X 2 KLOOTS FRY's Taaiinstituut w.c.; H. W. DAMES Reslauiakt 't Opklapbeddenpaleis ED EGO-Rijwielverhuur „Oud Haerlem" Gierstraat 87 Goud Zilver Juweelen enz. J. J. Heijner^Zijlweg 111, Haarlem Jan Fortgens STENO-TYPEN INST. PONT Zwitserland in den vierden oorlogswinter. RAZZIA VAN DE PRIJSBEIIEERSCHING TE TIBURG. Een zeer groot aantal controleurs van de prijsbeheersdhine heeft te Tilburg een tweedaagsche razzia gehouden, waarbij eenige honderden levensmiddelen zijn ge- geeontroleerd. Van de 171 gecontroleerde groentewinkels werden er 35 bekeurd; bij de 132 gecontroleerde kruidenierswinkels bedroeg dit cijfer 26. terwijl bij controle van 76 winkels van chocolade- en suiker-artike len in 11 gevallen proces-verbaal werd op gemaakt. Van de 82 gecontroleerde slagers bicken er slechts 8 in overtreding te zijn, terwijl bij de 11 zulvelwinkels. waar even- een^ een onderzoek werd gedaan, in het ge heel geen overtredingen werden geconsta teerd. EINDEXAMENS II.B.S. In de Ned. Staatscourant deelt de Secreta ris-generaal van opvoeding, wetenschap et kuituurbescherming mode, dat het schriftelijk gedeelte van de eindexamens der H.B.S. 5 j. cn de ingevolge art. -15 tredocics der M.O - wet aangewezen bijzondere H.B S. 5 j. en 4 j. in 1943 zal worden gehouden op 6, 7, 8, 10, 11 on 12 Mei luister ZONDAG as. 14 00—14.4S uur over Hilversum 2 naar het „Het Studlo-Mysteri DE NEDERLANDSCHE OMROEP PREDIKBEURTEN ZONDAG 13 DKCBMBBR If Mtl/ICM, Not!. Hors. Kerk. Groote Kerk. 10: Ds. P. W. Koeken Nieuwe Kerk 10.30- Da. G. J. Waarden'burg. I TX. Duy- vendak, gerat «slijk verzorger Diaconessen- huls. Oóaterkerk. 10: ix. n 10. Beker, l Noorderkerk. 10.30 TX. W. J. ven Elden Bakeneaserkerk. 0.45: Smit kinderkerk. II Bijzondere Jeuj:<l<llen.st. Spr. H. Duyven- <1.1 k, cn.nd. t. d. M. l>. Broedergemeente. 10.3" Ds. Blolkc. 3e Advent. 2.30 Advents dienst met koorzang D*. A U. de Jonj? Stads Evangelisatie. Jo cn 8.80: R. Vimer. IJnufidi-n, Ëvtmgcl. Samenkomsten. Zad «Ier- straat 15. 10 en 3 30: P. O. Titanen. Evnngr. te Devonter. Za<n? door Adr. I'ape. Opwek klnffssninenkomston, JSuMeratr. ir.. Donder dag 3 J. A. Bruyn, W r .<onn,i r. Vrije Evangr. Gem. 10: IX. D. .T. <1 u Foasé, 4: Gehedau 10: Kind'Tkerk. Kgllse Wallonnc. Dtmanohe 13 Déeembre a lo h. 30 Service présldé pa r mil' le pont cut H. Ie O ras. de Nlmèsrue. Evattjf. Luth. Gom. 10.30- TC. H. Brandt Vrij/., llerv. 10.30 Ds. W. Ohr. Smits. Vrij: Prafrat. .remnlwerk. l.in MeJ. C. M. Burge Haarlem, JeugddltnNt Hem. Gtorcf. Gei» 10.30: Dr. W. K. M. Noord li off. Gcref. Kerk In al'le dde neten 11. Av. KlopperMtaffelkork. 9.30 en 3: Ds. Ju. v. d. Linden. Oude Gracht 9.3o en 3: IX. L. Hoorweg. Zuld-Ooater- kork. 9.30 en 3: IX. r VV. Slcrtaema. Geref. Kerk in H. V. 10: IX. O. VV. v. Deth. 10 Kiindordlenet in de voorzoo.:. Baptisten Gem. 10 en 1 - Ds. L. de Haam. Geloofs Gemeen aelm|> .,Het Leger des HoIIh". 10: HcLtiKl-ng, d'lenat. 3.30: Vorlo.-.sin«»<n-m on komst. Lei- dor en Me\T. MlWlddmnm. (*ein. den Her 10: Openbare Oo<l«*dloru»t oefening. Vrije Katli. Kerk. 10.30: flerongen H. Mis. Herst, Apost. Zendlnjrsjjem., SelionwIiurKxtr. 10 en 4.30: G<xladlen«t<KTonln<:. llerst. Apotit. Zeiidfn£*eem. JocohlJ.nratr. 9.30 en 3 GedsdlenstoefentnR. Ver. l)oopsK<v. Gciii. 10.30: Ds. Frerlohs. 4. IX Krater 8mJd, Adiventowljdlng. Pinkstergemeente. 9.30 en 3.30: Open bare «amenkomot. HAAItLKM-NOORD. Ned. Ilerv. Kerk. Kerk Kloosterstraat. 10: Ds. Gerritsen Amersfoort. Jeugddienst I Fröbelschool OdI< n sost raaitIX. Drost lm nu muilkerk. 10 Dn. Drost. Ko>n. Eminasohool. Unafatraat. 10: Ds. G. F. CaMervbELoh, van IJnrmlden-O. Ned. prot. Bond. 10.30: IX. F. Kloyn. Rem Pred. den Tin tut. 4.30: JouwdKUtmat oj.v MeJ. M. NJeweg. Haarlem. Voortlerknpcl, Mlnahaesastr. 10 en 4: J, Bommtr en M Schat*. Geref. Kerk. Noord-Schoterkerk, 9.30 en 3: IX. A M. Boeyin a II Av. Clir Geref. Gein. 9.30 en 3- IX. D. Henatra. HEIOMSTEBE. V.sl Herr. Kerk. Kerk. 10; EX. Borger, Ka|iel Nieuw Vredenhof 10.30: Prof. Dr. J. N. Bakhuizen van den Brink, to Iyolden. Ne<l. Prof. Bond. 10.30 Dr. P. D. Tjtxilsmii. Rem. pred. te R'dam.j Geref. Kerk. Koedlefslaan9.30: Ds. v. d. Brink. 3: Ds. Dondorp. Giinvplaan. 9.30: Ds Dondorp. 3: IX. v. d. Brink. AKKIH3N HOUT. Heiig. Kring. 10.30: MeJ. Ds. H. J. W. Modderman, le A'dam. Ned. Ilerv. Wljkcebonw. 10.30: L. G Bloemsma. BI jOKM END AAI,N.vL Ilerv. Kerk. 10 D Ch. de Beus. Ned. Prot. Bond. 10.30: D.vnat. OVÉRVEEN. Ned. Herr. Kerk» 10: Ds. J. C. \nn Dijk. IIAAHLKMMKHMEEH. Nwl. Hcrv. Kerk Hoofddorp. 10: Ds. M. G Blauw. em. pred. to O verve on. 3: Ds. J. C. Salvordu. Bndilioe- sedorp. Immamuëlkerk. 10 en 4: Ds. Boer_ lijst. Held. Cateoh. Zondaar ir> vraag 37. Wijk gebouw ..Rehoboth". 10: J. van Wier. gods- el ions t ouderwijze r te Amstelveen. Rijk. Ma- ramathaikerk. 9.30: ix. J. C. Soilivorda van Hoofddorp. H. Av. Bet hel kapel. 2.30: W. T. J. Koudstaal. Vijfhuizen. Bben Haëzer-kerk 10 en 3: A. C. Brörons. Lljndv-n. Geloof en Licrfdo-kork. 10' P. van den Berg. N'ieuw- Vennep. 9.30: J. den Hnrtogli, hulppred. 3: Ds. A. van Roon, vnm Oude Wetering. Ab- benes. 9.30: J. D. v. <1. Meer. Oud-Geref. Kerk, 10 en 0 <1-nat. HALFWEG. Nod. Ilerv. Kerk. 10: Dl. II. O. Molenaar. Geref. Kerk. 9,30 en 3; Ds. E A. Groen, wegen. HILLKGOM, Netl. Ilerv Kerk. 10: Ds. Chr. Eerhard. 3 RelnJers, hulppred. te Noordwljkerhout. (Vrcf. Kerk. 10 en 3: Ds. A. IC. Krabbe. Ohr. Geref. Kerk. 10 en 3.30: Loondienst. Herst. Apost» ZciitlliuiHcem. 9.30: Gods dienstoefening KEN NEBROEK. Ned. Ilerv. Kerk. 10: Ds. Mol. em. pred te Heemstede. SPAARNDAM. Xe<l. Ilerv. Kerk. 10: K. A. Oskam. Hulpprediker. Evniigclisntie. 10: Dijkstra, van Amsterdam. ZANDVOOKT. Ned. Prot Rond. 10.30: A. Dlff. r.s Azn. van Bentveld. (Stultingsdienst) Ned. Ilerv. Kerk. 10: IX. D. Tromp. Instituut Erasmus" FLORASTRAAT 13 (RI.I FLORAPARK)TELEF. 19953 DAG- EN AVONDCURSUSSEN opl. Eindex. Gymn. en II.B.S. Hulp bij huiswerk. Privé- lessen Grieks, Latijn, Moderne Talen, Wis-, Natuur- cn Schcik. enz. M.O. en L.O. examens. Curs. Alg. Ontwik keling. Toelatingsexamen M.T.S. Mulo-ex. Praktijkex Spreekuur dagelijks van 7-8 u.. Dinsdag en Vrijdag van 1-2 u. SCHOUWBURGSTRAAT 39. HAARLEM, TELEF. 15814. Alle Talen, Conversatie cn Prakt.-examens. Privé en Clublessen. LEERT PTTfctscH FN SP 4 A NS CH VOOR DE TOEKOMST VOOR uw GOOTSTEEN, EN UW HOUTWERK, hebt U maar weinig Glorine noodig. Want Glorine reinigt enórmIGIorine: het toovermid del voor de huisvrouw. WAT IS THANS DE WAARDE VAN JUWEELEN EN GOUD? Een vakman bepaalt voor U de geldende waarde. JE ADRES is voor taxatie ANTIEKHANDEL KruLsstr, 19, Haarlem, Tel. 16910 Wij koopen Uw Brillanten en Sieraden. Wij hebben weer heerlijke erwtensoep voor slechts 1 penning 13 ets. per portie CROOTE HOUTSTRAAT 21 HAARLEM GROOTSTE ÖORTLLK1NO IN Uk. NIEUWSTE MODELLEN OPKLAPBEDDEN. Alle maten, alles voorradig. Ook 1- en 2-pers verticaal - 40 modellen, ombouwen met boven- en zijkasten Java kapok bedstellen dekens divanbedden, spiraalmatrassen Grootste keuze Eerste klas Onbeperkte garantie. MONSTERKAMERS ORIONWEG 8, HA ARIEM-NOORD - '"'<13? Il-O en Quaker havermout 'n halve eeuw ervaring, uw waarborg voor goede kwaliteit VRAGEN VAN PARTICULIEREN J. D. RAAYEN NU IS HET TIJD ONS UW WINTERJAS TE LATEN KEEREN Kleedingmagazijn KLEINE HOUTSTRAAT 2 a (voorheen chef kleedingmagazijn „De Matador") Steeds voorradig Heerencostuums en Demi's KUNSTK ALEN DER 1943 12 BLADEN KUNST-REPRODUCTIES (formaat 24x36) afgehaald 1.60, franco p. post bij vooruitbetaling 1.75 HET IJATAVOHUIS Singel 348, Amsterdam-C-, Telefoon 36974, Postgiro 339700 Straffer maatregelen zijn voortaan het onvermijdelijk gevolg van overschrijding van uw gasrantsoen Telefoon 12-176 U mort V4 bezuinigen op uw normale gnu* crbrulk, volg dun ondrrntnanllr wenken opt 1 Zet alle» met weinig water op. 2 Kook met het deksel op de pan. 3 Steek het gas aan, nddat de pan Is opgezet. 4 Breng alles vlug aan de kook 5 Stel dc vlam kleiner, zoodra er damp uit de pan komt. 6 Gebruik den oven weinig of niet. 7 Wasch eens per dag ef 8 Neem geen kuipbad, maar een douche. 9 Controleer geregeld den meterstand. Wie geregeld controleert kan tijdig self ingrijpen t Haal iiMMT Huriiile uil mimh'r Kolen VERKOOP UW JUWEELEN, GOUD EN ZILVER RECHTSTREEKS en zonder tusschenpersoon Ze loopen er mee weg, met ons prima HALF OM, f 0,20 per 800 gram, thuisbezorgd Coöp. „De Eendracht" U.A. Donkere Spaarnc 42 - Haarlem Telefoon 13066- HOUTEN WIELEN IIOUTEN BANDEN voor Bak fietsen, eventueel m. bijlevering van nieuwe naven. Handelshuis VICTORIE - WAGENWEG 200 Telefoon 20957 Haarlem. BELASTING-ADVIESBUREAU J. W. BREET Pijnboomstraat 121 - Haarlem-N. Controleeren v. Aanslagbiljetten. Bewaar zóó Uw Santé! In'n klein, goed gesloten busje, dan smcir ze <uct weg en blijft ze gemakkelijk ce gebruiken GROOTE HOUTSTR. 109 naast Cinema Palace Nog altijd een ruime sorte ring in gouden en zilveren voorwerpen Herstelinrichting voor luxe horloges. voorwerpen en Telefoon 13700 Hondenbrood, Mergpijpjes, Krachtvoeder, Ter- riervoer. Bon no. 12. Gebr. VEENINGA, Naturalisten Jacobijncstraat 10-18. Tel. 13265 I STENO, clubles f 3,60 p. m. TYPEN, aanv. elke week. Prosp. gratis - Oude Gracht 71 DE POST GEEFT DE HOOGSTE WAARDE voor Uw Meubelen, Zolderoprui mingen, antiek, Perzische klee- den, kachels, fornuizen, enz. ZIJLSTR. 51, H. ZOETESTR. M. J. SCHEFFER Co. geven de HOOGSTE WAARDE voor Uw Antiek - Meubelen, GordUncn - Vloerklecdcn enz. ANEGANG 44 A TELEFOON 20951. HAZEVOET geeft de hoogste waarde voor Uw meubelen, zolderoprui mingen, haarden, kachels enz. KONINGSTRAAT 48, Tel. 17308 HAARLEM. nznnwaauiiaiaxaiu do iNawaaavawoa 13h Prijs- en loonproblemen. Moeilijke situatie voor de hotels. Ook in Zwitserland is thans de vierde oor logswinter begonnen. Doch ondanks het feit. dat dit land de oorlogsgebeurtenissen niet rechtstreeks aan den lijve ondervindt en de natuur ditmaal door een langen warmen na zomer den overgang naar den winter gemak kelijk en „pijnloos" heeft gemaakt. toch merkt het Zwitsersche volk speciaal op econo misch gebied steeds duidelijker den ernst der tijden. Do melk- en brooddistributie, dc verhoo- gir.g van den melkprijs en de luxe-belasting, vier maatregelen, die in het leven van iederen burger ingrijpen, hebben de bevolking van het Alpenland duidelijk gemaakt, dat dc Zwitsersche oorlogseconomie thans in een nieuwe phase is getreden. Daar melk en brood de voornaamste voe dingsmiddelen der groote mpssa zijn, heeft de distributie dezer beide artikelen natuurlijk veel stof opgewaaid. Het broodrantsoen is vrij klein, namelijk 225 gr. per persoon per dag: wat de melk betreft, zijn de Zwitsers er be ter afgekomen: zij ontvangen 4 dl,, per dag. De Zwitsersche regeering hoopt, deze rant soenen tot het eind van den oorlog te kunnen handhaven. Dat de melkprijs opnieuw is ver hoogd, heeft veel ontevredenheid gewekt. Pr|js-loon-problcem. De onophoudelijk stijgende prijzen der kos ten voor levensonderhoud en de slechts onbe langrijk gestegen loonen hebben in Zwitser land een steeds grooter kloof tusschcn prijzen en loonen doen ontstaan, die in het belang van den socialen vrede in het land-zelf tot scherp ingrijpen van staatswege dwingt. De Zwitsersche regeering wil thans door een aan tal maatregelen den overwegenden invloed van vraag en aanbod bij de prijsvorming uit schakelen. Prijzen en loonen zullen worden afgestopt. Hierbij zullen zich evenwel nog ver schillende moeilijke problemen voordoen, zoo kan men b.v. geen invloed uitoefenen op de pri.jzen der-geïmporteerde industrieele grond stoffen cn levensmiddelen; het is zelfs waar schijnlijk. dat deze door de huidige transport moeilijkheden en de verhooging der risico premies nog verder zullen stijgen. Deze prijs- verhoogingen der Jnvoergoederen moeten noodzakelijkerwijze tot een prijsstijging in het binnenland leiden, indien zij althans niet door staatssubsidies worden gecompenseerd De Zwitsersche regeering wijst een dergelijke subsidieeringspolitiek echter onvoorwaarde lijk van de hand, daar zij het bedrag der staatsschulden steeds hooger doet oploopen. Een verdere moeilijkheid ligt bij het. laag- houden van de prijzen der landbouwproduc ten. In zijn streven, het land althans ten op zichte van de voedselpositie minder afhanke lijk van het buitenland te maken, doet dc Zwitsersche landbouw al het mogelijke, om dc bevordering van nieuwe cultures en de uit breiding van den akkerbouw te stimuleeren Dit vereischt evenwel weer méér kapitaal en méér arbeidskrachten, hetgeen de effectieve kosten weer hooger maakt. Luxe-belasting. Nog op andere wijze dreigt het prijsniveau ppoedig een nieuwe verhooging te ondergaan en wel van zuiver fiscale zijde. Het is geen geheim meer, dat het Fjnanzdepartement van plan is, de omzetbelasting van 2 op 4 pet. te verhoogen. Daardoor worden de meeste artikelen met uitzondering van enkele voe dingsmiddelen opnieuw in prijs verhoogd cn de loonen zullen weer iets van hun koop kracht verliezen. Deze verhooging der omzet belasting heeft een paar weken geleden oen voorlooper gehad in de nieuw ingevoerde luxe-helasting van tien procent. De invoering dezer belasting geschiedde plotseling, van den eenen dag op den anderen, hetgeen technisch zeer juist is. Op deze wijze heeft men een „run" voorkomen op de waren, die voor taan onder deze belasting vallen. De keuze dor belaste artikelen (Champagne, schuim- wiinen. parfumerieën, foto-artikelen, hand geknoopte tapijten, bontjassen, horloges van edele metalen, juweelen, goud- en zilver- waren. gramofoons en gramofoonplaten, radio toestellen, toont duidelijk, dat de nieuwe be lasting op zuiver-fiscaal gezichtspunt is ge baseerd. Toerisme in nood. Het Zwitsersche vreemdelingenverkeer, dat In normale tijden een der belangrijkste „in dustrieën" des lands is. verkeert door den oorlog in groote moeilijkheden. Het wegblij ven der buitenlandsche gasten heeft voor vele hotels en tourismc-gebieden catastrofale ge volgen. Weliswaar stijgt het cijfer van dc logeernachten der binnenlandsche gasten nog geregeld (1940: 3.586.340; 1941: 4.188.326; 1942 4.456.559 steeds gedurende het zomerseizoen Juni tot en met Augustus), doch vergeleken met vroegere, normale jaren is de verminde ring van het aantal gasten beangstigend Zonder buitenlanders kan het Zwitsersche toerisme onmogelijk floreeren. Gedurende het afgcloopen zomerseizoen bleven ruim 500 ho tels met 36.000 bedden gesloten, d.w.z 10( hotels met 2000 bedden méér dan verleden jaar. Indien men alle beschikbare bedden meerekent, bedroeg de doorsnee-bezetting der hotels dezen zomer nauwelijks 30 pet. wat voor het rendeeren van een bedrijf veel te Weinig Is. In den thans aangebroken winter worden vaste cn vloeibare brandstoffen nog slechts aan die hotels verstrekt, welke kunnen ann- toonen. dat de bedrijfskosten geheel worden gedekt. Door het concentreeren der gasten op minder hotels zullen althans de huizen, die geopend zijn, hun nuttig rendement kunnen verhoogen. Romantiek in de krant. Tot een der minst schadelijke gewoonten, die de Turken den laatsten tijd van het Westen hebben overgenomen, behoort hei plaatsen van huwelijksadvertenties. Deze zijn uitgebreider, openhartiger en roman tischer dan bij ons. In „En Son Dakika" (het laatste nieuws, of beter: de laatste minuut), kon men dezer dagen lezen: „Dame oud vijftien jaren, lang 1 58 M., gewicht 65 kilo, met visschenvleesch. zoekt een man, een heer, tusschen de 30 en de 35, maande- lijksch inkomen 100 tot 120 ponden". Wat dit visschenvleesch betreft, deze uitdruk king komt overeen met de onze voor „vol slank". Een trouwlustige adverteert: „Heer, 32 jaar oud. voor knap doorgaande, die niet rookt en niet drinkt, huiselijk is, een vrij beroep heeft en een winkel, per maand 120 Lira verdient, wenscht kennismaking met een dame van onbesproken levenswandel, kunnende lezen en schrijven, in het bezit van blanke gelaatskleur, goed in het huis houden." Wal Is Uw hartewensch Een groot dagblad in Zweden heeft zijn lezers naar hun hartewensch gevraagd en een groot aantal antwoorden ontvangen, die een nardigen kijk geven op de diepste ver langens der menscnen. 36 zou rijk willen zijn om zich alle vreugden van het leven te kunnen veroorloven. Voor 16 zou het toppunt van geluk in het beroep van film ster, kunstenaar, staatsman of sportsman bestaan. De 11 die zich een idealen levensgezel wenschen, wordt hoofdzakelijk door vrouwen gevormd. Een iets geringer percentage, meerendeels jonge menschen, wenscht een betrekking, die hen onafhan kelijk van Run ouders maakt. De oudere lezers vormen een aanzienlijk gedeelte van de groep, die niet geld, maar gezondheid als net hoogste goea beschouwt. En 5 wenschen tenslotte een lang leven onder dezelfde omstandigheden, waaronder zij thans leven. Blijkbaar zijn zij de eenigen, die met hun lot tevreden zijn. WOORDRAADSEL De kaarsen zoo danig naast elkaar te leggen, dat een spreuk van Schil ler ontstaat. Oplossing van Zaterdag 5 Dec.: Horizontaal: 1 is Agamemnon, 3 is rhetorica, 5 is las teraar, 7 is honig raat, 9 is syndicaat 11 is molenwiek. 13 is lierdicht. Verticaal: 1 is ad der, 2 is Nanna, 3 is rigcl, 4 is akker, 5 is lasch, 6 is ra bat, 7 is haaks, 8 is trant, 9 is Sesam, 10 is tronk, 11 is Meral, 12 is kroot. Verticaal 1523 De morgenstond heeft goud in den mond. DE KAARSEN-PUZZLE Winterhulp kan veel doen, als g JJ veel offert!! Giro 5553. Stijging van den gemiddelden leeftijd. Het Centraal Bureau voor de Statistiek hcefl dezer dagen nieuwe sterftetafels voor Nederland, afgeleid uit de waarnemingen in de periode 1931—1940, het licht doen zien. De tafels zijn op twee manieren berekend, n l. inclusief, resp. exclusief de oorlogs- iterfte in het jaar 1940. Bij vergelijking met de uitkomsten van de sterftetafels 1921—1930 blijkt, dat de sterftekansen ten opzichte van het vorigr decennium verder zijn gedaald. Merkwaardig is. dat de sterftekansen der vrouwen iets meer zijn afgenomen dan de sterftekansen der mannen. Sinds het jaar 1875 ongeveer valt in Ne derland een belangrijke daling van de sterfte waar te nemen. Dit blijkt o.a. uit d< stijging van den gemiddelden levensduur. Voor de mannen bedraagt deze volgens de sterftetafel 1931—1940, 65,5 jaar (tegen- over 01.9 jaar in 1921—1930 en 38,4 in 1870'79), voor de vrouwen 67,2 jaar (tegenover 63,5 jaar in 19211930 en 40,. jaar in 1870—1879). t t Zooals bekend, is sedert het nudden van de vorige eeuw vooral de zuigelingensterfte zeer sterk verminderd. Terwijl in de jaren 18701879 van de jongens 22 pet. en van de meisjes 20 pet. in het eerste levensjaar overleed, bedraagt de sterfte beneden het jaar volgens de nieuwste tafels voor dc jongens 4,6 pet. en voor de meisjes 3,5 pet In de eerste levensmaand is de sterfte het hoogst: binnen één maand na de geboorte overlijden 2,5 pet. van de jongens en 1,9 pet. van de meisjes. De vermindering der sterftekansen blijkt ook hieruit, dat het percentage der perso nen, dat een bepaalden leeftijd bereikt thans veel hooger is dan voorheen. Terwij] b.v. volgens de sterftetafel 18701879 slechts 7.6 pet. der geborenen den 80-jari- gen leeftijd bereikt, bedraagt dit percen tage volgens de jongste tafel 25,7 pet. De gemiddelde levensduur is in Neder land hooger, dan in de meeste landen. Al leen in Nieuw Zeeland zijn voor de vrou wen de sterftekansen nog iets gunstiger. In Europa hebben na Nederland de Skandi- navische landen de gunstigste sterfte, zoo als blijkt uit onderstaand overzicht van den gemiddelden levensduur: Australië: mannen 63.5 jaar, vrouwen 67,1 jaar; België: (m.) 56,0 jaar, (vr.) 59,8 jaar; Denemarken: (m.) 62,0 jaar, (vr.) 63.8 jaar; Duitschland: (m.) 59.9 jaar, (vr.) G2,7 jaar; Engeland (m.) 58.7 jaar, (vr.) 62.9 jaar; Frankrijk: (m.) 54,3 jaar. (vr.) 59,0 Jaar; Italië: (m.) 53,8 jaar, (vr.) 56,0 jaar; Japan: (m.) 44,8 jaar, (vr.) 46.5 jaar; Nederland: (m.) 65,5 jaar, (vr.) 67,2 jaar: Nieuw Zeeland (m.) 65.0 jaar, (vr.) 67,9 jaar; Ver. Staten: (m.) 59,1 jaar, (vr.) 62,7 jaar, (vr.) 65,3 i,7 jaar, (vr.) 64,6 jaar. Kleurenfoto's van de zon. Drie Fransche geleerden zijn er na een arbeid van vijf weken in het observatorium van de Pic du Midi in het gebied der Mont Blanc in geslaagd kleurenfoto's van de planeet Mars cn van de zon te maken. De vergrootingen der opnamen hebben belan, rijke dingen aan het licht gebracht. I vraag, of er op Mars dieren voorkomen, kon hiermede echter nog niet worden beant- wobrd. jaar; Zweden: (m.j 63.2 jaar, in ar; Zwitserland: (m.) Kleverpark breidde zich uit. Wat in 25 jaar tot stand kwam. Tot voor een kwart eeuw was de route naar Bloemendaal door 't Kleverpark langs den Kleverparkweg en daarna ontstond een rechtstreeksche verbinding via het Sant- ioorterplein en de.Molijnstraat. 15 Decem ber 1917 dus over enkele dagen vijf en twintig jaar geleden besloot de gemeente raad een crediet beschikbaar te stellen voor het maken van straten en het geven van namen aan straten, welke aan de westzijde van het Santpoorterplein waren gelegen. Velen herinneren zich nog, dat in deze omgeving een groot weiland lag, dat zich tot de Kleverlaan uitstrekte. Aan de andere zijde van de Kleverlaan zetten de weilanden zich weer voort tot ver in de gemeente Schoten. Ook deze strooken grond zijn in den loop der jaren m exploitatie gebracht en tallooze huizencomplexen zijn verrezen. Wandelaars konden echter spoediger dan de wielrijders gebruik maken van ae kort ste verbinding, want zij hadden een pad ge maakt, welke begon bij de Santpoorter straat en uitkwam bij het sportterrein aan de Kleverlaan. De gemeenteraad verleende medewerking aan den aanleg van de Meester Cornelis- straat, Begastraat, Molijnstraat, Van der Meerstraat en Brakenburgstraat, alle men, welke herinneren aan bekende Haar- lemsche schilders uit de zeventiende eeuw. Meester Cornelis heette eigenlijk Cornells Corneliszoon van Haarlem, die m 1562 geboren was en in 1620 overleed. Hij was een vermaard schilder en een aanzien lijk burger van dc stad. Cornelis Pieters zoon Bega leefde van 1620 tot 1664 en was een kleinzoon van Corneliszoon; hfj werkte onder leiding van Adriaan van Ostade, wiens manier van schilderen hij volgde. Pieter de M o 1 ij n (1595 tot 1661) was een talentvol schilder, die afkomstig was van Londen, bijna zijn geheele leven in Haarlem leefde en alhier overleed. Jan van der Meer, geboren in 1628 en overleden in 1691 was zeer gezocht als land schapsschilder. Richard Brakenburg h (1650 tot 1702) was eveneens een leerling van Van Ostade; hij werkte naar de manier van zijn meester en ook in den trant van' Johannes Hals. Brakenburgh was een be kende schilder van binnenhuizen. Na deze uitweiding over de schilders dee- len wij nog mede, dat de omgeving zoo langzamerhand werd vol gebouwd. Een ge deelte van het terrein werd gereserveerd voor de Tweede H.B.S. aan het Santpoorter plein en aan de Oost- en Zuidzijde werden aan het einde van 1921 aangelegd de Dusart- straat, de Hedastraat, Engeïszstraat, Decker straat, Kempstraat en Jelgersmastraat. Ook Naar Ordsjomkidse. SSPK. Met groote. verwonderde oogen staan vreemd gekleede Osseten en Kabardiners langs de wegen, zien met onbe grijpelijke verbazing het geweldige mili- aire schouwspel voor zich afrollen en bie den, als de vroege schemering valt, met veel gebuig kwartieren en slaapplaatsen aan. „Wij hebben gewacht en wisten dat jullie '.ouden komen, zeggen zij, en wij willen net jullie vechten, zooals vroeger onze vaderen vochten tegen het volk van de steppen in het Noorden." Tot diep in den nacht rollen de kolonnen vóór heeft men munitie, benzine en no g ^ens munitie dringend noodig. Telkens veer probeeren de Sowjets zich vast te biiten en stand te houden, telkens weer probeeren zij hun uiteengeslagen linies op- •neuw te ordenen, maar onze pantservoor hoede laat hen niet met rust, laat hen niet tot rust komen. Langs de wegen liggenjde wrakken van uitgebrande Sowjet-staalreuzen, verlaten kanonnen, steken gezwollen paarde-cada- vers hun beenen styf in de hoogte. Krijgs gevangenen dwalen in groepjes van achte ren, meest zijn het Kaukasiers, uit Dago- dan, Azerbeidsjan, Georgiers en Arme niërs, die meestal slechts onder den dwang Ier Sowjetcommissarissen de wapenen hadden opgenomen. „Wij zouden door jullie gedood, afge dacht worden, werd ons gezegd, heer.", vertelt een Georgier van nauwelijks 17 'aar. „En wij geloofden het en hadden nngst, en men gaf ons brood in plaats van. wij zijn u zoo dankbnar, heer." Wijd breidt zich het bekken var, Ords- onikidse, in het Oosten, voor ons uit, ter wijl in het Zuiden de kantige, steile toppen Dnder de laag-hangende wolken zich ver- toonen. Aan den rand van het bekken stooten de jantsers naar voren, hebben Ardon en Ala- ïir reeds achter zich gelaten, van waar de Dssetische heerweg de bergen in klimt. Op le rechterflank dekken Roomeensche berg- 'agers den voorstoot, bergjagers, die ook len dag van Naltsjik meebeleefd hebben. Nóg liggen echter aan beide zijden van len marschweg uiteengeslagen vijandelijke groepen, die zioh na de eerste verrassing, weer verzamelen en weerstand willen hie len. Vanuit het Noord-Oosten en het Oos ten bliksemt het afweervuur der zware Sowj et-batterij en en laat onze verzorgings- 'colonnen spitsroede loopen. Dreunend sche- -en en zwermen onze bommenwerpers en •agers over ons heen huilend ontploffen je zware bommen en doen den grond beven. Het land wordt golvend en is dicht met struikgewas bedekt en doorsneden door tallooze beekjes en waterloopen. Het wordt nacht en langs den weg vor men wij onze „militaire stekelvarkens". De tros en verzorgings-kolonnen zorgen voor bun eigen veiligheid. Tn den zwarten, maanloozen nacht branden spookaehtie- flakkerend de kolohosen, overal wordt de nachtelijke stilte verscheurd door het op klinkende strijdgedruisch. Lichte flak wordt tegen de door-siipelendc Sowjct- troepen ingezet. Met harde, oorverdoovende slagen ontploffen de granaten van onze ?ware granaatwerpers. De vijand doet een regen van granaten met zijn salvogeschut dd onze voorhoede neerhagolen. Als een luguber en benauwend vuurwerk barsten de granaten fel-opflitsend. begeleid door bet rollende gedreun der dubbele ontplof fingen door den donkeren nacht. De vaalgrijze odhtendschemer brengt een •nassalen aanval van Sowjet-pantseibriga- .den, die in zwaren strijd door de voorhoede "an ons pantserregiment afgewezen wor den. E»n worsteling zonder weerga begint thans. In het gezicht van het K.aukasus-geherg- te. blinkend en stralend in het >n!icht, worden van beide zijden de zwaarste wa- oenen in den strijd geworpen, terwijl de lucht vervuld is van het ononderbroken zoemen en brommend gieren der vliegtui gen. Eigen Stuka-aanvallen wisselen af met verrassende duik-aanvollen van Sow- iet-vliegtuigen. die als laatste. vertwU- relde strijdmiddel fosforbrandploaties uitwerpen.... een bijtende rook en walm hgt over het tooneel van den strijd, bij neemt minuten-lang alle zicht» Dan werpen de Sowjets nieuwe krachten tegen den flank van de Duitschc wig De ver vooruit- zestooten pantserdivisie dreigt met de berg- agers ingesloten te worden. Tot on hon derd meter dringen Sowiet-stoottroepen naar den bataillons-gevcchtsstnnd naar voren. Maar dan gelukt het onzen dun neren pantsergrenadicren en lagers, den klemmenden ring te verbroken, die zich worgend en knellend om de Duiteche voor hoede legde. Troepen der Waffen-SS grij- nen op het beslissende oogenblik in: in het verbitterde vuur loopt een hernieuwde stoot van Sowjetpantsers dood. zii blijven 'iggen. Zoo golft de striid ho»-n en weer in dit uur. op het oogenblik dat dit gesehie- ven wordt: de verbeten striid om do groote, -terk bevestigde stad Ordsjonikidse, om ooort naar de Grusinlsehe heerbaan, d o naar Tiflis leidt over het gebergte, nun'* Transkaukasie. SS-Oorlogsvcrslugeever Dr. Richard Sbl'-nO'- deze namen zijn gekozen ter herinnering van schilders uit de 17e en 18e eeuw. Dan werd de Meester Cornelisstraat doorgetrok ken in Oostelijke richting en het Santpoor terplein werd bestraat. Omstreeks denzelf den tijd breidde het aantal woningen zich langs cn ten Zuiden van dc, Kleverlaan uit. Hier ontstonden straten, wëlke herinneren aan het beleg van Haarlem, dat 11 Decem ber 1572, dus Vrijdag 370 jaar geleden, een aanvang nam. BAPTISTENGEMEENTE. Ds. S. dc Haan. voorganger der Baptisten gemeente, die beroepen is naar Noordbergum, is voornemens 17 Januari afscheid te nemen en 31 Januari zijn intrede te doen. na beves tigd te zijn door ds. G. Visser van Muntendam. De Egyptische kunstschatten. Te Cairo zijn thans eenige mededeclingcn omtrent de plaats, waar de kunstschatten der Egyptische musea worden hewn: rd. De directeur van hei Egyptische Nationale Mu seum heeft verklaard, dut de schatten zijn ondergebracht in een grot in de buurt van Maassarah, op ongeveer dertig meter onder den grond. De grot. die door een ijzeren deur is afgesloten, wordt door zestig speciaal opgeleide Egyptische soldaten bewer kt. Uitreiking distributiebescheiden. Voor de uitreiking van de nieuwe distri butiebescheiden is het Maandag de beurt i het V.' de letter» H

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 3