KLOOTS
FRY's TaaSinstituut
H. W. DAMES
ftesiamani „Huks"
't Opklapbeddenpaleis
Goud Zilver Juweelen enz.
E D E G O - Rijwielverhuur
A
nnnn
J. J. Heijnen, Zijlweg 111, Haarlem
Jan Fortgens
STENO-TYPEN
INST. PONT
I
Zwitserland in den
vierden oorlogswinter.
RAZZIA VAN DE PKIJSBEHEERSCHING
TE TIBURG.
Een zeer groot aantal controleurs van
de prijsbeheersdhing heeft te Tilburg een
tweedaagsche razzia gehouden, waarbij
eenige honderden levensmiddelen zijn ge-
gecontroleerd. Van de 171 gecontroleerde
groentewinkels werden er 35 bekeurd; bij
de 182 gecontroleerde kruidenierswinkels
bedroeg dit cijfer 26. terwijl bij controle van
76 winkels van chocolade- en suiker-artike-
len in 11 gevallen proces-verbaal werd op-
Êemaakt. Van de 82 gecontroleerde slagers
leken er slechts 8 in overtreding te zijn,
terwijl bij de 11 zuivelwinkels. waar even
eens een onderzoek werd gedaan, in het ge
heel geen overtredingen werden geconsta
teerd.
EINDEXAMENS H.B.S.
In de Ned. Staatscourant deelt de Secreta
ris-generaal van opvoeding, wetenschap en
(cultuurbescherming mede, dat het schriftelijk
gedeelte van de eindexamens der H.B.S. 5 j.
en de ingevolge art. 45 trcdecies der MO.-
wet aangewezen bijzondere H.B.S. 5 j. en 4 j.
in 1943 zal worden gehouden op 6. 7, 8, 10,
11 en 12 Mei
PREDIKBEURTEN
ZONDAQ 13 DECEMBER
if.WRT/EX, X«I. Herv. Kerk. Groote
Kerk. 10: T>s. P. W. Fooken. Nieuwe Kerk
10.30: Da. G. .F. Waardenburg. 4: Ds. Duy-
vendnk, geestelijk verzorger Dia co i
huls. loste rkerk. 10' Ds. II. E. Beker. 4.???
Noorderkerk, 10.30: Dm. W. J. van Eklen
Bakern-Moerkerk 1Sm.it. klnderkerk. 11
Bijzondere Jeugddienst. Spr. H. W. Duyven-
d<ik, en.nd. 1. d. H. D. Broedergemeente,
10.30: Da. BWkc, 8e Advent. 2.80: Advent»
dtenot met koorzang D«. A. R. de Jong
Stads ICvnnjtellMillp. 10 en 3.30 R. Visser.
IJ m tri don. FamigH. Samenkomsten. Zuid-er-
all 1.1 15. M en 3.30 p. C Tijssen, Evang
te Deventer. Zn; door Adr. Pipe Opwek
kins>samenkoiiiKteii. Zuld«-rstr. 15 Donder
dag ;i. J. A. Bruyn. Wassenaar. Vrije Evans.
Gein. 10: iXs. n. .1. du Fommó. 4: Gehedsu
10 Kinderkeik. Etlisc Wallonne. DVnia.nche
13 Dé'cembro a lo h. 30 Service présldé
par init- Ie nnsleur R. Ie Gras, de Nimèsrue.
Evnntr. I.uth. Gem. 10.30- Dm. C. H. Brandt
Vrij/.. Herv. 10.3(1: I».-., W rihr. Smits. Vrljz.
lh-ot est. Jeugd werk. 4.15: MeJ. C. M Burger
liaarloni. Jmigddlen-a Item. fk'ref. Gi
10.80: Dr. W. R. M. Noordhoff. Gercf. Kerk
In aMc diensten II. Av, Klo pp e min wel kerk.
!l 30 en 3: Da. Ja. v. d. Linden. Oude Gracht
9.30 en 3 Da. I. Hoorweg Zuid-Ooster-
kerk. 9.30 en 3: IX-, J. W. Siertaema. Geref
Kerk in II. V. 10 IX-, O. W. v. Deth. 10:
Kilnderrllenst In de voorzna!. Baptisten Go
lt' en 4- Ixs. L. de liaan. Geloof» Gemcc
wltnp „Hel I/ejcer «les Hells", 10: HeAWgings
diien-.t 3.30: \'eilo«HlngaBa-metikoiVist. Lx-i-
(lier en M«"vr. ,Mad<l<-diuwn. Gjem. des Hoeren
10: Openbare Goiladtenstoefcnins. Vrije
KMtii. Kerk. 10.30: Gezongen H. Mis. Ilerst.
Aposl. ZcndliigKjrcm., Schouw burgstr. 10
4.30 Godsdienstoefening. Ilerst. Apost.
Zendiiigsgem. JaeobUnoMr. 9.30 en 3.30-
Godsdien.rtoefenlng.
Ver. Doopuge/, Gom. 10.30: Ds. Frerichs
4 lx-- Prater SmJd, Adiventswijding.
PinkMtM'gemooiile. 9.30 en 3.30: Open
bare .--iimenkoniet.
llVVRLlvM-NOORD. Nod. Herv. Kerk.
Kerk Kloosterstraat. 10: Ds. Gerritsen.
Amersfoort. Jeiigililletist I Pröbeleohool
CiKlensoMirntvtix». Drost. Imnianuëlkerk. 10'
D«. Drost. Kon. ISnviinasohool, Rnafstraait.
in D«. G. F. <!n Henlui oh, van IJnvudden-O.
Nod. Prot. Rond. 10.3-n- I>s. F Kleyn. Rem.
Pred don Haag. 4.30: Jeugddienst o J.v,
MeJ. M. N'leweg. Haarlem Xoorderkapel,
Maniihasonstr. 10 en 4- J. Bowtors en M
Schats. Geref. Kerk. Noord-Schotierkerk.
9.30 en 3. IX». A. M. Boeylnga. H Av. Cite
Goref. Gom. 9.30 en 3: Ds. D. Henstra.
HEEMSTEDE. Ned. Hert. Kerk. Kerk.
10: De. Borger. kn|M-l Nieuw Vrodcnhof
10.30: Prof. Dr. J. N Bakhuizen van den
Brink, to Dolden \ed. Prot. Bond. 10.30:
Dr. P. D. TjftJmno. Rem. pred. te RMn
Geref. Kerk. Kooddefslnan. 9.30: Ds. V. d.
Brink. 3: Ds. Domtor p. (Nimplnan. 9.30: Ds.
Dondorp. 3: Ds. v. d. Brink.
AERDENnOtT. Itellg. Kring. 10.30:
MeJ. Ds. H. J. W. Modderman, te A'dam
Ned. Herv. U'IjkgolKmw. 10.30: D. G
Bk>Onu«iia.
BI/OE.MENDAAli. XotL Herv. Kerk. 10:
Dn. Ch. de Be us. Ned. ITot. Bond. 10.30:
Dienst.
OVERVEI.N. Nod. Ilerr. Kerk» 10: Ds.
J. C. vnn Dijk.
IIA ARIiEMMERMl'.EIt. Ned. Herv. Kerk
Hoofddorp. 10: D*. M. G. Blauw, em, pred.
te O verveen. 3: Db. J. C. Salverdo. Badlhoe-
vedorp. ImmomiêlWerk. 10 en 4 Ds. Boer.
lijst. Held. Cateoh. Zoming 15 vraag 37. Wijk
gebouw ..Rohoboth". 10: J. van Wier. gods
dienstonderwijzer t<- Amstelveen. Rf)k. Ma-
riiinaMuukerk. 9.30: Ds. J. Sciiverda van
Hoofddorp. H. Av. Betholkupol. 2.3(1: W. T.
J. K«u«lstaal. Vijfhuizen. Bhen Haëzer-kerk
10 en 3: A. C. Brtirons, Lijnden. O doof en
Liefde-kerk. 10 P. van den Berg. Nleuw-
Vennep. 9.30: J. den Hnrtogh, huïppred. 3:
Ds. A. van Hoon. mn Oude Wetering. A.b-
bene.N. 9.30; J. D. v. <1 Meer. Ond-Gercf.
Kerk. 10 en C; I .cesd lenst
n.VLPWKG. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. H
U. Molenaar, Gerof. Kerk. 9.30 en 3: Ds. E
A. Groenrwegen.
HIJjDKGOM. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
Ohr. Eer hard. 3 R'lnders. hulpprod. te
Noordwljkcrhout. f^eref. Kerk. 10 en 3: Ds.
A. K. K rebbe. dir. Gorof. Kerk. lo en 3.30:
Loesddenst.
Horst. \|H»t. Zendlngsgem. 9.30: Gods
dienstoefening.
BEWEHItOKK. Ned. Herv. Kerk. 10:
Ds. Mol. em. prod, te Heemstede.
SPAAKXDAM. Nod. Herv. Kerk. 10: K.
A. oskam. Hulpprediker. EvangelLsatie. 10:
Dijkstra, van Amsterdam.
ZANDVOORT. Ned. Prot. Bond. 10.30: A.
Dl ff- ra Aan. van Bentveld. SI uit incsd lenst)
Wed. Jlcrv. Kerk. 10: Dn. D. Tromp.
Luister ZONDAG z.t.
14.00—14 45 uur over Hilversum 2 naar het
„Het Studio-Mysterie"
DE NEDERIANDSCHE OMROEP
Instituut Erasmus"
FLORASTRAAT 13 (BIJ FLORAPARK), TELEF. 19953
DAG- EN AVONDCURSUSSEN
opl. Einclex. Gymn. en H.B.S. Hulp bij huiswerk. Privé-
lessen Grieks, Latijn, Moderne Talen, Wis-, Natuur- en
Scheik. enz. M.O. en L.O. examens. Curs. Alg. Ontwik
keling. Toelatingsexamen M.T.S. Mulo-ex. Praktijkex.
Spreekuur dagelijks van 7-8 u.. Dinsdag en Vrijdag van 1-2 u.
SCHOL'WBI'RGSTRAAT 39, HAARLEM, TELEF. 15814.
Alle Talen, Conversatie en Prakt.-examens. Privé en Clublessen.
LEERT RUSSISCH FN SPAANSCH VOOR DE TOEKOMST
VOOR
UW
GOOTSTEEN,
W.C.,
EN UW
HOUTWERK.
hebt U maar
weinig Glorine
noodig. Want
Glorine reinigt
enorm I Glorine:
het toovermid-
del voor de
huisvrouw.
WAT IS THANS DE WAARDE
VAN JUWEELEN EN GOUD?
Een vakman bepaalt voor U de
geldende waarde. JE ADRES is
voor taxatie
ANTIEKHANDEL
KruLsstr. 19. Haarlem. Tel. 16910
Wij koopen Uw Brillanten en
Sieraden.
Wij hebben weef heerlijke
erwtensoep voor slechts
1 penning 13 ets. per portie
CROOTE HOUTSTRAAT 21
HAARLEM
GROOTSTE SOKTELK1NG LN L»E NIEUWSTE MODELLEN
OPKLAPBEDDEN. Alle maten, alles voorradig. Ook 1- en 2-pers
verticaal - 40 modellen, ombouwen met boven- en zijkasten
Java kapok bedstellen. dekens, divanbedden, spiraalmatrassen
Grootste keuze Eerste klas Onbeperkte garantie.
MONSTERKAMERS ORIONWEG 8, HAARIEM-NOORD
*-"1 '.n 2193?
H-O en Quaker
havermout:
*n halve eeuw ervaring,
uw waarborg
voor goede kwaliteit
„Oud Haerlem" Gierstraat 87
VRAGEN VAN PARTICULIEREN
J. D. RAAYEN
NU IS HET TIJD ONS UW WINTERJAS TE LATEN KEEREN
Kleedingmagazijn
KLEINE HOUTSTRAAT 2 a
(voorheen chef kleedingmagazijn .JDe Matador")
Steeds voorradig Heerencostuums en Demi's
KUNSTKALENDER 1943
12 BLADEN KUNST-REPRODUCTIES (formaat 24x36)
afgehaald ƒ1.60. franco p. post bij vooruitbetaling ƒ1.75
HET UATAVOHUIS
Singel 348. Amsterdam-C-, Telefoon 36974, Postgiro 339700
STOOMEN VERVEN
Mantels Verven 4.90
Telefoon 12178
Straffer maatregelen
zijn voortaan liet
onvermijdelijk
gevolg van
overschrijding van uw
gasraiitsoen
IJ mort V4 l>«*zulniften op uw
normale ganrrrbrulk, rolg
dun ondrmlniinilr wenken opl
1 Zet alles met weinig water op
2 Kook mei hel dekiel op de paa
3 Steek hel gas aan, nidat de pan is opgezet.
4 Breng alles vlug aan de kook
5 Stel de vlam kleiner, zoodra er damp uit de pan komt.
6 Gebruik den oven weinig ol niet.
7 Wasch eens per dag ai
8 Neem geen kuipbad, maar een douche.
9 Controleer geregeld den metersland
Wie gereffeld controleert kan tijdig self ingrijpen/
llaal meer warmte uit minder holen
1
VERKOOP UW JUWEELEN, GOUD EN ZILVER
RECHTSTREEKS en zonder tusschenpersoon
Ze loopen er mee weg,
met ons prima HALF OM,
f 0,20 per 800 gram. thuisbezorgd
Coöpb „De Eendracht" U.A.
Donkere Spaarne 42 - Haarlem
Telefoon 13066.
HOUTEN WIELEN
HOUTEN BANDEN voor Bak
fietsen, eventueel m. bijlevering
van nieuwe naven. Handelshuis
VICTORIE - WAGENWEG 200
Telefoon 20957 Haarlem-
BELASTING-ADVIESBUREAU
J. W. BREET
Pijnboomstraat 121 - Haarlcm-N.
Controleeren v. Aanslagbiljetten.
Bewaar zóó Uw Santé t
In'n klein, goed gesloten lm» r
gemakkelijk ce gebruiken
GROOTE HOUTSTR. 109
naast Cinema Palace
Nog altijd een ruime sorte
ring in gouden en zilveren
voorwerpen
Herstelinrichting
voor luxe voorwerpen en
horloges. Telefoon 13700
Hondenbrood,
Mergpijpjes, Krachtvoeder, Ter-
riervoer. Bon no. 12.
Gebr. VEEN1NGA, Naturalisten
Jacobijnestraat 10-18. Tol. 13265
STENO, clubles f 3,60 p. m.
TYPEN, aanv. elke week.
Prosp. gratis - Oude Gracht 71
DE POST
GEEFT DE HOOGSTE WAARDE
voor Uw Meubelen, Zolderoprui
mingen, antiek, Perzische klee-
den, kachels, fornuizen, enz.
ZIJLSTR. 51, IL ZOETESTR.
M.J. SCHEFFER Co.
geven de HOOGSTE WAARDE
voor Uw Antiek - Meubelen,
Gordijnen - Vlocrklecden enz.
ANEGANG 44 A
TELEFOON 20951.
HAZEVOET
geeft de hoogste waarde voor
Uw meubelen, zolderoprui
mingen, haarden, kachels enz.
KONINGSTRAAT 4^ Tel. 17308
HAARLEM.
Prijs- en loonproblemen.
Moeilijke situatie voor de hotels.
Ook in Zwitserland i6 thans de vierde oor
logswinter begonnen. Doch ondanks het feit,
dat dit land de oorlogsgebeurtenissen niet
rechtstreeks aan den lijve ondervindt en de
natuur ditmaal door een langen warmen na
zomer den overgang naar den winter gemak
kelijk en „pijnloos" heeft gemaakt, toch
merkt het Zwitsersche volk speciaal op econo
misch gebied steeds duidelijker den ernst der
tijden.
De melk- en brooddistributie, de verhoo
ging van den melkprijs en de luxe-belasting,
vier maatregelen, die in het leven van iederen
burger ingrijpen, hebben de bevolking van
het Alpenland duidelijk gemaakt, dat de
Zwitsersche oorlogseconomie thans in een
nieuwe phase is getreden.
Daar melk en brood de voornaamste voe
dingsmiddelen der groote massa zijn. heeft de
distributie dezer beide artikelen natuurlijk
veel stof opgewaaid. Het broodrantsoen is vrij
klein, namelijk 225 gr. per persoon per dag
wat de melk betreft, zijn de Zwitsers er be
ter afgekomen: zij ontvangen 4 dL. per dag
De Zwitsersche regeering hoopt, deze rant
soenen tot het eind van den oorlog te kunnen
handhaven. Dat de melkprijs opnieuw is ver
hoogd, heeft veel ontevredenheid gewekt.
Prijs-loon-probleem.
De onophoudelijk stijgende prijzen der kos
ten voor levensonderhoud en de slechts onbe
langrijk gestegen loonen hebben in Zwitser
land een steeds grooter kloof tusschen prijzen
en loonen doen ontstaan, die in het belang
van den socialen vrede in het land-zelf tot
scherp ingrijpen van staatswege dwingt. De
Zwitsersche regcering wil thans door een aan
tal maatregelen den overwegenden invloed
var. vraag en aanbod bij de prijsvorming uit
schakelen. Prijzen en loonen zullen worden
afgestopt. Hierbij zullen zich evenwel nog ver
schillende moeilijke problemen voordoen, zoo
kan men b.v. geen invloed uitoefenen op de
prijzen der geïmporteerde industrieele grond
stoffen en levensmiddelen; het is zelfs waar
schijnlijk, dat deze door de huidige transport
moeilijkheden en de verhooging der risico
premies nog verder zullen stijgen. Deze prijs-
verhoogingen der invoergoederen moeten
noodzakelijkerwijze tot een prijsstijging in hol
binnenland leiden, indien zij althans niet
door staatssubsidies worden gecompenseerd
De Zwitsersche regeering wijst een dergelijke
subsidieeringspolitiek echter onvoorwaarde
lijk van de hand, daar zij het bedrag der
staatsschulden steeds hooger doet oploopcn
Een verdere moeilijkheid ligt bij het laag-
houden van de prijzen der landbouwproduc
ten. In zijn streven, het land althans ten op
zichte van de voedselpositie minder afhanke
lijk van het buitenland te maken, doet de
Zwitsersche landbouw al het mogelijke, om do
bevordering van nieuwe cultures cn de uit
breiding van den akkerbouw te stimuleeren
Dit vereischt evenwel weer méér kapitaal en
méér arbeidskrachten, hetgeen de effectieve
kosten weer hooger maakt.
Luxe-belasting.
Nog op andere wijze dreigt het prijsniveau
Spoedig oen nieuwe verhooging te ondergaan
en wel van zuiver fiscale zijde. Het Is geen
geheim meer, dat het Finanzdepartcment van
plan is. de omzetbelasting van 2 op 4 pet
te verhoogen. Daardoor worden de meeste
artikelen met uitzondering van enkele voe
dingsmiddelen opnieuw in prijs verhoogd
cn de loonen zullen weer iets van hun koop
kracht verliezen. Deze verhooging der omzet
belasting heeft een paar weken geleden een
voorlooper gehad in de nieuw ingevoerde
luxe-belasting van tien procent. De invoering
dezer belasting geschiedde plotseling, van den
oenen dag op don anderen, hetgeen technisch
zeer juist is Op deze wijze heeft men een
„run" voorkomen, op de waren, die voor
taan onder deze belasting vallen. De keuze
der belaste artikelen (Champagne, schuim-
wijnen, parfumerieën, foto-artikelen, hand
geknoopte tapijten, bontjassen, horloges van
edele metalen, juweelen, goud- en zilver
waren. gramofoons en gramofoonplaten, radio
toestellen. toont duidelijk, dat de nieuwe be
lasting op zuiver-fiscaal gezichtspunt Is ge
baseerd.
Toerisme in nood.
Het Zwitsersche vreemdelingenverkeer, dat
In normale tijden een der belangrijkste „In
dustrieën" des lands is. verkeert door den
oorlog in groote moeilijkheden. Het wegblij
ven der buitcnlandsche gasten heeft voor vele
hotels en tourisme-gebieden catastrofale ge
volgen. Weliswaar stijgt het cijfer van d<
logeernachten der binnenlandsche gasten nog
geregeld (1940: 3.586.340; 1941: 4.188.326; 1942
4 456 559 steeds gedurende het zomerseizoen
Juni tot en met Augustus), doch vergeleken
met vroegere, normale jaren is de verminde
ring van het aantal gasten beangstigend
Zonder buitenlanders kan het Zwitsersche
toerisme onmogelijk floreeren. Gedurende het
afgeloopcn zomerseizoen bleven ruim 500 ho
tels met 36.000 bedden gesloten, d.w.z. 100
hotels met 2000 bedden méér dan verleden
Jaar. Indien men alle beschikbare bedden
meerekent, bedroeg de doorsnee-bezetting der
hotels dezen zomer nauwelijks 30 pet wat
voor het rendeeren van een bedrijf veel te
weinig Is.
In den thans aangebroken winter worden
vaste cn vloeibare brandstoffen nog slechts
nan die hotels verstrekt, welke kunnen aan-
toonen, dat de bedrijfskosten geheel worden
gedekt. Door het eoneentreeren der gasten op
minder hotels zullen althans de huizen» die
geopend zijn, hun nuttig rendement kunnen
verhoogen.
Romantiek in de krant.
Tot een der minst schadelijke gewoonten,
die de Turken den laatsten tijd van het
Westen hebben overgenomen, behoort het
plaatsen van huwelijksadvertenties. Deze
zijn uitgebreider, openhartiger en roman
tischer dan bij ons. In „En Son Dakika'
(het laatste nieuws, of beter: de laatste
minuut), kon men dezer dagen lezen; „Dame
oud vijftien jaren, lang 1.58 M., gewicht 65
kilo, met visschenvleesch. zoekt een man,
een lieer, tusschen de 30 en de 35, maande-
lijksch inkomen 100 tot 120 ponden". Wat
dit visschenvleesch betreft, deze uitdruk
king komt overeen met de onze voor „vol
slank". Een trouwlustige adverteert: „Heer,
32 jaar oud. voor knap doorgaande, die niet
rookt en niet drinkt, huiselijk is. een vrij
beroep heeft en een winkel, per maand 120
Lira verdient, wenscht kennismaking met
een dame van onbesproken levenswandel,
kunnende lezen en schrijven, in het bezit
van blanke gelaatskleur, goed in het huis
houden."
Wat Is Uw hartewensch
Een groot dagblad in Zweden heeft zijn
lezers naar hun hartewensch gevraagd en
een groot aantal antwoorden ontvangen, die
een aardigen kijk geven op de diepste ver
langens der menscnen. 36 zou rijk willen
zijn om zich alle vreugden van het leven te
kunnen veroorloven. Voor 16 zou het
toppunt van geluk in het beroep van film
ster, kunstenaar, staatsman of sportsman
bestaan. De 11 die zich een idealen
levensgezel wenschen, wordt hoofdzakelijk
door vrouwen gevormd. Een iets geringer
percentage, meerendeels jonge menschen,
wenscht een betrekking, die hen onafhan
kelijk van hun ouders maakt. De oudere
lezers vormen een aanzienlijk gedeelte Van
de groep, die niet geld, maar gezondheid
als net hoogste goed beschouwt. En 5
wenschen tenslotte een lang leven onder
dezelfde omstandigheden, waaronder zij
thans leven. Blijkbaar zijn zij de eenigen,
die met hun lot tevreden zijn.
WOORDRAADSEL
De kaarsen zoo
danig naast elkaar
te leggen, dat eert
spreuk van Schil
ler ontstaat.
Oplossing van
Zaterdag 5 Dec.:
Horizontaal: 1 is
Agamemnon, 3 is
rhetorica, 5 is las
teraar, 7 is honig
raat, 9 is syndicaat
11 is molenwiek,
13 is lierdicht.
Verticaal: 1 is ad
der. 2 is Nanna, 3
is rigel, 4 is akker,
5 is lasch, 6 is ra
bat, 7 is haaks, 8 is
trant, 9 is Sesam,
10 is tronk, 11 is
Meral, 12 is kroot.
Verticaal 1523
De morgenstond
heeft goud in den
mond.
DE KAARSEN-PUZZLE
Winterhulp kan veel doen, als g U «fl offert!!
Giro 5553.
Stijging van den gemiddelden
leeftijd.
Het Centraal Bui eau voor de Statistiek
heeft dezer dagen nieuwe sterftetafels vooi
Nederland, afgeleid uit de waarnemingen in
de periode 1931—1940. het licht doen zien.
Do tafels zijn op twee manieren berekend,
•i 1. inclusief, resp. exclusief de oorlogs-
terfte in het jaar 1940.
Bij vergelijking met de uitkomsten var
de sterftetafels 1921—1930 blijkt, dat de
sterftekansen ten opzichte van het vorig*
decennium verder zijn gedaald.
Merkwaardig is. dat de sterftekansen de'
vrouwen iets meer zijn afgenomen dan de
sterftekansen der mannen.
Sinds het jaar 1875 ongeveer valt in Ne
derland een belangrijke daling van de
;torfte waar te nemen. Dit blijkt o.a. uit m
-tijging van den gemiddelden levensduur.
Voor de mannen bedraagt deze volgens de
derf te tafel 1931—1940, 65,5 jaar (tegen
over 61.9 jaar in 1921—1930 en 38.4 in
1870—'79), voor de vrouwen 67,2 jaav
tegenover 63.5 iaar in 19211930 en 40,'-
mar in 1870—1879).
Zooals bekend, is sedert het midden van
de vorige eeuw vooral de zuigelingensterfte
zeer sterk verminderd. Terwijl in de jarer
1870—1879 van de jongens 22 pet. en van
ie meisjes 20 pet. in het eerste levensjaar
overleed, bedraagt de sterfte beneden het
iaar volgens de nieuwste tafels voor df
jongens .4,6 pet. en voor de meisjes 3,5 pet
In de eerste levensmaand is de sterfte het
hoogst: binnen één maand na de geboorte
overlijden 2,5 pet. van de jongens en 1,9
PC't. van de meisjes.
De vermindering der sterftekansen blijkt
ook hieruit, dat hel percentage der perso
nen, dat een bepaalden leeftijd bereikt
thans veel hooger is dan voorheen. Terwii'
b.v. volgens de sterftetafel 1870187P
lechts 7,6 pet. der geborenen den 80-jari-
gen leeftijd bereikt, bedraagt dit percen
tage volgens de jongste tafel 25,7 pet.
Do gemiddelde levensduur is in Neder
land hooger, dan in de meeste landen. Al
leen in Nieuw Zeeland zijn voor de vrou
wen de sterftekansen nog iets gunstiger.
In Europa hebben na Nederland de Skandi-
navische landen de gunstigste sterfte, zoo-
u's blijkt uit onderstaand overzicht van
den gemiddelden levensduur:
Australië: mannen 63,5 jaar, vrouwen
"7.1 jaar; België: (m.) 56,0 jaar. (vr.) 59,8
jaar; Denemarken: (m.) 62,0 jaar, (vr.)
63.8 iaar; Duitschland: (m.) 59.9 jaar, (vr.)
62,7 jaar; Engeland (m.) 58,7 jaar, (vr
62.9 jaar; Frankriik:- (m.) 54,3 jaar. (vr.^
59,0 Jaar; Italië: (m.) 53,8 jaar, (vr.) 56,0
iaar; Japan: (m.) 44.8 jaar, (vr.) 46.5 jaar:
Nederland: (m.) 65,5 jaar. (vr.) 67,2 jaar-
Nieuw Zeeland (m.) 65.0 jaar, (vr.) 67.P
jaar; Ver. Staten: (m.) 59.1 jaar, (vr.) 62,7
laar; Zweden: (m.) 63,2 jaar, (vr.) 65,3
jaar; Zwitserland; (m.) 60,7 jaar, (vr.)
jaar.
Kleurenfoto's van de zon.
Drie Fransche geleerden zijn er na
arbeid van vijf weken in het observatorium
van de Pic du Midi in het gebied der Mont
Blanc in geslaagd kleurenfoto's van de
planeet Mars en van do. zon te maken. De
vergrootingen der opnamen hebben belang
rijke dingen aan het licht gebracht Dc
vraag, of cr op Mars dieren voorkomen, kon
hiermede echter nog niet worden beant
woord.
Kleverpark breidde zich uit.
Wat in 25 jaar tot stand kwam.
Tot voor een kwart eeuw was de route
naar Blucmcndaal door 't Kleverpark langs
den Kleverparkweg en daarna ontstond een
cchtstrecksche verbinding via het Sant-
(oorterplein en de Molenstraat. 15 Decem
ber 1917 dus over enkele dagen vijf en
twintig jaar geleden besloot de gemeente
raad een crediet beschikbaar te stellen voor
het maken van straten en het geven van
namen aan straten, welke aan de westzijde
van het Santpoorterplein waren gelegen.
Velen herinneren zich nog, dat in deze
omgeving een groot weiland lag, dat zich
tot de Kleverlaan uitstrekte. Aan de andere
zijde van de Klever laan zetten de weilanden
zich weer voort tot ver in de gemeente
Schoten. Ook deze strooken grond zijn in
den loop der jaren in exploitatie gebracht
en tallooze hulzencomplexen zijn verrezen.
Wandelaars konden echter spoediger dan
de wielrijders gebruik maken van de kort
ste verbinding, want zij hadden een pad ge
maakt, welke begon bij de Santpoorter-
straat en uitkwam bij het sportterrein aan
de Kleverlaan.
De gemeenteraad verleende medewerking
aan den aanleg van de Meester Cornelis-
straat, Begastraat, Molijnstraat, Van der
Meerstraat en Brakenburgstraat, alle na
men, welke herinneren aan bekende Haar-
lemsche schilders uit de zeventiende eeuw.
Meester Cornelis heette eigenlijk
Cornelis Corneliszoon van Haarlem, die in
1562 geboren was en in 1620 overleed. Hij
was een vermaard schilder en ee^ aanzien
lijk burger van de stad. Cornells Pieters
zoon Bega leefde van 1620 tot 1664 en
was een kleinzoon van Corneliszoon; hij
werkte onder leiding van Adriaan van
Ostade, wiens manier van schilderen hij
volgde. Pieter de M o 1 ij n (1595 tot 1661)
was een talentvol schilder, die afkomstig
was van Londen, bijna zijn gehcele leven in
Haarlem leefde en alhier overleed. Jan van
der Meer, geboren in 1628 en overleden
in 1691 was zeer gezocht als land
schapsschilder. Richard Brakenburg h
(1650 tot 1702) was eveneens een leerling
van Van Ostade; hij werkte naar de manier
van zijn meester en ook in den trant van
Johannes Hals. Brakenburgh was een be
kende schilder van binnenhuizen.
Na deze uitweiding over de schilders dee-
len wij nog mede, dat de omgeving zoo
langzamerhand werd vol gebouwd. Een ge
deelte van het terrein werd gereserveerd
voor de Tweede H.B.S. aan het Santpoorter-
plein en aan de Oost- en Zuidzijde werden
aan het einde van 1921 aangelegd de Dusart-
straat, de Hedastraat, Engebzstraat, Decker
straat, Kempstraat en Jelgersmastraat Ook
Naar Ordsjomkldse.
SPK. Met groote, verwonderde
oogen staan vreemd gekleede Osseten en
Kabardiners langs de wegen, zien met onbe
grijpelijke verbazing het geweldige mili
taire schouwspel voor zich afrollen en ble
ien, als de vroege schemering valt, met
veel gebuig kwartieren en slaapplaatsen
aan.
„Wij hebben gewacht en wisten dat jullie
zouden komen, zeggen zij, en wij willen
met jullie vechten, zooaLs vroeger onze
vaderen vochten tegen het volk van de
steppen in het Noorden."
Tot diep in den nacht rollen de kolonnen
vóór heeft men munitie, benzine en n o g
eens munitie dringend noodig. Telkens
weer probeeren de Sowjets zich vast te
biïten en stand te houden, telkens weer
orobeeren zij hun uiteengeslagen linies op
nieuw te ordenen, maar onze pantservoor
hoede laat hen niet met rust, laat hen niet
tot rust komen.
Langs de wegen liggen de wrakken van
titgebrande Sowjet-staalreuzen, verlaten
kanonnen, steken gezwollen paarde-cada-
vers hun beenen stijf in de hoogte. Krijgs
gevangenen dwalen in groepjes van achte-
en, meest zijn het Kaukasiers, uit Dage
tan, Azerbeidsjan, Georgiers en Arme
niërs, die meestal slechts onder den dwang
ier Sowjetcommissarissen de wapenen
nadden opgenomen.
„Wy zouden door jullie gedood, afge
dacht worden, werd ons gezegd, heer,",
vertelt een Georgiër van nauwelijks 17
iaar. „En wij geloofden het en hadden
angst, en men gaf ons brood in plaats
van. wij zijn u zoo dankbaar, heer."
Wijd breidt zich het bekken van Ords-
onikidse, in het Oosten, voor ons uit, ter
wijl in het Zuiden de kantige, steile toppen
onder de laag-hangende wolken zich ver-
toonen.
Aan den rand van het bekken stooten de
oantsers naar voren, hebben Ardoa en Ala-
?ir reeds achter zich gelaten, van waar de
Ossetische heerweg de bergen én klimt. Op
Ie rechterflank dekken Roemeensche berg-
iagers den voorstoot, bergiagers. die ook
ien dag van Naltsjik meebeleefd hebben.
Nóg liggen echter aan heide zijden van
den marschweg uiteengeslagen vijandelijke
ïroepen, die zich na de eerste verrassing,
weer verzamelen en weerstand willen bie
den. Vanuit het Noord-Oosten en het Oos
ten bliksemt het afweervuur der zware
Sowjet-batterijen en laat onze verzorgings-
kolonnen spitsroede loopen. Dreunend sche-
ren en zwermen onze bommenwerpers en
•agers over ons heen huilend ontploffen
de zware bommen en doen den grond
beven. Het land wordt golvend en is dicht
met struikgewas bedekt en doorsneden door
tallooze beekjes en wnterloopen.
Het wordt nacht en langs den weg vor
men wij onze „militaire stekelvarkens". De
tros en verzorgines-kolonnen zorgen voor
hun eigen veiligheid In den zwarten,
maanloozen nacht, branden spookachtiir-
Makkerend de kolchosen, overal wordt de
nachtelijke stilte verscheurd door het op
klinkende strijdgedniisoh, T-ichte flak
wordt tegen de door-sijpelende Sowjct-
'roepen ingezet Met harde, oorverdoovende
slagen ontploffen de granaten van onze
zware granaatwerpers. De vijand doet oen
regen van granaten met zijn salvogcschut
">n onze voorhoede necrhagelen. Als een
luguber en benauwend vuurwerk barsten
1e granaten fcl-ooflitscnd. begeleid door
bet rollende gedreun der dubbele ontplof
fingen door den donkeren nacht.
De vaalgrijze odhtendsohemCr brengt een
massalen aanval van Sowjet-nantserbrigi-
den. die in zwaren strijd door de voorhoede
van ons pantser regiment afgewezen wor
den. Een worsteling zonder weerga begint
thans.
In het gezicht van het K.iukasus-geherg-
te. blinkend en stralend in het zonlicht,
worden van beide zijden de zwaarste wa
penen in den strijd geworpen, terwijl de
'ucht vervuld is vnn het ononderbroken
'oemen en brommend gie-en der vliegtui
gen. Eigen Stuka-aanvnllen wissHen af
•net verrassende duik-aanHen van Sow-
•et—vliegtuigen, die als laatste, vertwij
felde strijdmiddel fosforbrnndploatjes
uitwerpen.... een bijtende rook en walm
'igt over het tooneel van den strijd, be
neemt minuten-lang alle zicht. Dan werpen
de Sowjets nieuwe krachten tegen den
Hank van dc Duitsche wig De ver vooruit-
»eslooten pantserdivisie dreigt met de berg-
:agers ingesloten te worden Tot op hon
derd meter dringen Sowjel-stoottroepen
naar den bataillons-pevcehtsstand naar
•oren. Maar dan gelukt liet onzen dap
peren pantsergrenadieren en jagers, den
klemmcnden ring te verbreken, die zich
worgend en knellend om de Duitsche voor
hoede legde. Troepen der Wnffen-SS grij
pen op het beslissende oogonblik in- in het
verbitterde vuur loopt ren hernieuwde
-toot van Sowietpnntscr-: dood. zij blijven
'iggen. Zoo golft de striid heen en weer in
dit uur. op het oogenblik dat dit geschre
ven wordt: de verbeten strijd om de groote,
sterk bevestigde stad Ordsjonikidse, om de
ooort naar de Orusinische heerbaan, die
naar Ti f lis leidt over het gebergte, naar
Transkaukasie.
SS-Oorlogsver,li «gever
Dr. Richard Stihmcv
deze namen zijn gekozen ter herinnering
van schilders uit ae 17e en 18e eeuw. Dan
werd de Meester Cornelisstraat doorgetrok
ken in Oostelijke richting en het Santpoor
terplein werd bestraat. Omstreeks denzelf
den tijd breidde het aantal woningen zich
langs en ten Zuiden van de Kleverlaan uit.
Hier ontstonden straten, welke herinneren
aan het beleg van Haarlem, dat 11 Decem
ber 1572, dus Vrijdag 370 jaar geleden, een
aanvang nam.
BAPTISTENGEMEENTE.
Ds. S. de Haan. voorganger der Baptisten-
Igemeente, die beroepen is naar Noordbergum.
is voornemens 17 Januari afscheid te nemen
cn 31 Januari zijn intrede te doen na bevcs-
Itlgd te ziju door Us. G. Visser van Muntendam.
De Egyptische kunstschatten.
Te Cairo zijn thans conige mcdedeelingen
ntrent de plaats, waar de kunstschatten
der Egyptische musea worden bewaard. De
directeur van het Egyptische Nationale Mu
seum heeft verklaard, dat de schatten zijn
ondergebracht in een grot in de buurt van
Maassarah, op ongeveer dertig meter onder
den grond. Dc grot. die door een ijzeren
deur is afgesloten, wordt door zestig speciaal
opgeleide Egyptische soldaten bewaakt.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de nieuwe distri
butiebescheiden is het Maandag de bei'r*
aan het de letter li
