Haarlemsche Courant
Tegenaanvallen tusschen Don en
Wolga afgeslagen
Felle luchtg jvechten
boven Noord-Atrika.
287e Jaargang No. 249 x X
Abonnement p. week 8,26, p. maand 1,15, P- kwartaal 5,42,
franco p. post 3,73, losse nnmmers 6 cent. AdvertenüBn 5—li
pum- 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr(]i.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. L2 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1300 m.m. 8 cent p. nun.
ültg.i Grafische Bedrijven Dam late.
ffnd- Hoofdredactenn 3. V. BATOEWTXS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dacelUks behalve op Zon» en feestdagen.
Kennemer Editie
r Donderdag 22 October 1942
Bureaux Haarlemt Groote Houtstraat M. Bijkantoor: Soenda»
plein 37. Tel. Directie 130S2. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600,
Administratie 10724. 14825. goendapleln Um Postgiro 134358-
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
Bureau Umoldet
serlaan 102. Telefoon 5437.
'PI
Sowjetpoging tot overtocht over den Don verijdeld. Terrein'
winst in verbitterde gevechten te Stalingrad. Ondanks slecht
weer vorderingen in den Kaukasus.
GI
r;>r
Duitsche verbandplaats in
N.-Afrika aangevallen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
„De aanhoudende slechte weersgesteld
heid heeft Dinsdag de gevechtshandelin
gen in het* Westen van den Kaukasus
benadeeld. Desondanks veroverden de
Duitsche troepen met steun van het lucht-
wapen nieuw terrein voor de voortzetting
van den aanval.
In Staling rad duren de gevechten /oort.
Afweergeschut van het luchtwapen heeft een
vrachtschip op de Wolga 'tot zinken gebracht.
Het luchtwapen heeft overdag en des nachts
transportbewegingen, spoorweginstallaties en
vliegvelden der bolsjewieken ten Oosten van
de Wolga aangevallen.
Tusschen Wolga en Don hebben de bolsje
wieken met nieuw aangevoerde sterke strijd
krachten van infanterie en tanks hun ontlas-
tingsaanvallen uit het Noorden hervat. Zij
stortten onder zware verliezen voor den
vijand nog voor ons front ineen. Veertig
tanks werden vernietigd, talrijke gevange
nen werden binnengebji|pht.
Italiaansche en Roemeensche troepen heb
ben verscheidene pogingen van den vijand
om den Don over te steken met zware ver
liezen voor den tegenstander afgeslagen.
Boven het Egyptische front is een felle
luchtslag geleverd met sterke vijandelijke
formaties vliegtuigen. Duitsche en Italiaan
sche jagers en afweergeschut behaalden daar
bij met geringe eigen verliezen een groot
succes. De juiste resultaten zijn nog niet ont
vangen.
Duitsche jacht-bommenwerpers hebben hun
«vallen op Malta voortgezet. In de Golf
■an Suez hebben Duitsche gevechtsvlieg
tuigen in den nacht van 19 op 20 October een
vijandelijke tankboot van 5000 b.r.t. tot zin
ken gebracht.
Eenige Britsche vliegtuigen zijn Dinsdag
naar Noord-D uitschland gevlogen. Hier
en daar neergeworpen bommen hebben ver-
r liezen veroorzaakt onder de bevolking en
fc schade aan gebouwen. Luchtafweergeschut
'aeeft een vliegtuig neergehaald.
Ten Noorden van de Shetlands is een
vijandelijke koopvaarder door bomtreffers
zwaar beschadigd.
In zware gevechten van een jaar ten Zuiden
van het Ilmenmeer heeft de SS-Doods-
kopdivisie onder leiding van den met het
Eikenloof bij het Ridderkruis onderscheiden
SS-Obergruppenführer Eicke zich in den aan-
al en in den afweer bijzonder goed gehouden.
Schending van Roode Kruis.
Voorts maakt het Duitsche opperbevel be-
'kend:
Op 20 October overdag hebben aan het
Noord-Afrikaansche front Britsche jachtbom
menwerpers een duidelijk met het Roode
Kruis gekenmerkte Duitsche centrale ver
bandplaats aangevallen. De operatietent werd
vernield. De gewonden en het sanitaire per
soneel leden verliezen.
De Britten zetten dus hun optreden in
strijd met het volkenrecht bewust en zonder
eenigszins rekening te houden met de primi
tiefste regels der menschelijkheid voort.
Het opperbevel doet daaruit de gevolgtrek
king maken, dat dc Britsche regeering er
geen prfls meer op stelt de Gcnccfsche Con
ventie in stand te houden.
LOd*
vri
p.i
kirc:
ens;'
Mislukte tegenaanval
Volgens mededeeling van het Duitsche op
perbevel hebben de Duitsche troepen den
Wsten October tusschen Wolga cn Don nieu
we successen behaald tijdens de met alle
kracht weder beginnende bolsjewistische
ontlastingsaanvallen. Daar de toestand der
verdedigers in de puinhoopen van het Noor-
i delijke stadsdeel van Stalingrad na den val
van de fabrieken Dsjersjinski en Roode Bar
ricade steeds ernstiger is geworden, poogden
de bolsjewisten de Duitsche stellingen ten
Noorcu van de stad te doorbreken om daar-
Op Malta 6.704 huizen vernield
of beschadigd.
Bommen op Gibraltar.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt:
In felle hevige luchtgevechten tegen sterke
vijandelijke formaties behaalde de Italiaan
sche luchtmacht boven Egypte een succes van
beteekenis. Eenige tientallen vliegtuigen wer
den volgens de voorloopige berichten door de
dappere en onvermoeide formaties jagers
neergeschoten. Van hen hebben zich in het
bijzonder de formaties van het derde en vier
de regiment onderscheiden.
Talrijke andere vliegtuigen werden in lucht
gevechten noor Duitsche jagers neergescho
ten, Zes andere machines werden 'door het
luchtdoelgeschut neergehaald. Op het oogen-
blik worden de juiste cijfers der vijandelijke
en der eigen verliezen achterhaald.
Formaties Duitsche bommenwerpers zetten
de aanvallen op de vliegvelden van Malta
voort. Engelsche vliegtuigen lieten eenige
Ai' bommen vallen óp de buitenwijken van Ca
tania. Er is geen schade aangericht.
Het D.N.B. meldt.: De Engelsche minister
voor luchtvaart Sir Archibald Sinclair heeft
in het Lagerhuis medegedeeld dat op Malta
door luchtaanvallen der Spilmogendheden
6.704 gebouwen vernield of beschadigd zijn.
chlq Naar uit Gibraltar wordt gemeld, heeft een
vliegtuig van onbekende nationaliteit Dins
dagavond boven Gibraltar gevlogen en on
danks het hevige- afweervuur zijn bommen
Pd neergeworpen.
Een zware Engelsche luchtafweergranaat,
die in de arbeiderswijk van La Linca terecht
kwam en daar tot ontploffing kwam, doodde
een Spanjaard en verwondde dertien perso
nen ten deele zwaar.
Naar uit La Linea gemeld wordt, hebben
ook Woensdagavond twee vliegtuigen var.
onbekende nationaliteit over de vesting Gi
braltar gevlogen en 'bommen neergeworpen
Tijdens de 2d minuien, dat het luchtalarm
duurde. trachtte het afweergeschut zonder
succes de aanvallende toestellen neer te
schieten. Na de vervulling van hun taak
vlogen dc machines weg in de richting van
de Middellandsche Zee.
goed
iïON
door de Duitsche leiding te dwingen aanvajs-
troepen uit het stadsgebied terug te trekken.
Nadat burgers en compagnieën gestraften
boomstammen over het slijkerige terrein had-
de gelegd maakte de vijand drie juist aange
voerde infanteriedivisies en ongeveer 120
pantserwagens voor den aanval gereed.
In den ochtend van den 20sten October
begon de aanval na door hevig artillerie
vuur te zijn voorbereid. Tijdens hevige ge
vechten werden alle aanvallen met zware
verliezen voor den vijand afgeslagen en
zooals reeds gemeld veertig bolsjewistische
pantserwagens vernietigd. Daar Duitsche
slagvliegtuigen, luchtdoelbatterijen en
Roemeensche gevechtsvliegtuigen het aan
voeren van nieuwe reserves verhinder
den kon de vijand dien dag zijn aanval
niet herhalen.
Stalingrad.
In Stalingrad werden de zuiveringsacties
voortgezet. In verbitterde gevechten op kor
ten afstand veroverden de Duitsche troepen
verscheidene tot steunpunten versterkte ge
bouwen en drongen zij verder door in de
Noordelijke puinhoopen.
De luchtmacht zette de aanvallen op de gie
terij „Roode October" voort. Talrijke nieuwe
branden braken uit in de gebombardeerde gie
terij. Vijandelijke machinegeweernesten wer
den vernield door ineenstortende muren. De
groeiende vlammenzee verhinderde den vijand
zijn verdediging opnieuw te organiseeren.
Slagvliegtuigen en luchtdoelartillerie vernie-i
tigden verscheidene voertuigcolonnes, die
versterkingen naar de bedreigde stellingen
moesten vervoeren. Ook den 20sten October
zonden de bolsjewisten slechts nu en dan
vliegtuigen naar de aanvalsgebieden, die ech
ter lang voor- zij hun doelen hadden bereikt
door de luchtdoelartillerie onder vuur wer
den genomen. Vier vijandelijke toestellen
werden vernield.
De Zwarte-Zeevloot.
In den loop van den oorlog tegen de Sow-
jet-Unie heeft de Sowjetvloot op de Zwarte
Zee tot dusver verloren: een kruiser, zeven
torpedobootjagers, een torpedoboot, twee
duikbooten, zes kanonneerbooten en onge
veer 40 motortorpedobooten, mijnenbooten en
bewakingsvaartuigen.
De resteerende nog tot actie bekwame een
heden der bolsjewieken zochten na den val
van Sebastopol een toevlucht in Noworissiisk.
Toen ook dit belangrijke vlootsteunpunt in
Duitsche handen viel, bleef den bolsjewisti-
schen oorlogsschepen nog slechts de vlucht
naar Batoem over, de laatste haven van eeni
ge beteekenis. Lichte Duitsche zeestrijdkrach-
ten, in de eerste plaats motortorpedobooten
en eenheden van de Italiaansche en Roemeen
sche marine streden, ondanks de aanwezig
heid van de nog steeds verre superieure Sow
jetvloot op de Zwarte Zee met succes tegen
de bolsjewistische ravitailleeringsscheepvaart.
Het is aan de operaties de» Duitsche en
verbonden lichte zeestrijdkrachten en aan
het Duitsche luchtwapen toe te schrijven,
dat de Sowjetvloot op de Zwarte Zee de
ravitailleering over zee voor de aan de
kust van den Kaukasus strijdende 'roepen
niet meer heeft kunnen verzekeren.
Bekentenissen van den eersten
Lord der Britsche admiraliteit.
De drie groote gevaren voor de
Geallieerde vloten.
De eerste lord der Britsche admiraliteit
Alexander, heeft in een rede te Londen ver
klaard, dat drie veranderingen in de oorlog
voering ter zee sedert den laatsten wereld
oorlog de gevaren voor de Britsche zeever
bindingen „enorm vergroot" hebben. In de
eerste plaats de aanzienlijk vergroote actie
radius en de vuurkracht der vliegtuigen, ver
volgens het enorm uitgebreide prestatie
vermogen der duikbooten en tenslotte de
omvang en verschillende manieren van
mijnenleggen door den vijand.
Ter bestrijding van deze gevaren moet het
gros van de Britsche vloot gebruikt worden
om de zeeverbindingen open te houden. Juist
bij dit werk heeft de marine de meeste van
haar verliezen geleden.
De slag bij Pearl Harbour heeft de geheele
oorlogsstrategie in het Verre Ogpten omver
geworpen.
Alexander verklaarde vervolgens, dat in
Engeland nog steeds meer tonnen scheeps
ruim te per hoofd worden gebouwd dan in
de Vereenigde Staten „met alle Amerikaan
sche methoden".
Alexander eindigde met de woorden: „De
basis van de geheele Geallieerde strategie
hangt af van het handhaven van onze zee
verbindingen. Niet alleen, opdat wij het zelf
kunnen overleven, doch ook, omdat wij in
laatste instantie deze verbindingswegen noo-
dig zullen hebben, -wanneer wij den oorlog
naar het land van den vijand willen over
brengen. Wij willen ook eens slagen uitdee-
len in plaats van deze te incasseeren
De bekentenissen van den eersten lord der
Admiraliteit, over de strategische moeilijk
heden van Engeland en de Ver. Staten wor
den door de Berlijnsche avondbladen uitvoe
rig van commentaar voorzien.
Chileensch kabinet afgetreden.
Het geheele Chileensche kabinet is afge
treden. In het ontslagsehrijven wordt o.m. ge
zegd: „Met het oog op den delicaten politie-
ken toestand wenschen de onderteekenende
ministers den president der republiek de vrij
heid te laten om een oplossing te vinden.'
De president heeft het verzoek om ontslag
aanvaard en den ministers verzocht tot de
oplossing der ''crisis de zaken te blijven be
hartigen. De secretaris-generaal der regeering
en minister, zonder portefeuille Solar heeft
het, verzoek om ontslag niet mede ondertee
kend.
Het ministerie voor de landsverdediging
heeft een „generalen staf voor de coördinatie
van de weermacht" in het leven geroepen,
bestaande uit hooge officieren van den gene
ralen staf van het leger, de marine en de
luchtmacht.
Leeningen der V.S. in
Zuid-Amerika.
Het Amerikaansche ministerie van han
del heeft een statistiek gepubliceerd inzake
de verstrekking van leeningen door parti
culiere instanties aan Zuid-Amerikaansche
daten. In totaal werd voor een bedrag van
852 millioen dollar aan leeningen verstrekt,
"aarvan aan Brazilië 228 millioen dollar,
aan Argentinië 182 millioen, aan Chili 179
millioen en aan Columbia 128 millioen dol
lar. Van deze leeningen wordt 62 pet als
noodlijdend beschouwd, terwijl de gemid
delde renteopbrengst 2,3 pet bedraagt.
De samenwerking tussclien
Duitsche en buitenlandsche
arbeiders.
Toespraak van Gauleider SauckeL
Op een bedrijfsappèl van arbeiders der
Krupp-fabrieken heeft Gauleiter Sauckel
gesproken over de vraagstukken van het
tewerkstellen van arbeiders uit geheel
Europa. De Duitsche arbeider zal de bui
tenlandsche arbeiders en arbeidsters met
de grootste correctheid behandelen. Voor
de buitenlandsche arbeiders is de Duitsche
arbeider een vertegenwoordiger van het
Duitsche volk. De Duitsche arbeider is den
buitenlandschen arbeiders behulpzaam en
maakt het hem mogelijk een goede pres
tatie te verrichten. Voeding, logies en be
handeling van den buitenlandschen arbei
der worden geregeld uit het oogpunt, dat
zijn arbeidsprestatie nuttig wordt voor
Duitschland. Het gevolg hiervan is. dat de
buitenlandsche arbeiders gaarne bij ons
werken. Het voorbeeld van de menschen uit
Rusland, wien jarenlang klassenhaat werd
ingeprent, doch die thans gaarne in het
Duitsche rijk werken, bewijst, dat het ver-
giftigingswerk nog niet geheel en al kon
worden voltooid.
Toestand van den Deenschen
Koning minder gunstig.
Omtrent den toestand van den Deen
schen Koning na zijn val van het paard is
medegedeeld, dat dé toestand van den vorst
gekenmerkt werd door een iets grootere
vermoeidheid. De temperatuur loopt steeds
op en bedroeg heden 38 gr. Er zijn geen
teekenen, die wijzen op complicaties. De
pijnen zijn iets verminderd, maar de Ko
ning had een onrustigen nacht.
De medaille en de keerzijde.
Den laatsten tijd hebben leidende
Duitsche persoonlijkheden meermalen
gewezen op de groote beteekenis van
de bezette Oostelijke gebieden voor de
voedselvoorziening van Europa. Door
den succesvollen arbeid van Duitsche
landbouwleiders worden deze gebieden
in toenemende mate tot leveranciers
van voedingsmiddelen. Uit de Oekraine
rijden vaak twintig treinen met levens
middelen per dag naar het Westen.
Naar uit Londen wordt gemeld, neemt
men in goedingelichte kringen aldaar aan,
dat in 'de naaste toekomst de eischen van
Moskou inzake oorlogsleveranties als ge
volg van de door de Sovjets geleden ver
liezen op industrieel en landbouwgebied
nog dringender zullen worden dan tot. dus
verre. In dit verband wordt er in Londen
op gewezen, dat Engeland weliswaar zijn
beloften gestand heeft gedaan, doch dat dit
niet geldt voor de Ver. Staten. Dit niet na
komen der door Amerika gedane beloften
houdt verband met moeilijkheden, welke
de Ver. Staten hebben.
Stijgende prijzen en productie
moeilijkheden in de V.S.
Het. Amerikaansche bureau voor arbeid-
statistiek heeft medegedeeld, dat ondanks alle
pogingen tot het stabiel houden der prijzen,
verdere prijsstijgingen voor landbouwproduc
ten en andere levensmiddelen zijn ingetreden.
Het indexcijfer voor de landbouwproducten
is gestegen van 107.3 tot 108.7 en dat voor de
kosten der levensmiddelen van 102 tot 103.
Volgens berichten uit New York zullen
door het Amerikaansche oorlogsbureau be-
noodigde 500.000 schrijfmachines vermoedelijk
onder dwang bijeengebracht moeten worden,
daar de machines niet meer in den handel
verkrijgbaar zijn.
Het weekblad „Time" heeft verklaard, dat
de leider van het Amerikaansche oorlogs
productie bureau, Donald Nelson, van plan
is alle machines op te vorderen, welke niet
voor oorlogsdoeleinden worden gebruikt. Deze
mededeeling is in de geheele Amerikaansche
industrie met groote ongerustheid ontvangen
aangezien men zich zorgen maakt over een
hervatting der vredesproductie na afloop van
den oorlog. Men wijst er op, dat door dezen
maatregel 2 millioen arbeiders, verkoopers,
enz. na het einde van den oorlog zonder
werk zullen komen. Ondanks de bezwaren
van de zijde der industrie zal volgens de
,Time" binnenkort het programma van Nel
son ten uitvoer worden gebracht.
Volgens een bericht uit Washington, heeft
het comité voor bewapeningswerkzaamheden
medegedeeld, dat in September in de Ameri
kaansche bewapehingsindustrie in totaal 187
stakingen 80.000 werklieden het werk hebben
neergelegd, waardoor een verlies van 318.900
arbeidsdagen werd veroorzaakt. Vergeleken
met de statistiek van de vorige maand zijn
voor de Amerikaansche bewapeningsindus
trieën door stakingen in September 51.500
arbeidsdagen meer verloren gegaan dan in
Augustus van dit jaar.
New York had j.L Dinsdag zijn eersten
vleeschloozen dag.
HULP VOOR LE CRECZOT.
Laval heeft instructies gezonden aan den
door het ministerie van binnenlandsche j
zaken afgevaardigden prefect om een som
van 500.000 fr. als eerste hulp ter beschik
king te stellen van de slachtoffers te Le
Creuzot.
Verder vernemen wij, dat Maarschalk
Pétain en Laval telegrammen van deelne
ming gezonden hebben aan den burgemees
ter der stad.
In Le Creuzot is het aantal dooden ten
gevolge van den Engelschen bomaanval ge
stegen tot 57. In totaal zijn 270 personen
gewond, waarvan 90 zwaar. De bijzetting
der slachtoffers zal hedenmiddag geschie
den.
ARGENTIJNSCH GRAAN VOOR
SPANJE.
De Spaansche stoomboot „Monte Mon-
thuici" is uit Argentinië, met een lading
van 5000 ton graan, te Barcelona aangeko
men.
Te Bilbao werd een nieuwe scheepvaart
maatschappij opgeïhoht, welke "friet een ka-
oitaal van 160 millioen peseta zal werken
Aan deze maatschappij nemen de grootste
reederijen van Spanje deel.
NIEUW ITALIAANSCH OORLOGS-
CREDIET.
Krachtens een decreet werden aan he1
Italiaansche ministerie van oorlog verdere
credieten toegestaan tot een bedrag van 20
milliard lire, waardoor het totaal bedrap
der tot dusverre aan dit ministerie toege
stane credieten stijgt tot 101 milliard lire'
VERHOOGING DER FINSCFIE
RANTSOENEN.
Naar het Finsche ministerie van volks
voorziening meedeelt, worden met ingang
van 1 November de broodrantsoenen in
Finland verhoogd met 50 gram per persoon
Der dag en de boterrantsoenen met 100
gram per maand.
Nu een begin is gemaakt met verscherpte
controle op den sluikhandel, verwacht men
ook de andere rantsoenen der levensmidde
len te kunnen verhoogen.
Bij onze vrijwilligers. Een der mooiste momenten van den dag. De kok heeft het eten
klaar en dat onze vrijwilligers wat lusten, daar kan hij van mee praten. Maar er is
genoeg, meer dan voldoende en een gezonde eetlust is kenmerkend voor een .goed
soldaat. (SS P.K. Altstadt-H-P.H. c)
Smuts: OFFENSIEF STADIUM
AANGEBROKEN.
Rede van Zuid-Afrikaanschen premier
te Londen.
De Zuid-Afrikaansche minister-president
Smuts heeft het woord gevoerd voor beide
huizen van het Engelsche parlement. Hij
werd door Lloyd George ingeleid met de
woorden: „Wij zijn hier om goede raad
gevingen te hooren, die Smuts ons in den
noodtoestand, waarvoor wij ons geplaatst
zien. zal verstrekken. Hij zal spreken over
het thema van een oorlog, die verwarren
der is dan welke oorlog ook waarin dit im
perium ooit verwikkeld is geweest".
Smuts zeide daarop in zijn rede o.m.: Als
eenmaal de tijd is gekomen om over te gaan
tot het offensief, zou het waanzin zijn te
talmen, overmatige voorbereidingen te tref
fen en wellicht de gelegenheid te verzui
men.
Smuts betoogde voorts, dat iedere hulp.
die de Geallieerden Rusland kunnen doen
toekomen in den volsten omvang en in het
snelste tempo moet worden verleend. Hij
noemde den huidigen oorlog een voortzet
ting van den vorigen wereldoorlog en be
titelde Lloyd George en Winston Churchill
als de beide grootste acteurs van dit steeds
voortschrijdende drama.
De generaal-veldmaarschalk verzette zich
ervolgens tegen de opvatting, dat het Brit
sche rijk zich bevindt in een toestand van
verval, maar waarschuwde tegen iedere
zelfvoldaanheid, want er wordt een strijd op
leven en dood gevoerd, die steeds wreeder
en wanhopiger wordt, naarmate zijn einde
nadert.
Voorts betoogde de Zuid-Afrikaansche
premier, dat de tijd ondanks ernstige tegen
slagen en vele teleurstellingen in groote lij
nen voor de Geallieerden heeft gewerkt. Hj
defensieve stadium is thans ten einde e..
'het toontel voor het beginnende offensieve
stadium is gereed.
Smuts wijdde het slot van zijn uiteenzet
tingen aan de naoorlogsche oogmerken der
Geallieerden, vooral aan het vraagstuk der
komende maatschappelijke en internationale
orde. De opvattingen der Geallieerden wa
ren 22 jaren geleden in dit opzicht te vaag
en hun tekortkomingen hebben bijgedra
gen tot het tegenwoordige conflict. In de
plaats van den ouden Volkenbondmoeten
de'Vereenigde naties treden, d.w.z. een
„meer omschreven en organis.cher vereeni-
ging, zelfs indien deze aanvankelijk beperk
ter en minder ambititeus mocht lijken". Het
Atlantic Charter moet worden uitgebreid
tot een werkelijke Magna Charta der na
ties. Zeker traditioneele sociale en economi
sche misstanden moeten terstond volgens
bescheiden practische beginselen in inter
nationaal bestek worden afgeschaft.
Het auditorium van Smuts bestond uit
900 leden van Hooger- en Lagerhuis, diplo
matieke vertegenwoordigers en hooge com
missarissen. De plaats van bijeenkomst was:
„uit veiligheidsoverwegingen" geheim ge
houden.
Na de rede van Smuts deelde Churchill
mede, dat hij bii zijn ontmoeting met den
Zuid-Afrikaanschen premier in Cairo zich
alle moeite heeft gegeven om hem tot een
bezoek aan Engeland te bewegen. Ik had het
gevoel, aldus Churchill, dat zijn aanwezig
heid op een oogenblik, dat de oorlog zwaai
op ons drukt, een zeer groote sterking voor
onze raadgevers en onzen geest zou be-
teekenen.
Inzake de rede van Smuts schrijft de
Londensche correspondent van Svenska
Dagbladet dat deze in zekeren zin teleur
gesteld heeft. Men heeft nieuwe gezichts-
Eunten verwacht van dezen staatsman, die
ijna algemeen als de verstandigste en
meest ervaren man in het geheele Empire
geldt.
Twee torpedojagers der V.S. bij
Salomonseilanden vernietigd.
Smuts bij beraadslaging te Londen
over Stille Zuidzee.
De Zuid-Afrikaansche premier, Smuts, heeft
Woensdagavond deelgenomen aan de te Lon
den gehouden bijeenkomst van den oorlogs
raad voor de Stille Zuidzee Churchill zat de
vergadering voor.
President Roosevelt heeft een zitting van
den oorlogsraad voor de Stille Zuidzee in het
Witte Huis bijgewoond. Er werd uitvoerig
gesproken over den toestand bij de Salomons
eilanden.
Te Washington is officieel medegedeeld, dat
twee Amerikaansche torpedojagers bij de
Salomonseilanden verloren zijn gegaan. Men
neemt aan, dat de bemanning gered is.
Het betreft de Meredith en de O'Brien, naar
Uit het officieelc bericht blijkt.
KORT NIEUWS
De chef van den Brazili'aanschen ge
neralen staf, generaal Monteiro, heeft op
eigen verzoek tijdelijk zijn functie neer
gelegd. In een offici'eele mededeeling word*
dienaangaande gezegd, dat hij door gene
raal Guedos vervangen wordt. De redener
voor den stap van generaal Monteiro zijr
niet bekend gemaakt.
Volgens een bericht uit Tsjoenking
wordt de geheele provincie Honan door
een buitengewone hongersnood geteisterd.
De voornaamste oorzaak is de droogte, die
tot het voorjaar aanhield. Het zaad, dat
nóg is opgekomen is door sprinkhanen ver
nietigd. De hongersnood begon omstreek^
het midden van dit jaar en heeft een gro^i
;edeelte van de bevolking genoodzaakt tr
emigreeren.
De door de Nankingregeering aan
gekondigde militaire hervorming is than
voltrokken. De geheele weermacht van
Nanking is thans geplaatst onder een mili
taire-commissie, die onder leiding staat van
Wang Tsjing wei. i
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en bei
Legioen zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en we) speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat .om dienst te nemen ift een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vind'
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zaL
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neder
land (Nederlandsche SS) willen toetreden
22.10.42 17.00 uur. Utrecht Wehrmachtheim
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur, Den Haag. Café den Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur; Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Uitbreiding vestigings. en
verhuisverbod.
In de Ned. Staatscourant is opgenomen
een besluit van den secretaris-generaal van
Binnenlandsche Zaken, waarbij het gebied,
waar het verboden Is zich te vestigen of te
verhuizen, uitgezonderd voor Rijksduit-
sehers of personen in het bezit van een
schriftelijke vergunning van den directeur
van het bureau vluchtelingenzorg, wordt uit
gebreid. Dit gebied omvat thans:
1. Provincie Zeeland:
Alle gemeenten.
2. Provincie Zuid-IIolland:
Alle gemeentcu.
3. Provincie Noordholland:
Alle geme.enten.
4. Provincie Utrecht:
Het gebied ten Westen van de spoorlijn
HilversumUtrecht (de gemeente Utrecht
inbegrepen), de Vaartsche Rijn en het Mer-
wcdekanaal tot aan den Lek.
5. Provincie Noord-Brabant:
Het gebied ten Westen van de gemeente!*
de Werken, o.a. Dussen, Geertruidenberg,
Oosterhout. Teteringen, Breda (deze ge
meente inbegrepen) en ten Westen van de
Mark tot aan de Belgische grens.
Dit besluit treedt heden in werking.
Nederlandsche jongens en
meisjes naar het Oostland
vertrokken.
Voor hulp in den landbouw.
Gistermiddag had in het streekkwartier van
den Jeugdstorm aan het Lucas Bolwerk te
Utrecht een bijzondere plechtigheid plaats.
59 jongens en 23 meisjes stonden aangetreden
in de bovenzaal, waar zij hebben geluisterd
naar de redevoeringen van opperbanheer C.
Quispel Szn. en de landelijke leidster van de
meisjes van den Jeugdstorm, opperzwerm-
leidster C. van Eek, die hen toespraken naar
aanleiding van hun vertrek als Ned. vrijwil
ligers in den Germaanschen landdienst naar
Oostland. Deze jongens en meisjes zullen
hedenochtend vroeg met den trein naar Ber
lijn vertrekken, vanwaar zij zullen doorreizen
naar Dantzlg. Zij worden ondergebracht in
kampen van 30 tot 40 personen en zullen
tenminste voor een jaar zich inzetten door
bij de boeren aldaar in dienst te treden en
hen te helpen bij den landbouw. Reeds eerder
zijn tweehonderd jongens en 60 meisjes naar
Oostland vertrokken en thans zal deze tweede
groep zich bij de eerste voegen. De jongens en
meisjes zijn voornamelijk doch niet allemaal
uit den Jeugdstorm gerecruteerd. Zij allen
zijn min of meer bekend met het werk op "net
platteland, want bijna allen hebben dit jaar
geholpen bij het binnenhalen van den oogst.
Het is de bedoeling, dat aan deze jongens en
meisjes over een jaar de vraag wordt voor
gelegd of zij al dan niet willen blijven. De
besten van de jongens, die zich dan wederom
•erbinden. zullen in de toekomst, na eer
landdienstopleiding. worden ingezet als weer-
boer, d.w.z. dan krijgen zij mettertijd een
boerderij onder hun beheer. Dan moeten zij
evenwel eerst een tijd d>enst genomen heb
ben in de Waffen-SS.
Terwijl de jongens en meisjes in carré ston
den opgesteld, heeft eerst opperbanheer
Quispel de jongens toegesproken. Hij herin
nerde aan de Nederlanden in vroeger tijden
Ook toen ging het evenals nu er om de toe
komst van ons land te verzekeren. De pioniers
van vroeger deden dat evenmin als jullie
nu, omdat zij moesten, maar zij gingen
omdat zij van binnen voelden, dat zij moes
ten gaan.
Vroeger was onze blik gericht naar den
zeekant, maar thans zien wij naar Oost
land, waar, nicde door jullie, de voorbe
reidende maatregelen worden getroffen
om de toekomst van Europa veilig te stel
len. De pioniers van vroeger gingen heen
cn lieten alles wat hen lief was los. Jullie
daarentegen z(jn verbonden met het va
derland. i
Wij zullen alles doen wat in ons vermogen
is om jullie het leven daar zoo goed moge
lijk te maken. Buiten waaien thans de na
jaarsstormen, maar in jullie hart zijn het de
voorjaarsstormen, die een nieuwen tijd in
luiden. Jullie ouders kunnen trotsch op je
zijn, zij wtten dat jullie een hard leven te
wachten staat. Weest echter flink, dan zult
gij allen gesterkt door den strijd de nieuwe
pioniers van Nederland zijn.
De opperzwcrmleidster C. van Eek sprak de
meisjes toe. Zij wees erop. dat zoolang de
wereld beslaat de vrouwen hebben meege
streden voor de mooiste idealen. Jullie me;s-
ies zijn het beste deel van de Nederlandsche
jeugd. Zorgt er echter voor. dat er een levend
contact blijft bestaan tusschen jullie en ons
hier in het vaderland. Met elkaar zullen wc
echten voor het Groot-Germaansche rijk.
waarbinnen Nederland een waardige plaats
moet veroveren.
TEGEN DEN WINTER.
D. Iedere dag brengt ons thans nader tot
het wintergetijde. woarvan wij hier het ge
bruikelijke ongemak zullen hebben te ver
duren, maar dat voor de oorlogsvoering aan
het Oostfront zooveel grooter bezwaren zal
opleveren. Want met rassche schreden na
deren hier de dagen der najaarsregens, die de
lage gedeelten van het oorlogsterrein weer
zullen doorweken en weinige weken later zal
weer de Russische winter invallen met zijn
sneeuw en ijs en bittere koude.
Beteekent dit op zichzelf al een reck9 van
moeilijkheden, men zou verkeerd doen. zich
een voorstelling te vormen, als zou men den
Russischen winter in één begrip kunnen
onderbrengen met regen, sneeuw, ijs en koude
In regelmatige volgorde. Het spreekt vanzelf,
dat het reusachtige gebied, dat strijdtooneel
geworden is. allerlei klimatologische ver
schillen vertoont en dat bijgevolg de oorlogs
voering in het centrum voor geheel andere
vraagstukken komt te staan dan die-in het
hart van den Kaukasus.
Het loont de moeite, zich aan de hand der
dagclijksche berichten een indruk te vormen
van de situatie aan het Oostfront bij het aan
breken van den tweeden Russischen oorlogs
winter en dan richt onze aandacht zich aller
eerst op het middengedeelte van het front
met zijn strijd om de thans ieder bekende
centra Kaloega en Rzjef. Een oppervlakkige
blik op de kaart kenmerkt reeds dit gebied
als laaggelegen land, dat dus op korten ter
mijn de gevolgen van de najaarsregens zat
ondervinden. En is hier de laatste maanden
met groote hevigheid gestreden, doch het kan
niet verwonderen, als groote ondernemingen
hier straks zullen uitblijven en stroottroepen
hier het voornaamste werk zullen krijgen te
doen. Doch het aspect zou kunnen verande
ren, als eenigen tijd later de winter den
grond verhardt. Dan, ln de periode, die den
sneeuwval voorafgaat, zou een terugkeer van
de felle gevechten, die dezen nazomer plaats
hadden, alvorens de winterkwartieren wor
den betrokken, niet kunnen verwonderen.
In Stalingrad is, gelijk bekend, het verzet
der Sovjet-Russische troepen gelokaliseerd in
een klein gedeelte der groote stad en wel in
de Oostelijke wijken. Hier' wisselt het artille
rie-bombardement af met de bestorming,
welke laatste in het eind der vorige week het
fabriekscomplex „Roode Barricade" in Duit
sche handen bracht. De in het nauw gebrach
te Sovjet-Russische troepen zijn thans voor
steun uitsluitend aangewezen or> de artillerie
aan gene zijde van de Wolga, die het oever
kwartier van Stalingrad voortdurend onder
vuur houdt. Maar ook de Duitsche artillerie
zwijgt allerminst, zoodat men hier voorloo-
pig nog wel niet aan het einde zal zijn van
een langdurig artillerie-duel, ook wanneer
Stalingrad zelf vast in Duitsche handen zal
zijn.
Ook hier staat natuurlijk de winter voor
de deur. doch een betrekkelijk groot voordeel
voor den aanvaller blijft, dat hij in het vlakke
veld opereert en dat straks de ijsvormlng hem
nog wel eens meer voor- dan nadeel kan op
leveren. voordeelen, die hij mist od een vol
gend centrum van het oorlogstooneel en wel
aan het Kaukasusfront aan de Zwarte Zee.
Toeapse is hier de naam, die de verwach
tingen gespannen houdt. De weg er heep ligt
allerminst open. Bergwegen en passen, moei
lijk te betreden, omdat ze nauw en sterk ver
dedigd zijn. vormen den toegang tot deze ha
venplaats en gemakkelijk heeft de aanvaller
het hier niet. Want het spreekt vanzelf, dat
iedere voorwaartsche beweging beantwoord
wordt met flankaanvallen. waartoe het ter
rein alle mogelijke gelegenheid biedt. Vergt
dit reeds in het milde getijde alle strategisch
beleid, immers het gevaar dreigt voort
durend, dat de stoottroep wordt afgesneden
van de achterhoede en de verbindingen met
de hoofdmacht, oneindig moeilijker wordt het,
wanneer de strijd in sneeuw en ijs moet wor
den gevoerd.
Tenslotte blijven de operaties In den mid-
den-Kaukasus de aandacht vragen. Onafge
broken wordt nog gestreden in de buurt van
Mosdok, de plaats, die als toegang is te be
schouwen tot de olievelden van Groz.ny en
ook hier, aan de noordzijde van den Kaukasus
dreigt de winter in al zijn grimmigheid. Toch
valt niet te voorzien, dat straks het karakter
van den strijd zal wijzigen De moeilijkheden
liggen hier hetzwaarst op het gebied van het
transport, dat in dit bergterrein over het al
gemeen met primitieve middelen moet ge
schieden. In het algemeen wijkt de strijd op
dit gedeelte van het front sterk af van de
krijgsverrichtingen elders. De strategie eischt
hier immers veel meer van het improvisee
rend talent der aanvoerders, deels door den
aard van het terrein, deels door hot verdedi
gingsstelsel van den tegenstander, die uit den
aard der zaak de duizend en een camouflage
middelen, welke de natuur hem aan de hand
doet, benut.
Men ziet uit het bovenstaande, dat het Oos
telijke front nu de winter in het gezicht komt,
weer zware, zeer zware opgaven stelt en dat
het bevel der Duitsche en verbonden legers
ongetelde bezwaren dient te hebben over
wonnen, alvorens de winterkwartieren kun-
nnen worden betrokken.
Wanneer niettemin de berichten nog steeds
blijven gewagen van sucessen der Asmogend-
heden moet de bewondering voor een krijgs-
voerinfg, die al deze bezwaren weet te over
winnen," stijgen.
De Japansche maatregelen
tegen gevangen vliegers.
Krachtige bijval van de Wilhelmstrasse.
Bij de jongste door Japan genomen
maatregelen ter bescherming van de bur
gerbevolking tegen vijandelijke daden van
terreur betreft het geenszins, zooals de
tegenpartij thans tracht te propageeren,
Japansche „represailles". aldus de
woordvoerder van de regeering, Hori. Ook
an een „dreigement" kan geen sprake
zijn. Hier zijn slechts de beginselen afge
kondigd, die in het vervolg nagekomen
zullen worden.
Het decreet van de Japansche weer
macht heeft ook niets uit te staan met van
Duiteche zijde genomen tegenmaatregelen.
Hori bevestigde bij deze gelegenheid, dat
de reeds door den Japanschen krijgsraad
veroordeelde Amerikaansche vliegers in
den loop van den op 18 April ondernomen
aanval op Japansch gebied in gevangen
schap zijn geraakt en weerlegde daarmede
ie Amerikaansche bewering, dat alle bij
dien luchtaanval betrokken Amerikaansche
machines hun voorgeschreven basis hadden
bereikt met uitzondering van één toestel,
dat in Siberië was geland. Omtrent het
nauwkeurige aantal gevangenen kpn de
woordvoerder geen mededeel ingen doen.
De Amerikaansche vliegers hebben echter
in den loop van het onderzoek voor den
krijgsraad toegegeven, 'dat zij niet militaire
doelen met bommen en machinegeweren
hadden aangevallen en dat zij zich volledig
bewust waren geweest van de beteekenis
der aanvalsdoelen en van hun handels
wijze.
De Japansche strafmaatregelen tegen
\merikaansche vliegers vinden in Diiitsch-
land volledig begrip, zoo werd gisteren in
de Wilhelmstrasse verklaard. Met het oog
op de steeds vaker voorkomende toepas
sing van „gangstermethoden" door de
tegenstanders kan verwacht worden, zoo
voegde men er aan toe, dat ook van Duit
sche zijde in de toekomst scherper daar
tegen zal worden opgetreden
HEDENAVOND SPREEKT
MAX BLOKZIJL.
Hedenavond om 19.00 spreekt Max Blok
zijl via den zender Hilversum T. in de serie
„Brandende kwesties", over het onderwerp
„Geen bedeeling".
