Haarlemsche Couran
„In het nieuwe Europa krijgt ons land
'n bijzonderétaak op landbouwgebied'
Nieuwsblad voor NoordrHolland
De Rijkscommissaris en Mussert spraken op
Oogstdankfeest in< Groningen.
„Beslissing van den oorlog
valt in het Oosten".
Harde, plaatselijke strijd aan
Oostelijk front.
388e Jaargang No. 33#
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Heariemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor,1 Soendapleln 37, TeL 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derkg
Maandag 4 Oct otter 1943
Verschijnt dagelijks»
behalve op Zon- en F^stdageo
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 1271®
Kantoor IJmuiden: Bembrandtiaan 5 Sr
IJmuiden-Oost
tJitg Graf. Bedrijven Damiate. Haarlem
K 1297
In tientallen grootere en kleinere plaatsen in ons land is Zondag het oogstdank
feest gevierd door Duitsche en Nederlandsche nationaal-socialisèen. Verreweg de
belangrijkste samenkomst was die in de „Harmonie" te Groningen, waar de
Rijkscommissaris, Rijksminister Seiss Inquart en Mussert een duizendkoppige
menigte hebben toegesproken. Voor dit indrukwekkende oogstdankfeest in het
Noorden van ons land waren honderdefn en honderden Duitsche en Nederland
sche nat. socialisten naar de hoofdstad der provincie gestroomd om getuige te
zijn van het gesproken woord van de belangrijkste staatslieden van ons land.
Op eenvoudige, sobere wijze was de versiering in de groote zaal aangebracht.
De stafmuziek van den Arbeidsdienst speelde o.l.v. kapelmeester Leistikov
vóór den aanvang der vergadering vroolijke marschmuziek. Voor het podium
waren opgesteld zangkoren van de Hitlerjugend en den Jeugdstorm!
Reeds geruimen tijd vóór de aankomst van de hooge gasten was de groote
zaal reeds tot in alle hoeken bezet. Vele honderden moesten zich met een staan
plaats tevreden stellen, terwijl -in neven-zalen en in den tuin alsmede vóór het
gebouw nog honderden en honderden het gesproken woord via de luidsprekers
konde.n volgen. w
Precies half twaalf kondigden juichkreten van buiten het gebouw aan dat
de Rijkscommissaris en de Leider met hun staven waren gearriveerd. Met een
donderend hou-zee geroep werden dr. Seyss Inquart en Mussert verwelkomd bij
hun binnentreden. Alle aanwijzigen verhieven zich van hun plaatsen en brachten
den gasten met opgeheven rechterarm dën groet. Nadat op plechtige wijze de
vaandelintocht had plaatsgevonden, opende Obergemeinschaftsleiter Paul dit
oogstdankfeest met enkele korte woorden. Vervolgens zongen zoowel de Hitler
jugend als de Jeugdstorm oogstliederen en werden toepasselijke .nat.-soc.
spreuken gezegd.
R<xle van den Rijkscommissaris.
De Riikscomrfiissaris hield de volgende
rede:
Mijnheer Mussert, nationaalsocialisten,
nationaalsocialistische vrouwen!
Tëlkenjare in den herfst, wanneer het
boeren jaar zijn einde nadert, en de voorbe
reidingen voor een nieuw worden getrof
fen, wanneer een terugblik or den zegen
van het verstreken jaar en een blik in de
toekomst mogelijk zijn, vieren wij het oogst
da-nkfeest als een dag van bezinning en
tevens van de gemeenschap.
Ik heb me eens voorgesteld, wat op een
dergelijken dag gebeurd zou zijn, wanneer
de liberale economische en maatschappe
lijke orde tot taak gesteld was een derge
lijken gedenkdag te vieren. Ik geloof, het
zou noch een feest, noch een dank geworden
zijn, doch er zouden balansen opgemaakt
zijn, men zou de beursprijzen gecalculeerd
en tenslotte de winst vastgesteld hebben.
Degenen echter, die winst gemaakt hebben
waren destijds het minste onze boeren.
Op deze wijze zou men zich ongeveer een
liberaal oogstdankfeest kunnen voorstellen.
Het zou er ook in het geheel niet op aange
komen zijn of 't eetj slecht of een goed jaar
aan vruchten geweest zou zijn, doch slechts
of men goede prijzen op de beurs gemaakt
zou hebben of niet.
Nationaal-rocialisten! Uit een dergelijke
vergelijking kan men duidelijk zien, hoe
verschillend de fundamenteele opvatting is
waardoor tot voor kort zich nog de Euro-
peesche volkeren hebben laten leiden, van
die waartoe nu onder 't nationaal-socialisme"
Europa doch vooral de Germaansche volke
ren worden opgeroepen.
Deze oogstdankdag is een dag van bezin
ning, dus van verinnerlijking, van overwe
ging. 't Is goed wanneer men zich somtijds
doch tenminste eenmaal in het jaar iets ver
wijdert van hét leven van allen dag, vooral
thans,.nu dit leven van allen dag door de
oorlogsgebeurtenissen bijzonder afmattend
is en ons niet tot nadenken laat komen.
Wanneer men zoo eens nadenkt ovèr
het grondbeginsel dat wij juist uif den boe
renarbeid het grondbeginsel van het leven
kunnen afleiden dat zaaien, rijp worden,
oogsten en dan weer een tijd van rust betee-
kent, om den eeuwigen kringloop der na
tuur opnieuw te beginnen, dan wordt het
ons duidelijk, dat ons leven een zinvolle
eenheid vormt, waarin wij als werken
de en verantwoordelijke menschen zijn
geplaatst. Ons leidt niet het onbe
wuste instinct van een dier in het
veld of in het bosch, doch d§ gave van het
inzicht, niet om ons uit de natuur te ruk
ken, doch om ons uit vrijen wil in deze wet
ten der natuur te voegen.
Vrijheid is een begrip, dat juist onder
ons Germanen en arische volkeren een bij
zondere beteekenis heeft. Het is in geen an
der ras zoo levendig, doch ook onder om
standigheden zoo verward. De zoekende
geest tracht ons steeds weer los te rukken
van de natuurlijke banden, ook uit de ban
den der menschelijke gemeenschap. Wij
verbeelden ons een individu te zijn, dat
eigen meester is en toch leidt deze overmoed
tot de tweeslachtigheid, die reeds de oude
Grieken naar de ondergang heeft gevoerd.
Dan slaat deze menschelijke houding"ï>m tot
het tegendeel, tot een deemoed, die juist
het leven en de levensverantwoordelijkheid
ontkennen wil. Zij grijpt weer terug tot de
eeuw der verlichting, de eeuw van ontdek
kingen en uitvindingen. De mensch vindt de
machine uiten waant zelf te kunnen schep
nen, om te eindigen daar, waar thans en
aaarom heb ik u deze ontwikkeling der ge
schiedenis geschetst het bolsjewisme
evenzeer eindigt als het Amerikanisme, n.l.
in de onderwerping van den mensehelijken
geest aan de machine, in de wassa-
waan van het bolsjewisme of in het bescha-
vingsschabloon van het Amerikanisme.
En daarom, nationaalsocialisten, moeten
wij steeds weer worstelen om onzen levens
vorm, .die ons noch tot overmoed noch aan
den anderen kant tot zelfvernietiging drijft,
doch ons vrij en duidelijk en slechts door
eigen besluit, .plaatst onder de wetten van
de natuur en die ons ook tot levenstaak stelt
uit vrijen wil te leven naar de wetten, die
aan onzen aard eigen zijn. Zoo te leven, dat
uit het moéten ons eigen willen groeit.
.Mijne kameraden, ik zeg dit juist nu op
den oogsjdankdag, omdat de boer degene
is, die reeds altijd op grond van zijn arbeid
volgens de wetten der natuur moet leven.
De stedeling meent menigmaal, dat hij met,
behulp van zijn machines om zoo te zeggen,
het tempo van het natuurlijke kan over
treffen. Voor hem schijnen er geen jijden te
zijn. Hij meent, door zijn machines boven
het natuurlijk verloop van de dingen te
kunnen uitgroeien. De boer niet. De boer
weet, dat hij in het voorjaar, in elk geval
in den herfst, moet zaaien, hij weet, dat het
zaad zijn tijd noodig heeft. Hij weet, dat het
met zijn arbeid alleen niet gedaan is, doch
dat de zegen daarbij moet komen, opdat het
zaad opkome. Hij weet. dat de menceh eerst
na het zaaien, na het planten en na het ver
zorgen tot den oogst kan komen. En daarom
meen ik, dat juist op den oogstdankdag een
dergelijke bezinning op het verloop van het
natuurlijk gebeuren goed is. Ik heb ook ge
zegd, dat het niet slechts een dag van be
zinning, doch ook een dag is, waarop wij ons
bewust worden van de gemeenschap. Wij
kunnen ons op dezen dag de'harmonische en
organische betrekkingen tusschen de boeren
en de andere lagen van het volk, dus de ge
dachte der geheele volksf>'emc">rtsevm'"*
oogen stellen. Ook hierin in de verantwoor
ding voor de gemeenschap wijst een grond
beginsel ons weer den weg: dat men eerst
geven moet, om later te kunnen nemen.
Het gaat in den huidigen strijd niet om
variaties van het leven in de Europeesche
landen. Het gaat er veeleer om of onze
Europeesche levensorde überhaupt voortbe
staan zal met den vrijen boer op den vrijen
bodem, of dat de instellingen van het bols
jewisme, van de kolchose, of die_van het
Amerikanisme, van de farmers, voor ons
bindend zullen zijn, Het is ons duidelijk dat
het bolsjewisme het brute geweld, de vol
komen slavernij van den boer beteekent, en
dat de farmer, die zoogenaamd woont in het
land der onbegrensde mogelijkheden en in
volkomen vrijheid zich toch geplaatst ziet
tegenover de volkomen ongeremde vrijheid
van kapitalistische uitbuiting. Vaak is
reeds een kleine verandering van de
graanprijzen, die degenen, die de touw
tjes in handen hebben op de beurs
der agrarische producten, bewerken, vol
doende om het bestaan van honderdduizen
den farmers op het spel te doen staan. Zij
moeten hun land laten liggen en werkeloos
naar de steden trekken.
De natuurlijke ordening in het leven van
den boer en in zijn positie, in de volksge
meenschap, waarop thans onze gedachten
gericht worden, bevat ook de beginselen
volgens welke het hoerendom hier in Ne
derland en, naar wij meenen, in elk Ger-
maansch land geordend moet worden. Daar
in ligt de beteekenis en de taak van den
Landstand. De Landstand moet de boeren
bijeen brengen, hun volggns deze nationaal
socialistische grondbeginselen een plaats ge
ven in de volksgemeenschap en de zorg voor
elk afzonderlijk lid van den boerenstand op
zich nemen. Het gaat er niet in de eerste
plaats om, dat de landbouwer individueel
een volmaakt nationaal-socialist is, want
tot het nationaal-socialisme kan iemand
nooit geraken door een bevel van de
overheid. Iemand winnen voor het nationaal
socialisme is een taak. die bepaald met de
hartstocht eener missie in ons leeft, ten
einde de medemenschen te overtuigen, dat
de weg van de nationaal-socialisten de juiste
is. In den Landstand is het de voornaamste
taak, dat elkeen een goed en redelijk land
bouwer is. De leiding van den Landstand
richt zich naar de vereischten van het wer
kelijke en van de verantwoordelijke be
wuste leven van het hoerendom. De taak
van den Landstand is er zoowel een van
vakkundigen aard als ook een taak van
menschelijke leiding. Mijn taak kan het
slechts zijn, den weg voor den Landstand té
effenen. Voor de boeren in den Landstand
spreekt het vanzelf dat zij dezen weg in
eigen verantwoordelijkheid opgaan, den
weg die tenslotte leidt naar het welzijn van
den boer alsook naar het welzijn van de
geheele volksgemeenschap.
Positie van den boci"enstaiid.
De boerenstand bevindt zich op het oogen
blik inderdaad in geen gemakkelijke positie.
Wij zijn in het vijfde oorlogsjaar geplaatst
voor beperkingen op velerlei gebied,--die
ontstaan uit den totalen oorlog welke door
onze vijanden vooral was ondernomen om
ons door economische afsnoering te ver
stikken. Dat blijft natuurlijk ook niet zon
der invloed op den landbouw. Er zijn pro
ductiebeperkingen en er ziin verhoo gingen,
in de kosten der productie. Er bestaan moei
lijkheden 'in het verkrijgen van veevoeder,
moeilijkheden die in den Nederlandschen
landbouw als vebedelingsbedrijf van bij -
zonderen aard een bijzondere beteekenis
hebben. Gevoelig zijn ook dé moeilijkheden
voor het verkrijgen van de noodige mest
stoffen, omdat de hooge prestaties van den
Nederlandschen landbouw, die vooraan
staan, niet alleen in Europa, maar in de ge
heele wereld, ook een rijkelijken aanvoer
van meststoffen Vereischen. Stikstof is ook
van zeer groote beteekenis voor de oor
logsindustrie. Phosfor is slechts in beperkte
mate voorradig. Kali hebben wij nog ter be
schikking in hoeveelheden zooalsün vredes
tijd. Het is zeker, dat het tekort aan mest
stoffen mettertijd verlagingen in de op
brengsten van den Nederlandschen land-
boüw zal teweerbrengen. Van speciaal be
lang vook den Nederlandschen landbouw
is de kwestie van de tewerkstelling.
Wij hebben er naar gestreefd juist
bij de terugvoering van de krijgsge
vangenen en bij de tewerkstelling in
Duitschland, om den landbouw zooveel mo
gelijk in het bezitte laten van zijn werk
krachten. Het is namelijk een buitengewoon
belangrijke bijdrage in dén strijd om Europa
wanneer de Nederlandsche landbouwer er
voor zorgt, dat dit dichtst bevolkte land van
Europa met 280 menschen per vierkante ki
lometer zich om zoo te zeggen van eigen bo
dem voedt.
Bij deze gelegenheid willen wij niet bui
ten beschouwing laten, dat zich thans reeds
tegenover dpze door den oorlog opgelegde
moeilijkheden van het oogenblik de richting
.eener nieuwe ordening in Europa haar weg
begint te banen, die aan den Nederland
schen landbouw een nieuwen en veiligen
grondslag geeft. Tot dusver lag de Neder
landsche landbouw verankerd in een stelsel
van wereldvrijhandel en niet in een ge
meenschap die er de grootste waarde aan
hecht, dat de eigen bodem het noodige
voedsel oplevert. Het wereldvriihandelsstel-
sel echter heeft slechts uitgerekend wat er
aan den overkant van de x-eaner) verdiend
kan worden. Daarvan was het gevolg, dat
de Nedeflandsche landbouwer, in weerwil
van zijn buitengewone bekwaamheden en
prestaties toch altijd een onzeker bestaan
heeft gehad en heel vaak alleen met premies
op de been kon worden gehouden.
Thans is de toestand zoo, dat. er niet ge
noeg op' de Nederlandsche akkers kan
groeien. Dit is een situatie die ook zoo zal
blijven. Het zal niet meer voorkomen, dat
wereldmarktprijzen in de Vereenigde Staten
of op eenige andere beurs buiten Europa
den doorslag geven of de Nederlandsche
bo»r zijn bestaan vindt of niet.
Sjtellig heeft de kleine boer heden ten
dage zijn bijzondere zorgen, omdat hij
vroeger met behulp van ingevoerd vee
voeder zijn brood had met het fokken van
varkens en het houden van kippen. Deze
mogelijkheid is thans vervallen. Wat hem
is overgebleven, dat is zijn werkkracht.
Voorloopig kunnen wij er slechts toe aan
sporen, dat de kleine boer ziin werkkracht
zoo intensief mogelijk in het bestek van
zijn beperkten grond en bodem gebruikt
door het kweeken van groenten en knolge
wassen of dat hij zijn arbeidskracht ter
beschikking stelt van andere landbouwers
dié dringend werkkrachten noodig heb
ben. x- i
Op langen termijn, dus voor later
gezien is het de overtuiging, niet alleen
van de verantwoordelijke mannen 'nier
in Nederland, hetgeen vanzelf spreekt,
doch ook van de bevoegde mannen m
Duitschland. dat Nederland in het
nieuwe Europa moet worden opgeno
men als het bijzondere land van de
veredelingsproductie.
Immers, de veefokkerij en de groente- en
fruitteelt staan hier op een zoo toonaan
gevend peil dat Nederland juist op die ge
bieden in zijn volledig productievermogen
behouden moet blijven. En ook voor den
kleinen boer zal dan weer de mogelijkheid
ontstaan om in het bestek van de steeds
Vervolg op pag. 2
Geringe actie in Italië.
Het Duitsche weermachtbericht van Zater
dag luidde als volgt
„Ten Zuidoosten van Saporosje onder
nam de vijand, onder den indruk van zijn
zware verliezen bij mislukte groote aan
vallen der laatste dagen, slechts eenige
plaatselijke aanvallen, zonder resultaat.
Aan den midden-Dnjper duren de ge
vechten om de bruggehoofden der bols
jewisten voort. Bij deze tegenaanvallen
werden verscheidene vijandelijke gevechts
groepen uiteengeslagen.
Van de rest van het Oostelijk front wordt
slechts uit den centralen sector levendige
gevechtsactie gemeld.
In de maand September zijn door de lucht
macht en het leger aan het Oostelijk front
1464 Sovjet-vliegtuigen vernietigd. In de ge
vechten in den centralen frontsector hebben
zich de laatste weken de Silezische 102de,
de Nedersaksische 216e en de Thüringsch-
Hessische 299ste^ divisie infanterie bijzonder
onderscheiden.
In Zuid-Italië viel de vijand slechts met
vrij kleine afdeelingen langs de wegen bij
den Vesuvius en aan den Westrand der vlakte
van Foggia zonder succes aan. Slechts om eén
plaats ten Noorden van Foggia, wa^r de vij
and is binnengedrongen, wordt nog gevoch
ten. Het. terugtrekken onzer troepen op een
voorbereide bergstelling verloopt volgens de
plannen.
Na grondige vernieling van alle voor
den 'oorlog belangrijke installaties te
Napels en het wegvoeren der ravitaillee-
ringsgoederen, werd de stad aan den
voorzichtig volgenden vijand overgelaten.
In de Middellandsche Zee hebben formaties
gevechtsvliegers door bomtreffers zware
schade toegebracht aan een vijandelijken tor
pedojager en een koopvaardijschip van mid
delbare tonnage.
Formaties Amerikaansche bommenwerpers
trachtten Vrijdag overdag doelen in Zuid-
Duitschland aan te vallen. Zij werden door
krachtige jachtafwêer al ver voor de Duit
sche grens aangevallen en gedeeltelijk tot het
laten vallen van haar bommen boven zee en
tot omkeeren gedwongen. Enkele formaties,
die er in slaagden dieper in Duitsch gebied
door te dringen, werden hardnekkig achter
volgd en voor het grootste deel van haar
doelen weggedrongen. Door het werpen van.
bommen op eenige plaatsen ontstonden ver
liezen onder de bevolking en schade aan
woonhuizen.
Vrijdagnacht ondernamen Britsche bommen
werpers een terreuraanval op Rijnlandsch-
Westfaalsch gebied. Vooral te Hagen ontston
den aanzienlijke schade in woonwijken en
verliezen onder de bevolking. Volgens de tot
dusverre binnengekomen rapporten werdén
bij deze aanvallen 24 viermotorige bommen
werpers neergeschoten."
Het Duitsche weermachtbericht van Zon
dag luidt
Aan het Koebanbruggehoofd en in den
Zuidelijken en centralen sector van het O0S7
telijk front deed de vijand Zaterdag plaatse
lijke aanvallen, die, hier en daar na harden
strijd, afgeslagen werden.
De stad Taman werd zonder dat de
vijand het merkte, na vernieling van alle
voor den oorlog belangrijke installaties,
ontruimd.
Aan den midden-Dnjepr gelukte het
vijandelijke landingshoofden verder te
verkleinen. Den taai strijdenden vijand
wérden daarbij zware verliezen toege
bracht.
Bij de afweergevechten ten Zuidosten van
Saporosje hebben zich het jagerregiment no.
138 onder leiding van lt. kol. Graaf von der
Goltz, een onder leiding van majoor Von
Gaza staande tankgroep en de stormgeschut-
afdeeling no. 243, benevens de leger-tank-
jagerafdeeling 721 bijzonder onderscheiden.
Aan het Zuid-Italiaansche front heerschte
slechts geringe gevechtsactiviteit. Anglo-
Amerikaansche strijdkrachten volgden onze
achterhoedetroepen, die na vernieling van
alle voor den vijand belangrijke installaties
langzaam naar het Noorden uitwijken.
In het Noordelijke dgel van het eiland
Corsica hebben Duitsche gevechtsgroepen
verscheidene aanvallen van troepen van
Badoglio, benden en Gaullistische batail-
lons Marokkanen afgeslagen. Door tegen
aanvallen werden den vijand zware, bloe
dige verliezen toegebracht. Talrijke ge
vangenen werden binnengebracht.
Vijandelijke vliegerstrijdkrachten hebben
overdag' uit groote hoogte en onder bescher
ming van wolken bommen geworpen op
Emden en andere plaatsen in het kustgebied
der Duitsche bocljt.
Zaterdagnacht zijn sterke formatie»'' Brit
sche bommenwerpers onder nieuwe schending
van Zwitsersch territoriaal gebied na^ir Zuid-
west-Duitschland gevlogen. Een terreuraanval
op München veroorzaakte verliezen onder de
bevolking en vrij groote schade in de stad.
Lucht-verdedigingsstrijdkrachten schetten vol
gens de tot dusver ontvangen berichten 7 vij
andelijke vliegtuigen neer.
Het luchtwapen heeft in den nacht van 2
op 3 October vliegvelden en andere militaire
doelen in'Zuid- en midden Engeland be
streden.
Anglo-Amerikaansche bommenwerpers heb
ben Zondagmiddag een aanval gedaan op
Parijs. Tot nu toe zijn er 8 dooden en veer
tig gewonden.
„1000 TON AARDAPPELSCHILLEN
BETEEKENT EEN WEEK VOEDSEL
VOOR 5000 KOEIEN."