Haarlemsche Courant
Luchtwapen van de As opereert ten
Noorden van
Alg
ïers.
ï1
Zware gevechten in
Fr. Noord-Afrika
EXTRA BERICHT
103.000 ton vernietigd.
ADMIRAAL DARLAN
GEVANGEN GENOMEN.
287e Jaargang No. 265
Abonnement p. week 0,26, p. maand Mi. p. kwartaal Mt,
franco p. post 3,73, loss» nummer» cent. AdT»rtentUn tl
pj.m. S,— elke m.m. meer 20 eert lUMames dubbele .xfc*.
AdvertenOeabonnement n 1500 m.m. 12 cent p. m m. Keiir-ewej
Editie 315 m.m. 1,20. Abonnement 1600 m.m. 6 cent p. m.m
CUE.! Grafische Bedrijven Denial*.
Wnd Hoofd redact» nri J. BADBEWTNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
VenchUnt dadelijks behalve op Eon- en feestdagen.
Dinsdag 10 NovemHer 1942
Bureau Haarlem: Groote Houtstraat 85. Bijkantoor: Soend»«
plein n. Tel. Directie 130*2 Hoofdredactie isost. Redactie 10(00.
Administratie 10724^ 1(825. Soendapleln 1223k Postgiro UOU»
Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM.
-J3
Zes Geallieerde oorlogsschepen en 4 koopvaarders door bom
men getroffen. In Egypte vocht geïsoleerde afdeeling zich
3 dagen lang een weg en voegde zich weer bij de hoofdmacht.
Plaatselijke terrein-
winst aan Oostelijk
front.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
In het gebied van T o e a p s e werd de
vijand door plaatselijke aanvallen van Duit
sche en Roemeensche troepen uit zijn stel
lingen geworpen. Bij den verbitterden strijd
werd een gevechtsgroep ingesloten en vernie
tigd; op een andere plaats werd een sterk
bezet steunpunt genomen. Ten Oosten van
A I a g i r won de Duitsche aanval opnieuw
aan terrein, terwijl krachtige tegenaanvallen
werden afgeslagen.
Aan het jjront van den beneden-D o n zetten
Duitsche en Roemeensche luchtstrijdkrachten
haar aanvallen op veldstellingen en troepen
verblijfplaatsen voort Ttaliaansehe troepen
verijdelen een poging van den vijand om de
rivier over te steken. Ravltailleeringsspoor-
wegen der bolsjewisten in den centralen sec
tor werden door luchtaanvallen Op "verschil
lende punten vernield.
Bij den strijd tegen den scheepsaanvoer
voor Leningrad heeft de luchtmacht, op het
Ladogameer drie vaartuigen tot zinken
gebracht.
In het gebied om Mcrsa Matroe heb
ben Duitsche slagvliegers verscheidene Brit-
sche tanks en autocolonnes vernield. Een Duit
sche afdeeling onder bevel van generaal-
majoor Ramcke, die tijdelijk was afgesneden,
heeft den vijand ,in driedaagsche zware ge
vechten groote verliezen loegebracht, een
aanzienlijk aantal auto's buitgemaakt, zich
met behulp daarvan mobiel gemaakt en de
verbinding met het gros hersteld.
De Amerikaansch-Brïtschc oorlogsschepen
cn troepentransportschepen in de wateren ten
Noorden van Algiers z\jn sedert 6 Novem-'
ber overdag en des nachts door afdeelingen
Duitsche en Italiaanschc gevechtsvliegers
aangevallen. Volgens de tot dusverre ontvan
gen berichten zijn 6 oorlogsschepen en 4
koopvaarders door zware bommen getroffen.
In het Westen der Middeliandsche Zee heeft
een Duitsche duikboot een torpodotrcffer ge
plaatst op een Britschen kruiser van de
Leander-klasse.
Aan de Kanaalkust schoten jachtvlie-
gers Zondag overdag van een gemengde Brit-
sche formatie 12 vliegtuigen, waaronder 2
viermotorige bommenwerpers, neer, zonder
zelf verlièzen te lijden. De vijand verloor
bovendien 7 vliegtuigen bij losse stoorvluch-
ten boven de Fransche" wateren en de Duit
sche bocht.
Extra-bericht
Zooals in een extrabericht gemeld, hebben
Duitsche duikbooten opnieuw succes gehad
in den strijd tegen geëscorteerde convooien
en tegen afzonderlijk varende schepen.
Zij hebben in het Noorden van den At-
lantischen Oceaan, in de Caraibische Zee,
bij Trinidad, in de Golf van Guinea en in
de wateren van Kaapstad 16 vijandelijke
koopvaarders van 103.000 t. in totaal in den
grond geboord en twee getorpedeerd en
zwaar beschadigd.
De lading van verscheiden schepen was be
stemd voor den Amerikaanschen etappen-
dienst op Afrikaanschen bodem en 'bestond
uit vliegtuigonderdeelen. munitie en ander
oorlogstuig.
Sinds de vrijwel volledige vernietiging van
het groote, voor Moermansk bestemde Britsch-
Amerikaansche convooi in het begin van Sep
tember hebben, naar het D.N.B. verneemt.
Engelschen noch Amerikanen een poging on
dernomen om een convooi door de Noordelijke
IJszee naar een Sowjethaven te brengen
Slechts nu en dan onderneemt een alleen-
varend schip deze riskante reis en valt dan
ten prooi aan een duikbootaanval, zooals nu
weer het splinternieuwe vrachtschip William
Clark. Deze scheepsroute is vrijwel gehe#el
uitgestorven en er wordt te Moermansk
bijra niet gelost.
In aanvulling op het Duitsche weermacht-
bericht verneemt het D.N.
In NoordTEgypte hield de sterke Britsche
druk op de Duitsch-Italiaansche troepen aan
Groote regenval heeft de duindalen voor ge-
rüim,gn tijd veranderd in modderige meren.
Het natte zand' heeft de operaties belemmerd
Volgens de bij het ppperbevel der weermacht
ontvangen berichten ondernam de vijand der
halve zijn aanvallen vooral van den harden
kustweg en de spoorweglijn uit naar het
Westen en het Noorden, waarbij hij na sterke
voorbereiding door artillerie zijn infanterie
en pantserstrijdkrachten massaal in den strijd
bracht. De aanvallen mislukten echter onder
hooge verliezen voor den vijand. Daardoor
konden zich de in het gebied van Mersa
Matroe strijdende formaties van het Duitsch-
Italiaansche pantserleger van den vijand los
maken.»
De Duitsche dekkingstroepen waren verder
naar het Zuid-Oosten eveneens in zware ge
vechten verwikkeld. Hier vernietigden pant
serjagers eenige Amerikaansche pantser
wagens door vuur uit Britsche anti-tank
kanonnen.
Het Italiaansche
Het Italiaansche wccrmaehtbericht.
weermachfbgTicht
luidt
als' volgt: Gepantserde vijandelijke afdeelin
gen hebben tevergeefs getracht de bewegin
gen der Astroepen te hinderen, die terugtrek
ken langs de kuststreek van de woestijn. Een
groep, die omsingeld was, is er na drie dagen
vechten in geslaagd zich weer bij het gros der
Italiaansch-Duitsche strijdkrachten té voegen.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigformaties
ondersteunden cjpeltrcffend de actie der strijd
krachten te land en belemmeren de bedrij
vigheid der vijandelijke luchtmacht aanmer
kelijk. Twee Britsche toestellen werden door
onze jagers neergeschoten.
Na het bombardement van den nacht var
Zaterdag op Zondag heeft men onder de be
volking van Genua 23 dooden en 88 gewonden
geteld.
Tijdens dezen aanval verloor de vijand
stellig vijf vliegtuigen. Een vijandelijk vlieg
tuig stortte brandend neer in de buurt var
Cammarata (Agrigento). Twee leden der be
manning kwamen om en de derde werd ge
vangen genomen.
Een groot Engelsch-Amerikaansch convooi,
dat op de kust van Algerlë opereerde, is door
luchtmacht en duikbooten der Spil- aange
vallen. Verscheidene oorlogsschepen werden
getroffen. Een kruiser werd stellig tot zinken
gebracht, verscheiden vrachtbooten getroffen.
Egypte.
Ofi meldt uit Istanboel Ernstige inciden
ten hebben plaats gehad Alexandrië en te
Kairo ingevolge de aanhouding van verschei
dene gewezen ministers en leden van het
Egyptisch parlement. Zij zijn voor de recht
bank gedaagd onder beschuldiging van anti-
Britsch activiteit.
DORIOT ETSCHT OORLOGS
VERKLARING.
Voorstel tot „imperiaal pact".
Op de vergadering der Fransche volks
partij van Doriot, die Maandagochtend tc
Parijs is gehouden, heeft de leider onder
stormachtigen bijval van omstreeks 200
partijgangers uit Frankrijk en de kolo
niën, onder wie" inboorlingen, de onmid
dellijke oorlogsverklaring van Frankrijk
aan Engeland en Amerika geëischt.
Voorts verlangde hij. dat terstond een bond
genootschap met de Asmogendheden wordt
gesloten en Frankrijk toetreedt tot het anti-
Kominternpact. Als grondslag van den ^strijd
noemde hij een imperiaal pact ter verdedi
ging van het Fransche koloniale bezit. Deze
eischer zullen onmiddellijk worden voorge
legd aan de regeering te Vichy.
Doriot eindigde met een beroep op zijn aan
hangers na hun terugkeer in hun woonsteden
van de plaatselijke autoriteiten de vorming
van een imperiaal legioen te verlangen en
zelf de plaatsen in de betrokken commissies
In te nemen.
Aan de Amerikaansche journalisten t<
Vichy is sedert Zondagavond ieder telegra
fisijh verkeer verboden Deze.maatregel houdt
verband met het besluit van den minister
raad de diplomatieke betrekkingen met de
Ver. Staten te verbreken
Toen de vergadering waarop Doriot had
gesproken was afgeloopen. stelden de deel
nemers zich op tot een optocht. Een deel van
deze optocht slaagde erin onder kreten als
„Oorlog aan de Engelschen" en „Weg met de
Engelsche moordenaars" onder de Are de
Triomphe door langs het gedenkteeken voor
den Onbekenden Soldaat met opgeheven rech
terarm te trekken. Een afdeeling politie pro
beerde de, optocht te verspreiden, waarbij
kleine incidenten voorkwamen.
Het- nationaal revolutionnaire front, welke
leden voor een deel bestaan "uit aanhangers
van Déat heeft een boodschap gericht aan
de regeering, waarin de eisch gesteld wordt,
dat in de regeering alle partijleiders zullen
worden opgenomen, die vastbesloten zijn een
onmiddellijken en doeltreïfenden strijd te voe
ren tegen de ..Engelsch-Amerikaansche roo-
verijen en tegen alle verraders in het eigen
land"
Voorts eiseht het Nationaal Revolutionaire
froiit een onmiddellijk bondgenootschap met
de Spilmogendheden.
Groot-admiraal Riider laat zich tijdens een bezoek aan een flottielje mijnenvegers
door den commandant van het flottielje inlichten omtrent diens laatste nachtelijke
gevechten met Britsche snelbooten. (P.K. Reinhardt-HH-St.-P.H. c)
Roosevelt vraagt Bey van Tunis
doorgang.
V.S. verklaren Frankrijk tot vijandelijk
gebied.
Naar de Amerikaansche berichtendienst
meldt, heeft de Amerikaansche minister van
financiën Morgenthau medegedeeld, dat het
continentale Frankrijk in overeenstemming
met de voor vijandelijke landen bestaande
handels- en verkeersverboden tot vijandelijk
gebied is verklaard.
Volgens de B.B.C. heeft president Roose-
elt in een brief aan den Bey van Tunis
dezen om doorgang van zijn troepen naar de
Italiaansche kolonie Tripolis geTraagd.
Zondagavond heeft de Amerikaansche mi
nister van buitenlandsehe zaken, Cordell Huil,
een verklaring afgelegd. Ten aanzien van de
Fransche regeering zeide Huil o.m.: „Het laat
de Amerikaansche regeering koud, of Frank
rijk al of niet de diplomatieke betrekkingen
met ons verbreekt.
Naar de Engelsche berichtendienst meldt,
Heeft Canada de betrekkingen met Frankrijk
verbroken.
Officieel werd inmiddels te Londen Zondag
medegedeeld, dat Britsche troepentransport-
schepen naar Fransch Noord-Afrika op weg
zijn ter versterking van de Amerikaansche
landingstroepen.
Over de landing der Geallieerden in Noord-
Afrika wordt gemeld dat bij de operaties
„luchttroepen" zijn gebruikt, die in een groot
aantal transportvliegtuigen zijn overgebracht.
Volgens een semi-officieel bericht uit Wash
ington zou een groot aantal Britsche divisies
aan de operaties deelnemen.'
Generaal de Gaulle, de leider van de z.g.
„onafhankelijke Fransche troepen", heeft
door de radio een oproep aan het Fransche
legioen in| Noord-Afrika gericht, waarin hij
de officieren en soldaten aanspoort, zich over
te geven en zich bij de Amerikanen aan te
sluiten.
De Fransche vloot in actie.
ZoindesimoTg^n te 11 uoir werrl officieel
m-edwed-eelddat de/ Fra-ivsch-e yiloot ornder
stoom lag en geheel srereed was om uiit ,t<
aren. De opperbevelhebber van de F ram
sohe oorlogsvloot, de admiraal Auipha-n. be
xwid zioh aain boord.
Volgens een bericht tan de United
Press zijn Fransche zecstrljdkracfiten
in de Middeliandsche Zoo lil gevecht ge
raakt met Auglo-Amerikaansche een
heden. Bijzonderheden zijn nog niet be
kend.
Maandag is bij CasaiManoa voor de eer
ste nrnal het Fransche .-'agschip Jean Bart
ii actie ge-komem, icrwijil tevoren dc kiust
slechts door twrpedo-booten was verdedigd.
Uit La Linea wordt vernomen, duit d-e
grens tusschen Gibraltar en Spanje nog
steeds is gestfoten. Eiec-hts (te Spaansohe ar
beiders. die in GJIbrailnar werkzaam zijn,
mochten de grens posseeren
Verder wordt miede-g-ed-eckldat de R. A.
on da-mks het in d<!t gebied heeraohende
stormachtige weer haar verkeniivi'ngsvliuch-
tën boven zee voortzet.
De maritieme medewerker van Svenska
Dagbladet schrijft, dat de Fransche vloot uit
5 slagschepen. 1 vliegtuigrpoedersehip, 4 zwa
re en 1 lichte kruiser, veertig* torpe8oboot-
jagers en 70 duikbooten bestaat.
TWEE DEMENTI'S VAN VICHY.
De in het buitenland in omloop zijnde ge
ruchten die er van spreken, dat Pétain en
Laval voornemens zouden zijn hun posten te
verlaten, worden van bevoegde Fransche zijde
als onjuist gekenschetst.
Zondagavond heeft ambassadeur de Brinon
Officieel de door de Geallieerde propaganda
verspreide geruchten gedementeerd als zou
den Duitsche troepen het onbezette gebied
van Frankrijk zijn binnengemarcheerd.
Stockholm verlaagt
belastingen
Een onder de huidige omstandigheden
Dp de geheele wereld wel uniek ver
schijnsel heeft zich in de 'Zweedsche
ïoofdstad voorgedaan. De gemeenteraad
neeft namelijk besloten tot belasting
verlaging.
Alarmtoestand iu Dakar.
Naar gouvemeur-generaaü Botewi^ reeds
zijn boodschap aan maarsohaök Pé-tain
i de Fransche regeering meedeelde.
Dakar sinds net begin van de landingen isn
Noord-Afrika in akirmitoestamdi. Boisson
heeft Zondagavond een korte toespraak ge
houden, *\®iarin hij zeide. dat ongetwijfeld
ook iyel de beurt aan West-Afrika korntt. De
'ebeuntendesen zouden de soldaten echiter
gereed vinden om het bevel van den Maar-
schalk uit te voeren.
KABINETSWIJZIGING VERWACHT IN
DENEMARKEN.
Naar van Deensche zijde wordt medege
deeld. zijn in de afgeloopen week belangrijke
besprekingen gevoerd in het kabinet, tusschen
de regeering en de uit vertegenwoordigers
der partijen bestaande commissie voor samen
werking en door de partijen. Daarbij is gecon
stateerd, dat de ontwikkeling een regeerings-
wijziging noodig 'maakt. De minister van
staat Buhl heeft daarop met goedkeuring
de partijen, welke de tegenwoordige regee
ring steunen, den Koning geadviseerd, den
minister van buitenlandsehe zaken, Scavenius,
te belasten met de vorming eener nieuwe
regeering.
Scavenius is Zondag in het diakonessen-
ziekenhuis door den Koning ontvangen.die
hem uitnoodigde een nieuwe regeering te
vormen. Men verwacht, dat de onderhande
lingen zeer spoedig tot resultaat zullen leiden.
De Fransche bedttingen^op hét
Westelijk halfrond.
Als gevolg van de breuk tusschen
Washington en Vichy is het vraagstuk der
Fransche bezittingen op het Westelijk half
rond weer actueel geworden.
Volgens Associated Press houden poli
tieke kringen te Washington zich intensief
bezig met den toekomstigen status van
Martinique, Fransch-Guyana en Guade
loupe. Deze Fransche koloniën zijn van de
grootste beteekenis voor de verdediging
van het Panamakanaal. Reeds maandenlang
heeft het Witte Huis met voorbijgaan van
Vichy hierover met gouverneur Robert on
derhandeld.
Houding der Geallieerden
jegens Spanje en Portugal.
De Engelsche minister van buitenland
sehe zaken, Eden. heeft op het Foreign
Office de ambassadeurs van Spanje en Por
tugal ontvangen en hun mededeelingen voor
hunr> regeeringen overhandigd.
Uit dezelfde bron verluidt, dat de Brit
sche ambassadeur te Madrid, Sir Samuel
Hoare, opdracht heeft gekregen de Spaan-
sche regeering mede te deelen, dat de
operaties in Fransch-Afrika noch den „mo
dus vivendi" m Tanger, noch het Spaansche
goederenverkeer met het buitenland zullen
aantasten. De Britsche ambassadeur in Lis
sabon heeft opdracht gekregen, de Portu-
geesche regeermg mede te deelen, dat de
Britsche regeering niet van plan is, Portu
gal en zijn overzeesche bezittingen te be
trekken bij het conflict.
Voorts hebben de Britsche ambassadeurs
Madrid en Lissabon opdracht gekregen
om de Spaansche en Portugeesche regeering
ervan in kennis te stellen, dat de Britsche
regeering de Amerikaansche regeering
steunt.
De hooge commissaris van Spaansch-
Marokko, generaal Orgaz, die eenige dagen
geleden te Madrid was aangekomen, is met
een speciaal vliegtuig naar Tetoean -terug
gegaan. Hij is do.or generaal Franco en door
de ministers van buitenlandsehe zaken en
oorlog, Jordana en generaal Asensio, ont
vangen voor het voeren van besprekingen
over den toestand in Afrika.
Garantie-verklaring.
Het Spaansche ministerie van buiten-
indsche zaken heeft het volgende commu-
iqué uitgegeven:
In verband met de nieuwe militaire ope-
.aties in Noord-Afrika hebben de chef van
den staat en de minister van buitenlandsehe
zaken van den president der Vereenigde
Staten en van de regeering van Groot-Brit-
tannië de schriftelijke garantie ontvangen,
dat de Spaansche continentale en insulaire
souvereine gebieden, benevens de kolomen
en het Spaansche protectoraat Marokko vol
ledig zullen worden gerespecteerd en noch
het voorwerp zullen zijn van e*n aanval
noch van eenigerlei handeling, die hun soe
vereiniteit, integriteit en onafhankelijkheid
zou benadeelen. Op gelijke wijze worden de
Spaansche belangen in het algemeen door
den in Tanger geschapen toestand en de
geldigheid der handelsverdragen gerespec
teerd.
De minister van buitenlandsehe zaken.
Jordana. hqeft Zondagmiddag den Spaan-
schen ambassadeur te Vichy. Lequerica.
ontvangen. Tijdens het onderhoud, dat een
uur duurde, hield de ambassadeur verschei
dene malen ruggespraak met Vichy.
Na Je rede van Stalin.
Volgens berichten uit Engeland zou Chur
chill in de 'verklaring, die hij van plan is
komende week in het Lagerhuis af te leggen,
ook terugkomen op het verwijt van Stalin,
dat de situatie in*de Sowjet-Unie veroorzaakt
is door het ontbreken van een tweede front
in Europa.
Omtrent de rede van Stalin wordt van be
voegde Duitsche zijde verklaard, dat de poli
tieke noch de militaire leiding van Duitsch-
land haar vaste besluit heeft gewijzigd het
Sowjet-stelsel uit de politieke en geestes
geschiedenis der menschheid weg te nemen
Onder dit parool, waaronder de verbonden
mogendheden in het Oosten den strijd voeren,
zullen zij overwinnen. Dit is een wet. die
onverbiddelijk wordt opgevolgd.
Na het verbreken van de betrekkingen tus
schen Frankrijk en de Ver. Staten zullen de
belangen van de Ver. Staten in handen wor
den gelegd van de vertegenwoordigingen
Zwitserland in Frankrijk. Deze nemen tevens
de Engelsche belangen waar die tot dusver
waren toevertrouwd aan de Amerikaansche
ambassade.
GIBRALTAR HERMETISCH GESLOTEN.
Naar uit La Linea gemeld wordt is de ves
ting Gibraltar hermetisch gesloten. De Spaan
sche arbeiders, die te Gibraltar werken en
anders dagelijks tusschën de vesting en hun
Spaansche woonplaats heen en terug rijden,
mogen Gibraltar niet verlaten.
De Fransche minister van voedselvoorzie
ning en landbouw, Bonnafous, heeft bepaald,
dat de mijnwerkers aanzienlijk meer bróód,
aardappelen en jam krijgen.
Het broodrantsoen wordt voor mijnwer
kers, die meer dan 50 uur per week onder den
grond werken, verhoogd tot 600 gr. per dag.
Voorts krijgen zij drie aardappelkaarten -per
maand in plaats van twee. De mijnwerkers,
die boven den grond en per week niet meer
dan 48 uur werken, krijgen twee aardappel-
kaarten. Het jamrantsoen der mijnwerkers
wordt verdubbeld en op een kilo per maand
gebracht.
In tegenwoordigheid Van vele Duitsche en Nederlandsche autoriteiten is in het Rijks
museum te Amsterdam de tentoonstelling „Herlevend Nederland" Zaterdag officieel
geopend. Max Blokzijl heet de genoodigden welkom en geeft een uiteenzetting van het
doel der 'tentoonstelling! (Polygoon Sagers Pax Holland c)
Na capitulatie van Algiers neemt generaal
Weygantl opperbevel op zich. De Amerikanen
op eenige plaatsen teruggedrongen.
De gevechten bij Oran duren voort.
De uit Fransche mariniers en inheem-
sche soldaten bestaande kustartillerie
staat onder bevel van officieren, die
eerst kortgeleden uit Vichy te Oran
zijn aangekomen.
De Fransche radio maakt bekend, dat de
loestand in Marokko ongunstiger is gewor
den. De stad Mehdia is gevallen. Zeven
K.M. ten Oosten van Casablanca wordt fel
gestreden. Hierbij is een aantal gevangenen
gemaakt. Oran biedt nog altijd tegenstand.
Voorts wordt nog gemeld, dat er uit Mek-
nes en Fez Fransche versterkingen komen
om den strijd op te nemen met de Ameri
kaansche troepen, die een hruggehoofd ge
vormd hebben. De Amerikaansche troepen,
die in Safi geland zijn, zijn tegengehouden.
In alle Marokkaansche steden heerscht rust.
Uit Agadlr en Mogador komen berichten
over nieuwe landingen van Amerikaansche
troepen.
6ok bij Arzeq ten Westen van Oran is het
tot gevechten gekomen. De voor dit gedeelte
van de kust liggende' Amerikaansche sche
pen houden de Fransche kuststellingen on
der vuur.
De Fransche oorlogsbodems, die uit de
haven van Oran waren uitgeloopen om den
vijand te ontmoeten, hebben zich na een
kort gevecht weer teruggetrokken. In de
haven van Oran hebben zich enkele Fran
sche oorlogsschepen, die uit Algiers waren
ontkomen, bij hen gevoegd.
Amerikaansche troepen hebben, na den
val van Fort Sidi Faroek, het ten Westen
van Algiers gelegen Ain Taiba bezet.
Havas-ofi meldt uit AlgiersBij Oran
worden „sporadische gevechten" voortgezet.
De Amerikaansche ring rondom de stad
wordt steeds nauwer.
Daarentegen'is Mers-el-Kebir nog steeds
in handen van de Fransche troepen. In den
loop van den middag hebben kustbatteriien
zich in den strijd gemengd en twee groote
Amerikaansche marine-eenheden vercire-
ven. die probeerden de haven te naderen
Volgens de laatst ontvangen berichten ;s
de toestand in Marokko als volgt:
De bezettin.? van Port Lyautey Is het se-
lukt door tegenaanvallen den vijand aan
het strand van Mehdia achteruit te druk
ken en dit te zuiveren. Zij bevrijdde Fran
sche krijgsgevangenen.
De controle over weg en spoorlijn var
Port Lyautey naar Rabat werd hersteld.
Een van Meknes komend Fransen bataljon
is reeds in Port Lyautey geland. Vijande
lijke troepen ter sterkte van duizend man
ziin er in geslaagd in Noord-Sabou te lan
den. De Fransche troepen zqn onderweg
naar hen toe.
zaakgelastigde uit Frankrijk zal in verband
met den" terugkeer van den Franschen ge
zant in Amerika, Henry Haye. worden ge
regeld.
De Amerikaansche journalisten, die zien
nog in Frankrijk bevonden en die waren ge
accrediteerd bij net staatssecretariaat van
informatie te Vichy. zijn geïnterneerd m
het kamp té Tarbes in het departement
Hautes Pyrenées.
Naar Zondagmiddag wordt gemeld
had generaal We.vgand. die zich tege
lijk met den Franschen gouverneur-
generaal van Noord-Afrika na^r Al
giers had begeven, het opperbevel van
alle Fransche strijdkrachten in Afrika
op zich genomen.
Het geheele scheepvaartverkeer tusschen
Marseille en Algiers is in verband met de
febeurtenissen Stilgelegd In de haven van
ïarseille zijn belangrijke voorzorgsmaat
regelen genomen.
Naar officieel wordt medegedeeld was
ook gouverneur-generaal Chatel te Algiers
aangekomen en had zijn ambt hervat.
Over den plaatselijken wapenstilstand te Al
giers wordt nader gemeld, dat de onder
handelingen van Fransche zijde door ad
miraal Darlan zijn gevoerd.
De Amerikaansche troepen hebben
de stad bezet. De Fransche troepen
keerden naar hun kazernes terug en bleven
in het bezit van hun wapens. De ambtena
ren van het Fransche burgerlijke bestuur
bleven in functie.
Thans wordt officieel het bericht
overde gevangenneming door de Ame
rikanen 'van admiraal Darlan. den
Franschen opperbevelhebber aller
wapens en generaal Juin, den Fran
schen opperbevelhebber in Noord-
Afrika, bevestigd.
Maatregelen in Frankrijk.
Reuter meldt uit Washington, dat aan
den Franschen ambassadeur de passen
zijn overhandigd en dat de Ver. Sta»
ten alle schepen van Vichy. welke zich
in de Amerikaansche havens bevinden,
in beslag genomen hebben.
De Amerikaansche zaakgelastigde in
Vichy. Tuck, is Maandagmiddag te vier uur
door maarschalk Pétain ontvangen. Men
vermoedt, dat het hier Tucks afscheidsbe
zoek heeft betroffen.
Na het verbreken der diplomatieke be
trekkingen tusschen Frankrijk en de Ver
eenigde Staten, wordt in een officieel com
muniqué van Zondagnacht de aandacht ge
vestigd op verschillende gestes van "jaar-
schalk Petain. die steeds alle moeite heeft
«edaan. met de Amerikaansche regeermg
op goeden voet te blijven voor zoover dit
binnen het kader van de met Duitschland
gesloten wapenstilstand mogelijk was.
In politieke kringen te Vichy wordt uit
voerig gesproken over het afbreken van de
diplomatieke betrekkingen met de V.S.
Alhoewel men er de zaak niet te pes
simistisch wfil bekijken, gelooft men toch
dat van ee« bijlegging tusschen de twee
partijen geen sprake meer kan zijn en
dat de ontwikkeling der gebeurtenissen
wel tot een formeejie oorlogsverklaring
van Vichy aan de Vereenigde Staten zal
leiden.
Uit welingelichte kringen wordt verno
men dat het Fransche ministerie van buiten
landsehe zaken aan de Fransche autoritei
ten in Noord-Afrika opdracht heeft gegeven,
alle Amerikaansche consulaten aldaar te
sluiten en de consuls en vice-consuls in het
belang hunner eigen veiligheid onder arrest
le stellen.
Alle Amerikaansche journalisten in het
Fransche onbezette gebied hebben hun ac
tiviteit gestaakt. Zij zullen te hunner be
scherming in verzekerde bewaring worden
gehouden.
Het vertrek van den Amerikaanschen
Eet niet te veel beukenootjes.
Er hebben zich gevallen van
vergiftiging voorgedaan.
Naar het voorlichtingsbureau van den
Voedingsraad mededeelt, hebben zich den
laatsten tijd gevallen van vergiftiging door
het eten van beukenootjes voorgedaan. Den
juisten aard van deze vergiftiging heeft
men nog niet kunnen vaststellen.
Naar aanleiding van deze vergiftigings-
gevallen wil de Voedingsraad er de aan
dacht op vestigen, dat het overvloedig ge
bruik hiervan moet worden ontraden. Het
is moeilijk aan te geven, hoeveel men pre
cies kan eten zonder dat de vergiftigings
verschijnselen zich voordoen. Het gebruik
van meer dan 50 nootjes kort na elkaar
(ongeveer een handjevol) is echter onge-
wenscht gebleken.
De vergiftiging openbaart zich door
hoofdpijn, misselijkheid, braken, darm
stoornissen en in ernstige gevallen kram
pen en bewusteloosheid.
Het zal op prijs worden gesteld, indien
Met Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad. gevestigd te 's-Gravenhage, dr. Kuy-
perstraat 8, bericht ontvangt van al diege
nen bij wie zich de bovenomschreven ver
schijnselen van onwelzijn hebben geopen
baard. (Tel:)
DE SMAAD AAN
FRANKRIJK: LEERING
VOOR ONS.
De leering. die wij uit de ervarin
gen van anderen kunnen trekken is goed
koop, maar zij ligt doorgaans-niet zoo voor
het grijpbnI als die, welke Engeland cn
Amerika in dezen oorlog voor eLken goeden
verstaander kwistig rondstrooien. Uit den
nieuwsten overval op Frankrijk s kolomen
is weer eens overtuigend gebleken hoe wei
nig respect de Geallieerden hebben voor het
grondgebied en het bezit van anderen, wan
neer zij slechts in staat zijn daardoor bezit
en steunpunten te veroveren.
Wie onder ons gemeend heeft, dat
Duitschland indertijd, toen het Nederland
heeft bezet, daarmede een daad stelde .cie
nooit of te nimmer van Geallieerde zijde
kon worden verwacht, kan zich aan de hand
der feiten van het tegenovergestelde over
tuigen. Zeken, de meesten van ons waren
anti-Duitsch gezind en er zijn van Over
heidswege herhaaldelijk handelingen begaan,
dié wel in het voordeel van Engeland moes
ten uitvallen, maar dat alles zou ons niet
gered hebben; want Engeland en Amerika
kennen in dat opzicht geen scrupules. Als
er één land is. dat zich vóór en Widens den
oorlog heeft laten gebruiken voor diensten
ten behoeve van beide groote partners, dan
was het wel Frankrijk. Als er een land was,
dat zich het etiquet: anti-Duitsch on dc
borst kon spelden, dan was het ongetwijfeld
Frankrijk, waar het marxistische socialisme
en het communisme ce groote -volksmassa's
hadden beïnvloed. En toch is het juist
Frankrijk, dat thans door de bondgenooten
wordt afgeslacht. Waarom? Wel heel een
voudig: omdat Frankrijk koloniën heeft, die
Engeland en Amerika veel beter meenen te
kunnen gebruiken.
Het is, wanneer men met zulke bondge
nooten in den strijd gaat. niet voldoende
zijn sympathieën als aandeel in te brengen.
Achter deze sympathieën behoort ook te
staan de kracht om zich te verdedigen, wan
neer (zooals onder wolvengebroed pleegt te
gebeuren) één of meer van de eigen kudde
zich op een broeder of zuster werpt, om diens
bloed te drinken en diens vleesch te eten.
Frankrijk, dat in deze oorlog zieltogend op
de knieën, ligt, heeft een dergelijke be
handeling van bondgenooten, waarmede het
meende door dik en dun verbonden te zijn,
zeker niet uitgelokt en allerminst verdiend.
De redeneering van Roosevelt, dat ingrijpen
noodzakelijk was, omdat men een Invasie
van Afrika door de As-mogendheden wilde
voorkomen, kan men naast zich neerleggen.
De eerlijke politiek van maarschalk Pétain
was een waarborg voor den goeden wil
van Frankrijk, terwijl uit de aanwezigheid
van enorm sterke strijdkrachten der ge
allieerden in alle opzichten de wil om
aan te vallen blijkt. De Sovjet-Unie
wenschte als tweede front een rechtstreck-
sche actie der bondgenooten tegen Duitsch
land. inplaats daarvan heeft men. zooals de
politieke spreker Th de Wilhelmstrasse gis
teren opmerkte, den weg van den minsten
weerstand gekozen en zich vergrepen aan
het grondgebied van den eigen zieltogen-
den bondgenoot.
Met den inval in Fransch Noord- en
West-Afrika hebben Engeland en Amerika
een aanslag gepleegd op Frankrijk als
Europeesche groote mogendheid. Daarmede
ook is het bewijs geleverd, dat zij tot let
terlijk alles in staat zijn. wanneer het om
hun belangen gaat Men vraagt zich. met
dat voorbeeld voor oogen, af wat er van
ons eigen land terecht zou gekomen zijn,
indien Duitschland in de Mei-dagen van
1940 niet ingegrepen had. Wellicht hadden
Amerika en Engeland de springplank, die
zij thans in Afrika zoeken, omdat de Neder
landsche kust té sterk verdedigd is, dan in
het volkomen openliggende Nederlan'd ge
vonden. Wy zouden, inplaats van „bezet
gebied" een soort niemandsland tusschen
Siegfried-linie en Noordzee geworden zijn,
welks koloniën het voorbeeld van
Frankrijk is er intusschen als goede
steunpunten en rijk bezit een welkome
buit vormden voor Engeland en Amerika
•n, nadat die er uit geslagen waren, voor
Japan.
De leering zegt ons, dat alles beter is
dan dót lot en dat wij er goed aan doen ons
nu reeds in te stellet op de taak om in het
komende Europa een waardige plaats in te
nemen.
Dat wil zeggen: medewerken met den
ieuwen tijd.
DE HOOIKIST IS UW SPAARPOT,
