Haarlemsche Courant
STILTE VOOR DEN STORMJ
De bevoegdheden van Pétain
en Laval.
Engelschen krijgen geen
vat op Rommel.
Tegenaanvallen der Sow jets afgeslagen.
„De strijder gaat samen met den zanger".
rds
luchtstrijd boven Tripolitanie en Tunesië ingezetdoch nog
geen grootere actie begonnen. Slechts aan de kust eenig
gevechtscontact.
Groote verrassingen van de zijde der As verwacht.
Het Geallieerde hoofdkwartier in Noord-Afrika meldt, dat de strijd om het lucht
ruim boven Tripolitanië en Tunesië is begonnen. Het is weliswaar nog niet tot
groote luchtgevechten gekomen, doch 't eerste gevechtscontact heeft plaatsgehad.
Uit Tunesië worden, nog altijd geen noemenswaardige gevechtshandelingen
gemeld. Slechts vijandelijke afdeelingen, die verkenningen ondernamen aan de
kust, kwamen vlak aan de grens tusschen Algerije en Tunesië in contact met voor
uitgeschoven Duitsche afdeelingen.
De Duitsche luchtmacht bombardeerde troepenconcentraties en colonnes
voertuigen van Amerikaansch-Britsche strijdkrachten.
Tevens werd ook de bestrijding van den
rijandelijken aanvoer over zee voortgezet.
Duitsche duikbooten patrouilleerden voor
je Marokkaansche kust en onderschepten
vijandelijke convooitroepen. Bij den aanval
ip een convooi voor Casablanca werd een
vijandelijk ravitailleeringsschip door torpe-
jotreffers beschadigd. Gevechtsvliegtuigen
bombard eerden opnieuw met goede uitwer
king de havenwerken van Bóne.
De militaire correspondent van de
Times" schrijft, dat de berichten, die in
Londen binnenkomen van het oorlogstoo-
ceel in Afrika, zeer schaarsch zijn gewor
den. Dit zou echter nog geen reden tot be-
[orgdheid geven, daar alles ..naar het
schijnt" volgens de plannen verloopt.
Het standpunt van Berlijn
oM«j
ïvr,
C H:
KEN
tt
287e Jaargang No. 274 x X
tfconnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,42,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. AdvertentiEn 3—15
p.m. 3,elke m.m. meer zo cent. Reclames dubbele prlje.
Advertentiesbonnementen >500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 315 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Grafische Bedrijven Damlate,
Wad. Hoofdredacteur» i. T. BAÜDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dadelijks behalve op Zon- en feestdacen.
r Vrijdag 20 November 1942
Bureau* Haarlem» Groote Houtstraat »3. Bijkantoor: Soenda*
plein 37. Tel. Directie tJOtt. Hoofdredactie 15034. Redactie 10600,
Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230. t'ostglro 1349S5,
Directie PH. A. MEES - P. W. PEEREBOOM.
Kennemer Editie Bureau Umoldent Kennemerlaan 102, Telefoon 5437.
De militaire correspondent van het D. N.
B. schrijft echter:
Wanneer men den toestand in Noord-
Afrika bestudeert, krijgt men den indruk,
dat handelingen worden voorbereid, waar-
van de beteekenis ver boven de Anglo-
Amerikaansche aqtie in Marokko en Alge
rije zal uitgaan. Deze veronderstelling is ge
baseerd op twee waarnemingen:
1. Sedert het begin van de Duitsch-Ita-
liaansche tegenmaatregelen wordt door de
betreffende militaire instanties der Spilmo-
«endheden een terughoudendheid in acht
piomen. welke veel grooter is dan de ge-
a bruikelijke reserve.
Diegenen, die de mentaliteit kennen
van de mannen die van de ziide der
Spilmogendheden de oorlogvoering be
palen, concludeeren, hieruit, dat onge
wone voorbereidingen worden getrof
fen voor ongewone maatregelen daar,
waar de vijand ze misschien het minst
vermoedt.
i 2. Deze indruk is gebaseerd op de van
Q£ Duitsche en Italiaansche zijde duidelijker
dan ooit aan den dag tredende tactiek om
rae een in ontwikkeling zijnden opmarsch naar
een bepaald punt geheim te houden, waar
bij de leiding van de Spil een aanduiding
van dit punt zelfs niet raadzaam acht.
Van bevoegde militaire zijde te Berlijn
vernam men b.v., dat de opmarsch der
itrijdkrachten van de Spilmogendheden
rich in Tunis nog in vollen gang bevindt
en dat derhalve geen bijzonderheden hier-
DEN over gepubliceerd kunnen worden. Men kan
jaarom van Duitsche zijde nog geenszins
!i als een voldongen feit veronderstellen, dat
Tunis dan wel Bizerta door Duitsch-Ita
liaansche troepen bezet is. Men zal van
Duitsche zijde voorloopig niets over plaat
sen of over krachtsverdeelingen hoor en,
daar de vijand wat deze kwesties betreft
zelf'in het ongewisse is en men hem in zijn
veronderstellingen niet wenscht te storen.
Hü zal op een gegeven oogenblik en dan
een misschien met eenige verbazing beleven,
ivaar de strijdkrachten de- spil van plan
-:jn in actie te komen.
In dit verband acht men het in Duitsche
militaire kringen zeer belangwekkend, dat
deze tactiek van de zijde der Spil niet alleen
tot het gebied van Tunis beperkt is. doch
Omsingelingspogingen ten
,W. van Derna mislukt.
Luchtaanval op Turijn.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
„De bewegingen der Italiaansch-Duit-
sche troepen in de Cyrenaica geschie
den op regelmatige wijze. Op doeltref
fende wijze werd opgetreden tegen de
actie der Britsche luchtmacht.
Vier Hurricanes -werden door aftveerbat
teriien vernield. Voor de kust van Libye
hebben Duitsche bommenwerpers herhaal
delijk een lichten kruiser en een torpedo
jager getroffen.
In Fransch Noord-Afrika hebben afdee
lingen vliegtuigen van de Spil aanvallen
gedaan op marcheerende vijandelijke strijd
krachten en op vliegvelden.
Vijandelijke vliegtuigen hebben
Woensdagnacht een aanval op Turijn
gedaan. Er worien aanzienlijke schade
aan woonhuizen en eenige snel bedwon
gen branden gemeld.
Het aantal dooden onder de burgerbe
volking bedraagt 24. het aantal gewonden
52. Namen en voornamen zullen m de plaat
selijke bladen gepubliceerd worden. D<
houding der bevolking was kalm en gedis-
iciplineerd."
Het D.N.B. voegt hieraan toe: Britsche
vliegtuigen hebben opnieuw het Zwitsersche
luchtruim geschonden. In de officieele me-
dedeeling wordt gezegd, dat 18 November
in den avond talrijke vreemde vliegtuigen
over West-Zwitserland vlogen. De lucht
afweer kwam in actie. In het Westen van
het land werd alarm gemaakt.
Libye.
Volgens de bij het Duitsche opperbevel
ontvangen berichten is het ook op 18 Nov
den Britten niet gelukt, een verder stelsel
matig terugtrekken der Duitsch-Italiaan
sche achterhoeden te verhinderen. De door
de verbonden troepen verrichte uitgebreide
vernielingen aan den kustweg en in het ge-
heele wegennet in het gebied van El Mechili
stoorden het verdere oprukken der Britten.
Duitsche vliegers vielen een convooi aan,
dat door verscheidene lichte kruisers en tor
pedojagers beschermd werd. en bescha
digden een kruiser en een torpedojager
ernstig.
Britsche pantserstrïidkrachten, die ten
Westen van Derna optrokken, stieten op
hardnekkig verzet van Duitsch-Italiaan-
sche achterhoeden, die versterkt waren
door pantserwagens en de omsingelingspo-
Ringen van den vijand verijdelden. Vlieg
tuigen steunden het Duitsch-Italiaansche
even doeltreffend is voor het gebied, waar
Rommel op het oogenblik opereert.
Montgomery volgt den Duitschen veld
heer slechts zeer aarzelend. Deze aarzeling
wordt niet alleen veroorzaakt door het feit,
dat hij in de bezette gebieden niets heeft
aangetroffen, doch ook door de onwetend
heid, waar nu eindelijk de Duitsche woes
tijnmaarschalk zich met het gros van het
Duitsch-Italiaansche pantserleger zal nes
telen.
Uit de geheele houding van de toonaan
gevende Duitsche militairen valt op te ma
ken, dat hun zwijgen een stilte voor den
storm beteekent, dat zij zeer nauwkeurig
weten wat zij willen en dat de Anglo-Ame-
rikaajasche onderneming voor hen niets an
ders is geweest dan een post. die reeds op
de totale oorlogsrekening voorkwam en wel
op een tijdstip, waarop de vijand nog aan
het begin van zijn voorbereidingen hier
voor stond.
Darlan hoogc-commissaris
In een rede voor Radio-Algiers heeft Ad
miraal Darlan o.a. verklaard, dat hij den
jost van hoogen commissaris in Fransch-
Noord-Afrika in overleg met de Ameri-
kaansche autoriteiten op zich heeft geno
men.
Nader gaf hij te kennen, dat zijn taak
hierin bestaat, dat hij de algemeene richt-
Ujnnen voor het optreden toepast in over
eenstemming met de beginselen van maar
schalk Lyautey.
Terwijl Darlan zich richtte tot de solda
ten van het Fransche koloniale rijk. zei hij,
dat hij hun als aanvoerder een man gaf.
die zeer geacht was, namelijk generaal
Giraud.
Naar de Marokkaansche radio mededeelt,
hebben de Amerikanen bevel gegeven tal
rijke vooraanstaande persoonlijkheden uit
het openbare leven te Marokko en Algerije
te interneeren. Zij zeggen geconstateerd te
hebben, dat deze persoonlijkheden de actie
der geallieerden in Noord-Afrika belem
meren.
Volgens berichten van Amerikaansche cor
respondenten in Noord-Afrika heeft de Ara
bische bevolking van Marokko en Algerije
gebruik gemaakt van de algemeene verwar
ring om aan wapens te komen, die zij voor
overvallen op Amerikaansche soldaten ge
bruiken.
Te Algiers wordt officieel bekend ge
maakt, dat admiraal Darlan een nieuwen
nieuwsdienst heeft opgericht, welke den
naam van „Afrique-Franeais" draagt.
Naar de Britsche berichtendienst uit
Washington meldt, is generaal-majoor Hen
ry F. J. Miller benoemd tot commandant
van het luchtvlootcommando der lucht
strijdkrachten van het Amerikaansche leger
op het Europeesche oorlogstooneel. Miller is
de opvolger van generaal-majoor Walter H.
Frank en staat onder de bevelen van ge
neraal Spaatz, die. zooals bekend, comman
dant van de Amerikaansche luchtstrijd
krachten op het Europeesche oorlogstoo
neel is.
De sensationeele reis van
admiraal Platon.
Volgens mededeeling van welingelichte
:ijde is het vliegtuig van den vcie-admiraal
Platon, die voor besprekingen in Tunis heeft
vertoefd en thans te Vichy is teruggekeerd,
bij den heen- en terugreis aan de grens van
Tunesië door Engelsche jagers achtervolgd.
Tijdens zijn oponthoud te Tunis heeft de
divisie-generaal Barré getracht Platon in
een hinderlaag te lokken door hem uit te
noodigen, een commandopost aan de Alge-
rijnsch-Timesische grens te bezoeken. Pla
ton -is op deze uitnoodiging evenwel niet
ingegaan en is zoodoende aan gevangen
neming ontkomen. Te Tunis is Platon de
gast geweest van den resident-generaal van
Tunis, den admiraal Esteva.
Het verklaren van oorlog en het sluiten van vrede. Rede van
Pétain. Berlijn vat nieuuoe situatie zakelijk op.
Het Deutsche Theater in den Niederlanden heeft Donderdagavond in Den Haag zijn
optreden in ons land geopend met YV. A. Mozart's „Don Giovanni". Een scène met op
den voorgrond Sanders Schiep als „Leporello" en Hermann Grciner als „Masetto".
(SS Bildberichter S. Fritz-Stapf-Pax Holland c)
Vijandelijke troependeelen bij Toeapse
omsingeld en vernietigd.
Luchtactie boven
Fransch Noord-Afrika.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
„In den sector-Toeapse zijn deelen
der vijandelijke krachten ingesloten en
vernietigd. Nieuwe, zware aanvallen
der bolsjewisten ten Oosten van Ala-
gir werden afgeslagen met bloedige
verliezen voor de aanvallers.
Troepenconcentraties werden door artil
lerievuur en luchtaanvallen verstrooid. Ge
rechts- en slagvliegtuigen opereerden ver
der. in weerwil van het slechte weer. met
goed gevolg iegen Sovjetbatterijen en
spoorwegen.
In Stalingrad gevechten van stormtroe
pen.
Aan het Don-front sloegen Roemeensche
troepen verscheidene aanvallen af. waarbij
Roemeensche luchtstrijdkrachten den vij
and aanzienlijke verliezen toebrachten.
Nieuwe gevechten zijn hier aan den gang.
Herhaalde nachtelijke aanvallen, op het
Visschersschiereiland door den vijand ge
daan, zijn afgeslagen.
In de zware afweergevechten der
laatste dagen heeft zich een aan den
Wolchof opereerend bataljon bergja-
gers uit Berchtesgaden bijzonder onder
scheiden.
In dezen sector viel de vijand met negen
bataljons infanterie, gesteund door pant
serwagens. hevig artillerievuur en slag
vliegtuigen een stelling aan, die verdedigd
werd door troepenonderdeelen uit verschei
dene Duische gouwen. Na verbitterde ge
vechten op korten afstand, die ononderbro
ken langer dan vier dagen in de drassige
loopgraafstellingen duurden, mislukten alle
aanvallen met zware verliezen voor den
vijand.
In de Cyrenaica hebben de Duitsch-Itali
aansche troepen zich verder van den vij
and verwijderd. Snelle Duitsche gevechts
vliegtuigen plaatsten treffers op gepantser
de verkenningswagens en auto's van aller
lei aard.
In den strijd tegen Britsche vloot-
strijdkrachten ter hoogte van Derna
werden een kruiser en een torpedo
jager bij luchtaanvallen zwaar getrof
fen.
De Duitsche en de Italiaansche lucht
macht hebben de havenwerken van Böne
en gemotoriseerde vijandelijke strijdkrach
ten langs de kust van Algerije en Tunis ge
bombardeerd. Bij een aanval op een con
vooi ter hoogte van Casablanca heeft een
Duitsche duikboot een vijandelijk schip ge
torpedeerd.
Controleert geregeld uw electriclteltsverbrulk.
PARIJS VERWACHT
OORLOGSVERKLARING
Twee dagen voor hij indertijd de re
geering overnam, heeft Laval verklaard:
„Ik zal de regeering slechts overnemen op
voorwaarde, dat mij „pleins pouvoirs" wor
den gegeven".
Desondanks nam hij destijds genoegen
met het minister-presidentschap, de mini
steries van buitenlandsche en binnenland-
sche zaken en het ministerie van voorlich
ting. De volgende maanden is hij er in ge
slaagd belangrijke sleutelposities in han
den te krijgen en precies zeven maanden
na zijn ambtsaanvaarding heeft hij zijn
oorspronkelijk doel bereikt.
Den 18en November heeft de regeering
medegedeeld, dat de maarschalk Laval
„pleins pouvoirs" heeft verleend.
Is nu Laval met dictatoriale volmachten
belileed? Geenszins. In het decreet waarbij
hem de volmachten worden verleend, wordt
duidelijk gezegd, dat de maarschalk zich het
Bij aanvallen van de Britsche luchtmacht
op kustplaatsen in het bezette gebied in het
Westen heeft de Fransche bevolking zware
verliezen geleden. Drie vijandelijke vlieg
tuigen werden neergeschoten.
Het D.N.B. voegt hieraan toe: In den nacht
an 18 op 19 November hebben batterijen
èrdragend geschut der Duitsche marine
vijandelijke schepen in het Kanaal onder
vuur genomen. Na een beschieting van on
geveer een half uur kon worden waargeno
men. dat de vijandelijke schepen onder in
vloed van het Duitsche vuur naar het Noor
den zwenkten.
Aanhanger van De Gaulle
Comm.-gen. van Madagascar.
De Fransche gouverneur geïnterneerd.
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken. Anthony Eden. heeft in het Lager
huis bekend gemaakt, dat het Fransche
nationale comité heeft besloten, den Gaul-
listischen generaal Legentilhomme te be
noemen tot commissaris-generaal van Ma
dagascar.
De gouverneur-generaal van Madagascar.
Annet, is door de Britsche autoriteiten ge
ïnterneerd en naar Durban overgebracht.
Keuringen Waffen SS en
liet Legioen.
Het SS-Ersatzkomman<?o deelt mede, dat
vrijwilligers voor de Waffen-SS en het Le
gioen zich op onderstaande data bij de ge
noemde adressen kunnen vervoegen tenein
de gekeurd te worden
Tevens wordt er de aandacht op gevestigd
en wel speciaal voor hen, die er bezwaar te
gen hebben hun dienst buiten Naderland te
vervullen, dat thans de mogelijkheid bestaat
om dienst te nemen ln een speciaal wacht-
bataljon. De opleiding vindt ln Nederland
plaats, terwijl de inzet van dit bataljon ook
in Nederland blijven zaL
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden, die tot de Germaansche-SS in Neder
land willen toetreden.
21.11.42 10.00 uur Groningen, Concerthuis.
Poelestraat.
21.11.42 16.00 uur Leeuwarden, huize Schaaf.
Breedstraat.
22.11.42 10.00 uur Amsterdam. School. Iepen-
weg.
23.11.42 11.00 uur Utrecht. Wehrmachtsheim
Mariaplaats.
24.11.42 10.00 uur Amersfoort, Dienstgebouw
Leusderweg.
25.11 42 10.00 uur Den Haag, Café Den Hout.
3ezuidenhoutscheweg.
Bij onze vrijwilligers. Altijd weer weten de mannen de juiste stemming te vinden.
Een meegebrachte gramophoon zorgt ditmaal voor de vroolijke muziek tijdens een
korte gevechtspauze. (SS P.K. Altstadt-0-H-P.H. c)
Rijkscommissaris opent het Duitsche
theater ijt Nederland.
Dr. Goebbels als eeregast
aanwezig.
„De Führer heeft het Rijk zijn kracht
hergeven, opdat het uit de volheid zijner
macht nieuwe monumenten bouwt voor zich
zelf en zijn grootheid. Daarom gaat de strij
der met den zanger en de zanger begeleidt
den strijder."
In den geest van deze woorden, ontleend
_.in de rede van den Rijkscommissaris, is
gisteren in den Stadsschouwburg te Den
Haag het Duitsche theater in Nederland
geopend. Rijksminister dr. Goebbels was als
eeregast aanwezig en met hem waren Rijks
commissaris Seyss Inquart. generaal der
infanterie Reinhardt als vertegenwoordiger
van de Wehrmachtbefehlshaber, tal van
vertegenwoordigers van Duitsche weer
macht. staat en partij en Nederlandsche
autoriteiten getuige van de plechtigheid
die besloten werd met een schitterende op
voering van Mozart's „Don Giovanni".
Terwijl de Duitsche weermacht met de
verbonden troepen het bolsjewisme neer
slaat en in den strijd tegen de Amerikaan
sche zelfoverschatting de Europeesche vol
ken tot elkander brengt,vinden de vertegen
woordigers der Duitsche kuituur kracht,
tijd en gelegenheid om in den geest van den
Führer ook de geestelijke waarden tot hun
recht te doen komen.
Aldus sprak de Rijkscommissaris, die ver
der o.a. zeide: „De gedachte een Duitsch
theater in Nederland op te richten is wer
kelijkheid geworden. Ik dank allen, die mij
bij de verwezenlijking van dit plan gehol
pen en aldus de uitvoering er van mogelijk
gemaakt hebben. Dit geldt in de eerste
6laats u, waarde partijgenoot dr. Goebbels.
'w toestemming en medewerking en de
hulp van de naar uw plannen handelende
pantserleger en bestreden gemotoriseerdeI medewerkers aan uw ministerie vormden
vijandelijke colonnes met. bommen en en vormen de innerlijke grondslagen voor
boord wapens. Talrijke vijandelijke vöertui- de geslaagde oprichting van het Deutsches
gen vlogen in brand. iTheater in den Niederlanden. Dat gij echter
persoonlijk
heden naar
voor de openingsvoorstelling
naar ons gekomen zijt, niettegen
staande in deze dagen in bijzondere mate
op u de volle verantwoordelijkheid rust
voor de politieke meeningsvorming van het
Duitsche volk, gevoelen wij allen als een
onderscheiding en vervult ons met bijzon
dere vreugde.
Ik zeg voorts dank aan alle instanties van
partij, weermacht en staat, die mij met in
zicht geholpen hebben bij de waarlijk niet
gemakkelijke taak, in dezen tijd en onder
de gegeven omstandigheden een schouw
burg in te richten. Ook zég ik dank aan alle
medewerkers van mijn commissariaat, die
bij de uitvoering betrokken zijn geweest,
voor hun steeds betoonde trouwe mede
werking en ik wend mij voorts tot de onder
leiding van intendant Nufer staande schaar
van kunstenaars, om hun te zeggen, dat wij
hun reeds nu dankbaar zijn voor hun komst
en dat we hun voorstellingen met even
groote aandacht als belangstelling zullen
volgen.
Wellicht wekt het bij een of ander, die
onzen levensstijl niet kent, verbazing, dat
wij ons op een oogenblik, dat weer eens een
der befaamde en nog nooit in vervulling
gegane keerpunten van dezen oorlog moet
heeten, bezighouden met een zoo veel-
eischend kultuurwerk als de oprichting van
een schouwburg nu eenmaal is. Allen mo
gen gerust zijn, ook de uitvoering van deze
plannen geschiedt bij een beschouwing van
den toestand, welke even onsentimenteel is
als zij getuigt van politieken werkelijkheids
zin. Wij nemen de Amerikanen volstrekt au
serieux daar, waar zij au sericux genomen
kunnen worden. Dat zijn niet de kunstjes
met getallen van een, Roosevelt, doch wel
de te verwachten gevolgen van een aan
matigende naïvieteit, waarmede deze men
sehen, zich Gode gelijk wanend, stellen
tegenover do inderdaad niet zeer succes
volle opvoeders uit hun bakermat en deze
willen beschoolmeesteren.
Wij wisten, dat in het verloop van deze
oorlogsgebeurtenissen tenslotte eens ook nog
de Amerikanen zouden komen en wij zijn
bereid .onze bijdrage te leveren voor een
wereldhistorische les. Maar dat verhindert
ons geenszins onder alle omstandigheden
onze kuitureele taak vast te stellen en deze
te vervullen.
Dat geelt ons juist de innerlijke rust en
kracht, dat wij weten, dat een humanisti
sche of zelfs een liberale orde ook in Ame
rikaansche overdrijving en verdraaiing,
evenmin als een verdeeling der mensche-
lijke samenleving in confessioneele groepen
heden nog in staat zijn de gemeenschaps
betrekkingen der volken van het avondland
tot een harmonisch evenwicht te. brengen.
Dat kunnen nog slechts die krachten, welke
de ziel zijn van het nieuwe Europa. Zouden
deze vervallen, dan zou na kortstondige tac
tische successen dit continent geen wereld
deel meer zijn, doch .een aanhangsel van de
Eurasisehe landmassa, een prooi van het
bolsjewisme.
Wij gelooven echter, dat het niet in de
bedoeling der Voorzienigheid ligt, dat Euro
pa als uitsluitend schepper en drager van
alle kuituur van het blanke ras op aarde
verdwijnt, en daarom weten wij, dat wij
overwinnaar zullen blijven.
En wat voor de een onrust en beklemd
heid beteekent, is voor den nationaal-
socialist slechts aanleiding tot verhoogde
levenswil en beweging, n.l. de strijd. Deze
is de vader van alle ontwikkeling. En zooals
zich in den veldtocht tegen het bolsjewisme
reeds de Oostelijke helft van Europa dui
delijk en bewust in het door het Rijk ge
leide front heeft geschaard, zoo klopt het
lot thans aan het geweten van de Europea
nen in het Westen. In den strijd tegen het
bolsjewisme heeft de Führer een beroep
gedaan op het geweten van Europa, in de
afweer van de Anglo-Amerikaansche aan
vallen, zal Europa ontwaken en zich ver
eenigen in een zinrijke gemeenschap, waar
in elke Europeesche natie haar plaats zal
innemen op grond van haar kuitureele ver
mogen, haar militaire sterkte en haar eco
nomisch prestatievermogen voor deze Euro
peesche gemeenschap.
Is het doel van deze worsteling een wer
kelijk Europa te verkrijgen, zoo is de be
doeling van den oorlog onze vrijheid te ver
overen, niet in de liberale beteekenis, dat
ieder naar zij a wensch kan leven, maar
zooals wij die vrijheid zien, dat ieder naar
eigen aard leeft en zich laat gelden door
tucht in zijn houding en vrijheid in zijn
ontplooiing.
In dezen zin is onze kuituur niets anders
dan de totale weergave van alle scheppen
de krachten, welke in ons volk leven en het
beslissende beginsel van onze kuituur-op
vatting is, dat elke echte kuituurprestatie
slechts kan komen uit den bodem en uit
het volk en dat zij daarom ook weder ver
plichting heeft jegens het volk. Uit deze
oron heeft eens de kunstbeoefening der, in
één Rijk verbonden Duiischers en Neder
landers geput om hoogtepunten in hun
artistieke scheppingen te beleven.
Zoo voltrekt zich al ons denken en han
delen naar de wet van de rasechte gemeen
schap, welke alleen de hoogste mogelijkheid
biedt, maar ook de hoogste verplichting
beteekent.
Alle plannen echter zijn slechts stukwerk,
zij krijgen eerst volle beteekenis, wanneer
zij worden ingeschakeld in den dienst van
het groote genie, dat de Voorzienigheid in
dezen tijd van beproeving ons volk en
Europa geschonken neeft. Daarom is ons
denken en ons handelen steeds een gelofte
van trouw aan den man, die als onze eerste
staatsman, onze grootste veldheer en onze
voornaamste kuituurdrager ons lot leidt en
vormt.
De Führer heeft het Rijk zijn kracht her
geven, opdat het uil de volheid van zijn
macht nieuwe monumenten bouwt voor zich
zelf en zijn grootheid. Daarom gaal de strij
der met den zanger en de zanger begeleidt
den strijder. Deze taak is naar mijn wensch
en opdracht ook aan het Deutsches Theater
in den Niederlanden gesteld."
Toen de Rijkscommissaris in de loge had
plaats genomen naast Rijksminister Goeb
bels, hief dirigent Wilhelm Franzen den
dirigeerstok en Mozarts onsterfelijke mu
ziek weerklonk. Na de eerste scènes werd
het publiek warm en Sanders Schier als
Leporello was de eerste, die een ovatie kreeg
voor zijn karaktervol spel en de sublieme
weergave zijner partij. Herhaaldelijk moes
ten de spelers voor net gordijn komen om
het publiek in de gelegenheid te stellen
uiting te geven aan zijn dankbaarheid. Aan
het slot scheen het applaus geen einde te
zullen nemen. De leiders en de spelers wer
den rijk met bloemen bedacht. Wij-noemen
van hen den regisseur dr. Wolfgang Nufer;
den dirigent Wilhelm Franzen, Ernst Rufer,
die de decors ontwierp; Hermann Uhde als
Don Giovanni; Sanders Schier (Leporello);
Konstantin Jukowitsch (den orderidder);
Tycha Turlitaki (Donna Anna): Anton
Lehmbach (Don Oktavio); Erna Feyerabend
(Donna Elvira), Hermann Greiner (Maset
to) en Jeannette \Vensel (Zerline).
j recht van uitvaardiging van grondwettelijke
bepalingen voorbehoudt Verder is Laval
verantwoording verschuldigd aan den maar-
I schalk voor de toepassing van de hem
verleende volmachten.
Aan Pétain is nog het recht geble
ven over de strijdkrachten te beschik
ken, het recht verdragen te sluiten en
het recht met goedkeuring van Kamer
en Senaat den oorlog te verklaren.
Juist deze bepaling speelt op het oogen
blik een belangriike rol. De beteekenis van
de aan Laval verleende volmachten is dus
in hoofdzaak, dat hij voor het uitvaardigen
van wetten, die geen grondwetswijziging
inhouden en van decreten, niet meer de
handteekening van Pétain en vooral niet
meer de goedkeuring der overige ministers
noodig heeft.
Radio-rede van Petaln.
Pétain heeft voor de radio een korte
toespraak gehouden tot dp Franschen van
het moederland en van het koloniale rijk.
Hij begon met te zeggen, dat Fransche
generaals, in dienst van een vreemde mo
gendheid, zich tegen zijn bevelen verzet
hebben en hij wekte de officieren en sol
daten van Fransch Noord-Afrika op, deze
..onwaardige leiders" niet te gehoorzamen.
Zich tegen de door het staatshoofd verlang
de discipline te verzetten, beteekent verrad-
plegen. In het belang van Frankrijk, zoo
vervolgde de maarschalk, heb ik de be
voegdheden van het hoofd der regeering,
Laval, uitgebreid, teneinde hem in staat te
stellen, in deze tragische oogenblikken. die
Frankrijk doormaakt, de noodige maatrege-,
len te nemen.
Voor alle Franschen. zoo besloot Pétain,
bestaat er slechts één plicht: te gehoorzamen
en wel slechts aan een regeering, n.l. die aan
welker hoofd ik de eer heb te staan en
slechts aan een vaderland: Frankrijk.
Berlijnsch commentaar.
Niettegenstaande de zware crisis, waarin
de Fransche politiek o.a. door het zich aan
Geallieerde zijde stellen van Darlan, is ge
raakt. blijft Duitschland bij zijn reeds vroe
ger ingenomen standnunt, zich niet te men
gen in de binnenlandsche aangelegenheden
der Fransche regeering. naar in officiële
Duitsche kringen wordt verklaard. Ook in
de hoogste Duitsche instantie blijft men aan
dit standpunt vasthouden.
Als de Fransche regeering door de ge
dragslijnen van figuren als admiraal Darlan"
in moeilijkheden komt. dan is dit een aan
gelegenheid die uitsluitend de Fransche
regeering aangaat en waarvan de gevolgen
dan ook alleen door de Fransche regeering
moeten worden gedragen
Daarom weigert men ook van Duitsche
zijde om garanties of verzekeringen van be
trouwbaarheid van welken aard ook te ver
langen van eventueele nieuwe leden van
het nieuwe Fransche kabinet.
Bü alle zelfstandigheid waarover de
Fransche regeering beschikt, bij rege
ling van haar zaken, moet echter dit
niet worden vergeten, dat de As-
mogendheden. aldus verklaart men in
officieele kringen te Berlijn. Europa
opnieuw vormen en wel onverschillig of
dit met of zonder Frankrijk gebeurt.
- In Duitsche politieke kringen acht men
het inzake het verleenen van de volmachten
aan Laval vooral belangrijk, dat deze vol
machten steunen op het vertrouwen van
het Fransche staatshoofd. Achter Laval en
zijn eventueele beslissingen staan de auto
riteit en de moreele en traditioneele kracht
van den maarschalk.
Onder die omstandigheden is men te
Berlijn van meening, dat het hoofd van
een activistische regeering ln staat wordt ge
steld de door de omstandigheden geboden
beslissingen snel te nemen, zonder door
welke bureaucratische of formeele bepalin
gen dan ook te worden belemmerd.
In de Wilhelmstrasse werd geen antwoord
gegeven op de vraag of Laval op grond van
zijn volmachten onderhandelingen met de
spil is begonnen.
Indruk te Parijs.
De Parijsche midddagpers brengt het
nieuws van de uitbreiding der volmachten
van Laval onder groote koppen. Sommigen
zijn van meening dat Laval thans dictato
riale volmachten bezit.
In politieke kringen te Parijs is men
van oordeel, dat de eerste dagen belang
rijke besluiten kunnen worden ver
wacht, waaronder het verklaren van
den oorlog aan Amerika en het opstel
len van een „imperiaal legioen".
Men oordeelt, dat de den laatsten tijd
heerschende latente crisis ln de regeering
thans voorbij is en dat een nauwere samen
werking met Duitschland voor de deur
staat.
Rantsoenen in Frankrijk
moeten worden verlaagd.
Gevolg der gebeurtenissen in N.-Afrika.
In een officieel bericht wordt te Vichy
verklaard, dat de levensmiddelenvoorzie
ning van het Fransche binnenland als ge
volg van de gebeurtenissen in Fransch N.-
Afrika ten ongunste is beïnvloed. De minis
ter van landbouw en levensmiddelenvoor
ziening. Bonnafous, is op het oogenblik be
zig met het voorbereiden van maatregelen,
noodig wegens het uitvallen van den invoer
uit Noord-Afrika. Het is noodzakelijk, deelt
het officieele bericht mede, dat de rantsoe
nen van een aantal levensmiddelen en ge
notmiddelen zullen moeten worden ver
laagd. Het op 1 October laatstleden opge
stelde verzorgingsplan is waardeloos gewor
den. Alles wat tot nu toe aan graan, vet,
groenten, vruchten, enz., door Noord-Afrika
werd geleverd, zal Frankrijk voorloopig
moeten ontberen.
Dr. Goebbels op <len
Grebbeberg.
Kranslegging op de graven der Duitsche
en Nederlandsche soldaten.
Op zijn reis naar Den Haag heeft Rijks
minister dr. Goebbels bij het passeeren van
de Grebbelinie van de gelegenheid gebruik
gemaakt om aan de graven der aldaar rus
tende Duitsche en Nederlandsche soldaten
een krans in de Duitsche kleuren neer te
leggen. De krans werd als eerewacht geflan
keerd door een lid van de Hitlerjeugd en
een lid van den Nationalen Jeugdstorm,
een mooi symbool voor den gemeenschap-
pelijken wil der jonge generaties van de
twee germaansche broedervolken om elkaar
over de graven van het verleden de hand
te reiken in onwrikbaar vertrouwen op de
eindoverwinning van het nieuwe Europa.
