Haarlemsche Courant
Duitsche doorbraak ten Oosten
van Alagir.
De Fransche koloniale
arbeid in Noord-Afrika
Troepen der As in
Egypte houden stand.
I
Zestien schepen uit Britsch convooi tot
zinken gebracht.
287o jaargang No. 260
Abonnement p. week «,28, p. maand WA p- kwartaal 3,0,
franco p. poet 3,73, losse nummers 8 cent AdvertentiSn 3—II
m.m. J,elke m.m. meer 20 cent Reclames dubbele prUs,
Advertentteabonnementen isoo m.m. 12 cent p. m.m. Kenncmer
Kdltle 3—15 m-m. WO. Abonnement 1600 m.m. I cent p. num.
tntf.t Grafische Bedrijven Dam lite.
Wnd. Boofdredactenri 9. V. BADDEWTN9.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
f Woensdag 4 November 1942
Bureaus Haarlemi Groot* Boutstraat S3. BUkantoori soendn*
plein 37. Tel. Directie 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie 10800,
Administratie 10721 I482S, Soendapleln 12230. Postgiro 134958.
Directie PB. A. MEES - P. W. PEEREBOOM.
Ter rei mei nsten in den Westelijken Kaükasus en
te Stalingrad. Soivjet-koopvaardïj verloor in
October 33 schepen. Aanvallen op convooi in
het Kanaal, afgeslagen.
Weer 94.000 brt. naar den bodem
der zee.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede
In den Westelijken Kaukasus leid
den aanvallen en tegenaanvallen tot ver
bitterde gevechten, waarbij onze troepen
hun stellingen handhaafden en bij een
tegenactie terrein wonnen. Slowaaksche
troepen vernietigden ingesloten vijande
lijke strijdkrachten.
Ten Oosten van Alagir braken Duitsche
troepen in voortdurenden aanval door zeer
versterkte en door mijnen beschermde'Vijan-
deltJke stellingen.
Zware verliezer) werden den vijand toege
bracht door bomaanvallen en mitrailleurvuur
der luchtmacht. Een pantsertrein werd ver
nietigd. In de Kalmukkensteppe werd vijan
delijke cavalerie met aanzienlijke verliezen
door een Duitschen tegenaanval terugge
worpen.
In Stalingrad duurt de zware aan-
valsstrijd om huizenblokken en straten
voort. Stuka's zetten hun aanvallen op de
fel omstreden nesten van verzet in het
Noordelijk deel van de stad voort. In
weerwil van den hardnekkigen tegenstand
verloor de vijand opnieuw terrein. Zijn
steeds herhaalde tegenaanvallen mislukten.
De treinverbindingen ten Oosten van de
Wolga en de veerdienst over de rivier wer
den voor geruimen tijd verbroken door de
actie van afdeelingen gevechtsvliegers.
Aan het D o n-front deed de vijand pogin
gen om de rivier over te steken, welke steeds
door Roemenen, Italianen en Hongaren wer
den verijdeld met zware verliezen voor den
vijand. Italiaansche jagers deden in scheer-
vlucht aanvallen op veldstellingen. Hongaar-
sche troepen vernietigden bij een uitgebreide
stoottroepactie talrijke kazematten en ge
vechtsstellingen aan den Oostelijken-joever
der rivier en maakten gevangenen.
Ten Zuidoosten van het Ilmenmeer
duren de hardnekkige plaatselijke gevechten
op het volkomen drassige terrein voort.
In den strijd tegen de koopvaardij- en oor
logsvloot der Sowjet-Unie heeft de lucht
macht in October aan de kust van de Zwarte
Zee, op de Kaspische Zee. op den benedenloop
van den Wolga en op het Ladogameer in to
taal 33 vracht- en transportschepen van ver
schillende tonnage, waaronder een groot aan
tal tankschepen en een bewakingsvaartuig
vernietigd. Voorts werden 32 vrachtschepen
van allé soorten en vier oorlogsvaartuigen
door aanvallen uit de lucht beschadigd.
In het Kanaal is in den nacht van 1 op
2 November een aanval van Engelsehe motor-
torpedobooten op een Duitsch convooi ver
ijdeld door het geconcentreerde afweervuur
der Duitsche beschermende strijdkrachten
Een vijandelijke motortorpedoboot werd in
brand geschoten. Maandagnacht kwam het
zelfde convooi opnieuw in gevechtscontact
met Engelsehe motortorpedobooten, waarbij
een vijandelijk vaartuig zoo zwaar bescha
digd werd, dat het verloren geacht kan
worden.
De slag in Egypte duurt met toe
nemende hevigheid voort. Het binnen
dringen van sterke vijandelijke gepant
serde afdeelingen aan den Noordelijken
sector van het front werd opnieuw door
niets ontziende dapperheid in een tegen
aanval opgevangen.
Duitsche en Italiaansche luchtstrijdkrachten
deden op de belangrijkste punten van het
gevechtsterrein onvermoeid aanvallen op
Britsche gemotoriseerde strijdkrachten, artil
leriestellingen en achterwaartsche verbindin
gen. Duitsche en Italiaansche jachtvliegers
schoten vijftien vijandelijke vliegtuigen neer
terwijl een Duitsch vliegtuig verloren ging.
Bovendièn werden Maandag boven de Mid-
dellandsche Zee vijf Britsche vliegtuigen
neergeschoten, waarvan een door een Duit
sche duikboot.
Aan de Kanaalkust verloor de vijand Maan
dag vier vliegtuigen.
Extra-bericht.
Zooals in een extra-bericht medegedeeld
ls ten Oosten van de Canadeesche kust een
groep Duitsche duikbooten in weerwil van
bet slechte weer en het slechte zicht in con
tact gekomen met een van Amerika naar
Engeland varend convooi, geheel geladen met
oorlogsmateriaal en levensmiddelen.
In hardnekkige aanvallen, die verscheidene
dagen en nacht duurden, werden van dit
krachtig beschermde vijandelijke convooi zes
tien schepen met -een gezamenlijken inhoud
van 94.000 ton tot zinken gebracht, waaronder
drie munitieschepen, die bij den eersten aan
val ln de lucht vlogen. Twee andere schepen
met een gezamenlijken inhoud van 11.000 ton,
alsmede een torpedojager en een corvet,
werden getorpedeerd.
Slechts verstrooide resten van het convooi
konden in den dichten mist ontkomen.
In haar commentaren op het in het weer-
machtbericht van Zondag gemelde totaal
kaansche koopvaardij, wijst de Duitsche pers
booten in October tegen de Engelsch-Ameri-
kaansche koopvaardij, wijst de Diutsche pers
De hof van Mr. Eden.
Men verneemt uit Moskou Het offi
cieuze orgaan van de Sowjet-Russische
weermacht „De Roode Ster", meldt dat
het tuchtreglement van het Roode Leger
thans ook de geeselstraf kent.
Een Amerikaansche journalist doet be
langwekkende mededeelingén over den
toestand der burgerbevolking in de
Sowjet-Unie. Over zijn indrukken te
Bakoe schrijft hij „Op straat zag ik
maar hier en daar iemand loopen. Alles
6cheen uitgestorven te zijn: nu en dan
zag ik oude mannen en vrouwen, eenige
kinderen, af en toe een gewonden sol
daat. Alle winkels waren gesloten."
Precies zoo zag het er uit in alle an
dere steden der Sowjet-Unie. Overal een
beeld van volkomen verlatenheid en dood.
Dat gold ook voor Koeibisjef, den zetel
der Sowjet-regeering. Ook daar waren
de winkels dicht en de straten leeg. Bij
het invallen van de duisternis mag men
zich te Koeibisjef en in andere steden
niet op straat begeven.
het bijzonder op het feit, dat alleen door
Duitsche duikbooten 698.575 brt. in den grond
is geboord.
In October 1941 werd 225.000 brt. tot
zinken gebracht, zoodat October 1942 den
Duitschen duikbooten een succes heeft
gebracht, dat een stijging met ruim 300
procent beteekent.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
heeft zijn publicaties van de namen van
sedert den lsten Juni 1941 door duikbooten
tot zinken gebrachte schepen voortgezet, dit
maal met een lijst van 20 namen, een ge
zamenlijke tonnage van 81.647 brt. en een
laadvermogen van 109.047 ton. Verdere pu
blicaties volgen.
Te Funchal op Madeira zijn 84 schipbreu
kelingen aangekomen, afkomstig van schepen
van het door Duitsche duikbooten aangeval
len convooi. Acht hunner zijn licht gewond.
De strijd ten Z.O. van den
Terek.
Ten Zuid-Oosten van den Terek hebben
de Duitsche troepen Maandag bij den Os-
sietischen en Groezinischen heirweg hun
succesvollen .aanval voortgezet. De verschil
lende stormtroepen hadden opnieuw groote
terreinmoeilijkheden te overwinnen, daar
de vijand zich ten tegenstand had genesteld
in de ravijnen der talrijke zijrivieren van
den Tsjemaja. Ditxwaterrijke heuvelland
was reeds sinds geruimen tijd door de bol
sjewieken met een netwerk van sterke de
fensieve stellingen overdekt.
In een energieken aanval forceerden de
Duitsche grenadiers een doorbraak door de
achter elkander gelegen stelsels van grach
ten, rukten voort op de ondermijnde wegen
en veroverdenin den vroegen morgen
nieuwe vijandelijke steunpunten aan den
Ossietischen heirweg stormenderhand.
Door de inneming van deze versterkin
gen is opnieuw een breed stuk van deze
belangrijke transkaukasische verbinding
met zijn zijdalen versperd. Andere ge
vechtsgroepen namen me.t actieven steun
der luchtmacht verder naar het Westen ge
legen steunpunten en plaatsjes, die thans
nog worden gezuiverd van vijandelijke
overblijfselen.
Duidelijke wóosden van
Franschen gouverneur in
West Afrika.
De Fransphe gouverneur'-generaal Boisson
heeft te St.- Louis in Senegambië verklaard,
dat Dakar en Fj-ansch-West-Afrika een be
langrijke kaart in Engelands spel vormen,
waarvan men de beteekenis kent. Deze
kaart hebben wij in handen en ik verkon
dig zeer luid. dat ik niet het voornemen
heb. ons deze kaart te laten ontnemen.
Ik stel er prijs op, dat bekend wordt dat
West-Afrika geen „schermutseling om
de eer" zal worden. Wij zullen Fransch-
West-Afrika verdedigen, opdat het in ons
bezit blijft. Het beste middel om iets te "be
houden is het zelf te behoeden. Wij houden
West-Afrika vast en wij zullen het niet
opgeven.
Naar Havas-Ofi uit Dakar meldt, is het
eerste convooi waarmede Europeesche vrou
wen en kinderen uit Dakar naar het vader
land terugkeeren naar Frankrijk vertrok
ken. Talrijke gezinnen zijn volgens een
voorrangssysteem geëvacueerd. Met. deze
eerste groep gingen bijna alle Europeesche
gezinnen van Dakar met drie en meer kin
deren weg, zoodaf ongeveer 1000 personen
op 2 schepen vervoerd worden. Thans is de
evacuatie-der gezinnen met twee kinderen
en één kind en van de kinderlooze vrou
wen aan de beurt.
De arbeid van bet Zweedsche
Roode Kruis.
Naar het Zweedsche perisoureau meldt
heeft Prins Karei van Zweden een artikel
gepubliceerd over de taak van het Zweed
sche Roode Kruis in oorlogstijd. Het heeft
tot dusver tijdens den oorlog van het Fin-
sche volk tegdn de Sovjet-Unie Finland in
geld en in natura hulp verleend tot een ttn
tale waarde van ongeveer 1.2 millioen kro
nen. De aan Noorwegen verstrekte hulp
maakt tot dusver een bedrag uit vari onge
veer 850.000 kronen. Behalve tot de buur
landen strekt het Zweedsche Roode Kruis
zijn hulpverleen ing ook uit tot de Belgen,
Grieken. Franschen en Polen en verleent
het zijn medewerking bij het uitreiken van
brieven, en het overbrengen van inlichtin
gen omtrent krijgsgevangenen, geïnterneer
den, enz.
ZWEEDSCHE GRAANSCHEPEN VOOR
TURKIJE.
Naar uit Stockholm wordt vernomen
heeft de Zweedsche regeering haar goed
keuring gehecht aan liet tusschen de Turk-
sche regeering en eenige Zweedsch reede-
rijen gesloten verdrag, volgens hetwelk
schepen van Zweedsche nationaliteit graan
voor de Turksche regeering uit Cairo zul
len vervoeren.
Er worden nu pogingen in het werk ge
steld om van de oorlogvoerende landen een
vrije doorvaart voor deze schepen te ver
krijgen.
NAZAAT VAN COLUMBUS ZEECADET.
Dezer dagen is een directe afstammeling
van Christoohorus Columbus, de jeugdige
Hertog van Veraque, Don Christobal Colon
Carvajal y Maroto. ingeschreven als leer
ling van een der Spaansche zeevaartscholen.
De jonge cadet draagt de traditioneele ti
tels, verleend aan alle nazaten van den ont
dekker van Amerika: „Admiraal en op
perste stadhouder van West-Indië".
LAVAL VOERT BESPREKINGEN TE PARIJS
Laval is Maandagmiddag voor het
van besprekingen in Parijs aangekomen. Na
een onderhoud met den DuitschAi ambassa
deur in Frankrijk, de Brinon, volgde een ver
gadering met vertegenwoordigers van de
Duitsche bezettingstroepen.
In politieke kringen te Parijs vermoedt men
dat deze besprekingen in -verband staan met
de tewerkstelling der Fransche arbeiders in
.Duitschland.
In het hoofdkwartier van het Vrijwilli
gerslegioen Nederland te Den Haag zijn
de eeretafelen, waarop de namen der ge
vallen Nederlandsche vrijwilligers aan
het Oostfront zijn aangebracht. Zaterdag
door luitenant-generaal Seyffardt plech
tig ingewijd. In het midden der eeretafe
len bevindt zich een medaillon, voorstel
lende den geheimden kop van een front
soldaat, met daarboven de opdracht:
,Aan onze gevallen kameraden".
(Polygoon Meijer Pax Holland c).
FRITZSCHE LEIDER VAN POLITIEKE
ORGANISATIE DUITSCHE RADIO.
De Duitsche minister van volksvoorlich
ting en propaganda heeft de functie van ge
machtigde voor de politieke organisatie van
de groot-Duitsche radio gecreëerd en hier
mee Ministerialdirektor Hans Fritzsche
belast.
Hans Fritzsche is bekend geworden bij
den radioluisteraar in Duitschland en daar
buiten, door zijn wekelijksche uiteenzet
tingen over den politieken en militairen
toestand. Red.
JOSEPHINE BAKER OVERLEDEN.
Uit Casablanca wordt'gemeld, dat de 36-
jarige negerdanseres. Josephine Baker, die
eens lauweren oogstte in geheel Europa, in
een ziekenhuis te Casablanca is overleden.
Zooals reeds eerder gemeld, was zij eeni-
gen tijd geleden daarin opgenomen wegens
een ernstig geval van tuberculose.
Het .laatst trad zij in Lissabon en Oporto
in het openbaar op. Sedert had ziï in de
grootste armoede in Portugal en in Fransch
Marokko geleefd.
KOR1 NIEUWS
Naar uit centraal Anatolië wordt ge
meld, is e?n goederentrein op een in een
station staanden nersonentrein gereden.
Hierdoor werden 30 personen gedood. 20
zwaar en 50 licht gewond. De gewonden
zijn naar de ziekenhuizen overgebracht. De
machinist van den goederentrein is gear
resteerd.
Nieuwe Japansche landingen
op Guadalcanal*.
Na optimistische berichten der
Geallieerden.
Naar de Engelsehe radio Dinsdagmorgen
bekend maakte, hebben de Geallieerde troe
pen op Nieuw Guinea Kokoda bezet.
Tevens werd gemeld dat een naar dit front
gebied opstoomend Japansche convooi tot
terugkeeren was gedwongen.
Het Amerikaansche departement van ma
rine deelde mede, dat op Guadalcanar nog
steeds hevig wordt gevochten. De wateren
ten Zuiden van de Salomoneinlanden waren
echter van vijandelijke vlooteenhcden gezui
verd. Hierdoor was het, volgens het com
muniqué. mogelijk geworden dat onze troe
pen overal tot den aanval konden overgaan
In militaire kringen te Washington was men
ïenirig, dat de Japanners zich voor de
tweede rorille voorbereiden.
Met het begin van een groot offensief heb
ben de Amerikaansche strijdkrachten op
Guadalcanar het initiatief weer in handen
genomen", meldde de oorlogscorrespondent
van de „Daily Telegraph" uit het hoofdkwar
tier van generaal Mac Arthur. Reeds voor het
begin van de operaties werd een terreinwinst
van vier kilometer gemeld.
Verdere bijzonderheden zouden later wor
den bekend gemaakt.
Hedennacht kwamen deze bijzonderheden
binnen.
Naar Reuter uit Washington verneemt, zijn
de Japanners op Guadalcanar er in geslaagd,
nieuwe versterkingen aan land te brengen.
Volgens een bericht uit Washington zouden
de Amerikaansche oorlogscorrespondenten vaD
het ministerie van marine bevel gekregen
hebben, Guadalcanar te verlaten.
De sterkte der Japanners.
In een artikel van het Amerikaansche tijd
schrift „Time" over de Japansche oorlog
voering in Oost- en Zuidost Azië, worden bij
zonderheden medegedeeld over de naar ver
houding zeer geringe troepenmacht die door
de Japanners is gebruikt om gebieden te ver
overen en bezet te houden, die zich over dui
zenden kilometers uitstrekken. Zoo wordt in
dit artikel aan de hand van officieele cijfers
aangetoond dat de geheele Japansche op-
marsch zoowel op Wake als op de Salomon-
eilanden en Loezon met ongeveer 200.000 man
tot stand is gebracht. Op vele punten in dc
Stillen Oceaan hebben de Japanners slechts
garnizoenen van enkele bataljons die tot taak
hebben, als waarnemers dienst te doen. In
het Zuid-Westen van de Salomoneilanden
bijv. hadden de Japanners nie^meer dan 3000
man gestationneerd toen de Amerikaansche
nfarinestrijdkrachten tot tun offensief over
gingen.
Op Nieuw Guinea wordt het aantal Japan
ners dat aan den strijd deelneemt, op onge
veer 20.000 geschat. „Zelfs indien generaal
Mac Arthur", "aldus het tijdschrift, „over
genoeg mannen zou beschikken om Nieuw
Guinea te heroveren, zijn de risico's die hij
bij zijn offensief moet loopen naar verhou
ding toch zeer groot.
Bij den veldtocht op Malakka die met den
val van Singapore eindigde stonden, naar het
verder heet, 75.000 Japanners tegenover qgn
troepenmacht van ongeveer 92.000. man.
Geheel Nederlandsch Indië, met zijn bevol-
kind van meer dan' 70 millioen zielen, aldus
besluit het artikel, is slechts door 20.000 blan
ken en ongeveer 50.000 inlanders verdedigd.
De muildier-transport-colonne van een eenheid der Duitsche berg-artillerie zorgt
voor het munitietransport naar de batterijen, door modder en moeras van de
Wolchow. (SS P.K. Zeijmer-O-H-P.H. c).
Opbouwwerk ondanks den oorlog. De transsaharaspoorweg
vordert gestadig, verscheiden plaatsen in het verkeersiiet op
genomen. Vervoersmogelijkheden voor steenkoolfosfaten
en katoen.
Algiers, Frankrijks
vierde stad
De steeds krachtiger gehoorde eïschen
der Sovjet-Unie inzake de vorming van
een tweede front, heeft, naar thans steeds
duidelijker wordt, de Anglo-Amerikaansche
combinatie het oog doen slaan op Noord-
Afrika. Mocht immers de strijdmacht van
de As in Lybye en Egypte gedwongen wor
den dit gebied te ontruimen, dan zou de
suprematie der Geallieerden in de Middel-
landsche Zee weer tot de mogelijkheden
f;aan behooren en daarmee zou dan de door
andingspogingen bedreigde Europeesche
kust in lengte zijn verdubbeld.
De positie, welke Rommel in Egypte in
neemt, is van dien aard. dat Londen en
Washington de hoop hebben moeten op
geven, van het Egyptische front alleen uit
een beslissing te forceeren.
De landing der Amerikaansche troepen
in Liberia heeft Fransph West-Afrika in
het brandpunt van de belangstelling ge
plaatst. Het „enfant terrible" van Wasington
Wendell Willkie. lanceerde dezer dagen een
voorstel om de betrekkingen tusschen de
V.S. en Vichy te verbreken. In de Ameri
kaansche pers verschenen valsche berichten
over onlusten, welke zouden zijn uitge
broken in de omgeving van Dakar en andere
plaatsen van het Fransch-Afrikaansche ge
bied, die, van allen grond ontbloot, onge
twijfeld ten doel hebben het Geallieerde
publiek voor te bereiden op een Amen-
kaanschen inval in de Fransche koloniën.
Behalve als strategische springplank voor
een actie tegen de troepen van de As, wier
voornaamste basis Tripolis is, kan het
Fransche koloniale gebied van belang wor
den geacht vanwege zijn delfstoffen (steen
kool en fosfaat) en olierijke landbouw
producten.
Er is sedertden Franschen wapenstil
stand veel gedaan voor de ontsluiting dezer
gebieden.
De Transsahara-spoonveg.
In een* officieele Fransche brochure „De
Transsahara-spoorweg het kader van
Euroafrika" wordt het een en ander mede
gedeeld omtrent den huidigen stand der
werkzaamheden. Volgens deze brochure is
de aanleg van het traject Colomb Bechar
Beni Abes via Igli reeds 200 K.M. ge
vorderd. Tegelijkertijd heeft men de ver
binding met Bon Arfa en Kenadza binnen
een jaar voltooid. In het Niger-gebied is
de verbinding Kanko—Segoe gereed en
kunnen fosfaten \?an In Tassit door het
verkeer worden bereikt. De bouw voltrekt
zich in drie etppes: de Algerijnsche. de
Niger en de West Afrikaansche etappe.
De groote beteekenis van de Transsahara.
Herhaalde tegenaanvallen der Duitsch-ltaliaansehe
strijdkrachten. Luchtmacht neemt met alle typen
aan den strijd deel.
Groeiende oppositie
tegen regeering te Caïro
Het Italiaansche weermachtbericht ludt als
volgt:
„Ook Maandag duurde de slag aan het
Egyptische front met toenemende hevig
heid voort. Krachtige druk van aanzien
lijke gepantserde strijdkrachten van den
vijand werd op doeltreffende wijze be
dwongen door troepen van de Spil. die
hejhaaidelijk met groote dapperheid tot
den tegenaanval overgingen. De vijand
leed aanzienlijke verliezen aan pantser
wagens, waarvan er meer dan 90 vernield
werden.
Ook onze 'verliezen zijn zwaar. Hevige ge
vechten zijn nog gaande.
De luchtmacht nam met al haar typen aan
den strijd deel: zij bestreed de Britsche lucht
macht, bombardeerde vijandelijke colonnes en
viel zonder ophouden het gebied achter het
vijandelijke front aan. Tijdens talrijke ge
vechten werden drie toestellen door onze ja
gers en 12 door de Duitschers neergeschoten.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigen, die een
convooi begeleidden, sloegen luchtaanvallen
af en schoten 4 tweemotorige toestellen neer.
Onze vlootstrijdkrachten hebben een vijande
lijke duikboot tot zinken gebracht."
Groote verbetenheid.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
De tweede faze van den strijd in Egypte
is van nog grooter hevigheid dan de gevech
ten der vorige week. De Engelschen vallen
met buitengewone verbetenheid aan, over
eenkomstig het groote belang, dat voor hen
op het spel staat, doch even hardnekkig is de
Duitsch-Italiaansche verdediging Het is een
strijd op buigen of barsten. Beide partijen zijn
er zich van bewust, dat van de beslissing
zeer veel afhangt.
De strijd heeft thans een hoogtepunt be
reikt, doch omtrent het verloop is in dit sta
dium nog niets te zeggen. Nadat de Engel
schen, die troepen noch materiaal sparen, er
in geslaagd waren, de Duitsch-Italiaansche
linies binnen te dringen is het effect hiervan
door een tegenaanval teniet gedaan. Hel is
waarschijnlijk te achten, dat de mijnenvelden
voor de Duitsch-Italiaajische stellingen door
de voortdurende inslagen van granaten aan
doeltreffendheid hebben ingebqet, zoodat. zij
niet meer dezelfde bescherming bieden als
bij het begin van het offensief, en de last
van den aanval meer op de hoofdverdedi
gingslinie drukt.
De Engelschen ondernemen hun aanvallen
met vrij veel zware kanonnen en zware pant
serwagens. Volgens hun eigen verklaringen
hebben zij in Egypte de meerderheid in de
lucht, terwijl boven de Middellandsche Zee
de luchtstrijdkrachten van de Spil in de meer
derheid zijn. Dit laatste is.met het oog op de
bescherming van de verbindingswegen wel
licht van meer belang dan de luchtheerschap-
pij boven het eigenlijke gevechtsterrein, aan
gezien deze op de gevechten, die thans aan
den gang zijn,- nauwelijks van beslissenden
invloed zal kunnen zijn.
Tijdens de gevechten in Egypte is de tweede
zoon van den Britschen ambassadeur in Wash
ington, Lord Halifax, gesneuveld. Hij diende
als officier in de Britsche luchtmacht.
De toestand in de Nijldelta.
Volgens mededeeling van de Engelsehe be
richtendienst is een „bureau voor politieke
oorlogvoering" in Cairo opgericht. Tot leider
•an het bureau Is aangesteld, luitenant-kolo
nel Vellacott, die tot nu tqe inspecteur van
het bestuur der Britsche biirg'erwacht is ge
weest.
Vellacott is reeds naar Cairo vertrokken om
zijn nieuwe ambt te aanvaarden.
Volgens een bericht uit Cairo wordt, terwijl
het offensief van het Engelsehe achtste leger
reeds tien dagen duurt zonder eenig tastbaar
resultaat af te werpen, de politieke toestand
in Egypte bedreigd door een groeiende opr
positie tegen de regeering-Nahas Pasja.
Deze oppositie gaat uit van twee belang
rijke groepen: de eerste staat onder leiding
van Makram Pasja, die wordt gesteund door
de Koptische kapitalisten, die handel en nij-
verhèid in handen hebben. Men verwacht,
dat deze groep binnenkort een overeenkomst
met de Saadpartij zal sluiten voor de vorming
van een gemeenschappelijk front tegen Nahas
Pasja.
De tweede oppositioneele groep is de jeugd
beweging, die vart de studenten uitgaat. In
dit verband schrijft El Misri: „Er zijn lieden,
die aan toekomst noch landsbelangen denken.
Zij verspreiden valsche geruchten en schep
pen een atmosfeer, die schadelijk is voor de
politiek der regeoring. Zij winnen veld bij de
studenten en de jeugd. Tegen deze gevaarlijke
elementen moeten krachtige maatregelen wor
den genomen."
Italiaansche bladen publiceeren een Reuter-
bericht uit Cairo, dat een «estal Italiaansche
vrouwen tot kerkerstraf zijn veroordeeld,
omdat zij drie Italiaansche krijgsgevangenen
bij hun vlucht behulpzaam zijn geweest. Een
dezer vrouwen moet een piloot, die tijdens
een noodlanding gevangen was genomen, aan
een valsche pas hebben geholpen, waarmee
hij naar Alexandrië wist te ontkomen. Hier
werd hij echter opnieuw gevangen genomen
en bij zijn verhoor kon men vaststellen, dat
een aantal Italianen ter ondersteuning van
de vluchtelingen een inzameling had gehou
den. Dit leidde tot de arrestatie der Italiaan
sche vrouwen, die hierbij betrokken waren.
spoorlijn bestaat ook hierin, dat daardoor de
systematische bevordering van de katoen
teelt in het Nigergebied wordt mogelijk ge
maakt. Men rekent erop, dat de spoorweg
na zijn voltooiing jaarlijks 1 millioen ton
katoen kan vervoeren.
Een tweede officieele mededeeling be
handelt de verbetering van het verkeersnet
CassablancaDakar via Tiznit en Atar.
Voor den oorlog had deze verbinding mili
taire beteekenis, doch dient er momenteel
voor om de producten van Senegal, vooral
arachis-olie, naar Frankrijk te brengen. Op
de terugreis worden pharmaceutische pro
ducten en post van Frankrijk naar dit deel
van de Afrikaansche koloniën gebracht.
Het eerste traject van 500 K.M. is een uit
stekende autoweg. Sinds 1941 werken Ma-
rokkaansche wegenarbeiders en technici aan
de verlenging en asfalteering. Deze weg is
tot Tindorf doorgetrokken. Op andere plaat
sen worden de bestaande wegen verbreed
en verhard, o.a. bij den overgang Bir
Mogheim. Dagelijks wordt nu op dezen weg
5060 ton goederen in beide richtingen
vervoerd.
Interessant is, hoe men de olie. en ben-
zineschaarschte oplost. De vrachtauto's wor
den met arachis- en palmolie gesmeerd,
terwijl de brandstof uit bananen en gierst
wordt gewonnen.
Algiers.
Onlangs werd iri het Fransche staats
blad een decreet gepubliceerd, dat in de
oprichting van een instituut voor koloniale
stedenbouwkunde te Algiers voorziet. Hier
mede wordt de groote beteekenis van Al
giers, dat thans met 450.000 inwoners de
vierde stad van Frankrijk"is, ten volle er
kend. Toch dateert de snelle opleving van
deze sad eerst uit den laatsten tijd, daar
Algiers na de verovering in de eerste helft
der vorige eeuw langen tijd verwaarloosd
is. De uitbreiding der stad stuitte aanvan
kelijk op groote moeilijkheden, daar zich
terstond achter het oude fort steile rotsen
verheffen, die woningbouw belemmerden.
Totdat in 1930 de oude havenwijk, die
180.90 inwoners teide. geheel werd afge
broken. Nog altijd liggen in deze oudste
wijk van Algiers groote open vlakten, die
langzamerhand bebouwd worden. De nieuwe
gebouwen worden in kolonialen stijl opge
richt en liggen aan een imposanten ver
keersweg van 65 meter breedte. Voltooid
zijn reeds het huis van den landbouw en
het stadhuis, dat met twaalf verdiepingen
een hoogte van 47 meter bereikt.
De uiterst snelle uitbreiding heeft overi
gens tot een zekere recordzucht geleid, die
soms op vreemdsoortige wijze tot uitdruk
king komt. Ieder inwoner is er bijv. trotsch
op dat Algiers 'n locomotieftype ter lengte
van 30 meter bezit. Het gewicht bedraagt 21
ton-en het vermogen meer dan 3500 P.K.
Verder had in Algiers één op de zeven Euro
peanen een auto. zoodat de stad in dit op
zicht achter de Ver. Staten kwam. Van
Algiers voert tenslotte nog de langste auto
weg ter wereld in zuidelijke richting naar
Fort Lamy aan het Tsaadmeer. Ten gevolge
van de Gauillistische actie in Centraal-
Afrika kan deze weg thans echter niet tot
het eindpunt bereden worden.
DEDUIKBOOT.
Bs. De telkens en telkens weer terug-
keerende mededeelingen van de Duitsche
Weermacht, dat weer zooveel duizend b.r.t.
in den grond geboord is, dikwijls na dagen-
langen strijd, gevoerd met de hardnekkig
heid van een dog, die zich in zijn prooi
vastgebeten heeft, zijn langzamerhand voor
ons zoo gewoon geworden, dat de meesten
zich niet eens meer realiseeren. wat er nu
eigenlijk geschiedt. In de maand October
werd 720.575 b.r.t. vernietigd en de maand
November is nog maar net begonnen, of
daar komen reeds de mededeelingen van,
nieuwe successen los.
De strijd op zee kan niet los 'gezien wor
den yan den strijd te land en het -zijn juist
de resultaten ter zee, die Engelands macht
beknotten en daardoor ook het einde van
den oorlog bespoedigen. Er is inderdaad
geen sprake meer van. dat Engeland de
zeeën zou beheerschen. De Engelsehe en
Amerikaansche vloten tezamen zijn er niet
toe in staat. Zij hebben alle moeite om de
eigen verbindingen in stand te houden, want
het is een feit, dat de Duitsche duikboot alle
verbindingswegen bedreigt. De nieuwste
aaneensluiting van onderwaterstrijdkrach
ten der spilmogendheden is verkregen met
het doordringen van de Duitsche duikboo
ten tot den Indischen Oceaan en men mag
gerust aannemen, dat het niet de laatste is.
welke tot stand wordt gebracht. Het net f
sluit zich langzamerhand dicht en er blijft
•ten geallieerden geen gebied meer waar zij
zich niet voortdurend bedreigd weten.
Deze dreiging is fataal in haar gevolgen,
want de Britten zoowel als de Amerikanen
zien zich gedwongen hun krachten te ver
snipperen om de transporten nog zooveel
als mogelijk is te beschermen. De aanvoe
ren voor het Afrikaansche strijdtooneel.
naar Australië en naar Voor-Indïë, onder
vinden van dezen gang van zaken de na-
deelige gevolgen. Op de verschillende
strijdtooneelen komt het Anglo-Amerikaan
sche leger steeds één. maar vaak zelfs meer
zetten te laat. Naar den bodem van de zee
verdwijnen regelmatig kostbare zendingen
wapentuig, waaraan de Amerikaansche fa
brieken maandenlang geafbeid hebben. De
inspanning van Amerika mist zoo voor een
groot deel haar nut, terwijl alles wat
Duitschland op dit gebied fabriceert, langs
veilige wegen, over land het doel bereikt, of.
zoo er toch over zee getransporteerd moet
worden, zqoals büv. voor den striid in
Noord-Afrika, de verbindingen veel korter
zijn en daardoor al minder bedreigd. De En
gelschen on Amerikanen beschikken samen
stellig nog over een sterke zeemacht, maar
zi) wordt door de duikbooten van Duitsch
land en Italië en door de Japansche vloot
behoorlijk in bedwang gehouden, zoozeer
zelfs, dat zij niet langer in staat is te verhin
deren, dat de gevolgen der blokkade, die
alleen op Europa van toepassing moesten
zijn, zich ook in Engeland en zelfs terdege
in Amerika doen gevoelen. Een veelzeggend
symptoom is bijv. het bericht van de Euro-
napress volgens hetwelk het bestuur van
de New Yorksche koffiebeurs mededeelde,
gat de zichtbare koffievoorraad nog slechts
300.000 balen bedroeg, tegen 1.41 millioen
balen in den overeenkomstigen tijd van het
vorige jaar.
Deze schaarschteverschijnselen doen zich
niet slechts voor in New York, waar als
zetel van de koffiebeurs de grootste voor
baden wei-den aangehouden, doch ook in het
meerendeel van de Oostelijke Staten der
U.S.A. Reeds sedert het voorjaar van 1942
komen berichten binnen, dat als gevolg van
beperkte tonnage-toewijzing, de invoer van
koffie, vooral uit Brazilië als grootste kof-
fieleverancier. verminderd is. Ten aanzien
v?n.den nog achterstalligen invoer uit Bra
zilië ter waarde van 39 millioen dollar,
welke partij nog afkomstig is uit het voor
het leveringsjaar 1941/"42 vastgestelde quo
tum. terwijl het leveringsquotum 1942/'43
aan de U.S.A. van 9.3 millioen balen ter
waarde van 115 millioen dollar deels nog
Televerd moet worden, moesten de Veree-
nigde Staten en Brazilië begin October een
nieuwe regeling treffen. Uit bovengenoemde
cijfers zou men de conclusie kunnen trek
ken. dat ongeveer een derde van het Bra-
ziliaansche leveringsquotum 1941/'42 niet
werd verscheept De koffie-rantsoeneering
is als een onvermijdelijke maatregel reeds
aangekondigd.
Alle a f weermaatregelen Jen spijt worden
de resultaten van het onderzee-wapen
voortdurend opgevoerd. In den vorigen
oorlog heeft Engeland Zooals Churchill
zelf getuigde op den drempel van den
afgrond gestaan, tengevolge van de actie
der Duitsehtf duikbooten. Zooals het nu
gaat. moet Engeland reeds een voet opge
heven hebben om dezen drempel te betre
den. een andere beteekenis kan men aan de
steeds wederkeerende meldingen van tot
zinken gebrachte tonnage niet'geven.
