Haarlemsche Courant
„Roode Barricade" te
Stalingrad gevallen.
Duitsch opperbevel
stelt krijgsgevangenen
van alle landen gelijk.
Staalgieterij Roode October
hans laatste centrum van verzet.
Vijand geeft terreinverlies toe
Zandstormen in
Noord-Afrika.
Consequentie der Britsche houding.
J87e Jaargang No. 24-6
ibonnemcnt p week 0,26, p. maand US. p. kwartaal 8,42,
ganco p. post f 3.7^1, losse nummers 6 cent. Advertentlën II
B.m. J.— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prJIs.
Idvertentleahonnementen isoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
(dltle 3—is m.m. 1.20. Abonnement tsoo m.m. I cent p. m.m.
(jltf.i Grafische Bedrijven Damlate.
Wni. Hoofdredacteurs I. V. BAUDEWYVS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Maandag 19 October 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93, Bijkantoor: Soenda«
plein 37. Tel. Directie I30S2, Hoofdredactie 1S0S4, Redactie 10600,
Administratie 10724. MMS. Soendapleln 12230. Postgiro 134959.
Directie PH. A. MEES - P. W. PEEREBOOM.
■<i
Rest van het front: voortgang in Kaukasus- en Tereksector.
Sjauni jan in sector van Toeapse gevallen. Sow jet-concentraties
j bij Kalinin met succes bestreden.
Sn het Westen: luchtaanvallen op Deal en Sunderland.
if
gjj iaterdagavond om 19.42 uur maakte het D.N.B. het volgende bekend.' Door de bestor-
ling van de bewapeningsfabriek „Dsjersjinski" en het bereiken van de geschut-
ijjl ibriek „Roode Barricade", terwijl tegelijkertijd Duitsche troepen tot aan de Wolga
loordrongen, bevindt Stalingr&d zich thans bijna geheel in Duitsche handen. De
|IU! tovjet-Russische verdediging is eigenlijk nog slechts beperkt tot- de staalgieterij
Roode October", waarin zich enkele weerstandsgroepen bolsjewistische infanterie
i® ebben verschanst/die door arbeidersbataljorïs, gevormd uit het personeel der fabriek,
i «rsterkt zijn.
Duitsche jachtkruisers en duikbommen-
i erpers hielden zich tezamen met verdra-
f md geschut bezig met het uitschakelen
an bolsjewistische' batterijen op de eilan-
?n in de Wolga en op den Oostelijken
■ver der rivier. Het in puin liggende ter-
an van de „Roode October" stond dag en
'si acht bloot aan luchtaanvallen met bom-
len van allerlei kaliber.
Bij een opmarsch naar het Noorden uit
e stad werden vrij sterke vijandelijke
rijdkrachten afgesneden en ingesloten. De
Dl uitsche Noordelijke grendel, die zich sinds
et begin der belegering van Stalingrad te-
n uiterst zware ontlastingsaanvallen van
mosjënko te verweren had() werd daar-
ioi* aanzienlijk verlicht.
1 Kenmérkend was dat de vijandelijke pers
'J* nds eenige dagen melding maakte van
iweerde Duitsche werliezen en tevens van
n eigenlijk daarmee in tegenspraak staan-
IG Duitsche superioriteit voor Stalingrad.
12\ olgens de ervaringen van Kief en Sebasto-
AJ al placht een dergelijke agitatie de aan-
undiging te zijn, dat een Duitsch succes
het verschiet lag.
Naar Reuter inmiddels uit Moskou meldt,
eeft het Sovjet-tijdschrift „De Roode Ster"
'Saterdag toegegeven, dat de. Sovjet-troepen
'*c n werkliedenkolonie ten Noordwesten van
alingrad, alsmede fabrieken aan de oever
an de Wolga hebben moeten prijsgeven.
De Duitsche wecrmachtbcrichten.
Het Duitsche weermachtbericht van Za-
fdag luidde:
In het Westelijke deel van den Kauka-
s behaalde Vrijdag de aanv.al vaij Duit
je en Slowaaksche troepen ondanks hef-
;en vijandelijken tegenstand opnieuw be-
ngrijke terreinwinst. Gevechtsvliegtuigen
'I i jachtvliegtuigen kwamen met goede uit-
jjl erking in de gevechten te land tusschen
;ide.
Ten Westen van den Te rek verjaagden
oemeensche troepen den vijand uit ver-
I jeidene bergs tellingen en maakten tal-
id'n jke gevangenen.
In Stalingrad zetten infanterle-
en pantserformaties in nauwe samen-
'"Vijand verloor afgeloopen week
171 vliegtuigen.
lernieuwde aanvallen
op Malta.
In de afgeloopen week heeft de vn-
-.id in de Middellandsche Zee en
Noord-Afrika 171 vliegtuigen verloren,
waarvan 150 in luchtgevechten en 21
door luchtdoelgeschut.
Het Italiaansche weermachtbericht van
msl aterdag luidt:
Aan het Egyptische front belemmerden
E rijdag zware zandstormen iedere activiteit
fitlfeer sterke formaties van de tlaliaansche
Duitsche luchtmacht, vielen overdag en
nachts de vloot- em vliegtuigsteunpunten
het eiland Malta aan en plaatsten vol-
Br> effers op belangrijke d-'^len.
De Engelsche luchtm verloor in he-
uiupe luchtgevechten - m vliegtuigen
aarvan tien door Dui. ie en vijf door
ize jagers werden neergeschoten.
Het weermachtbericht van Zondag luidt:
In Egypte hebben de aanhoudende zand-
ormen nog steeds de activiteit te land en
<3B i de lucht belemmerd. Een groep pantser-
in51 oertuigen. die een aanval op onze achter-
oede probeerde te ondernemen, werd op
a at e vlucht gedreven. Achtervolgd door onze
chtmacht werd zij doeltreffend met ma-
iinegeweren beschoten en uiteengejaagd
Militaire installaties op Malta zijn aan
tn hevig luchtbombardement onderwor-
dk en. In den strijd schoten Italiaansche ja-
itifl ers een Hurrieane neer, Duitsche 11 Spit-
botfires.
Palestina en Irak.
In Arabischekringen in Palestina
S3i eerscht groot verontwaardiging over een
E idiorede van de'n leider der Zionisten, dr.
'eizmann. voor zijn vertrek uit New York
ehouden. Zich beroepend op een rede var
oosevelt heeft deze daarin verkjaard. dal
Geallieerden Palestina als het vader-
sh# nd van het Joodsche volk erkennen, daar
t alestina en het Joodsche .volk volkomen
't I etzelfde zijn.
.uit Bagdad wordt intusschen gemald, dat
ich in de gebieden van Mosoel en Bagdad
laatste dagen boerenonstanden hebben
Mr gedaan, die een ernstig karakter he-b
in aange^emen. De boeren weigerden
lin oogst aan de regeering af te staan. Ge
opende politie en troepen traden toen op
li de boeren te dwingen het graan af te
.laan. Tijdens gewapende botsingen tus-
M then de opstandige boeren en de regees-
®gstroepen" zijn aan beide r.iiden dooden
gewonden gevallen. Er -"in teekenen
1 anwezig, dat d« «"lusten y f«n
to van P—-'
werking met ononderbroken aanvallen
de luchtstrijdkrachten en de luchtdoel-
artillerie der luchtmacht hun levendi-
gen aanval ondanks verbitterden vijan
delijken tegenstand voort, liepen talrijke
steunpunten onder den voet, alsmede
ingegraven pantserwagens en drongen
de geschutfabriek „Roode Barricade"
binnen.
Door oprukken naar het Noorden zijn
vijandelijke strijdkrachten ten Noord-Wes
ten der stad van hun verbindingen afge
sneden en gaan zij hun vernietiging tege
moet. Zeer hevige aanvallen der luchtmacht
richtten zich bovendien op batterijstellin
gen ten Oosten van den Wolga.
Eigen formaties jachtvliegtuigen scha
kelden- de Sovjetluchtmacht overdag vol
komen uit en schoten 18 vijandelijke vlieg
tuigen zonder zelf verliezen te lijden,- neer
Aan de overige deelen van het Ooste
lijk front hadden slechts gevechtshande
lingen van plaatselijke beteekenié
plaats. Een sedert veertien dagen op
alle spoorlijnen en wegen irr den sector
Kalinin-Toropez waargenomen
opmarschbeweging der Sovjets werd
door de luchtmacht voortdurend en met
groot succes bestreden.
De voor de spoorwegverbindingen be
langrijke stations Bologoje, Ostasj kof/To
ropez. Selisjarewo'en Sobiago werden veel
vuldig met zeer hevige -uitwerking aange
vallen, de spoorlijnen op vele plaatsen on
derbroken en talrijke" treinen met troepen
en materiaal vernietigd. Door dit ondanks
moeilijke weersomstandigheden voortdu
rend optreden der luchtmacht is het gelukt
den opmarsch der Sovjets niet alleen t<
storen, doch dezen gedeeltelijk te belem
meren of aanmerkelijk te vertragen.
Het bombardéeren van militaire installa
ties op de eilandvesting Malta werd over
dag en des nachts door Duitsche en Itali
aansche vliegtuigformaties voortgezet. In
luchtgevechten verloor de vijand door d«
verbonden jachtvliegers 15 vliegtuigen.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn niet terug
gekeerd.
In Zuid-E n g e 1 a n d vielen lichte
Duitsche gevechtsvliegtuigen overdag
militaire installaties en concentraties
landingsbooten aan de Britsche Zuid
kust aan. Zes landingsbooten werden
tot zinken gebracht, een a'a^tal bescha
digd.
Vrijdagnacht vielen gevechtsvliegtuigen
haven- en dokinstallaties in Noord-Oostr
Engeland aan. Boven zee ten Westen van
Brest werden overdag twee Britsche
boipmenwerpers door Duitsche gevechts
vliegtuigen neergeschoten. Bovendien bracht
luchtdoelartillerie der luchtmacht en van
de marine vier Britsche bommenwerpers
tijdens nachtelijke aanvallen op de Duit
sche Bocht en op West-Fransch kustgebied
'en val.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Zondag het volgende bekend:
In den frontsector NoworosÜk-T o e§ p s e
neemt de aanval van Duitsche en verbonden
troepen tegen de diepe stellingen van den
vijand verderen voortgang. Alleen al in den
sector van een divisie jagers werden Za
terdag' 60 versterkte gevechtsinstallaties ge
nomen. Bomaanvallen der luchtmacht wa
ren gericht tegen het kolonneverkeer der
bolsjewisten op de berg- en kustwegen.
Ten Zuiden van den T e r e k wierp een
ngen tegenaanval den vijand, die een aan
val op onze stellingen ondernam, onder
zware, bloedige verliezen tot achter zijn uit
gangsstellingen terug.
Te Stalingrad hebben de aanval
lende troepen taaien vijandeliikente-
\genstand gebroken, alle bedrijfsgebou
wen der kahonnenfabriek „Roode Bar-
ricade" stormenderhand genomen en na
bloedige afweer van hevige tegen
aanvallen den vijand uit het aangren
zende stadsdeel geworpen. Zware aan
vallen van sterke formaties der lucht
macht gaven steun in dezen harden
strijd en vernietigden op den Oostelij-
den oever van den Wolga talrijke stuk
ken geschut, De ten Noord-Westen van
het stadsdeel Spar ta kof ka ingesloten
bolsjewistische strijdkrachten werden
vernietigd.
In den Midden- en Noordelijken
frontsector behalve succesvolle activiteit
eigen stormtroepen en afweer van
plaatselijke vijandelijke aanvallen geen ge-
'echtshandel'rtgen van beteekénis. Ge-
'echtsvliegtuigen zetten ondanks de on-
'unstige. weersomstandigheden de bestrij
ding van Sovjet-transportbewegingen .voort.
Bij luchtaanvallen op luchtbases en an
dere militaire installaties op het eiland
Malta, ondernomen door Duitsche ei
Ttaliaansche luchtstrijdkrachten, zijn nieu
we vernielingen tot stand gebracht. In felle
luchtgevechten werden 12 Britsche vlieg-
hiigen neergeschoten.
Een aanval overdag van de Britsche
luchtmacht op het Zuidelijk deel van het
bezette Fransche gebied heeft verliezen
mdej' de Fransche bevolking teweegge
bracht benevens geringe materieele schade
san gebouwen, vooral in de woonwijken dei
aangevallen plaatsen. Een bommenwerper
werd neergeschoten.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben Zaterdag in Zuid-Oost-E n g e 1 a n d
oor den oorlog belangrijke installaties in
cb« --lucht bommen van zwaar ka-
Sjaumjan gevallen.
'inds dagen zijn de Duitsche infanterie
en bergjagers in de bergwouden ten Noor
den y%n Toeapse in strijd gewikkeld met de
bolsjewieken, die verbeten tegenstand bie
den en met de hindernissen van de natuur.
Als eerste resultaat van de succesvolle
omsingelingsgevechten der vorige dagen
maakt het opperbevel van de weermacht
melding van het innemen der stad Sjaumjan
door de Duitsche troepen, welke stad. ge
legen in een zijdal van den Psjisj aan de
spoorlijn naar Toeapse, na feilen strijd is
gevallen.
Bommen op Engelsche steden
De voor den oorlog belangrijke installaties
an de stad Deal aan de Zuidkust van En
geland zijn in' de ochtenduren van den
16en October zwaar getroffen door bom
men van lichte Duitsche gevechtsvliegtui
gen. In een verrassenden aanval verschenen
Duitsche vliegtuigen tegen acht uur boven
de stad. Eers.t nadat verscheidene vrij groote
gebouwencomplexen waren ineengestort,
opende lichte Britsche luchtdoelartillerie
het vuur, waardoor de Duitsche vliegers
zich niet laten storen.
Vrijdagnacht hebben gevechtsvlieg
tuigen de aan de Oostkust van Enge
land gelegen haven Sunderland gebom
bardeerd. Tijdens den aanval, die bijna
vijf uur duurde, troffen talrijke bri
sant- en brandbommen doek- en werf-
installaties. nadat de Duitsche gevechts
vliegers den gordel van luchtdoelartil
lerie hadden doorbroken. Groote bran
den ontstonden in de aangevallen
doelen.
Na nog bommen te hebben geworpen op
een andere haven aan de Britsche Noovd-
Oostkust keerden alle Duitsche vliegtuigen
op hun steunpunten terug.
Bij onze vrijwilligers. Rust tijdens den opmarsch. Altijd is er voor gezorgd, dat de
mannen voldoende te eten en te drinken hebben; dan een sigaret en de goede stem
ming is door geen vijand meer te bederven. (SS P.K. Altstadt O.H./P.H. c)
Keuringen voor de Waffeu-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en hei
Legioen zich op onderstaande -data bij. de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat om dienst te nemen in een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vind'
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit;
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neder.
Wat een der tegenstanders aan Duitsche krijgsgevangenen
misdrijft, moet het totaal der krijgsgevangenen in Duitsche
handen ontgelden
Duitsch communiqué
over Dieppe, Sercq enz.
Het opperbevel der Duitsche "weermacht
heeft een communiqué gepubliceerd naar
aanleiding van- den overvloed van verkla
ringen, die de laatste dagen zijn afgelegd
door de Britsche regeering of den Britschen
premier.
In het eerste gedeelte van dit communi
qué wordt het Engelsche operatiebevel, dat
bij Dieppe in handen der Duitsche weer
macht is gevallen, voor de z.g. Jubilee ac
tion gepubliceerd. Dit bevel heeft een aan
hangsel, waarvan afdeeling 4 ten 2e luidt:
zooveel mogelijk worden de handen der ge
vangenen geboeid, opéfet zij hun papieren
nief kunnen vernietigen.
Het communiqué wijst er op. dat in de
verklaring der Engelsche regeering van 10
dezer het bestaan van dit bevel niet wordt
ontkend, maar gezegd wordt, dat het zon
der bevoegdheid is uitgevaardigd.
In het tweede gedeelte houdt het commu
niqué zich bezig met den Engelschen over
val Op het eiland Sercq van 4 October en
verklaart, dat de daarbij opgedane ervarin
gen hebben bewezen, dat de verzekering
omtrent intrekking van de aanvankelijk be
twijfelde bevelen tot boeien ofwel weer een
onwaarheid is, of door gebrek aan tucht der
Engelsche troepen niet wordt nagekomen.
In het derde deel van het communiqué
wordt opgemerkt: zoozeer als derhalve de
moeizaam verzonnen „motieven" voor het
aangetoonde Engelsche optreden jegens de
Duitsche gevangenen gelogen ziin. zoozeer
is het er ook naast als de Britsche regee
ring in haar verklaringen van 8 en 10 Oc
tober zich tegenover de thans getroffen
Duitsche maatregelen beroept op het feit,
dat volgens artikel 2 van de Geneefsche
krijgsgevangenenovereenkomst represailles
tegen krijgsgevangenen verboden zijn. In
zooveri'e heeft de Britsche regeering geliik.
als zij er op wijst, dat in hetzelfde artikel 2
der z.g. Geneefsche conventie „menschelijke
behandeling" van krijgsgevangenen is voor
geschreven.
Als de Britsche regeering evenwel
meent, een dubieuse kwestie te kunnen
noemen, wat men ondgr menschelijke
behandeling heeft te verstaan, dan ver
klaart zij daarmede in ieder geval van
zichzelf, dat zij op 'dit gebied in het
geheel niet in staat is tot het sluiten
van een overeenkomst.
De Engelschen hebben dus zware vergrij
pen tegen de Geneefsche krijgsgevangenen-
overeenkomst op hun geweten geladen.
DE GENEEFSCHE CONVENTIE
Volkenrechtelijk is het volgende be
slissend: bovenaan m de Geneefsche
overeenkomst staat als leidend begin
sel de verplichting de krijgsgevangenen
te al*> n tijde met menschelijkheid te
behandelen en hun soldateneer te res
pecteeren. Als een oorlogvoerende mo
gendheid dezen grondslag der overeen
komst schendt, zooals" de Engelschen in
Dieppe en op Sercq tegenover Duitsche
krijgsgevangenen hebben gedaan, kan
zij zich niet van haar kant te haren
gunste op dezen zelfden grondslag be
roepen en van de tegenpartij eischen,
dat deze aan de behandeling van haar
krijgsgevangenen niets verandert.
De uitleg, die de heer Churchill aan de
overeenkomst geeft, als zou. zelfs indien
een oorlogvoerende mogendheid handelin
gen in strijd met het volkenrecht jegens
de krijgsgevangenen in haar handen plegen,
haar tegenstander dit stilzwijgend moeten
aanvaarden, zou de geheele Geneefsche
overeenkomst ad absurdum voeren.
De Engelsche regeering zou dan b.v.
aapspraak kunnen maken or bet rechl
ifcpVir v
geren, terwijl de Duitsche regeering vol
gens Churchill evenzeer verplicht zou blij
ven geenerlei wijziging te doen optreden in
de verzorging van de Engelsche krijgsge
vangenen.» Daarmee is het optreden dei-
Britten bij Dieppe en op Sercq voldoende
gekarakteriseerd.
In afdeeling 4 publiceert het opperbevel
vervolgens een ander grof vergrijp der Brit
ten tegen de fundamenteele regelen van het
oorlogsrecht. Het publiceert een buitge
maakt stuk, waarin wordt gelast, dat ge
vangenen gebruikt moeten worden voor het
opruimen van mijnen.
In afdeeling 5 wordt een geheele reeks
gevallen opgesomd, waarin is geschoten op
soldaten, die op zee in nood verkeerden.
In afdeeling 6 behandelt het communiqué
de op 4 Juni j.l. buitgemaakte „voortduren
de bevelen" der vierde Engelsche tank
brigade, waarin omtrent de behandeling van
krijgsgevangenen' o.a. wordt opgemerkt:
„Voedsel, slaap noch drank noch weikc
vriendelijkheid of welk comfort mag den
gevangenen worden toegestaan. Ook is elk
gesprek verboden, alvorens het verhoor
door de bevoegde instanties is geschied.
Overigens is ook hier de Britsche regee
ring, alvorens de tegenmaatregelen, waar
mee het opperbevel der Duitsche weer
macht 5 Juni had gedreigd, van kracht wer
den, uiterlijk ten spoedigste van dit bevel
teruggekomen.
Nadat in afdeeling 7 de uitrusting van
een parachute-agent, die eind December
1941 bij Kopenhagen verongelukt is en te
Londen zijn opleiding had genoten, n.l. met
een gangsterpistool is beschrpven, eindigt
het communiqué als volgt:
Conclusie.
Deze vooïbeelden uit den overvloed van
het beschikbare materiaal bewijzen:
1. dat de Britsche strijdmethoden uniform
op alle oorlogstooneelen in strijd zijn met
de volkenrechtelijke overeenkomsten en al-
gemeene regels van het oorlogsrecht.
2. Dat het Britsche ministerie van oorlog
reeds tweemaal onder pressie van vergel
dingsmaatregelen, waarmee door Duitsch-
land werd bedreigd, beloofde dergelijke be
velen in strijd met het volkenrecht te wil
len intrekken, maar dat het zich daarbij
niet ontziet ter vermijding van de Duit§chc
vergeldingsmaatregelen slechts te werken
met gelogen verklaringen en bij de volgen
de gelegenheid dezelfde barbaarsche metho
den bij de behandeling van dc Duitsche ge
vangenen weer toe te passen.
Dit alleen zijn de motieven die het opper
bevel der weermacht er ditmaal toe hebben
gebracht tot vergeldingsmaatregelen over
te gaan, want het is jegens het Duitsche
volk verplicht niet slechts de eer van zijn
soldaten te beschermen, maar vooral te
zorgen voor een menschelijke behandclin;
van Duitsche gevangenen tegenover een
tegenstander, wien het volkomen ontbreekt
aan gevoel voor iedere humane of zelfs eer
volle behandeling van gevangenen.
Met het oog op deze Duitsche tegen
maatregelen heeft de Engelsche. radio
9 October j.l. om 15.00 uur via den
zender Droitwich bekend gemaaktTe
Londen wordt in overweging genomen,
dat de Engelsche' regeering alle gevan
genen der Asmogendheden uit hetzelf
de oogpunt zal beschouwenen geen
verschil zal maken tusschen Italiaan
sche en Duitsche gevangenen.
Met het oo£ op dit bericht dat de Engel
sche regeering door de radio heeft laten
verspreiden ziet de Duitsche regeering zich
genoopt de krijgsgevangenen die aan alle
fronten op de verbonden vijanden zijn ge
maakt eveneens als eenheid te beschouwen
Met het volkenrecht strijdige of onmenschc
Hjke behandeling van Duitsche krijgsgevan
genen op eenigerlei ooriogstooneel bij voor
beeld ook in Sovjet-Rusland zal dus van nu
af het totaal der door Duitschland ge
maakte gehangenen, zonder d?t met hun
nationaliteit rekening wordt gehouden heb
Kpn tp ontgelden.
land (Nederlandsche SS) willen toetreden.
20.10.42 11.00 uur, Den Bosch, Hotel Noord-
Brabant. Markt 45.
21.10.42 10. Q0 uur, Tilburg, Werk lieden ver-
eeniging. Tuinstraat 68.
21.10.42 17.00 uur, Rotterdam, Deutsches
Haus.
22.10.42 10.00 uur, Amsterdam, School
lepenweg 13.
22.10 42 17.00 uur. Utrecht. Wehrmachtheim
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur, Den Haag. Café den Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10:42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Felle gevechten op Madagascar
In een mededeeling van het Fransche staats
secretariaat over de koloniën wordt gezegd,
dat de slag om Ambrosita op Madagascar nog
altijd aan den gang is. Er worden felle ge
vechten geleverd in het Zuiden en in de
naaste omgeving der stad. Aan beide zijden
valt een levendige activiteit van patrouilles
te constateeren. De Engelschen hebben met
sterk gebruik van artillerie en luchtmacht
een massalen aanval gedaan op de Fransche
stellingen Deze aanval kon echter worden
afgeslagen. Ondanks het feit, dat zij gebruik
maakten van pantserwagens werden de En
gelschen verdreven en moesten zij de reeds
veroverde stellingen prijsgeven.
De Fransche ambassadeur te Madrid.'Piétri,
heeft Vrijdag bij de Engelsche ambassade zijn
opwachting gemaakt om een protestnota der
Fransche regeering te overhandigen wegeps
het torpedeeren van Fransche koopvaardij
schepen door Britsche zeestrijdkrachten.
Groot aantal Japanners
op Guadalcanar geland
Amerikanen verwachten
zware verliezen.
Zeeslag woedt voor de kust.
Het Amerikaansche ministerie van marine
heeft medegedeeld, dat een groot aantal Ja
panners op Guadalcanar aan land is gegaan.
De stellingen der Amerikanen worden door
artillerie beschoten.
Voorts is te Washington officieel medege
deeld, dat de Amerikanen op de Salomons
eilanden tegenstand hebben bieden aan een
ernstigen vjjandelijken aanval.
In een later comnjfoniqué omtrent de ge-
echten wordt verklaard, dat de Amerikanen
ware verliezen verwachten.
Volgens Engelsche berichten uit Washing
ton is er voor Guadalcanar een zeeslag aan
den gang tusschen Japansche en geallieerde
oorlogsschepen.
De Japanners zijn geland in de flank der
Amerikaansche stellingen, die een met oer
woud bedekt bergachtig gebied tot basis heb
ben. Amerikaansche mariniers zijn pas eeni
ge dagen geleden tot hier doorgedrongen, na
dat zij hardnekkigen Japanschen tegenstand
erwonnen hadden. De Amerikaansche mi
nister van oorlog heeft verklaard, dat er op
Guadalcanar Amerikaansche troepen staan,
die onder de strijdkrachten te land en ter zee
ressorteeren en met de marine samenwerken.
Dergelijke gecombineerde Amerikaansche
strijdkrachten bevinden zich ook in Nieuw-
Zeeland, op Nieuw-Caledonië, op de Nieüwe
Hebryden en op de Fidsji-eilanden. Het ge
heel der dperaties staat onder het opperbevel
v^n generaal-majoor Harmons.
In een vannacht ontvangen extrabericht
an den Britschen nieuwsdienst uit Washing
ton wordt gezegd, dat in de onmiddellijke na
bijheid van Guadalcanar sterke Japansche
scheepsconcentraties zijn waargenomen.
EEN GESCHIEDENIS DIE
ZICH HERHAALT.
Bs. Het is een gewoonte van Enge
land die menig land noodlottig werd, om
de politiek van andere volken zoodanig te
beheerschen, dat zij practisch nog filialen
van Londen zijn. Wij kunnen hiervan me-
despreken. Het is dezelfde politiek die
Nederland reeds vele jaren lang beheerscht
heeft, het is ook deze politiek, die onze
pers tot een instrument der Geallieerde
propaganda en'een voor Duitschland on
duldbare inmenging in aangelegenheden
van dat land heeft gemaakt: alles onder
den dekmantel der neutraliteit. Engeland
bereikte zijn doel meestal in alle stilte, om
dat in elk land wel voldoende mannen ge-
onden werden die bereid waren zich voor
dit werk in te spannen. Zij waren aan de
plutocratie en.de democratie, die beiae m
Londen zetelden, verknocht omdat zij
daarin de eenige mogelijkheid wisten om
hun klasse de heerschappij boven den ar
beid te verzekeren. Daarnaast werkte de
..neutrale" pers. beheerscht door dezelfde
krachten, constant door ter beïnvloeding
van de „openbare meening", die zij na
jaren van gestagen arbeid schier overal
een verwrongen voorstelling der werkelijk
heid wist op te dringen.
Groote kracht ontleende Engeland ook
aan den steun der Joden, die immers m
alles wat met de democratie en de pluto
cratie verwant was, een kans zagen om
hun doel: de wereldheerschappij verove
ren. nader tot zijn verwezenlijking te
brengen.
En als toch eens in de leidende kringen
geen mannen gevonden werden, die bereid
waren de werkelijke neutraliteit van hun
land prijs te geven, wel dan deinsde men
in Engeland voor een „kleine" forceering
van den toestand niet terug. Dan kwam de
betreffende regeering vroeg of laat ten val,
of dan trad men oo. zooals laatst nog Sum
ner Welles, toen hij onder bedreigingen het
opgeven der neutraliteit van Argentinië en
Chili eischte.
Wie op dit oogenblik de Zwitsersche pers
volgt, kan zien, dat zich ook daar weer het
bekende drama voltrekt. Joden, socialisten,
communisten, kapitalisten en kerkelijke
overheden probeeren in den dienst van
Brittannië datgene te bereiken, wat Zwit
serland als waarlijk neutraal land vér van
zich af zetten moet.
De algemeene toestand is echter niet
dezelfde als vóór eenige jaren. Men ver*
geet, dat Duitschland zich in oorlog bevindt
en dat het niet langer dulden kan, dat
anderen zich onder het mom der neutrali
teit in zijn zaken mengen. Duitschland
wenscht niet naar het Engelsche voorbeeld
tewerk te gaan, maar het kan toch evenmin
toelaten, dat Zwitserland zich met al
lerlei kwesties der oorlogvoering en van
de politiek bezig houdt op een wijze, die
practisch als anti-Duitsche propaganda kan
worden bestempeld.
Daarom heeft de leider der persafdeeling
aan het ministerie van buitenlandsche za
ken. dr. Schmidt, in een persconferentie
te Berlijn de houding van een deel der
Zwitsersche pers besproken, aan de hand
van uitvoerige citaten. Dr< Schmidt kwam
tot <de conclusie, dat het taak der bevoegde
instanties is een onverstandige pers tot de
orde te roepen. De oude spreuk "an Bis
marck. „dat het land de vensterruiten
moet betalen, die de pers ingooit" geldt
hier ten volle. Duitschland ziet zich ver-
olicht deze Zwitsersche inmenging in zijn
zaken streng van de hand te wijzen: het
kan op den duur niet toelaten, dat de neu
traliteit door een ergernis gevende pers
misbruikt wordt ten nadeele van Duitsch-
land- j
Men ziet*: het is weer de oude geschiede
nis dfe zich herhaalt. Ook andere landen
hebben geweten wat het was een pers te,
bezitten die haar' z.g. „neutraliteit" op
voerde tot een regelrechte^ anti-Duitsche
on pro-Britsche actie. Zij zitten thans met
een volk, dat eens in het kader der Euro-
oeesche volkengemeenschap zal moeten
medewerken, maar dat in meerderheid van
jen nieuwen toestand geen flauw begrip
heeft en denkt alsof het geboren Britten
waren.
Zwitserland echter heeft den voorsprong,
dat het over voorbeelden beschikt waaraan
de autoriteiten zich gemakkelijk kunnen
spiegelen en dat het nog altijd in staat is
alsnog de houding aan te nemen die rede
lijkerwijze mag worden verwacht.
DE LIGGING VAN
GUADALCANAL
STA. ISABEL 0
Kaart varPttt
Een groote Japansche vloot, komende van
Rabaul (zie bovenste kaartje) stoomt in de
richting naar de Salomon-eilanden met het
kennelijk doel een actie op groote schaal to
ondernemen bij het eiland Gualdalcanar
waar het grootste deel der Amerikaansche
troepen gelegerd zijn. Vele Japansche troc
pen zijn reeds op het eiland Gualdalcanar
geland, waarschijnlijk te Bolqnda en Aola.
Op het onderste kaartje zijn met dikke
zwarte lijn de eilanden aangegeven die de
Amerikanen van de Salomon-eilanden
bezet houden.
Verhuizen uit de kuststreek
niet verboden
Naar aanleiding van het afgekqndigde
vestigings- en verhuisverbod in de
kuststreek verneemt onze Haagsche
redacteur nog, dat het wel geoorloofd
is van de in deze verordening genoem
de gemeenten naar het achterland te
verhuizen.
Voorts is het niet verboden om nu reeds
.meubelen en kosbtaarheden te doen
overbrengen naar verder van de kust
verwijderde gebieden.
Amerikaansche troepen in
Liberia.
Toenemende ongerustheid in Frankrijk.
Naar Reuter uit Monrovia meldt, ztfn Ame
rikaansche troepen aangekomen in de neger
republiek Liberia In West-Afrika.
De bladen in onbezet Frankrijk houden zich
inmiddelsuitvoerig bezig met Duitsche en
Italiaansche berichten over de toenemende
activiteit van het onderzee-wapen der Spil-
mogendheden onder de Westkust van Afrika.
Ook de Engelsche pers publiceert momenteel
vrij veel beschouwingen over dit onderwerp,
welke in den regel uit Freetown in Sierra
Leone afkomstig zijn en waarvan de echo tot
onbezet Frankrijk doordringt. Een bekend
marine-deskundige heeft thans in de Grin-
goire een artikel gepubliceerd onder den
titel „Afrika's uur heeft geslagen".
Dit is voor de pers van het bezette FrSnk-
dacht van haar lezers te vestigen op de bedrei-
dacht van haar lezer te vestigemop dc bedrei
ging van de Fransche bezittingen in Noord-
West-Afrika, welke voortvloeit uit de talrijke
landingen van Amerikaansche troepen in
aangrenzende gebieden, die onder controle
staan van De Gaulle.
Men hoort te Parijs, trouwens in Heel
Frankrijk, openlijk spreken over het feit, dat
het Fransche koloniale rijk tn Afrika recht
streeks door de V S, wordt bedreigd. De bla
den leggen er- den nadruk op, dat Frankrijk'
vastbesloten is, zijn koloniaal bezit te behou
den „als het moet met het zwaard in den'
vuist".
Bommen op Nederlandsch
gebied.
In de afgeloopen dagen hebben Britsche
vliegtuigen herhaaldelijk boven Nederlandsch
gebied gevlogen. Door aanvallen mot de
boordlvapens. alsmede door het lukraak neer
werpen van brisant- en brandbommen op
woonwijken in verschillende plaatsen, vielen
onder de Nederlandsche burgerbevolking 35
dooden en werden talrijke personen zwaar-,
resp. licht gewond.
„WE ZIJN OVER DEN BERG"
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max
Blokzijl, via Hilversum 1, in het politiek
weekpraatje over het onderwerp „We zijn
over den berg".
