Haarlemsche Courant STILTE VOOR DEN STORM. De bevoegdheden van Pétain en Laval. Engelschen krijgen geen vat op Rommel. Tegenaanvallen der Sowjets afgeslagen, „De strijder gaat samen met den zanger". 287e Jaargang No. 274 X X Abonnement p. week 0,26, p. maand 146, p. kwartaal S.C, franco p. post 3,73, losse nummert 6 cent. Advertentlên 3—16 p.m. 3,elke m.m. meer 20 cent. Bedames dubbele prQt. Advertentieabonnementen ISOO m.m. 12 cent p, m.m. Kennemei Editie 3—16 mm. 1.20. Abonnement 1600 mm. 8 «ent p. m.m. pltf.i Oraflaclia Bedrijven Damlate. Wnd. HoofdreCacteon J, T. BAÜDEWTNS. Nieuwsblad voor Noord-Holland Verschijnt darelljkj behalve op Zon- an feestdaten. Vrijdag 20 November 1942 Bureau Haarlem: Groote Houtstraat #3. Bijkantoor: Soenda» plein 37. TeL Directie 13062. Hoofdredactie ISOM. Redactie 10600, Administratie 10724, 14626. Soendapleln 12230. Postgiro 13433». Directie PEL A~ MEES P. W. PEEREBOOM. luchtstrijd boven Tri poli tanië en Tunesië ingezetdoch nog geen grootere actie begonnen. Slechts aan de kust eenig ge vechtscon tact. Groote verrassingen van de zijde der As verwacht. Het Geallieerde hoofdkwartier in Noord-Afrika meldt, dat de strijd om het lucht ruim boven Tripolitanië en Tunesië is begonnen. Het is weliswaar nog niet tot groote luchtgevechten gekomen, doch 't eerste gevechtscontact heeft plaatsgehad. Uit Tunesië worden nog altijd geen noemenswaardige gevechtshandelingen gemeld. Slechts vijandelijke afdeelingen, die verkenningen ondernamen aan de kust, kwamen vlak aan de grens tusschen Algerije en Tunesië in contact met voor uitgeschoven Duitsche afdeelingen. De Duitsche luchtmacht bombardeerde troepenconcentraties en colonnes ïoertuigen van Amerikaansch-Britsche strijdkrachten. Tevens werd ook de bestrijding van den vijandelijken aanvoer over zee voortgezet. Duitsche duikbooten patrouilleerden voor de Marokkaansche kust en onderschepten vijandelijke convooitroepen. Bij den aanval op een convooi voor Casablanca werd een vijandelijk ravitailleeringsschip door torpe dotreffers beschadigd. Gevechtsvliegtuigen bombardeerden opnieuw met goede uitwer king de havenwerken van Bóne. De militaire correspondent van de „Times" schrijft, dat de berichten, die in Londen binnenkomen van het oorlogstoo- neel in Afrika, zeer schaarsch zijn gewor den. Dit zou echter nog geen reden tot be zorgdheid geven, daar alles „naar het schijnt" volgens de plannen verloopt. Het standpunt van Berlijn De militaire correspondent van het D. N. B. schrijft echter: Wanneer men den toestand in Noord- Afrika bestudeert, krijgt men den indruk, dat handelingen worden voorbereid, waar van de beteekenis ver boven de Anglo- Amerikaansche actie in Marokko en Alge rije zal uitgaan. Deze veronderstelling is ge baseerd op twee waarnemingen: 1. Sedert het begin van de Duitsch-Ita- liaansche tegenmaatregelen wordt door de betreffende militaire instanties der SpilmO' gendheden een terughoudendheid in acht Eenomen. welke veel grooter is dan de ge- ruikelijke reserve. Diegenen, die de mentaliteit kennen van de mannen die van de ziide der Spilmogendheden de oorlogvoering be palen, concludeeren, hieruit, dat onge wone voorbereidingen worden getrof fen voor ongewone maatregelen daar. waar de vijand ze misschien het minst vermoedt. 2. Deze indruk is gebaseerd op de van Duitsche en Italiaansche zijde duidelijker dan ooit aan den dag tredende tactiek om een in ontwikkeling zijnden opmarsch naar een bepaald punt geheim te houden, waar bij de leiding van de Spil een aanduiding van dit punt zelfs niet raadzaam acht. Van bevoegde militaire zijde te Berlijn vernam men b.v., dat de opmarsch der strijdkrachten van de Spilmogendheden zich in Tunis nog in vollen gang bevindt en dat derhalve geen bijzonderheden hier over gepubliceerd kunnen worden. Men kan daarom van Duitsche zijde nog geenszins als een voldongen feit veronderstellen, dat Tunis dan wel Bizerta door Duitsch-Ita- liaansche troepen bezet is. Men zal van Duitsche zijde voorloopig niets over plaat sen of over kraehtsverdeelingen hooren, daar de vijand wat deze kwesties betreft zelf in het ongewisse is en men hem in zijn veronderstellingen niet wenscht te storen. Hij zal op een gegeven oogenblik en dan misschien met eenige verbazing beleven, waar de strijdkrachten der spil van plan zijn in actie te komen. In dit verband acht men het in Duitsche militaire kringen zeer belangwekkend, dat deze tactiek van de zijde der Spil niet alleen tot het gebied van Tunis beperkt is, doch Omsingelingspogingen ten W. van Dema mislukt. Luchtaanval op Turijn. Het Italiaansche weermachtbericht luidt als volgt: „De bewegingen der Italiaansch-Duit- sche troepen in de C.vrenaica geschie den op regelmatige wijze. Op doeltref fende wijze werd opgetreden tegen de actie der Britsche luchtmacht. Vier Hurricanes werden door afweerbat- terijen vernield. Voor de kust van Libye hebben Duitsche bommenwerpers herhaal delijk een lichten kruiser en een torpedo jager getroffen. In Fransch Noord-Afrika hebben afdee lingen vliegtuigen van de Spil aanvallen gedaan op marcheerende vijandelijke strijd krachten en op vliegvelden. Vijandelijke vliegtuigen hebben Woensdagnacht een aanval op Turijn gedaan. Er worden aanzienlijke schade aan woonhuizen en eenige snel bedwon gen branden gemeld. Het aantal dooden onder de burgerbe volking bedraagt 24. het aantal gewonden 52. Namen en voornamen zullen in de plaat selijke bladen gepubliceerd worden. De houding der bevolking was kalm en gedis ciplineerd." Het D.N.B. voegt hieraan toe: Britsche vliegtuigen hebben opnieuw het Zwitsersche luchtruim geschonden. In de officieele me- dedeeling wordt gezegd, dat 18 November in den avond talrijke vreemde vliegtuigen over West-Zwitserland vlogen. De lucht afweer kwam in actie. In het Westen van het land werd alarm gemaakt. Libye. Volgens de bij het Duitsche opperbevel ontvangen berichten is het ook op 18 Nov. den Britten niet geluki. een verder stelsel matig terugtrekken der Duitsoh-Italiaan- sche achterhoeden te verhinderen. De door de verbonden troepen verrichte uitgebreide vernielingen aan den kustweg en in het ge- heele wegennet in het gebied van El Mechili stoorden het verdere oprukken der Britten. Duitsche vliegers vielen een convooi aan, dat door verscheidene lichte kruisers en tor pedojagers beschermd werd, en bescha digden een kruiser en een torpedojager ernstig. Britsche pantserstriidkrachten, die ten Westen van Derna optrokken, stieten op hardnekkig verzet van Duitsch-Italiaan- sche achterhoeden, die versterkt waren door pantserwagens en de omsingelingspo- gingen van den vijand verijdelden. Vlieg tuigen .steunden het Duitsch-Italiaansche pantserleger en bestreden gemotoriseerre vijandelijke colonnes met bommen en boord wapens. Talrijke vijandelijke voertui gen vlogen in brand. even doeltreffend is voor het gebied, waar Rommel op het oogenblik opereert. Montgomery volgt den Duitschen veld heer slechts zeer aarzelend. Deze aarzeling wordt niet alleen veroorzaakt door het feit, dat hli in de bezette gebieden niets heeft aangetroffen, doch ook door de onwetend heid, waar nu eindelijk de Duitsche woes tijnmaarschalk zich met het gros van het Duitsch-Italiaansche pantserleger zal nes telen. Uit de geheele houding van de toonaan gevende Duitsche militairen valt op te ma ken, dat hun zwijgen een stilte voor den storm beteekent, dat zij zeer nauwkeurig weten wat zij willen en dat de Anglo-Ame- rikaansche onderneming voor hen niets an ders is geweest dan een post, die reeds op de totale oorlogsrekening voorkwam en wel op een tijdstip, waarop de vijand nog aan het begin van zijn voorbereidingen hier voor stond. Darlan hooge-commissaris In een rede voor Radio-Algiers heeft Ad miraal Darlan o.a. verklaard, dat hij den post van hoogen commissaris in Fransch- Noord-Afrika in overleg met de Ameri- kaansche autoriteiten op zich heeft geno men. Nader gaf hij te kennen, dat zijn taak hierin bestaat, dat hij de algemeene richt- lijnnen voor het optreden toepast in over eenstemming met de beginselen van maar schalk Lyautey. Terwijl Darlan zich richtte tot de solda ten van het Fransche koloniale rijk, zei hij dat hij hun als aanvoerder een man gaf. die zeer geacht was, namelijk generaal Giraud. Naar de Marokkaansche radio mededeelt, hebben de Amerikanen bevel gegeven tal rijke vooraanstaande persoonlijkheden uit het openbare leven te Marokko en Algerije te interneeren. Zij zeggen geconstateerd te hebben, dat deze persoonlijkheden de actie der geallieerden in Noord-Afrika belem meren. Volgens berichten van Amerikaansche cor respondenten in Noord-Afrika heeft de Ara bische bevolking van Marokko en Algerije gebruik gemaakt van de algemeene verwar ring om aan wapens te komen, die zij voor overvallen op Amerikaansche soldaten ge bruiken. Te Algiers wordt officieel bekend ge maakt, dat admiraal Darlan een nieuwen nieuwsdienst heeft opgericht, welke den naam van „Afrique-Frangais" di-aagt. Naar de Britsche berichtendienst uit Washington meldt, is generaal-maj oor Hen ry F. J. Miller benoemd tot commandant van het luchtvlootcommando oer lucht strijdkrachten van het Amerikaansche leger op het Europeesche oorlogstooneel. Miller is de opvolger van generaal-majoor Walter H. Frank en staat onder de bevelen van ge neraal Spaatz, die, zooals bekend, comman dant van de Amerikaansche luchtstrijd krachten op het Europeesche oorlogstoo neel is. De sensationeele reis van admiraal Platon. Volgens mededeeling van welingelichte iide is het vliegtuig van den vcie-admiraal 'laton, die voor besprekingen in Tunis heeft vertoefd en thans te Vichy is teruggekeerd, bij den heen- en terugreis aan de grens van Tunesië door Engelsche jagers achtervolgd. Tijdens zijn oponthoud te Tunis heeft de divisie-generaal Barré getracht Platon in een hinderlaag te lokken door hem uit te noodigen, een commandopost aan de Alge- rijnsch-Tunesische grens te bezoeken. Pla ton is op deze uitnoodiging evenwel niet ingegaan en is zoodoende aan gevangen neming ontkomen. Te Tunis is Platon de ;ast geweest van den resident-generaal van Amis, den admiraal Esteva. Controleert geregeld uw electrlclteitsverbrulk. Het verklaren van oorlog en het sluiten van vrede. Rede van Pétain. Berlijn vat nieuice situatie zakelijk op. Het Deutsche Theater in den Niederlanden heeft Donderdagavond in Den Haag zijn optreden in ons land geopend met \V. A. Mozart's „Don Giovanni". Een scène met op den voorgrond Sanders Schier als „Leporello" en Hermann Greiner als „Masetto". (SS Bildtferichter S. Fritz-Stapf-Pax Holland c) Vijandelijke troependeelen bij Toeapse omsingeld en vernietigd. Luchtactie boven Fransch Noord-Afrika. Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: „In den sector-Toeapse zijn deelen der vijandelijke krachten ingesloten en vernietigd. Nieuwe, zware aanvallen der bolsjewisten ten Oosten van Ala- gir werden afgeslagen met bloedige verliezen voor de aanvallers. Troepenconcentraties werden door artil lerievuur en luchtaanvallen verstrooid. Ge- vechts- en slagvliegtuigen opereerden ver der. in weerwil van het slechte weer. met goed gevolg tegen Sovjetbatterijen er spoorwegen. In Stalingrad gevechten van stormtroe pen. Aan het Don-front sloegen Roemeensche troepen verscheidene aanvallen af. waarbij Roemeensche luchtstrijdkrachten den vij and aanzienlijke verliezen toebrachten Nieuwe gevechten zijn hier aan den gang. Herhaalde nachtelijke aanvallen, op het Visschersscliiereiland door den vijand ge daan, zijn afgeslagen. In de zware afweergevechten der laatste dagen heeft zich een aan den Wolchof opereereira bataljon bergja- ge>\s uit Berchtesgaden bijzonder onder scheiden. In dezen sector viel de vijand met negen bataljons infanterie, gesteund door pant serwagens, hevig artillerievuur en slag vliegtuigen een stelling aan, die verdedigd werd door troepenonderdeelen uit verschei dene Duische gouwen. Na verbitterde ge vechten op korten afstand, die ononderbro ken langer dan vier dagen in de drassige loopgraafstellingen duurden, mislukten aile aanvallen met zware verliezen voor den vijand. In de Cyrenaica hebben de Duitsch-Itali aansche troepen zich verder van den vij and verwijderd. Snelle Duitsche gevechts vliegtuigen plaatsten treffers op gepantser de verkenningswagens en auto's van aller lei aard. In den strijd tegen Britsche vloot- strijdkrachten ter hoogte van Derna werden een kruiser en een torpedo jager bij luchtaanvallen zwaar getrof fen. De Duitsche en de Italiaansche lucht macht hebben de havenwerken van Böne en gemotoriseerde vijandelijke strijdkrach ten langs de kust van Algerije en Tunis ge bombardeerd. Bij een aanval op een con vooi ter hoogte van Casablanca heeft een Duitsche duikboot een vijandelijk schip ge torpedeerd. Bij aanvallen van de Britsche luchtmacht op kustplaatsen in het bezette gebied in het Westen heeft de Fransche bevolking zware verliezen geleden. Drie vijandelijke vlieg tuigen werden neergeschoten. Hel D.N.B. voegt hieraan toe: In den nacht van 18 op 19 November hebben batterijen vèrdragend geschut der Duitsche marine vijandelijke schepen in het Kanaal onder vuur genomen. Na een beschieting van on geveer een half uur kon worden waargeno men. dat de vijandelijke schepen onder in vloed van het Duitsche vuur naar het Noor den zwenkten. Aanhanger van De Gaulle Comm.-gen. van Madagascar. De Fransche gouverneur geïnterneerd. De Britsche minister van buitenlandsche zaken. Anthony Eden, heeft in het Lager huis bekend gemaakt, dat het Fransche nationale comité heeft besloten, den Gaul- listischen' generaal Legentilhomme te be noemen tot commissaris-generaal van Ma dagascar. De gouverneur-generaal van Madagascar, Annet, is door de Britsche autoriteiten ge ïnterneerd en naar Durban overgebracht. PARIJS VERWACHT OORLOGSVERKLARING Twee dagen voor hij indertijd de re geering overnam, heeft Laval verklaard: „Ik zal de regeering slechts overnemen op voorwaarde, dat my „pleins pouvoirs" wor den gegeven". Desondanks nam hij destijds genoegen met het minister-presidentschap, de mini steries van buitenlandsche en binnenland- sche zaken en het ministerie van voorlich ting. De volgende maanden is hij er ih ge slaagd belangrijke sleutelposities in han den te krijgen en precies zeven maanden na zijn ambtsaanvaarding heeft hy zijn oorspronkelijk doel bereikt. Den 18en November heeft de regeering medegedeeld, dat de maarsohalk Lava pleins pouvoirs" heeft verleend. Is nu Laval met dictatoriale volmachten bekleed? Geenszins. In het decreet waarbij hem de volmachten worden verleend, wordt duidelijk gezegd, dat de maarschalk zich het Keuringen Waffen SS en het Legioen, Het SS-Ersatzkommando deelt mede. dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en het Le gioen zich op onderstaande data bij de ge noemde adressen kunnen vervoegen tenein de gekeurd te worden Tevens wordt er de aandacht op gevestigd en wel speciaal voor hen, die er bezwaar te gen hebben hun dienst buiten Naderland te vervullen, dat thans de mogelijkheid bestaat om dienst te nemen in een speciaal wacht- bataljon. De opleiding vindt in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit bataljon ook in Nederland blijven zal Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS en het Legioen kunnen zich ook diegenen melden, die tot de Germaansche-SS tn Neder land willen toetreden 21.11.42 10-00 uur Groningen. Concerthuis. Poelestraat. 21.11.42 16.00 uur Leeuwarden, huize Schaaf. Breedstraat. 22.11.42 10.00 uur Amsterdam. School, Iepen- weg. 23.11.42 11.00 uur Utrecht. Wehrmachtshelm Mariaplaats. 24.11.42 10 00 uur Amersfoort, Dienstgebouw Leusderweg, 25.11.42 10.00 uur Den Haag. Café Den Hout. Bezuidenhoutscheweg. Bij onze vrijwilligers. Altijd weer weten de mannen de juiste stemming te vinden. Een meegebrachte gramophoon zorgt ditmaal voor dc vroolijkc muziek tijdens een korte gevechtspauze. (SS P.K. Altstadt-0-H-P.H. c) Rijkscommissaris opent het Duitsche theater in Nederland. Dr. Goebbels als eeregast aanwezig. „De Fiihrer heeft het Rijk zijn kracht hergeven, opdat het uit de volheid zijner macht nieuwe monumenten bouwt voor zich zelf en zijn grootheid. Daarom gaat de strij der met den zanger en de zanger begeleidt den strijder." In den geest van deze woorden, ontleend aan de rede van den Rijkscommissaris, is gisteren in den Stadsschouwburg te Den Haag het Duitsche theater in Nederland geopend. Rijksminister dr. Goebbels was als eeregast aanwezig en met hem waren Rijks commissaris Seyss Inquart, generaal der infanterie Reinhardt als vertegenwoordiger van de WehrmachtbefehLshaber, tal van vertegenwoordigers van Duitsche weer macht, staat en partij en Nederlandsche autoriteiten getuige van de plechtigheid, die besloten werd met een schitterende op voering van Mozart's „Don Giovanni". Terwijl de Duitsche weermacht met de verbonden troepen het bolsjewisme neer slaat en in den strijd tegen de Amerikaan sche zelfoverschatting de Europeesche vol ken tot elkander brengt,vinden de vertegen woordigers der Duitsche kuituur kracht, tijd en gelegenheid om in den geest van den Fiihrer ook de geestelijke waarden tot hun recht te doen komen. Aldus sprak de Rijkscommissaris, die ver der o.a. zeide: „De gedachte een Duitsch theater in Nederland op te richten is wer kelijkheid geworden. Ik dank allen, die mij bij de verwezenlijking van dit plan gehol pen en aldus de uitvoering er van mogelijk gemaakt hebben. Dit geldt in de eerste 6laats u, waarde partijgenoot dr. Goebbels. w toestemming en medewerking en de hulp van de naar uw plannen handelende medewerkers aan uw ministerie vormden en vormen de innerlijke grondslagen voor de geslaagde oprichting van het Deutsches Theater in den Niederlanden. Dat gij echter iersoonlijk voor de openingsvoorstelling ;eden naar ons gekomen zijt, niettegen staande in deze dagen in bijzondere mate op u de volle verantwoordelijkheid rust voor de politieke meeningsvormmg van het Duitsche volk, gevoelen wij allen als een onderscheiding en vervult ons met bijzon dere vreugde. Ik zeg voorts dank aan alle instanties van partij, weermacht en staat, die mij met in zicht geholpen hebben bij de waarlijk niet gemakkelijke taak, in dezen tijd en onder de gegeven omstandigheden een schouw burg in te richten. Ook zeg ik dank aan alle medewerkers van mijn commissariaat, die bij de uitvoering betrokken zyn geweest, voor hun steeds betoonde trouwe mede werking en ik wend mij voorts tot de onder leiding van intendant Nufer staande schaar van kunstenaars, om hun te zeggen, dat wij hun reeds nu dankbaar zijn voor hun komst en dat we hun voorstellingen met even groote aandacht als belangstelling zullen volgen. Wellicht wekt het by een of ander, die onzen levensstijl niet kent, verbazing, dat wij ons op een oogenblik, dat weer eens een der befaamde en nog nooit in vervulling gegane keerpunten van dezen oorlog moet hecten, bezighouden met een zoo veel- eischend kuituurwerk als de oprichting van een schouwburg nu eenmaal is. Allen mo gen gerust zijn, ook de uitvoering van deze plannen geschiedt by een beschouwing van den toestand, welke even onsentimenteel is als zij getuigt van politieken werkelijkheids zin. Wij nemen de Amerikanen volstrekt au serieux daar, waar zij au serieux genomen kunnen worden. Dat zijn niet de kunstjes met getallen van een Roosevelt, doch wel de te verwachten gevolgen van een aan matigende naïvieteit, waarmede deze men- schen, zich Gode gelijk wanend, stellen tegenover de inderdaad niet zeer succes volle opvoeders uit hun bakermat en deze willen beschoolmeesteren. Wij wisten, dat in het verloop van deze oorlogsgebeurtenissen tenslotte eens ook nog de Amerikanen zouden komen en wy zijn bereid onze bijdrage te leveren voor een wereldhistorische les. Maar dat verhindert ons geenszins onder alle omstandigheden onze kultureele taak vast te stellen en deze te vervullen. Dat geeft ons juist de innerlijke rust en kracht, dat wy weten, dat een humanisti sche of zelfs een liberale orde ook in Ame rikaansche overdrijving en verdraaiing, evenmin als een verdeeling der mensche- lijke samenleving in confessioneele groepen heden nog in staat zijn de gemeenschaps betrekkingen der volken van het avondland tot een harmonisch evenwicht te brengen. Dat kunnen nog slechts die krachten, welke de ziel zijn van het nieuwe Europa. Zouden dfeze vervallen, dan zou na kortstondige tac tische successen dit continent geen wereld deel meer zijn, doch een aanhangsel van de Eurasische landmassa, een prooi van het bolsjewisme. Wij gelooven echter, dat het niet in de bedoeling der Voorzienigheid ligt, dat Euro pa als uitsluitend schepper en drager van alle kuituur van het blanke ras op aarde verdwijnt, en daarom weten wij, dat wij overwinnaar zullen blijven. En wat voor de een onrust en beklemd heid beteekent, is voor den nationaal- socialist slechts aanleiding tot verhoogde levenswil en beweging, n.l. de strijd. Deze is de vader van alle ontwikkeling. En zooals zich in den veldtocht tegen het bolsjewisme reeds de Oostelijke helft van Europa dui delijk en bewust in het door het Rijk ge leide front heeft geschaard, zoo klopt het lot thans aan het geweten van de Europea nen in het Westen. In den strijd tegen het bolsjewisme heeft de Führer een beroep gedaan op het geweten van Europa, in de afweer van de Anglo-Amerikaansche aan vallen, zal Europa ontwaken en zich ver eenigen in een zinrijke gemeenschap, waar in elke Europeesche natie haar plaats zal innemen op grond van haar kultureele ver mogen, haar militaire sterkte en haar eco nomisch prestatievermogen voor deze Euro peesche gemeenschap. Is het doel van deze worsteling een wer kelijk Europa te verkrijgen, zoo is de be doeling van den oorlog onze vrijheid te ver overen, niet in de liberale beteekenis. da: ieder naar zijn wensch kan leven, maar zooals wij die vrijheid zien, dat ieder naar eigen aard leeft en zich laat gelden door tucht in zijn houding en vrijheid in zijn ontplooiing. In dezen zin is onze kuituur niets anders dan de totale weergave van alle scheppen de krachten, welke in ons volk leven en het beslissende beginsel van onze kuituur-op vatting is, dat elke echte kuituurprestatie slechts kan komen uit den bodem en uit het volk en dat zij daarom ook weder ver plichting heeft jegens het volk. Uit deze Dron heeft eens de kunstbeoefening der, in één Rijk verbonden Duitsdkrs en Neder landers geput om hoogtepunten in hun artistieke scheppingen te beleven. Zoo voltijekt zich al ons denken en han delen naar de wet van de rasechte gemeen schap, welke alleen de hoogste mogelijkheid biedt, maar ook de hoogste verplichting beteekent. Alle plannen echter zijn slechts stukwerk, zij krijgen eerst volle beteekenis, wanneer zij worden ingeschakeld in den dienst van het groote genie, dat de Voorzienigheid in dezen tijd van beproeving ons volk en Europa geschonken heeft. Daarom is ons denken en ons handelen steeds een gelofte van trouw aan den man, die als onze eerste staatsman, onze grootste veldheer en onze voornaamste kuituurdrager ons lot leidt en vormt. De Fiihrer heeft het Rijk ziin kracht her geven, opdat het uit de volheid van zijn macht nieuwe monumenten bouwt voor zich zelf en zijn grootheid. Daarom gaat de strij der met den zanger en de zanger begeleidt den strijder. Deze taak is naar mijn wensch en opdracht ook aan het Deutsches Theater in den Niederlanden gesteld." Toen de Rijkscommissaris in de loge had plaats genomen naast Rijksminister Goeb bels, hief dirigent Wilhelm Franzen den dirigeerstok en Mozarts onsterfelijke mu ziek weerklonk. Na de eerste scènes werd het publiek warm en Sanders Schier als Leporello was de eerste, die een ovatie kreeg voor zijn karaktervol spel en de sublieme weergave zijner partij. Herhaaldelijk moes ten de spelers voor net gordijn kómen orr. het publiek in de gelegenheid te stellen uiting te geven aan zijn dankbaarheid. Aan het slot scheen het applaus geen einde te zullen nemen. De leiders en de spelers wer den rijk met bloemen bedacht. Wij noemen van hen den regisseur dr. Wolfgang Nufer; den dirigent Wilhelm Franzen. Ernst Rufer, die de decors ontwierp; Hermann Uhde als Don Giovanni: Sanders Schier (Leporello) Konstantin Jukowitsch (den orderidder). Tycha Turlitaki (Donna Anna); Anton Lehmbach (Don Oktavio); Erna Feyerabend (Donna Elvira), Hermann Greiner (Maset to) en Jeannette Wensel (Zerline). recht van uitvaardiging van grondwettelyke bepalingen voorbehoudt Verder is Laval verantwoording verschuldigd aan den maar schalk voor de toepassing van de hem erleende volmachten. Aan Pétain is nog het recht geble ven over de strijdkrachten te beschik ken, het recht verdragen te sluiten en het recht met goedkeuring van Kamer en Senaat den oorlog te verklaren. Juist deze bepaling speelt op het oogen blik een belangrijke rol. De beteekenis van de aan Laval verleende volmachten is dus in hoofdzaak, dat hij voor het uitvaardigen van wetten, die geen grondwetswijziging Inhouden en van decreten, niet meer de handteekening van Pétain en vooral niet meer de goedkeuring der overige ministers noodig heeft. Radio-rede van Petain. Pétain heeft voor de radio een korte toespraak gehouden tot de Franschen van het moederland en van het koloniale rijk. Hij begon met te zeggen, dat Fransche generaals, in dienst van een vreemde mo gendheid, zich tegen zijn bevelen verzet hebben en hij wekte de officieren en sol daten van Fransch Noord-Afrika op. deze „onwaardige leiders" niet te gehoorzamen. Zich tegen de door het staatshoofd verlang de discipline te vsrzetten, beteekent verrad- plegen. In het belang van Frankrijk, zoo vervolgde de maarschalk, het) ik de be voegdheden van het hoofd der regeering, Laval, uitgebreid, teneinde hem in staat te stellen, in deze tragische oogenblikken, die Frankrijk doormaakt, de noodige maatrege len te nemen. Voor alle Franschen. zoo besloot Petain, bestaat er slechts één plicht: te gehoorzamen en wel slechts aan een regeer in g, n.l. die aan welker hoofd ik de eer heb te staan en slechts aan een vaderland: Frankrijk. Bcrlijnsch commentaar. Niettegenstaande de zware crisis, waarin de Fransche politiek o.a. door het zich aan Geallieerde zijde stellen van Darlan. is ge raakt. blijft Duitschland bij zijn reeds vroe ger ingenomen standpunt, zich niet te men gen in de binnenlandsche aangelegenheden der Fransche regeering. naar in officiële Duitsche kringen wordt verklaard. Ook in de hoogste Duitsche instantie blijft men aan dit standpunt vasthouden. Als de Fransche regeering door de ge dragslijnen van figuren als admiraal Darlan in moeilijkheden komt. dan is dit een aan gelegenheid die uitsluitend de Fransche regeering aangaat en waarvan de gevolgen dan ook alleen door de Fransche regeering moeten worden gedragen. Daarom weigert men ook van Duitsche zijde om garanties of verzekeringen van be trouwbaarheid van welken aard ook te ver langen van eventueele nieuwe leden van het nieuwe Fransche kabinet. Bij alle zelfstandigheid waarover de Fransche regeering beschikt, bij rege ling van haar zaken, moet echter dit niet worden vergelen, dat de As- mogendheden. aldus verklaart men in officieele kringen te Berlijn. Europa opnieuw vormen en wel onverschillig of dit met of zonder Frankrijk gebeurt. In Duitsche politieke kringen acht men het inzake het verleenen van de volmachten aan Laval vooral belangrijk, dat deze vol machten steunen op het vertrouwen van het Fransche staatshoofd. Achter Laval en zijn eventueele beslissingen staan de auto riteit en de moreele en traditioneele kracht van den maarschalk. Onder die omstandigheden is men te Berlijn van meening, dat het hoofd van een activistische regeering in staat wordt ge steld de door de omstandigheden geboden beslissingen snel te nemen, zonder door welke bureaucratische of formeele bepalin gen dan ook te worden belemmerd. In de Wïlhelmstrasse werd geen antwoord gegeven op de vraag of Laval op grond van zijn volmachten onderhandelingen met de spil is begonnen. Indruk te Parijs. De Parijsche midddagpers brengt het nieuws van de uitbreiding der volmachten van Laval onder groote koppen. Sommigen zijn van meeriing dat Laval thans dictato riale volmachten bezit. In politieke kringen te Parijs is men van oordeel, dat de eerste dagen belang rijke besluiten kunnen worden ver wacht. waaronder het verklaren van den oorlog aan Amerika en het opstel len van een „imperiaal legioen". Men oordeelt, dat de den laatsten tijd heerschende latente crisis in de regeering thans voorbij is en dat een nauwere samen werking met Duitschland voor de deur staat. Rantsoenen in Frankrijk moeten worden verlaagd. Gevolg der gebeurtenissen in N.-Afrika. In een officieel bericht wordt te Vichy verklaard, dat de levensmiddelenvoorzie ning van het Fransche binnenland als ge volg van de gebeurtenissen in Fransch N. Afrika ten on gunste is beïnvloed. De minis ter van landbouw en levensmiddelenvoor ziening. Bonnafous. is op het oogenblik be zig met het voorbereiden van maatregelen, noodig wegens het uitvallen van den invoer uit Noord-Afrika. Het is noodzakelijk, deelt het officieele bericht mede, dat de rantsoe nen vnn een aantal levensmiddelen en ge notmiddelen zullen moeten worden ver laagd. Het op 1 October laatstleden opge stelde verzorgingsplan is waardeloos gewor den. Alles wat tot nu toe aan graan, vet, groenten, vruchten, enz., door Noord-Afrika werd geleverd, zal Frankrijk voorloopig moeten ontberen. Dr. Goebbels op den Grebbeberg. Kranslegging op de graven der Duitsche en Nederlandsche soldaten. Op zijn reis naar Den Haag heeft Rijks minister dr. Goebbels bij het passeeren van de Grebbelinie van de gelegenheid gebruik gemaakt om aan de graven der aldaar rus tende Duitsche en Nederlandsche soldaten *en krans in de Duitsche kleuren neer te 'eggen De krans werd als eerewacht geflan keerd door een lid van de Hitlerjeugd en een lid van den Nationalen Jeugdstorm, een mooi symbool voor den gemeenschap- pelyken wil der jonge generaties van de twee germaansche broedervolken om elkaar over de graven van het verleden de hand te reiken in onwrikbaar vertrouwen op de eindoverwinning van het nieuwe Europa,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1