Haarlemsche Courant
Luchtwapen van de As opereert ten
Noorden van
Al g
ïers.
Zware gevechten in
Fr. Noord-Afrika
EXTRA BERICHT
287e Jarfrgang No. 265 x x
Abonnement p. week 0,26, p. maand I,li. p. kwartaal 3,42,
tranco p. post 5,73, losse nummers 6 cent. Advertent! Sn 3—U
p.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Bennemer
jditle 313 m.m, U20. Abonnement 1500 m.m. 3 cent p. m.m.
tntff.l Grafische Bedrijven Dam la te.
ffnd Hoofdredacteur! 2. T. BAtTDEWT>T8.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Kennemer Editie
Dinsdag 10 November 1942
Bureaus Haarlem i Groote Houtstraat S3. Bijkantoor: S oen da»
plein 37. Tel. Dtrectle,lSM3- Hoofdredactie IMVM. Redactie 10300,
Administratie 10724. 14321. Soendapleln 12230 Postgiro 134353.
Directie PH. A. MZBS -PW PEEREBOOM
Bureau Umoldedi Kennemerlaat, 102. Telefoon 3437.
les Geallieerde oorlogsschepen en 4 koopvaarders door bom-
\nen getroffen. In Egypte vocht geïsoleerde afdeeling zich
3 dagen lang een weg en voegde zich iveer bij de hoofdmacht.
103.000 ton vernietigd.
Plaatselijke terrein
winst aan Oostelijk
front.
I Het opperbevel der Duitsche weermacht
peelt mede:
In het gebied van T o e-a p s e werd de
'ljand door plaatselijke aanvallen van Duit
se en Roemeensehe troepen uit zijn stel-
jingen geworpen. Bij den verbitterden strijd
een gevechtsgroep ingesloten en vernie
tigd; op een andere plaats werd een sterk
iczet steunpunt genomen. Ten Oosten van
1 a g i r won de Duitsche aanval opnieuw
ian terrein, terwijl krachtige tegenaanvallen
rerden afgeslagen.
Aan het front van den beneden-D o n zetten
luitsche en Roemeensehe luchtstrijdkrachten
jar aanvallen op veldstellingen en troepen-
'erblijfplaatsen voort Italiaansche troepen
•rijdelen een poging van den vijand om de
•ier over te steken. Ravitailleeringsspoor-
legen der bolsjewisten in den centralen sec-
werden door luchtaanvallen op verschil-
;nde punten vernield.
Bij den strijd tegen den scheepsaanvoer
roor Leningrad heeft de luchtmacht op het
g a m e e r drie vaartuigen tot zinken
lebracht.
In het gebied om Mersa Matroe heb-
•n Duitsche slagvliegers verscheidene Brit-
:he tanks en autocolonnes vernield. Een Duit-
:he afdeeling onder bevel van generaal-
lajoor Ramcke, die tijdelijk was afgesneden,
leeft den vijand in driedaagsche zware ge-
echten groote verliezen toegebracht, een
lanzienlijk aantal auto's buitgemaakt, zich
net behulp daarvan mobiel gemaakt en de
rerbinding met het gros hersteld.
De Amcrikaansch-Britsche oorlogsschepen
n trocpentransportschepen in de wateren ten
oorden van Algiers zijn sedert 6 Novem
ber overdag en des nachts door afdeelingen
Duitsche en Italiaansche gevechtsvliegers
aangevallen. Volgens de tot dusverre ontvan
gen berichten zjjn 6 oorlogsschepen en
(koopvaarders door zware bommen getroffen.
In het Westen der Middellandsche Zee heeft
:een Duitsche duikboot een torpedotreffer ge
plaatst op een Britschen kruiser van
(Leander-klasse.
Aan de Kanaalkust schoten jachtvlie-
gers Zondag overdag van een gemengde Brit
sche formatie 12 vliegtuigen, waaronder-
viermotorige bommenwerpers, neer, zonder
zelf verliezen te lijden. De vijand verloor
bovendien 7 vliegtuigen bij losse stoorvluch-
ten boven de Fransche wateren en de Duit
sche bocht.
Extra-bericht.
Zooals in een extraberïcht gemeld, hebben
Duitsche duikbooten opnieuw succes gehad
In den strijd tegen geëscorteerde convooien
en tegen afzonderlijk varende schepen.
Zij hebben in het Noorden van den At-
lantischen Oceaan, in de Caraibische Zee,
bij Trinidad, in de Golf van Guinea en in
de wateren van Kaapstad 16 vijandelijke
koopvaarders van 103.000 t. in totaal in den
grond geboord en twee getorpedeerd en
zwaar beschadigd.
De lading van verscheiden schepen was be
stemd voor den Amerikaanschen etappen-
dienst op Afrikaanschen bodem en bestond
uit vliegtuigonderdeelen, munitie en ander
oorlogstuig.
Sinds de vrijwel volledige vernietiging van
het groote, voor Moermansk bestemde Britseh-
Amerikaansche convooi in het begin van Sep
tember hebben, naar het D.N.B. verneemt.
Engelschen noch Amerikanen een poging
dernomen om een convooi door de Noordelijke
IJszee naar een Sowjethaven te brengen.
Slechts nu en dan onderneemt een alleen-
varend schip deze riskante reis en valt dan
ten prooi aan een duikbootaanval, zooals nu
weer het splinternieuwe vrachtschip William
Clark. Deze scheepsroute is vrijwel geheel
uitgestorven en er wordt te Moermansk
bijna niet gelost.
In aanvulling op het Duitsche weermacht-
bericht verneemt het D.N.B.
In Noord-Egypte hield de sterke Britsche
druk op de Duitsch-Italiaansche troepen aan.
Groote regenval heeft de duindalen voor ge-
ruimen tijd veranderd in modderige meren.
Het natte zand heeft de operaties belemmerd.
Volgens de bij het opperbevel der weermacht
ontvangen berichten ondernam de vijand der
halve zijn aanvallen vooral van den harden
kustweg en de spoorweglijn uit naar het
Westen en het Noorden, waarbij hij na sterke
voorbereiding door artillerie zijn infanterie
en pantserstrijdkrachten massaal in den strijd
bracht. De aanvallen mislukten echter onder
hooge verliezen voor den vijand. Daardoor
konden zich de in het gebied van Mersa
Matroe strijdende formaties van het Duitsch-
Italiaansche pantserleger van den vijand los
maken. r
De Duitsche dekkingstroepen waren verder
naar bet Zuid-Oosten eveneens in zware ge
vechten verwikkeld. Hier'vernietigden pant
serjagers eenige Amerikaaasche pantser
wagens door vuur uit Britsche anti-tank
kanonnen.
Het Italiaansche weermachtbericht,
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
DORIOT EISCHT OORLOGS
VERKLARING.
Voorstel tot „imperiaal pact".
Op de vergadering der Fransche volks
partij van Doriot, die Maandagochtend te
Parijs is gehouden, heeft de leider onder
stormachtigen bijval van omstreeks 200
partijgangers uit Frankrijk en de kolo
niën. onder wie inboorlingen, de onmid
dellijke oorlogsverklaring van Frankrijk
aan Engeland en Amerika geëischt.
Voorts verlangde hij, dat terstond een bond
genootschap met de Asmogendheden wordt
gesloten en Frankrijk toetreedt tot het anti-
Kominternpact. Als grondslag van den strijd
noemde hij een imperiaal pact ter verdedi
ging van het Fransche koloniale bezit. Deze
eischer zullen onmiddellijk worden voorge
legd aan de regeering te Vichy.
Doriot eindigde met een beroep op zijn aan
hangers na hun terugkeer ip.hun woonsteden
van de plaatselijke autoriteiten de vorming
van een imperiaal legioen te verlangen en
zelf de plaatsen in de betrokken commissies
in te nemen-
Aan de Amerikaansche journalisten te
Vichy is sedert Zondagavond iéder telegra
fisch verkeer verboden. Deze maatregel houdt
•verband met het besluit van den -minister
raad de diplomatieke betrekkingen met de
Ver. Staten te verbreken.
Toen de vergadering waarop Doriot had
gesproken was afgeloopen, stelden de deel
nemers zich op tot een optocht. Een deel var
deze optocht slaagde erin onder kreten als
„Oorlog aan de Engelsehen" en „Weg met de
Engelsche moordenaars" onder de Are de
Triomphe door langs het gqdenkteeken voor
den Onbekenden Soldaat met opgeheven rech
terarm te trekken. Een afdeeling politie pro
beerde de optocht te verspreiden, waarbij
kleine incidenten voorkwamen.
Het nationaal revolutio-maire front, welke
leden voor een deel bestaan uit aanhangers
van Déat heeft een boodschap gericht aan
de regeering, waarin de 'eisch gesteld wordt,
dat in de regeering alle partijleiders zullen
worden opgenomen, die vastbesloten zijn een
onmiddellijken en doeltreffenden strijd te voe
ren tegen de „Engelsch-Amerikaansche roo-
verijen en tegen alle verraders Fn het eigen
land".
Voorts elscht het Nationaal Revolutionaire
front een onmiddellijk bondgenootschap met
de Spilmogendheden.
als volgt: Gepantserde vijandelijke afdeelin-
gen hebben tevergeefs getracht de bewegin
gen der Astroepen te hinderen, die terugtrek
ken langs de kuststreek van de woestijn. Een
igroep, die omsingeld was, is er na drie dagen
I vechten in geslaagd zich weer bij het gros der
Italiaansch-Duitsche strijdkrachten te voegen.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigformaties
ondersteunden doeltreffend de actie der strijd
krachten te land en belemmeren de bedrij
vigheid der vijandelijke luchtmacht aanmer
kelijk. Twee Britsche toestellen werden door
onze jagers neergeschoten.
Na het bombardement van den nacht van
Zaterdag op Zondag heeft men onder de be
volking van Genua 23 dooden en 88 gewonden
geteld.
Tijdens dezen aanval verloor de vijand
stellig vijf vliegtuigen. Een vijandelijk vlieg
tuig stortte brandend neer in de buurt van
Cammarata (Agrigento). Twee leden der be
manning kwamen om en de derde werd ge
vangen genomen.
Een groot Engelsch-Amerikaansch convooi,
dat op de kust van Algerië opereerde, is door
luchtmacht en duikbooten der Spil aange
vallen. Verscheidene oorlogsschepen werden
getroffen. Een kruiser werd stellig tot zinken
gebracht, verscheiden vrachtbooten getroffen.
Egypte.
Ofi «leidt uit Istanboel Ernstige inciden
ten hebben plaats gehad te Alexandrië en te
Kairo ingevolge de aanhouding van verschei
dene gewezen ministers en leden van het
Egyptisch parlement. Zij zijn voor de recht
bank gedaagd onder beschuldiging van anti-
Britsch activiteit.
Groot-admiraal Rader laat zich tijdens een bezoek aan een flottielje mijnenvegers
door den commandaiit van het flottielje inlichten omtrent diens laatste nachtelijke
gevechten met Britsche snelbooten. (P.K. Reinhardt-HH-St.-P.H. c)
Roosevelt vraagt Bey van Tunis
doorgang.
V.S. verklaren Frankrijk tot vijandelijk
gebied.
Naar de Amerikaansche berichtendienst
meldt, heelt de Amerikaansche minister van
financiën Morgenthau medegedeeld, dat het
continentale Frankrijk in overeenstemming
met de voor vijandelijke landen bestaande
handels- en verkeersverboden tot vijandelijk
gebied is verklaard.
Volgens de B.B.C. heeft president Roose
velt in een brief aan den Bey van Tunis
dezen om doorgang van zyn troepen naar de
Italiaansche kolonie Tripolis gevraagd.
Zondagavond heeft de Amerikaansche mi
nister van buitenlandsche zaken, Cordell Huil,
een verklaring afgelegd. Ten aanzien van de
Fransche regeering zeide Huil o.m.: ,.Het laat
de Amerikaansche regeering koud, of Frank
rijk al of niet de diplomatieke betrekkingen
met ons verbreekt.
Naar de Engelsche berichtendienst meldt,
heeft Canada de betrekkingen met Frankrijk
erbroken.
Officieel werd inmiddels te Londen Zondag
medegedeeld, dat Britsche troepentransport
schepen naar Fransch Noord-Afrika op we?
zijn ter versterking van de Amerikaansche
landingstroepen.
Over de landing der Geallieerden in Noord-
Afrika wordt gemeld dat bij de operaties
„luchttroepen" zijn gebruikt, die in een groot
aantal transportvliegtuigen zijn overgebracht.
Volgens een semi-officieel bericht uit Wash
ington zou een groot aantal Britsche divisies
aan de operaties deelnemen.
Generaal de Gaulle, de leider van de z.g.
„onafhankelijke Fransche troepen", heeft
door de radio een oproep aan het Fransche
legioen in Noord-Afrika gericht, waarin hij
de officieren en soldaten aanspoort, zich over
geven en zich bij de Amerikanen aan te
sluiten.
De Fransche vloot in actie.
Zoindaigimiong'en te 11 uw werd ofrioieei
mieidieigied'e-eiid, dat d>e Frainis-ohe vloot onder
sbo-om lag en geheel gereed was om uiit te
vaAen. D-e opperbevelhebber van die.Fraai-
soh-e oorlogev'Jo-ot. de admiraal Aiuiphan. be
vond zich aam boord.
Volgens een bericht van de United
Press zijn Fransche zeestrijdkrachten
in de Middellandsche Zee In gevecht ge
raakt met Anglo-Ainerikaansche een
heden. Bijzonderheden zijn nog niet be
kend.
Mlaandag is bij Casaiblaoca voor die eer
ste maal het Framscbè slagschip Jeam Bart,
in a.otilie gekomem, terwljil tevoren de kiuet'
slieohits dioo-r torpedobooten was verdedigd
Uit La Linea wordt vernomen, dait de
grens tussóhen Gibraltar en Spa-nje nog
steeds is gesloten. El-echts -de Spaansche ar
beiders, die in Gtbrailitar werkzaam zijn,
mochten de grens passeeren. -
Vonfler wordt medegedeeld, dat de R. A.
ondamiks het Ln dit gebied heensoh-ende
stormachtige weer haar vepken-ningsviuch-
ten boven zee voortzet.
De maritieme medewerker van Svenska
Dagbladet schrijft, dat de Fransche vloot uit
5 slagschepen, 1 vliegtuigmoederschip, 4 zwa
re en 1 lichte kruiser, veertig torpedoboot-
jagers en 70 duikbooten bestaat.
TWEE DEMENTI'S VAN VICHY.
De in het buitenland,in omloop zijnde ge
ruchten die er van spreken, dat Pétain en
Laval voornemens zouden zijn hun posten te
verlaten, worden van bevoegde Fransche zijde
als onjuist gekenschetst.
Zondagavond heeft ambassadeur de Brinon
officieel de door de Geallieerde propaganda
verspreide geruchten gedementeerd als zou
den Duitsche troepen het onbezette gebied
van Frankrijk zijn binnengemarcheerd.
Stockholm verlaagt
belastingen
Een onder de huidige omstandigheden
ip dc geheele wereld wel uniek ver
schijnsel heeft zich - in de Zweedsche
aoofdstad voorgedaan. 'De gemeenteraad
ieeft namelijk besloten tot belasting
verlaging.
Alarmtoestand in Dakar.
Naar gom erne u r-gen e ra aö Robsson reeds
in zijn boodschap aan maarsohaiik Pètata
de^Fransch-e regcerin-g mieerlieeikle,
Dakar sin-cis het begin van de landingen im
Noord-Afrika i-n a-larmitoestamd. Boösso-n
heeft Zoin-dagavo-nid een korte toespraak ge-
hoarden, waarin hij zeide. dot ongetwijfeld
ook wel de beurt aan West-Afriika konnt. T>e
gebeurtemessen zouden de soIdoAen echter
gereed vinden om het beveS va-n den Maar
schalk uit te voeren.
KABINETSWIJZIGING VERWACHT IN
DENEMARKEN.
Naar van Deensche zijde wordt medege
deeld. zijn in de afgeloopen week belangr'ike
besprekingen gevoerd in hel kabinet, tusschen
de regeering en de uit vertegenwoordigers
der partijen bestaande commissie voor samen-
'werking en door de partijen. Daarbij is gecon
stateerd. dat de ontwikkeling een regeerings-
wijziging noodig maakt De minister van
staat Buhl heeft daarop met goedkeuring van
de partijen, welke de tegenwoordige regee
ring steunen, den Koning geiraviseerd, den
minister van buitenlandsche zaken, Seavenius.
te belasten met de vorming eener nieuwe
regeering.
Seavenius is Zondag in het diakonesseo-
ziekenhuis door den Koning ontvangen, die
hem uitnoodigde een nieuwe regeering te
vormen. Men verwacht, dat de onderhande
lingen zeer spoedig tot resultaat zullen leiden.
De Fransche bezittingen op liet
Westelijk halfrond.
Als gevolg van de breuk tusschen
Washington en Vichy is het vraagstuk der
Fransche bezittingen op hel Westelijk half
rond weer actueel geworden.
Volgens Associated Press houden poli
tieke kringen te Washington zich intensief
bezig met den toekomstigen status van
Martinique, Fransch-Guyana en Guade
loupe. Deze Fransche koloniën zijn van de
grootste beteekenis voor de verdediging
van het Panamakanaal. Reeds maandenlarig
heeft het Witte Huis met voorbijgaan van
Vichy hierover met gouverneur Robert on
derhandeld.
Houding der Geallieerden
jegens Spanje en Portugal.
De Engelsche minister van buitenland
sche zaken, Eden, heeft op het Foreign
Office de ambassadeurs van Spanje en Por
tugal ontvangen en hun mededeelingen voor
hun regeeringen overhandigd.
Uit dezelfde bron verluidt, dat de Brit
sche ambassadeur te Madrid, Sir Samuel
Hoare, opdracht heeft gekregen de Spaan-
sche regeering mede te deelen, dat de-
operaties in Fransch-Afrika noch den „mo
dus vfvendi" in Tanger, noch het Spaansche
goederenverkeer met het buitenland zullen
aantasten. De Britsche ambassadeur in Lis
sabon heeft opdracht gékregen, de Portu-
geesche regeering mede te deelen, dat de
Britsche regeering niet van plan is, Portu
gal en zijn overzeesche bezittingen te be
trekken bij het conflict.
Voorts hebben de Britsche ambassadeurs
;e Madrid en Lissabon opdracht gekregen
om de Spaansche en Portugeesche regeeilng
ervan in kennis te stellen, dat de Britsche
regeering de Amerikaansche regeering
steunt.
De hooge commissaris van Spaansch-
Marokko, generaal Orgaz, die eenige dagen
geleden te Madrid was aangekomen, is met
een speciaal vliegtuig naar Tetoean terug
gegaan. Hij is door generaal Franco en door
de ministers van buitenlandsche zaken en
oorlog, Jordana en generaal Asensio, ont
vangen voor het voeren van besprekingen
over den toestand in Afrika.
Garantie-verklaring.
Het Spaansche ministerie van buiten
landsche zaken heeft het volgende commu
niqué uitgegeven:
In verband met de nieuwe militaire ope
raties in Noord-Afrika hebben de chef van
den staat en de minister van buitenlandsche
zaken van den president der Vereen igde
Staten en van de regeeping van Groot-Brit-
tannië de schriftelijke garantie ontvangen,
dat de Spaansche continentale en insulaire
souvereine gebieden, benevens de koloniën
en het Spaansche protectoraat Marokko vol
ledig zullen worden gerespecteerd en noch
het- voorwerp zullen zijn van een aanval
noch van eenigerlei handeling, die hun sou-
vereiniteit, integriteit en onafhankelijkheid
zou benadeelen. Op gelijke wiize worden de
Spaansche belangen in het algemeen door
den in Tanger geschapen toestand en de
geldigheid der handelsverdragen gerespec
teerd.
De minister van buitenlandsche zaken,
Jordana,. heeft Zondagmiddag den Spaan-
schen ambassadeur te Vichy. Lequerica,
ontvangen. Tijdens het onderhoud, dat een
uur duurde, hield de ambassadeur verschei
dene malen ruggespraak met Vichy.
Na de rede van Stalin.
Volgens berichten utt Èngeland zou Chur
chill in de verklaring, die hij van plan is
komende week in het Lagerhuis af te leggen,
ook terugkomen op het verwijt van Stalin,
dat de situatie in de Sowjet-Unie veroorzaakt
is door het ontbreken van een tweede front
in Europa.
Omtrent de rede van Stalin wordt van be
voegde Duitsche zijde verklaard, dat de poli
tieke noch de militaire leiding van Duitsch-
land haar vaste besluit heeft gewijzigd het
Sowjet-stelsel uit de politieke en geestes
geschiedenis der menschheid weg te nemen.
Onder dit parool, waaronder de verbonden
mogendheden in het Oosten den strijd voeren,
zullen zij overwinnen. Dit is een wet, die
onverbiddelijk wordt opgevolgd.
ZWITSERLAND NEEMT ENGELSCH-
AMERIKAANSCHE BELANGEN WAAR.
Na het verbreken van ^le betrekkingen tus
schen ^Frankrijk en de Ver. Staten zullen d<
belangen van de Ver. Staten in handen wor
den gelegd van de vertegenwoordigingen van
Zwitserland in Frankrijk Deze riemen tevens
de Engelsche belangen waar die tot dusver
waren toevertrouwd aan de Amerikaansche
ambassade.
GIBRALTAR HERMETISCH GESLOTEN.
Naar uit La Linea gemeld wordt is de ves
ting Gibraltar hermetisch gesloten. De Spaan
sche arbeiders, die te Gibraltar werken en
anders dagelijks tusschen de vesting en. hun
Spaansche woonplaats heen en terug rijden,
mogen Gibraltar niet verlaten.
ADMIRAAL DARLAN
GEVANGEN GENOMEN.
De Fransche minister van voedselvoorzie
ning en landbouw, Bonnafous. heeft bepaald,
dat de mijnwerkers aanzienlijk meer brood,
aardappelen en jam krijgen.
Het broodrantsoen wordt voor mijnwer
kers, die meer dan 50 uur per week onder den
grond werken, verhoogd tot 600 gr. per dag.
Voorts krijgen zij drie aardappelkaarten per
maand ifn plaats van twee. De mijnwerkers,
die boven den grond en per week niet meer
dan 48 uur werken, krijgen twee aardappel-
kaarten. Het jamrantsoen der mijnwerkers
wordt verdubbeld en op een kilo per maand
gebracht.
In tegenwoordigheid van vele Duitsche en Nederlandsche autoriteiten is ln het Rijks
museum te Amsterdam de tentoonstelling „Herlevend Nederland" Saterdag officieel
geopend. Max Blokzijl heet de genoodigden welkom en geeft een uiteenzetting van het
-doel der tentoonstelling. (Polygoon Sagers Pax Holland c)
AFRIKA.
ISa capitulatie van Algiers neemt generaal
Weygand opperbevel op zich. De Amerikanen
op eenige plaatsen teruggedrongen.
De gevechten bij Oran duren voort.
De uit Fransche mariniers en inheem-
sche soldaten bestaande kustartillerie
staat onder bevel van officieren, .die
eerst kortgeleden uit Vichy te Oran
zijn aangekomen.
De Fransche radio maakt bekend, dat de
toestand in Marokko ongunstiger is gewor
den. De stad Mehdia is gevallen. Zeven
K.M. ten Oosten van Casablanca wordt fel
gestreden. Hierbij is een aantal gevangenen
gemaakt. Oran biedt nog altijd tegenstand.
Voorts wordt nog gemeld, dat er uit Mek-
nes en Fez Fransche versterkingen komen
om den strijd op te nemen met de Ameri
kaansche troepen, die een bruggehoofd ge
vormd hebben. De Amerikaansche troepen,
die in Safi,geland zijn, zijn tegengehouden.
In alle Marokkaansche steden heerscht rust.
Uit Agadir en Mogador komen berichten
over nieuwe landingen van Amerikaansche
troepen.
Ook bij Arzeu ten Westen van Oran is het
tot gevechten gekomen. De voor dit gedeelte
van de kust liggende Amerikaansche sche
pen houden de Fransche kuststellingen on
der vuur.
De Fransche oorlogsbodems, die uit de
haven van Oran waren uitgeloopen om der.
vijand te ontmoeten, hebben zich na een
kort gevecht weer teruggetrokken. In de
haven van Oran hebben zich enkele Fran
sche oorlogsschepen, die uit Algiers waren
oijtkomen. bij hen gevoegd.
'Amerikaansche troepen hebben, na den
val van Fort Sidi Faroek. het ten Westen
van Algiers gelegen Ain Taiba bezet.
Havas-ofi meldt uit AlgiersBij Oran
worden „sporadische gevechten" voortgezet.
De Amerikaansche ring rondom de stad
wordt steeds nauwer.
Daarentegen is Mers-el-Kebir nog steeds
in handen van de Fransche troepen. In den
loop van den middag hebben kustbatterijen
zich in den strijd gemengd en twee groote
Amerikaansche marine-eenheden verdre
ven. die probeerden de haven te naderen
Volgens de laatst ontvangen berichten is
de toestand in Marokko als volgt:
De bezettin.g van Port Lyautey is het ge
lukt door tegenaanvallen den vijand aan
het strand van Mehdia achteruit te druk
ken en dit te zuiveren. Zij bevrijdde Fran
sche krijgsgevangenen.
De controle over weg en spoorlijn van
Port Lyautey naar Rabat werd hersteld.
Een van Meknes komend Fransch bataljon
is reeds in Port Lyautey geland. Vijande
lijke troepen ter sterkte van duizend man
zijn er in geslaagd in Noord-Sabou te lan-»
den. De Fransche troepen zijn onderweg
naar hen toe.
Maatregelen in Frankrijk.
Reuter meldt uit Washington, dat aan
den Fransehen ambassadeur de .passen
zijn overhandigd en dat de Ver. Sta
ten alle schepen van Vichy, welke zich
in de Amerik^msche havens bevinden,
in beslag genomen hebben.
De Amerikaansche zaakgelastigde in
Vichy Tuck, is Maandagmiddag te vier uur
door maarschalk Pétain ontvangen. Men
vermoedt, dat het hier Tucks afscheidsbe
zoek heeft betroffen. N
Na het verbreken der diplomatieke be
trekkingen tusschen Frankrijk en de Ver-
cenigde Staten, wordt in een officieehcom-
muniqué van Zondagnacht de aandacht ge
vestigd op verschillende gestes van maar
schalk Pétain, die steeds alle moeite heeft
gedaan, met de Amerikaansche regeermg
op goeden voet te blijven voor zoover dit
binnen het kader van de met Duitschland
gesloten wapenstilstand mogelijk was.
In politieke kringen te Vichy wordt uit
voerig gesproken over het afbreken van de
diplomatieke betrekkingen met de V.S.
Alhoewel men er de zaak niet te pes
simistisch wil bekiiken. gelooft men toch
dat van een biilegging tusschen de twee
partijen geen sprake meer kan zijn en
dat de ontwikkeling der gebeurtenissen
■wel tot een formeele oorlogsverklaring
van Vichy aan de Vereenigde Staten zal
leiden.
Uit welingelichte kringen wordt verno
men dat het Fransche ministerie van buiten
landsche zaken aan de Fransche autoritei
ten in Noord-Afrika opdracht heeft gegeven,
alle Amerikaansche consulaten aldaar te
sluiten en de consuls en vice-consuls in het
belang hunner eigen veiligheid onder arrest
te stellen.
Alle Amerikaansche journalisten in het
Fransche onbezette gebied hebben hun ac
tiviteit gestaakt. Zij zullen te hunner-be
scherming in verzekerde bewaring worden
gehouden.
Het vertrek van den Amerikaanschen
zaakgelastigde uit Frankrijk zal in verband
met den terugkeer van den Franschen ge
zant in Amerika, Henry Haye. worden ge
regeld.
De Amerikaansche journalisten, die zich
nog in Frankrijk bevonden en die waren ge
accrediteerd bij het staatssecretariaat van t
informatie te Vichy, ziin geïnterneerd m
het kamp te Tarbes in het departement
Hautes Pyrenées.
Naar Zondagmiddag: wordt gemeld
had generaal Weygand, die zich tege
lijk met den Franschen gouverneur-
generaal van Noord-Afrika naar Al
giers had begeven, het opperbevel van
alle Fransche strijdkrachten in Afrika
op zich genomen.
Het geheele scheepvaartverkeer tusschen
Marseille en Algiers is in verband met de
gebeurtenissen stilgelegd. In de haven van
Marseille zijn belangrijke voorzorgsmaat
regelen genomen.
Naar officieel wordt medegedeeld (vas
ook gouverneur-generaal C^iatel te Algiers
aangekomen en had zijn ambt hervat.
Over den plaatseljjken wapenstilstand te Al
giers wordt nader gemeld, dat de onder
handelingen van Fransche zijde door ad
miraal Darlan zijn gevoerd.
De Amerikaansche troej>en hebben
de stad bezet. De Fransche troepen
keerden naar htm kazernes terug en bleven
in het bezit van hun wapens. De ambtena
ren van het Fransche burgerlijke bestuur
bleven in functie.
Thans wordt officieel het bericht
qverde gevangenneming door de Ame
rikanen van admiraal Darlan. den
Franschen opperbevelhebber aller
wapens en géneraal Juin, den Fran
schen opperbevelhebber in Noord-
Afrika, bevestigd.
Eet niet te veel beukenootjes.
Er hebben zich gevallen van
vergiftiging voorgedaan.
Naar het voorlichtingsbureau van den
Voedingsraad mededeelt, hebben zich den
laatsten tijd gevallen van vergiftiging dooi
het eten van beukenootjes voorgedaan. Den
juisten aard van deze vergiftiging heeft
men nog niet kunnen vaststellen.
Naar aanleiding van deze vergiftigings-
gevallen wil de Voedingsraad er de aan
dacht op vestigen, dat het overvloedig ge
bruik hiervan moet worden ontraden. He
is moeilijk aan te geven, hoeveel men pre
cies kan eten zonder dat de vergiftigings
verschijnselen zich voordoen. Het gebruik
van meer dan 50 nootjes kort na elkaar
(ongevaer een handjevol) is echter onge-
wenscht gebleken.
De vergiftiging openbaart zich door
hoofdpijn, misselijkheid, braken, darm-
stoornissen en in ernstige gevallen kram
pen en bewusteloosheid.
Het zal op prijs woVden gesteld, indien
het Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad, gevestigd te 's-Gravenhage, dr. Kuy-
perstraai 8, bericht ontvangt van al diege
nen bij wie zich de bovenomschreven ver
schijnselen van onwelziin hebben geopen
baard. (Tel.)
DE SMAAD AAN
FRANKRIJK: LEERING
VOOR ONS.
Bs. De leering. die wij uit de ervarin
gen van anderen kunnen trekken is goed
koop, maar zij ligt doorgaans niet zoo voor
het grijpen als die, welke Engeland en
Amerika in dezen oorlog voor eiken goeden
verstaander kwistig rondstrooien. Uit den
nieuwsten overval op Frankrijk's koloniën
is weer eens overtuigend gebleken hoe wei
nig respect de Geallieerden hebben voor het
grondgebied en het bezit van anderen, wan
neer zij slgchts in staat zijn daardoor bezit
en steunpunten te veroveren.
Wie onder .ons gemeend heeft, dat
Duitschland indertijd, toen het Nederland
heeft bezet, daarmede een daad stelde .die
nooit of te nimmer van Geallieerde zijde
kon worden verwacht, kan zich aan de hand
der feiten van het tegenovergestelde over
tuigen. Zeken, de meesten van ons waren
anti-Duitsch gezind en er ziin van Over
heidswege herhaaldelijk handelingen begaan,
die wel in het voordeel van Engeland moes
ten uitvallen, maar dat alles zou ons niet
gered hebben: want Engeland en Amerika
kennetl in dat opzicht geen scrupules. Als
er één land is. dat zich vóór en tijdens den
oorlog heeft laten gebruiken voor diensten
ten behoeve van beide groote partners, dan
was het wel Frankrijk. Als er één land was.
4at zich het etiqueti_ anti-Duitsch op de
borst kon spelden, dan was het ongetwijfeld
Frankrijk, waar het marxistische socialisme
en het communisme ce groote volksmassa's
hadden beïnvloed. En toch is hef juist
Frankrijk, dat thans door de bondgenooten
wordt afgeslacht. Waarom? Wel heel een
voudig: omdat Frankrijk koloniën heeft, die
Engeland en Amerika veel betdr meenen te
kunnen gebruiken.
Het is. wanneer men met zulke bondge
nooten in den strijd gaat. niet voldoende
zijn sympathieën als aandeel in te brengen,
deze sympathieën behoort ook te
Ie kracht onv zich te verdedigen, wan
neer (zooals onder wolvengebroed pleegt te
gebeuren) één of meer van de eigen kudde
zich op een broeder of zuster werpt, om diens
bloed te drinken en diens vleesch te eten.
Frankrijk, dat in deze oorlog zieltogend op
de knieën ligt. heeft een dergelijke be
handeling van bondgenooten. waarmede het
meende dóór dik en dun verbonden te zijn,
zeker niot uitgelokt en allerminst verdiend.
De redeneering van Roosevelt, dat ingrijpen
noodzakelijk was, omdat men een invasie
van Afrika door de As-mogendheden wilde
voorkomen, kan men naast zich neerleggen.
De eerlijke politiek van maarschalk Pgjain
was een waarborg voor den goeden wil
van Frankrijk, terwijl uit de aanwezigheid
van enorm sterke strijdkrachten der ge
allieerden in allev opzichten de wil om
aan te vallen blijkt. De Sovjet-Unie
wenschte als tweede front een rechtstreek-
sche actie der bondgenooten tegen Duitsch
land, inplaats daarvan heeft men, zooals de
politieke spreker in de Wilhelmstrasse gis
teren opmerkte, den weg van den minsten
weerstand gekozen en zich vergrepen aan
het grondgebied van den eigen zieltogen-
den bondgenoot.
Met den inval in Fransch Noord- en
West-Afrika hebben Engeland en Amerika
een aanslag- gepleegd op Frankrijk als
Europeesche groote mogendheid. Daarmede
ook is het bewijs geleverd, dat zij tot let
terlijk alles in staat zijn, wanneer het om
bun belangen gaat Men vraagt zich, met
dat voorbeeld voor oogen, af wat er van
ons eigen land terecht zou gekomen zijn,
indien Duitschland in de Mei-dagen van
1940 niet ingegrepen had. Wellicht hadden
Amerika en Engeland de springplank, die
zij thans in Afrika zoeken, omdat de Neder
landsche kust té sterk verdedigd is, dan in
het volkomen openliggende Nederland ge
vonden. Wii zouden, inplaats van „bezet
gebied" een soort niemandsland tusschen
Siegfried-linie en Noordzee geworden zijn,
welks koloniën het voorbeeld van
Frankrijk is er intusschen als goede
steunpunten en rjjk bezit een welkome
buit vormden voor Engeland en Amerika
en. nadat die er uit geslagen waren, voor
Japan.
De leering zegt ons, dat alles beter is
dan dat lot en dat wij er goed aan doen ons
nu reeds in te stellen op de taak om in het -
komende Europa een waardige plaats in ie
nemen.
Dat wil zeggen: medewerken met den
nieuwen tijd.
DE HOOIKIST IS UW SPAARPOT.
