Haarlemsche Courant
iowjetbunkers en andere stellingen
i Kaukasus en centrum vernietigd.
Duitsche duikbooten opereeren
bij Kaap de Goede Hoop.
De Zwarte Zeevloot en de
Conventie van Montreux.
Joelen op Wight
ebombardeerd.
Zware luchtactie in
Noord-Afrika.
Ondanks vooroordeel en tegenwerking is het
Winterhulpwerk steeds gegroeid.
287e Jaargang No. 243 x X
ornement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,4*,
uco P< Post 3',3> losse nummers 6 cent Advertentiën 3—13
j(— elke m.m. meer 20 cent Reclames dubbele prU».
Ifdtenüeabonnementen isoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
ï-15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. man.
Grafische Bedrijven Oamlate.
Wnd. Hoofdreöactenït 3. V. BAUDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Kennemer Editie
Donderdag 15 Octolïrr 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soenfla*
plein 37. Tel. Directie 13082. Hoofdredactie 15051. Redactie 10600,
Administratie 10721. I1S25. Soendapleln 12230. Postgiro 131958.
Directie PB. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Bureau tJmulden: Bennemerlaan 102. Telefoon 8137.
mchtige activiteit der Duitsche luchtmacht in Noord-Afrika
boven Malta. In het Westen: Britsche bommen op Kiel.
Bet opperbevel der Duitsche weermacht
akt bekend:
jb den Kaukasus, op den weg van
^kop naar Toeapse, hebben onze troepen,
fteund door formaties duikbommenwerpers
jachtkruisers van het luchtwapen, nieuwe
nineerende heuvelreeksen en bergstellingen
itorrad en ingenomen. Hierbij werden al-
in den sector van een divisie ruim 100
I nterkte steunpunten ingenomen.
I [aStalingrad en aan het front van den
d zijn tegenaanvallen en oprukkende bewe
gen van de Sowjets afgeslagen. Ten Oos-
ivan de Wolga hebben gevechtsvliegtuigen
erdag troepen- en materiaaltransporten en
snachts vliegvelden der Sowjets gebombar-
rd. Op de Wolga is een koopvaarder van
middelde grootte tot zinken gebracht.
jan het front van den Don hebben Italiaan-
ie jagers zonder zelf verliezen te lijden
lee vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
In den Centralen sector van het front
«den bij de vernietiging van een vyandelyk
lunpunt 64 bunkers genomen cn een aantal
Bgcnen binnengebracht.
V[, de F i n s c h e Golf hebben jagers bij
«ervluchten een bolsjewistische kanonneer-
>1 in brand geschoten.
jij de bestrijding van luchtsteunpunten op
I eiland M a 1 ta door Duitsche gevechts-
agtuigen zijn ook Dinsdag groote vernie
len en branden teweeg gebracht. In felle
itgevechten schoten begeleidende Duit
sjagers zonder zelf verliezen te lijden 13
itsche jagers neer. Een eigen gevechtsvlieg-
;ging verloren.
In Noord-A f r i k a zijn gedurende den
leheelen dag gemotoriseerde groepen
trijdkrachten en tentenkampen van de
Britten aan het centrale en het Zuide-
front van El Alamein blootgesteld ge
est aan felle aanvallen van Duitsche
egerformaties. Duitsche jagers hebben
Britsche jagers bij een verlies van
ee eigen toestellen doen neerstorten.
Iritsehe bommenwerpers hebben Dinsdag-
ht het Noord-Duitsche kustgebied aange
ven. De bevolking leed verliezen. Door bri-
s!- en brandbommen ontstonden vooral in
stad Kj e 1 materieele schade en schade
- gebouwen. Nachtjagers en afweergeschut
j het luchtwapen en de marine schoten
gens tot dusver ontvangen berichten 10
ndelijke toestellen neer.
ichte Duitsche gevechtstoestellen hebben
isdag bij verrassende aanvallen voltreffers
laatst op voor den oorlog belangrijke in-
laties op het Engelsche eiland in het Ka
il: V/ i g h t. In de wateren ten Oosten van
eiland is een groot drijvend dok door
omen beschadigd
loals in een extra bericht bekend gemaakt
ihebben Duitsche duikbooten opnieuw 18
epen (143.000 b.r.t.) tot zinken gebracht.
Defensieve of offensieve oorlogs
voering?
IDaD) In de Duitsche militaire berichten
sr den strijd op het Oostelijk front wordt
laatste dagbn herhaaldelijk gesproken van
aatsêlijk begrensde gevechtshandelingen,
ivens is reeds enkele malen gewezen op de
:hte weersgesteldheid in den centralen en
rardelijken frohtsector.
Op zich zijn deze feiten reeds van bijzondere
iteekenis. Nog belangrijker worden zij ech-
r wanneer zij in verband gebracht worden
et de verklaringen van Adolf Hitler en Her-
enn Göring betreffende de immuniteit der
iiropeesche vesting en de verbetering van
Europeesche oorlogs- en voedingspoten-
Deze feiten zijn vooral voor de Britsche
'Amerikaansche persbureaux aanleiding ge-
met Britsche gevangenen
getorpedeerd.
II Hevige aanvallen op Malta.
worden voor de verspreiding van artikelen,
waarin beweerd wordt, da* de staten van het
Pact van Drie thans van een offensief op een
defensief overgegaan zijn en dat deze staten
er zich thans toe bepalen, het veroverde ge
bied te versterken. Generaal Smuts heeft zelfs
bij zijn aankomst te Londen gesproken van
een nieuwe fase in den oorlog. Reuter ver
kondigt dezelfde meening en de Engelsche
pers schrijft dat thans voor de geallieerden
het moment is aangebroken om van een de
fensieve op een offensieve oorlogsvoering over
te gaan.
Deze meening kunnen de geallieerden ech
ter niet handhaven, wanneer zij van alle om
standigheden kennis genomen hebben. Ook de
Duitsche oorlogsvoering is inderdaad afhan
kelijk van de jaargetijden. Men mag echter
vooral niet vergeten, dat de Spilmogendheden
de Oekraine en den Kaukasus niet veroverd
hebben om defensief sterk te worden, maar
dat zij in deze gebieden die vermeerdering van
krachten gevonden hebben, welke noodzakelijk
zijn, mede met het oog op de stijging van het
vijandelijk oorlogspotentieel, een beslissend
overwicht te bewaren als voorwaarde voor een
succesvolle offensieve oorlogsvoering
De rekening van de Geallieerden staat of
valt met het aannemen van de mogelijkheid
van een tweede frontvorming op het Euro
peesche vasteland, in Afrika of in het Midden-
Oosten. Van ondergeschikte beteekenis zijn
de speculaties betreffende de uitwerking van
een luchtoffensief. In dit opzicht kan Europa1
inderdaad met een vesting vergeleken worden.
De Spilmogendheden bevinden zich in een
situatie, die ze militair en economisch onaan
tastbaar maakt.
Elk strateeg moet er voor zorgen, dat het
land, los van alle offensieve plannen, defen
sief sterk genoeg blijft om opgewassen te zijn
tegen alle eventualiteiten. De staten van het
Pact van Drie hebben met deze weldoordachte
strategie thans het moment bereikt, waarop
zij den oorlog niet meer kunnen verliezen.
Zij, die de Duitsche toestanden kennen, kun
nen verzekeren, dat men in Duitschland met
deze situatie niet tevreden is, maar dat men
den oorlog beslist wil winnen. Het zou
dwaling zijn om uit de militaire modulaties,
welke het jaargetijde voorschrijft, te conclu-
deeren, dat de Spilmogendheden, nu de juiste
graad der defensieve kracht bereikt is, hun
offensieve plannen zullen prijsgeven. Intus-
schen ontneemt de thans bereikte status aan
de Geallieerden elke kans op een succesvol
offensief.
Duitschland wint op alle fronten
Vier Britsche troepenschepen vernietigd.
OOK NIEUWE GROOTE
SUCCESSEN IN ATL.
OCEAAN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt in een extra-bericht het vol
gende bekend
Duitsche duikbooten hebben opnieuw
snelle kostbare vijandelijke troepentrans
portschepen vernietigd. Zij brachten voor
Kaapstad tot zinken het Britsche passagiers
schip „Orcades" van 23.456 brt. en tusschen
Freettown en Kaapstad het Britsch-Cana-
deesche passagiersschip „Duchess of Atholl'
van 20.119 brt. Deze beide voor het vervoer
van 9000 tot 10.000 manschappen en wapens
ingerichte snelle schepen werden gebruikt
voor het vervoer van troepen naar Egypte
en het Midden-Oosten.
In dezelfde wateren werden nog twee
andere schepen van 17.425 brt. tot zinken
gebracht zoodat de vijand voor de Westkust
Zuid-Afrika weer 61.000 brt. aai
schecpsruimte verloren heeft.
Hoewel aanhoudende uiterst zware na
jaarsstormen' de operaties sterk belemmer
den, brachten andere duikbooten in het
Noordelijke deel van den Atlantischen
Oceaan in dagenlange uiterst felle achter
volgingsgevechten 14 schepen tot zinken die
deel uitmaakten van volgeladen en krachtig
beschermde voor Engeland bestemde con-
vooien. Deze veertien schepen hadden een
gezamenlijken inhoud van 82.000 brt. Voorts
beschadigden deze duikbooten twee andere
schepen door torpedotreffers.
Daarmede heeft de vijand de laatste vier
dagen tusschen New-Foundland cn Kaap de
Goede Hoop door Duitsche onderzeebooten
opnieuw 18 schepen verloren met een tota
len inhoud van 143.000 brt.
Bij de gevechten tegen de convooien in
Noordelijke deel van den Atlantischen
Het Italiaansche weermachtbericht luidt als
Ügt:
Aan het Egyptische front hebben Duitsche
sgers in harde gevechten negen vliegtuigen
ïergeschoten, nog twee andere werden door
me afweer op den grond ten val gebracht,
at vijandelijke luchtwapen heeft in den nacht
a 12 op 13 October een aanval ondernomen
jTobroek, in den loop waarvan een vlieg-
uig. getroffen door de afweer op den grond,
zee stortte. Sterke formaties bommenwer-
s der Spilmogendheden hebben wederom
vliegvelden van Miccabba en Halfar met
0 chtbaar succes aangevallen. De begeleiden-
jagers leverden voortdurende luchtgevech-
a met sterke formaties Spitfires en scho-
van hen neer. Vier onzer vliegtuigen
wden van hun vluzhten naar den vijand ge-
srende de laatste twee dagen niet terug
kar hun steunpunten.
^Dinsdagnacht hebben vijandelijke vliegtui-
sn bommen geworpen op Catania en het
iaatsje Gerbini met hun boordwapens be-1
shoten.
In het centrum van de Middellandsche Zee
een schip met 400 Engelsche gevangenen
i=n boord door een Engelsche duikboot ge
torpedeerd en tot zinken gebracht. Onze he
ining, die alle krachten inspande bij de
Kddingsactie, heeft tot dusver 271 overleven-
gevangenen gered.
Een van onze op den Atlantischen Oceaan
'pereerende duikbooten is niet op haar basis
teruggekeerd. Het staat vast. dat een groot
deel der bemanning door den vijand gevangen
te genomen. De familieleden zijn op de hoog-
te gebracht.
Malta.
Het D.N.B. meldt: De zware bomaanvallen
«n de Duitsche luchtmacht op Malta zijn op
'3 October zonder onderbreking voortgezet.
Onder de bescherming van krachtige forma
tes jachtvliegtuigen wierpen gevechtsvlieg
tuigen en Stuka's zware en zeer zware bom
den neer op Lucca, Halfar en La Venezia.
teunpunten van de Britsche luchtmacht.
1 Het Britsche spervuur aan en boven de Mal
tezer kust werd zonder eenige aarzeling door
ie formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen en
iegers doorbroken. De voor de afweer opge
Regen formaties Britsche Spitfires waren
tegen deze aanvallen volkomen machteloos.
Volgens de totdusver ontvangen rapporten
Rhoten Duitsche jagers zonder eigen verlie-
!W) Dinsdag 13 Britsche jagers neer.
het
Oceaan heeft de duikboot van den luitenant
ter-zee tweede klasse Trojer zich bijzonder
onderscheiden. (Jit een convooi bracht deze
duikboot acht schepen met een gezamen
lijken inhoud van 47.000 brt. tot zinken.
Een indrukwekkende 'hst.
Omtrent de nieuwe successen der Duitsche
duikbooten deelt het opperbevel van de Duit
sche weermacht het volgende mede:
Weer is het den Duitschen onderzeebooten
gelukt, bijzonder snelle en kostbare vijande
lijke troepentransportschepen te vernietigen.
Het s.s. Orcades was gebouwd voor een snel
heid van 22 zeemijlen, de Duchess of Atholl
voor een van 18 zeemijlen De Orcades was een
heel modern, pas in 1937 gebouwd tropen-
schip, dat behalve zijn groote inrichting voor
passagiers, 11.800 ton aan vracht vervoeren
kon. Het was een der snelste en grootste Brit
sche tropenschepen, dat juist om die eigen-
j schappen voor een voorbeeldig troepen trans
portschip doorging. De beide schepen konden
tezamen 9.000 tot 10.000 soldaten vervoeren.
In korten tijd heeft de vijandelijke troepen-
transportvloot de volgende snelle passagiers
schepen verloren.
Orcades, 23.456 b.rt.. 22 zeemijl.
Duchess of Atholl, 20.119 b.r.t., 18 zeemijl,
Oronsay, 20.043 b.r.t., 20 zeemijl.
Type: Viceroy of India, 19.627 b.r.t., 18 zee
mijl.
Type: Reina del Pacifico, 17.702 b.r.t., 19
zeemijl.
Type: Derbyshire, 11.660 b.r.t.., 15 zeemijl.
Dit zware verlies van de vijandelijke trans-
portvloot betreft schepen, die niet vervangen
kunnen worden, daar schepen van dit soort
noch krachtens het Engelsche, noch krachtens
het Amerikaansche scheepsbouwprogramma
nagebouwd worden.
Met betrekking tot de Duitsche duikboot
successen in de Afrikaansche wateren heeft
de Britsche nieuwsdienst Woensdagavond ver
klaard, dat, naar men te Londen vernomen
had, Duitsche duikbooten thans optreden in
een nieuw operatiegebied bij Kaap de Goede
Hoop. „Daar", aldus de Britsche berichten
dienst „kunnen de aanvallen sneller ten uit
voer worden gelegd dan onze verdediging,
zoodat de duikbooten daar „eenige" successen
zullen kunnen behalen"
Te Freetown zijn 249 opvarenden van een
op den Atlantischen Oceaan tot zinken ge
bracht schip aan land gebracht.
De convooiverliezen van Engeland zijn in
het Engelsche Lagerhuis door twee Britsche
i admiralen geweten aan „gebrek aan geheim
houding van de plaats van bestemming der
convooien". Admiraal Graaf van Cork laakte
volgens den Britschen berichtendienst, dat de
goederen in het transitoverkeer of in de docks
duidelijk de aanduiding van de plaats van be
stemming dragen. Een lid van het machine-
kamerpersoneel van een zich op weg naar
Malta bevindend schip heeft verklaard, dat
de beplakking zoo duidelijk was, dat men het
schip een „zelfmoordschip" moest noemen.
Admiraal Cork verklaarde, dat het schip dan
ook heeft bewezen dit te zijn, daar het met
honderd leden der bemanning vergaan is.
Admiraal Lord Chatfield verklaarde met be
trekking tot de Duitsche luchtaanvallen op
de convooien: „Ik heb er mij vaak over ver
baasd, dat de vijand een dergelijke geconcen
treerde strijdkracht juist op het goede oogen-
blik bij elkaar kon hebben."
Japansche versterkingen
geland op Guadalcanar.
Volgens een extrabericht van den Brit
schen berichtendienst uit Washington heeft
de staf van de Amerikaansche marine
Woensdagavond medegedeeld, dat de Ja
pansche oorlogsschepen het Amerikaansche
vliegveld en het steunpunt op het eiland
Guadalcanar (Salomons-eilanden) beschie
ten en dat Japansche transportschepen aan
de Noordelijke kust van het eiland verster
kingen aan land hebben gezet.
Het Amerikaansche ministerie van ma
rine heeft voorts medegedeeld, dat in het
Zuidelijke deel van den Stillen Oceaan een
[Amerikaansche torpedojager door de Ja
panners tot zinken is gebracht.
Zittingsperiode Lagerhuis
wederom verlengd.
Het Lagerhuis heeft het wetsontwerp tot
verlenging van de zittingsperiode van het
parlement met 12 maanden in derde lezing
aangenomen. Volgens dit ontwerp zal ook de
ambtsperiode van het Lagerhuis in Noord-
Ierland worden verlengd, indien het ontwerp
daar wordt goedgekeurd.
Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt,
hebben Churchill en Sir Stafford Cripps een
bezoek gebracht aan de Britsche thuisvloot.
Himmler bij den Dnce.
De Reichsführer SS. en chef der Duitsche
politie Heinrich Himmler, heeft een dezer
dagen als gast der fascistische regeering
een particulier bezoek gebracht aan Rome.
Tijdens dit bezoek is de Reichsführer door
den Duce ontvangen, die met hem een
langdurig en hartelijk onderhoud heeft
gehad.
Poging tot moord op vrouw.
Haarlemmer in hooger beroep
veroordeeld.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft in
hooger beroep den 46-jarigen zeeman C. Dirks
wegens poging tot moord veroordeeld tot
zeven jaar gevangenisstraf met aftrek van het
geheele voorarrest en ter beschikking stelling
van de regeering.
De man had in den nacht van 28 Februari
op 1 Maart van dit jaar in een logement in
de Kleine Houtstraat te Haarlem de vrouw
met wie hij samenwoonde, doch die niet lan
ger betrekkingen met hem wilde onderhou
den, met een knipmes aangevallen en tien
steken toegebracht in hoofd en armen. E
vrouw was eerst na geruimen tijd hersteld.
Dg rechtbank te Haarlem had hem tot een
zelfde straf veroordeeld.
Rookverbod in de stadstrams.
De directie van de N.Z.H. heeft besloten,
dat het verboden is te rooken in de trams van
de stadslijnen in Haarlem en Leiden, de lijn
Haarlem—Hillegom, de lijn naar Aerdenhout
en de tramlijnen in Waterland. Dit besluit
is genomen, omdat het aantal klachten van
reizigers, Mier kleedingstukken brandgaatjes
vertoonden, toenam. Doordat de trams steeds
viller worden, staan de reizigers dicht op el
kaar en daardoor is het niet uitgesloten, dat
vonken van de sigaren of sigaretten vallen.
De regeling is niet van toepassing voor de
lijnen AmsterdamHaarlemZandvoort
HaarlemLeiden.
De directeur-generaal spreekt tot allen,
die thans nog afzijdig staan
Britsch—Turksch meeningsverschil
over artikel 19, lid 4-
Origineele Britsche
interpretatie.
(DaD) In zijn ijver, aan de vloot der
Geallieerden in geval van nood een uitweg
uit de Zwarte Zee te banen, wijdt het Lon-
densche blad „Daily Telegraph" een be
schouwing aan de doorvaartbepalingen van
de Conventie van Montreux. Deze in 1936
met medewerking van Turkije. Groot-Brit-
tannië, Frankrijk, de Sovjet-Unie, Japan,
Roemenië, Griekenland, Joego-Slavië en
Bulgarije tot stand gebrachte overeenkomst
gaat. zooals bekend, ingeval Turkije in een
conflict van derden neutraal mocht blijven,
uit van het grondbeginsel, dat voor de oor
logsschepen der strijdende partijen de door
vaart door de zeestraten is verboden (ar
tikel 19, lid 2).
Artikel 19. lid 3, der conventie bevat
eenige uitzonderingen op dezen regel, welke
voornamelijk betrekking hebben op een
Volkenbondsoorlog en dus niet niet ter
zake doen.
Artikel 19. lid 4. luidt: „Onverminderd
het in lid 2 vastgelegde doorvaartverbod
hebben marinevaartuigen der oorlogvoeren
de oeverstaten van de Zwarte Zee en van
de oorlogvoerende nïet-oeverstaten, welke
van hun thuishavens zijn afgesneden, het
recht deze op te zoeken".
Zonder aan de beteekenis en aan de
ontstaansgeschiedenis van deze bepa
ling nog woorden te besteden, klampt
de „Daily Telegraph" zich met beide
handen aan deze clausule vast. „Is de
Sovjet-Russische vloot in de Zwarte
Zee na het verlies van haar steunpun
ten in deze zee soms niet door de zee
straten van haar thuishavens afgesne
den?" zoo vraagt het blad. „Dan moet
zij ook het recht hebben, de zeestraten
ongehinderd te passeeren, om haar
„thuishavens" Kroonstad of Wladiwo-
stok te bereiken".
Deze origineele interpretatie is, zooals te
verwachten was. niet onaangevochten ge
bleven. Bijzondere beteekenis kent men in
Duitsche politieke kringen toe aan de weer
legging van Sadak in het Turksche blad
„Akcham". Sadak heeft n.l, deel uitgemaakt
van de Turksche delegatie te Montreux en
wordt in alle kwesties, de conventie betref
fende, als een der meest competente spre
kers van de Turksche regeering beschouwd
Hij schrijft o.a.: „Het verdrag van Montreux
is volkomen duidelijk en laat geen ruimte
voor eenigen twijfel. Volgens artikel 19 mo
gen marinevaartuigen van oorlogvoerende
mogendheden in tijd van oorlog geen ge
bruik maken van de zeestraten. Enkel die
schepen, welke van hun uitgangsha
vens zijn afgesneden, kunnen daarheen te-
rugkeeren. Dat wil dus zeggen, dat een oor
logsschip der Russische marine dat zich bij
het intreden van Rusland in den oorlog in
de een of andere haven van de Aegeische
Zee bevond, het recht heeft, naar zijn steun
punt terug te keeren. Hetzelfde gold voor
een Britsch oorlogsschip, dat zich bij het uit
breken van den oorlog in een haven van de
Zwarte Zee zou hebben bevonden: het kon
dan, ondanks het feit. dat Engeland een
dellandsche Zee varen". Nadrukkelijk wijst
Sadak er op, dat artikel 19, lid 4, der con
ventie, het verkeer van in de Zwarte Zee ge-
sta tionneerde Russische oorlogsschepen met
een haven als b.v. Wladiwostok niet toe
laat.
De verhandelingsprotocollen van Mon
treux bevestigen de zienswijze van den
Turkschen deskundige. Daaruit blijkt n.l.
dat het Britsche ontwerp voor de Conventie
in artikel 16, lid 5 en 6, dezelfde uitzonde
ring van het doorvaartverbod zoodanig for
muleert, dat elke twijfel omtrent de bedoe
ling van deze bepaling is uitgesloten. In deze
redactie heet het n.l.: „Wanneer het in de
voorgaande leden van dit artikel bedoelde
W. H. N. zal eens ons geheele
volk omvatten.
Cijfers spreken een weliswaar dorre,
maar tevens duidelyke taal en daarom
was het goed. dat de landelijke leider van
Winterhulp Nederland, de heer F. W. van
Vloten, bij de opening van het nieuwe
derde seizoen van het winterhulpwerk
in de hoofdstad een gedetailleerd verslag
gaf over de uitkomsten van het vorige
winterhalfjaar, een verslag, dat niet alleen
een verheugend beeld gaf van den groei
van dit werk door en voor het volk
—en daarmede ook goede verwachtingen
voor de toekomst beloofde, maar dat ook
en dit Is wel zeer voornaam een
definitieve weerlegging vormde voor de
beweringen van de helaas nog al te tal-
ryke medeburgers, die zich niet alleen van
hun volksplicht afzydig houden, maar die
zich zelfs niet ontzien, de meest boosaar
dige geruchten over de besteding der by
W. H. N. binnengekomen gelden te ver
spreiden.
Het is thans voor de tweede maal, aldus
begon de heer Van Vloten, dat Winterhulp
Nederland verantwoording aflegt over het
winterhulpwerk in een afgeloopen seizoen.
Met groote voldoening kan ik daarbij vast
stellen, dat de resultaten die van het eerste
jaar belangrijk overtreffen. Ondanks
genwerking en het vooroordeel, van velen in
den lande, bewogen zich de inkomsten in
stijgende lijn, waardoor het mogelijk was een
grooter bedrag tot uitkeering te brengen dan
in het eerste jaar het geval was.
De totale inkomsten beliepen 10.096.076,
tegen rond 7.000.000.in het eerste jaar
Zij werden verkregen door de lijsten- en
straatcollecten, door giften in geld, en in
natura en door de opbrengst van de loterij.
Buiten de gegevens welke wij gisteren reed;
in ons blad publiceerden over het winter
hulpwerk, gaf spreker ook nog eenige cijfers
omtrent den Nederlandschen Volksdienst.
Velen beseffen niet aldus vervolgde de
heer Van Vloten dat achter deze droge
getallen zoo ontzaglijk veel leed schuilt. Zij
hebben het zelf nog veel te goed en hebben
geen tijd om zich voor anderen te interes
seeren. En toch. er is zooveel geld en daad
werkelijke hulp noodig; geen aalmoes, geen
fooi, maar een offer, voor uw volk, voor uw
vaderland.
Tot de velen, die nog afzijdig staan
die spreker in drie groepen verdeelde, wilde
hij nog een ernstig woord richten. Daar zijn
de „anti's", die uit stijfhoofdigheid vijandig
tegenover ons staan. Zij zien niet in, dat kop
pigheid weliswaar een deugd kan zijn, als het
een goede zaak betreft, maar dat het een
ondeugd wordt, indien het een verkeerde zaak
geldt Laten zij bedenken, dat zij door hun
handelwijze weigeren de helpende hand te
reiken aan de honderdduizenden landgenoo-
ten, die in armoede en ellende verkeeren.
Tot degenen die meenen, uit christelijke
overtuiging afzijdig te moeten blijven, zeide
spreker, dat het bieden van steun aan den
ovenmensch juist een gewetensplicht is. Dan
zijn er nog en dat is een groote massa
die bang zijn voor elkander. Tot dezen richtte
de directeur-generaal van Winterhulp het
vermaan, moed te toonen. De Nederlanders
noemen zich zoo graag koning en keizer op
hun eigen vierkanten meter. Welnu, toon dan,
dat gij dat ook inderdaad zijt.
Spreker wekte de anti-menschen op. de
haatgevoelens te laten varen en om te kee
ren. Doet zooals uw hart u Ingeeft, volgens
eer en geweten en bedenkt, dat gij eens ver
antwoording tegenover uw eigen volk zult
moeten afleggen.
Tot zijn trouwe medewerkers richtte de
heer Van Vloten den oproep, steeds het
ideaal: het volk te dienen voor oogen te
houden Zet u dubbel in, tracht er meer
van te maken, niet voor u zelf, maar ten
bate van uw behoeftige volksgenooten.
De directeur-generaal eindigde met het
vertrouwen uit te spreken, dat zy, die
daartoe in staat zyn, hun offers zullen
brengen, en wel in die mate, dat het
spoedig mogelyk zal zyn, dat leder, die
hulp noodig heeft, deze volledig kan
krygen.
Reichsamtleïter Althaus, die vervolgens het
woord voerde, bracht de groeten en weni
schen over van het Duitsche winterhulpwerk.
Het feit, dat de Führer steeds nu rceda
voor de tiende maal zelf telken jare het
winterhulpwerk heeft willen openen, bewijst
welke beteekenis dit werk in Duitschland
heeft. Spr. was ervan overtuigd, dat ook hie<
te lande de winterhulp eens dezelfde erken
ning bij het volk zal genieten, als dit reeds
jaren in Duitschland het geval is, want wat
is er grootscher en schooner dan deze dienst
aan het volk Ook in Duitschland is het
begin klein en bescheiden geweest en onlangs
heeft men het geweldige bedrag kunnen hoo-
rert, meer dan 1.2 milliard Reichsmark, dat
door het Duitsche winterhulpwerk is bijeen
gebracht. Bij ons zoo vervolgde de.Reichs-
amtsleiter is de Winterhulp reeds lang
boven het uitsluitend materieele uitgegroeid;
het werk beteekent thans „hulp aan het volk
zelf. aan moeder en kind, die de grondslagen
van het volk vormen.
Eens zal ook het geheele Nederlandsche
volk achter Winterhulp staan, omdat dit werk
uit het hart voorkomt. Spreker besloot met
het aanhalen van de woorden van den
Führer Het hoogste, dat God my gegeven
heeft, is myn volk en ik ken geen grootscher
en trotscher werk dan dit volk te dienen.
Na afloop der redevoeringen, welke her
haaldelijk door luid applaus werden onder
broken, werd de bijeenkomst gesloten.
MAX BLOKZIJL VOOR DE RADIO.
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max
Blokzijl via den zender Hilversum I, in de
serie brandende kwesties over het onder
werp: „Daar doe ik niet aan mee".
KORT NIEUWS
In Brazilië is krachtens een regeerings-
verordening de censuur ingesteld en de ge
heele pers voor den duur van den oorlog
gelijkgeschakeld. In dit decreet wordt mede
gedeeld dat alle persorganen, onverschillig
van welk karakter, door dezen maatregel
getroffen worden.
doorvaartverbod van kracht wordt, is het
aan ieder oorlogsschip van een belligeren-
ten niet-oeverstaat der Zwarte Zee. dat zich
toevallig in deze zee bevindt, geoorloofd,
zich naar de Middellandsche Zee te bege
ven. Onder dezelfde omstandigheden is het
aan ieder oorlogsschip van een oeverstaat
der Zwarte Zee toegestaan, zich naar deze
Zee te begeven".
In de zitting van 8 Juli 1936 lichtte
de Britsche gedelegeerde, Mr. Rendel, de
bedoeling van deze bepaling toe met de vol
gende woorden: „Het doel van lid 5 en 6
bestaat daarin, de schepen van een oorlog
voerenden staat, wien de doorvaart door
de zeeëngten is afgesneden, den terugkeer
naar het moederland mogeljik te maken".
De verhandelingsprotocollen geven niet de
minste aanwijzing, dat men later nog een
andere uitzondering van het doorvaartver
bod op het oog zou hebben. Artikel 19. lid
4, moet derhalve dezelfde strekking hebben
als de Britsche formuleering. Een interpre
tatie als de „Daily Telegraph" poogt te on
dernemen, mist iederen rechtsgrond.
oorlogvoerende mogendheid is, naar de Mid- Emm astraat.
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en he;
Legioen zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat om dienst te nemen in een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vinch
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden, die tot de Germaansche-SS Neder
land (Nederlandsche SS) willen toetreden.
16.10.42 11 uur. Deventer, N.S.DA..P„ Park
weg 2.
17.10.42 11.00 uur, Arnhem. Weverstr. 16b
18.10.42 14.00 uur, Venlo, Deutsches Haus,
By onze vrijwilligers. Een kijkje in een der
vele magazijnen, dikwijls direct achter het
front. Van hieruit worden de jongens dage
lijks verzorgd cn dat het goed is, toont de
foto. (SS P.K. Altstadt-0-H-P.H. c)
19.10.42 11.00 uur. Eindhoven, Huis Maria.
Kruisstraat.
20.10.42 11.00 uur. Den Bosch, Hotel Noord-
Brabant. Markt 45.
21.10.42 10.00 uur, Tilburg, Werkliedenver-
ecniging. Tuinstraat 63.
21.10.42 f7.00 uur, Rotterdam, Deutsches
Haus.
22.10.42 10.00 uur, Amsterdam. School
Iepenweg 13.
22.10.42 17.00 uur. Utrecht Wehrmachtheim
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur, Den Haag. Café den Hout
Bezu i denhou tscheweg.
24.10.42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
OORLOGSMISDADIGERS.
Bs. Wie zich al mocht verbaasd hebben
over het feit, dat Roosevelt er pas Maan
dagavond toe overgegaan is het oorlogsdoel
der Geallieerden te omschrijven, zal ook
met eenige bevreemding gelezen hebben,
dat het m de bedoeling ligt de leidende
mannen van Duitschland, Italië en Japan,
die naar hun meening voor tallooze daden
van barbary verantwoordelijk zijn, te ar
resteeren en voor een gerecht te brengen.
Ieder, die deze uitlating ernstig neemt,
zal zich niet zonder een zweem van ironie
afvragen waarom de Geallieerden, als het
nu toch om de werkelijke oorlogsmisdadi
gers te doen is, niet alvast beginnen met
diegenen te berechten die zóó voor 't grij
pen zijn. Wij kennen leiders der Geallieer
den, die meer schuld op zich geladen heb
ben dan zij ooit in hun oorlogszuchtige fan
tasie aan anderen zouden kunnen toeschrij
ven. Het zou alleszins logisch klinken m
dit verband, wanneer Franklin Roosevelt in
een praatje bij den haard, terwijl Eleonore
gezellig aan een paar sokken voor de neger-
kindertjes zit te breien, mededeelde dat de
grootste oorlogsmisdadiger en tiran aller
tijden: Stalin, bij den kraag was gepakt en
een plaatsje op den electrischen stoel ge
kregen had. Er zijn stroomen bloeds van
beschaafde mannen en vrouwen, van chris
tenen en geestelijken gevloeid sinds Stalin
over Rusland heerscht en het was deze man
die de enorme militaire machine opbouwde,
welke geheel Europa onder den voet had
moeten loopen. Ook met de arrestatie van
zijn vriend Churchill zou Frankbn geen
kwaad figuur slaan, al was het alleen maar
om de vele hulpvolken welke door hem in
den oorlog gestuurd werden en die hun ver
nietiging op deze wijze tegemoet zijn ge
gaan. Het - --*— J
5„.iet groote requisitoir tegen dezen
leider, die de oorlog voorbereid heeft op
een wijze waarover eens de geschiedenis
een hard oordeel vellen zal en die de ver
nietiging van burgerwoonhuizen en kui
tuurobjecten als strijdmethode invoerde,
doen wij hem dan nog cadeau.
Een buitengewoon sympathieke geste zou
Roosevelt echter bij het knapperend haard
vuur kunnen doen door.zich zelf aan
te melden.
De man die geheel zijn politiek er op ge
richt heeft de erfenis van het Britsche im
perium over te nemen en te onzaliger ure
moest ervaren, dat hij te ver gegaan was
en dus óók zou moeten vechten, kan alles
behalve zijn handen in onschuld wasschen.
Het is Roosevelt, die gedacht heeft met een
grooten mond, op Amerikaansche wijze, al
les en allen te kunnen overbluffen en overi
gens zonder strijd de vruchten van zijn
politiek te plukken. Het is ook Roosevelt,
die met volle zeilen den oorlog ingestevena
is zonder precies te weten wat hij aan zijn
tegenstander Japan had, terwijl hij op geen
stukken na van de werkelijke eigen kracht
op de hoogte was.
Bewijzen In Roosevelts jongste praatje
bij den haard (zie ons nummer van Dins
dag) komt de verklaring voor: „Voordat ik
onze nieuwe fabricksmstallaties gezien had,
had ik geen grondige voorstelling van het
Amerikaansche optreden in den oorlog."
Hier wordt zonder blikken of blozen een
bekentenis afgelegd, die de wereld met af
schuw vervullen moet. De man die jaren-
lang met den sabel gerammeld heeft, dia
een taktiek voerde, welke rechtstreeks op
oorlog aanstuurde, erkent niet meer of min
der, dan dat hij toen nog geen grondige voor
stelling van het Amerikaansche optreden in
den komenden oorlog had. Dat is een schuld
die hij op zich geladen heeft, waarvoor
eens het Amerikaansche volk hem, nu hij
zich zelf niet aanmeldt, want daar hoeft
men niet aan te twijfelen, ter verantwoor
ding roepen zal.
Het is wel heel gemakkelijk zelf als oor
logsdoel de vernietiging van Duitschland,
Italië en Japan, alsmede hun bondgenooten,
te stellen en toch anderen de schuld aan
den oorlog in de schoenen te schuiven maar
in de feiten kunnen geen duizend praatjes
bij den haard verandering brengen.
Men deed er werkelijk beter aan eens dq
hand in eigen boezem te steken.
