KLOOTS9 Kleeding
FRY's Taalinstituut
H. W. DAMES
ED EG O-Rijwielverhuur
Goud Zilver Juweelen enz.
3
J J. Heijnen, Zijlweg 111, Haarlem
Jan Fortgens
STENO-TYPEN
INST. PONT
Zwitserland in den
vierden oorlogswinter.
RAZZIA VAN DE PRIJSBEHEERSCHING
TE TIBURG.
Een zeer groot aantal controleurs van
de prijsbeheersdhine heeft te Tilburg een
tweedaagsehe razzia gehouden, waarbij
eenige honderden levensmiddelen zijn ge-
gecontroleerd. Van de 171 gecontroleerde
groentewinkels werden er 35 bekeurd; bij
de 182 gecontroleerde kruidenierswinkels
bedroeg dit cijfer 26, terwijl bij controle van
76 winkels van chocolade- en suiker-artike
len in 11 gevallen proces-verbaal werd op
gemaakt. Van de 82 gecontroleerde slagers
bleken er slechts 8 in overtreding te zijn,
terwiil bij de 11 zulvelwinkels, waar even
eens een onderzoek werd gedaan, in het ge
heel geen overtredingen werden geconsta
teerd.
EINDEXAMENS H.B.S.
In de Ned. Staatscourant deelt de Secreta
ris-generaal van opvoeding, wetenschap en
kuituurbescherming mede, dat het schriftelijk
gedeelte van de eindexamens der H.B.S. 5 j.
en de ingevolge art 45 tredecics der M O.-
wet aangewezen bijzondere H.B.S. 5 j. en 4 j
in 194'' zal worden gehouden op 6. 7, 8, 10
11 en 17 Mei
Luister ZONDAG as.
14 00—14.45 uur over Hilversum 2 naar het
..Het Studio-Mysterie"
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 13 DECEMBER
HAARLEM. Nod. lïerv. Kerk. C
Kerk. 10: Ds. I'. W. Pook en. Nieuwe Kerk
10.3(1 Hs. O. J. Wiiardetrburg. 4: I>s. Duy-
vendak, «ctvile-IIjk verzorger Diaconessen
huls. Oost ei-kerk. 10' I)n. H. E. Beker. 4:??
Noordorkerk. 10 30 Ds, W. .J van Eklen
Jliilfeue.s.serkfv*k. 1 r.Smit kInd-erkerk. 11
Bijzondere Jeugddienst Spr H. W. Duyven-
dak, cand. t. d IT. D. Broedergemeente.
10.30 Ds. Blolk. 3o Advent. 2.30 Advents
dienst met koorzang De. A. U. de Jong.
Stad- Evniusellfuule. io on 3.30 R. Visser.
IJmu4don. Evangel, samenkomsten. Zulder-
stra.at 1 r,10 en 3.30: P. c. Tljspen. Rvnng.
te Deventer. Z.-u.x door Adr. t'ipe. Opwek
king-- nincnlioiiisicn. ZuMTStr. 1 Donder
dag: 3: l A. Bruyn. tVa wnnar Vrije Evans.
Gein, 10- Dm. D .T. du Fossé. 4. Gebedaure.
10' K 1 ndi-rkerk. Egllao Wnllonne. Di-manchi
13 Dóecmbre a lo h. 30 Service présld'é
par mr le nastuur R. lo Gras, de Nlmègi
Elvang. Luth. Gom. 10.30 Ds. C. II. Brandt
Vrij/.. Herv. 1 o 3n IK \V. (Mir. Smits. Vrij/.
Protest. Jeugdwerk. 1 li". MeJ. M. Burger
Haarlem. Jeugddu-n -t Rem. (JereL Ge
10.30- Dr. W. R. M. Noordhoff. Geref. Ke
In alle du-rmten II. Av. Kloppersvngelkerk.
9.30 en 3. IX. .Is, v. d. Linden. Oude Gracht
9.30 en 3: IX 1. Hoorweg. Zuid-Ooster-
kerk. 9.30 en 3: Ds .1. W. Sicrtsema. Geref
Kerk In If. V. 10 IX. G. W. v. Deth. 10
Kiln der cl lenst in de vooraan'. Baptisten Gem
Ï0 en 4 Ds. I, de liaan. Geloof» G.emeen-
selmp „liet Ixger des Holt*". 10: Hodiiging.-
diiensi 3.30: \>rlo.<wlngi«iii'inenkomKt. Lei-
tier en Mwr, MUddolman. Gjem. dts Hoeren
10. Openihnre Godsdienstoefening. Vrije
Ka III. Kerk. 10 30: Gezonge,, |j. Mis. Ilcrst.
Apost. /icndlngwcm.. Koliouwhargstr. 10 en
4.30: GodmllcnMlotfening. Ilerst. A|>ost.
Zending-gejn. JaeobljneHtr. 9.30 en 3.30
Godsdienst oefening.
Ver. IXtopsgoz. Gom. 10.3O IX. Frerichs
4- Ds. Frater Sm.td. Adiven-tswljdlng.
Pinkstergemeente. 9.30 en 3.30: Open
bare samenkoniHt.
HAARLEM-VOORD Netl. Hcrv. Kerk.
Kerk Iv loost--r.ilra.it10: Ds. Gerritsen
Amersfoort. .Jc-oivdd.lenstI Fröbelschool
OolensoatmoitIX. Drost Imnion'uëlkork. 10:
D«. Drost. Kon, Krnnmsöhool. Raafstraat.
10: Ds G. I-'. a M'-nbaoh, van I.l nvuiidcn-O.
Xod. Piot. Bond. 10,30: Dm. F Kl-eyn. Rem.
Pred. dan Haag. 1.80: Jeugddienst
AP j M. Nlev' Haarlem. Voorderkapcl,
Min all.its istr. 10 en 4: J. Bosssrs en M
Schat-, Geref. Kerk. Noord-Schocterkerk.
9.30 en 3: IX A. M BOOylngA. II A., dn
Geref. Gein. 9.3" en 3 Da. D. Henstra.
HEEMSTEDE. Vod. Ilerv. Kerk. Kerk.
10. Ds. -Bar; Kapt'l Nieuw Vrcdcnliof
10.30 i'rof. Dr. J. N. Bakhuizen van den
Brink. loeiden. Netl. Prot. Bond. 10.30:
Dr. I' D. Tjalsmn. Rem pred. t.- R'drim.
Geref Kerk. Koeddofslaan. 9.30: Ds. v. d.
Brink. 3: IX. Domtor p. Oamploan. 9.30: Ds.
Dontlorp. 3: IX. v. d. Brink.
AERDENHOVT. Ilellg. Kring. 10.30:
M«'i Dm II. J. W. Modderman, te A'dam;
\ed, Ilerv. WIJkgetXMiw. 10.30' L. G.
BlowiiMiia.
Bt/Ol-'.MKXBAAI,. Nod. Herv. Kerk. 10:
Dm. Ch. <le Beus. Netl. Prot. Bond.
Dienst
OVERVEEN. Xod. Herv. Kerk„ 10: Ds.
J. C. van Dijk.
HAARLEMMERMEER. Nod. Herv. Kerk
Hoofddorp. 10: Ds. M. G. Blauw. em. pred.
te Ovorveon. 3 IX. J. C. 8alver<la. Badhoe-
vodori". tmman-uölkcrk. 10 en 4: Ds. Boer-
lijst. Held. Cat coll. Zondag 15 vraag 37. Wijk
gebouw .Rehoboth". 10: J. van Wier. gods
dienstonderwijzer te Amstelveen. Rijk. Ma-
ranatliakcrk. 9.30: IX. J. C. Solver da van
Hoofddorp. H. Av. Ilethei-kapel. 2.30: W. T.
J. KoudHtaol. Vijfhuizen. Wben Haëzer-kerk
10 en 3: A. C. Hrörens. Lijnden. Geloof en
Liefde-kerk. 10: 1'. van den Berg. Ndeuw-
Vcnnep. 9.30: J. den Hartogh. hulppred. 3:
Dm. A .an Rnon, van Oude Wetering. Ab-
bene.*. 'i.30: J. D. v. d. Meer. Oud-Gcrcf.
Kerk la en 6 L<'-.-dienst.
HALFWEG. \ed. Ilerv. Kerk. 10: Ds. II.
O. Molenaar. Geref. Kerk. 9.30 en 3: Ds. E
A. Groi-newegi-n.
Hl LI iEGOM. Nc-il Iferv Kerk. 10: Ds.
Olir, Ei-r hard. 3 Hein dors. hulppred. te
Noord wljkerhoui. tioref. Kerk. 10 en 3: Ds.
A. K. KrabbA. (dir. Geref. Kerk. 10 en 3.30:
DeesdJc-nst.
Horst, Apost. Zeiidinusgeni. 9.30: Gods
dienstoefening
lll-AMIBHOEK. Ni al. Herv. Kerk. 10.
IX. Mol. em. pred. te Heemstede.
SI'AARNDAM. Ne<1. Herv. Kerk. 10: K.
A. Orck.im, Hulpprediker. Evangelisatie. 10
DIjks'i.i. van Amsterdam.
ZANDVOOIIT. Neil. Prot, Bond. 10.30: A.
Elft .'.Zn. \an Boat veld. (Slultingsdiens:)
L Wed. lie-v. Kerk. 10: Du. D. Tromp.
Instituut Erasmus
FLOR ASTRA AT 11 (RI.1 FLORAPARK), TELEF. 19958
DAG- EN AVONDCURSUSSEN
opl. Eindex, Gymn. en H.B.S. Hulp bij huiswerk. Privc-
Icssen Grieks. Latijn, Moderne Talen, Wis-, Natuur- en
Scheik. enz. M.O. en L.O. examens. Curs. Alg. Ontwik
keling. Toelatingsexamen M.T.S. Mulo-ex. Praktijkex.
Spreekuur daceliiks van 7-8 tt„ Dinsdae en Vrijdag van l-2,u
SCHOUWBURGSTRAAT 39, HAARLEM, TELEF. 15814.
Alle Talen, Conversatie en Prakt.-cxamens. Privé en Clublcssen
LEERT Pfcetorp PV SPAANSCH VOOR DE TOEKOMST!
GOOTSTEEN,
w,c,
EN UW
HOUTWERK,
hebt U maar
weinig Glorine
noodig. Want
Glorine reinigt
enörmIGIorine:
het toovermid-
del voor de
huisvrouw.
WAT IS THANS DE WAARDE
VAN JUWEELEN EN GOUD?
Een vakman bepaalt voor U de
geldende waarde JE ADRES is
voor taxatie
ANTIEKHANDEL
KruLsstr. 19, Haarlem. Tel. 16910
Wij koopen Uw Brillanten en
Sieraden.
Wij hebben weer heerlijke
erwtensoep voor slechts
1 penning 13 ets. per portie
ReslaM&ui jinks'
GROOTE HOUTSTRAAT 21
HAARLEM
't Gpktapbeddenpaleis
UROOTSTh SUK'l Li-itiNU IN DE NIEUWS'! E MODELLEN
OPKLAPBEDDEN. Alle maten, alles voorradig. Ook 1- en 2-pers
.erticaal - 4(i modellen, ombouwen met boven- en zijkasten
Java kapok bedstcllen dekens divanbedden, spiraalmatrassen
Grootste keuze Eerste klas Onbeperkte garantie.
MONSTERKAMERS ORIONWEG 8, HA ARLEM.NOORD
- -'qri?
H-ö en Quaker
havermout:
'n halve eeuw ervaring,
uw waarborg
voor goede kwaliteit.
„Oud Haerlem" Gierstraat 87
VRAGEN VAN PARTICULIEREN
J. D. RAAYEN
NU IS HEI TIJD ONS UW WINTERJAS TE LATEN KEEREN
magazijn
KLEINE HOUTSTRAAT 2 a
«voorheen chef kleedingmagazijn „De Matador")
Steeds voorradig Heerencostuums en Demi's
KUNSTKALENDER 1943
12 BLADEN KUNST-REPRODUCTIES (formaat 24x36)
afgehaald ƒ1.60, franco p. post bij vooruitbetaling ƒ1.75
HET HATAVOHUIS
Singel 348. Amsterdam-C.. Telefoon 36974. Postgiro 339700
Straffer maatregelen
zijn voortaan het
onvermijdelijk
gevolg van
oversell rijding van uw
gasrantsoen
STOOMEN - VERVEN
Mantels Verven 4.90
rwy^v.'j
Telefoon 12-178
U mort V4 hr/tilnlgcn op
normnlf gMMTcrbrulk, volg
dua ondrraianndr wenken opt
1 Ze» alles met weinig water op.
2 Kook met het deksel op de pan.
3 Steek het gas aan, nAdat de pan Is opgezet.
4 Breng alles vlug aan de kook
5 Stel de vlam kleiner, zoodra er damp uit de pan komt
6 Gebruik den oven weinig oi niet.
7 Wasch eens per dag af
8 Neem geen kuipbad, maar een douche.
9 Controleer geregeld den meterstand.
Wie geregeld controleert kan tijdig self ingrijpen I
Haal 1114*4*r Mariiih* uil miti4l4*r Kolrn
VERKOOP UW 3UWEELEN, GOUD EN ZILVER
RECHTSTREEKS en zonder tusschenpersoon
Ze loopen er mee weg,
met ons prima HALF OM,
f 0,20 per 800 gram, thuisbezorgd
Coöp. „De Eendracht" U.A.
Donkere Spaarnc 42 - Haarlem
Telefoon 13066.
HOUTEN WIELEN
HOUTEN BANDEN voor Bak
fietsen, eventueel m. bijlevering
van nieuwe naven. Handelshuis
VICTORIE - WAGENWEG 200
Telefoon 20957 Haarlem.
BELASTING-ADVIESBUREAU
J. W. BREET
Pijnboomstraa* 121 - Haarlem-N.
Coutroleercn v. Aanslagbiljetten.
Bewaar zóó Uw Santé!
In 'n klein, goed getloien buije.
dan jmeli ze oiet weg en blijft ze
gemakkelijk cc gebruiken 1
GROOTE HOUTSTR. 109
naast Cinema Palace
Nog altijd een ruime sorte
ring in gouden en zilveren
voorwerpen
Herstelinrichting
voor luxe
horloges.
voorwerpen en
Telefoon 13700
Hondenbrood,
Mergpijpjes, Krach tvoedcr, Tcr-
riervoer. Bon no. 12.
Gebr. VEENINGA, Naturalisten
Jacobijncstraat 10-18. Tel. 13265
I STENO, clubles f 3,60 p. m.
TYPEN, aanv. elke week.
Prosp. gratis - Oude Gracht 71
DE POST
GEEFT DE HOOGSTE WAARDE
voor Uw Meubelen, Zolderoprui
mingen, antiek, Perzische klee-
den, kachels, fornuizen, enz.
ZIJLSTR. 51, H. ZOETESTR.
M. J. SCHEFFER Co.
geven de HOOGSTE WAARDE
voor Uw Antiek - Meubelen,
Gordijnen - Vloerklecden enz.
ANEGANG 44 A
TELEFOON 20951.
HAZEVOET
geeft de hoogste waarde voor
Uw meubelen, zolderoprul-
mingen, haarden, kachels enz.
KONINGSTRAAT 48, Tel. 17308
HAARLEM.
Prijs- en loonproblemen.
Moeilijke situatie voor de hotels.
Ook in Zwitserland is thans de vierde oor
logswinter begonnen. Doch ondanks het feit.
dat dil land de oorlogsgebeurtenissen niet
rechtstreeks aan den lijve ondervindt en dr
natuur ditmaal door een langen warmen na
zomer den overgang naar den winter gemak
kelijk en „pijnloos" heeft gemaakt, toch
merkt het Zwitsersche volk speciaal op econo
misch gebied steeds duidelijker den ernst der
tijden.
De melk- en brooddistributie, de verhoo-
ging van den melkprijs en de luxe-belasting,
vier maatregelen, die in het leven van iederen
burger ingrijpen, hebben de bevolking van
het Alpenland duidelijk gemaakt, dat de
Zwitsersche oorlogseconomie thans in een
nieuwe phase is getreden.
Daar melk en brood de voornaamste voe
dingsmiddelen der groote massa ztjn, heeft de
distributie dezer beide artikelen natuurlijk
veel stof opgewaaid. Het broodrantsoen is vrij
klein, namelijk 225 gr. per persoon per dag,
wat de melk betreft, zijn de Zwitsers er be
ter afgekomen: zij ontvangen 4 dL. per dag.
De Zwitsersche regeering hoopt, de/e rant
soenen tot het eind van den oorlog ta kunnen
handhaven. Dat de melkprijs opnieuw is ver
hoogd, heeft veel ontevredenheid gewekt.
PrUs-loon-probloem.
De onophoudelijk stijgende prijzen der kos
ten voor levensonderhoud en de slechts onbe
langrijk gestegen loonen hebben in Zwitser
land een steeds grooter kloof tusschen prijzen
en loonen doen ontstaan, die in hot belant
van den socialen vrede in het land-zelf tot
scherp ingrijpen van staatswege dwingt De
Zwitsersche regeering wil thans door een aan
tal maatregelen den overwegenden invloed
van vraag en aanbod bij de prijsvorming uit
schakelen. Prijzen en loonen zullen worden
afgestopt. Hierbij zullen zich evenwel nog ver
schillende moeilijke problemen voordoen, zoo
kan men b.v. geen invloed uitoefenen op do
prijzen der geïmporteerde industricele grond
stoffen en levensmiddelen; het is zelfs waar
schijnlijk, dat deze door de huidige transport
moeilijkheden en de verhooging dor risico
premies nog verder zullen stijgen Deze prijs-
verhoogingen der invoergoederen moeten
noodzakelijkerwijze tot een prijsstijging in het
binnenland leiden, indien zij althans niet
door staatssubsidies worden gecompenseerd
De Zwitsersche regeering wijst een dergelijke
subsidiecringspolitiek echter onvoorwaarde
lijk van de hand. daar zij het bedrag der
staatsschulden steeds hooger doet oploopcn
Een verdere moeilijkheid ligt bij het laag-
houden van de prijzen der landbouwproduc
ten. In zijn streven, het land althans ten op
zichte van de voedselpositie minder afhanke
lijk van het buitenland te maken doet de
Zwitsersche landbouw al het mogelijke, om de
bevordering van nieuwe cultures cn do uit
breiding van den akkerbouw te stimuleeren
Dit vereischt evenwel weer méér kapitaal cn
méér arbeidskrachten, hetgeen de effectieve
kosten weer hooger maakt.
Luxc-bclasting.
Nog op andere wijze dreigt het prijsniveau
spoedig een nieuwe verhooging te ondergaan
cn wol van zuiver fiscale zijde. Het is geen
geheim meer, dat het Finanzdepartoment van
plan ls. de omzetbelasting van 2 op 4 pet
te verhoogen. Daardoor worden de meeste
artikelen met uitzondering van enkele voe
dingsmiddelen opnieuw in prijs verhoogd
en de loonen zullen weer iets van hun koop
kracht verliezen. Deze verhooging der omzet
belasting heeft een paar weken geleden een
voorloopcr gehad in de nieuw ingevoerde
luxe-belasting van tien procent. De invoerinr
dezer belasting geschiedde plotseling, van den
eencn dag op den anderen, hetgeen technisch
zeer juist is. Op deze wijze heeft men een
„run" voorkomen op de waren, die voor
taan onder deze belasting vallen. De keuze
der belaste artikelen (Champagne, schuim-
wijnen, parfumerieën. foto-artikelen, hand
geknoopte tapijten, bontjassen, horloges van
edele metalen, juweelen, goud- en zilvor-
waren, gramofoons en gramofoonplaten, radio
toestellen. toont duidelijk, dat: de nieuwe be
lasting op zuiver-fiscaal gezichtspunt is ge
baseerd
Toerisme In nood.
Het Zwitsersche vreemdelingenverkeer, dat
In normale tijden een der belangrijkste „in
dustrieën" des lands is, verkeert door tien
oorlog in groote moeilijkheden Het wegblij
ven der buitenlandsche gasten heeft voor velt
hotels en tourisme-gebieden catastrofale ge
volgen. Weliswaar stijgt het cijfer van de
logeernachten der binnenlandsche gasten nog
geregeld (1940: 3,586.340; 1941' 4.188.326: 1942
4.456,559 steeds gedurende het zomerseizoen
Juni tot en met Augustus), doch vergeleken
met vroegere, normale jaren is de verminde
ring van het aantal gasten beangstigend
Zonder buitenlanders kan het Zwitscrsrht
toerisme onmogelijk floreeren. Gedurende het
afgeloopen zomerseizoen bleven ruim 500 ho
tels met 36.000 bedden gesloten, d.w.z. 10')
hotels met 2000 bedden méér dan verleden
jaar. Indien men alle beschikbare bedden
meerekent, bedroeg de doorsnee-bezetting der
hotels dezen zomer nauwelijks 30 pet wat
voor het rendeeren van een bedrijf veel te
weinig is.
In den thans aangebroken winter worden
voste en vloeibare brandstoffen nog Rlechts
nan die hotels verstrekt, welke kunnen nan-|
toonon. dat de bedrijfskosten geheel worden
gedekt. Door het concentreeren der gasten op
minder hotels zullen althans de hui/en. die
geopend zijn, hun nuttig rendement kunnen
verhoogen.
WOORDRAADSEL
De kaarsen zoo
danig naast elkaar
te leggen, dat een
spreuk van Schil
ler ontstaat.
Oplossing van
Zaterdag 5 Dec.:
Horizontaal: 1 is
Agamemnon, 3 is
rhetorica, 5 is las
teraar, 7 is honig
raat, 9 is syndicaat
11 is molenwiek,
13 is lierdicht.
Verticaal: 1 is ad
der, 2 is Nanna, 3
iS rigel, 4 is akker,
5 is lasch, 6 is ra
bat, 7 is haaks, 8 is
trant, 9 is Sesam,
10 is tronk, 11 is
Meral, 12 is kroot.
Verticaal 15—23
De morgenstond
hoeft goud in den
mond.
Romantiek in de krant.
Tot een der minst schadelijke gewoonten,
die de Turken den laatsten tijd van het
Westen hebben overgenomen, behoort het
plaatsen van huwelijksadvertenties. Deze
zijn uitgebreider, openhartiger en roman
tischer dan bij ons. In „En Son Dakika"
(het laatste nieuws, of beter: de laatste
minuut), kon men dezer dagen lezen: „Dame
oud vijftien jaren, lang 1.58 M„ gewicht 65
kilo, met visschenvleesch, zoekt een man,
een heer, tusschen de 30 en de 35. maande-
lijksch inkomen 100 tot 120 ponden". Wat
dit visschenvleesch betreft, deze uitdruk
king komt overeen met de onze voor „vol
slank". Een trouwlustige adverteert: „Heer,
32 jaar oud, voor knap doorgaande, die niet
rookt en niet drinkt, huiselijk is, een vrij
beroep heeft en een winkel, per maand 120
Lira verdient, wenscht kennismaking met
een dame van onbesproken levenswandel,
kunnende lezen en schrijven, in het bezit
van blanke gelaatskleur, goed in het huis
houden."
Wat ls IJw hartewensch
Een "groot dagblad in Zweden heeft zijn
lezers naar hun hartewensch gevraagd en
een groot aantal antwoorden ontvangen, die
een aardigen kijk geven op de diepste ver
langens der menschen. 36 zou rijk willen
zijn om zich alle vreugden van het leven te
kunnen veroorloven. Voor 16 zou het
toppunt van geluk in het beroep van film
ster, kunstenaar, staatsman of sportsman
bestaan. De 11 die zich een idealen
levensgezel wensahen, wordt hoofdzakelijk
door vrouwen gevormd. Een iets geringer
percentage, meerendeels jonge menschen.
wenscht een betrekking, die hen onafhan
kelijk van hun ouders maakt. De oudere
lezers vormen een aanzienlijk gedeelte van
de groep, die niet geld, maar gezondheid
als het hoogste goed beschouwt. En 5
wenschen tenslotte een lang leven onder
dezelfde omstandigheden, waaronder zij
thans leven. Blijkbaar zijn zij de eenigen,
die met hun lot tevreden zijn.
DE KAARSEN-PUZZLE
6 6 6 0 0
fdU <-A-a
Stijging van den gemiddelden
leeftijd.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft dezer dagen nieuwe sterftetafels V091
Nederland, afgeleid uit de waarnemingen 11
de periode 1931—1940, het licht doen zien.
Do tafels zijn op twee manieren berekend,
a l. inclusief, resp. exclusief de oorlogs
•terfte in het jaar 1940.
Bij vergelijking met de uitkomsten van
de sterftetafels 1921—1930 blijkt, dat de
torftekansen ten opzichte van het vorig»
decennium verder zijn gedaald.
Merkwaardig is, dat de sterftekansen dei
vrouwen iets meer zijn afgenomen dan ae
sterftekansen der mannen.
Sinds het jaar 1875 ongeveer valt in Ne
derland een belangrijke daling van de
.terfte waar te nemen. Dit blijkt o.a. uit cl'
stijging van den gemiddelden levensduur.
Voor de mannen bedraagt deze volgens de
liTflrtatd 19311940, 65,5 jaar (te«eii-
ivar 61,9 jaar in 1921-1930 en 38,4 in
KJ70'79), voor de vrouwen 67,2 jaar
f tegenover 63.5 iaar in 19211930 en 40,7
jaar in 18701879).
Zooals bekend, is sedert het midden van
de vorige eeuw vooral de zuigelingensterfte
zeer sterk verminderd. Terwijl in de jarei
1870—1879 van de jongens 22 pet. en van
de meisjes 20 pet. in het eerste levensjaar
i ver leed, bedraagt de sterfte beneden het
iaar volgens de nieuwste tafels voor d'
jongens 4,6 pet. en voor de meisjes 3.5 pet
In de eerste levensmaand is de sterfte het
hoogst: binnen één maand na de geboorte
overlijden 2,5 pet. van de jongens en 1,9
pet. van de meisjes.
De vermindering der sterftekansen blijki
ook hieruit, dat het percentage der perso
nen, dat een bepaalden leeftijd bereikt
thans veel hooger is dan voorheen. Terwii'
b.v. volgons de sterftetafel 18701879
-.lechts 7,6 pet. der geborenen den 80-jari-
gen leeftijd bereikt, bedraagt dit percen-
'age volgens de jongste tafel 25,7 pet.
De gemiddelde levensduur is in Neder
land hooger. dan in de meeste landen. Al
leen in Nieuw Zeeland zijn voor de vrou
wen de sterftekansen nog iets gunstiger
fn Europa hebben na Nederland de Skandi-
navische landen de gunstigste sterfte, zoo-
als blijkt uit onderstaand overzicht van
Jen gemiddelden levensduur:
Australië: mannen 63,5 jaar, vrouwen
67,1 jaar; België: (m.) 56,0 jaar, (vr.) 59,P
iaar; Denemarken: (m.) 62,0 jaar, (vr.)
63.8 jaar; Duitschland: (m.) 59,9 jaar, (vr.)
62,7 jaar; Engeland (m.) 58.7 jaar, (vr.i
62.9 iaar; Frankrijk: (m.) 54,3 jaar, (vr.
59,0 jaar; Italië: (m.) 53,8 jaar, (vr.) 56.9
iaar; Japan: (m.) 44.8 jaar, (vr.) 46,5 jaar-
Nederland: (m.) 65,5 jaar, (vr.) 67,2 jaar:
Nieuw Zeeland (m.) 65.0 jaar. (vr.) 67.P
iaar; Ver. Staten: (m.) 59,1 jaar, (vr.) 62,7
jaar; Zweden: (rn.) 63,2 jaar. (vr.) 65,3
iaar; Zwitserland: (ra.) 60,7
laar.
1 jaar, (vr.) 64,6
Wintrrhutp ka> veel doen, als g U veel offert!!
l£iro 5S53.
Kleurenfoto's van de zon.
Drie Fransche geleerden zijn er n:
arbeid van vijf weken in het observatorium
van de Pic du Midi in het gebied der Moni
Blanc in gestaagd kleurenfoto's van de
planeet Mars en van de zon te maken. De
vergrootingen der opnamen hebben belang
rijke dingen aan het licht gebracht. Dc
vraag, of er op Mars dieren voorkomen, kon
hiermede echter nog niet worden beant
woord.
Kleverpark breidde zich uit.
Wat in 25 jaar tot stand kwam.
Tot voor een kwart eeuw was de route
naar Bloemendaal door 't Kleverpark langs
den Kleverparkweg en daarna ontstond een
rechtstreeksche verbinding via het Sant
poorterplein en de Molijnstraat. 15 Decem
ber 1917 dus over enkele dagen vijf en
twintig jaar geleden besloot de gemeente
raad een crediet beschikbaar tc stellen voor
het maken van straten en het geven van
namen aan straten, welke aan de westzijde
an het Santpoorterplein waren gelegen.
Velen herinneren zich nog, dat in deze
omgeving een groot weiland lag, dat zich
tot de Kleverlaan uitstrekte. Aan de andere
zijde van de Kleverlaan zetten de weilanden
zich weer voort tot ver in de gemeente
Schoten. Ook deze strooken grond zijn in
den loop der jaren in exploitatie gebracht
en tallooze huizencomplexen zijn verrezen.
Wandelaars konden echter spoediger dan
de wielrijders gebruik maken van de kort
ste verbinding, want zij luidden een pad ge
maakt, welke begon bij de Santpoorter
straat en uitkwam bij het sportterrein aan
de Kleverlaan.
De gemeenteraad verleende medewerking
aan den aanleg van de Meester Cornelis-
straat, Begastraat, Molijnstraat, Van der
Meerstraat en Brakenburgstraat, alle na
men, welke herinneren aan bekende Haar-
lemsche schilders uit de zeventiende eeuw.
Meester Cornelis heette eigenlijk
Cornells Corneliszoon van Haarlem, die in
1562 geboren was cn in 1620 overleed. Hij
was een vermaard schilder en een aanzien
lijk burger van de stad Cornelis Pieters
zoon Bega leefde van 1620 tot 1664 en
was een kleinzoon van Corneliszoon; hij
werkte onder leiding van Adriaan van
Ostade, wiens manier van schilderen hij
volgde. Pieter de M o 1 ij n (1595 tot 1661)
was een talentvol schilder, die afkomstig
was van Londen, buna zijn geheele leven ih
Haarlem leefde en alhier overleed. Jan van
der Meer, geboren in 1628 en overleden
in 1691 was zeer gezocht als land
schapsschilder. Richard Brakenburg l
(1650 tot 1702) was eveneens een leerling
van Van Ostade; hij werkte naar de manie:
van zijn meester en ook in den trant van
Johannes Hals. Brakcnburgh was een be
kende schilder van binnenhuizen.
Na deze uitweiding over de schilders dee-
len wij nog mede, dat de omgeving zoo
langzamerhand werd vol gebouwd. Een ge
deelte van het terrein werd gereserveerd
voor de Tweede H.B.S. aan het Santpoorter
plein en aan de Oost- en Zuidzijde werden
aan het einde van 1921 aangelegd de Dusart-
straat, de Hedastraat, Engolszstraat, Decker
straat, Kempstraat en Jelgcrsmastraat. Ook
deze namen zijn gekozen ter herinnering
van schilders uit de 17e en 18e eeuw. Dan
werd de Meester Cornelisstraat doorgetrok
ken in Oostelijke richting en het Santpoor
terplein werd bestraat. Omstreeks denzelf
den tijd breidde het aantal woningen zich
langs en ten Zuiden van de Kleverlaan uit.
Hier ontstonden straten, welke herinneren
aan het beleg van Haarlem, dat 11 Decem
ber 1572, dus Vrijdag 370 Jaar geleden, een
aanvang nam.
BAPTI8TENGEMEENTE.
Ds. S. de Haan. voorganger der Baptisten-
gemeente, dio beroepen ls naar Noordbergum.
Is voornemens 17 Januari afscheid te nemen
cn 31 Januari zijn Intrede te doen. na beves
tigd tc zijn door ds. G. Visser van Muntendam.
Naar Ordsjomkldse.
SSPK. Met groote, verwonderde
oogen staan vreemd gekleede Osset en en
Kabardiners langs de wegen, zien met onbe
grijpelijke verbazing het geweldige mili
taire schouwspel voor zich afrollen en bie
den, als de vroege schemering valt, n:ct
eel gebuig kwartieren en slaapplaatsen
aan.
„Wij hebben gewacht en wisten dat jullie
zouden komen, zeggen zij, en wij willen
met jullie vechten, zooals vroeger onza
vaderen vochten tegen het volk van de
teppen in het Noorden."
Tot diep in den nacht rollen de kolonnen
vóór heeft men munitie, benzine en n o g
sens munitie dringend noodig. Telkens
weer probeeren de Sowjcts zich vast te
bijten en stand te houden, telkens weer
probeeren zij hun uiteengeslagen linies op
nieuw te ordenen, maar onze pantservoor
hoede laat hen niet met rust, laat hen niet
tot rust komen.
Langs de wegen liggen de wrakken van
uitgebrande Sowjet-slaalreuzen, verlaten
kanonnen, steken gezwollen paardc-cada-
vers hun beenen stijf in de hoogte. Krijgs
gevangenen dwalen in groepjes van achte
ren, meest zijn het Kaukasiers, uit Dage
stan, Azerbeidsjan, Georgiers en Arme
niërs, die meestal slechts onder den dwang
ier Sowjetcommissarissen de wapenen
hadden opgenomen.
„Wij zouden door jullie gedood, afge
slacht worden, werd ons gezegd, heer,",
vertelt een Georgiër van nauwelijks 17
iaar. „En wij geloofden het cn hadden
mgst, en men gaf ons brood in plaats
van. wij zijn u zoo dankbaar, heer."
Wiid breidt zich het bekken van Ords-
onikidse, in het Oosten, voor ons uit, ter-
vijl in het Zuiden de kantige, steile toppen
mder de laag-hangende wolken zich ver-
toonen.
Aan den rand van het bekken stooten de
>antsers naar voren, hebben Ardon en Ala-
■•ir reeds achter zich gelaten, van waar de
Dssetische heerweg de bergen in klimt. Op
le rechterflank dekken Rocmoensche berg-
•agers den voorstoot, bergjagers. die ook
ten dog van Naltsjik meebeleefd hebben.
Nóg liggen echter aan beide zijden van
len marschweg uiteengeslagen vijandelijke
Troepen, die zioh na de eerste verrassing,
weer verzamelen en weerstand willen bie-
ien. Vanuit het Noord-Oosten en het Oo.s-
'en bliksemt het afweervuur der zwape
Sowjot-batterijen en laat onze verzorgings-
kolonnen spitsroede loopen. Dreunend ^chc-
;en en zwermen onze bommenwerpers cn
■agers over ons heen huilend ontploffen
le zware bommen en doen den grond
heven. Het land wordt golvend en is dicht
met struikgewas bedekt en doorsneden door
'allooze beekjes on watcrloopcn.
Het wordt nacht en langs den weg vor
men wij onze „militaire stekelvarkens" De
tros en verzorginzs-kolonncn zorgen voor
hun eigen veiligheid. In den zwarten,
maanloozen nacht branden snookachtig-
Hakkerend de kolehosen, overal wordt de
nachtelijke stilte verscheurd door het op
klinkende strijdgedruisch. Lichte flak
vordt tegen de door-siipelende Sowjet-
troepen ingezet Met harde, oorverdoovende
lagen ontploffen de granaten van onze
•ware granaatwerper--'. De vijand doet een
regen van granaten met zijn salvoeoschut
an onze voorhoede necrhagelcn. Als een
luguber en benauwend vuurwerk barsten
de granaten fel-opflitsend. begeleid door
het rollende gedreun der dubbele ontplof
fingen door den donkeren nacht.
De vaalgrijze oehtendsehemer brengt een
nassalen aanval van Sowjet-pantserbrigi-
ien. die in zwaren strijd door de voorhoede
van ons pantser regiment afgewezen wor
den. Een worsteling zonder weerga begint
thans.
In het gezicht van het Kaukasus-geberg-
te. blinkend en stralend in het zonlicht,
worden van beide zijden de zwaarste wa
penen m den strijd geworpen, terwijl de
lucht vervuld is van het ononderbroken
.oemen en brommend gie-en der vlicgtui-
ren. Eigen Stuka-annvallen wisselen af
met verrassende duik-annv:-lien van Sow-
et-vliegtuigen. die als laatste, vertwij-
ëlde strijdmiddel fosforhrnndplaatles
litwerpeneen bijtende rook en walm
igt over het tooneel van den strlld. be
neemt minuten-lang alle zicht. Dan werpen
de Sowjcts nieuwe krachten tegen den
flank van de Duitsehe wig. De ver vooruit-
nestooten pantserdivisie dreigt met de berg-
agers ingesloten te woeden Tot op hon
derd meter dringen Rowiet-stoottroepen
naar den bgtaiUnns-ncverhtsstand naar
■oren. Maar dan gelukt het onzen dap-
ocren pantsergrenadieren en lagers, den
klemmenden ring tc verbreken, die zich
vorgend en knellend om de Duitsehe voor
hoede legde. Troepen der Waffen-SS grij-
nen op het beslissende oogenblik in: in h*-t
•«rbitterde vuur loopt een hernieuwde
■loot van Sowietn'intsers dood. zii blijven
'iggen. Zoo golft de striid heen en weer in
dit uur. op het oogenblik dat dit geschre
ven wordt: de verbeten striid om de groote,
-terk bevestigde «tnd Ordsjonikidse. om
poort naar de Grusinische heerbaan, dio
paar Tiflis leidt over het gebergte, ivim*
Transkaukasie
SS-Oorlogs verslaggever
Dr. Richard Stiwiner
De Egyptische kunstschatten.
Te Cairo zijn thans eenige medcdeclingcn
omtrent de plaats, waar de kunstschatten
der Egyptische musea worden bewaard. De
directeur van het Egyptische Nationale Mu
seum heeft verklaard, dat de schotten zijn
ondergebracht in een grot in de buurt van
Maassarah, op ongeveer dertig meter onder
den grond. De grot, die door een ijzeren
deur is afgesloten, wordt door zestig speciaal
opgeleide Egyptische soldaten bewaakt.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de nieuwe distri
butiebescheiden is net Maandag de beurt
i het dc lcttci II
