!» zaken. Menemendzjogloe, is Zaterdag voor de tweede maal door prof. Sauerbruch en zijn assistenten geopereerd. Na de opera tie werd meegedeeld, dat zijn toestand be vredigend is. KORT NIEUWS Na een bezoek van 4J/2 dag hebben de buitengewone Japansche gezanten Hiranoema, Arita cn Nagai Nanking verlaten. Het werkcomité van de Al-Indische Hin- doe-Mahasabma zal op 3 en 4 October in New- Delhi bijeenkomen. De subcommissie, welke tijdens de laatste zitting is gevormd met het doel om met de andere politieke partijen on derhandelingen te voeren, zal twee dagen eer der bijeenkomen. De in Duitschland werkende buitenland sche arbeiders hebben sedert begin 1940 meer dan 718 millioen R.M aan bespaarde loon gelden naar familieleden in hun vaderland gestuurd. Naar uit Algiers wordt gemeld, is een verkeersvliegtuig van de Ah France bij een noodlanding over den kop geslagen. Het vliegtuig vloog in brand. "Alle 25 passagiers kwamen in de vlammen om. De Spaansche minister van financiën heeft een verklaring afgelegd aangaande Spanje's financieele positie. De staatskas be schikt op het oogenblik over voldoende mid delen om de in 1939 uitgegeven schatkistwis sels terug te kunnen betalen. De regeering is niet voornemens in verband met de gunstige financieele positie over te gaan tot de uit gifte van nieuwe leeningen, daar de ontvang sten van den staat in de eerste acht maanden van dit jaar 1 millard peseta hooger zijn ge weest dan vorig jaar, terwijl met een ver dere stijging der ontvangsten rekening kan worden gehouden. Geallieerde pers tracht juistheid der belofte van een tweede front te bestrijden. Attlee: de wil is aanwezigmaar deskundigen kan men niet negeer en. Berlijn: W ederzijdsch bedrog Naar Reuter uit Moskou meldt, heeft Wendell Willkie tegenover journalisten eei verklaring afgelegd, volgens welke een tweede front in Europa van nut zou zijn vooropgesteld, dat „onze militaire leider: dit besluit goedkeuren". Eenige van deze militaire leiders, zoo ver volgde Willkie, zal men wellicht openlijk een beetje moeten aansporen. Overigens is het de wensch van de Sowjet-Unie, dat de Engelsche luchtmacht eiken nacht luchtaanvallen op Duitschland onderneemt. Omtrent de economische toestanden in de Sowjet-Unie verklaarde Willkie, dat le vensmiddelen in den komenden winter zeldzaam en zelfs wellicht nog erger dan zeldzaam zullen zijn. In millioenen Sovjet woningen zal er dezen winter weinig stook- materiaal aanwezig zijn. Kleedingsstukker. zijn bijna niet voorradig. Onvoorwaardelijk noodzakelijke voorraden zijn er eenvoudig niet. Voor zijn vertrek uit Moskou heeft Will kie tegenover een Amerikanschen journa list verklaard, dat er tusschen de Ver eenigde Staten en de Sowjet-Unie een groote cultureele overeenkomst bestaat. Op de vraag, of hij in de Sowjet-Unie een verkoeling jegens de Geallieerden had opgemerkt in verband met „het falen van het tweede front", antwoordde Willkie, dat de Vereenigde Staten tot hun deelneming aan den oorlog werdfen beschouwd als een bron van onbegrensde macht. Sindsdien hebben de Vereenigde Staten echter zóó weinig gedaan en de verleende hulp is in de oogen der Sowjet-Unie zóó geringr^dat men een toenemend gevoel van ongeduld, ja zelfs van teleurstelling bemerkt. In een bericht over Willkie's bezoek aan Moskou meldt de Times, dat de Sowjet- Unie zich in een acuut en groot gevaar be vindt. De Roode Ster schreef, dat het Donetsbekken, groote deelen van Don_ Koebangebied .en een belangrijk stuk van den Noordelijken Kaukasus met zijn boe ren- en arbeidersbevolking, zijn koren, erts, petroleum en fabrieken gedurende den zomerveldtocht in handen van den vijand zijn gevallen. Willkie, wiens verklaringen een zeker gezag ontleenen aan zijn bespre kingen met de leiders der Sowjet-Unie. heeft uit dit verlies eenige conclusies ge maakt. Een Reuterbericht uit New York criti- seert de uitlating van Willkie, dat de mili taire leiders inzake het tweede front, door de openbare meening een beetje aange spoord moeten worden. Men kan niet aan nemen, dat de openbare meening een ver- standigen druk in deze kwesties zou kun nen uitoefenen. Overigens is men zich geheel be wust. zoo wordt in het Reuterbericht verder gezegd, dat alleen de vorming van een dergelijk front op zichzelf niet voldoende zou zijn, wanneer ook maar eenige twijfel bestaat over het succes van de operaties, want een vergeef- sche onderneming zou voor de Geal lieerde volken noodlottige gevolgen met zich brengen. Ongetwijfeld koestert men 'in de Ver Staten den wensch om de Sowjets tot het uiterste te steunen, doch Washington Star wijst er op. dat militaire beslissingen van vitale beteekenis „niet door gevoelsover wegingen" beïnvloed mogen worden. Attlee antwoordt Willkie. De Britsche vice-premier en minister van Dominions. Attlee, heeft op de uit latingen van Willkie te Moskou over het tweede front o.a. geantwoord, dat bij de Gallieerden de goede wil tot vorming van De voedselvoorziening van ons volk tegengewerkt. Wederom extra-leveringsplicht van rundvee opgelegd. Herhaalde malen is reeds melding ge maakt van gevallen, waarin de secretaris generaal van het departement van land bouw en visscherij aan veehouders, die hün plichten tegenover de gemeenschap op er gerlijke wijze hebben verzaakt, door melk achter te houden, extra-leveringsplich' an rundvee heeft opgelegd. Thans is wederom een zeer ernstig geval te vermelden. Aan een veehou der te .Amsterdam is de verplichting opgelegd om niet minder dan 12 koeien in te leveren boven zijn normale levc- veringsplicht. Het moet langzamerhand duidélijk worden, dat men niet ongestraft de voedselvoorziening van zijn volk in ge vaar kan brengen. Het tramverkeer in Nederland. Tram niet op de spitsuren! Zooals men reeds zal hebben bemerkt, zijn verschillende maatregelen tot inperking van het electrische tramverkeer genomen. Reeds de positie van het materieel in het algemeen dwingt er toe, dat het wagenpark niet sterker in gebruik is dan met het oog op de verkeersbehoefte bepaald onvermij delijk is. De moeilijkheden, welke onder de tegen woordige tijdsomstandigheden onvermijde lijk uit de beperking van het tramverkeer voortvloeien, kunnen echter ten deele wor den verminderd door het publiek zelf. Ten eerste make men niet meer van de tram ge bruik dan bepaald noodzakelijk is en voorts kan ieder trachten, het zijne er toe bii te dragen, om het spitsverkeer van de tram wegen zooveel mogelijk te verminderen. Wanneer niet strikt noodzakelijk, vermiide men het gebruik van de tram op de spits tijden. derhalve 's ochtends tusschen 8 en 9 uur, 's middags tusschen 12 en 13 uur en avonds omstreeks 17 en 18 uur. De laatste sigaar. Productie stopt op 21 December. Het einde van de sigarenproductie, da' men met vrij groote zekerheid kon voor- pellen, is thans in zicht. „De Tijd" ver neemt, dat op 21 December de sigaren fabrieken zullen moeten ophouden met he' •ervaardigen van dit genotmiddel. Ook d< ligarettenindustrie zal een belangrijke in krimping ondergaan, want slechts het derdf deel der fabrieken zal aan het werk kun nen blijven. een tweede front weliswaar aanwezig is, maar dat men overeengekomen is de des kundigen niet te negeeren, en dat het na tuurlijk onmogeijk is datum en plaats van het tweede front mede te deelen. De phrase van het tweede front in Europa is „zooieta als een leuze" geworden. Het is noodzake lijk om den slag op den Atlantischep Oceaan, de luchtaanvallen op Duitschland, de veldslagen in het Midden-Oosten en op andere plaatsen in aanmerking te nemen. Het is onmogelijk een of andere op zich zelf staande onderneming als „tweede front" te betitelen. Daaren tegen is het noodzakelijk, aan alle fronten de grootst mogelijke krachts inspanningen te verrichten. Alle mili taire ondernemingen der Geallieerden vormen het tweede front. Misschien overdrijft men in de openbare meening de beteekenis van het tweede front. Duitsch commentaar. De Deutsche Allgemeine Zeitung bewijst aan de hand van een op Britsche regee- ringskringen steunend bericht uit Londen in een Zweedsch blad. waaruit blijkt, dat de belofte van Churchill en Roosevelt aan de bolsjewisten om „nog in 1942" het twee de front te vormen, een bewuste mislei ding is geweest. In dit bericht komt n.l. tot uiting, dat men in Londensche kringen nog niet nauw keurig heeft kunnen vaststellen, wie de grootste verantwoordelijkheid draagt voor den tekst van het communiqué van twaalf Juni, dat door de bolsjewistische regeering uitgelegd is als een vaste belofte. Volgens mededeelingen uit Amerika is de „noodlottige" passage, dat de Geallieerden het eens ziin over de dringende noodzake lijkheid om in 1942 een tweede front op te richten op rekening van een bolsjewis tisch initiatief geschreven en door Londen en Washington slechts „aarzelend" geaccep teerd. Ondanks de misverstanden onder de Geallieerden, waartoe dit communiqué aan leiding heeft gegeven, zijn Londensche politieke kringen echter van meening, dat net voor het bolsjewistische oorlogsmoreel in den afgeloopen zwaren zomer een „posi tieve propagandafactor" is geweest. Men heeft dus, zoo schrijft de Deutsche Allgemeine Zeitung. de bolsjewisten be logen en de bolsjewisten hebben op hun beurt weer hun troepen belogen. HEEFT ENGELAND GEBOFT? Bs. Terwijl men zich in Europa druk maakt over de mislukking van het avon tuur te Dieppe en de vraag gesteld wordt waar het „tweede Jront" nu in Godsnaam toch blijft, was Churchill in alle stilte bezig een nieuw „tweede front" voor te bereiden en daartoe.Amerikaansche troepen aan te voeren. Deze troepen nu werden aange voerd met groote, kostbare passagierssche pen, van het type, dat anders tot hulpkrui ser wordt omgebouwd. Dat het ernst was met de zaak. blijkt wel hieruit, dat de meeste Amerikaansche soldaten, die zich in Engeland bevinden, daar aangekomen zijn met eonvooien van kleine schepen. Derge lijke traagvarende schepen worden veel ge makkelijker een prooi van de onderzee booten, dan de groote, snelle, die in de meeste gevallen den aanvaller te vlug af zyn en aan ook in een minimum van tijd. den overtocht maken. Het was er in het onderhavige geval klaarblijkelijk om be gonnen op veilige en snelle-wijze de be schikking te hebben over andere dan En gelsche manschappen. Dit is één visie op de verschijning van het Amerikaansche troepentransport in het Noordelijk deel van den Atlantischen Oceaan. Zóó gezien gaat het Engeland toch werkelijk niet voor den wind. want dan hebben de Duitsche duik booten dit „tweede front" alweer vernie tigd. nog vóór soldaten en materiaal konden worden ingezet. Het is eenvoudig wat men zou kunnen noemen: reuzepech! Men kan deze zaak echter zooals de meeste dingen in het leven ook van een anderen kant beschouwen. Zoo is het bijv. mogelijk, dat Amerikaansche troepen op weg waren om nog een grooter stuk van Engeland te bezettenRoosevelt neemt geen risico bij zijn steunpunten-politiek en Engeland moet zich veel laten welgevallen, waarover men zich vroeger, als over 'n casus belli, kwaad zou hebben gemaakt. Zóó gezien heeft Engeland wel op buitengewone wijze geboft en kan het zijn vijand Duitsch land dankbaar zijn voor een dienst, die men bijna een vriendendienst zou kunnen noe men. Deze laatste zienswijze zal trouwens voor velen, die meenen, dat de weersgesteldheid in het algemeen niet meer voor ..tweede frontondernemingen, model vim Dieppe", geschikt is, aantrekkelijker ziin dan de eerste. Engeland, dat onvergelijkelijke pech heeft, maar terzelfder tijd kans ziet van .een groote zegenrijke bof' te spreken, •.-ormt in dezen oorlog wel een zeer typische figuur. Wü hebben Engeland feitelijk nog niet anders gekend dan als het land. dat met 'n geweldig grooten mond komt op zetten. slaag, veel slaag krijgt, van het lagveld wegholt en zich thuis op de borst slaat met den uitroep: „Hoe heb ik 'm dat geleverd? Ben ik daar niet triomfantelijk weggevlucht? Wie doet me na?" Bit iederen „zegenrijken terugtocht" komt Engeland er zwakker uit te voorschijn, maar het ver saagt (nog) niet en Franklin Roosevelt wrijft zich in de handen, want eens. zoo meent hij. moet zijn tijd komen. En toch is ook Roosevelt niet meer dan een dagdroomer. want Europa zal zich nim mer door hem laten ringelooren. Dat het gebruik maken van Engeland als steunpunt, als revolver op de borst \*an ons wereld deel. hem gelukken zou. gelooft men niet buiten Amerika. En zoo er onder ons moch ten zyn. die hun vertrouwen op deze wiize van oorlogvoering hebben gesteld, dan kunnen zij zich aan de hand van dezen nieuwen zwaren slag er van verzekerd hou den. dat Duitschland in staat is ook Roose- velt het gevoelen bii te brengen, dat hij zich misschien toch vergist heeft. Elders in dit blad kan men vaststellen hoezeer het uur der vergelding voor de zinlooze aanvallen op burgerwoningen na derbij gekomen is en steeds nader komt. Zoodra dat uur geslagen heeft, zal zelfs Roosevelt bemerken, dat ziin steunpunt En geland niet dótgene is wat hij zich in zijn dagdroomen had voorgesteld, maar ook hij is hardleersch en moet door ervaring wij zer worden. Intusschen kunnen wij gerust vaststellen dat slagen als de Geallieerden er in dit geval een hebben gekregen, uit stekend geschikt ziin om het eind van den oorlog een goed stuk te bespoedigen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1