Haarlemsche Courant
jTegenaanvallen tusschen Don en
Volga afgeslagen
Felle luchtgevechten
boven Noord-Afrika.
87c Jaargang No. 249
fonemen! p week 0,26, p. maand Mi. P- kwartaal S.O,
isro p. post 1,73, losse nummer* cent. AdvertentlSn 313
s,elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs,
fertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
lite 3—IS m.m. 1.20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m
gj Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd Hoofdredarteuri 1. V. BAÜDEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dajeUJk* behalve op Zon- en feestdagen.
Donderdag 22 October 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat W, BUkantoor: Soenda*
pleln 37. Tel. Directie 130*2 Hoofdredactie 1S0M. Redactie 10600,
Administratie 10724. 14S23. Soendapleln 42230 Postgiro 134353.
Directie PH. A. MEES - P. W PEEREBOOM.
ïowjetpoging tot overtocht over den Don verijdeld. Terrein
winst in verbitterde gevechten te Stalingrad. Ondanks slecht
veer vorderingen in den Kaukasus.
S luitsche verbandplaats in
N.-Afrika aangevallen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
iakt bekend:
lief,
.,De aanhoudende slechte weersgesteld
heid heeft Dinsdag de gevechtshandelin
gen in het Westen van den Kaukasüs
benadeeld. Desondanks veroverden de
Duitsche troepen met steun van het lucht-
t 8 wapen nieuw terreiri voor de voortzetting
115 van den aanval.
In Stalingrad duren de gevechten voort,
fwecrgeschul. van het luch'twapen heeft een
achtschip op de Wolga tot zinken gebracht,
at luchtwapen heeft overdag en des nachts
ansportbewegingen, spoorweginstallaties en
ïegvelden der bolsjewieken ten Oosten van
Wolga aangevallen.
Tusschen Wolga en D o n hebben de bolsje-
ieken met nieuw aangevoerde sterke strijd-
3 achten van infanterie en tanks hun ontlas-
igsaanvallen uit het Noorden hervat. Zij
irtten onder zware verliezen voor den
land nog voor ons front ineen. Veertig
iks werden vernietigd, talrijke gevange-
S werden binnengebracht,
italiaansche en Roemeensche troepen heb-
n verscheidene pogingen van den vijand
"i den Don over te steken met zware ver-
izen voor den tegenstander afgeslagen.
Boven het Egyptische front is een felle
:htsiag geleverd met sterke vijandelijke
.jaties vliegtuigen. Duitsche en Italiaan-
ie jagers en afweergeschut behaalden daar-
met geringe eigen verliezen een groot
ices. De juiite resultaten zijn nog niet ont-
igen.
itsche jacht-bommenwerpers hebben hun
ivallen op Malta voortgezet. In de Golf
•z hebben Duitsche gevechtsvlieg-
igen in den nacht van 19 op 20 October een
'indelijke tankboot van 5000 b.r.t. tot zin-
gebracht.
lenige Britscjie vliegtuigen zijn Dinsdag
iar Noord-D i t s c h la n d gevlogen. Hier
daar neergeworpen bommen hebben ver-
:en veroorzaakt onder de bevolking en
hade ajn gebouwen. Luchtafweergeschut
ift een vliegtuig neergehaald.
'en Noorden van de Shetlands is. een
landelijke koopvaarder door bomtreffers
raar beschadigd. -
zware gevechten van een jaar ten Zuiden
het Ilmenmeer heeft de SS-Doods-
ipdivisie onder leiding van den met het
ikenloof bij het Ridderkruis onderscheiden
S-Obergruppenführer Eicke zich in den aan-
al en in den afweer bijzonder goed gehouden.
Schending van Roode Kruis.
Voorts maakt het Duitsche opperbevel be
nd:
Op 20 October overdag hebben aan het
Joord-Afrikaansche front Britsche jachtbom-
lenwerpers een duidelijk met het Roode
ruis gekenmerkte Duitsche centrale ver-
indplaats aangevallen. De operatietent werd
Sernield. De gewonden en het sanitaire per-
jnéel leden verliezen.
De Britten zetten dus hun optreden m
Jrijd met het volkenrecht bewust en zonder
enigszins rekening te houden met de primi-
efste regels der menschelijkheid voort.
Het opperbevel doet daaruit de gevolgtrek-
Ing maken, dat de Britsche regeering ei
een prijs meer op stelt de Geneefschc Con-
entie in stand te houden.
Mislukte tegenaanval
Volgens mededeeling van het Duitsche op-
erbevel hebben de Duitsche troepen den
sten October tusschen Wolga en Don nieu-
successen behaald tijdens de met alle
jacht weder beginnende bolsjewistische
ntlastingsaanvallen. Daa» de toestand der
,-ferdedigers in de puinhopen van het Noor-
15 elijke stadsdeel van Stal.ngrad na den
an de fabrieken Dsjersjinski en Roode Bar-
icade steeds ernstiger is geworden, poogden
e bolsjewisten de Duitsche stellingen ten
ioorden van de stad te doorbreken om daar-
-Op Malta 6.704 huizen vernield
of beschadigd.
Bommen op Gibraltar.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
3 In felle hevige luchtgevechten tegen sterke
vijandelijke formaties behaalde de Italiaan-
tche luchtmacht boven Egypte een succes van
leteekenis. Eenige tientallen vliegtuigen wer-
volgens de voorloopige berichten door de
„Rappere en onvermoeide formaties jagers
|j| neergeschoten. Van hen hebben zich in net
bijzonder de formaties van het derde en vier-
!e regiment onderscheiden.
Talrijke andere vliegtuigen werden in lucht-
fevechten noor Duitsëhe jagers neergescho
ten. Zes andere machines werden door het
I luchtdoelgeschut neergehaald. Op het oogen
ic blik worden de juiste cijfers der vijandelijke
en der eigen verliezen achterhaald.
Formaties Duitsche bommenwerpers zetten
de aanvallen' op de vliegvelden van Malta
-voort. Engelsche vliegtuigen lieten eenige
bommen vallen op de buitenwijken van Ca
tania. Er is geen schade aangericht
Het D.N B meldt: De Engelsche minister
voor luchtvaart Sir Archibald Sinclair heeft
In net Lagerhuis medegedeeld dat op Malta
door luchtaanvallen der Spilmogendheden
6.704 gebouwen vernield of beschadigd zijn.
Naar uit Gibraltar wordt gemeld, heeft een
vliegtuig van onbekende nationaliteit Dins
dagavond boven Gibraltar gevlogen en on
danks het hevige afweervuur zijn bommen
neergeworpen.
Een zware Engelsche Iqfhtafweergjanaat.
die in de arbeiderswijk va- Linea terecht
kwam en daar tot ontploffing kwam doodde
een Spanjaard en verwondde dertien perso
nen ten deele zwaar.
Naar uit La L'gemeld wordt, hebben
nok Woensdaeavonw twee vliegtuigen var
onbekende nationaliteit over de vesting Gi
braltar gevlogen en bommen neergeworpen
Tijdens de 20 minuten, dat het luchtalarm
duurde. trachtte het afweergeschut zonden
succes de aanvallende toestellen neer tc
tchieten. Na de vervulling van hun taak
vlogen de machines weg in de richting van
de Middellandsche Zee.
door de Duitsche leiding te dwingen aanvals-
troepen uit het stadsgebied terug te trekken.
Nadat burgers en compagnieën gestraften
boomstammen over het slijkerige terrein had-
de gelegd maakte de vijand drie juist aange
voerde infanteriedivisies en ongeveer 120
pantserwagens voor den aanval gereed.
In den ochtend van den 20sten October
begon de aanval na door hevig artillerie
vuur te zijn voorbereid. Tijdens hevige ge
vechten werden alle aanvallen met zware
verliezen voor den vijand afgeslagen en
zooals reeds gemeld veertig bolsjewistische
pantserwagens vernietigd. Daar Duitsche
slagvliegtuigen, luchtdoelbatterijen en
Roemeensche gevechtsvliegtuigen het aan
voeren van nieuwe reserves verhinder
den kon de vijand dien dag zijn aanval
niet herhalen, i
Stalingrad.
In Stalingrad werden de zuiveringsacties
voortgezet. In verbitterde gevechten op kor
ten afstand veroverden de Duitsche troepen
verscheidene tot steunpunten versterkte ge
bouwen en drongen zij verder door in de
Noordelijke puinhoopen.
De luchtmacht zette de aanvallen op de gie
terij „Roode October" voort. Talrijke nieuwe
branden braken uit in de gebombardeerde gie
terij. Vijandelijke machincgeweernesten wer
den vernield door ineenstortende muren. De
groeiende vlammenzee verhinderde den vijand
zijn verdediging opnieuw te organiseeren
Slagvliegtuigen en.luchtdoelartillerie vernie
tigden verscheidene voertuigcolonnes, die
versterkingen naar de bedreigde stellingen
moesten vervoeren. Ook den 20sten October
zonden de bolsjewisten slechts nu en dan
vliegtuigen naar de aanvalsgebieden, die ech
ter lang voor zij hun doelen hadden bereikt
door de luchtdoelartillerie onder vuur wer
den genomen. Vier vijandelijke toestellen
werden vernield.
De Zwarte-Ze^vloot.
In den loop van den oorlog tegen de Sow-
jet-Ume heeft de Sowjetvloot op de Zwarte
Zee tot dusver verloren: een kruiser, zeven
torpedob'ootjagers, een torpedoboot, twee
duikbooten, zes kanonneerbooten en onge
veer 40 motortorpedobooten, mijnenbooten en
bewakingsvaartuigen.
De resteerende nog tot actie bekwame een
heden der bolsjewieken zochten na den val
van Sebastopol e^n toevlucht in Noworissiisk
Toen ook dit Belangrijke vlootsteunpunt in
Duitsche handen viel, bleef den bolsjewisti-
schen oorlogsschepen nog slechts de vlucht
naar Batoem over, de laatste haven van eeni
ge beteekenis. Lichte Duitsche zeestrijdkrach
ten, in de eerste plaats motortorpedobooten
en eenheden van de Italiaansche en Roemeen
sche marine streden, ondanks, de aanwezig
heid van de nog steeds verre superieure Sow
jetvloot op de Zwarte Zee met succes tegen
de bolsjewistische ravitailleeringsscheepvaart.
Hetiis aan de operaties der Duitsche en
verbonden lichte zeestrijdkrachten en aan
het Duitsche luchtwapen toe te schrijven,
dat de Sowjetvloat op de Zwarte Zee de
ravitailleering over zee voor de aan de
kust van den Kaukasus strijdende tjoepen
niet meer heeft kunnen verzekeren.
Bekentenissen van den eersten
Lord der Britsche admiraliteit.
De drie groote gevaren voor de
Geallieerde vloten.
De eerste lord der Britsche admiraliteit
Alexander, heeft in een rede te Londen ver
klaard, dat drie veranderingen in de oorlog
voering ter zee sedert den laatsten wereld
oorlog de gevaren voor de Britsche zeever
bindingen „enorm vergroot" hebben, In de
eerste plaats de aanzienlijk vergroote actie
radius en de vuurkracht der vliegtuigen, ver
volgens het enorm uitgebreide prestatie
vermogen der duikbooten en tenslotte de
omvang en verschillende manieren van
mijnenleggen door den vijand.
Ter bestrijding van deze gevaren moet net
gros van de Britsche vloot gebruikt worden
om de zeeverbindingen open te houden Juist
bij dit werk heeft de marine de meeste van
haar verliezen geleden.
De slag bij Pearl Harbour heeft de geheele
oorlogsstrategie in het Verre Oosten omver
geworpen.
Alexander verklaarde vervolgens, dat in
Engeland nog steeds meer tonnen scheeps-
ruimte per hoofd worden» gebouwd dan in
de Vereenigde Staten „m® alle Amerikaan
sche methoden"
Alexander eindigde met de woorden:
basis van de geheele Geallieerde strategie
hangt af van het handhaven van onze zee
verbindingen. Niet alleen, opdat wij het zelf
kunnen overleven," dpch ook, omdat wij in
laatste instantie deze verbindingswegen noo-
dig zullen hebben, wanneer wij den oorlog
naar het land van den vijand willen over
brengen. Wij willen ook eens slagen uitdee-
len in plaats van deze te incasseeren."
De bekentenissen van den eersten lord der
Admiraliteit, over de strategische moeilijk
heden van Engeland en de Ver. Staten wor
den door de Berlijnsche avondbladen uitvoe-
an commentaar voorzien.
Chileensch kabinet afgetreden.
Het geheele Chileensche kabinet is afge
treden. In het ontslagschrïjven wordt o.m. ge
zegd: „Met het oog op den delicaten politie- den.
ken toestand wenschen de onderteekenendc
ministers den president der republiek de vrij
heid te laten om een oplossing te vinden."
De president heeft het verzoek om ontslag
aanvaard en den ministers verzocht tot de
oplossing der crisis de zaken te blijven be
hartigen. De secretaris-generaal der regeering
en minister ponder portefeuille Solar heeft
het verzoek om ontslag niet mede ondertee
kend-
Het ministerie voor de landsverdediging
heeft een „generalen staf voor de coördinatie
van de weermacht" in het leven geroepen,
bestaande uit hooge offi^eren van den gene
ralen staf van het leger de marine
luchtmacht.
De samenwerking tussclicn
Duitsche en buitenlandsche
arbeiders.
Toespraak van Gauleider Sauckel.
Op een bedrijfsappèl van arbeiders der
Krupp-fabrieken heeft Gauleiter Sauckel
gesproken over de vraagstukken van het
tewerkstellen van arbeider^ uit geheel
Europa. De Duitsche arbeider zal de bui
tenlandsche arbeiders en arbeidsters met
de grootste correctheid behandelen. Voor
de buitenlandsche arbeiders is de Duitsche
arbeider een vertegenwoordiger van het
Duitsche volk. De Duitsche arbeider is den
buitenlandschen arbeiders behulpzaam en
maakt het hem mogelijk een goede pres
tatie te verrichten. Voeding, logies en be
handeling van den buitenlandschen arbei
der worden geregeld uit het oogpunt, dat
zijn arbeidsprestatie nuttig wordt voor
Duitschland. Het gevolg hiej van is. dat de
buitenlandsche arbeiders gaarne bij ons
werken. Het voorbeeld van de menschen uit
Rusland, wien jarenlang klassenhaat werd
ingeprent, doch die thans jjaarne in het
Duitsche rijk werken, bewii9#dat het ver-
giftigingswerk nog niet geheel en al kon
worden voltooid.
Toestand van den Deensclien
Koning minder gunstig.
Omtrent den toestand van dert Deen-
schen Koning na zijn val van het paard is
medegedeeld, dat dè toestand van den vorst
gekenmerkt werd door een iets grootere
vermoeidheid. De temperatuur loopt steeds
op -en bedroeg heden 38 gr. Er ziin geen
teekenen. die wijzen op complicaties. De
pijnen zijn iets verminderd, maar de Ko
ning had een onrustigen nacht.
De medaille en de keerzijde.
Den laatsten tijd hebben leidende
Duitsche persoonlijkheden meermalen
gewezen op de groote beteekenis van
de bezette Oostelijke gebieden voor de
voedselvoorziening van Europa. Door
den succesvollen arbeid van Duitsche
1 andbouwleiders worden deze gebieden
in toenemende mate tot leveranciers
van voedingsmiddelen. Uit de Oekraine
rijden vaak twintig treinen met levens
middelen per dag naar het Westen.
Naar uit Londen wordt gemeld, neemt
men in goedingelichte kringen aldaar aan.
dat in de naaste tqekomst de eischeh van
Moskou inzake oorlogsleveranties als ge-
olg van de door de Sovjets geleden ver
liezen op industrieel en landbouwgebied
nog dringender zullen woorden dan tot dus
verre. In dit verband wordt er in Londen
op gewezen, dat Engeland weliswaar zijn
beloften gestand heeft gedaan, doch dat dit
niet geldt voor de Ver. Staten. Dit niet na
komen der door Amerika gedane beloften
houdt verband met moeilijkheden, welke
de Ver. Staten hebben.
Stijgende prijzen en productie-
moeilijkheden in de V.S.
Het Amerikaansche bureau voor arbeïd-
statistiek heeft medegedeeld, dat ondanks alle
pogingen tot het stabiel houden der prijzen,
verdere prijsstijgingen voor landbouwproduc
ten en andere levensmiddelen zijn ingetreden.
Het indexcijfer voor de landbouwproducten
is gestegen van 107.3 tot 108.7 en dat voor de
kosten der levensmiddelen van 102 tot 103.
Volgens berichten uit New York zullen
door het Amerikaansche oorlogsbureau be-
noodigde 500.000 schrijfmachines vermoedelijk
onder dwang bijeengebracht moeten worden,
daar de machines niet meer in den handel
verkrijgbaar zijn.
Het weekblad „Time" heeft verklaard, dat
de leider van het Amerikaansche oorlogs
productie bureau, Donald Nelson, van plan
is alle machines op te vorderen, welke niet
voor oorlogsdoeleinden worden gebruik* Deze
mededeeling is in de geheele Amerikaansche
industrie met groote ongerustheid ontvangen
aangezien men zich zorgen maakt over een
hervatting der vredesproductie na afloop van
den oorlog. Men wijst er op, dat door dezen
maatregel 2 millioen arbeiders, verkoopers.
enz. na hét einde van den oorlog zonder
werk zullen komen. Ondanks de bezwaren
van de zijde der industrie zal volgens de
„Time" binnenkort het programma van Nel
son ten uitvoer worden gebracht.
Volgens een bericht uit Washington, heeft
het comité voor bewapeningswerkzaamheden
medegedeeld, dat in September in de Ameri
kaansche bcwapenlhgsindustrie in totaal 187
stakingen 80.000 werklieden het werk hebben
neergelegd, waardoor een verlies van 318 900
arbeidsdagen werd veroorzaakt. Vergeleken
met de statistiek van de vorige maand zijn
voor de Amerikaansche bewapeningsindus
trieën door stakingen in September 51.500
arbeidsdagen meer verloren gegaan dan in
Augustus van dit jaar.
New York had j.l. Dinsdag zijn eersten
vleeschloozen dag.
HULP VOOR LE CREUZOT.
Laval heeft instructies gezonden aan der
ioor het ministerie van binnenlandsche
iaken afgevaardigden prefect om son:
van 500.000 fr. als eerste hulp ter beschik
king te stellen van de slachtoffers te L
Creuzot.
Verder vernemen wij, dat MaarschalV
Pétain en Laval telegrammen van deelne
ming gezonden hebben aan den burgemees
ter der stad.
In Le Creuzot is het aantal dooden ten
gevolge van den Engelschen bomaanval ge
stegen tot 57 In totaal zijn 270 personen
gewond, waarvan 90 zwaar. De bijzetting
der slachtoffers zal hedenmiddag geschie-
Leeningen der V.S. in
Zuid-Amerika.
Het Amerikaansche ministerie van han
del heeft een statistiek gepubliceerd inzake
ie verstrekking van leeningen door parti-
-uliere instanties aan Zuid-Amerikaansche
<taten. In totaal werd voor een bedrag van
852 millioen dollar aan leeningen verstrekt,
•vaarvan aan Brazilië 228 millioen dollar,
aan Argentinië 182 millioen. aan Chili 179
millioen en aan Columbia 128 millioen dol
lar. Van deze leeningen wordt 62 pet als
noodlijdend beschouwd, terwijl de gemid
delde renteopbrengst 2,3 pet bedraagt.
ARGENTIJNSCH GRAAN VOOR
SPANJE.
De Spaansche stoomboot „Monte Mon
thuiei" is uit Argentinië, met een lading
van 5000 ton graari, te Barcelona aangeko-
nen.
Te Bilbao werd een nieuwe scheepvaart
naatschappii opgericht, welke met een ka
oitaal van 160 millioen peseta zal werken
Aan deze maatschappij nemen de grootste
•eederijen van Spanje deel.
Bfj onze vrijwilligers. Een der mooiste momenten van den dag. De kok heeft het eten
klaar en dat onze vrijwilligers wat lusten, daar kan hij van mee praten. Maar er is
genoeg, meer dan voldoende en een gezonde eetlust is kenmerkend voor een goed
soldaat. (SS P.K. Altstadt-H-P.H. c)
NIEUW ITALIAANSCH OORLOGS-
CREDIET.
Krachtens een decreet werden aan het
italiaansche ministerie van oorlog verdere
credieten toegestaan tot een bedrag van 20
milliard lire, waardoor het totaal bedrag
der tot dusverre aan dit ministerie toege
stane credieten stijgt tot 101 milliard lire
VAN STERKSTE AFWEER
TEGEN DEN VIJAND
VERZEKERD.
Inspectiereis van den Weermachts-
bevclhebber door het Nederlandsche
kustgebied.
De weermachtsbevelhebber in Nederland,
de generaal der vliegers Fr. Christiansen,
heeft deze week een inspectiereis van ver
scheidene dagen ondernomen door het ver
dedigingssysteem aan de Nederlandsche
kust, dat door het inbouwen van nieuwe,
zware afweerwapens o*p de krachtigste
wijze is versterkt en waarvan de verster
king nog wordt voortgezet. De weermachts
bevelhebber overtuigde zich hierbij van de
paraatheid van alle onderdeelen der weer
macht die in de die geëchellonneerde ver
dedigingswerken zijn opgesteld, alsmede
van de doeltreffendheid der afzonderlijke
versterkingen.
SmutsOFFENSIEF STADIUM
AANGEBROKEN.
Rede van Zuid-Afrikaansehen premier
te Londen.
De Zuid-Afrikaansche minister-president
Smuts heeft het woord gevoerd voor beide
huizen van hel Engelsche parlement. Hij
werd door Lloyd George ingeleid met de
wóórden: „Wij zijn hier om goede raad
gevingen te hooren. die Smuts ons in den
noodtoestand, waarvoor wii ons geplaatst
zien, zal verstrekken. Hij zal spreken over
v et thema van een oorlog, die verwarren
der is dan welke oorlog ook waarin dit im
perium ooit verwikkeld is geweest".
Smuts zeide daarop in zijn rede o.m.: Als
eenmaal de tijd is gekomen om over te gaan
tot het offensief, zou het waanzin zijn te
talmen, overmatige voorbereidingen te tref
fen en wellicht de gelegenheid te verzui
men.
Smuts betoogde voorts, dat iedere hulp,
die de Geallieerden Rusland kunnen doen
toekomen in den volsten omv&ng en in het
snelste tempo moet worden verleend. Hij
noemde den huidigen oorlog een voortzet
ting van den vorigen wereldoorlog en be
titelde Lloyd George en Winston Churchill
als de beide grootste ècteurs van dit steeds
voortschrijdende drama.
De generaal-veldmaarschalk verzette zich
•ervolgens tegen de opvatting, dat het Brit
sche rijk zich bevindt, in een toestand van
verval, maar waarschuwde tegen iedere
zelfvoldaanheid, want er wordt een strijd op
leven en dood gevoerd, die steeds wreeder
en wanhopiger wordt, naarmate zijn einde
nadert.
Voorts betoogde de Zuid-Afrikaansche
premier, dat de tijd ondanks ernstige tegen
slagen en vele teleurstellingen in groote lij
nen voor de Geallieerden heeft gewerkt. Het
defensieve stadium is thans ten einde en
het tooneel voor het beginnende offensieve
stadium is gereed.
Smuts wijdde het slot van zijn uiteenzet
tingen aan de naoorldfesche oogmerken der
Geallieerden, vooral aan het vraagstuk der
komende maatschappelijke en internationale
orde. De opvattingen der Geallieerden wa
ren 22 jaren geleden in dit opzicht te vaag
en hun tekortkomingen hebben bijgedra
gen tot het tegenwoordige conflict. In de
plaats van den ouden Volkenbond moeten
de Vereenigde naties treden, d.w.z. een
„meer omschreven en organischer vereeni-
ging, zelfs indien deze aanvankelijk beperk
ter en minder ambititeus mocht lijken". Het
Atlantic Charter moet worden uitgebreid
tot een werkelijke Magna vCharta der na
ties. Zeker traditioneele sociale en economi
sche misstanden moeten terstond volgens
bescheiden practische beginselen in inter
nationaal bestek worden afgeschaft.
Het auditorium van Smuts bestond uft
900 leden van Hooger- en Lagerhuis, diplo
matieke vertegenwoordigers en hooge com
missarissen. De plaats van bijeenkomst was
„uit veiligheidsoverwegingen" geheim ge
houden.
Na de rede van Smuts deelde Churchill
mede. dat hij bij zijn ontmoeting met den
Zuid-Afrikaanschen premier in Cairo zich
alle moeite heeft gegeven om hem tot een
bezoek aan Engeland te bewegen. Tk had het
gevoel, aldus Churchill, dat ziin aanwezig
heid op een oogenblik. dat de oorlog zwaar
op ons drukt, een zeer groote sterking voor
onze raadgevers en onzen geest zou be-
teekenen.
Inzake de rede van Smuts schrijft de
Londensche correspondent van Svenska
Dagbladet dat deze in zekeren zin teleur
gesteld heeft. Men heeft nieuwe gezichts
punten verwacht van dezen staatsman, die
bijna algemeen als de verstandigste en
meest ervaren man in het geheele Empire
geldt.
Twee torpedojagers der V.S. bij
Salomonseilanden vernietigd.
VERHOOGING DER FINSCÏIE
RANTSOENEN.
Naar het Finsche ministerie van 'volks-
oorziening meedeelt, worden met ingang
van 1 November de broodrantsoenen in
Finland verhoogd met 50 gram per persoon
per dag en de boterrantsoenen met
gram per maand.
controle op den sluikhandel, verwacht men
ook de andere rantsoenen der levensmidde
len te kunnen verhoogen.
Smuts bij beraadslaging te Londen
over Stille Zuidzee.
De Zuid-Afrikaansche premier, Smuts, heeft
■Woensdagavond deelgenomen aan de te Lon
den gehouden bijeenkomst van den oorlogs
raad voor de Stille Zuidzee Churchill zat de
vergadering voor.
President Roosevelt heef' een zitting van
den oorlogsraad voor de Stille Zuidzee in het
Witte Huis bijgewoond Er werd uitvoerig:
gesproken over den toestand bij de Salomons
eilanden.
10Q Te Washington is officieel medegedeeld dat
toree Amerikaansche torpedojagers bij
Nu een begin is gemaakt met verscherpte Salomonseilanden verloren zijn gegaan Men
neemt aan. dat de bemanning gered Is.
Het betreft de Meredith en de O'Brien, naar
uit het oflicieele bericht blijkt.
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en he;
Legioen zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wbrdt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk-
ieid bestaat om dienst te nemen in een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vind:
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neder
land (Nederlandsche SS) willen toetreden
22.10 42 17.00 bur. Utrecht Wehrmachtheim
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur, Den Haag. Café den Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Uitbreiding vestigings. en
verhuisverbod.
In de Ned. Staatscourant is opgenomen
een besluit van den secretaris-generaal van
Binnenlandsche Zaken, waarbij het gebied,
waar het verboden is zich te vestigen of te
verhuizen, uitgezonderd voor Rijksduit-
schers of personen in het bezit van een
chrifteljjke vergunning van den directeur
van hel bureau vluchtelingenzorg, wordt uit
gebreid. Ditgebied omvat thans:
1. Provincie Zeeland:
Alle gemeenten.
2. Provincie Zuid-Holland:
Alle gemeenten.
3. Provincie Noordholland:
Alle gemeenten.
4. Provincie Utrecht:
Het gebied ten Westen van de spoorlijn
HilversumUtrecht (de gemeente Utrecht
inbegrepen), de Vaartschc Rijn en het Mer-
wedekanaal tot aan den Lek.
5. Provincie Noord-Brabant:
Het gebied ten Westèn van de gemeenten
de Werken, o.a. Dusscn. Gecrtruidenberg,
Oosterhout. Teteringen, Breda (deze ge
meente inbegrepen) en ten Westen van de
Mark tot aan de Belgische grens.
Dit besluit treedt heden in werking.
Nederlandsche jongens en
meisjes naar bet Oostland
vertrokken.
Voor hulp in den landbouw.
Gistermiddag had in het streekkwartier v;
den Jeugdstorm aan het Lucas Bolwerk te
Utrecht een bijzondere plechtigheid plaats.
59 jongens en 23 meisjes stonde n aangetreden
in de bovenzaal, waar zij hebben geluisterd
naar de redevoeringen van ópperbanheer C.
Quispel Szn. en de landelijke leidster van de
meisjes van den Jeugdstorm, opperzwerm-
leidster C. van Eek, die hen toespraken naar
aanleiding van hun vertrek als Ned. vrijwil
ligers in den Germaanschen landdienst naar
Oostland. Deze jongens en meisjes zullen
hedenochtend vroeg met den trein naar Ber
lijn vertrekken, vanwaar zij zullen doorreizen
naar Dantzig. Zij worden ondergebracht in
kampen van 30 tot 40 personen en zullen
tenminste voor een jaar zich inzetten door
bij de boeren aldaar in dienst te treden en
hen te helpen bij den landbouw. Reeds eerder
zijn tweehonderd jongens en 60 meisjes naar
Oostland vertrokken en thans zal deze tweede
groep zich bij de eerste voegen. De jongens en
meisjes zijn voornamelijk doch niet allemaal
uit den Jeugdstorm gerecruteerd. Zij 'allen
zijn min of meer bekend met het. werk op het
platteland, want bijna allen hebben dit jaar
geholpen bij het binnenhalen van den oogst.
Het is de bedoeling, dat aan deze jongens en
meisjes over een jaar de vraag wordt voor
gelegd of -al dan niet willen blijven. De
besten van de jongens, die zich dan wederom
verbinden, zullen in de toekomst, na een
landdienstopleiding. worden Ingezet als weer-
boer. d.w.z. dan krijgen zij mettertijd een
boerderij onder hun beheer Dan moeten zij
evenwel eerst een tijd dfenst genomen heb
ben in de Waffen-SS
Ter\vijl de jongens en meisjes in carré ston
den opgesteld, heeft eerst ópperbanheer
Quispel de jongens toegesproken Hij herin
nerde aan de Nederlanden in vroeger" tijden
Ook toen ging het evenals- nu er om de toe
komst van ons land te verzekeren. De pioniers
van vroeger deden dat evenmin als jullie
nu. omdat zij moesten maar zij gingen
omdat zij van binnen voelden, dat zij moes
ten gaan.
Vroeger was onze blik gericht naar den
zeekant, maar thans zien wij naar Oost
land. waar, mede door jullie, de voorbe
reidende maatregelen worden getroffen
om de toekomst van Europa veilig tc stel
len. De pioniers van vroeger gingen heen
en lieten alles wat hen lief was los. Jullie
daarentegen zijn verbonden met het va
derland.
Wij zullen alles doen wat in ons vermogen
is om jullie het leven daar zoo goed moge
lijk te maken. Buiten waaien thans de na
jaarsstormen, maar in jullie hart zijn het de
voorjaarsstormen, die een nieuwen tijd in
luiden. Jullie ouders kunnen trotsch op je
zijn, zij weten dat jullie een hard leven tc
wachten staat. Weest echter flink, dan zult
gij allen gesterkt, door den strijd de nieuwe
pioniers van Nederland zijn.
Dc opperzwcrmleidster C. van Fck sprak de
meisjes toe. Zij wees erop. dat zoolang de
wereld bestaat de vrouwen hebben meege
streden voor de mooiste idealen. Jullie meis
jes zijn het beste deel van de Nederlandsche
jeugd. Zorgt er echter voor. dat er een levend
contact blijft bestaan tusschen jullie en ons
hier in het vaderland Met elkaar zullen wc
vechten voor het Groot-Germaanschr rijk.
waarbinnen Nederland een waardige plaats
moet veroveren.
TEGEN DEN WINTER.
D. Iedere dag brengt ons-aèwms nader tot
het wintergetijdc. waarvan wij hier het ge
bruikelijke ongemak zullen hebben te ver
duren, maar dat voor de oorlogsvoering aan
het Oostfront zooveel grooter bezwaren zal
opleveren. Want met rassche schreden na
deren hier de dagen der najaarsregens, die de
lage gedeelten van het oorlogsterrein weer
zullen doorweken en weinige weken later zal
weer de Russische winter invallen met zijn
sneeuw en ijs en bittere koude.
Beteekent dit op zichzelf al een reeks van
moeilijkheden, men zou verkeerd .doen, zich
een voorstelling te vormen, als zou men den
Russischen winter in één begrip kunnen
onderbrengen met regen, sneeuw, ijs en koude
in regelmatige volgorde. Het spreekt vanzelf,
dat het reusachtige gebied, dat strijdtooneel
geworden is. allerlei klimatologische ver
schillen vertoont en dat bijgevolg dc oorlogs-
vftering in het centrum voor geheel andere
vraagstukken komt te staan dan die ln het
hart van den Kaukasus.
Het loont de moeite, zich aan de hand der
dagelijkscjie berichten een indruk te vormen
van de situatie aan het Oostfront bij het aan
breken van den tweeden Russischen óorlogs-
winter en dan richt onze aandacht zich aller
eerst op het middengedeelte van het front
met zijn strijd om de thans ieder bekende
centra Kaloega en Rzjef. Een oppervlakkige
blik op de kaart kenmerkt reeds dit gebied
als laaggelegen land, dat dus op korten ter
mijn de gevolgen van de najaarsregens zal
ondervinden. En is hier de laatste maanden
met groote hevigheid gestreden, doch het kan
niet verwonderen, als groote ondernemingen
hier straks zullen uitblijven en stroottroepen
hier het voornaamste werk zullen krijgen te
doen. Doch het aspect zou kunnen verande
ren, als eenigen tijd later de winter den
grond verhardt. Dan, in de periode, die den
sneeuwval voorafgaat, zou een terugkeer van
de felle gevechten, die dezen nazomer plaats
hadden, alvorens de winterkwartieren wor
den betrokken, niet kunnen verwonderen.
In Staliifgrad is, gelijk bekend, het verzet
der Sovjet-Russische troepen gelokaliseerd in
een klein gedeelte der groote stad en wel in
de Oostelijke wijken. Hier wisselt het artille
rie-bombardement af met de bestorming,
elke laatste in het eind der vorige weck het
fabriekscomplex „Roode Barricade" in Duit
sche handen bracht. De in het nauw gebrach
te ü>o%*jet-Russfsche troepen zijn thans voor
steun uitsluitend aangewezen op de artillerie
aan gene zijde van de Wolga. die het oever
kwartier Van Stalingrad voortdurend onder
houdt. Maar ook de Duitsche artillerie
zwijgt allerminst, zoodat men hier voorloo-
pig nog wel niet aan het einde zal zijn van
een langdurig artillerie-duel. ook wanneer
Stalingrad zelf vast in Duitsche handen zal
zijn.
Ook hier staat natuurlijk de winter voor
de deur, doch een betrekkelijk groot voordeel
voor den aanvaller blijft, dat hij in het vlakke
veld opereert en dat strak", de ijsvorming hom
nog wel eens meer voor- dan nadeel kan op
leveren, voordeelcn die hij mist op een vol
gend centrum van het oorlogstooneel en wel
m het Kaukasusfront aan de Zwarte Zee.
Toeapse is hier de naam, die de verwach
tingen gespannen houdt De weg er heen ligt
allerminst open. Bergwegen en passen, moei
lijk te betreden, omdat ze nauw en sterk ver
dedigd zijn, vormen den toegang tot deze ha
venplaats en gemakkelijk heeft de aanvaller
het hier niet. Want het spreekt vanzelf, dat
;edere voorwaartsche beweging beantwoord
.vordt met flap kaan vallen, waartoe het ter
rein alle mogelijke gelegenheid biedt. Vergt
dit reeds in hj;t milde getijde alle strategisch
beleid. immers het gevaar dreigt voort
durend. dat de stoottroep wordt afgesneden
van de achterhoode en de verbindingen met
de hoofdmacht, oneindig moeilijker wordt het,
wanneer do strijd in sneeuw en ijs moet wor
den gevoerd.
Tenslotte blijven de operaties in den mid-
den-Kaukasus de aandacht vragen. Onafge
broken wordt nog gestreden in de buurt van
Mosdok. de plaats, die als toegang is te be
schouwen tot de olievelden van Grozny en
ook hier, aan de noqrdzijde van den Kaukasus
dreigt de winter in al zijn grimmigheid. Toch
valt niet te voorzien, dat straks het karakter
van den strijd zal wijzigen De moeilijkheden
liggen hier het zwaarst op het gebied van het
transport, dat. in dit bergterrein over het al
gemeen met primitieve' middelen moet ge
schieden In het algemeen- wijkt de strijd op
dit gedeelte van hetfront sterk af van de
krijgsverrichtingen elders. De strategie eischt
hier immers veel meer van het improvisee
rend tdlent der aanvoerders, deels door den
aard van het terrein, deels door het verdedi
gingsstelsel van den tegenstander, die uit den
aard der zaak de duizend en een camouflage
middelen, welke de'natuur hem aan de hand
doet. benut.
Men ziet uit het bovenstaande, dat het Oos
telijke front nu de winter in het gezicht komt,
weer zware, zeer zware opgaven stelt en dat
het bevel der Duitsche en verbonden legers
ongetelde bezwaren dient te hebben over
wonnen. Alvorens de winterkwartieren kun
nen worden betrokken.
Wanneer niettemin de berichten nog steeds
blijven gewagen van successen der Asmogentf.
heden moet de bewondering voor een krijgs
voering, die al deze bezwaren weet te over
winnen, stijgen.
De Japansche maatregelen
tegen gevangen vliegers.
Krachtige bijval van de Wilhelmstrasse.
Bij de joqgste door Japan genomen
maatregelen ter bescherming van de bur
gerbevolking tegen vijandelyke daden van
terreur betreft het geenszins, zooals de
tegenpartij thans tracht te propageeren,
Japansche „represailles", aldus de
.voordvoerder van de regeering, Hori. Ook
/an een „dreigement" kan geen sprake
zijn- Hier zijn slechts de beginselen afge
kondigd, die in het vervolg nagekomen
zullen worden.
Het decreet van de Japansche weer-
macht heeft ook niets uit te staan met van
Duitsche zijde genomen tegenmaatregelen.
Hori bevestigde bij deze gelegenheid, dat
de reeds dóór den Japanschen krijgsraad
veroordeelde Amerikaansche vliegers in
ien loop van den op 18 April ondernomen
aanval op Japansch gebied in gevangen
schap ziin geraakt en weerlegde daarmede
ie Amerikaansche bewering, dat alle bij
dien luchtaanval betrokken Amerikaansche
machines hun voorgeschreven basis hadden
bereikt met uitzondering van één toestel,
dat in Siberië was geland. Omtrent het
nauwkeurige aantal gevangenen kon de
woordvoerder geen mededeelingen doen.
De Amerikaansche vliegers hebben echter
in den loop van het onderzoek voor den
krijgsraad toegegeven, dat zij niet militaire
doelen met bommen en machinegeweren
hadden aangevallen en dat zij zich volledig
bewust waren geweest van de beteekenis
der aanvalsdoelen en van hun handels
wijze.
De Japansche strafmaatregelen tegen
Amerikaansche vliegers vinden in Duitsch-
and volledie begrip, zoo werd gisteren in
ie Wilhelmstrasse verklaard. Met het oog
ap de steeds vaker voorkomende toepas
sing var. „gangstermethoden" door de
'egenstanders kan verwacht worden, zoo
oegde men er aan toe. dat ook van Duit-
-che zijde in de toekomst scherper daar-
egen zal worden opgetreden
HEDENAVOND SPREEKT
MAX BLOKZIJL.
Hedenavond om 19.00 spreekt Max Blok
zijl via den zender Hilversum I, in de serie
„Brandende kwesties", over het onderwerp
.Geen bedeeling".
