Haarlemsche Courant
Strijd! te Stalingrad ten einde.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Duitschland in rouw.
388« Jaargang No. 28
Verschijnt dagelijks
behalve op Zon- en feestdagen
Hoofdredacteur J. V. Baudewynj
Donderdag 4 Februari 1943
Uitgave Grafische Bedrijven Damlate
Directie:
Ph. A. Meee P. W. Peereboom
K 1297
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte gistermiddag in een extra-bericht
het volgende bekend:
De strijd om Stalingrad is ten einde.
Aan zün eed op het vaandel tot de laatste
ademtocht getrouw, is het zesde, leger onder
de voorbeeldige leiding van generaal-veld-
maarschalk Pauius voor de overmacht van
den vüand en voor de ongunstige omstan
digheden bezweken.
Zijn lot wordt gedeeld door een divisie
luchtdoelgeschut van de Duitsche lucht
macht, twee Roemeensche divisies en een
Kroatisch regiment, die in trouwe wapen-
broederschap met de kameraden van het
Duitsche leger tot het uiterste hun plicht
gedaan hebben.
Nog is het oogenblik niet gekomen, om
het verloop van de operaties te schilderen,
die tot deze ontwikkeling geleid hebben. Eén
ding echter kan reeds thans gezegd worden:
't offer van het leger was niet vergeefsch.
Als bolwerk van de historische Europee-
sche zending heeft het zeSde leger vele we
ken lang de bestorming door zes Sovjet-
legers weten te weerstaan.
Volkomen door den vijand ingesloten,
heeft het in de verdere weken van den
zwaarsten strijd en de hardste ontberin
gen sterke strijdkrachten van den
vijand vastgehouden. Daarmede heeft
het aan de Duitsche leiding den tijd en
de mogelijkheid tot tegenmaatregelen
gegeven, van welker uitvoering het lot
van het geheele Oostelijk front afhing.
Voor deze taak geplaatst, heeft het zesde
leger tenslotte ook volgehouden, toen de
luchtmacht, naarmate de omsingeling voort
duurde en de opraties werden voortgezet,
ondanks de uiterste krachtsinspanning en de
zwaarste verliezen niet in staat was een toe
reikende verzorging uit de lucht te garan
deeren, en de mogelijkheid van ontzet meer
en meer en tenslotte geheel verdween.
De overgave, die tweemaal door den tegen
stander werd verlangd, werd op fiere wijze
van de hand gewezen.
Onder de Hakenkruisvlag, die op de hoog
ste ruïne van Stalingrad ver in den omtrek
zichtbaar geheschen werd, voltrok zich de
laatste strijd. Generaals, officieren, onder
officieren én manschappen vochten schou
der aan schouder tot de laatste patroon.
Zij stierven opdat Duitschland leve.
Hun voorbeeld zal, in weerwil van alle
onware bolsjewistische propaganda, zijn uit
werking behouden tot in de verste tijden.
De divisies van het zesde leger echter zijn
reeds bezig opnieuw te verrijzen.
De laatste oogenblikken.
Omtrent de laatste gevechten van de he
roïeke verdedigers van Stalingrad verneemt
het D.N.B.:
Slechts korte radioberichten verbonden
nog de op leven en dood worstelende ver
dedigers met de buitenwereld. Toen het ge
vaar op zijn hoogst gestegen was, seinde het
zesde leger: „Heschen Hakenkruisvlag op
hoogste huis der binnenstad. Voeren onder
dit teeken den laatsten strijd."
Den 27sten Januari is de geheele stad een
krakende vuurzee, met massa's pantsers en
troepen rukken de Sovjets op; doch nog be
reiken zij niets. Slechts de verbinding met
de tractorenfabriek gaat verloren en de mu
nitie ii3 zeer schaarseh. Als de laatste kogel
de loopen verlaten heeft, gaan de mannen
van het Zaritza-front met de blanke wapens,
met bajonet en spa op den vijand los.
In den ochtend van den 29sten Januari
valt de vijand opnieuw de Zuidelijke groep
aan. Schouder aan schouder staan generaals
en grenadiers; Duitschers, Roemenen en
Kroaten, pantsertroepen, pioniers, artilleris
ten en kanonniers der luchtdoelartillerie,
schrijvers, chauffeurs en grondpersoneel in
verbitterde gevechten op korten afstand.
Den volgenden dag verdubbelt de vijand
zijn pogingen. Een hel van granaten van
allerlei kaliber veegt over de Zuidelijke
groep. Het blanke wapen is zwak tegenover
pantsers en granaten. Tenslotte houden nog
slechts enkele artilleristen hun stelling met
een straal van 300 Meter rond het Gepeoe-
gebouw tezamen met hun opperbevelhebber.
De weerstandskracht der mannen is ten ein
de. Niet wapens en overmacht, doch ont
bering, koude en gebrek aan alles hebben
hen gebroken.
Zij seinen„Hoorden in de kazemat
de proclamatie van den Führer, hebben wei-
licht voor de laatste maal tijdens de volks
liederen de hand opgeheven voor den groot-
Duitschen groet". Buiten woedt de strijd
voort. De bolsjewisten hameren de muren
van het hooge gebouw kapot. Op het laatste
bevel van den generaal-veldmaarschalk:
„Alles vernielen" volgen snelle ontploffin
gen, waarna het gebouw met de vlag ineen
stort.
De mannen in het Noorden der stad weten
thans het lot van de Zuidelijke groep. Ook
zij houden vol. Hun onbuigzame wil doet
hen nog den lsten Februari in den orkaan
van granaten stand houden. Hun laatste
radiobericht van den 2en Februari luidde:
„In den zwaarsten strijd hebben wij tot den
laatsten man onzen plicht geda'an. Leve de
Führer, leve Duitschland".
De mededeeüng te Berlijn.
De A.N.P.-corres^ondent te Berlijn meldt:
In de persconferentie is het communiqué,
waarin de beëindiging van den strijd in Sta
lingrad werd meegedeeld, voorgelezen en
Dr. Göbbels heeft, na het bekend
worden van het communiqué van het
opperbevel der Duitsche weermacht,
de sluiting gelast van alle schouw
burgen, bioscopen, variétés e.d., van
Donderdag 4 Februari tot en met
Zaterdag 6 Februari. Eveneens wordt
elke openbare vertooning met artis
tiek- of amusementskarakter voor
dien tijd verboden.
door de aanwezige buitenlandsche journa
listen staande aangehoord. In aansluiting
hierop heeft majoor Von Zitzewitsch, die van
25 November tot 20 Januari als verbindings
officier de gevechten in de vesting heeft
meegemaakt, eenige mededeelingen over den
heldhaftigen verdedigingsstrijd gedaan.
De majoor legde vooral den nadruk op de
roote verbondenheid tusschen de Duitsche,
'oemeensche en Kroatische troepen, en tus
schen alle strijders van generaal tot soldaat.
Ieder wist waarom het ging. Het was meer
dan een strijd om zelfbehoud.
Met verontwaardiging wees de majoor de
beweringen van de bosjewisten van de
hand, volgens welke de hoogere officieren
hun troepen in den steek hadden gelaten.
Alle officieren zijn op hun post gebleven.
Sedert den 12dén Januari wist ieder der
verdedigers, dat hier een doodstrijd gestre
den werd, doch tot het einde tóe hebben
allen een voorbeeldige houding aan den dag
gelegd.
Dit blijkt vooral uit de vele afscheidsbrie
ven, welke de laatste vliegtuigen, die uit de
vesting kwamen, hebben meegenomen en
waarvan enkele werden voorgelezen.
Toen op 9 Januari het eerste capitulatie
aanbod werd gedaan, werden de Sovjet-Rus
sische parlementairs ontvangen met spreek
koren, waarin de onderhandelingen van de
hand werden gewezen,
Majoor von Zitzewitsch besloot met te
zeggen, dat de verdedigers van Stalingrad
een heilige verplichting op de schouders van
alle Europeanen hebben gelegd en dat er
een dag zal komen, waarop een ieder zal
beseffen wat er bij Stalingrad ten gunste
van alle Europeesche volken gebeurd is.
Ook hier te lande alle schouw
burgen en bioscopen gesloten.
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft, in overleg met
den Weermachtsbevelhebber, naar aan
leiding van de verordening van den Duit-
schen minister voor Volksv oorlichting en
Propaganda, ook voor het bezette Neder
landsche gebied voor den tijd tot en met 6
Februari de sluiting gelast van alle
schouwburgen, bioscopen, variétés en der
gelijke plaatsen van vermaak en elke
openbare vertooning van artistiek- of
amusementskarakter voor dien tijd ver
boden.
Houdt Uw gasverbruik in toom en spaart eiken dag wat stroom.
De gevechten in het Oosten en in
N. Afrika.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
Tusschen Kaukasus en beneden-Don be
reikten onze legers bij de voorgenomen
voortzetting hunner bewegingen de bevolen
doelen van den dag. Krachtige aanvallen bij
Novorossiisk en storingsaanvallen verder
naar het Oosten werden afgeslagen.
De zware en wisselvallige afweergevech
ten in het gebied tusschen Don en boven
Donets duren voort. Ook Dinsdag steunden
sterke formaties van de luchtmacht de ge
vechten van het leger door krachtige aan
vallen.
Aan 't Ladogameer strandden vrij zwakke
aanvallen op de Duitsche linies. Een tegen
aanval op een door den vijand geiiomen
hoogte is nog gaande.
In Noord-Afrika aan het front in West-
Tripolitanië werden hevige vijandelijke aan
vallen door Duitsch-Italiaansche troepen
met zeer zware verliezen voor den vijand
afgeslagen; 18 pantserwagens werden ver
nield.
Britsche vliegtuigen hebben Dinsdagnacht
Westduitsch gebied aangevallen. In de woon
wijken van eenige plaatsen werd in hoofd
zaak brandschade aangericht. De bevolking
leed verliezen. Drie vliegtuigen werden
neergeschoten.
Het Itahaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
In het Westen van Tripolitanië bedrijvig
heid van verkenningspatrouilles.
In Tunesië zette de vijand zijn aanvallen
voort met steun van geconcentreerd vuur en
aanzienlijke gepantserde strijdkrachten. De
stellingen, werden doeltreffend verdedigd
door de Italiaansche'en Duitsche troepen,
die den vijand zware verliezen, onder meer
van 18 pantserwagens, toebrachten. In ge
vechten hebben Duitsche jagers 12 vliegtui
gen neergeschoten; één toestel werd door
het afweergeschut vernield, 8 vliegtuigen
werden op een vliegveld vernield.
Dinsdagavond laat vlogen eenige vijande
lijke vliegtuigen over Crotone, gehinderd
door het nauwkeurige vuur der batterijen.
Er zijn geen slachtoffers; er is eenige schade
aangericht.
12 Britsche vliegtuigen
neergeschoten.
Gisteravond versohenen Britsche ge
vechtsvliegtuigen boven Noord-Duitsch
kustgebied. Brisant- en brandbommen
vernielden of beschadigden een aantal
gebouwen in woonwijken en veroorzaak
ten verliezen onder de bevolking. Door
de geconcentreerde Duitsche afweer
werden volgens de tot dusverre ontvan
gen berichten 12 der aanvallende vlieg
tuigen neergeschoten.
De reis van Churchill.
Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, heeft
Churchill tijdens zijn verblijf in Egypte een
bezoek gebracht aan Koning Faroek en aan
den minister-president Nahas Pasja.
Engelsche journalisten te Lissabon spreken
van de mogelijkheid, dat Churchill op zijn
terugreis van Turkije een kort bezoek aan
Lissabon zal brengen. Voor dit vermoeden
voeren zij aan, dat zij aanwijzingen hebben
gekregen, de eerstvolgende dagen Lissabon
niet te verlaten, opdat zij steeds voor bijzon
der werk beschikbaar zijn.
Bij onze vrijwilligers.
Gemotoriseerde troepen.
(SS PK Baumann Atï/H Pc)
Een gewapen
de overval is ge
pleegd op een rij
dende posttrein in
Spanje. De roovers
wondden den trein
conducteur en sta
len ongeveer 250.000
peseta's.
Eerst thans
wordt bekend dat
Ecuador via de
leen- en pachtwet
den Amerikaan-
schen kruiser Moon
stone heeft gekre
gen als eerste schip
uit de Vereenigde
Staten.
De politie te Rot
terdam heeft twee
inbrekers aange
houden die op
Oudejaarsavond uit
een loods aan de
Rivierstraat eenige
vaten glycerine
hadden gestolen ter
waarde van f 20.000.
Keuringen voor de Waffen SS en
het Legioen.
Het SS-Èrsatzkommando deelt mede:
vrijwilligers voor de Waffen-SS en het le
gioen kunnen zich óp onderstaande data hij
de genoemde adressen vervoegen, ten einde
gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge
vestigd en wel voor hen, die er bezwaar
tegen hebben lnm dienst buiten Neder
land te vervullen, dat thans de moge
lijkheid bestaat, om dienst te nemen in
een speciaal wachtbataljon. I»e oplei
ding vindt in Nederland plaats, terwijl
de inzet van dit bataljon ook in Neder
land zal blijven.
Tijdens deze keuringen kunnen zich ook
diegenen melden, die tot de Germaansche SS
in Nederland willen toetreden.
5.2.'43 Zwolle, 9 uur, hotel Peters, Markt.
5.2.'43 Assen, 15 uur, dienstgebouw. Vaart
Zuidzijde.
uur, Concerthuts. Poe-
6.2.'43 Groningen. 9
lestraat.
6.2.'43 Leeuwarden,
Breedstraat.
7.2.'43 Amsterdam,
weg 13.
S.2.'43 Utrecht, 10
machtsheim.
9.2.'43 Amersfoort,
Leusderweg.
10.2.'43 den Haag,
Bezuidenhoutschewej
14 uur, huizo Schaaf,
9 uur, school Iepen
uur, Mariapl., Welir-
10 uur, dienstgebouw
9 uur, café den Hout,
Verklaring van Britschen
ambassadeur te Ankara.
Het blad „Tan" publiceert verklaringen
van den Britschen ambassadeur te Ankara,
Knatchbull Hugessen aan de Turksche*
journalisten. In deze verklaringen wordt
o.a. gezegd:
Churchill vertegenwoordigde niet alleen
Engeland, doch ook Rooseyelt. De wensah
van Churchill om de leidende Turken te
ontmoeten, werd met ijver en voldoening
door de Turksche regeering bestudèerd. De
besprekingen van Adana zijn het resultaat
van de conferentie van Casablanca.
Het ware doel van deze besprekingen be
stond er in, Turkije ter versterking van zijn
veiligheid materieel te leveren, dat het ter
versterking van zijn veiligheid noodig heeft
en om Turkije in staat te stellen"aan een
aanval, die over onbepaald en tijd zou kun
nen worden gedaan, het hoofd te biedeii.
Het is duidelijk, dat Rusland op cle
hoogte gehouden werd van de bespre
kingen in Adana. In Adana werd geen
nieuwe overeenkomst en geen nieuw do
cument geteekerra. Vanzelfsprekend heeft
men den algemeenen toestand besproken.
Zooals altijd is Turkije in zijn politiek en
beslissingen geheel en al vrii. Tijdens de
bijeenkomst heeft men ook de na-oorlog-
sche kwestie besproken en, zooals in den
laatsten zin van het communiqué wordt
gezegd, werden ook de maatregelen be
sproken om in de toekomst een oorlog te
vermijden. De besprekingen tusschen de
Turksche en Engelsche staatslieden wer
den gehouden in een geheel en al vriend
schappelijke atmospheer.
Parallel aan deze besprekinsen hebben
de deskundigen van hun kant in het kader
der bovengenoemde algemeene gez'chts-
ounten technische kwesties besproken. Het
Turksch-Engelsche bondgenootschap .is,
zoo besloot de Britsche ambassadeur zijn
verklaringen, uit de besprekingen van
Adana versterkt naar voren gekomen.
Luchtaanval op Sunderland.
Gisteravond hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen de belangrijke havenstad Sun
derland aan de Engelsche Oostkust ge
bombardeerd. Zij lieten aanzienlijke hoe
veelheden brisant- en brandbommen op
de havenwerken en andere belangrijke
doelen vallen. Uitgebreide branden bra
ken uit, vooral in het Noorden van de
stad.
Teze'lfder tijd bombardeerden Duitsche
gevechtsvliegtuigen een andere haven
stad aan de Oostkust van Enseland.
Het halve woord voor den goeden
verstaander.
Hedenavond spreekt Max Blokzijl om
19.00 uur, ..via den zender Hilversum 1,
in de serie brandende kwesties over het
onderwerp: „Het halve woord voor den
goeden verstaander".
Speelhol te Venlo uitgeroeid.
Uit verschillende inlichtingen was het
de Venlosche politie gebleken, dat daar
in enkele woningen en café's op zeer grove
wijze werd gegokt. Vele huismoeders had
den reeds brieven gezonden, waarin er over
geklaagd werd, dat haar man 'zijn week
loon naar de speelhuizen bracht, waardoor
in de gezinnen groote nood wes ontstaan.
Verschillende sluikhandelaren namen
druk deel aan de hazardspelen in deze
speelgelegenheden en tenslotte achtte de
politie den tijd gekomen om in te grijpen.
In een woning aan de Hendrikxstraat
werd een inval gedaan, waarbij zes per
sonen werden betrapt. Een deelnemer had'
in korten tijd 8000.verloren.
Tijdens de speelpartijen werden rook
artikelen en sterke drank tegen fabel
achtige prijzen van de hand gedaan. Er
waren slachtoffers, die voor 4000.en
5000.speelschuld hadden
In de woning van een der aangehoudenen
werden liefst 100.... gasmaskers benevens
verschillende andere artikelen aangetrof
fen, welke in verband met overtreding van
Prijsbeheerschingsbesluiten en Hamsterwet
in beslag werden genomen.
Uitbreiding van de suikerbieten,
teelt.
Richtprijs wordt verhoogd; premie in
uitzicht gesteld.
De opbrengst van suikerbieten is in 1942
beneden de verwachtingen gebleven. De
gemiddelde opbrengst per H.A. was lager
en ook het suikergehalte bleek gedaald.
Het eerste was' vooral een gevolg van de
verminderde bemestingsmogelijkheden, als
ook van het minder goede weer. Het is
thans noodig de teelt van suikerbieten uit
te breiden met eenige duizenden hectaren.
Daartoe zijn in het vooruitzicht gesteld
een verhooging van den suikerbietenprijs
en een premie, welke in den vorm van
suiker zal worden gegeven aan die boeren,
die ten minste 10.000 Kg. bieten aan de
fabriek hebben afgeleverd.
De premie in den vorm van suiker zal
niet alleen ten goede komen aan den boer,
maar ook aan die arbeiders, die meehelpen
aan den suikerbietenoogst.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebe
scheiden is het morgen Vrijdag de beurt
aan de letters D en F.