Haarlemsche Courant
Toenemende hevigheid van den strijd
in het Oosten.
Plaatselijke voordeelen
voor de As in Tunis.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Stalingrad, een Duitsch
Alcazar.
288e Jaargang: No. 20
Verschijnt dagelijks
behalve op Zon- en feestdagen
Hoofdredacteur J. V. Baudewyns
Dinsdag 26 Januari 1943
Uitgave Grafische Eedry ven Dam late
Directie:
Ph. A. Mees P, W. Peereboom
K 1297
Vijandelijke druk verzwakte tijdelijk in deelen van Zuidelijken sector.
Doeltreffende Duifsche tegenaanval tusschen Manyfsj en Don.
t Woronesj ontruimd.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekeend:
De afwcerslag in het. Oosten gaat voort.
Slechts in deelen van den Zuidelijken sector
verzwakte de vijandelijke druk tijdelijk.
In het Westen van den Kaukasus en in het
Koebangebied heeft stroomende regen de ge-
vecbtsactiviteit benadeeld. Vrij zwakke aan
vallen van de bolsjewieken stortten voor de
linies der Duitsche en Slowaaksche troepen
ineen.
Tusschen Manytsj en Don bereikte de eigen
tegenaanval tegen een taai strijdenden vijand
de gestelde doelen,
In het Donetzgebied vielen de Sowjets op
den Zuidelijken vleugel slechts met vrij zwak
ke slrijdkrachten aan. De aanvallen werden
afgeslagen, de eigen stellingen verbeterd.
Ter verkorting van het front werd het
bruggehoofd Woronesj systematisch en zon
der vijandelijken druk ontruimd.
In den sector ten Zuiden van de stad viel
de vijand op een breed front aan, werd ech
ter bloedig afgeslagen.
Ten Zuiden van het Ladogameer mislukten
overdag en des nachts sterke, door tanks ge
steunde aanvallen van den vijand, deels in
harde gevechten op korten afstand.
In Stalingrad hecht het zesde leger in held-
haftigen en opofferenden strijd tegen een
verpletterende overmacht onsterfelijken roem
aan zijn vaandels. Formaties van de Roe-
meensche twintigste divisie infanterie en eer
ste divisie cavallerie strijden met haar Duit
sche kameraden tot het laatste en hebben in
vollen omvang deel aan dezen roem.
Uit het Noordafrikaansche gebied wordt
slechts plaatselijke gevechtsactiviteit gemeld.
Eigen achterhoedetroepen hebben vijandelijke
verkenningsaanvallen afgeslagen. Gevechts-
vliegers hebben haven en vliegveld van To-
broek gebombardeerd.
De militaire correspondent van het D.N.B.
schrijft, dat de wirterveldtocht in het Oosten
van dag tot dag in hevigheid toeneemt en dat
geen ar.dcrc macht ter wereld aan dezen reeds
twee maanden durenden stormloop der bols
jewistische horden zoo zou standhouden en
deze zoo zou terugslaan dan de Duitsche
weermacht en de met haar verbonden con
tingenten.
Het feit, dat tijdens dezen ongekend ver
bitterden slag de aan manschappen en mate
rieel verre superieure bolsjewistische divi
sies nu reeds sedert twee maanden haar ter
reinwinst stap vcor stap1 moeten veroveren
en wel met offers die in geen verhouding
staan tot de totdusver behaalde terreinwin
sten, is het beste bewijs voor de ongebroken
afweerkracht en vcor het hooge peil van den
strijdgeest der Duitsche en verbonden ar
meeën. Opvallend bij al deze gevechten is de
zuinigheid waarmede do Duitsche oorlogvoe
ring tijdens de totdusver verstreken phase
van dezen veldslag met de reserves omspringt,
terwijl men toch weet dat haar reserves in
voldoende aantal ter beschikking staan. Men
oordeelt niet verkeerd, wanneer men hieruit
concludeert, dat daar waar een dienovereen
komstig terx-ein ter beschikking staat in ver
band met het plan tot verkorting van het
front, een nieuwe hoofdgevechtslinie ontstaat.
Hoezeer deze kwestie ook van belang is,
zeer treedt zij toch in militaire kringen in
de Duitsche hoofdstad vergeleken met de ge
beurtenissen in Stalingrad op den achter
grond. Men verklaart te Berlijn, dat de wor
steling om de stelling aan de Wolga de ver
gelijking opdringt met den strijd van de Grie
ken in den Pas van Thermopylae en den held-
haftigen strijd van de kadetten van Toledo
in het Alcazar. De omvang van de worsteling
bij Stalingrad stemt overeen met den omvang
van den strijd in het Oosten. Millioenen strij
ders staan aan dit front dat loopt van de
Noordelijke IJszee tot aan de Zwarte Zee,
Overeenkomstig deze cijferverhoudingen ne
men vele Duitsche troepen deel aan de he-
roieke worsteling van Stalingrad. En toch is
hun aantal gering wanneer men hen verge
lijkt met de overmacht van den aanvallenden
vijand.
Want nooit in dezen oorlog kwamen op één
Duitschen soldaat zooveel vijanden als hier.
De materieele superioriteit van den vijand aan
oorlogstuig is nog enorm. Op den ijzeren ge-
vechtswil van de verdedigers van Stalingrad
loopen nu al sinds vele weken de beste divi
sies van den vijand zich te pletter. De bolsje
wistische aanvalskracht wordt hier op een
wijze verspild, bolsjewistische mensehen en
materieel worden hier op een wijze gebonden,
die voor de overige deelen van het Oostelijke
front van beslissende beteekenis is. lederen
dag, die de gevechten daar langer duren, be-
teekent een verkorting van de operatiemoge
lijkheden, die de vijand, profiteerende van
den winter en zich geweldig ontplooiend aan
andere punten van het Oostelijk front, zoekt.
Doch het verzet van den Duitschen soldaat
bij Stalingrad wordt niet alleen bepaald door
het besef van een ijzeren militaire noodzaak.
Hij weet man voor man is hiervan door
drongen dat hij hier getuigenis mag afleg
gen van den geest van het Nationaal-Socia-
listische Duitschland. De jonge Duitsche man
schappen, die voor Stalingrad hun leven ge
ven, hebben de leerschool van het nieuwe
Duitschland doorloopen. Zij hebben reeds in
hun jeugd ervaren, dat er niets grooters be
staat dan het -vaderland. Zij kennen zoo
doende in hun strijd geen compromis, zij
strijden lot het uiterste.
Tobroek gebombardeerd.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
In het Westen van Tripolitanië beperkte
bedrijvighêid tusschen vooruitgeschoven af-
deelingen van den vijand en onze achter
hoede. Onze bewegingen blijven zich op re
gelmatige wijze ontwikkelen in de richting
van een nieuw front. Formaties bommenwer
pers hebben de haven en het vliegveld van
Tobroek krachtig bestookt en groote branden
veroorzaakt.
Plaatselijke gevechten in verscheidene stre
ken van Tunesië eindigden in het voordeel
der Spiltroepen. Een Spitfire werd door Duit
sche jagers neergeschoten.
Vijandelijke vliegtuigen Heten eenige bom
men vallen aan den buitenrand van Palermo
en op Porto Empedocle. Uit Palermo wordt
geen schade gemeld, terwijl te Porto Empe
docle eenige civiele gebouwen werden getrof
fen; hier werden drie der aanvallende vlieg
tuigen neergeschoten. Twee onzer vliegtuigen
zijn van hun operaties niet teruggekeerd.
In de Algerijnsche wateren heeft een duik
boot onder bevel van luitenant Giacomo
Scano een groot vijandelijk koopvaardijschip,
dat in convooi voer, met twee torpedo's ge
troffen en in den grond geboord.
Beperkt het gas. en electriciteitsverbruik, het is Uw eigen belang.
Sowjet.Unie-Zweden.
Volgens mededeelingen uit Stockholm zou
de regeering der Sovjet-Unie hebben ver
klaard dat, gezien bepaalde handelingen der
Zweedsche regeering waardoor de neutrali
teit van dit land eenige malen is geschonden
de kans bestaat van het verbreken der diplo
matieke betrekkingen tusschen de Sovjet-Unie
en Zweden.
Britsche actie aan de
Noorsche kust.
Zeven Britsche motortorpedobooten heb
ben. in den nacht van Zaterdag op Zondag
getracht bii Laervik aan de Noorsche kust
sabotagetroepen aan land te zetten. De
Duitsche kustverdediging dwong in samen
werking met Duitsche patrouillevaartuigen
de motortorpedobooten den steven te wen
den. Als gevolg van het slechte zicht kon de
Duitsche afweer eerst zijn successen niet
waarnemen. Later bracht de verkenning uit
de lucht aan het licht, dat slechts vijf Brit
sche motortorpedobooten terugvoeren. Aan
genomen kan dus worden, dat twee motor
torpedobooten verloren zijn gegaan.
Belangrijk overleg te Washington.
De Zweedsche correspondenten iri Londen
berichten over zeer belangrijke Anglo-
Amerikaansche besprekingen, die op het
oogenblik zouden worden gehouden. Men
is er te Londen steeds meer van overtuigd,
dat Churdhill zich te Washington bevindt.
De besprekingen zouden gaan over Noord-
Afrika en tal van belangrijke strategische
en tactische kwesties. Men verwacht, dat
op deze conferentie groote besluiten zullen
worden genomen, die de ontwikkeling der
dingen in de naaste toekomst zeer direct
zullen beïnvloeden.
Museum van de humor.
In het schilderachtig gelegen Bruns-
wijksche stadje Schöppenstedt wordt
een Uilenspiegelmuseum ingericht.
Aanleiding daartoe gaf de in de buurt
gelegen geboorteplaats van Uilenspie
gel, die in het dorp Kneitlingen zou
zijn opgegroeid. Het mueum zal zich
echter niet beperken tot de schelmen
streken van dezen aartsnar, doch zal
tevens worden gemaakt tot een mu
seum van het Duitsche humor,
Bij onze vrijwilligers. Tijdens een marschoefening.
SS PK Wagner Atl/H P c.
KORT NIEUWS.
Op voorstel van
den Franschen mi
nister van justitie
zouden een aantal
personen van de
Fransche nationali
teit vervallen ver
klaard zijn. Onder
hen bevinden zich
Noguès, Chatèl en
Juin.
De Bulgaarsche
hoofdstad heeft, na
een pauze van on
geveer twee maan
den, Zondagavond
'weer luchtalarm
gehad. Het alarm
heeft ongeveer an
derhalf uur ge
duurd. Bijzonderhe
den zijn niet bekend
gemaakt.
Sedert 15 Januai-i
is de vertooning
van Amerikaansche
films in Italië ver
boden.
Keuringen voor de Waffen SS en
het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
vrijwilligers voor de Waffen-SS en het le
gioen kunnen zich op onderstaande data bij
de genoemde adressen vervoegen, ten einde
gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge
vestigd en wel voor hen, die er bezwaar
tegen hebben hun dienst buiten Neder
land te vervullen, dat thans de moge
lijkheid bestaat, om dienst te nemen in
een speciaal wachtha.tal.jon. T>e oplei
ding vindt in Nederland plaats, terwijl
de inzet van dit bataljon ook In Neder-
land zal blijven.
Tijdens deze keuringen kunnen zich ook
diegenen melden, die tot de Germaansche SS
in Nederland willen toetreden.
1.2.'43 Rotterdam, 9 uur, Deutsches Haus,
Westzeedijk.
2.2.'43 Tilburg, 9 uur,«Lange Schijstr. 66.
2.2.'43 den Bosch, 15 uur, hotel Noord-Bra
bant, Markt 4 5.
3.2/43 Roermond. 9 uur, NSDAP, Swalmer-
straat 61
3.2/43 Venio, 15 uur. Deutsches Haus, hoek
Willemstraat.
4.2/43 Arnhem, 9 uur, "Weverstraat 16b.
4.2/43 Hengelo, 15 uur, Deutsches Haus.
5.2/43 Zwolle, 9 uur, hotel Peters, Markt.
5.2/43 Assen, 15 uur, dienstgebouw, Vaart
Zuidzijde.
6.2/43 Groningen. 9 uur. Concerthuis. Poe
lestraat.
6.2/43' Leeuwarden, 14 uur, huize Schaaf,
Breedstraat.
7.2/43 Amsterdam, 9 uur, sehool Iepen-
weg 13.
8.2/43 Utrecht, 10 uur, Mariapk, Wehr-
machtsheim.
9.2/43 Amersfoort, 10 uur, dienstgebouw
Leusderweg.
10.2/43 den Haag, 9 uur, café den Hout,
Bezuidenhoutscheweg.
Mededeeling aan vrijwilligers van
het Legioen Nederland.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt mede: Op
29 Januari 1943, om 13 uur, zal -in Den
Haag, Wehrmachtheim, Kazernestraat, een
bijeenkomst worden gehouden van alle vrij
willigers, die met eere uit het Legioen Ne
derland ontslagen zijn.
Iedere vrijwilliger, die daarvoor in aan
merking komt, is verplicht aanwezig te zijn.
De reiskosten worden vergoed, terwijl er
voor gezorgd zal worden, dat een ieder nog
op denzelfden, dag huiswaarts keeren kan.
Het Oostelijk front en de neutralen.
De weerklank van bepaalde bladen uit het
neutrale Europeesche buitenland op de be
richten van het Oostelijk front over den
massalen aanval der bolsjewisten wordt te
Berlijn met belangstelling waargenomen.
Men constateert hier, dat eerst deze demon
stratie der volledige grootte van het bolsje
wistische gevaar is noodig geweest om in
vele couranten van Europa een beginnend
inzicht te doen verwekken van datgene
waarvoor het Nationaal Socialisme al jaren
lang waarschuwt.
In de Wilhelmstrasse verklaart men,'dat
het goed is, wanneer vele kringen van het
neutrale Europa eindelijk de grootte van het
bolsjewistische gevaar in zijn juiste afmeting
beginnen in te zien.
„Duikbootgevaar neemt toe."
Naar Radio-Londen meldt, heeft de chef
van den Canadeeschen marinestaf gewaar
schuwd voor het gevaar van de Duitsche
duikbooten. De activiteit dezer booten zal in
het voorjaar in de St. Laurens wel weer
gro.oter worden. Het aantal Duitsche duik
booten, zoo zeide hij, neemt ongetwijfeld
voortdurend toe.
Naar Efe uit Washington meldt heeft de
Amerikaansche admiraliteit medegedeeld,
dat 8 vrachtschepen in Amerikaansche wa
teren door duikbooten van de Spilmogend-
heden tot zinken zijn gebracht en dat het
2250 ton groote kustwachtschip ..Naisek"
verd v/enen is.
Het aantal sedert het uitbreken van den
oorlog door duikbooten van de Spil tot zin
ken gebrachte Amerikaansche koopvaardij
schepen is hierdoor tot 601 gestegen. Van
dit aantal zijn er 198 in de nabijheid der
Amerikaansche kust, 178 in de Caraibische
Zee, 46 in de Golf van Mexico, 189 in het
Zuiden van den Atlantischen Oceaan en de
rest elders in den grond geboord.
Vrouw schoot echtpaar
te Nijmegen dood.
In den avond van 12 Januari werd door
de politie te Nijmegen het stoffelijk over
schot gevonden van den 46-jarigen goud
smid A. H. Strijbos en zijn echtgenoote,
in hun woning aan het Wintersoord. Door
een uitgebreid onderzoek kwam men op het
spoor yan de 33-jarige vrouw A.M.M. in
Maastricht. Deze vrouw had relaties met
beide slachtoffers. Op den dag van den
moord was zij in Nijmegen geweest. Aan
vankelijk ontkende zij hardnekkig, maar
later legde zij een volledige bekentenis af.
Het motief van de daad is gelegen in de
vrees van verdachte, dat de slachtoffers,
met wie zij overigens vriendschappelijke
betrekkingen had, wisten, dat zij een vuur
wapen had, en zij vreesde, dat zij daaraan
bekendheid zouden geven
Nederland spaart weer.
Uit de door het Centraal Bureau voor
de Statistiek bekend gemaakte cijfers blijkt,
dat in 1942 een eind is gekomen aan het
verschijnsel, dat de terugbetalingen de in
lagen overtroffen. Het totale bedrag dei-
inlagen over 1942 steeg in vergelijking met
1941 van bijna 120 tot 168 millioen gulden,
doch bovendien verminderde het totale be
drag der terugbetalingen van ruim 168 mil
lioen gulden in 1941 tot 117 millioen in 1942
In December werd bij de Rijkspostspaar
bank het recordbedrag van ruim 16 millioen
ingelegd.
Het saldo-tegoed bij de Rijkspostspaar
bank en de bijzondere spaarbanken bedroeg
eind 1942 ongeveer 1030 millioen, waarbij
't spaartegoed der boerenleenbanken niet is
meegerekend. De factoren welke tot den
gunstigen gang van zaken hebben bijgedra
gen zijn o.a. een stiiging der inkomsten bij
den landbouw en bij de arbeiders, grooter
liquiditeit bij den middenstand en minder
koopgelegenheid voor het publiek.
KORT NIEUWS
Bij het vliegtuigongeluk voor de Surinaam-
sche kust zijn 35 Amerikanen omgekomen, die
allen op weg naar Afrika waren. Onder hen
bevonden zich de „gevolmachtigde voor de
hulp aan bevrijde landen", Johnson, de jour
nalisten Morris Lewish en Basil Gallagher en
twee vooraanstaande leden der Amerikaan
sche geheime politie.
Als gevolg van de groote behoefte aan
dokters en verpleegsters voor de Amerikaan
sche troepen zal de medische hulp voor den
duur van den oorlog plus enkele jaren daar
na worden „gerantsoeneerd".
Tweehonderd Zweedsche handelsschepen
(in totaal 800.000 b.r.t.), die een zesde deel van
de geheele Zweedsche koopvaardijvloot uit
maken, zijn sedert het begin van den oorlog
verloren gegaan. Een deel hiervan voer in
Geallieerden dienst.
De Hongaarsche pers meldt, dat Julius
Gömbös, bekend Hongaarsch staatsman, die
als majoor aan het Oostelijk front strijdt,
zich aldaar heeft onderscheiden en het IJze
ren Kruis tweede klasse heeft gekregen.
Volgens een aan de Palestijnsche pers ont
leende mededeeling van radio-Rome is het
aantal inwoners van Tel Aviv in het afgeloo-
pen jaar gestegen van 180.000 tot 250.000.
Op den beruchten onbewaakten overweg
in den Nieuwlandschen Polder is een vracht
auto door een electrischen trein uit Hoek van
Holland gegrepen "en totaal vernield. De
chauffeur, de 36-jarige K. en de inzittende,
de 25-jarige S., beiden uit Den Haag, werden
ernstig gewond. K. is later overleden.
Het bekende Brabantsche toeristencen
trum Oisterwijk heeft zijn 8000sten inwoner
gekregen.
Gedurende de wintermaanden zal de Ned.
Volksdienst plattelandsvrouwen in de gele
genheid stellen, zich te ontspannen door een
vacantie van 14 dagen. De regeling der uit
zending naar moedertehuizen geschiedt in
samenwerking met het Agrarisch Front.
De rechtbank te Arnhem heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen den 28-jarigen archi
tect P. J. M. D., die meermalen zijn ouders,
die in Nijmegen wonen, heeft bestolen, en
op 19 October j.l. kans zag een hoeveelheid
sieraden ter waarde van 1500.uit het
ouderlijke huls weg te halen. De sieraden
verkocht hij voor 750.en van het geld
maakte hij goede sier te Amsterdam. De
rechtbank veroordeelde D. tot 3 jaar gevan
genisstraf.