O
Nieuwe duikbootactie
boekt successen.
Zóó
Jong?
»DE CENTRALE
O
O
O
Aanvalien op Saporosie en
ten Z O van Kief afgeslagen
Badoglio verklaart aan
Duitschland den oorlog.
TheeSurrogaat
fill. SANTOS KOFFIEBRANDERIJEN
W
N
H
In 10 weken tenminste
140 koopvaarders en 40 groote
oorlogsbodems vernietigd.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Aan den Dnjepr viel de vijand Dinsdag den
geheelen dag het bruggehoofd Saporosje en
onze stellingen in den sector ten Zuidoosten
van Kief met sterke strijdkrachten aan. In
hevige gevechten werden de aanvallen afge
slagen en 137 pantserwagens kapotgeschoten.
Plaatselijke bressen werden afgegrendeld.
Aan de mond van de Pripet en ten Zui-
den van Gomel heroverden pantsertroepen
en grenadiers in krachtige tegenaanvallen
verscheidene plaatsen die op de vooraf
gaande dagen waren verloren gegaan. Ten
Noorden van Gomel en ten Westen van
Smolensk ondernamen de Sovjets met
bijeengeraapte strijdkrachten nieuwe door
braakpogingen. In verbitterden strijd be
haalden onze troepen daar weer een vol
ledig afweersucces.
Van de overige deelen van het Oostelijk,
front, vooral uit de sectoren ten Noorden van
de Zee van Azof en ten Zuidwesten van Weli-
kije Loeki wordt melding gemaakt van vrij
levendige plaatselijke gevechtsactie.
Op 11 en 12 October schoten jagers en lucht
doelartillerie aan het Oostelijk front 142
Sovjet vliegtuigen neer. Zes eigen machines
worden vermist.
Aan het Zuid-Italiaansche front werd Dins
dag de wederzijdsche activiteit van de artille
rie aanzienlijk versterkt. Verscheidene plaat
selijke aanvallen van Britsch-Amerikaansche
strijdkrachten in het dal van de VoTturno en
in de Zuidelijke Apeniinen werden onder he
vige Moo^Trto v»rii^7en voor den vijand afge-
sl a ge
in het gebied van de Middellandsche Zee
bombardeerde de luchtmacht met goed gevolg
een vijandelijk eiland-steunpunt en ondernam
een doeltreffenden nachtelijken aanval op ha
vens en vliegveld van Ajaccio.
In aanvulling op het weermachtbericht
verneemt het DNB het volgende:
De toestand van den oorlog ter zee
heeft zich in de afgeloopen weken aan
zienlijk in het nadeel van Engeland en
de Ver. Staten ontwikkeld. Sedert 1
Augustus 1943, dus binnen tien weken,
zijn door Duitsche vloot- eu luchtstrijd
krachten niet minder dan 140 schepen
met 785.000 bid. in den grond geboord en
284 andere schepen met een gezanten-
lijken inhoud van 1.370.000 hrt. min of
meer beschadigd, een aantal hiervan %oo
zwaar dat aangenomen kan worden dat
deze schepen verloren zijn gegaan.
Ook de schepen waarvan niet op ondub
belzinnige wijze de ondergang kon worden
waargenomen en die nog een havén hebben
kunnen bereiken zijn binnen afzienbaren tijd
niet voor den vijandelijken aanvoer beschik
baar. zoodat de voor de Engelschen en de
Amerikanen werkelijk beschikbare tonnage
in de afgeloopen tien weken met 424 sche
pen met een totalen inhoud van 2.155.000
brt. is verminderd.
Ook de oorlogsvloten van Engeland en de
Vereenigde Staten, die in steeds toenemende
matp gebruikt moeten worden voor de b
Scherming der convooien, hebben in deze
periode zware verliezen geleden.
Tot zinken gebracht werden vijf kruisers
31 torpedojagers, 3 (orpedobooten. mijnen
vegers en andere oorlogsvaartuigen. Boven
dien werd het slagschip „Roma" van de Ba
rt oglio-kliek. dat op het punt stond zich bij
de Britsóhe vloot te vomeren, door Duitsche
bommenwerpers en torpedovliegtuigen in
in den grond geboord. Tn 'dezelfde periode
werden een slagschip, dertig kruisers, dertig
torpedojagers, dertien motortorpedobooten
alsmede 26 andere e^nJmden deels zwaar be
schadigd.
Door deze verliezen is in het bijzonder de
rtuikbootafweer van de Engelschen en Ame
rikanen aanzienlijk .verzwakt en dat juist op
een tijdstip, waarop de Duitsche duikbooten
door haar operaties in groote gebieden tot in
rte Caraibische Zee bewezen hebben, dat zij
thans een bijna onbeperkte actieradius be
zitten. Gezien dezen toestand waren de En
gelschen en Amerikanen dus gedwongen hun
convooibescherming nog meer te versterken
Hoofdredacteur: F. C Derks, Haarlem. Chef
van Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper, Haar
lem. Sport en Stad: A. Overmeer, Heemstede.
Buitenland: J. C. van der Laag, H'stede. Haagsch
Redacteur: B. Korsten, H'stede. Nieuws en re
portage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel, Santpoort. Advertenties: W. van Om
men. Heemstede.
,eeP
no *0(J
wi
Onze mannen in het Oosten.
(SS FIK Böthm O/H P. c)
en deze bescherming zelfs uit te strekken
over de verst-verwijderde zeegebieden. Daar
»ij hiertoe als gevolg van de zware verliezen
aan oorlogsschepen, in het bijzonder echter
van torpedojagers en andere voor den con-
vooidienst waardevolle vaartuigen niet in
staat zijn, probeeren zij zich door een krach-
tigeren druk op neutrale staten schadeloos
te stellen, zooals blijkt uit het optreden op
een Portugeesche eilandengroep der Azoren.
De Engelschen zullen echter ervaren, dat
ook door dezen stap de ontwikkeling van
den oorlog ter zee niet belangrijk in hun
voordeel beïnvloed kan worden.
Volgens den Britsehen berichtendienst heeft
de clique van Badoglio Duitschland den oor
log laten verklaren. Een „offieieele mededee-
ling" zou den Duitschen ambassadeur te
Madrid overhandigd zijn.
Als belangwekkend wordt in Berlijn ten
hoogste het feit naar voren gebracht, dat de
kring van Badoglio ais zoogenaamde „mede-
oorlogvoerende macht" niet slechts door En
geland en de Ver. Staten doch ook door de
Sovjet-Unie is erkend, waarmede het uit
strekken van den invloed van Sovjet-Rusland
tot andere dan haar eigen belangensfeer be
treffende kwesties officieel wordt gedocumen
teerd.
Ten aanzien van de z.g. oorlogsverklaring
wordt nog vernomen, dat een afgezant van
Badoglio deze verklaring aan den Duitschen
ambassadeur te Madrid heeft willen over
handigen. De ambassadeur, Dieckhoff, heeft
den afgezant met oorlogsverklaring en al de
deur gewezen.
Bach-Concert.
Doopsgezind Zangkoor. Schoten's Chr.
Gemengd Koor.
Deze koren, waarbij zooals helaas gewoonte
is, de mannenstemmen belangrijk minder in
aantal zijn dan de partijen van sopranen en
alten, deden zich onder leiding van Jac.
Zwaan kennen van hun besten kant. En zoo
het genot lag bij den hoorder, stellig is dit
ook het geval bij de zangerschare, die zich
voor de beslommeringen van het niet geringe
aantal repetities zoo rijk beloond zag. Hoe
zal men den lof zingen dier contrapuntische
meesterwerken, zooals de Cantate: „Wachet
auf, ruft uns die Stimme", een werk dat men
veel te weinig hoort. De luisteraar, die ge
regeld de orgelconcerten bezoekt, zal blijde
verrast zijn, wanneer hij bij het tënorenkoor
..Zion hort die Wachter singen" de muziek
van het onvergetelijk choralvoorspel herkent
voor 2 klavieren en pedaal, waarbij thans de
wonderbare tegenmelodie zoo treffend werd
voorgedragen door de violen van het kleine
orkest.
Hij kon zich ook verkwikken aan de obligaat
vioolpartij in de zeer muzikale weergave van
Jan Hoeben, wiens dynamiek en fraseering
vrij gehouden zijn van de nadeelen van het
orkestspei.
Ook viel er ruimschoots te waardeeren in
het werk der zangsolisten, waar naast den
volumin^usen basklank van Herman Hüls-
mann het fraaie alttimbre van Ans Stroink en
de lichte bewogenheid in de fiorituren bij Hé-
lène Ludolph het muzikale oor streelden. 'Bij
Jan Jaarveld is nog niet alles concertrijp, en
routine kan wonderen verrichten.
In de cantate „Ein feste Burg ist unser Gott"
overtrof het koor zichzelf al dadelijk in den
grandiosen opzet van het werk en bleef zich
ook verder getrouw in de trefzekere doorvoe
ring der veeieischende zangpartijen.
Doch om de sfeer dezer Bachmuziek te on
dergaan, waren wij rijkelijk Voorbereid door
het orgelspel van Albert de Klerk. Deze orga
nist heeft de benijdenswaardige gave, dat hij
zich tijdeng zijn spel de enorme moeilijkheden
eener „Toccata, Adagio en Fuga" niet bewust
is. Het is of zijn Muse hem de oogen sluit
voor het technische en hem in blijde vaart
voert door de oorden, waar ook de toondich
ters verwijlden toen zij de muziek ontvingen.
Heeft men ooit zoo „erdentrückt" Bach's ko
raal-voorspelen gehoord? Dat was een algeheel
zich-losmaken van de techniek. En bij voorspe
len als „Valet will ich dir geben" of „Jesus
Christus, unser Heiland", fraarmede de orga
nist die zich zijn kracht bewust is, voor den
dag mag komen, zegt dit meer dan lofprijzin
gen. G. J'. Kalt.
JUBILARISSEN BIJ DE TRAM.
Vandaag vieren de heeren D. W. Spaans,
ambachtsman 1 en J. J. Sebregts, wegwerker,
hun zilveren jubileum bij de Noord-Zuid-
Hollandsche Tramwegmaatschappij. In den
loop van den dag heeft ir. B. Nugt^ren, chef
van den technischen dienst, de jubilarissen in
hun woning bezocht en namens de directie
hulde en dank gebracht voor den arbeid in
den loop der jaren verricht. Als stoffelijk blijk
bood hij een geschenk onder enveloppe aan.
De heer Sebregts ontving nog bezoek van een
deputatie van het jubiieumfonds en hem werd
een geschenk aangeboden.
NIEUWE VERORDENINGEN.
Civiele Duitsche jurisdictie uitgebreid.
Den Haag 13 Oct. In het Verordeningen
blad voor het bezette Nederlandsche gebied
van 12 Oct. 1943 no. 25 zijn twee nieuwe ver
ordeningen verschenen, die een verdere uit
breiding geven aan de bevoegdheid van de
civiele Duitsche jurisdictie: de verordening
over de Duitsche jurisdictie in voogdijzaken
(No. 9 7/1943) en de verordening oyer de
openbare jeugdzorg (No. 98/1943).
Reeds sinds lang werd de behoefte gevoeld
om Duitsche kinderen toe te vertrouwen aan
de zorgen van een Duitsch voögdijgerecht.
De twee nieuwe verordeningen zijn voor dat
doel uitgevaardigd.
De Duitsche voogdijrechter, die een onder
deel vormt van het Duitsche Landesgericht
in het bezette Nederlandsche gebied, behar
tigt in de eerste plaats de belangen van kin
deren of behoeftigen van Duitsche nationali
teit. Tot zijn bevoegdheid behooren voorts
principieel alle staatlooze minderjarigen die
staatloos zijn omdat zij "zelf, een der ouders
of een der grootouders, de Duitsche nationa
liteit verloren hebben.
Voorts is het nuttig gebleken om ook bui
tenechtelijke minderjarigen van vreemde na
tionaliteit door den Duitschen voogdijrechter
te laten verzorgen, voor zoover een Duitsch
staatsburger de vader is.
De Duitsche voogdijrechter brengt bij zijn
optreden het in het groot-Duitsche rijk gel
dende Duitsche recht in toepassing. Dit geldt
zoowel voor de juridische beoordeeling van
een feitelijke toedracht van zaken als voor
den loop van de gerechtelijke behandeling
eener zaak.
Volgt de Duitsche voogdijrechter bij zijn
beleid in feite de voorschriften van het in
Duitschland geldende recht, zoo kon ten aan
zien van de jeug.dzorgautoriteiten de in
Duitschland bestaande regeling voor de or
ganisatie hier niet worden overgenomen. Van
het oprichten van Duitsche jeugdbureaux
werd afgezien. De taak van het jeugdbureau
is over dén Duitschen ambtenaar van den
burgerlijken stand en het „Amt für Volks-
wohlfahrt" in het Arbeitsbereich der N. S. D.
A. P. in Nederland zoodanig verdeeld, dat
de Duitsche ambtenaar van den burgerlijken
stand uitsluitend bevoegd is voor het voe
ren van de'offieieele voogdij, terwijl alle an
dere taken der jeugdbureaux worden waar
genomen door het ,„Amt für Volkswohlfahrt
im Arbeitsbereich der N. S. D. A. P. in den
Niederlanden". Ook voor déze instanties
geldt het beginsel, dat zij bij haar optreden
het Duitsche recht rechtstreeks of, naar den
geest fnoeten toepassen.
Voorts behelst het nieuwe Verordeningen
blad een verordening van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied
over de invoering van een nieuwen weer
machtsbon voor een dagrantsoen tabak (no.
99/1943) en een verordening van de Secre
tarissen-generaal der departementen voor
Handel, Nijverheid en Scheepvaart en voor
Financiën over de opheffing der verordening
no. 88/1940 over het betalingsverkeer met
Zweden (no. 100/1943). Het betalingsverkeer
met Zweden wordt gelijktijdig opnieuw ge
regeld door een in de Nederlandsche staats
courant verschenen verordening.
Tenslotte bevat het Verordeningenblad nog
twee andere verordeningen, die wijzigingen
brengen op gommige punten in vroeger ver
schenen verordeningen.
Teraardebestelling dr. F. C. Kuipers.
Op de Algemeene Begraafplaats te Heem
stede werd Woensdagmiddag onder overwel
digende belangstelling het stoffelijk overschot
van dr. F. C Kuipers, in leven een van Haar
lem's meest geziene artsen, teraardebesteld.
Vele patiënten, doctoren en bekende figuren
uit de sportwereld, waarin de overledene ja
renlang een geziene figuur is geweest, waren
op de begraafplaats bijeen gekomen om den
overleden geneesheer het laatste uitgeleide
te doen.
In de aula sprak namens de doctoren uit
Haarlem en omgeving dr. J. Roórda, die de
grootte van het verlies, dat Haarlem door het
zoo plotselinge overlijden van dr. Kuipers
heeft geleden, tot uitdrukking bracht. Veel
heeft de overledene voor Haarlem beteekend
en zijn verlies zal in talrijke gezinnen zwaar
worden gevoeld. Hij was een persoonlijkheid,
wiens leven in de allereerste plaats zijn werk
was, bij wien men zeer moeilijk een scheiding
tusschen zijn particuliere en zijn artsenleven
kon trekken. S.teeds stond hij klaar om zijn
patiënten met raad en daad terzijde te slaan,
altijd was hij bereid te helpen waar hij kon.
Voor zijn collega's was hij als dienaar der
gemeenschap een voorbeeld. De overledene
was niet alleen een knap arts, physioloog en
bioloog, maar ook een laboratoriumarts, en
bovenal een voortreffelijk huisarts van den
ouden stempel. Zijn dynamische en motori
sche persoonlijkheid zal in Haarlem gemist
worden, zijn verscheiden zal een leegte na
laten.
Vervolgens sprak een familielid eenige
persoonlijke woorden over den overledene,
dien hij kenschetste als een goed mensch en
vader. Namens H. F. C. voerde dr. C. Spoel-
der het woord. Hij bracht naar voren, hoe
dr. Kuipers als sportsman hoog stond aange
schreven en als zoodanig steeds een voorbeeld
was geweest. De voorzitter van den N.V.B.
Karei Lotsy, onderstreepte de woorden van
den oud-voorzitter van H. F. C. Hij had den
overledene lecren kennen en waardeeren in
de jaren dat zij samen in H. F. C. voetbalden.
Door zijn sportief optreden wist hij de ach
ting van zijn medespelers, maar ook die van
zijn tegenstanders te winnen. Hoewel dr.
Kuipers meermalen was gevraagd in den
N.V.B een functie te willen vervullen, had hij
steeds geweigerd omdat bij hem zijn practijk
bovenal ging.
Een patiënte, mevr, van Waveren, bracht
naar voren, hoezeer dr. Kuipers gemist zal
worden in de kringen zijner patiënten, voor
wie hij altijd klaar stond en voor wie hij
een vriend en geneesheer tegelijk was.
Onder orgelspel werd de onder een bloe-
menschat bedolven baar de aula uitgedragen.
Aan de groeve dankte een zoon van den over
leden geneesheer voor het medeleven en de
betoonde belangstelling.
Alle respect
Al is het geen echte thee, een
lekker bakske is het in Seder
's gevel I
Prijs 12 cent per 12 tabletten.
anios-Ideaal
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de distributie
bescheiden is het morgen Vrijdag de beurt
aan de letters J en Ka t.m. Klein.
e
Programma's voor Zondag.
Voor den Ned. Voetbalbond zijn voor Zondag
vastgesteld: District 1: ADOVolewijckers; Xer
xesSparta; HBSStormvogels; DWSEDO;
Hermes—DFC. District 2: Emma—BI. Wit; VSV—
't Gooi; RFC—VUC; Ajax—DHC; Haarlem—
Feijenoord. Tweede klas: West FrisiaDe Ken-
nemers; OSVRCH; Alcm. v.—ZFC; HBC-WF
C; KFCSantpoort. Derde klas A: QSCBever
wijk; SchagenGVO KWZaandijk; DEM
Succes. Derde klas B: HelderBloemendaal; Ter
rasvogelsTYBB; HFCZandvonrtmeeuwen; D
TSKinheim; SchotenHalfweg. Vierde klas: B
SMEHS; DSSHRipperda; Vliegende Vogels—
DIO; DCOOnze Gezellen. Reserve klassen:
Blauw Wit 2Haarlem 2; WFC 2—Stormvogels 2;
VSV 2—HFC 2; RCH 2-Kennemers 2; Alcm. V. 2
AFC 3; Helder 2EDO 2; Zandvoortmeeuwen 2
—TYBB 2; HBC 2—RCH 3; Bloemendaal 2—Haar
lem 3; Watergraafsmeer 2Santpoort 2; OVVO iJ
Zandvoortmeeuwen 3.
In de afdeeling Haarlem van den NVB wor
den gespeeld: Afd. IA: RCH 4Concordia; Ken-
nemers 3Stormvogels 3; Haarlem 3aBever
wijk 2; DSK—O. G. 2; EDO 3-DEK. Afd. 1 B
OIV—NAS; EDO 4—RCH 5; Schoten 2—HFC 3;
Kinheim 2—Droste Geel WitVSV 3. Zaterdag
middagcompetitie: Afd. A: SIZOJohez; VVRA
Tweede Jeugd; VEW VVY 2; Kennemerland—
VVY. Afd. B: Kennemerland 2Kennemerland
3; HavenmeeuwenKennemerland 4; Halfweg—
Havenraeeu wen 2.
Het programma van den Ned. Hockeybond
vermeldt: eerste klas: TOGOVictoria; HDM
HOC; HHYCLeiden; AlkmaarHilversum; Ee
FairLaren; AmsterdamSCHC. Promotieklas:
BMHCAmsterdam 3 ZandvoortO. K.; Amster
dam 2Pinokkio. Tweede klas: YsvogelsBMH
C 2; HBS—Ysvogels 2; TCH '25—Amsterdam 4;
Hurley—VVV.
Voor den Ned. Korfbalbond zijn vastgesteld:
Eerste klasse: S.V-.K.Koog Zaandijk; Rohda—
D.E.D.; ArchipelSwift; OosterkwartierWester-
kwartier^.
Tweede klasse B: Amsterdam ZuidAllen
Weerbaar; Sport VereentLuto; Z.K.V.Spor
tief (122 uur); OosterparkGroen Geel.
Tweede klasse C: Blauw Wit 2S.V.K. 2; Wes
terkwartier 2Koog Zaandijk 2; Swift 2Ooster
kwartier 2 (1012 uur).
Derde klasse E: Indo 2—Luto 2 (12—2 uur);
LandlustFortuna.
Het programma van de afd. Haarlem" N.K.B
luidtals volgt: Eerste klasse: Haarlem 2Water
vliet 2; Oosthoek ISport Vereent 2; Aurora I—
Nieuw Flora I. Tweede klasse: T.H.B. 2Water
vliet 3; Animo Ready 2Aurora 2. Derde klasse:
Oosthoek 4Oosthoek 3; Watervliet 4Ooster
kwartier 5. Adspiranten: Sport Vereent aOos
terkwartier b.
Dammen
KELLER KAMPIOEN VAN NOORD-HOLLAND.
Hoewel er nog een ronde moet worden ge
speeld in den strijd om het persoonlijk hoofd
klasse kampioenschap van Noord Holland, is de
kampioen reeds bekend. Het is de oud-kampioen
van Nederland R. C. Keiler.
OVERWINNING VOOR H.D.C. Voor de
Hoofdklasse competitie 1943/1944 Nederl. Dam-
bond District Noord-Holland speelde Zondag j.l.
de Haarlemsche Damclub tegen Damclub „Zaan
dam". De Haarlemmers wonnen met U9 en be
hielden hierdoor de leiding in deze competitie.
RADIO-PROGRAMMA
VRIJDAG 15 OCTOBER 1943.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Ochtenö-
gymn. 7.15 Gram.muz. 7.40 Sportnieuws. 7.50
Progr.overz. 8.00 BNO Nieuws. 8.10 Licht och
tendconcert. (8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00
Godsd. uitz. 9.30 Orkest Gerard v. Krevelen. 10.15
Het najaar vlamt in de bosschen. 10.30 Melodis-
ten. 11.00 Voor de kleuters. 11.50 Viool en piano.
12.00 Almanak. 12.15 Melodisten. 12.45 BNO Nieuws
1.3.00 Land en volk brengt13.05 Tusschen de
bedrijven. 15.00 Godsd. uitz. 15.30 De weg naai
de gouden stad. 16.35 Schubert-walsen. 16.45 BN
O Nieuws. 17.00 Operetteklanken. '18.00 BNO: De
Jordaner vertelt over sociale nooden. 18.05 De
Arnhemsche Orkestvereeniging en soliste. 18.45
Wat doet de directie van den landbouw 18.55
WA-koor. 19.00 BNO Nieuws. 19.10 Spiegel v. d.
Dag. Van 19.15 af alleen .voor de Radio-Centrales.
19.15 De Allemansgading. 22.00 BNO Nieüws en
act. beschouwing. 22.15. 't Hart doet zoo raar.
23.1524.00 Antonin Dvorak-programma.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Dansmuziek. 18.00 De liefde bedongen.
19.00 BNO Nieuws. 19.10 Voor de kleuters. 19,15
Eerste acte v d. opera „Rigoletto". 20.15 Duit
sche Taalcursus. 20.40 Ouverture, fantasie en
rhapsodie. 21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws
en act. beschouwing.
Inderdaad, zóó jong. Want dan is een premie,
die voor niemand een bezwaar kan zijn, vol
doende om het studiegeld van Uw kind veilig te
stellen door een verzekering bij „De Centrale".
Me/vzeJceht vjefvbznd Nedelilcund
Rijnstraat 28, Den Haag
A
m
