Haarlemsche herinneringen
uit
LETTERRAADSEL.
Met de controleurs op het
pad.
1000 K.G. bellefleurs bij den
banketbakker.
„Wat kosten de appelbollen juf
frouw" aldus sprak een ambtenaar
van de prljsbeheersching in een Haar-
lemschen banketbakkerswinkel enkele
dagen voor Kerstmis. Een vlot handig
winkelmeisje achter den toonbank,
meenende met een „gewone" klant te
doen te hebben, antwoordde ..Een
kwartje meneer!'
„Dan '/ijn ze te duur juffrouw.
Roept u den patroon maar even....
De patroon verschijnt even later in den
winkel en de ambtenaar maakt zich be
kend. De winkeljuffrouw verdwijnt
schuchter op den achtergrond en de
min of meer onthutste patroon ver
zoekt den ambtenaar en zijn „gevolg
bestaande uit een bakker-deskundige
en een journalist, die de uitnoodiging
om eens mee te gaan, gaarne had aan
vaard. mee naar boven te gaan. waar
hij een kostprijsberekening van zijn
appelbollen zal geven.
In de kamer boven den winkel hooren
we dan hoe de bakker er toe gekomen is
om zijn appelbollen voor een kwartje per
stuk te verKoopen. De bakkerij-deskundige,
die tijdens het gesprek de droge opmerking
maakt, dat hij zeLf 2» jaar banketbakker
is geweest (zoodat men hem dus geen
leugens op den mouw behoeft te spelden)
stelt zijn vragen. Hoeveel van dit en
hoeveel van dat heeft u genomen?
De bakker vertelt het, maar zijn betoog
is niet erg sterk. De deskundige is er niet
van overtuigd, dat de appelbollen zoo duur
moeten zijn.
Vertelt u mij eens even bakker, hoe
duur zijn uw appelen feitelijk, die u er in
verwerkt?
En dan komt de aap uit de mouw, -
Ja, de appelen.. dat is het oude liedje.
Zc kostten mij een gulden per kilo.
Zoo, cn mag ik die appelen eens van
u zien.
Dat is goed, ik zal er wel een paar
voor u halen.
Neen bakkertje ik ga zelf wel even mee.
Even later staan we in een schuurtje waar
de bakker ons een partij appelen laat zien.
die hoog opgestapeld achter schotten ligt
opgeslagen. Zelfs de ambtenaren zijn ver
baasd 't Is een enorme partij bakker!
- Hef blijkt, dat er ruim duizend kilo belle
fleurs op den grond liggen en voorts staan
er nog 5 kisten goiKjjeinetten van ieder 25
kilo tegen den muur.'"'
Kocht u al die "appelen voor f 1 per
kilo?
Ja zegt de bakker met een teleurge
steld gezicht. Hij voelt wel dat hij deze
appelen kwijt is.
Waar neb je deze appelen vandaan
bakker? Dan volgt er een lang stilzwijgen
De bakker antwoordt, dat hij 't niet zeggen
wil.
Best, maar dan zullen we u moeten
insluiten totdat u den naam genoemd
hebt.
De gemoedelijke toon is nu over en weer
Iets scherper geworden. Praten helpt nu niet
meer en de pSrtii appelen wordt in be
slag genomen. De bakker krijgt nog enkele
uren den tijd om den naam van den appe-
lenverkooper te noemen, nadat proces-Yer-
baal tegen hem is opgemaakt. De appélen
zullen zoo spoedig mogcliik worden weg
gehaald en bij een naburigen groentenboer
worden verkocht aan het publiek.
Dit was het begin van onzen tocht door
een stadsgedeelte vnn Haarlem.
Het begint al goed, zeggen de ambte
naren.
Als we onzen tocht vervolgen komen we
in een bakkerswinkel waar de artikelen
In de étalage niet van «en prijsaanduiding
schuwing geven. Tevens vraagt de ambte
naar of er geen koekjes worden verkocht
want de schalen zijn leeg
Het winkelmeisje zegt, dat er geen koek
Jes in huis zijn. De ambtenaar gaat zich
daarop even overtuigen achter den toon
bank en spoedig trekt hij een tweetal laden
open. die boordevol koekjes zijn.
„Zijn dit geen koekjes Juffrouw?" Het
winkelmeisje doet erg zenuwachtig cn ver
dwijnt naar achteren om den patroon te
halen.
Ja. deze koekjes houd ik vast voor
mijn vaste klanten.
Wilt u ze dan ln elk geval van een
prijsaanduiding voorzien, want anders
cr geen enkele contróle op uw verkoop.
Het loopt hier nog met een sisser af.
Als we aan weer in een volgenden winkel
komen blijkt het. dat er heerlijke Kerst
kransen worden verkocht waarvan de be
reiding hoeft plaats gchaa met behulp van
witte boonen.
Wat kostten deze witte boonen u, bak
ker en had u een toewijzing?
„Ik heb zc gekocht voor f 1.50 per
kilo is het antwoord.
U weet wel. dat zooiets niet mag. dus
ik moet u een proces-verbaal geven. He'
bliikt dat de geheelc partij van 100 pond
witte boonen reeds verwerkt is zoodat ze
niet meer In beslag genomen kunnen wor
den.
Een andere bakker bleek appelhollen te
verkoopen voor 25 cent per stuk, hetgeen
wederom 5 cent te veel was (wanneer ze
tenminste van korstdeeg vervaardigd zijn,
anders mogen ze maar 15 cent kosten),
maar .bovendien bleek hij ze zonder bon
te leveren.
On verzi I
aantoonen, hoe hij het klaar speelt om deze
appelbollen zonder bon voor dien prijs te
leveren. Er wordt snel gecalculeerd, waarna
blijkt, dat de prils zonder twijfel te hoog is.
Bovendien zegt de bakker, dal hij geen meel
gebruikt, doch slechts een soort bakpoeder.
De deskundige is er van overtuigd, dat het
niet mogelijk is. De appelbollenschaal is
echter juist leeg. Alleen_de prijsaanduiding
met het opschrift zonder bon lag
nog in de étalage. Een stuk van overtuiging
is er dus niet.
Voortaan oppassen bakkertje!, zegt
de ambtenaar, die voorts nog onderzoekt
wat voor eieren er worden verwerkt.
Het bezoek der ambtenaren worden na
tuurlijk nergens gewaardeerd, dat is uit
alles te merken. Er ontgaat hun letterlijk
niets, omdat er voor iedere branche een
deskundige is, die samen met een politie
ambtenaar zijn werk verricht. Wanneer de
deskundige een overtreding constateert
geeft hij de zaak over aan de politieman,
die proces-verbaal opmaakt.
In het bovenstaande hebben wij enkele
flitsen weergegeven van een razzia onder
Haarlemsche winkeliers, welke kort voor
Kerstmis werd gehouden.
Enkele tientallen opsporingsambtenaren
uit de districten Noord- en Zuid-Holland
waren in Haarlem bijeengekomen om daar
hun taak te verrichten. Dat de pers hierbij
uitgenoodigd werd is een goede gedachte.
Immers dan is het mogelijk om het publiek
te toonen, dat de strijd tegen de prijsop
drijving de onverflauwde aandacht der
autoriteiten heeft. Er werd in twee dagen
door 20 ploegen ambtenaren een waren
kruistocht tegen de prijsopdrijving onder
nomen. In vele gevallen werd nog waar
schuwend opgetreden, doch er vielen toch
nog 55 verbalen. Den eersten dag waren er
voor prijsopdrijving 2 verbalen voor textiel-
goederen. 9 voor suikerwerken. 13 voor
groenten en fruit. 8 voor kruidenierswaren
Óp den tweeden dag wederom 2 verbalen
voor opdrijving van textielgoederen. 7 voor
kruidenierswaren. 1 voor suikerwerken en
chocolade. 5 voor groenten en 8 voor
vleeschwaren.
Bij een slager werd bovendien nog een
partij vleesch in beslag genomen, dat on
gestempeld bleek te zijn c-n ongeschikt voor
de consumptie, terwijl een Haarlemsche
kruidenier net Nederlandsche record heeft
gevestigd in het te weinig suiker af leve
ren op een kilo. Het hoogste aantal gram
men, dat men in Nederland had geconsta
teerd was 50. Deze Haarlemsche kruidenier
gaf op een kilo suiker maar liefst 60 gram
te weinig.
Ook hij kreeg een proces-verbaal, ter
wijl zijn suikervoorrgjid in beslag werd ge
nomen.
Deze razzia heeft bovendien nog aange
toond, dat er op het gebied van de prijs-
beheersching in Haarlem nog een vrij groote
chaos heerscht. Tallooze winkeliers bereke
nen veel te hooge prijzen of knoeien op
andere wijze. Een voortdurende strenge
contróle van politiezijde is noodig om aan
de bestaande voorschriften streng de hand
te houden.
„Mottige Janus".
Hóé ver de tijd van Mar lus fiproe achter
.s ligt, ervaart men, sterker dan bij het
opsommen van Jaartallen, bij een voorstel
llng als die van „Mottige Janus" door de
Hagheepeless. Daar waren ze weer eens, "frbjJ-
ternvond, op het tooneel van het Concert
gebouw de uiterlijk leelljke volksjongen
net hel hart van goud, de gewetenlooste vl-
our van een aristocraat, het verleide meis
je, dut uit verdrièt aan de tering sterft en
die lange reeks bijfiguren, zonder welke hot
olksdrama nooit heeft gebloeid.
Wonderlijk genoeg blijkt het nog steeds
een dankbare taak, zoo"n bloedig onding op
te voeren althans in het Concertgebouw.
Dat een kroegje in IJriiulden omgeven 1
door een oerwoud van dikke beuken, dut di
lons der elite gemeubeld zijn met uitdra
gers- en keukenstoelen, deert het publiek
geenszins. Het wacht ile dolksteken,
vloektiradcn van misleide onsehuldlgen, de
moorden en de beroerten rustig af.
uit volle borst te kunnen Juichen bij het
IJselijk tafereel.
De heer Charles Braakenslek on de zijnen
spelen zulke draken met kennelijke voor
liefde. En het dient gezegd, dat zij het e>
mcostal nog behoorlijk afbrengen ook,
..Mottige Janus" gaf hen gelegenheid, een
aantal dankbare typeeringen op de planken
te zetten. Eraakensiek en Alex Hock gaven
een tweetal ronde zeelleden van Jewelste
zien, Bram Boelé speelde een strakken
„marqué", terwijl Nelly CHJawijt cn Roosji
Kohier de vrouwenrollen naar behooren
vervulden.
M. SYBR. KOOPS.
WIE ZAG DE AANRIJDING
Dinsdag 29 December des middags om
streeks half vier, is in de Zaanenlaan ter
hoogte van perceel 55 een ongeval gebeurd,
waarbij een 16-jarige wielrijdster zoodanig
werd getroffen, dat zij in bewusteloozen
toestand naar een ziekenhuis moest worden
vervoerd. Zij, die van het ongeval getuige
zijn geweest, worden verzocht zich tot hot
verstrekken van inlichtingen te vervoegen
aan het Bureau van Politie, Smedestraat 9
Den onbekertd gebleven heer, die de eerste
assistentie ter plaatse verleende, wordt
dringend verzocht zich spoedig aan te mel
den.
GKVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Etui met Inhoud LauretJ. Emmapleln 6; flets-
Ie, Dernlson, Kampersingel 24 B rood; hooi n
Bureau van Politie, Smedestraat 9; hondje. Kul
per. Karei v. Manderstraat 14; hoed. Bureau vnr
Politie, Smedestraat 9; handschoen. Neve. Bis
schop ottostraat 14. jurkje, Metz Spaarnhovcn,
straat 92; mantel, v. Bruggen, Fabrtclusstraat 17
mandje, v. d. Kroft, Hoogstraat 5; portemonnali
met inhoud, v. Dlensken, Schotersingel 67 b.
portemonnate met Intl.. Bur. van Politie. Smede
straat 9; portemonnaie met Inh.. de Boer, Maar
ten v. Heemskerkstraat 50 r.. portemonnaie met
Inh.. Commalta, Ged. Oude Gracht 121; riem,
van Weel. Damiatenstraat 24; shawl, Crulf, Kin
derhuissingel 16; shawl. Hollander, v. Nesstraat
82; schortje. Kuln, Geweerstraat 32; schortje, de
Koning. Weverstraat 10; actetasch met Inhoud, v
Keulen, Pijlslaan 10; actetasch met inhoud,
llermjen, Middenweg 58; wantje, v. d Zee. Ta-
felbcigstraat 7; wantje, Sormani, Overtonstr. 16.
Tabak voor militaire en civiele
geïnterneerden.
Van Duitsche officieelc zijde wordt
meegedeeld, dat het Duitsche Roode Kruis
met ingang van den eersten Januari alle
krijgsgevangenen en geïnterneerde burgers
uit het buitenland dezelfde hoeveelheid
tabak of sigaretten zal verstrekken als de
Duitsche soldaten aan het front krijgen.
Britsche delegatie te Ankara.
Met den Taurus-express is een Engel-
sohe parlementaire delegatie in Ankara
aangekomen. De delegatie zal tot 1 Januuri
in Ankara bliiven, om vervolgens naar
Istanboel te reizen en op 4 Januari
Turkije weer te verlaten. Tevoren bezócht
zij Tsjoenking.
De Turksche ambassadeur te Koeiblsjcf
(Sovjet-Unie), Kalin. is te Ankara aange
komen om verslag uit te prengen.
NIEUWJAARSTOESPRAAK VAN I)EN
RIJKSGEVOLMACHTIGDE VOOR
DE SPORT.
In de uitzending „Sport van den dag",
welke Vrijdag 1 Januari van 18.4019.15
uur over Hilversum 1 wordt gehouden, zal
de Rijksgevolmachtigde voor de sport, de
heer H. v. Groningen a Stuling, een Nieuw
jaarstoespraak houden.
Vergunningstelsel voor vervoer
met paardentractie.
Op 11 Mei 1942 werd door den Secretaris
generaal van het Departement van Water
staat het vcrguningsstelsel voor het vervoer
door middel van paardentractie ten be
hoeve van derden, bekend gemaakt. De voor
het publiek meest belangrijke punten van
dit vergunningsstelsel worden hier nog eens
samengevat. Hét vergunningsstelsel gekit
alleen voor het vervoer met paardentractie
van goederen lnnj& den weg ten behoeve
van derden. Niet aan een vergunning on
derworpen zijn.: vervoer voor eigen bedrijf;
vervoer van melk van boerderijen naar fa
brieken. (Contractueel genomen melkritten
vallen ook onder 2, tenzij door den secre
taris-generaal van het departement van
Waterstaat anders is bepaald) en vervoer
van lijken. De uitvoering van het vergun
ningsstelsel wordt opgedragen aan de Rijks
inspecteurs van het verkeer. Voor een ver
gunning komen in beginsel slechts in aan
merking zij, die reeds vóór of op 1 Septem
ber 1939 als hun hoofdberoep vervoer van
goederen ten behoeve van derden langs den
weg hebben verricht. Teneinde een tijdige
beslissing omtrent verleening der vergun
ningen mogelijk te maken, moeste* de aan
vraagformulieren vóór 5 September 1942
ingevuld en in tweevoud aan den Rijles-
(hoofd)inspecteur woixjen gezonden.
Vbor zoover de aanvragen niet vóór 5
September 1942 zijn ingediend, kunnen zij
na 1 Januari 1943 worden ingezonden.
Het vergunningsstelsel zal in werking tre
den op 1 Januari 1943; de publicatie van de
beschikking te dezer zake zal geschieden in
de staatscourant van 31 December.
Mandarijnen en sinaasappelen voor
kleine kinderen.
Kinderen tot cn met 3 Jaar zullen gedu
rende het tijdvak van 30. December 1942 tot
en met 6 Februari 1943 op den met „Reserve
4—04" gemerkten bon der bonkaart voor
voedingsmiddelen 850 gram mandarijnen
en/of sinaasappelen kunnen betrekken. Ter
wijl men óp aen bon „Reserve 403" uit
sluitend 850 gram mandarijnen kan ver
krijgen kan men op den bon „Reserve
4—04" hetzii 850 gram sinaasappelen
hetzij 850 gram mandarijnen, hetzij 850
gram van deze beide artikelen tezamen
koopen.
Het zal niet mogelijjk zijn aanstonds
overal te zorgen voor een voldoenden voor
raad bij den handel. Men worde dus niet
ongerust, wanneer de winkelier niet aan
stonds kan leveren. Het publiek dient zich
bij den leverancier op de hoogte te stellen,
of deze de mandarijnen en sinaasappelen
reeds voorradig heeft en zal er rekening
mede dienen te houden, dat genoegen moei
worden genomen met de soort of de soor
ten, welke de detaillist beschikbaar heeft.
Ziekenhuizen e d. instellingen dienen zich
wederom te wenden tot het Bedrijfschap
voor Groenten en Fruit, hetgeen voor hun
bevoorrading zal zorg dragen.
Met deze Zuidvruchtendistributie is thans
bereikt, dat ook de allerkleinsten met 1200
gram zuidvruchten hun aandeel hebben in
de serie extra-rantsoenen, ter gelegenheid
van Kerstmis verstrekt. Zooals bekend, ont
vingen de kinderen tusschen 4 en 14 jaar
een kilogram appelen en die tusschen 14 en
21 jaac 3 eieren.
DE DAG VAN DEN POSTZEGEL.
Op 10 Januari zal door de Vereenlglng vnn
Duitsche postzegelverzamelaars in het gebouw
van het Duitsche Arbeidsfront te Den Haag,
Surinumestraat 13, een groote postzegcltcn
toonstelling worden gehouden.
Een bijzonder postkantoor, dat het speciale
stempel „Tag der Briefmarke" zal gebruiken,
zal door de Deutsche Dienstpost in het gebouw
van het Duitsche Arbeidsfront worden inge
richt.
De Deutsche Reichspost geeft voor dit doel
in beperkten omvang voor het eerst een spc-
cialen postzegel In driekleurendruk uit. Deze
zegel vertoont uls hoofdmotief in een blauw
Rroenc cn bruine omlijsting een gele postkoets
De verzamelaursgroep Kraft durch Freude"
van de weermacht voegt hierbij nog een mooie
herinnering.
Do tentoonstelling Is geopend van 10 tot 12
en van 14 tot 17 uur.
Agenda voor Zondag.
el
Van de eerst/ klassers u-it het Westen
komen alleen Blauw-Wit en Ajax in een
competitiewedstrijd uit in het Olympisch
Stadion. Daar twee clubs uit eén stad
tegenover elkaar komen, kan een vinnige
partij verwacht worden. Voor de lagere
klassen is een molledig programma vast
gesteld. In Heemstede wordt de wedstrijd
HBCWest Frisia gespeeld, zoodat een
kampioenscandidaat op bezoek komt. Sant
poort krijgt het niet gemakkelijk m Zaan
dam tegen ZFC. evenals Alkm. Boys, dat
tegen OSV speelt. Mogelijk kan de Racing
in Wormerveor een geliik spel behalen
tegen WFC. Verder is Alcmaria Victrix—-
KFC vastgesteld.
In de derde klas gaat groote belangstel
ling uit naar den wedstrijd Terrasvogels
HFC. Het is te verwachten, dat de thuis
club alles in het werk zal stellen de lei
lende ploeg een puntje afhandig te ma
ken. Zandvoortmeeuwen heeft het oogen-
schijnliik gemakkelijker tegen Halfweg,
doch deze ploeg kan de punten ook goed
gebruiken. Dan zijn vastgesteld: Kinheim
Helder en BloemendaalDTS.
Het verdere programma luidt: vierde
kl. C; ZeevogelsUitgeest; VitesseUSVU;
BergenC.S.V.; vierde klas f: THBVI.
Vogels; DCOBSM, RipnerdaEHS; re
serve klassen: Alcm. Victrix 2Stormvo
gels 2; Helder 2—EDO 2: RCH 2—Kcnne-
mers 2; HFC 2—VSV 2: Santooort 2—
TYBB 2; Haarlem 3DWS 4, Zandvoort
meeuwen 3ADN 2.
In de derde klas, district 2 speelt Hillfnen
uit tegen Westerkwartier en in de vierde
klasse krijgt Hillegom bezoek van LDWS.
Het programma van de afd. Haarlem van
ten N.V.B. bevat de volgende wedstrijden:"
Kinheim 2NAS; Beverwijk 2-Ken-
nemers 2; EDO 4Soaarndam; 1 b: Zand
voortmeeuwen 4Droste: Schoten 2
Haarlem 3a; OSK—Hillinen 2; 1 c: OIV—
EDO 3; RCH 5Stormvogels 3; HFC 3
DEK.
Korfbal
Het programma voor a.s. Zondag luidt;
Tweede klasse C: OosterparkD.E.D. 2;
Amsterdam ZuidOosterkwartier,
Derde klasse C: O.K.V.-Haarlem; Z.K. -r_
V. 2—K.V.D.
Derde klasse D: VictoriaBlauw-Wit 4;
TOGOSport Vereent 2.
Derde klasse E: D.T.V. 2A'dam Zuid 2;
Swift 3Oosterkwartier 3.
Handbal
Voor Zondag a.s. zijn vastgesteld:
Dames. Eerste klasse: TonidoGoncor-
tia. 12,30 uur; tweede klasse: B.G.V.Bato,
9,30 uur, Concordia 2H.O.C. 2, 9,30 uur.
Hoeren. Eerste klasse: ConcordiaVoor-
iit. 10,45 uur; tweede klasse: Flapiditas
B.G V„ 2,15 uur: BatoIJmond, 2.15 uur.
Hockey
Het programma der eerste klassers bevat
voor Zondag a.s. enkele inhaalwedstrijden.
B.M.H.C. krijgt bezoek van H H.IJ.C. en
H.O.C. speelt op eigen terrein tegen Amster
dam. In de promotieklas spelen; H.H.IJ.C. II
S.O.S Leiden—Strawberries; B M.H.C. II—
Victoria; ZandvoortRijswijk en in de tweede
klas H O C. Ill—H B S. en B.M.H.C. III—
V. V.
Bij de dumes vermeldt hel programma
slechts twee eerste klasse wedstrijden, n.l.:
H.O.C.II H.IJ.C. cn AmsterdamRood Wit.
Verder zijn vastgesteld: H.B.S.Kameleon;
Fit—B D II.C. IV en B.D.H.C. III—Amster
dam III.
GYMNASTIEK
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen is de tweede druk van deel
II van „Ons Speeluur", theoretisch-prak-
tisch handboek bij de leiding van het open
luchtspel. Dit deel is gewijd aan het open
luchtspel voor de rijpere jeugd. Verder gaf
de Uitgeversmaatschappij J. B. Wolters te
Groningen uit deel F I van de serie „Licha
melijke opvoeding met beperkte hulpmidde
len", samengesteld door ae heeren J. R. C.
van de Griendt Jr. en C. Ras. De uitgave
bevat volledig uitgewerkte en in beeld ge
brachte lessen naar aanleiding van de lei
draad- voor de lichamelijke opvoeding van
de Rijksinspectie van 1 September 1942.
BOKSEN
LUC. VAN DAM WINT VAN MüLLER.
In een tot de laatste plaats bezet Concert
gebouw in Amsterdam bokste de Rotterdam
mer Luc van Dam tegen (ien Duitscher
Wnlthcr Müller en het gelukte hem na een
-pannenden en fairen wedstrijd over 10 bon
den vnn 3 minuten, een kleine doch verdien
de puntenoverwinnlng te behalen. Walther
Müller toonde zich aanmerkelijk sterker dan
v.erwacht werd. Hij wist zelfs de overwinning
van Van Dam langen tijd, vrijwel tot het
einde ln het onzekere te laten.
Burgerl?ike Stand.
HAARLF.NC430 December 1942.
BK VALLEN: 22 Dec., M. A. Groot—Endenburg,
7.29 Dcc J. M Vlntges— Wesseling, z.; H. van
der Woude—Drost, z 30 Dec.. C. W. Dijt—Kap-
teln. z J P M Tlllemans—Chrisllaans. d
OVERLEDEN: 26 Dcc.. D 10 mnd., z. v J.
Burggraaf, Wicherstraat, 28 Dec.. B. Hulsman—
Pulssclie" 90 J Marnlxstraat: 29 Dec. J., 3 mnd.,
v. C. v. Roouen. Kampcrlaan: A J H. van der
Wijst. 77 J,, Zillweg; J. E. van der Meer, 64 J.,
Arnulfstraat; M. A. Meuwese, 67 J Heeren
singel.
ONDERTROUWD28 Dec.. W. Rlemersma en N.
de Vric^; .10 Dec.. C. Gootjes en T. M. van Uden;
T, J. Rubbers en B. de Boer; G. Metselaar cn P.
M. van Dijk; G. Brouwer en H. Kronenburg; N.
van Dootlngh en C. H van Rummelen; J. H.
Dekker en J. Bernó; H. Scheellngs en M. Kabel;
H. h. de Vos on G. Duim; P. A. M. van Kronen
burg en B. Bekenkamp.
Stel niet uit tot morgen, wat *U heden doen
kunt. Maak reeds n u ren ruim bedrag over
aan Winterhulp. Giro 5553.
VERDUISTEREN van 16.38 tot 8.50 uur
31 Dec.: zon op 8.51, onder 16.36 uur
maan op 1.58, onder 12.58 uur
1 Jan.: zon op 8.51, onder 16.36 uur
maan op 2.10, onder 13.24 uur
2 Jan.: zon op 8.51, onder 16.37 uur
maan op 3.26, onder 13.51 uur
3 Jan.: zon op 8.50. onder 16.38 uur
maan op 4.45, onder 14.25 uur
Als de laatste dagen van een jaar aan
breken, komen tallooze herinneringen voor
den geest uit de afgeloopen maanden Pret
tige herinneringen, maar thans ook vele
droeve. Denken wij aan hetgeen ln de stad
Haarlem en naaste omgeving is geschied,dan
zijn de gedachten in dc eerste plaats bij die
gezinnen, welke getroffen werden, doqrdnt
man en vader het slachtoffer werd van een
bomaanval. Dte heeren G. C. Paap, ir. W.
C. Roos. ir. C. C. Poppink en Th. van der
Kaay werden midden in hun werk wegge
rukt.
Een groot aantal Haarlemmers overleden;
hun namen zijn in een aparte lijst opge
nomen.
Minder prettige herinneringen hebben
allen, ondanks het feit, dat cr druk ge
schaatst werd, aan den winter, welke er
één was van zeer strenge koude. Begin
Januari zette de winter in en eerst half
Maart steeg het kwik van den thermometer
aanzienlijk. Scholen moesten worden geslo
ten en stagnaties deden zich voor. Ook in
de zomermaanden kregen we niet het weer,
waarnaar vacantie-gangers verlangen. Toch
heeft het vreemdelingenverkeer in den
lande een druk seizoen gehad en bij de
Stichting „Haarlems Bloei werden talrijke
inlichtingen ingewonnen.
Het Gewestelijk Arbeidsbureau had in
den loop van het jaar vele werkzaamheden
te verrichten en gelukkig was het, dat het
personeel over een goed gebouw beschikte,
n.l. het vroegere Weeshuis der Doopsgezin
den, dat 4 Juli door den secretaris-generaal
van het departement voor Sociale Zaken, ir.
H. A. Verwey, officieel geopend werd. Een
ander gebouw in de stad, dat weer gebruikt
werd, was de Vleeschhal. In April werd al
daar een tehtoonstelling van het Duitsche
boek gehouden en sedert 17 Augustus halen
de Haarlemmers daar hun distributiebe
scheiden.
De Noord Zuid Hollandsche Tramweg
maatschappij had met moeilijkheden te
kampen en de directie besloot o.a. enkek'
haltes in de stad op te heffen. Ook werd
een rookverbod ingesteld. De autobusdien
sten op Overveen en Blócmendaal werden
opgeheven en de Brockwaymaatschappij zag
zich verplicht wijzigingen te brengen. De:
Zondags mochten er geen bussen meer rij
den, zooals ook met huur-auto's het geval
is en de dienst werd tot het Station inge
kort. Sedert enkele weken kwam er een
wijziging in de postbestellingen, waardoor
het aantal van drie op twee werd terug
gebracht.
Vreugde heerschte er in vele gezinnen,
want hef aantal huwelijken was bijzonder
groot. Alleen in de maand Mei traden twee
honderd paartjes in den echt. Vroolijk ging
het er op 12 Augustus toe in het Diaconie
huis der Ned. Herv. Gemeente, waar de
heer A. W. de Boer. zijn honderdsten ge
boortedag vierde.
«Muziek cn tooneel.
De Haarlemsche Orkestvereeniging mocht
zich in de belangstelling van talrijken ver
heugen en een groot aantal concerten stond
op het programma. In de leiding kwanV
eenige wijziging door het vertrek van Toon
Verhey naar het Residentie-orkest; zijn op
volger werd drs. Arend Koole uit Amster
dam.
De belangstelling voor de tooneelvoor-
stellingen nam eveneens toe, doch voor het
amateur tooneel echter af, doordat vereetu-
gingen haar werkzaamheden stankten. De
letterlievende vereeniging „J. J. Cremer"
vierde Tweeden P^iaschdag haar zestig-jarig
bestaan en „Door" Inspanning Uitspanning"
bestond in Juni zeventig jaar.
Volkstuinen.
Groote aandacht besteedde het Hqarlenv
sche publiek aan de volkstuinen, waaraan
het gemeentebestuur medewerking ver
leende door gronden beschikbaar te stellen
en een controleur te benoemen, om de vele
tuiniers met raad en daad bij te staan.
Plantsoenen werden ingericht voor den
teelt van aardappelen.
Wijziging kwam in de Kamer van Koop
handel. welke ondergebracht werd bij het
bureau der provincie Het kantoor bleef zijn
gewone werkzaamheden verrichten onder
leding van den directeur, jhr. dr. J. C. Mol-
lerus. 31 Maart kwamen dc loden voor een
afscheidsvergadering bijeen.
In het belang der gemeente.
Op het Stadhuis is rustig doorgewerkt en
Slannen werden beraamd en uitgewerkt in
et belang der gemeenschap. Jammer ge
noeg konden niet alle besluiten worden
uitgevoerd en in hel bijzonder niet die
welke betrekking hadden op openbare wer
ken. De burgemeester nam b.v. het besluit
den Schouwburg aan den Junsweg opnieuw
in te richten en dan werd medewerking toe-,
gezegd het Hofje van ée Bakenesscrkamer
te reslaureeren. Door gebrek aan materia
len konden de werken echter niet tot stand
komen. Succes had het gemeentebestuur
met de leening van 2.500.000 tegen een
rente van waarvoor groote Dclang-
stellmg bestond.
In het stadsbeeld kwam eenige wijziging,
hoewel niet in zoo'n groote mate, als we
in de iaren vóór den oorlog gewend waren.
Gelukkig bemerkten dc Haarlemmers, dat
er aandacht besteed werd aan oude gevels
en wel aan de Bakencsscrgracht cn aan de
Ged Oude Gracht. Verder werd een bedrag
uit de gemeentekas uitgetrokken, om do
muren in de Kokstraat te bepleisteren, een
besluit, dat de inwoners dezer straat cn
de wandelaars zeer gewaardeerd zullen heb
ben. Het plantsoen aan de Paviljoenslaan
onderging een verfraaiing, weliswaar ten
kosten van de jeugd, die or gaarne voetbal
de, doch er kwam oen gazon voor in de
plaats, welke het natuurschoon bijzo* Ier
bevorderde.
Het begin van het jaar ifcracht het zilve-
en jubileum van het Provinciaal Electrici-
teitsbedrijf in Noordholland, dat luisterrijk
werd gevierd; het personeel schonk de direc
tie een glas-in-lood raam. De leiding van
hot Provinciaal Waterleidingbedrijf onder
ging een wijziging door het aftreden we
gens het bereiken van den pensioengerech
tigden leeftijd vqn ir. W. Mensert. Hij werd
opgevolgd door ir B. F. van Nievelt, die
reeds vele jaren bij het bedrijf werkzaam
was.
In den loop van het jaar werkte het N.V.
V., dat n«1 l Mei in het Ned. Arbeidsfront
werd opgenomen, hard in het belang van
de arbeiders. De stoot werd gegeven voor
het organiseeren van bednjfsappèls en de
Holland-Nautic beleefde de NedeHandsehe
première, Dan ijverde het Arbeidsfront o.m.
voor het bezoeken van scholieren aan be
drijven, om hen een inzicht te geven van
de vakken, welke zij kunnen kiezen en toen
de sociale maatregelen in October bekend
waren voor de kellners, volgde een nacht
vergadering.
N. S. B. en Jeugdstorm.
De Nationaal Socialistische Beweging en
de Nationale Jeugdstorm zagen dat er groo
te belangstelling bestond voor de bijeenkom
sten e.d. De leider der N.S.B. bezocht twee
maal onze stad, eerst op Maandag 30 Maart
tijdens een groote openbare vergadering in
het Concertgebouw en op 24 Juni ter ge
legenheid van een driedaagsch bezoek aan
de provincie; het gebouw der Provinciale
Griffie en de Groote Kerk werden o.a. be
zichtigd. Een massaal sportfeest \Verd eind
Juni gehouden, waaraan de leden van de
Hitier Jugend en den Nationalcn Jeugd
storm uit de provincie deelnamen. Dan hield
de Jeugdstorm op den laatsten Zaterdag
van September een bijeenkomst op de Ged.
Oude Gracht, naar aanleiding van de in
stallatie van een groot aantal leden en ook
de goed geslaagde Sint Nicolaasmarkt in
het Streekkwartier dient vermelding. In
dit verband deelen wij ook nog mede. dat
Hauptdienstleiter Schmidt twee maal onze
stad bezocht. 22 November sprak hij in het
Concertgebouw op een vormingsbijeen
komst van de N.S.D.A.P. en de N.S.B. en
kort daarop was hij in het Frans Hals
Museum, om speelgoed van de Hitier Jugend
in ontvangst te nemen.
Rechterlijke macht.
Eenige wijziging kwam er in de samen
stelling van de rechterlijke macht. Wegens
het bereiken van den pensioengerechtigden
leeftijd moest mr. G. Sluis, na een lang
dienstverband, aftreden als president van
de rechtbank. Jhr. mr. E. J. Strick van Lin-
schoten volgde hem op cn in dien plaats
werd benoemd tot vice-president mr. S. J.
Pit. In het begin van het jaar werd mr. J.
H. H. Hulsmann als rechter geïnstalleerd.
Als kantonrechter nam inr. P. H. F. Bijll
de Vroe afscheid op 1 Juli en 11 November
werd tot zijn opvolger geïnstalleerd jhr. mr.
dr. B. van de Brandeler. kantonrechter te
Hoorn. Ook herinneren wij aan het gouden
jubileum, dat de heer K. H. Kerkhoff, chef
taat, doch 'n opvolger zal reeds over' enkele
weken' zijn plaats innemen; ds. H. J. Plag-
gemars uit Spaarndam heeft inmiddels het
beroep aangenomen. De Haarlemsche Her
vormde gemeente benoemde ds. Vermeu
len voor wijkwerkzaamheden in de omge
ving van het Kleverpark en den heer C. B.
Enklaar voor het jeugdwerk. Bij de Doops
gezinde Gemeente werd ds. Frater Smid be
vestigd, eveneens voor het werk onder de
jeugd. In Heemstede herdacht de Gerefor
meerde kerk op Tweeden Paaschdag het vijf
en twintig jarig bestaan. Een wijziging ont
stond verder in den loop van het jaar door
het vertrek van ds. E. T. van der Born naar
Amersfoort en de komst van ds. W. C. v. d
Brink uit 's-Gravenzande, die 2 Juli zijn
intrede deed. Bij de Baptistehgemeente nam
de voorganger ds. L. de Haan een beroep
naar Muntendam aan en zal 17 Januari do
gemeente verlaten.
Burgemeesters.
Eenige Haarlemmers en bewoners uit de
omgeving zagen zich benoemd tot burge
meester. Mr. B. A. van der Sluis aanvaard
de het ambt in Alkmaar; mr. D. Matzen
Bloois in Achterkarspel; de heeren M. J. G.
J. van Leeuwen in Naar den; J. A. A. de
Bree in Oostzaan en T. O. van der Weiden
in Velsen. Dan moeten de vacatures in
Heemstede en Zandvoort nog vervuld wor
den.
bureau van
bank vierde,
de griffie der recht-
I'rotestantsche kerken.
De Ned. Hervormde gemeente van Haar
lem betreurde het verlies door het over
lijden van dr. J. Weener op 4 Februari; op
zijn graf in Heemstede richtten zijn vele
vrienden een gedenkteeken op. De tienjaar-
liiksche verkiezing werd gehouden over het
al of niet voortzetten der werkzaamheden
van het kiescollege en met 496 tegen 415
werd tot voorzetting besloten. Een maand
later kwamen de collectanten bijeen voor
de viering van het veertig jarig bestaan van
het college. In Schoten werd het vijf en
twintig jarig bestaan van dc kerk in de
Kloosterstraat gevierd op 25 Maart en aan
het einde van net jaar nam een der voor
gangers, ds. H. J. Drost een op hem uitge
bracht beroep naar Den Haag aan. De Ned.
Herv. Gemeente van Spaarndam nam af
scheid van ds. A. Sncthlage, wegens emerl-
R.K. Kerk.
De Roomsch katholieken betreurden hun
deken A. J. C. Melchers, die 13 November
onverwacht overleed. 18 December werd
zijn opvolger de heer J. C. W. van der Wiel
uit Hoorn, als deken van Haarlem en als
pastoor der St. Joseph parochie geïnstal
leerd. Onder vele blijken van belangstelling
vierde mgr. N. L. A. Ammerlaan, vicaris-
generaal in het bisdom zijn zilveren pries
terfeest en werd ter gelegenheid daarvan
benoemd tot geheim Kamerheer van Z. H
den Paus. Het veertig jarig bestaan var
de parochie in het Kleverpark werd 13
September gevierd en 4 October werd in de
Paterskerk van de Nieuwe Groenmarkt het
feit herdacht, dat honderd jaar geleden de
eerste steen werd gelegd.
Branden en ongelukken.
De brandweer moest slechts enkele kee-
ren actief optreden. Voor een zware taak
stond zij 4 Mei m de Zijlstraat, toen twee
wnkelpanden (vroeger de vermaarde her
berg „De gouden Leeuw") een prooi der
vlammen werden en toen enkele dagen later
een meubelfabriekje op de Brouwerskade
uitbrandde. 10 Juli trad de heer C J. van
den Broek af als commandant, aan wien do
gemeenschap veel te danken heeft, doordat
hij meer dan veertig jaar gereed had ge
staan voor de Haarlemsche burgerij en die
gewerkt heeft, dat branden voorkomen
zijn. Ir. M. W. C. Huysse volgde hem op.
die tot 'taak kreeg een beroepsbrandweer te
vormen.
Enkele malen hadden verkeersongelukken
plaats met doodelijken afloop. In Aerdcn-
nout trof op 31 Maart arts W. H. Dippel het
droevig lot. met zijn motor tegen een tram
te botsen. Verder geraakte 22 Mei een 25-
jarige mevrouw op het Soendaplein onder
een auto, 30 October kwam een zeventien
jarige leerling van de M.T.S. op de Groote
Markt onder de tram, 7 Novemb<
BWWI MRS jer viel een
25-jargie juffrouw uit de tram in de bocht
van de Kennemerstraat en de Frans Hals
straat en dan geraakte op 2S Februari een
achtjarige knaap onder een auto op dc
Ramplaan. Allen verloren daarbij het leven.
Droevig waren de verraderlijke aanvallen
op 2 October en 27 November, waarbij de
heer J. M. Gerritsen en mevr. J. van der
ReepMlynczak het leven lieten.
De politie deed haar werk, bracht inbra
ken aan het licht, zooals die bij de Haarlem
sche Coöperatieve In- en Verkoopcentrale,
waarbij rookwaren werden gestolen cn trad
actief op bij economische misdrijven cn
overtredingen. Het corps vierde op 14 No
vember den dag der politie door deel tc
nemen aan de collecte voor Winterhulp, aan
een niarsch door de stad en aan een demon
stratie voor politiehonden op het H.F.C.-
terrein. Vermeld dient verder de uitbrei
ding met dertig man, die hun opleiding in
Schalkhaar hadden genoten.
Het. geheel is een citaat uit Vondels Gys-
breght van Aemstel.
4-10-33-15-32-8-27-36-22-5-38 is 'n plant,
behoorend tot de wederiksoort.
15-39-16-1-5 is een verscheurend dier.
34-2-23-20-1.1-32 was de Maangodin bij
de Grieken.
3-22-26-38-2-34 Is een stad ln Frankrijk.
6-35-17-23 is praalziek.
7-23-13-9-24-19-5-9 ls een schlldvleuge-
lige kever.
12-31-37-33-1-5 is kort geleden begonnen.
Zwarte 28-10-14-35-32-23 is een euvel van
dezen tijd.
Een 18-10-33-28-38-23-34 ls een onmatig
mensch.
21-5-19-32-30 ls een kleur.
9-25-34 Ls niet raak.
9-29-33-20-5 ls het ambtelijk hoofddeksel
van een R.K. geestelijke.
40-22-8 is een roofdier behoorende tot de
zoolgangcrs.
OPLOSSING VRAAGSTUK.
De vermenigvuldiging luidde: 23856
40197
en het "sleutelwoord: Wildervank.
Vertaling:
Een kuiper kreeg in opdracht, een vat te
leveren. DnrfP hij echter een hamer miste,
verzocht hij een collega, hem een ton te
!eenen. Deze voldeed hieraan, doch ver
telde hem niet. dat in het geleende een Iele
<at.
„Kaffer!" riep zijn klant, „met een hand-
ol werk had je dit kunnen voorkomen."
De aangesprokene bloosde, herstelde dc
boel, maar nam zich voor, zich verder met
ge leen niet m te laten.
a; weesliuCg b: huis; c: madeliefje; d: ma;
lief; f: je; g: vierkant; h: kant; i: v; j:
Ier: k: Leiden; 1: lei; m: en; n: sterrebeeld;
ster; i>; e; q beeld; r: nacht; s: n; t:
drie; u: driest; v: s, t; w: dagge; x: dag; ij:
elf.
Uitkomst: Wees de eendracht genegen.
OP JACIIT IN DEN FRUITTUIN.
Nu de boomen kaal zijn, kunnen we veel
gemakkelijker jacht maken op de schade
lijke boosdoeners in onzen fruittuin dan
voorheen, toen zij door het gebladerte aan
iet oog onttrokken werden.
Zoo zien we hier en daar van die ver
schrompelde appeltjes hangen, die- minder
onschuldig zijn dan zij er uit zien. Het zijn
n.l. de „sporenhouders" van de Monilla, ook
wel „appelrot" of „rotziekto" geheeten. Van
uit deze ingedroogde vruchten verspreiden
zich in den zomer de sporen over de overige
vruchten, waarop zij zich vermenigvuldi
gen, en niet alleen de schjl aantasten, thaar
>ok het vrucht vleesch ongenietbaar maken.
Vooral de losvleezige appelsoorten hebben
nog al eens onder deze ziekte te lijden.
Het is daarom zaak thans al deze infectie
haarden weg te nemen en te verbranden.
Allicht zullen wc ook hier en daar van
die mooie ringetjes om kleine takjes ont-
dekkgn, een keurige manier van eieren leg
gen van den ringelrupsvlinder, die we ook
weer tijdig moeten verdelgen, daar in het
voorjaar uit die honderden eitjes rupsen
te voorschijn komen, die alch over den
boom verspreiden en zich aan de bladeren
te goed doen. De rupsen verpoppen zich en
in JuliAugustus zullen uit dc poppen
weer eierleggende vlinders te voorschijn
komen, en dus snijden we nu reeds de tak
jes af. waarop zich eieren bevinden, en
mocht dit juist vruchthout zijn, dan snijden
we het ringetje door en vangen het netjes
W«n.(Ö AgiKVnn» «n u.
op 1 Jon. IUIS
avond* 20.40 a
Writ. TUd 20.00
n Ploatorl. TUd
2 ii 42 nln' Sl»rr«-
tUd.
De zona declina
tie neemt at van
23° 3' 7. tot 17°33'
Z. do middag
hoogte neemt
daardoor toe van
14-57 op 1.1 tot
20°27' op 31.1'42.
De zone dagboog
deze maand
fe'
7 u
i tot 9 u 1 min.
dat ia 1 u 11 rola
wlnat; daarvan
valt. tengevolge C)tnKU
van de tijdveraf* /rs
fining. 25 inin des WWUEHUN
ochtends en 46 FliUMt' KN.UTUI:
min d«a avonds;
'gnoor"
„-.X 'O
vandaar „hot snel- ,»»ro,VK
e lengen der dagen na Kerstmis
in Nieuwjaar".
Hier volgen de zonsopkomst,
ondergang cn nchemcrlngntijden:
Datum Zon op Zon onder Donker
1 Jan.
O Jan!
Jan.
C Jan.
O Jan.
8.4«
8.48
8 46
8 42
8 38
8.32
8.25
16,38
16 43
16.49
1657
17.06
17.14
17.22
.n.'tol
17.19-8.07
17.21-R 07
17.29-8.ft5
17,36-8.01
17 43-7.57
17.52-7.52
1801-7.55
Uonttlge inanevcbgoavondcn ïiju
In Janoarl 19(3 de. avonden van
streek* 923 Januari; men kon
hiermedo rekening houden met
het vaststellen van vergaderingen
en bijeenkomsten, bezoek, en dier
gelijke. Het ia 6 Jan. Nieuwe
Maan, 13 Jan. Kcrsto Kwartier, 21
Jan. Volle Maan èn 29 Jon. laat
ste Kwartier; in 't laatste der
maand verlicht het L.K. den vroe
gen morgen. B.K. en V.M. staan
op ons kaartje, evenals Jupiter (hU
Castor en Pollux, dn Tweelingen»
en Saturnus (bij Aldobaran. van
<icn Stier).
KORT NIEUWS.
In een circulaire
wijst de Roomeen-
sche minister van
buitenlandsche za
ken er op. dat alli
staatsambtenaren
verplicht zijn, eiken
Zondag de gods
dienstoefeningen bij
te wonen. Het
Christelijk geloof,
aldus de circulaire,
is de moreel e
grondslag van volk
en staut. BIJ de
geestelijken moet et
op worden aange
drongen, dat zij In
hun prcdicatics ae-
tueele vraagstuk
ken, ook betreffen
de den staat en het
bestuur, bchandc
Ien.
Naar uit Bogota
wordt gemeld heeft
het Columbiaanschi-
parlement een con
cordaat met het
Vaticaan goedge
keurd, dat de re-
gccring zekere rcch
ten verleent,
danks de oppositie
van den rechter
vleugel van dc con
servatieven werd
alt besluit genomen.
jp.
Takken, die door kanker aangetast zijn.
en geheel rondgevroten zijn. .snijden v*e tot
het gezonde hout terug, omdat de kanker-
zwam niet alleen in de wond woekert,
maar ook reeds verderop de besmetting ge
bracht heeft. We snijden den aangetasten
tak zoover in tot dc donkerbruine plek op
de doorsnee geheel verdwenen Ls. Daarna
duiten we de gemaakte snede af met ent-
was of koolteer; tiet uitsnijden van kanker-
plekken en het besmeren met carbolineum
wordt minder gunstig geacht. De bestrij
ding van kanker is niet zoo eenvoudig al3
het er uitziet, daar de ziekte zich, zoodra zij
••enigen omvang heeft aangenomen, in het
hart van den boom vestigt.
Om gezond fruit te oogsten, dienen we
ook in den winter waakzaam hlii- en en
ongedierte te verdelgen. A. C. Muller-Idzerda.
GORT MET GARNALEN.
100 gr. gort, 5 dL. water, 200 gr. ge
pelde garnalen, wat uien of prei, 3/4 k.g.
tomaten of tomatenpuree of sap, (wat
boter), zout.
De gort wasschen, een nacht in het water
weeken. De geweekte gort met liet water
en zout V2 uur koken in een* kleine pan.
De pan snel in de hooikist overbrengen
en er pl.m. 4 uur in laten staan. De ia
stukken gesneden tomaten, tomatenpuree of
puree of eenige lepels tomatensap
en fijngesneden uien of preL in pl.m. 15
min. gaar komen (of in wat boter smoren).
Het mengsel en de gewassehen garnalen
door de gort roeren, het gerecht nog even
door en door warm laten worden en me
zout op smank afmaken.
DE VERGETEN SPAARPOT.
De «5-Jniige mevrouw Helena Brown uit
Globe City in Arizona, die haar zoon. die
Engeland soldaat is, een nleuwjaarstelegrt
had gezonden en daartoe haar spaarpot m
naar het postkantoor hnd genomen, ontdek
na thuiskomst dat zij dit nuttige meubel a:
een loket had laten staan. Hoewel cr naar
zich herinnerde, slechts eenige dollars in'w
ren blijven zitten, ging zij onverwijld tere
Dc spaarpot stond nog bij het loket en bW
tot groote verwondering van de eigenares
boordevol geld tc zijn Bezoekers van het po.
kantoor, dlo meenden dat het een collecteb"
voor het een of andere goede doel was. ha<'
den er hun pennihgske in geofferd. Mrs. Bro*
wie duidelijk voor den geest stond dat zw
gen goud betockent, nam de spaarpot op c
begaf zich huiswaarts.
