Sovjetaanvallen bij Poltawa, Rosslawl
en Smolensk opgevangen.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
De toestand op den Balkan.
888e Jaargang No. 281
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 40609
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendapleln 37. Tel. 12239
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Donderdag 23 September 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Ft»<»stdageo
Drukkerij; Z. B. Spaarne 12. Tel. 12743
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55,
IJmuiden-Oost
Uitg Graf. Bedrijven Damiate Haarlem
K 1297
In het hooge Noorden 21 vliegtuigen neergeschoten. Duitsche mili
taire tegenacties in Noord-Oost Italië. Bij Gibraltar 3 torpedojagers
tot zinken gebracht.
Het Duitsche weermachtsbericht luidt als
volgt:
Aan het Oostelijk front bleef de vijand
Dinsdag aanvallen doen met het zwaarte
punt in de gebieden van Poltawa, Rosslawl
en Smolensk. Zijn met sterke strijdkrach
ten ondernomen doorbraakaanvallen wer
den opgevangen.
Tn de wateren bij de Noordkaap werden van
38 aanvallende Sovjet-vliegtuigen er 21 neer
geschoten door foimaties Duitsche jachtvlieg
tuigen en jachtkruisers in samenwerking met
het afweergeschut van een convooi.
Aan het Zuid-Italiaansche front kwamen
slechts plaatselijke gevechtshandelingen voor.
Sloveensche opstandelingen, tezamen met
Italiaansche communisten en bendengroe-
pen uit het Kroatische gebied, trachtten in
het Oostelijk deel van Venetië, in Istrië en
Slovenië zich van de macht meester te
maken, gebruik makende van het verraad
van Badoglio. Duitsche troepen, gesteund
door nationaal-fascistische afdeelingen en
vrijwilligers uit de bevolking hebben de
belangrijkste plaatsen en verkeerslijnen
bezet er» vallen de roovende en plunde
rende opstandelingen aan.
In het Middellandsche Zee-gebied viel de
luchtmacht herhaaldelijk met goed gevolg
vliegvelden, marcheerende colonnes en vijan
delijke stellingen aan en vernietigde twee
groote torpedomotorbooten.
Bij Gibraltar brachten onze duikbooten drie
vijandelijke torpedojagers tot zinken, torpe
deerden een krachtig beschermd koelschip en
vernietigden een zeilvrachtschip, alsmede een
vijandelijk vliegtuig.
In de Thyrreensche Zee brachten vaartui
gen der marine een 14.500 ton metend stoom
schip der regeering-Badoglio, dat zich bij den
vijand wilde yoegen, tot zinken en beschadig
den een ander groot schip, alsmede een mijnen
legger en een ander klein oorlogsvaartuig
zwaar.
In de Egeïsche Zee vernietigde een duik
bootjager de in Britschen dienst varende
Grieksche duikboot Katsonis en nam een deel
der bemanning gevangen.
Dinsdagnacht vielen snelle Duitsche gevechts
vliegtuigen afzonderlijke doelen in Zuid-En-
geland aan. Bij vrije jacht boven den AtlantJ^
schen Oceaan werd een groote Britsche vlieg
boot neergeschoten.
Over den toestand op dep Balkan na het
verraad van Badoglio schrijft de Deutsche
Allgemeihe Zeit'ung in een hoofdartikel o.m.
het volgende: de talrijke binnenlandsche pro
blemen van den Balkan, die ontstaan zijn door
de aanspraken van Rome, worden opgelost of
rijp voor een oplossing. Het zwaarst drukte
de last van deze problemen ongetwijfeld op
den Kroatischen staat. In hun streven Kroatië
in onderworpenheid te houden, zijn de gene
raals van Badoglio er niet voor teruggeschrok
ken aan nationale Servische elementen steun
te verleenen tegen -de Kroaten Over het al
gemeen hebben de mannen van Badoglio zeer
vaak de methode van indirecte beheersching
trachten toe te passen. Zij steunden één groep
in het land tegen de andere, met het resultaat,
dat ten slotte een algemeene, onduidelijke ver
warring ontstond. In de door hen opgeëischte
gebieden beperkten zij zich er bewust toe de
groote steden te beveiligen en te bezetten met
vaak verwonderlijk sterke garnizoenen. Het
land daarbuiten bleef meer of minder aan zich
zelf overgelaten.
Menige binnenlandsche spanning, menige
twijfel aan de toekomst, die tot dusver heeft
bestaan en juist bij de landen, die de nieuwe
orde in deze ruimte dragen, zooals Kroatië en
Bulgarije, verlammend werkte, kan thans weg
vallen, zoodat de eigen kracht en de eigen
levenswil zich ongehinderd kan ontplooien.
De afweerkrachten en de afweerwil op den
Balkan zijn gegroeid, de afweerwil der troe
pen van Badoglio daarentegen is door degenen
die de gelegenheid hadden hem ter plaatse
waar te nemen, nooit zeer hoog aangeslagen.
Duitschland echter is thans in staat de ge
zonde ontwikkeling der eigen kracht op den
Balkan te begunstigen en de vorming te be
vorderen van zoodanige politieke toestanden,
welke het meest in overeenstemming zijn met
de voorhanden natuurlijke voorwaarden en
krachten. Duitschland heeft zich tot dusver als
loyaal bondgenoot niet in den weg geplaatst
van de aanspraken van Rome, ofschoon de
Duitsche politiek ten aanzien van het Zuid
oosten de daardoor ontstane belasting niet
over het hoofd zag. De politieke omstandig
heden zijn eenvoudiger en duidelijker gewor
den.
Getal en kwaliteit.
Dat het doode gewicht der massa ook
in dezen tijd den strijd niet beslist, wordt
treffend geïllustreerd door de volgende
resultaten. Zij werden door één divisie,
een legerafdeeling dus ter sterkte van ten
hoogste tiénduizend man, behaald. Het
was de SS-pantsergrenadierdivisie „To-
tenkopf" die, in het tijdvak van 11 tot 24
Augustus, in minder dan twee weken dus,
de hier volgende resultaten boekte: 2024
bolsjewistische soldaten gevangen gno
men: 167 pantsers, 51 kanonnen, 94 pant-
serafweerkanonnen, 13 luchtafweerkanon-
nen, 153 granaatwerpers, 195 machinege
weren en veel rollend materieel buitge
maakt of vernietigd.
In hetzelfde tijdsverloop werden op den
sector van het slagveld, waar deze divisie
was ingezet, 4200 gevallen bolsjewisten
geteld. SS-oorlogsverslaggever
Karl Malz.
Kunstschatten ais oorlogsschatting.
De Geallieerden willen, dat Italië zijn
oorlogsschulden aan Amerika en Engeland
voor het grootste deel in den vorm van
kunstschatten zal betalen, aldus deelde de
vertegenwoordiger van een Noord-Ameri-
kaanschen radio-omroep in 't hoofdkwar
tier van Eisenhower mede.
Hij voegde er nog aan toe, dat het in de be
doeling ligt, dat Amerikaansche experts de
in betaling te geven objecten zullen aanwij
zen.
Groepen van sterke afdelingen vrijwilligers der Italiaansche
weermacht, die zich onder Duitsch commando hebben gesteld,
op marsch naar het ministerie van Binnenlandse tv Zaken te
Rome. (PK Bayer DV/R P. c)
Volgens een be
richt uit Beiroet is
95 pCt. van de Fran
sche militairen en
ambtenaren uit Sy
rië en de Libanon
vervangen door En-
gelsche. De scholen
hebben order gekre
gen, het onderwijs
niet meer te geven
in 't Fransch, doch
in het Engelsch.
Ue vorming van
een „civiele verde
diging van het Por-
tugeesche territo
rium" is in voorbe
reiding. Vooral in
de steden Lissabon.
Porto, Coimbra en
Entrocamento spant
men zich in om 'n
burgercoprs te vor
men."
Het Iraansche
parlement heeft toe
gëstemd in het en-
gageeren van meer
Amerikaansche spe
cialisten voor het
ministerie van oor
log.
Luchtaanvallen op Duitschland.
Nadat de Engelschen gedurende verschei
dene weken bijna alleen maar storings-
vluchten boven het Duitsche rijksgebied
hebben ondernomen, wierpen zij in de
eerste nachtelijke uren van den 22sten Sep
tember vrij sterke strijdkrachten in den
strijd voor het bombardeeren van Duitsche
steden.
Tn verscheidene golven drongen de vijande
lijke bommenwerpers tot boven het Noorde
lijke Rijksgebied door Naar alle waarschijn
lijkheid was ook Berlijn als aanvalsdoel uit
gekozen. Deze poging mislukte echter vol
komen
Eskaders nachtjagers sloegen de formaties
bommenwerpers uiteen, die reeds boven zee
hardnekkig aangevallen en hevig achtervolgd
werden. De uiteengeslagen, zwaar geteisterde
en van de aanvalsdoelen veelal verdrongen
vijandelijke vliegtuigen wierpen hun bommen
op woonwijken van enkele plaatsen in Noord-
West-Duitschland, deels echter ook lukraak
en uit nood op het vlakke land. De nieuw ge
organiseerde en reeds zeer beproefde Duitsche
afweertechniek bezorgde den vijand ook dezen
keer zware verliezen. Door de schitterende
samenwerking van dapper aanstormende for
maties Duitsche nachtjagers met luchtafweer-
divisies en batterijen zoeklichten gingeni naar
reeds vaststaat, een zeer groot aantal voor het
meerendeel zware Britsche bommenwerpers
verloren. Het branden van de neergeschoten
bommenwerpers was in den donkeren nacht
tot ver in den omtrek zichtbaar.
Beschikking van den Admiraal in
de Nederlanden.
Op grond van par. 5, alinea. 1 sub 2 van de
verordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied nr. 100/41
over bijzondere maatregelen voor de kustbe»
scherming wordt het volgende bepaald:
In de haven van Rotterdam, op den Nieu-
w*en Waterweg van Rotterdam tot de zee-
grens, in de aan den Nieuwen Waterweg ge
legen zeehavens en in de havens IJmuiden,
Den Helder, Harlingen, Delfzijl, Vlissingen,
Amsterdam, alsmede in het Noordzeekanaal,
moeten roeibooten, sloepen van elke soort en
open motorbooten, voor zoover zij zich vol
gens par. 2 alinea 2 der_ verordening nr.
100/41 in het verboden gebied mogen op
houden, van één uur na zonsondergang tot
één uur voor zonsopkomst aan land gebracht,
opgeheschen of aan dek bewaard worden.
Uit de aan land gébrachte booten moeten
de roeiriemen en dollen verwijderd en achter
slot opgeborgen worden.
De bevoegdé havenbewakingsinstanties
kunnen in speciale gevallen ontheffing van
deze beschikking verleenen.
Overtredingen van deze/beschikking wor-
Jen volgens par. 7 der verordening nr. 100/41
gestraft met gevangenis, in ernstige geval
len .met tuchthuisstraf tot 5 jaar.
Deze beschikking treedt een week na de
publicatie in werking.
Systematische opsporing van
radiotoestellen.
Wegens niet-inleveren van radiotoestel
len hebben de Duitsche politie-autoriteiten
alsmede technische speciale troepen in
verschillende gemeenten systematisch op
sporingen verricht, die tot arrestatie van
talrijke personen en tot in beslagneming
van niet ingeleverde radiotoestellen leid
den. De meeste overtreders van de beschik
king van den höheren SS- und Polizeifüh-
rer van den 13en Mei 1943 werden tot het
eindvonnis van het Deutsche Landesge-
richt in voorloopige hechtenis gehouden.
Er zijn ook talrijke gevallen bekend -gewor
den, waarin bezitters van radiotoestellen
deze aan bloedverwanten, meest oudere
personen, die als „onverdacht" konden wor
den beschouwd, in bewaring hebben gege
ven. Vaak wisten deze personen in het ge
heel niet, wat zich in de in bewaring -geno
men paketten of koffers bevond. Daar
Chter het bezit alleen reeds strafbaar is,
hebben zich daardoor behalve de eigenaren
ook de bewaarders strafbaar gemaakt.
Negus eischt uitlevering van
Badoglio.
Op hetzelfde oogenblik, dat Badoglio door
generaal Eisenhower voor de microfoon werd
geroepen om de Italianen als lcanonnen-
vleesch te mobiliseeren voor „de oude wa
penbroeders van de Piave", heeft de Abes-
sijnsche Negus in Washington en Londen den
eisch ingediend, dat deze zelfde maarschalk
aan hem zal worden uitgeleverd. Haile Selassi
wil Badoglio ter verantwoording roepen we
gens „oorlogsmisdaden in Abessinië", die hij
tijdens den Italiaanschen veldtocht en nadien
als hertog van Addis Abeba in zijn rol van
gouverneur-generaal zou hebben begaan.
„Nederland op ï'n best"
In zijn radiopraatje spreekt Max Blokzijl
"hedenavond, te 19.45 uur oyer het onder
werp: „Nederland op z'n best".
Ingrijpende maatregelen der
Japansche regeering.
Totale mobilisatie.
Het voorlichtingsbureau der Japansche re
geering- heeft een nauwkeurig overzicht ge
geven van de tallooze maatregelen, waartoö
in de Dinsdag gehouden bijeenkomst van het
kabinet is besloten.
De maatregelen hebben een nationale oor
logsstructuur ten doel, die recht doet we
dervaren aan den ernst van den te^enwoor-
digen toestand en de eindoverwinning be
veiligt^*
ïn de eerste plaats is besloten tot mo
biliseering van alle krachten van het
land voor een zoo snel mogelijke uitbrei- i
ding der munitie- en vliegtuigproductie. 7
De verdediging van het land moet aan- 5
zienlijk versterkt en "vooral de luchtaf-
weer uitgebreid worden, In verband
daarmede ligt een nieuwe uitbreiding-
der civiele en nationale luchtbescher
mingsorganisatie met steun der regeermg"
in het plan.
Ten slotte wordt gezegd, dat talrijke
instellingen van best-uur. die niet onvoor
waardelijk te Tokio of in andere groote
steden moeten zetelen, naar andere stro-
keil zullen worden overgebracht^
Een andere maatregel heeft de uitbreiding
van het transport te land en ter zee ten doel.
Om het bestuursapparaat te vereenvoudigen,
wil men vocfHoopig aan de plaatselijke be
stuursorganen werk overdragen, dat tot dus
verre door de centrale instanties werd ver
richt. Het ambtenarencorps zal opnieuw wor«
den ingekrompen, tevens wordt gewezen op
de noodzakelijkheid van een nog sneller®
werkmethode.
Voorts is besloten, dat voor het werk In
rootere mate vrouwen zullen worden aange
steld. leeftijdsgrenzen komen te vervallen,
zoodat b.v. ook weer oudere personen in het
arbeidsproces zullen worden opgenomen.
Ten slotte is besloten tot maatregelen,
waardoor Japan en Mandsjoekwo volkomen
onafhankelijk van den invoer van levens
middelen moeten worden. Het prijs- en "dis
tributiestelsel zal vereenvoudigd worden.
De nieuwe maatregelen tot vereenvoudi
ging van het bestuursapparaat hebben alleen,
in groot Tokio aï betrekking op ongeveer
12.000 ambtenaren en beambten, die elders
te werk zullen worden gesteld. De Toki®
Asahi Sjimboen meldt, dat men het plan
heeft, een soort ..arbeidsterscorpsen" te vor
men, die dan in de munitiefabrieken zullen
werken. De vrouwelijke leerlingen van een
hoogeschoo] zullen b.v. na afloop vam haar
studie allen een of twee jaar ir rU oorlogsin
dustrie worden geplaatst.
Rede van Tojo.
De maatregelen hebben slechts één doel;
n.l. dezen oorlog te winnen, aldus heeft de
eerste minister Tojo verklaard in een radio»,
rede op Woensdagavond. De algemeene -toe
stand is ernstig en de ontwikkeling is in een
stadium getreden, dat geen verslappen der
tot dusver aan den dag gelegde inspanningen
duldt. Met overtuigingskracht en geloof aan
de overwinning alleen is het niet gedaan.
De Engelschen en Amerikanen trachten
zonder rekening te houden met eigen, zware
verliezen dooi*- steeds nieuwe offensieven het"
Japansche rijk op de knieën te krijgen.
Zware gevechten zijn derhalve aan den gang
en nog te verwachten. Derhalve is voor het
Japansche volle de tijd gekomen zich in to
stellen op alle gebieden des levens op den.
huidigen oorlogstoestand en zijn vastbera
denheid en kracht ter uitvoering van dea
oorlog en voor de overwinning te versterken.
Op deze keerpunten van den oorlog ver
wacht de regeering dat de bevolking het ge-
heele streven der staatsleiding, welke zich
gedwongen heeft gezien tot uitvoering van
drastische maatregelen, verstrekkend en met
het grootste begrip zal steunen. Twijfel aan
de eindoverwinning bestaat er niet en de dag?
zal komen, waarop vrede en orde in alle ge
bieden van groot-Oost-Azië gewaarborgd
zullen zijn.
In Europa, aldus Tojo, hebben Duitschland
en de overige verbonden landen, die schou
der aan schouder met Japan strijden. schit«
terende militaire successen .kunnen behalen.
Hij wenschte de verbonden landen in Europé;
hiermede geluk en gelooft stellig aan hun
verdere successen.
De strijd in het Zuiden van Italië. Eén
voor één worden de gelande Britten door
de Duitsche grenadiers uit hun schuil
plaats gehaald.
(SS PK Büschel O/H P. c)
De conferentie van Drie.
Ministers van buit, zaken zullen hun
landen vertegenwoordigen.
Omtrent de door Churchill aangekondig.de
conferentie tusschen de regeeringen van
Engeland, de Vereenigde Staten en de Sovjet
Unie verluidt te Londen dat aan de verga
dering. als afgevaardigden van hun regee-
nngen. de ministers van buitenlandsche za
ken der drie genoemde landen zullen deelne
men.
Als plaats, waar de^ besprekingen zullen
wordeij gehouden, is vastgesteld de hoofdstad
6er Soviet-Unie, Moskou
Het tijdstip, waarop de onderhandelingen
zullen beginnen is nog niet vastgesteld, docht
te Londen spreken welingelichte kringen
jreeds van de „eerstkomende weken"
Het is nog niet zeker door wien Amerika
•ml worden vertegenwoordigd. Men noemt
den naam van Roosevelt's specialen gezant
Averill Harrman, daar minister Cordeli Huil
op het oogenbük niet kan worden gemist en
de teeenwoordige ambassadeur in Moskou,
Standlev, voor het uitbrengen van rapport te
Washington vertoeft.
BEWAAR UW AARDAPPELSCHILLEN.
DE KOE MAAKT ER MELK VAN.
