Haarlemsche Courant
„Roode Barricade" te
Stalingrad gevallen.
Duitsch opperbevel
stelt krijgsgevangenen
van alle landen gelijk.
Staal gieterij „Roode October
hans laatste centrum van verzet
üjand geeft terreinverlies toe
Zandstormen in
Noord-Afrika.
Consequentie der Britsche houding.
287e Jaargang No. 246 a
Abonnement p. week 0,28, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,8,
(tanco p. post 3,73, losse nummers S cent. Advertentlgn S—15
p.m. 3,— elke m.m. meer ZO cent Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m 8 cent p. m.m
Cltj.l Grafische Bedrijven Damlate.
i' Rest van het front: voortgang in Kaukasus- en Tereksector.
Sjaumjan in sector van Toeapse gévallen. Sowjet-concentraties
5 bij Kalinin met succes bestreden.
nhet Westen: luchtaanvallen op Deal en Sunderland.
Zaterdagavond om 19.42 uur maakte het D.N.B. het volgende bekend: Door de bestor-
aing van de bewapeningsfabriek „Dsjersjinski" en het bereiken van de geschut-
i fabriek „Roode Barricade", terwijl tegelijkertijd Duitsche troepen tot aan de Wolga
ia ioordrongén, bevindt Stalingrad zich thans bijna geheel in Duitsche handen. De
ir! Sovjet-Russische verdediging is eigenlijk nog slechts beperkt tot de staSlgieterij
Eoode October", waarin zich enkele weerstandsgroepen bolsjewistische infanterie
lebben verschanst, die door arbeidersbataljons, gevormd uit het personeel der fabriek,
[ersterktzijn.
5
Wn& Hoofdredacteur! 3. V, BAÜDEWVNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijntdagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Maandag 19 October 194-2
Bureaux Haarlem: Groole Houtstraat 93, Btlkantoor: Soenda»
plein 37. Tel. Directie 13082, Hoofdredactie 15051. Redactie 10600,
Administratie 1072*, 1*325. Soendapleln 1223». Postgiro 13*93*
Dlrectlo PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Duitsche jachtkruisers en duikbommen-'
iers hielden zich tezamen met Verdra-
end geschut bezig met \het uitschakelen
an bolsjewistische batterijen op de eilan-
en in de Wolga en op den Oostelijken
iver der rivier. Het in puin liggende ter-
;in van de „Roode October" stond dag en
!3cht bloot aan luchtaanvallen met bom-
len van allerlei kaliber.
.jBij een opmarsch naar het Noorden uit
stad werden vrij sterke vijandelijke
rljdkrachten afgesneden en ingesloten. De
luitsche Noordelijke grendel, die zich.sinds
et begin der belegering van Stalingrad te
en uiterst zware ontlastingsaanvallen van
imosjenko te verweren had, werd daar-
oor aanzienlijk verlicht.
Kenmerkend was dat de vijandelijke pers
inds eenige dagen melding maakte van
eweerde Duitsche verliezen en tevens van
en eigenlijk daarmee in tegenspraak staan-
e Duitsche superioriteit voor Stalingrad,
olgens de ervaringen van Kief en Sebasto-
ol placht een dergelijke agitatie de aan-
ondiging te zijn, dat een Duitsch succes
i het verschiet lag.
Naar Reuter inmiddels uit Moskou meldt,
eeft liet Sovjet-tijdsclirift „De Roode Ster"
aterdag toegegeven, dat de Sovjet-troepen
en werkliedenkolonie ten Noordwesten van
llalingrad, alsmede fabrieken aan de oever
an.de Wolga hebben moeten prijsgeven.
De Duitsche weermachtberichten.
Het Duitsche weermachtbericht van Za-
irdag luidde:
In het' Westelijke deel van den K a u k a <-
us behaalde Vrijdag de aanval van «Duit-
the en Slowaaksche troepen ondanks hef-
gen vijandelijken tegenstand opnieuw be-
ngrijke terreinwinst. Gevechtsvliegtuigen
n jachtvliegtuigen kwamen met goede uit-
rerking in de gevechten te land tusschen
eide.
Ten Westen van den Te rek. verjaagden
oemeensche troepen den vijand uit ver-
cheidene bergstellingen en maakten tal-
jjke gevangenen.
In Stalingrad zetten infanterle-
en pantserformaties in nauwe samen-
Vijand verloor afgeloopen week
171 vliegtuigen.
ternieuwde aanvallen
op Malta.
In de afgeloopen week heeft de vij
and in de Middellandsche Zee en
Noord-Afrika 171 vliegtuigen verloren,
waarvan 150 in luchtgevechten en 21
door luchtdoelgeschut.
Het Italiaansche' weermachtbericht van
iaterdag luidt:
Aan het Egyptische front belemmerden
'rijdag zware zandstormen iedere activiteit,
leer sterke formaties van de tlaliaansche
u Duitsche luchtmacht vielen overdag en
nachts de vloot- en vliegtuigsteunpunten
p het eiland Malta aan en plaatsten vol-
reffers op belangrijke doelen.
De Engelsche luchtmacht verloor in be
ige luchtgevechten vijftien vliegtuigen,
raarvan tien door Duitsche en vijf door
nze .jagers werden neergeschoten.
Het weermachtbericht van Zondag luidt:
In Egypte hebben de aanhoudende zand-
tormen nog steeds de activiteit te land en
n de lucht belemmerd. Een groep pantser-
oertuigen. die een aanval op onze achter-
oede pr.obeerde te ondernemen, werd op
Ie vlupht. gedreven. Achtervolgd door onze
iichtmacht werd zii doeltreffend met ma-
Jiinegeweren beschoten en uiteengejaagd'.
Militaire installaties op Malta ziin aan
en hevig luchtbombardement ónderwor-
len. In den strijd schoten Italiaansche ja-
ers een Hurricane neer, Duitsche 11 Spit-
Palestina en Irak.
In Arabische kringen in Palestina
leerseht groot verontwaardiging over een
adioredé v,an den leider der Zionisten, dr.
Weizmann, voor zijn vertrek uit New York
^gehouden. Zich beroepend op een rede var
W oosevelt heeft deze daarin verklaard, dal
Ie Geallieerden Palestina als het vader-
and van het Joodsche volk erkennen, daar
li Palestina en het Joodsche volk volkomen
Y letzelfde ziin.
Uit Bagdad wordt intusschen gemeld, dat
ich in de gebieden van Mosoel en Bagdad
le laatste dagen boerenopstanden hebben
'oorgedaan, die een ernstig karakter heb-
ien aangenoihen. De boeren weigerden
iun oogst aan de regeering af te staan. Ge-
pp[ rapende politie en troepen traden toen op
om de boeren te dwingen het graan af te
ertttaan. Tijdens gewapende botsingen tus-
'UU «hen de opstandige boeren en- de regees-
Angstroepen ziin aan beide zijden dooden
In gewonden gevallen. Er zijn teekenen
I, tenwezig, dat de onlusten zich ook ten Zui
ifltt» van Bagdad uitbreiden.
lires.
werking met ononderbroken aanvallen
de luchtstrijdkrachten en de luchtdoel
artillerie der luchtmacht hun levendi-
gen aanval ondanks verbitterden vijan
delijken tegenstand voort, liepen talrijke
steunpunten onder den voet, alsmede
ingegraven pantserwagens en drongen
de geschutfabriek „Roode Barricade"
binnen.
Door oprukken naar het Noorden zijn
vijandelijke strijdkrachten ten Noord-Wes
ten der stad van hun verbindingen afge
sneden en gaan zij him vernietiging tege
moet. Zeer hevige aanvallen der luchtmacht
richtten zich bovendien op battcrjjstellin-
gen ten Oosten van den Wolga.
Eigen formaties jachtvliegtuigen scha
kelden de Sovjetluchtmaoht overdag vol
komen u-it en schoten 18 vijandelijke vlieg
tuigen zonder zelf verliezen te lijdeh, neer.
Aan de overige deelen van het Ooste
lijk front hadden slechts gevechtshande
lingen' van plaatselijke beteekenis
plaafs. Een sedert veertien dagen op
alle spoorlijnen en wegen in den sector
K a 1 i n i n-T o r o p e z waargenomen
opmarschbeweging der Sovjets werd -
door de luchtmacht voortdurend en met
groot succes bestreden.
De voor de spoorwegverbindingen be
langrijke stations Bologoje, Ostasjkof, To-
ropez, Selisjarewo en Soblago werden veel
vuldig met zeer hevige uitwerking aange
vallen, de spoorlijnen op vele plaatsen on
derbroken en talrijke treinen met troepen
en materiaal vernietigd. Door dit ondanks
moeilijke weersomstandigheden voortdu
rend optreden der luchtmacht is het gelukt
den opmarsch der Sovjets niet alleen te
storen, doch dezen gedeeltelijk te belem
meren of aanmerkelijk te vertragen.
Het bombardeeren van militaire installa
ties op de eilandvesting Malta werd over
dag en des nachts door Duitsche en Itali
aansche vliegtuigformaties voortgezet. In
luchtgevechten verloor de vijand door de
verbonden jachtvliegers 15 vliegtuigen.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn niet terug
gekeerd. ■*^sr
In Zuid-Engeland vielen lichte
Duitsche gevechtsvliegtuigen overdag
militaire installaties en concentraties
landïngsbooten aan de Britsche Zuid
kust aan. Zes landïngsbooten werden
tot zinken gebracht, een aantal bescha
digd.
Vrijdagnacht vielen gevechtsvliegtuigen
haven- en dokinstallaties in Noord-Oost-
Engeland aan. Boven zee ten Westen van
Brest werden overdag twee Britsche
bommenwerpers door Duitsche gevechts
vliegtuigen neergeschoten. Bovendien bracht
luchtdoelartillerie der luchtmacht en van
de marine vier Britsche bommenwerpers
tijdens nachtelijke aanvallen op de Duit
sche Bocht en op West-Fransch kustgebied
ten val.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Zondag hét volgende bekend:
In den frontsector Noworosisk-T o ea p s e
neemt dg aanval van Duitsche en verbonden
troepen tegen de diepe stellingen van den
vijand verderen 'voortgang. Alleen al in den
sector van een divisie jagers werden Za
terdag 60 versterkte gevechtsinstallaties ge
nomen. Bomaanvallen der' luchtmacht wa
ren gericht tegen het kolonneverkeer dei-
bolsjewisten op de berg- en kustwegen.
Ten Zuiden van den T e r e k wierp een
tigen tegenaanval den vijand, die een aan
val op onze stellingen ondernam, onder
zware, bloedige verliezen tot achter ziin uit
gangsstellingen terug.
Te Stalingrad hebben de aanval
lende troepen taaien vijandeliiken te
genstand gebroken, alle bedrijfsgebou
wen der kanonnenfabriek „Roode Bar
ricade" stormenderhand genomen en na
bloedige afweer van hevige tegen
aanvallen den vijand uit het aangren
zende stadsdeel geworpen. Zware aan
vallen van sterke formaties der lucht
macht gaven steun in dezen harden
strijd en vernietigden op den Oostelii-
den oever van den Wolga talrijke stuk
ken geschut. De ten Noord-Westen van
het stadsdeel Spartakofka ingesloten
bolsjewistische strijdkrachten werden
vernietigd.
In den Midden- en N o o r d e 1 ij k e n
frontsector behalve succesvolle activiteit
van eigen stormtroepen en afweer van
plaatselijke vijandelijke aanvallen geen ge
vechtshandelingen van beteekenis. Ge
vechtsvliegtuigen zetten ondanks de on
gunstige weersomstandigheden de bestrij
ding van Sovjet-transportbewegingen voort.
Bij luchtaanvallen op luchtbases en an
dere militaire installaties op het eiland
M a 1 it a, ondernomen door Duitsche en
Italiaansche luchtstrijdkrachten, zijn nieu
we vernielingen tot stand gebracht. In felle
luchtgevechten werden 12 Britsche vlieg
tuigen neergeschoten.
Een aanval overdag van rie Britsche
luchtmacht op het Zuidelijk deel van het
bezette Fransche gebied heeft verliezen
onder de Fransche bevolking teweegge
bracht benevens geringe materieele schade
aan gebouwen, vooral in de woonwijken der
aangevallen plaatsen. Een bommenwerper
werd neergeschoten.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben Zaterdag in Zuid-Oost-Eneeland
[voor den oorlog belangrijke installaties in
'schepvvlucht met bommen van zwaar ka
liber b"c,ookt. i
Sjaumjan gevallen.
Siityis dagen ziin de Duitsche infanterie
en bergjagers in de bergwouden teh Noor
den van Toeapse in strijd gewikkeld met de
bolsjewieken, die verbeten tegenstand bie
den en met de hindernissen van de natuur.
Als eerste resultaat van de succesvolle
omsingelingsgevechten der vorige dagen
maakt het opperbevel van de weermacht
melding van het innemen der stad Sjaumjan
door de Duitsche troepen, welke stad. ge
legen in een zijdal van den Psjisj aan de
spoorlijn naar Toeapse, na feilen strijd is
gevallen.
Bommen op Engelsche steden
De voor den oorlog belangrijke installaties
van de stad Deal aan de Zuidkust van En
geland zijn in de ochtenduren van den
16en October zwaar getroffen door bom
men van lichte Duitsche gevechtsvliegtuig
gen. In een verrassenden aanval verschenen
Duitsche vliegtuigen tegen acht uur boven
de stad. Eerst nadat verscheidene vrij groote
gebouwencomplexen 'waren ineengestort,
opende lichte Britsche luchtdoelartillerie
het vuur, waardoor de Duitsche vliegers
zich niet laten storen.
Vrijdagnacht hebben gevechtsvlieg
tuigen de aan de Oostkust van Enge
land gelegen haven Sunderland gebom
bardeerd. Tijdens den aanval, die bijna
vijf uur duurde, troffen talrijke bri
sant- en brandbommen doek- en werf-
installaties;, nadat de Duitsche gevechts
vliegers den gordel van luchtdoelartil
lerie hadden doorbroken. Groote bran
den ontstonden in de aangevallen
doelen.
Na nog bommen te hebben geworpen op
een andere haven aan de Britsche Noord-
Oostkust keerden alle Duitsche vliegtuigen
op hun steunpunten terug.
Bij onze vrijwilligers. Rust tijdens den opmarsch. Altijd is er voor gezorgd, dat de
mannen voldoende te eten en te drinken hebben; dan een sigaret en de goede stem
ming is door geen vijand meer te bederven- (SS P.K. Altstadt O.H./P.H. c)
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Hét SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en het
Legioen zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat om dienst te nemen in een
speciaal wachtbataillon. De opleiding vindi
in Nederland plaafs. terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neder-
Wat een der tegenstanders aan Duitsche krijgsgevangenen
misdrijftmoet het totaal der krijgsgevangenen in Duitsche
handen ontgelden.
Duitsch communiqué
over Dieppe, Sercq enz.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
heeft een communiqué gepubliceerd naar
aanleiding van den overvloed van verkla
ringen, die de laatste dagen zijn afgelegd
door de Britsche regeering of -den Britschen
premier.
In.het eerste gedeelte van dit communi
qué wordt het Engelsche operatiebevel, dat
bij Dieppe in handen der Duitsche weer
macht is gevallen, voor de z.g. Jubilee ac
tion gepubliceerd. Dit bevel heeft een aan
hangsel, waarvan afdeeling 4 ten 2e luidt:
zooveel mogelijk worden de handen der ge
vangenen geboeid, opdat zij him papieren
niet kunnen vernietigen.
Het communiqué wijst "er op, dat in de
verklaring der Engelsche regeering van 10
dezer het bestaan van 'dit bevel niet wordt
ontkend, maar gezegd wordt, dat het zon
der bevoegdheid is uitgevaardigd.
In het tweede gedeelte houdt het commu
niqué zich' bezig met den Engelschen over
val op het eiland Sercq van 4 October en
verklaart, dat de daarbij opgedane ervarin
gen hebben bewezen, dat de verzekering
'omtrent intrekking van de aanvankelijk be
twijfelde bevelen tot boeien ofwel weer een
onwaarheid is, of door gebrek aan tucht der
Engelsche troepen niet wordt nagekomen.
In het dérde deel van het communiqué
wordt opgemerkt: zoozeer als derhalve de
moeizaam verzonnen „motieven" voor het
aangetoonde Engelsche optreden jegens de
Duitsche gevangenen gelogen ziin, zoozeer
is het er ook naast als de Britsche regee
ring in haar verklaringen van 8 en 10 Oc
tober zich tegenover de thans getroffen
Duitsche maatregelen beroept op het feit,
dat volgens artikel 2 van de Geneefsche
krijgsgevangenenovereenkomst represailles
tegen krijgsgevangenen verboden zijn. In
zooverre beeft de Britsche regeering gelijk,
als zij er op wijst, dat in hetzelfde artikel 2
der zlg. Geneefsche conventie „menschelijke
behandeling" van krijgsgevangenen is voor
geschreven.
Als de Britsche regeering evenwel
meent, een dubieuse kwestie te kunnen
noemen, wat men onder menschelijke
behandeling heeft te verstaan, dan ver
klaart zij daarmede in ieaer geval van
zichzelf, dat zij op dit gebied in het
geheel niet in staat is tot het sluiten
van een overeenkomst.
De Engelschen hebben dus zware vergrij
pen tegen de Geneefsche krijgsgevangenen-
overeenkomst op hun geweten geladen.
DE GENEEFSCHE CONVENTIE
Volkenrechtelijk is het volgende be
slissend: bovenaan in de Geneefsche
overeenkomst staat als leidend begin
sel de verplichting de krijgsgevangenen
te alïen tijde met menschelijkheid te
behandelen en hun soldateneer te res
pecteeren. Als een oorlogvoerende mo-,
gendheid dezen grondslag der overeen
komst schendt, zooals de Engelschen in
Dieppe en op Sercq tegenover Duitsche
krijgsgevangenen hebben gedaan, kan
zij zich niet van haar kant te haren
gunste op dezen zelfden grondslag be
roepen en van de tegenpartij eischen,
dat deze aan de behandeling van haar
krijgsgevangenen niets verandert.
De uitleg, die de heer Churchill aan de
overeenkomst geeft, als zou. zelfs indien
een oorlogvoerende mogendheid handelin
gen in strijd met het volkenrecht jegens
de krijgsgevangenen in haar handen plegen,
haar tegenstander dit stilzwijgend moeten
aanvaarden, zou de geheele Geneefsche
overeenkomst ad absurdum voeren.
De Engelsche regeering zou dan b.v.
aanspraak kunnen maken op het recht
Duitsche krijgsgevang-in" M->n verbur
geren, terwijl de Duitsche regeering vol
gens Churchill evenzeer verplicht zou blij
ven, geenerlei wijziging te doen optreden in
de verzorging van de Engelsche krijgsge
vangenen. Daarmee is het optreden der
Britten bij Dieppe en op Sercq voldoende
gekarakteriseerd.
In afdeeling 4 publiceert het opperbevel
vervolgens een ander grof vergrijp der Brit
ten tegen de fundamenteele regelen van het
oorlogsrecht. Het publiceert een buitge
maakt stuk, waarin wordt gelast, dat ge
vangenen gebruikt moeten worden^oor het
opruimen- van mijnen.
In afdeeling 5 wordt een geheele rëëks
gevallen opgesomd, waarin is geschoten op
soldaten, die op zee in nood verkeerden.
In afdeeling 6 behandelt het communiqué
de op 4 Juni j.l. buitgemaakte „voortduren
de bevelen" der vierde Engelsche tank
brigade, waarin omtrent de behandeling van
krijgsgevangenen o.a. wordt opgemerkt:
„Voedsel, slaap noch drank noch welke
vriendelijkheid of welk comfort mag den
gevangenen worden toegestaan. Ook is elk
gesprek verboden, alvorens het verhoor
door de bevoegde histanties is geschied.
Overigens is ook hier de Britsche regee
ring, alvorens de tegenmaatregelen, waar
mee het*opperbevel der Duitsche weer
macht 5 Juni had gedreigd, van kracht wer
den, uiterlijk ten spoedigste van dit bevel
teruggekomen.
Nadat in afdeeling 7 de uitrusting van
een parachute-agent, die eind December
1941 bij Kopenhagen verongelukt is en te
Londen zijn opleiding had genóten, n.l. met
een gangsterpistool is beschreven, eindigt
het communiqué als volgt:
Conclusie.
Deze voorbeelden uit den overvloed van
het beschikbare materiaal bewijzen:
1. dat de Britsche strijdmethoden uniform
op alle oorlogstooneelen in strijd zijn met
de volkenrechtelijke overeenkomsten en al-
gemeene regels van het oorlogsrecht.
2. Dat liet Britsche ministerie van oorlog
reeds tweemaal onder pressie van vergel
dingsmaatregelen, waarmee door Duitsch-
land werd bedreigd, beloofde dergelijke be
velen in strijd met het volkenrecht te wil
len intrekken, maar dat het zich daarbij
niet ontziet ter vermijding van de Duitsche
vergeldingsmaatregelen slechts te werken
met gelogen verklaringen en bij de volgen
de gelegenheid dezelfde barbaarsche metho
den bij de behandeling van de Duitsche ge
vangenen weer toe te passen.-
Dit alleen zijn de motieven die het opper
bevel der weermacht er ditmaal toe hebben
gebracht tot vergeldingsmaatregelen over
te gfian, want het is jegens het Duitsche
volk verplicht niet slechts de eer van zij
soldaten te beschermen, maar vooral te
zorgen voor een menschelijke behandeling
van Duitsche gevangenen tegenover een
tegenstander, wien het volkomen ontbreekt
aan gevoel voor iedere humane of zelfs eer
volle behandeling van gevangenen.
Met het oog op deze Duitsche tegen
maatregelen heeft de Engelsche radio
9 October j.l. om 15.00 uur via den
zender Droitwich bekend gemaakt Te
i Londen wordt in overweging genomen,
dat de Engelsche regeering alle gevan
genen der Asmogendheden uit hetzelf
de oogpunt zal beschouwen en geen
verschil zal maken tusschen Italiaan
sche en Duitsche'gevangenen,
Met het oog op dit bericht dat de Engel
sche regeering door de radio heeft laten
verspreiden ziet de Duitsche regeering zich
genoopt de krijgsgevangenen die aan alle
fronten op de verbonden vijanden zijn ge
maakt eveneens als eenheid te beschouwen.
Met het volkenrecht strijdige of onmensche-
Ujke behandeling van Duitsche krijgsgevan
genen op penigerlei oorlogstoonooi bij voor
beeld ook in Sovjet-Rusland zal dus van nu
af het totaal der door Duitscliland ge
maakte gevangenen, zonde dat met hun
nationaliteit reken'ng wórdt*gehouden heb
ben te ontgelden.
land (Nederlandsche SS) willen toetreden.
20.10.42 11.00 uur, Den Bosch, Hotel Noord-
Brabant. Markt 45.
21.19.42 10.00 uur, Tilburg, WerkUedenver-
eeniging, Tuinstraat 68.
21.10,42 f7.00 uur, Rotterdam, Deutsches
Haus.
22.10.42 10.00 uur, Amsterdam, School
Iepenweg 13.
22.10.42 17.00 uur. Utrecht, Wehrmachtheirn
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur, Den Haag, Café den.Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Felle gevechten op Madagascar
In een mededeeling van het Fransche staats
secretariaat over de koloniën wordt gezegd,
dat de slag om Ambrosita op Madagascar nog
altijd aan den gang is. Er worden felle - ge
vechten geleverd in het Zuiden en in de
naaste omgevi'ng der stad. Aan beide zijden
alt een levendige activiteit van patrouilles
te constateeren. De Engelschen hebben met
sterk gebruik van artillerie en luchtmacht
een massalen aanval gedaan op de Fransche
stellingen Deze aanval kon echter worden
afgeslagen. Ondanks het feit, dat zij gebruik
maakten van pantserwagens werden de En
gelschen verdreven en moesten zij de reeds'
veroverde stellingen prijsgeven.
De Fransche ambassadeur te Madrid, Piétri,
heeft Vrijdag bij de Engelsche ambassade zijn
opwachting gemajjjtt om een protestnota der
Fransche regeering te overhandigen wegens
het torpedeeren van Fransche koopvaardij
schepen doo^ Britsche zeestrijdk'rachten.
Groot aantal Japanners
op Guadalcanar geland
Amerikanen verwachten
zware verliezen.
Zeeslag woedt voor de kust.
Het Amcrikaansche ministerie van marine
heeft medegedeeld, dat een groot aantal Ja
panners op Guadalcanar-aan land is gegaan.
De stellingen der Amerikanen worden door
artillerie beschoten.
Voorts is te Washington officieel medege
deeld, dat de Amerikanen op de Salomons
eilanden tegenstand hebben te bieden aan eer
ernstigen vijandeltfken aanval.
In een later communiqué omtrent de ge-
echten wordt verklaard, dat de Amerikanen
ware verliezen verwachten.
Volgens Engelsche berichten uit Washing
ton is er voor Guadalcanar een zeeslag aan
den gang tusschen Japanschc en geallieerde
oorlogsschepen.
De Japanners zijn geland in de flank der
Amerikaansche stellingen, die een met oer
woud bedekt bergachtig gebied tot basis heb
ben. Amerikaansche mariniers zijn pas eeni
ge dagen geleden tot hier doorgedrongen, na
dat zij hardnetózigen Japanschen tegenstand
overwonnen hOTden. De Amerikaansche mi
nister van oorlog heeft verklaard, 'dat er op
Guadalcanar Amerikaansche troepen staan,
die onder de strijdkrachten te land en ter zee
ressorteeren en met de marine samenwerken.
Dergelijke gecombineerde Amerikaansche
strijdkrachten bevinden zich ook jn Nieuw-
Zeeland, op Nieuw-Caledonië, op de Nieuwe
Hebryden en op de Fidsji-eilanden. Het ge
heel der operaties staat onder het opperbevel
van generaaLmajoor Harmons.
In een vannacht ontvangen extrabericht
van den Britschen nieuwsdienst uit Washing
ton wordt gezegd, dat in de onmiddellijke na
bijheid van Guadalcanar sterke Japansche
scheepsconccntraties zjjn waargenomen.
EEN GESCHIEDENIS DIE
ZICH HERHAALT.
Bs. Het is een gewoonte van Enge
land die menig land noodlottig werd, om
de politiek van andere volken zoodanig te
beheerschcn, dat zij practisch nog filialen
van Londen zijn. Wij kunnen hiervan nie-
despreken. Het is dezelfde politiek die
Nederland reeds vele jaren lang beheerscht
heeft, "het is ook deze politiek, die onze
pers tot een instrument der Geallieerde
propaganda en een voor Duitschland op-
duidbare inmenging in aangelegenheden
van dat land heeft gemaakt; alles onder
den dekmantel der neutraliteit. Engeland
bereikte zijn doel meestal in alle stilte, om
dat in elk land wel voldoende mannen ge
vonden werden die bereid waren zich voor
dit werk in te spannen. Zij waren aan de
plutocratie en de democratie, die beide in
Londen zetelden, verknocht omdat zij
daarin de eenige mogelijkheid- wisten om
hun klasse de heerschappij boven den ar
beid te verzekeren. Daarnaast werkte de
„neutrale" pers. beheerscht door dezelfde
krachten, constant door ter beïnvloeding
van de „openbare meening", die zij na
jaren van gestagen arbeid schier overal
eeri verwrongen voorstelling der werkelijk
heid wist op te dringen.
Groote kracht ontleende Engeland ook
aan den steun der Joden, die immers in
alles wat met de democratie en dé pluto
cratie verwant was, een kans zagen om
hun doel: de wereldheerschappij verove
ren, nader tot zijn verwezenlijking te
brengen.
En als toch eens in de leidende kringen
geen mannen gevonden werden, die bereid
waren de werkelijke neutraliteit van hun
land prijs te geven, wel dan deinsde men
in Engeland voor een „kledne" forceering
van den toestand niet terug. Dan kwam de
betreffende regeering vroeg of laat ten val,
of dan trad men op, zooals laatst nog Sum
ner Welles, toen hü onder bedreigingen het
opgeven der neutraliteit van Argentinië en
Chili eischte.
Wie op dit oogenblik de Zwitsersche pers
volgt, kan zien, dat zich ook daar weer het
bekende drama voltrekt. Joden, socialisten,
communisten, kapitalisten en kerkelijke
overheden probeeren in den dienst van
Brittannië datgene te bereiken, wat Zwit
serland als waarlijk neutraal land vér van
zich af zetten "moet.
De algemeene toestand is echter niet
dezelfde als vóór eenige jaren. Men ver
geet, dat Duitschland zich in oorlog bevindt
en dat het niet langer dulden kan. dat
anderen zich onder het mom der neutrali-
teit in zijn zaken mengen. Duitschland
wenscht niet naar het Engelsche voorbeeld
tewerk te gaan, maar het kan toch evenmin
toelaten, dat Zwitserland zich met al
lerlei kwesties der oorlogvoering en van
de politiek bezig houdt op een w$ze, die
practisch als anti-Duitsche propagatida kan
worden bestempeld.
Daarom heeft de leider der persafdeeling
aan het ministerie van buitenlandsche za
ken, dr. Schmidt in een persconferentie
te Berlijn de houding van een deel der
Zwitsersche pers besproken, aan de hand
van uitvoerige citaten. Dr. Schmidt kwam
tot de conclusie, dat het taak der bevoegde
instanties is een onverstandige pers tot de
orde te roepen. De oude spreuk '.-an Bis
marck. „dat het land de vensterruiten
moet betalen, die de pers ingooit" geldt
hier ten volle. Duitschland ziet zich ver-
olicht deze Zwitsersche inmenging in zijn
zaken streng van de hand te wijzen; het
kan op den duur niet toelaten, dat de neu
traliteit door een ergernis gevende pers
misbruikt wordt ten nadeele van Duitsch
land.
Men ziet: het is weer de oude geschiede
nis die zich herhaalt. Ook andere landen
hebben geweten wat het was een pers te
bezitten die haar z.g. „neutraliteit" op
voerde tot een regelrechte anti-Duitsche
^n pro-Britsche actie. Zii zitterf thans met
een volk, dat eens in het kader der Euro-
oeesche volkengemeenschap zal moeten
medewerken, maar dat in meerderheid van
den nieuwen toestand geen flauw bpgrip
heeft en denkt alsof het geboren Britten
waren.
Zwitserland --echter heeft den voorsprong,
'dat het over voorbeelden beschikt, waaraan
de autoriteiten zich gemakkelijk kunnen
spiegelen en dat het nog altijd in staat is
alsnog de houding aan te nemen die rede
lijkerwijze mag worden verwacht.
©TRALIE (4265)
If^ DE SALOMON EILANDEN
DE LIGGING VAN
GUADALCANAL
Rabaul (zie bovenste kaartje) stoomt in de
richting naar de Salomon-eilanden met liét
kennelijk doel een actie op groote schaal te
ondernemen bij het eiland Gualdaicanar.
waar het grootste deel der Amerikaansche
troepen gelegerd zUn. Vele Japansche troe
pen ziin reeds op hel eiland Gualdaicanar
geland, waarschijnlijk te Bolonda en Aola.
Op het onderste kaartje zijn met dikke
zwarte lijn de eilanden aangegeven die de
Amerikanen van de Salomon-eilanden
bezet houden.
Verhuizen uit fle kuststreek
niet verboden
Naar aanleiding van het afgekondigde
vestigings- en verhuisverbod in de
kuststreek verneemt onze Haagsche
redacteur nog, dat het wel geoorloofd
is van de in deze verordening genoem
de gemeenten naar het achterland te
verhuizen.
Voorts is het niet verboden om nu reeds
meubelen en kosbtaarheden te doen
overbrengen naar verder van de kust
verwijderde gebieden.
Amerikaansche troepen in
Liberia.
Toenemende ongerustheid in Frankrijk.
Naar Reuter uit Monrovia meldt, zjjn Amc
rikaansche troepen aangekomen in dc ncger-
republiek Liberia in West-Afrika.
De bladen in onbezet Frankrijk houden zich
inmiddels uitvoerig bezig met Duitsche en
Italiaansche berichten over de toenemende
activiteit van het onderzee-wapen der Spil-
mogendheden onder de Westkust van Afrika.
Ook de Engelsche pers publiceert momenteel
vrij veel beschouwingen over dit onderwerp,
welke in den regel uit Freetown in Sierra
Leone afkomstig zijn en waarvan de echo tot
onbezet Frankrijk doordringt» Een bekend
marine-deskundige heeft thans in de ^Grin-
goire een artikel gepubliceerd onder den
titel „Afrika's uur heeft geslagen".
Dit is voor de*pers van het bezette Frank-
dacht van haaf lezers te vestigen op de bedrei-
dacht. van haar lezer te vestigen op de bedrei
ging van de Fransche bezittingen in Noord-
West-Afrika, welke voortvloeit uit de talrijke
landingen van Amerikaansche troepen in
aangrenzende gebieden, die onder controle
staan van De'Gaulle.
Men hoort te Parijs, trouwens in heel
Frankrijk, openlijk spreken over het feit, dat
het Fransche koloniale rijk in Afrika recht
streeks door de V.S. wordt bedreigd. De bla
den leggen er den nadruk op, dat Frankrijk
vastbesloten is, zijn koloniaal bezit te behou
den „als het moet met het zwaard in den
vuist".
Bommen op Nederlandsch
gebied.
In de afgeloopen dagen hebben Britsche
vliegtuigen herhaaldelijk boven Nederlandsch
:.«ebied gevlogen Door aanva'len mei de
Moordwapens alsmede door bet 'uk-aak neer
worpen van hrisant. en brandbommen op
woonwijken in verschillende plaatsen vielen
onder de Nederlandsche burgerbevolking 35
dooden en werden talrijke personen zwaar-,
••"«n licht gewond
„WE ZIJN OVER DEN BERG"
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max
Blokzijl, via Hilversum 1, in het politiek
weekpraatje over het onderwerp „We zijn
over den berg".