AKKERTJES
Si. Nedtrtandschr Pijnstiller
Zware verliezen der
Sovjets in het
Donetzbekken.
Doelen in Zuid- en Midden-
Engeland bestookt.
Bolsjewistische druk in het
gebied van Kirof.
Het Duitsche opperbevel maakte Donder
dag* bekend.
„In het Donnetzbèkken brengen de bols
jewisten nieuwe troepenformaties in den
strijd, die met bijzonder zware verlie
zen voor den vijand voortduurt. Ten
Zuiden en ten Westen van Charkof
mislukten verscheidene vijandelijke aan
vallen.
In den centralen sector van het front vie
len de bolsjewisten alleen in het gebied ten
Westen van Kirof met vrij sterke strijd
krachten aan. In de overige sectoren was
de vijandelijke aanvalsactiviteit geringer
dan op de overige dagen. Een tijdens de af-
weergevechten ingesloten vijandelijke groep
werd vernietigd. Formaties Duitsche en
Roemeensche vliegtugen steunden ook gis
teren op talrijke vluchten de troepen van
het leger. Hierbij behaalde eerste luitenant
Nowotny, commandant van een groep jacht-
vliegers, zijn 196ste tot 200ste overwinning
in de lucht. Aan het Oostelijk front werden
gisteren 208 tanks stukgeschoten.
In de Finsche Golf beschoten batterijen
van de marine op het eiland Tuetters een
formatie bolsjewistische mijnenvegers,
brachten een mijnenveger tot zinken en be
schadigden twee andere zwaar.
Bij de verbeten gevechten ten Westen van
Charkof heben zich de pantsergrenadier-
divisie „Gross Deutschland", de elfde Hes-
sensche de 19de Nedersaksische pantser
divisie en de 34ste Rijnlandsche infanterie
divisie bijzonder onderscheiden.
In Zuid-Frankrijk, in Italië en op den
Balkan, waar Duitsche en Italiaansche
troepen tot dusver gemeenschappelijk
gestreden hebben, zijn alle maatregelen
aan den gang, die door het verraad van
de regeering Badoglio noodzakelijk
werden Zij verloopen volgens onze ver
wachtingen.
Aan de Westkust van Calabrië viel een
formatie Duitsche slagvliegtuigen vijande
lijke strijdkrachten in de golf van Eufemia
aan, bracht een troepentransportschip tot
zinken en plaatste treffers van zwaar ka
liber op 4 groote schepen, waaronder een
kruiser
Bij aanvallen van sterke formaties Britsch-
Amerikaansche bommenwerpers op de be
zette gebieden in het Westen en boven den
Atlantiscben Oceaan werden 11 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Snelle Duitsche gevechtsvliegtuigen wier
pen in den afgeloopen nacht bommen op
militaire doelen n Zuid- en Midden En
geland.
De Italiaansche troepen in
Roemenië en Griekenland.
De na het verraad van de regeering Ba
doglio noodzakelijke maatregelen tegeh de
m Roemenië gestationneerde Italiaansche
eenheden konden 9 September van Roe-
meensche en Duitsche zijde overal zonder
wrijving ten uitvoer worden gelegd.
Bij de Italiaansche troepen in Grieken
land vreest men, dat door de capitulatie van
de regeering Badoglio het vaderland ten
prooi zal vallen aan het bolsjewisme. Ter
wijl sommige eenheden ernaar streven zoo
spoedig mogelijk naar het vaderland terug
te keeren om het tegen het bolsjewisme te
beschermen hebben andere zich bereid ver
klaard, te blijven medewerken aan de ver
dediging van Griekenland tegen de En-
gelsch-Amerikaansche indringers. Met be
slistheid weigeren zü hun Duitsche bondge
noot moeilijkheden te bezorgen.
Naar op een desbetreffende vraag in
de WiJhelmstras.se werd medegedeeld,,
hebben Duitsche troepen in samenwer-
king met de Kroatische weermacht de
Dalmatische kust bezet.
Ontwapening van Italiaansche krijgs
lieden in Belgrado.
De in Belgrado gestationneerde Italiaan
sche officieren en manschappen zijn ge
noodzaakt de wapens neer te leggen. De
actie verliep vlot. Wapens, munitie en ma
teriaal werden in veiligheid gebracht.
Duitsche overval op Spitsbergen.
Steunpunten vernield.
Duitsclie zeestnjdkrachten en ingescheepte
deelen van een regiment grenadiers hebben
op 8 September steunpunten van den vijand
op Spitsbergen aangevallen. Doel der onder
neming was de verwoesting van de door het
luchtwapen vastgestelde omvangrijke mili
taire installaties en van de groote voorraden
munitie en benzine, benevens van de radio-
en meteorologische' stations, die voor de
operaties van de vijandelijke zee- en lucht
strijdkrachten op de Noordelijke IJszee van
bijzondere beteekenis zijn. Bovendien moes
ten de steenkoolmijnen, havens en andere
voor dén oorlog belangrijke installaties, die
een belangrijk deel van de steunpunten vor
men, onbruikbaar gemaakt worden. Ondanks
de zware afweer der artillerie en den feilen
tegenstand der militaire bezetting aan land
werd de taak in samenwerking van de zee
strijdkrachten met de gelande grenadiers vol
ledig ten uitvoer gelegd. De steunpunten van
den tegenstander werden voor geruimen tijd
vernield, de vijand leed gevoelige verliezen.
Bovendien werd een groot aantal gevange
nen meegenomen. De eigen verliezen aan
boord en aan land waren gering. De Duit
sche formatie is met de ingescheepte troe
pen intusschen naar de eigen steunpunten
teruggekeerd.
100 jaar drankbestrijding.
Een eeuwfeest te Haarlem.
100 jaar geleden werd op 23 September on
der voorzitterschap van dr. W. Egeling de
afdeeling Haarlem van de Nederlandsche
Vereeniging tot Afschaffing van Alcoholhou
dende Dranken opgericht, nadat het jaar te
voren dezelfde dr. Egeling de Nederlandsche
Vereeniging stichtte. Vorig jaar werd het
eeuwfeest van de landelijke beweging, in de
wandeling de N. V. genoemd, in Utrecht ge
vierd. Dit jaar zal Ha.riem in het teeken der
drankbestrijding staan door het eeuwfeest
der honderdjarige afdeeling.
Op 12 December. 1943 werd de eerste ver
gadering van de Haarlemsche afdeeling ge
houden, waarbij bleek dat reeds 140 leden
geteld konden worden. Reeds het volgende
jaar had de afdeeling 200 leden.
De* vereeniging, die toen nog den naam
Ned. Ver. tot Afschaffing van Sterken Drank
droeg, ging na jaren van strijd in -1899 over
tot de geheel-onthouders-richting. Men was
toen reeds over de moeilijkste periode van
het vereenigingsleven heen, n.l. na 1881, toen
de Drankwet tot stand kwanj- Men meende
toen zelfs, dat de vereeniging overbodig was.
De ervaring uit later tijd wees echter het, te
gendeel uit. De vereeniging had in die eerste
tientallen jaren van haar bestaan een g~
Hoofdredacteur: V. C. Derks, Haarlem (afw.).
Chef van Dienst en Binnenland: S. K. Kuiper,
Haarlem. Sport en Stad-: A. Overmeer H'stede.
Buitenland: J, C. van oer Laag, H.stede (afw.).
Haagsch Redacteur: B. Korsten, H.stede. Nieuws
en reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E.
van Baarsel, Santpoort. Advertenties: W. van
Ommen Heemstede.
ÏBijna niet in staat uw dagelijksch
(werk te doen AKKERTJES zullen
N> weer spoedig en heelemaal kunnen
Opknappen. Klaag daarom niet,
foiaar wacht niet, neem direct
In verband met de voorlichtingsactie betreffende luchtbescher
ming voor de burgerbevolking van Den Haag zal een rijdende
tentoonstelling in gebruik worden genomen, voor welk doel een
tramwagen van de H.T.M. is verbouwd. Het buitenaanzieht van
deze rijdende luchtbeschermingstentoonstelling.
s (C.N.F./Meijer Pax c)
KORT NIEUWS
Naar de Britsche
berichten dienst
meldt, /is admiraal
Browning, die vroe
ger als vermist is
opgegeven, waar
schijnlijk om het
leven gekomen als
commandant van 'n
convooi.
In het grensge
bied van Nepal in
Britsch-Indië ver
oorzaakten 21 breu
ken in den dam van
de Khari-rivier een
overstrooming, die
meer dan 10.000 per
sonen het leven
kostte.
In den zomer
van 1942 werden in
Finland de eerste
arbeidsdienstkam
pen voor de jeugd
ingericht. Dit jaar
kon de jeugd-ar-
beidsdienst in 70
m e i s j e s- en 23
jongens kampen
27.000 jeugdige per
sonen opnemen.
ZELFS DE MEEST
CONSERVATIEVE
THEEPOT
voelt zich niet te
deftig om Nettie
te schenken.
Uitsluitend verkrijgbaar in beperkte
hoeveelheid - voor hotels, restauraots,
café's, pensions, kloosters, ziekenhui-
ren en andere groote instellingen.
C. J M. HILLING Heerengr. 435 - Amsterdam (C).
Zwemmen.
ZWEMCLÜB „HAARLEM". Woensdagavond
werd in het bad aan de Kleverlaan een beslis
singswedstrijd gespeeld om het kampioenschap
der afdeeling tusschen Haarlem II en H.P.C. III,
welke wedstrijd door Haarlem II met 20 werd
gewonnen. Hiermede is de zomercompetitie ge
ëindigd met het voor „Haarlem" fraaie resultaat,
dat de vier in den zwembond spelende ploegen
kampioen zijn geworden, namelijk het eerste
damesteam en de eerste drie heerer.ploegen.
Een prachtig resultaat voor de zwemclub .Haar
lem", dat 31 October a.s. bij het 15-jarig'bestaan
herdacht zal worden.
Voetbal
UITZENDING VAN SPORTUITSLAGEN.
Met ingang van Zondag 12 September zullen de
uitslagen der eerste klasse van den Ned Voet
balbond, voorzoover zij op dat oogenblik bekend
zijn, om vijf minuten voor vijf worden uitge
zonden.
Honkbal.
AJAX—BLAUW WIT OP 18 SEPTEMBER.
De beslissingswedstrijd voor bet kampioenschap
van Nederland tusschen Ajax en Blauw Wit zal
Zaterdag 18 September op het terrein van Ajax
gespeeld worden. Voor den komenden Zaterdag
staan enkele wedstrijden in de overgangsklasse
op het programma. De strijd tusschen HCK en
AFC op het terrein van EDO vraagt de meeste
aandacht. De uitwedstrijd werd door de Haar
lemmers met 53 verloren. Het volledig program
ma voor Zaterdag is: HCKAFC 3.30 uur. Over
gangsklasse: Ajax 2OVVO 3.30 uur; Blauw Wit
2RCH 3.30 uur; DWSZeeburgia 3.30 uur en 3de
klasse Haarlem: HFC Haarlem 2—EDO 3 3.30 uur.
Handbal
CONCORDIA—LIJNDEN. In de eerste klasse
vermeldt het programma voor Zondag a.s. de
ontmoeting ConcordiaLijnden, een -wedstrijd,
waarin het. meestal niet aan spanning ontbreekt.
Hoewel de rood-witten dit seizoen wel eenige
wijzigingen in hun ploeg hebben moeten aan
brengen, is de kern toch behouden gebleven en
mag verwacht worden, dat zij zich in de huidige
eerste klasse zullen weten te handhaven. Bij de
dames start Rapiditas in een uitwedstrijd tegen
Niloc, dien de aHarlemsche meisjes nog niet ge
wonnen hebben. Voor de Haarlemsche tweede
klasse is een volledig programma vastgesteld.
Dit luidt:
Eerste klasse: Dames: Niloc—Rapiditas 10 uur;
Heeren: ConcordiaLijnden 10 uur.
Tweede klasje: Dames: O.S.S.Concordia 2
9.15 uur; H.O.C.Bato 2.30 uur; Rapiditas 2—
IJmond 2.15 uur. Heeren: RapiditasIJmond 3.15
uur; IJmond 2H.O.C. 2 uur; BatoBato 2
2.30 uur.
De vereenigingen Concordia, Bato, H.O.C. en
O.S.S. spelen de thuiswedstrijden aan den
Schalkwijkerweg en Rapiditas aan de Van Oosten
de Bruijnstraat.
Athletiek
NEDERLANDSCHE ATHLETEN STARTEN IN
BRUNSWIJK. De Nederlandsche ahtleten
Osendarp, van Osta en Slijkhuis zullen deelnemen
aan de internationale atletiekwedstrijden, welkh
op Zondag 12 September door de Brunswijker
sportvereeniging „Eintracht von 1895" worden
gehouden in het Eintrachter stadion. Slijkhuis
zal hierbij trachten het Nederlandsch record op
de 5000 meter te verbeteren. De omstandigheden
zijn hier voor hem beter dan in ons eigen land,
omdat hem elders een betere concurrentie op dit
nummer kan worden geboden.
„GITA". Zondagmiddag 12 September houdt
de. darnes athletiekvereeniging „Gita" haar jaar-
lijkschë onderlinge wedstrijden op het sportveld
aan de Kleverlaan waarbij een vijfkamp wordt
verwerkt.
Tiende Zomerconcert der H.O.V.
Het Rotterd. Philharmonisch Orkest
o.l.v. Piet van Mever.
Het Rotterdamsch orkest bracht ons, .onder
zijn tweeden dirigent Piet van Mever, ter
opening van het programma, de Suite pasto
rale, op. 8 van Dirk Schafer, een stuk dat
ik mij niet kan herinneren hier ooit gehoord
te hebben. Het is muziek die qua sfeer, melo
disch en harmonisch sterk den invloed van
Brahms verraadt, hoewel het de koppige span
ningen en den zin voor contrapuntisch lijnen
spel van den Noord-Duitschen meester mist.
Het is vooral de lyrische geaardheid van bei
der uiterlijk grimmige naturen, een hartelijk
romantisch sentiment, dat zijn uitdrukking
vindt in een zangerige melodie, die ons bij dit
werk als parallel trof. Minder echter in de
finale, die in haar dreunende orchestratie en
een zwakker alternatief van tertsengangen
wat geforceerd aandoet. Het derde deel steunt
op een aardig gevonden walsthema; jammer
dat dit deel wat eentonig wordt door de vele
herhalingen. Het slot ervan is echter zeer ver
rassend van wending.
Soliste was dezen avond de jeugdige pianiste
Gesina Popping, die het Concert van Schu
mann kwam spelen. Zeer te waardeeren was
haar vlotte techniek en haar zin voor ago-
giek. In deze laatste eigenschap schuilt ech
ter. bij tekort aan routine om met orkest te
spelen, het gevaar om zoo nu en dan eens Jjet
contact met het begeleidend ensemble kwijt
te raken. Dit maakte de taak van den dirigent
lang niet makkelijk en was oorzaak dat schom
melingen niet altijd vermeden konden worden.
Maar als geheel was het toch een prestatie die
er. wezen mocht en die een gezond muzikalen
inhoud verraadt. Dit optreden zal de jonge
soliste een kostbare ervaring verschaft hebben.
En over haar succes bij het Haarlemsche pu
bliek kan zij dankbare herinneringen mee
dragen.
Hoofdnummer van het orkestprogramma
was de Zevende van Beethoven. De uitvoering
ervan voldeed aan redelijke eischen. Volgende
week dirigeert de heer Van Mever andermaal;
belangstellend zien wij zijn werk tegemoet.
Jos. de Klerk.
Nieuwe Uitgaven.
Bij de Uitgeverij „Westland" te Amsterdam
verscheen in de vertaling van Frits Sampi-
mon het boek Opkomst en Verval van het
Britsche Rjjk, door Otto Scheel. De voor
naamste episoden uit de Engelsche imperiale
geschiedenis worden hierin geschetst en o.a
vindt men de politiek beschreven, die Enge
land jegens Holland voerde om de wereld
heerschappij ter zee te kunnen vestigen. Het
boek reikt tot aan de jongste historie toe,
waarbij de schrijver uiteenzet dat het tweede
Britsche wereldrijk, ontstaan na den val van
Napoleon, thans geheel ten offer is gevallen
aan de imperialistische politiek van Roosevelt.
H. Voskuil.
Van „De Noodhoorn", vaderlandscbe liede
ren door René de Clerck, bezorgd door
René de Clerckstichting, verscheen bij Nenasu
te Utrecht een zesde druk.
heel ander karakter dan thans: toen was zij
een genootschap, dat ijverde voor gematigd
drankgebruik en dat zich ook op philantro-
pisch gebied bewoog. Bierhuizen e.d. kregen
zelfs steun van het genootschap, daar men
meende zoo het misbruik van sterken drank
te kunnen beperken. Ook op andere wijze
was de vereeniging werkzaam. Zoo werd
o.m. door haar geld ingezameld voor de be
strating van den Dreef, zij bet ook onder
voorwaarde, dat de werklieden tijdens de
werkzaamheden geen jenever zouden ge
bruiken.
De vergaderingen van de Haarlemsche af
deeling der N.V. vonden eerst plaats in de
Doelen, later in het vischhuisje op de Groo
te Markt en nog later in een gebouwtje aan
de Parklaan 17.
Van de bestuursleden uit den ouden tijd,
die zich op het gebied der drankbestrijding
een naam hebben verworven, noemen wij
o.m. dr. Egeling, dr. Lubach, dr. v. d. Willi
gen, Enschedé, Van Geuns, Egeling jr., Hu-
genholtz, Busken Huet, Van Gelder, dr. ter
Haar Romeney, Brutel de la Rivière; del
Court van Krimpen en Teding van Berkhout.
De vereeniging bleef politiek volkomen
neutraal, hoewel zij uit den aard der zaak
ijverde voor sociale hervormingen, aangezien
die het drankmisbruik konden doen vermin
deren. Zij zagen hierin een middel tot be
strijding van het alcoholisme, dat beter vol
deed dan het z.g reddingswerk.
Momenteel is hier in Haariem een federa
tiebestuur gevestigd, dat bestaat uit de hee
ren P. Mooyman (voorzitter), P. Coert (se
cretaris), A. Kerkhoff (bestuurs-depóthouder),
B. Westendorp (penningmeester) en mevr. S.
Musch (gewoon bestuurslid). Zij zijn gekozen
uit de besturen der beide afdeelingen Haar
lem-Noord en Haarlem-Zuid. waarvan resp.
de heeren A. Kerkhoff en P. Coert voorzit
ters zijn. De vereeniging telt momenteel om
streeks 400 ieden in Haarlem.
Als een gevolg van de tijdsomstandigheden
moest een goed deel der propaganda naar
buiten worden stilgelegd, maar naar binnen
wordt nog hard gewerkt. De laatste jaren
voor den oorlog werd veel goed werk ver
richt, als de wettelijke actie, de samenwer
king met het Centraal Drankweer Comité en
het Blauwe Week Comité Een der voor
naamste gevolgen van de werkzaamheden der
vereeniging is wel het verminderde verbruik
van alcohol per hoofd der bevolking. Steeds
is goed samengewerkt met de autoriteiten en
andere instanties. Van kerkelijke en medi
sche zijde wordt veel hulp verleend. Ook de
jongeren wei-ken mee aan de dranbestrij-
ding. getuige het feit, dat de jeugdafdeeling
van den Jeugdbond voor Onthouding bloeit
en in Haarlem veel leden telt.
Van de menschen, die in de vereeniging
en naar buiten voor de drankbestrijding ge
werkt hebben, kunnen wij noemen de heeren
P Volger, Kion, P. Voogt, dr. Molle Eisma,
L. Modoo, Klok, S. J. Vester, F. S. Noord-
hoff, van Asperen.
Op 22 September a.s. worden de feestelijk
heden ter viering van het eeuwfeest ingeluid
met de uitluiding van het 99ste bestaansjaar
in een oudejaarsavond-bijeenkomst. Vervol
gens worden dan de verschillende festivitei
ten gehouden, zooals wij die reeds eerder in
ons blad meldden.
BADHUIZEN „WITTE KRUIS"
Het aantal baden in de maand Augustus
was: Badhuis Koudenhorn 1591; Badhuis
Leids((hoplein 3331 Badhuis Schotersingel
3626; Badhuis Hofdijkplein 3905; Badhuis
van Egmoridstraat 4695.
- RADIO.PROGRAMMA
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1943.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 De componist als dierenvriend. 7.00 BNO
Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.15 De compo
nist als dierenvriend. 7.40 Sportnieuws. 7.50 Pro-
gramma-overz. 8.00 BNO Nieuws. 8.10 Orkest Wil
ly Kok.. (8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00
Godsdienstige uitz. 9.15 Pianovoordracht en zang
met piano. 10.00 Orkest Gerard Lebon. 10.45 Voor
de jeugd. 11.00 Salonorkest. 12.00 Almanak. 12.15
Theo Uden Masman. 12.45 BNO Nieuws. 13.00
Land en volk brengt13.05 Orkest Francis Keth
13.30 De wekelijksche wandeling. 13.40 Orkest
Francis Keth. 14.00 Het Rotterdamsch Philhar
monisch orkest en soliste. 15.00 Bonte middag.
16.45 BNO Nieuws. 17.00 BNO Uitz. voor Ned.
zeelieden. 17.20 Het Weerter Cabaretgezelschap.
18.00 BNO Politiek weekoverz. 18.10 Musette or
kest. 18.45 Hier WA. 18.55 Marschen. 19,00 BNO
Nieuws. 19.10 Spiegel v. d. dag. 19.15 Koorzang.
19.30 Vrouwenlot. 20.00 Oud-Hollandsch progr.
20.30 Con Variazioni. 22.00 BNO Nieuws en ac-
tueele beschouwing. Van -22.15 af alleen voor de
Radio-Centrales. 22.15 Wat wij zelf maakten. IV.
23.15—24.00 Amusementsorkest en solist (opn.).
HILVERSUM II, 301-5 M.
14.00 Hongaarsch-Italiaansche klanken 15.00
Vraagbaak voor de jeugd. 15.30 PianovoordrachtJ
16.00 Kamerorkest Ars Nova et Antiqua. 16.45
NÖ Nieuws. 17.00 Potpourri-fantasie. 17.30 Sym
phonic orkest. 18.00 Opera- en perettefragmen-
ten. 19.00 BNO Nieuws. 19.10 Voor de kleuters.
19.15 Orkestconcert. 20.15 Voor luisteraars did*
graag lezen. 20.30 Orkest Adalbert Lutter. 21.00
Kamermuziek. 21.45 Avondwijding. 22.00 BNO
Nieuws en actueele beschouwing.
Verduisteren: van 20.15 tot 7.00 uur.
11 Sept.: zon op 7.05,. onder 20.07 uur
maan onder 3.06, op 18.59 uur
12 Sept.: zon op 7.07, onder 20.04 uur
maan onder 4.24, op 19.37 .uur