Haariemsche Courant
Rede van Mussolini tol
Iialiaansche volk.
Vier eischen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
288e Jaargang' No. 218
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haariemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor» Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Maandag 20 September 1943
Verschtfnt dageiyks, f
behalve op Zon- en F^stdageo
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJtnuiden: Rembrandt laan 55»
IJmuiden-Oost
Ultg Graf. BedrUven Damlafce. Haarlem
K 1297
Do Duce heel't Zaterdagavond via de Itali-
aansche radio tot het Italiaaansche volk ge
sproken.
Zwarthemden, Italianen
Na een lang stilzwijgen hoort gij we
derom mijn stem. Ik ben ervan overtuigd,
dat gij haar herkennen zult, de stem, die
u zoo dikwijls in moeilijke tijden bijeen
geroepen heeft en met u de schoonste
dagen van het vaderland gevierd heeft.
Ik heb eenigen tijd geaarzeld alvorens weer
tot u te spreken, want ik had behoefte aan
een tijd van psychische teruggetrokkenheid,
voordat ik opnieuw voor het forum der we
reld verscheen, want na mijn moreele isolee-
ring was het noodig, dat ik het contact mot
de wereld herstelde.
De radio veroorlooft geen lange redevoe
ringen. Ik wil ook niet lang stilstaan bij
de voorgeschiedenis, doch ik begin met de
De Koning-
Het was zuiver en a-lleen de dynastie, di'
tijdens alle phasen van den oorlog, die toch
door hem verklaard was, het centrum vormde
van het defaitisme en de anti-Duïtsche pro
paganda. De voorzichtige, doch dikwijls on
voorzichtige maakte zich alle speculaties van
den vijand eigen, terwijl de erfgenaam het
gebeurtenissen van den 25en Juli. Toen be-"-bevel over het Zuidelijke leger op zich nam,
leefde ik in mijn reeds zeer avontuurlijk leven
het ongelooflijkste aller avonturen.
Het onderhoud met den Koning duurde
twintig minuten of misschien zelfs korter
Iedere overeenkomst was onmogelijk, want hij
had reeds zijn besluit genomen. Het uitbreken
van de crisis stond vlak voor de leur. Het
is al in oorlogs- ais in vredestijd voorgekomen,
dat een minister moet gaan, dat een generaal
wordt neergeschoten.
Doch het is nog nooit voorgekomen, dat
men een man ais ik, die zjjn Koning meer
dan twintig jaar in absoluten trouw heeft ge
diend, op de stoep van het particuliere vei-
blijf van den Koning liet arresteeren, hem
dwong in een Roode Kruisauto te gaan zitten
onder voorwendsel hem voor een complot tê
willen redden en in een razend, tempo van de
eene naar de andere kazerne voerde.
Ik had onmiddellijk den indruk, dat deze
bescherming in werkelijkheid gevaar betee-
kende. Deze indruk werd versterkt, toen ik
van Rome naar Ponza gevoerd werd en mijn
verdenking werd zekerheid, toen ik van Ponza
naar het eiland Maddalena werd overgebracht
en van Maddalena naar de Gran Sasso, zoo
als in het opgestelde plan om mij aan den
vijand uit te leveren, was bepaald.
Ik had'echter het zekere gevoel, dat de
Führer, hoewel ik van de overige wereld
was afgesneden, voor mij zorgde, meer
broederlijk dan kameraadschappelijk.
Later zond de Führer mij een prachtige
editie van de werken van Nietsche. Het
woord trouw heeft een diepe beteekenis,
ik zou haast willen zeggen een eeuwige
beteekenis voor het Duitsche hart, dat in
het algemeen zoowel als in het bijzonder
dc geestelijke wereld der Duitschers
weerspiegelt.
Ik was ervan overtuigd, dat ik hiervan een
staaltje te zien zou krijgen. Op de hoogte van
de wapenstilstandsvoorwaarden koesterde ik
niet den geringsten twijfel over hetgeen wat
in artikel 12 van de voorwaarden schuilging
Een hooge ambtenaar heeft hij gezegd,
dat ik een gijzelaar was. Doch in den nacht
van 11 op 12 September liet ik weten,
dat de vijand mij niet levend in handen
zou krijgen.
In de zuivere lucht van het gebergte hing
een atmosfeer van verwachting. Het liep
tegen 14.00 uur, toen ik de eerste valscherm
jagers zag dalen, gevolgd door de anderen
vastbesloten om elk verzet te breken. De
manschappen, die mij bewaakten, zagen dat
in en schoten niet. Dit alles speelde zich. in
vijf minuten af.
De bevrijding, die geheele onderneming was
een voorbeeld van organisatie en besluitvaar
digheid, dat in de geschiedenis gedenkwaar
dig zal blijven. Mettertijd zal het een legende
worden. Dit is het einde van het hoofdstuk
dat genoemd kon worden, het drama van
mijn persoon.
Doch dit is een kleinigheid vergeleken met
de ontzettende tragedie, waarin de democra
tische regeering op 25 Juli het Itaiiaansche
volk gestort heeft. Het ongelooflijke opti
misme zelfs van fascisten achtte het niet
mogelijk, dat de regéering dergelijke cata
strophale plannen jegens de partij, het regime
en de natie zélf zou koesteren. Doch de
maatregelen, die na den 25en Juli genomen
werden, laten een program zien, dat ten doel
had het werk van 20 jaar te vernielen en
twintig jaar van roem weg te vagen, om de
herinnering aan de vorming van een imperium
en aan de rang zooals het vaderland nog
nooit gehad had, uit te wisschen.
Thans, bij den aanblik der ruïnes van den
oorlog, die voortwoedt zou men gaarne kramp
achtig naar mogelijkheden willen zoeken om
een vorm van compromis te vinden en een
rechtvaardiging voor hem, die de verantwoor
delijkheid te dragen heeft, om zoodoende de
keten van vergissingen voort te zetten Die
thans de partij aanvallen, zijn dezelfde leeg-
loopers, die reeds bij het begin van onzen
opmarsch getracht hebben de sociale vooruit
gang te saboteeren en de nationale en impe
riale successen te verkleinen. Terwijl wij
daarentegen onze verantwoordelijkheid geheel
en al'op ons nemen, zullen wij de verantwoor
delijkheid van de anderen aan een onderzoek
onderwerpen, door bij de verantwoordelijk
heid van de hoogste instanties te beginnen.
De Koning, die zich ontdekt weet, doch
geen afstand heeft gedaan, zooais het groot
ste deel der Italianen had verwacht, moet
onmiddellijk ter verantwoording geroepen
worden.
Mussolini bij den Führer.
Mussolini heeft onmiddellijk na zijn be
vrijding een bezoek van verscheidene dagen
aan den Führer gebracht.
Naar de Romeinsche omroep meldt heeft
de commandant van de fascistische mili
tie, lt.generaal Ricci, een telegram aan
den Duce gezonden, waarin hij hem mede
deelt volgens bevel het commando over
de fascistische militie te hebben overge
nomen en hem de verzekering van zijn
gehoorzaamheid geeft.
doch niet op het slagveld verscheen. Ik ben
ervan overtuigd, dat het Huis Savoye de
Putsch tot in de kleinste bijzonderheden nauw
keurig heeft voorbereid, uitgewerkt en uit
gevoerd tezamen met dé handlangers van
Badoglio en al zijn laffe generaals samen
met commige verraderlijke leden van de fas
cistische partij. Er kan geen twijfel over be
staan, dat men hem onmiddellijk na mijn
arrestatie gemachtigd heeft over den wapen
stilstand te onderhandelen, wapenstilstands
onderhandelingen, die reeds voor mijn arres
tatie waren begonnen tusschen het Huis van
Savoye en Engeland.
De Koning heeft zoo op de meest erbar
melijke wijze Duitscbland verraden en zelfs
nog na onderteekening van den wapenstil
stand heeft hij geloochend, dat deze onder
handelingen aan den gang waren. Daarbij
was het juist de dynastie, die ik twintig jaar
geleden voor de ineenstorting heb gered, die
nu een nieuwe regeering op het oude statuut
van 1848 heeft gevormd en een vrijheid in
het teeken van den staat van beleg en op
de punten der bajonetten heeft geprocla
meerd.
De capitulatie.
Wat de voorwaarden van den wapenstil
stand betreft, deze hadden .eigenlijk zeer
grootmoedig moeten zijn, doch zij waren de
hardste die men maar kan denken. De Koning
heeft noch tegen deze voorwaarden iets inge
bracht, noch tegen de beraamde uitlevering
van mijn persoon aan den vijand. Slechts uit
angst voor zijn Kroon heeft hij Italië in chaos,
schande en ellende gestort. Op alle continen
ten van het verre Oosten tot aan Amerika,
kent men de misdaden van het Huis Savoye.
Ook de vijanden, die ons tot deze smade
lijke capitulatie gebracht hebben, verbergen
hun verachting niet voor ons. Engeland zelf,
dat niemand, ook de Führer niet, van plan
was aan te vallen, bevindt zich in oorlog om
overeenkomstig de door Churchill gegeven
belofte. Polen te redden. Sedert deze schande
nu kan het gebeuren, dat elke Italiaan, ook
in zijn particuliere leven door anderen ver
dacht wordt. Wanneer deze dingen alleen
De bevrijding' van Mussolini. Begeleid door zijn bevrijders ver
laat de Duce zijn gevangenis. (Telefoto Hofïmann/Stapf Pax c)
KORT NIEUWS
De Paus heeft
aan het Fransche
hulpwerk voor
krijgsgevangenen
en arbeiders een be
drag van 150.000 fr.
geschonken.
De Itaiiaansche
legatieraad in Bue
nos Aires heeft ver
klaard aan de zijde
van maarschalk Ba
doglio te staan.
De burgemeester
van Delft heeft een
beschikking uitge
vaardigd, waarbij
het aan meisjes be
neden de 16 jaar
verboden is zich
des avonds na 9 uur
of indien de zon
eerder ondergaat,
na het tijdstip van
zonsondergang op
straat te begeven.
Voor het volgen
van lessen of het
bezoeken van bijeen
komsten zijn uit
zonderingen toege
staan.
maar terugsloegen op de groep van de wer
kelijk verantwoordelijken, dan zou men hier
mede vrede kunnen hebben, doch iedereen
dient duidelijk te beseffen, dat de gevolgen
van de schande eiken Italiaan, van den eer
sten tot den laatsten, treffen.
Nu wij de eer verloren hebben, hebben
wij ook alle landen verloren,- die wij tij
dens dezen oorlog verworven hadden, de
bezittingen in de Adriatische Zee, in de
Ionische Zee, in de Egeïsche Zee, in Zuid-
Frankrijk en op den Balkan. Het leger,
dat vernederd in den steek gelaten werd,
is van vandaag op morgen uiteengevallen
en door zijn eigen bondgenoot onder het
gelach van de burgerbevolking ont
wapend.
(Vervolg op pag. 2)
Servische premier bij Hitier.
De toekomst van den W. Balkan.
De Führer heeft op 18 September in zijn
hoofdkwartier den Servischen minister
president kol-generaal Milan Neditsj ont
vangen Voor de ontvangst had 'Von Ribben-
trop een langdurig onderhoud met den
Servischen premier over het probleem der
toekomstige vormgeving in Servië
Het bericht wordt in politieke kringen te
Belgrado op prijs gesteld als een gebeurtenis
van vérstrekkende betekenis.
In een verordening in het Kroatische
staatsblad wordt de vorming eener Kroati
sche vloot aangekondigd. Tot dusver was
door de Italianen de opstelling eener vloot
in de Adriatische zee aan de Kroaten ver
boden.
Gerrraal Amico, Italiaansch commandant
van Zuid-Dalmatië, is door de fascisten
doodgeschoten. Amico heeft in Dubrovnik
en omgeving den tegenstand georganiseerd
tegen de oprukkende Duitsch-Kroatigche
troepen en geweigerd de stad aan de Kroa
ten uit te leveren.
Bij onze Vrijwilligers. Dankbaar wordt een gevechtspauze benut
om even te zonnen. (SS P.K. Ahrends O-H-P. c)
KORT NIEUWS
De Duitsche ge
neraal - veldmaar
schalk Von Kluge
is bij een bezichti
ging van het front
in het Oosten aan
den linkerarm ge
wond, hetgeen een
foto in de te Parijs
verschijnende Pari
ser Zeitung te zien
geeft.
Een zeer aan
zienlijk bedrag is
ter beschikking ge
steld van de Fran
sche staatsspoorwe
gen ter uitvoering
van een omvang
rijk bouwprogram
ma. Een vijfjaren
plan moet dienen
voor den aankoop
van grond, installa
ties en rollend ma
teriaal.
Flinke kerels melden zich nu voor
de Waffen--SS en de Landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander in den leeftijd
van 17-45 jaar kan zich vrijwillig bij de
hieronder vermelde adressen vervoegen,
ten einde gekeurd te worden voor de Waf-
fen-SS of de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt met betrekking tot de
verzorging van familieleden, duur der op
leiding, extra levensmiddelen etc
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
in Nederland moeten blijven, kunnen dienst
nemen bij de Landwacht of bij het SS-
waehtbataillon in Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegs-
marine kunnen zich aanmelden, zü, die tot
DE OPROEP VAN MUSSERT.
Dezer' dagen heeft Mussert zich voor de
eerste maal in een proclamatie tot het Ne-
derlandsche volk gericht. Men heeft in
dezen oproep kunnen lezen, dat de man,
die den laatsten tijd een aantal van zijn
trouwste en kundigste medewerkers heeft
zien vallen als slachtoffer van een bende
sluipmoordenaars, aan de bezettende
macht heeft verzocht, gelijk hij dit reeds
eerder heeft gedaan, geen bloed met bloed
te vergelden. En voor de tweede maal
heeft de Rijkscommissaris dit verzoek van
den Leider ingewilligd, waarvoor ieder wel
denkend Nederlander hem dankbaar moet
zijn. Want -hierdoor wordt voorkomen dat
anderen zouden moeten boeten voor de
misdrijven eener categorie van moreel en
geestelijk ontwortelden, die haar bezinning
volkomen heeft verloren. Zelfs op zijn
tegenstanders moet deze grootmoedige hou
ding van Mussert indruk maken, want, zoo
als hij in zijn oproep zegt, behoort het tot
zijn eerste plicht zijn kameraden zooveel
mogelijk te beveiligen en roent het aan hen
toegebrachte leed om vergelding
Wij Nederlanders hebben den naam een
nuchter en verdraagzaam volk te zijn En
al zijn in vroeger dagen de politieke harts
tochten wel eens fel opgelaaid, het is toch
nimmer zoover gekomen, dat men-zijn toe
vlucht nam tot den sluipmoord als politiek
argument. Terecht zegt de Leider dan ook
in zijn proclamatie, dat deze misdaden be
dreven worden door een kleine bende van
ontwortelde elementen, die grootendeels
niet begrijpen, dat zij ,sin dienst staan van
Moskou. Gelukkig constateert hij: ,.Het
Nederlandsche volk als zoodanig staat daar
buiten".
Inderdaad, het Nederlandsche volk heeft
nog voldoende fatsoen en menschelijkheids-
besef om deze campagne van sluipmoorden
en brandstichtingen ten sterkste af te keu
ren. Iedereen, die met menschen uit zijn
omgeving, hoe zij ook in politiek opzicht
georiënteerd ziin, heeft gesproken, zal deze
overtuiging hebben gekregen.
Het is evenwel niet voldoende een derge
lijk passief standpunt in te nemen ten op
zichte van deze zeer ernstige aangelegen
heid en daarom heeft Mussert een dringend
beroep gedaan op ieder behoorlijk Neder
lander. om te helnen voorkomen, dat ons
vaderland een land van moordenaars
wordt. Iedereen dient, voor zooveel in zijn
vermogen ligt, de autoriteiten te steunen
bij het opsporen van de bedrijvers der
euveldaden, opdat deze gestraft zullen
kunnen worden. Dit zal elkeen als een
plicht moeten beschouwen tegenover het
oeheele Nederlandsche volk. Want men be
denke wel. dat indien de daden van terreur
niet ophouden, er ongetwijfeld, een einde
komt aan de lankmoedige houding der be
lettende macht, die dan niet zal aarzelen
drastische repressaillemaatregelen te ne
men!
de Germaansche SS in Nederland toetre
den willen, kunnen zich eveneens aanmel
den.
Person entusschen 18-30 j a a r, d i e
aanmeldingsplichtig zijn voor
de tewerkstelling, kunnen z i c h
eveneens aanmelden en wor
den gedurende hun verbinte
nis van de tewerkstelling v rij-
6 S t 6 1 d.
'21.9.'43, 9-12 uur, Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breestraat.
22.9.'43, 9-14 uur, Amsterdam, Dam 4.
23.9.'43, 9-13 uur. Utrecht, N.V. Huis, Oude
Gracht 245
'24.9.'43, 9-i4 uur, Amersfoort, Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
25.9.'43, 9-14 uur, Den Haag, café Den Hout
Bezuidenhout 11-13.
Sfslin ontvangt Fransche
dissidenten.
Stalin heeft een delegatie ontvangen van het
De Gaulle-Giraud comité, die momenteel in
de Sovjet-Unie verblijft. De volkscommissaris
van buitenlandsche zaken was bij deze ont
vangst aanwezig.
Nieuwe vleeschfoonnen.
Van 20 September tot en met 2 October
eeft elk der met ..Vleesc-h 39 A" en „40 A"
gemerkte bonnen recht op het koopen va.lt
100 gram vleesch (been inbegrepen) of van.
1 rantsoen vleeschwaren. Gedurende het
zelfde tijdvak geeft e'.k der met „39 B" en
to B" vleesch gemerkte bonnen recht op
liet koopen van 1/4 van bovengenoemd©
hoeveelheid vleesch of vleeschwaren.
„HET BLINDE VERTROUWEN".
Max Blokzijl spreekt hedenavond over HiK
versum I over „Het blinde vertrouwen-J
