- Tennis.*^
De liquidatie van Badoglio's daad.
De rol, die Corsica was
toebedeeld.
Hoe van Duitsche zijde de moeilijkheden in Italië door bliksemsnel
optreden of door „vertragingstactiek" worden overwonnen.
Er is thans een maand verstreken sinds
den dag, dat generaal Castiglione in
het hoofdkwartier van generaal Eisen
hower te Algiers namens maarschalk
Badoglio zijn handteekening zette on
der de „unconditional surrender" van
Italië en al kan men nog geenszins
zeggen, -dat er nu orde is geschapen in
den chaos, welke daarvan het gevolg
was, toch is de ontwikkeling wel zoover
voortgeschreden, dat men dezen chaos
momenteel kan overzien.
Voor Duitschland kwam de 8e-September
de dag, dat Italië's onvoorwaardelijke capi
tulatie," merkwaardig genoeg, door een in
discretie van De Gaulle's zender te Algiers
plotseling wereldkundig werd gemaakt, niet
onverwacht. Het feit echter, dat in het
Duitsche hoofdkwartier -op Bodoglio's on
trouw aan het gegeven woord werd gere
kend, was nog niet voldoende om te ver
mijden, dat er, zij het ook voor korten tijd,
een luchtledig ontstopd in de Duitsche
oorlogvoering aan het Zuidelijk front. Im
mers, zoolang het officieele Italië zich in
schijn nog hield aan de belofte van den
?5sten Juli. dat men „den gemeenschappe-
lijken strijd gemeenschappelijk zou voort
zetten", kon Duitschland reeds uit tactische
redenen niet tot militaire maatregelen op
groote schaal in Italië overgaan, daar deze
uiteraard dan ook dadelijk in het Geallieer
de hoofkwartier bekend zouden zijn' ge
weest. Voorts waakte^ men er te Algiers
natuurlijk voor, dat in Duitschland onder
alle omstandigheden zoowel het tijdstip dei-
publicatie van Italië's ineenstorting, als de
daarmee samenhangende Geallieerde
operaties, geheim bleven. Zoodra Italië's ca
pitulatie ook naar buiten haar beslag kreeg,
kwam het er voor het Duitsche hoofdkwar
tier in de eerste plaats op aan, een door
braak aan het Zuidelijke front te voorko
men'. Men concentreerde dus alle beschik
bare krachten op het bruggehoofd, dat het
5de leger gebruik makende van de gun
stige omstandigheden - verrassend bij
Salerno had opgericht. Toen bleek, dat de
Italiaansche strijdkrachten in Calabrië,
Apulië en Campanië vrijwel zonder uitzon
dering de partij van Koning Victor
Emanuel en maarschalk Badoglio kozen,
nam.de Duitsche legerleiding'zonder aarze
len het koene besluit de betrekkelijk zwak
ke Duitsche strijdkrachten uit Calabrië en
Apulië terug te trekken en het front in
Campanië geheel in eigen hand te nemen. In
deze sector leken de Duitsche bliksemsnelle
tegenmaatregelen aanvankelijk tot een vol
ledig succes te zullen leiden. Tenslotte de
den zich echter de voor Duitschland ongun
stige omstandigheden te sterk gelden. De
zwakke Duitsche krachten aan de Westkust
van Zuid-Italië konden niet voorkomen, dat
generaal Montgomery, de bevelhebber van
het 8ste Britsche leger, zijn telegrafische
belofte aan generaal Clark, den bevelhebber
van het 5de leger, gestand deed. Door mid
del van geforceerde marschen en tenslotte
zelfs een landing in den rug van de Duit
sche troepen, die hem aan den smallen
kustweg rond het Stellagebergte hardnek-
kigen tegenstand boden, slaagde Montgo
mery er inderdaad in, binnen twee en ze
ventig uur het bruggehoofd bij Salerno te
bereiken en practisch te ontzetten. Voordien
had het plotseling wegvallen van de Ita
liaansche vloot de Britsche admiraliteit in
de gelegenheid gesteld, in de Golf van Sa
lerno machtige vlootstrijdkrachten o.a.
zes slagschepen te concentreeren, wel
ker artillerie het voor de Duitsche troepen
onmogelijk maakte uit de bergen de vlakte
in te stormen en het 5e leger in zee te drij
ven. De slag om Napels was daarmee prac
tisch beslist, maar zooals het verdere ver
loop van den slag heeft aangetoond, nam
maarschalk Kesselring het besluit, over te
gaan tot de vertragingstactiek, waarmee de
Duitsche troepen op verschillende fronten
reeds zooveel succes hebben gehad.
Ook aan de Oostkust van Italië volgde hij
cj^ze tactiek, met het gevolg, dat het Duit
sche front zich thans ongeveer langs de ri
vier de Volturno van Capua tot Benevento
en verder tot het Garganogebergte. uitstrekt
en slechts uiterst langzaam wordt verplaatst
naar de voorbereide stellingen, maar die in
elk geval het ..defensief minimum", de
Povlakte. omvatten.
Corsica.
Dit defensief minimum scheen aanvanke
lijk ook van elders bedreigd te worden en
wel van de zeide van Corsica, waar het
kleine Duitsche garnizoen door de Italiaan
sche bezetting sterk in het nauw werd ge
dreven. tot het door Duitsche troepen uit
Zuid .Frankrijk kon worden versterkt. De
Duitschers pasten ook hier met succes hun
vertragingstactiek toe. eerst tegen de Ita
lianen. die werden ondersteund door klaar-
blijkbaar bij voorbaat gewapende inheem-
sche vrijscharen. vervolgens tegen Gaul
listische e'n tenslotte ook nog tegen Ameri-
kaansche troepen, die daar later aan land
werden gezet.
Op deze wijze werd niet alleen tijd
gewonnen, om de kust van de Italiaan
sche en Fransche Rivièra te versterken
waar Giraud reeds grootscheepsche
landingen had voorspeld maar bo
vendien Dm de talriike Jiaarden van
verzet in midden- en Noord-Italië uit
te roeien.
Zoodra men daarmee gereed was had
men wederom dank zij de vertragings
tactiek - de handen vrij om op groote
schaal maatregelen te treffen tegen de Ita
liaansche strijdkrachten onder generaal
Malaguti, die via een Engelschen verbin
dingsofficier, Jones genaamd, samenwerkt
met Sloveensche opstandelingen en er in-
tusschen in wasgeslaagd, het schiereiland
Istrië grootendeels te bezetten.
Dalmatië.
Uit het Duitsche Iegerbericht heeft men
intugschen geleerd, dat Triest 'en Fiume
weer vast in Duitsche hand zijn en dat de
opstandelingen' practisch het Karstgebergte
zijn ingejaagd Terzelfdertijd werd op de
Dalmatijnsche kust Spalato, dat tijdens
felle gevechten tusschen Kroatische troe
pen en „Jöego-Slavische patriotten" eenige
malen van hand tot hand was gegaan, de
finitief door Duitsche strijdkrachten bezet,
wat van groot belang is, daar de geheim
zinnige Tino, die als opvolger en doods
vijand van den tegenwoordigen Joego-
Slavischen minister van oorlog, Michailo-
witsch, de opstandelingen in Bosnië en
Hezegowina commandeert, er met alle ge
weld naar streeft, een verbinding tot stand
te brengen tusschen zijn Joego-Slavische
patiotten, die hij zelfs met behulp van uni
formen en militaire rangen als een geregeld
leger erkend tracht te krijgen, en de Ita
liaansche en Sloveensche formaties, tenein
de op die manier een sterker front te kun
nen vormen. Het is misschien niet van be-'
lang ontbloot, er op te wijzen, dat volgens
Geallieerde en dus zeker niet pessimis
tische gegevens de totale sterkte der
partisanen op den Balkan niet meer dan
180.000 man bedraagt.
Kan men op deze manier meer dan ooit
de Duitsche zienswijze, dat er in Italië
„duidelijke fronten" zijn ontstaan, onder
schrijven, zoo dient tenslotte ook nog een
„onopgehelderde situatie" vermelding. Het
gaat hier om de positie van de Engelsche en
Amerikaansche krijgsgevangenen in Italië,
die volgens het wapenstilstandsverdrag niet
aan Duitschland mochten worden uitgele
verd en ook niet, althans niet in eenigen
omvang, in Duitsche handen gevallen schij
nen te zijn. De Italianen hebben het be
staan, deze krijgsgevangenen op de hoogte
te stellen van de gebeurtenissen, die voor
de deur stonden, en hen niet alleen in vrij
heid gesteld, maar hen bovendien van wa
penen voorzien, waarna deze voormalige
gevangenen natuurlijk prompt probeerden,
zich een weg te banen naar de eigen stel
lingen. Duitschland heeft er in een officieele
verklaring op gewezen, dat deze tactiek
der gevangenen bij voorbaat 'tot mislukken
is gedoemd en den eisch gesteld, dat zij zich
aan de Duitschers overgeven. De Engelsche
regeering heeft dezen eisch beantwoord
met een vage verklaring, waarin zijdelings
te verstaan wordt gegeven, dat naar het
oordeel van Londen de vroegere gevange
nen het recht hebben, hun particulieren
oorlog naar goeddunken voort te zetten.
Wanneer wij ons echter niet vergissen, dan
kan er op gerekend worden, dat van Duit
sche zijde ook deze laatste „onopgehelderde
situatie" op korten termijn zal worden op
gehelderd.
De gemeentelijke voedselvoorziening in
Den Haag heeft voor den komenden
winter ten behoeve van diï schoolkinde
ren een grooten voorraad aardappelen
opgeslagen, die in een volgens Neder-
landsch systeem gebouwden kelder,
waarin broei is uitgesloten, bewaard wor
den; De aardappelen worden gecontro
leerd. (C.N.F./Meijer P^x c)
Burgemeester van Heiloo benoemd
- i
1
Hoofdredacteur: F. C. Derks, (afw.). Haarlem.
Chef van Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper,
Haarlem. Sport en Stad: A. Overmeer, H'stede.
Buitenland: J. C. van der Daag, H'stede. Haagsch
Redacteur: B. Korsten, H'stede. Nieuws en re
portage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel, Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
(familiefoto)
De commissaris-generaal voor bestuur
heeft benoemd tot burgemeester van
Heiloo den heer C. L. Swaalf te Heem
stede,
De heer Swaalf is 19 September 1905 te dezer
stede geboren. Hij bezocht de H.B.S. en later
de Middelbaar Technische School te Amster
dam, waarna hij bij zijn vader in de zaak
kwam. Om ervaring op te doen, reisde de heer
Swaalf eenigen tijd naar het buitenland, waar
hij veel leerde voor het bedrijf. In de W.A.
neemt de nieuwe burgemeester een vooraan
staande plaats in. Hij heeft den rang van op-
perhopman en vervult de functie van heerban-
vormingsleider voor Noordholland. Geruimen
tijd heeft hij ook belangstelling voor de ge
meente-administratie en verleden jaar is de
heer Swaalf als volontair verbonden geweest
aan de gemeente-secretarie van Aalsmeer.
De datum van installatie zal nader bekend
worden gemaakt.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de distributie
bescheiden is het morgen Vrijdag de beurt
aan het restant van de letter C vanaf Cra
en Da t.m. Du. i
Rembrandt en zijn school.
De grootste SGhilder, die ons land en mis
schien zelfs de wereld heeft voortgebracht
was Rembrandt van Rijn, wiens persoon en
werk over de geheele wereld bekend zij*.
Deze groote schilder had een groote betee-
kenis, niet alleen voor de Hollandsche schil
derkunst, maar ook voor die uit geheel
Europa.
Teneinde Rembrandt en diens beteekenis
voor zijn tijdgenooten, leerlingen en navolgers
nader te belichten en de aandacht te vestigen
op de schilders uit Rembrandt's school, waar
onder verschillende van Nederland's grootste
meesters, wijdde de heer P. Nieuwdorp de eer
ste lezing van de kunstgeschiedenis-cyclus aan
dezen grooten schilder en diens school.
Rembrandt's kunst heeft een universeele
beteekenis, niettegenstaande hij in zijn tijd als
kunstenaar niet zoo belangrijk was als Rubens
in diens tijd, hetgeen echter voornamelijk aan
zijn eigen schuld te wijten was. De schilder,
die oorspronkelijk van zijn vader voor advo
caat had moeten studeeren, doch dat niet had
gewild, werkte onder Jacob van Zwanenburg
en Pieter Lastman. Hij schilderde niet alleen,
doch werkte ook veel met potlood en etsnaald.
Zijn werk was steeds frisch en oorspronkelijk
en naarmate hij ouder werd, groeide zijn kunst
won steeds meer aan diepte en kleur en werd
steeds breeder van vorm. Zijn kunst is univer-
seeler dan die zijner tijdgenooten en overtreft
die van de meesten hunner in diepte van ge
dachte, rijkdom van fantasie en vooral in de
behandeling van het clair-obscur. Hij be-
heerschte niet alleen het portret, het landschap
en zelfs het dierstuk, maar ook in de uitbeel
ding van mythologische en Bijbelsche onder
werpen was hij een grootmeester. Zijn kunst
maakte zich los van zijn persoonlijk leven en
leeft nog vooft in eigen droom. Hij was een
zeer fijn opmerker van de meest subtiele roer
selen van den menschelijken geest.
De heer Nieuwdorp besprak aan de hand
van lichtbeelden verschillende werken van
Rembrandt, en behandelde Rembrandt's enor-
men invloed op zijn tijdgenooten, leerlingen en
navolgers, van wie hij velen noemde, als
Govert Flinck, Ferd. Bol, Nic. Maes, Gerard
Dou, Gabriel Metsu, Pieter de Hoogh, Jan
Vermeer van Delft, Fabritius, Van Goyen, Sal.
en Jac. van Ruysdael, v. d. Neer, Hobbema
v. d. Velde de Jongere en vele anderen.
De lezing werd voor een uitverkochte zaal
gehouden en vond een dankbaar onthaal bij
de hoorders.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
-In Noord-Holland kwamen van 19 tot en
met 25 September 360 gevallen van diphte-
rie voor, waarvan 194 in Amsterdam, 2 in
Beverwijk, 3 in Bloemendaal, 65 in Haarlem,
1 ln Ilaarlemmgrliede, 2 ln Haarlemmer
meer, 5 in Heemstede en 10 in Velsen. Het
aantal röbdvonkgevallen bedroeg 164, waar
van 87 in Amsterdam! 12 «i Haarlem, 2 in
Haarlemmermeer, en 5 in Velsen. Er deden
zich 40 gevallen van kinderverlamming voor,
o.a. 15 in Amsterdam, 4 in Haarlem, 1 ln
Haarlemmerliede, en 1 in Heemstede. Voorts
kwamen in Noord-Heiland 33 gevallen van
malaria en 6 gevallen van typhus voor.
J. N. V. O. BEWEGING
Uitgaande van de J. N. C. V.-beweglng
wordt Zondagavond om 8 uur in de Zuider
kapel aan de Zuiderstraat een jeugdsamen-
komst gehouden, waarop de heer J. Kits
Evangelist to Zeist zal spreken. De bijeen
komst Is bedoeld voor jonge menschen van
16-30 jaar.
BADHUIZEN „WITTE KRUIS".
In de vijf douchebadhuizen van het Witte
Kruis zijn in de maand September 21.065 ba
den genomen, waarvan 5970 aan de Van' Eg
mondstraat; 4670 aan het Hofdijkplein; 4621
San den Scholersingel; 4052 aan het Leidsche-
plein en 1752 aan den Koudenhorn. 10.361 ba
den werden genomen door mannen; 6116 door
vrouwen en 2454 door scholieren.
Voetbal
UIT DE COMPETITIES VAN DEN N.V.B.,
AFD. HAARLEM. Nu de competitie enkele
weken oud is en de meeste elftallen twee tot
drie wedstrijden hebben gespeeld, kan reeds
een voorloopige conclusie worden getrokken.
Het krachtsverschil schijnt in IA erg gering,
want geen der deelnemers is nu al zonder
puntenverlies. In tegenstelling met 1B, waar
het Halfwegsche N.A.S. met 6 punten uit drie
wedstrijden de leiding heeft genomen. Ook de
tweede klasse toont verschillende „wëgloo-
pers"; respectievelijk hebben in A, B, C en D
D.E.M. 2, Haarlem 4, Halfweg 2 en Hoofddorp
Boys zonder puntenverlies de leiding geno
men. Vooral de wijze, waarop laatstgenoemde
er tusschen-uit trekt, doet alle belangstel
ling op deze Boys vestigen; 6 punten uit drie
wedstrijden met een score van 13-1 is onte
genzeggelijk fraai! In de derde kjasse waren
veler oogen gericht op S.V. '34, doch van de
drie gespeelde ontmoetingen verloor zij er
reeds een. Trouwens ook uit de andere groe
pen van deze klasse valt nog niet bijster veel
te berichten, wat er echter \op wijst, dat de
partijen goed aan elkander gewaagd zijn. Hoe d
geringer het krachtsverschil, des te grpoter v
is de spanning. Een kijkje in het wereldje der 11
junior-voetballers loont stellig de moeite. Veel CD
meer dan vroeger houden tegenwoordig de 11
clubleiders zich met het junioren-voetbal be-
zig en talloos zijn de voorbeelden,-dat veel-
belovende spelers uit deze categorie ineens
naar de hoogste elftallen hunner vereeniging C
overgaan. Zoo trekt in deze groep Afd. A di- O
reet Kinheim a de aandacht, dat met zes pun- O
ten uit drie wedstrijden, doch vooral door
haar geweldige productiviteit: 28-4 doelpun- rv
ten de aandacht op zich vestigt. Frappeerend
is hiertegenover, dat in Afd. B de junioren s *a
van Onze Gezellen, die den „v. d. ^Aarf'-beker
in de wacht sleepten, met twee nederlagen
zijn gestart! Zoo is nu eenmaal de groote
wisselvalligheid bij voetbal, niemand is er ze
ker van zijn zaak en dit is juist de groote at
tractie van het spel.
Athletiek
H.A.V. „HAARLEM". Woensdagavond 2
is in de Tweede HBS aan het Santpoorter-
plein de zaaltraining begonnen voor de leden fcy
■>an de HAV „Haarlem" met de bedoeling
de athleten voor te bereiden voor eventueele
successen in den zomer van 1944. De heer H. SB
A. van der Mey sprSk een inleidend woord,
waarin hij de leden aanspoorde mee te wer- H
SPORT EN WEDSTRIJDEN*
st
B
A
m
O]
S
w
k
rr
h
v
b
rr
v.
k
rr
v
B
A
g'
v
a
t<
v
b
v
V
ni
k]
in
B
hi
V
is
H
B
w
di
ken. De leiding van de training en van die
op „Kraantjelek", welke Zondag a.s. begint,
is rjner toevertrouwd aan den heer Jan Hut.
ZonWag zal tevens afscheid worden genomen
van Chris Berger als wedstrijd-athleet. gjft
TOURNOOI DUIN WIJ CK EN VONDELKADE.
Tennispark Duinwijck en Vondeikade hebben
Zaterdag en Zondag een aanvang gemaakt
het laatste B tournooi in 1943. Niet minder darr
O
O
52 gemengd dubbel en 41 heeren dubbels namen
deel, hetgeen een mooi succes voor den heer
Weyers is, die in 1943 drie tournooien heeft dur
ven organiseeren. Onder leiding van den heer
Weyers en bondsgedelegeerde den heer F. Kra
mer zijn er niet minder dan drie ronden ge
speeld, aoodat er nu al wat schot in begint te
komen. Wie de finalisten zullen worden is niet
te zeggen, daar nu zeer sterke dubbels tegen
telkaar zullen komen. A.s. Zaterdag zullen de
kwart- en halve eindstrijden worden gespeeld »J|
en Zondag 10 October de eindstrijden, welke ze- IWA
ker de moeite waard zullen zijn om naar te
kijken op Tennispark Duinwijck in Bloemendaal. yy
Hockey.
DE COMPETITIE DER DAMES. De
hockeycompetitie der dames begint op Zon-
dag a.s., behalve het Zuiden en het Noorden. e<
Het programma der eerste klasse luidt: Wes- n
ten: Hilversum-SCHC, HOC-Be Fair, Amster-
dam-Togo, BDHC-HHIJC, Rood Wit-HDM.. Vt
Handbal,
EEN TECHNISCHE DAG. Het Nederlandsch
Handbal Verbond heeft den vierden Zondag van m
October* als technischen dag gereserveerd. Dien
dag zullen de competities in het' geheele land
stilstaan en in de belangrijkste centra vertegen
woordigende elftallen tegen elkaar in het veld
komen. Onder meer zullen de dames-antilopen
een toer naar het noorden maken. Zaterdag 23
October wordt te Winschoten tegen een bond's-
elftal gespeeld en Zondag 24 October te Assen
tegen het noordelijk elftal.
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
1000: 14227, 16702. w
400: 8225, 17153. 19295.
200: 4599, 8008.
100: 4502, 5196, 5985, 13577, 14054, 15806, 18003,
20192.
cd
cd
V
V
)-* f]
4—11
C/3 g
e
RADIO.PROGRAMMA
VRIJDAG 8 OCTOBER 1943.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Ochtend-
gymnastiek. 7.15 Gram.muz. 7.40 Sportnieuws. 7.50 O
Programma-overz. 8.00 BNO Nieuws. 8.10 Walsen >—r-<
(8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00 Gods. uit-
zending. 9.30 Orkest Francis Keth. 10.15 Voor
dracht. 10.30 Orgelconcert. 11.00 Voor de kleu-
ters. 11.30 Pianovoordjracht. 12.00 Almanak. 1,2.15 -w
Theo Uden Masman. 12.45. BNO Nieuws. 13.00 O
Land en volk brengt13.05 Tusschen de be- O
drijven. 15.00 Godsd uitz. 15.30 De Nachtegaal, >-<
muziek-luisterspel. 16.25 Orgelspel. 16.45 BNO
Nieuws. 17.00 Omroeop Operaorkest en solisten.
18.00 BNO: Dé Jordaner vertelt over speicale
nooden. 18.05 Groninger Orkestvereeniging. 18.45
De Directie van den landbouw. 18.55 Marsphmu-
ziek. 19.00 BNO Nieuws. 19.10 Spiegel v. d. dag.
19.15 Van 't een op het ander. 22.00 BNO Nieuws
en actueele beschouwing. Van 22.li alleen voor de
Radio-Centrales. 22.15 ZangdiverFissement. 23.00
24.00 Verliefde orkesten.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Orkest Willy Berking en solist. 18.00 Amu
sementsorkest en solist. 18.45 Andaluzio. 19.00 BNO
Nieuws. 19.10 Voor de kleuters. 19.15 Don Pas-
qualo, opera. 20.15 Duitsche taalcursus. 20.40 Com
ponisten dirigeeren eigen werk. 21.45 Avondwij
ding. 22.00 BNO Nieuws en actueele beschouwing.
Verduisteren: van 18.15 tot 6.50 uur
8 Oct.: zon op 6.51, onder 18.0-1 uur
maan Onder 23.49, op 15.55 uur
9 Oct.: zon op 6.52, onder 18.02 uur
maan onder 1.03, op 16.31 uur
AGENDA
DONDERDAG 7 OCT. Groote Kerk: orgel
bespeling 3-4 uur. Rembrandt: „Artistenhuwe-
lijk'_' (alle leeft.) 2.30, 6 en 8.15 uur. Palace:
„De Witte" (alle leeft.) 2 uur (geen avond
voorstelling). Luxor: „Vorstentragedie" (18 j.)
2.30 en 8.15 uur. Frans Hals: „Hab raich lieb"
(alle leeft.) 2.30 en 7.30 uur. Moviac: „Trenck
de Pandoer" (alle leeft.) 2.30 en 8 uur.
VRIJDAG 8 OCT. Gem. Concertzaal:
Concertgebouw-orkest, Cor de Groot, piano,
7.30 uur. Bioscopen: nieuw programma.
