Haariemsche Courant
In Augustus 15 oorlogsbodems en 70
koopvaarders tot zinken gebracht.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Bij aanval op Berlijn 51
vliegtuigen neergeschoten.
Civita Vecchia weggevaagd.
m
288e Jaargang No. 203
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 30724, Redactie 10600
postgiro 134958 Haariemsche Ct, Haarlem
Bfykantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Donderdag 2 September 1943
Verschllnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
DrukkerijZ. B. Spaarne 12. Tel. 127131
Kantoor IJmuiden: Rembrand Maan 55«
IJmuideo-Oost
Uitg Graf. Bedrijven Damlate. Haarlem;
K 129T
Sovjetaanvalien in Koebanseclor, ten Westen van de Mioes, Charkof
en Wjasma mislukt. Strijd van man tegen man. Duitsche tegenacties
leveren successen op.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Verscheidene vijandelijke aanvallen op
stellingen van Roemeensche troepen aan
het Koeban-bruggehoofd stortten ineen,
In het gebied ten Westen van den Mioes,'
ten Westen van Charkof, in het gebied
van Rylsk, Sjefsk en ten Westen van
Wjasma mislukten talrijke bolsjewistische
aanvallen, deels in hevige gevechten van
man tegen man. Eigen tegenaanvallen
leverden succes op.
In den Noordelijken sector van het front
verliep de dag over het algemeen kalm. De
bolsjewisten verloren Dinsdag 184 tanks.
Voor de haven Jeisk aan de Zee van Azof
brachten lichte Duitsche vlootstrijdkrachten
een vijandelijke kanonneerboot tot zinken.
Bij de gevechten in het gebied van Isjoem
heeft zich het elfde pantsercorps onder be-
- vel van den generaal der pantsertroepen Hen-
rici bijzonder onderscheiden.
Batterijen vèrdragend geschut van de ma
rine namen een vijandelijke formatie oor
logsschepen voor de Engelsche kust onder
vuur en schoten een vaartuig in brand.
Dinsdagnacht vielen sterke Britsche lucht
strijdkrachten opnieuw het gebied van
Groot-Berlijn aan. Onze nachtjagers
sloegen in samenwerking met batterijen
luchtdoelgeschut en zoeklichten de for
maties vijandelijke bommenwerpers uit
een, zoodat de door den vijand beoogde
geconcentreerde uitwerking achterwege
bleef. In enkele stadswijken, alsmede in
de omgeving van de Rijkshoofdstad ont
stonden voor een deel aaanzienlijke ver
nielingen. De bevolking leed geringe ver
liezen.
Enkele vijandelijke storingsvliegtuigen wier
pen lukraak bommen ook op andere plaatsen
van het Rijksgebied Strijdkrachten van de
luchtverdediging schoten volgens de totdusver
ontvangen rapporten 47 Britsche bommen
werpers neer. Acht andere vliegtuigen ver
loor de vijand Dinsdag overdag boven de be
zette gebieden in het Westen.
Marine en luchtmacht brachten in de
maand Augustus tot zinken: 2 kruisers, 6
torpedojagers, een duikboot, een mijnen
veger en 5 motortorpedobooten en be
schadigden: een slagschip, 10 kruisers, 9
torpedojagers, 5 motortorpedobooten, als
mede 5 andere oorlogsschepen. Voorts
werden 70 koopvaardijschepen met een
gezamenlijken. inhoud van 377.000 brt. als
mede 4 transportzeilschepen vernietigd en
125 andere schepen mei rond 580.000 brt.
getroffen.
De beschadigingen aan een deel van de ge
troffen oorlogs- en koopvaardijschepen zijn
zoo zwaar, dat aangenomen kan worden dat
ook deze verloren zijn gegaan.
Nader verneemt het D.N.B.. dat intusschen
nieuwe rapporten over Berlijn zijn ontvangen.
Tot nu toe zijn door'de strijdkrachten van de
Duitsche luchtverdediging op ondubbelzin
nige wijze 51 neergeschoten vliegtuigen ge
teld. Aangenomen kan worden, dat dit aan
tal nog zal stijgen.
Met voldoening neemt de Berlijnsche pers
kennis van het groote aantal. Zij wijst er op,
dat het aantal menschen, dat door de Britsche
bommen is omgekomen, gelukkig gering is
en het aantal inzittenden der Britsche vlieg
tuigen, die doodelijk getroffen zijn, niét be
nadert.
De Deutsche Allg. Ztg. merkt op, dat, ge
zien de grootte der aanvallende formaties en
den omvang der sèhade het aantal neerge
schoten vliegtuigen zoo onevenredig groot is,
dat men met recht kan'spreken van een vol
komen militair echec der Britsche luchtmacht
bij dezen aanval.
De Volk. Beobachter houdt zich in een uit
voerig artikel bezig met de resultaten der
Duitsche luchtmacht in het vierde oorlogs
jaar. In een met cijfers gestaafden terugblik
op de prestaties van de luchtmacht weerlegt
het blad de van Geallieerde zijde gedane be
wering, dat de Duitsche weermacht in een
defensief in de lucht gedrongen is. Het aan
tal machines, aldus het blad, vormt geen ga
rantie voor de overwinning, wel kan dat het
groeitere uithoudingsvermogen zijn. En dat
Duitschland dit bezit, hebben niet alleen de
Duitsche vliegers, maar ook het geheele volk
reeds bewezen.
Zware schade te Pisa.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
Vijandelijke vliegtuigen hebben Dinsdag
Pisa, Pescara, Salerno, Cosenza en Cajanzaro
gebombardeerd. Er werd aanzienlijke schade
aangericht en er vielen talrijke slachtoffers
onder de burgerbevolking. Italiaansche en
Duitsche jagers hebben vier machines neer
geschoten. Drie andere toestellen werden ver
nietigd dopr batterijen luchtdoelgeschut.
Tijdens een luchtaanval dien de vijand on
dernam in de buurt van het eiland Santa
Maura (Griekenland) is een vliegtuig getroffen
door het artillerievuur van de Koninklijke
Italiaansche marine en neergestort.
(w.g. generaal Ambrosioi
De oude Pauselijke havenstad Civita Vecchia
is door Amerikaansche bommenwerpers
Maandag met den aardbodem gelijk gemaakt.
Na een nachtelijken aanval is Zondag om
11.30 uuj- de stad opnieuw door een sterke
formatie Amerikaansche bommenwerpers ge
bombardeerd. Maandag werd Civita Vecchia
nog tweemaal aangevallen. Van Rome uit
kon men de branden waarnemen. De oude
stad heeft daarmede opgehouden te bestaan.
De luchtaanval op de stad Pisa heeft vooral
de woonwijken van de binnenstad getroffen,
waar belangrijke schade is aangericht.
9 Italië wacht.
Met gespannen opmerkzaamheid volgt men
te Rome de ontwikkeling der gebeurtenissen
in het Middellandsche Zeegebied. AlgeTneen
hebben de betrouwbare waarnemers den in
druk, dat men thans in Italië en speciaal i
de hoofdstad, m§t vastbesloten blik in de
toekomst ziet. Militaire instanties maken er
geen geheim van dat f^en zich bewapent
tegen een Geallieerde invasie en dat men
besloten is tot het uiterste te strijden. Naar
de meening van militairedeskundigen, zal
een Geallieerde invasie geen militaire wan
deling zijn. In gesprekken met Italiaansche
officieren kan men steeds weer constateeren
dat de door de regeeringswisseling ingetre
den oorlogsmoeheid thans verdwenen is en
dat men vastbesloten is, het Italiaansche
grondgebied tegen elke invasiepoging met alle
middelen te verdedigen.
Commentaren op Churchüls rede.
De rede van Churchill.is niet datcgeweest
wat men op grond van de sensationeele aan
kondigingen heeft mogen verwachten, aldus
luidt het oordeel van politieke kringen te
Berlijn. De rede bevat noch op politiek, noch
op militair terrein iets nieuws, of het zou
moeten zijn. dat men de mysterieuze aandui
dingen over een Kanaal-operatie als een aan
kondiging van militaire operaties beschouwt.
Voorts is te Berlijn opgevallen de zeer ge
wrongen verklaring, over het tweede front,
welke men zou willen interpreteeren als een
weigering van Churchill om zich om zuiver
politieke motieven in een militair avontuur
te storten.
United Press meldt uit Washington, dat
men over het algemeen van de rede van
Churchill meer verwacht had, vooral omdat
de verklaringen, afgelegd onmiddellijk na de
conferentie te Quebec, „als uiterst zwak wer
den beschouwd".
De Daily Telegraph schrijft: Na de rede van
Churchill mag er' geen tijdroovende critiek
meer gepleegd worden, dat de Sovjets niet on
de conferentie van Quebec vertegenwoordigd
geweest zijn. Een conferentie met Sovjet-
Rusland over de politieke besluiten is geen
hoffelijk gebaar, maar een praetische nood
zakelijkheid. Een blijvende oplossing van alle
Europeesche vraagstukken en het overwin-
•nen der daarbij bestaande moeilijkheden is
slechts te bereiken, wanneer de Sovjet-Unie
haar medewerking verleent.
De News Chronicle ziet in de verklaring
van Churchill een duidelijk teeken, dat de
dingen „thans aan het rollen zijn".
Churchiii weer té Washington.
Eden licht Maisky in.
Churchill is met zijn vrouw Woensdag in
Washington aangekomen. Zij zullen tijdens
hun verblijf aldaar,'-dat verscheidene dagen
zal duren, op het Witte Huis wonen.
„Churchill en Roosevelt zullen eenige pun
ten van de oorlogsberaadslagingen, met wel
ker bespreking zij in Quebec begonnen zijn,
hier verder behandelen. De aankomst van
Churchill beteekent niet het begin van een
nieuw hoofdstuk, doch het slot van het in
Canada begonnen hoofdstuk". Deze verkla
ring is door Amerikaansche regeeringsamb-
tenaren na de aankomst van Churchill in
Washington afgelegd.
Het Amerikaansche ministerie van buiten-
landsche zaken heeft Woensdag een verkla
ring bekend gemaakt, waarin wordt mede
gedeeld, dat de Sovjet-regeering door de re
geeringen van Engeland en de Ver. Staten
ten aanzien van alle aspecten van den mili
tairen toestand en van de politieke situatie
..om haar standpunt verzocht.en volledig op
de hoogte is gesteld."
De Londensche correspondent van de Nya
Dagligt Allehanda meldt, dat minister Eden
aan Maisky, den voormalige Sovjet-ambassa
deur te Londen, die thans in de Russische
hoofdstad verblijft, een uitvoerig rapport over
de besprekingen te Quebec heeft overhandigd
Eden legde daarbij den nadruk op den wensch
van Churchill en Roosevelt, zoo spoedig mo
gelijk een bespreking met Stalin zelf te heb
ben.
Volgens het Zweedsche blad had Eden ook
een onderhoud met den Amerikaanschen am
bassadeur, Winant, die vermoedelijk wel de
Vereenigde Staten op de bespreking der mi
nisters van buitenlandsche zaken zal "ver
tegenwoordigen. indien Huil daaraan niet zou
deelnemen. Volgens andere berichten echter
zou Harry Hopkins de Vereenigde Staten
vertegenwoordigen.
Motiveering van het Duitsche
optreden in Denemarken.
Door het vastberaden optreden van den
bevelhebber <ier Duitsche troepen in Dene
marken is een sedert vele maanden met ge
bruikmaking- van ontzaglijke bedragen ge
voerde opruiing door Britsche agenten en
hun handlangers in enkele uren de kop in
gedrukt. De Duitsche instanties waren tot
in alle bijzonderheden nauwkeurig op de
hoogte van de activiteit der agenten en hun
handlangers. Zij werden zoo onopvallend
gecontroleerd, dat zij steeds brutaler en on
voorzichtiger werden. De heele met veel
moeite opgebouwde en door Bngeland gefi
nancierde organisatie vond in de afkondi
ging van den staat van beleg haar einde.
De vijandelijke agenten, hun handlangers
en slachtoffers werden onschadelijk ge
maakt, terwijl de middelen, het propaganda-
en sabotagemateriaal in beslag werden ge
nomen. De verdere maatregelen zijn uit
sluitend van preventieven aard.
Brandon Bracken over den duur
van den oorlog.
De Britsche minister van voorlichting Bran
don Bracken heeft op een persconferentie in
het Witte Huis te Washington verklaard, dat
hij niet verwachtte, dat de Asmogendheden
in 1943 verslagen zouden zijn. Ten opzichte
van Japan zeide hij: „Het Japansche volk is
taai en het zal wel eenigen tijd duren voor
het verslagen is."
Oom van Ciano overleden.
In de vroege ochtenduren van Zondag, is
op de reis van La Spezia naar Livorno, de
vroegere raadsheer admiraal Arturo Ciano.
voorzitter van den raad van beheer van het
wapeningsconcern Odero-Terni-Orlando, plot
seling gestorven. Arturo Ciano was de broe
der van den overleden vader van graaf Ciano
den vroegeren minister van buitenlandsche
zaken. Over de oorzaken van het overlijden
van Arturo Ciano, zijn nog geen bijzonder
heden bekend.
Himmler aanvaardt zijn nieuw«yiunctie. De nieuwbenoemde
Rijksminister voor binnenlandse™ zaken, Heinrich Himmler,
aanvaardde op 26 Aug. j.l. zijn ambtsbezigheden. In de zaal van
het Rijksministerie van binnenlandsche zaken begroette hij zijn
medewerkers. Heinrich Himmler in gesprek met Ministerial-
direktor Weber. Riechts van Himmler staatssecretaris Stuckart.
(Transocean/SS-Alber/Fellinga Pax c)
KORT NIEUWS
28 Burgemeesters
van gemeenten der
provincie Milaan
hebben den prefect
hun ontslag aange
boden. Het beterft
hier burgemeesters
uit den fascistischen
tijd.
Naar het Japan
sche ministerie van
verkeer bekend
maakt, zal met in
gang van I October
het stroomverbruik
der bevolking sterk
worden beperkt. Het
maximum per gezin
zal 20 k.w.u. per
maand bedragen.
De Australische
minister voor han
del en landbouw
heeft medegedeeld
dat vleesch in
Australië wordt ge
rantsoeneerd, in
hoofdzaak rund-
vleesch. Als moti
veering wordt ge
geven, dat het
vleesch noodig is
voor de weermacht
en. voor export naar
Engeland.
De staatkundige toestand
in Denemarken.
Inzake den staatkundigen toestand in De-»
nemarken schrijft National Tidende: nadat
het ministerie-Scavenius heeft medegedeeld»
dat het niet langer in functie is, zijn de hoof^,
den van departementen de verantwoordelijk©
leiders van het bestuur geworden. Dit is een
toestand, die met geen anderen in de ge
schiedenis van de Deensche grondwet ver
geleken kan worden. De hoofden van depar
tementen vormen intusschen noch een mi
nisterie. noch een raad of college. Zij zijm.
volgens de algreme ene regels van de Deen
sche wetten uitsluitend verantwoordelijk
voor het bestuur van hun ressort. Zij heb
ben echter bovendien een bijzondere verant
woordelijkheid jegens de Duitsche autoritei
ten, welke voortspruit uit den staat van be
leg. Zuiver practisch gezien, treden nauwe
lijks bijzondere veranderingen in in de be—
stuui'smethoden. De hoofden van departe
menten verleenen door hun handteekening*
een verordening kracht van wet of gaan na
mens den staat verplichtingen aan.,. Zelfs
wanneer zij ieder voor zich verantwoorde
lijk zijn, moet toch aangenomen worden,
dat zij door dikwijls bijeen te komen nauw
contact met elkaar zullen bewaren en kwes
ties van principieele beteekenis gemeen
schappelijk zullen bespreken.
Aanval op het eiland Marcus.
Het Japansche hoofdkwartier deelt mede:'
.,In den vroegen ochtend van Woensdag
hebben vijandelijke vliegtuigen een aanval
gedaan op Minamitorisjima op het eiland
Marcus, Vijandelijke oorlogsschepen open
den het vuur op het eiland."
Belangrijke Turksche verklaring
verwacht.
sIn politieke -kringen te Ankara wordt
gropte beteekenis gehecht aan de komend©
zitting van de parlementsgroep der Volks
partij, die op 7 September bijeen zal ko
men. De minister van buitenlandsche zaken»
Menemendzjogloe. zal. naar verliffdt. be
langrijke verklaringen over de Turksche po-
'itiek afleggen.
Het Turksche antwoord op de Geallieer
de nota betreffende de kwestie van het asyl-
"echt is aan de in Ankara geaccrediteerd^
ambassadeurs der drie mogendheden over
handigd. Over den inhoud is nog niets be
kend gemaakt. Op 6 September zal te An*
kara de groote Turksche natiojiale verga
dering weer bijeen komen.
Reorganisatie opvoeding en
onderwijs in Italië.
Naar wij vernemen, is men ..thans bezig
.met de reorganisatie van de Italiaansche
jeugdorganisaties. De militaire vooropleiding
van de jongens zal voortaan aan officieren
worden toevertrouwd.
De statuten voor een eventueele nieuwe
organisatie, welke de geheele Italiaansche
jeugd zal omvatten, zullen binnenkort door
het hoofd der regeering aan een onderzoek:
worden onderworpen.
Vermoedelijk zal uitbreiding worden ge
geven aan het jeugd-hulpwerk en aan de
groepen, die zich met de kunstzinnige en
sportieve vorming der jeugd bezighouden.
Naar Stefani meldt, is een Koninklijke
commissie* benoemd onder voorzitterschap'
van prof. Ruggiero, den nieuwen rector detf
universiteit te Rome. welke het onderwijs aart
de universiteiten aan een herziening moet'
onderwerpen.
Arresten van het
Vredegerechtshof.
Het Vredesgerechtshof te 's-Gravenhage
heeft, na door omstandigheden genoodzaakt
te zijn geweest zijn zittingen te onderbreken,
zijn werkzaamheden weder aangevangen en!
o.a. de volgende arresten gewezen.
Adrianus Groenewegen te 's-Gravenhage,
m een Vova-colporteur, dooifl
wien hij meende lastig gevallen te worden,-
de beleediging „landverrader" toegevoegd.-
Het Hof overwoog, dat vooral bij de beoor
deeling van een zeker soort van strafbare
feiten. waartoe het onderhavige behoort,
welke meer op domheid of gebrek aan in
zicht dan op slechtheid of boosaardigheid
duiden, met den verzoenenden invloed van den:
tijd rekening moet worden gehouden, mede
in het belang van den politieleen vrede, wel
ken het Hof te dienen heeft, waarbij komti
dat verdachte ter zitting van het Hof vart
beter inzicht heeft doen blijken. Het Hof vol
stond met de oplegging van een geldboete
van 15.
Wouter den Hertog te Alphen a. d. Rijn,
wien ten laste was gelegd, dat aan zijn schuld
te wijten was, dat op 13 Mei 1940 een N.S.B.-
functionaris door het militair gezag' weder
rechtelijk van zijn vrijheid was beroofd, door
dat verdachte dezen persoon als zoodanig aart
het militair gezag had aangewezen, werd
door het Hof van rechtsvervolging ontslagen»
omdat het Hof van oordeel was, dat de be
voegdheid van het militair gezag in oorlogs
tijd moet worden erkend om naar eigen in
zicht te beslissen welke personen moeten wor
den aangehouden en van hun vrijheid be
roofd, zoodat in dit opzicht van geen weder
rechtelijkheid sprake kan zijn. terwijl overi
gens niet is gebleken, dat verdachte, de voren
bedoelde aanwijzing aan 't militair gezag ge
vend, uit persoonlijke overwegingen gehan
deld heeft, en de vrijheidsberooving niet met
eenige strafbare handeling gepaard is gegaan.
„Een woord tof de vrouw."
Hedenavond om 18.45 uur spreekt Max
Blokzijl, via Hilversum I, over: „Een woord
tot de vrouw", j