Moskou wil zijn isolement
verbreken.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Koning George zou met
aftreden dreigen.
Stalin ontvangt Eden.
Zware aanvallen bij
Saporosje afgeslagen.
Verbitterde strijd in bocht
van Dnjepr duurt voort.
288e Jaargang No. 251
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haariemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendapleln 37. Tel. 13234
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Donderdag 28 October 1943
verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
DrukkerijZ. B. Spaarne 12. Tel. 1271»
Kantoor I.Jmulden: Bembrandtlaan SS,
IJmuiden-Oost
Uitg Graf. Bedrijven Damiate Haarlem
K 1237
Officieuze commentaren op de conferentie van drie in de hoofdstad
der Sovjet Unie. Het voor de deur staande Britsche overleg met
Ankara. Fransche comité te Algiers teleurgesteld dat het niet is
uitgenoodigd.
Stalin heeft Woensdag, naar Tass meldt,
den Engelschen minister van buitenland-
sche zaken, Eden, ontvangen. Bij het on
derhoud waren aanwezig Molotof en de
Engelsche ambassadeur te Moskou, Clark
Kerr.
De Britsche berichtendienst bevestigt, dat op
hef laatste oogenblik de reis van den Brit-
schen ambassadeur in Turkije, Sir Hugh
Knatchbull Hugessen, naar Cairo is uitgesteld.
De Britsche berichtendienst voegt hieraan toe,
dat dit uitstel in diplomatieke kringen aan
wezige opvattingen accentueert, volgens wel
ke de conferentie te Moskou wellicht nog
acht tot tien dagen zal duren. De ambassadeur
zou Woensdagavond vertrekken en zich naar
Cairo begeven om daar een ontmoeting te
hebben met Eden op diens terugreis van Mos
kou naar Londen. Hugessen heeft, naar men
Aanneemt, zijn plannen gewijzigd na inlich
tingen te hebben ontvangen over het waar
schijnlijke tijdstip van het einde der Moskou-
sche besprekingen.
Een der Moskousche correspondenten
van Reuter, Geoffrey Imeson, deelt mede,
dat een der meest concrete resultaten van
de conferentie zeer vermoedelijk de op
richting van een permanente alliantie der
drie groote mogendheden zal zijn.
De vorming van een dergelijk instituut zou
vooral van Russische zijde worden toege
juicht, welke wensch ook reeds duidelijk is
gebleken bij de laatste zitting van de Middel-
landsche Zee-comrpissie, waarin de Sovjet-
Unie door Wisjinsky is vertegenwoordigd. In
het verloop van de conferentie is, aldus Ime
son, gebleken, dat de Sovjet-Unie met Enge
land en de V.S. wil samenwerken. Stalin heeft
dan ook bevolen dat op de conferentie niet
alleen kwesties van het oogenblik zullen wor
den behandeld.
De Yorkshire Post, die goede betrekkingen
met regeeringskringen onderhoudt, deelt me
de dat in Moskou tendenties aan den dag tre
den om het isolement, dat sedert 1918 bestaat,
te verbreken. Moskou is zeer geïnteresseerd bij
de rol, die de Sovjet-Unie na den oorlog zal
spelen.
Onder het opschrift „De eisch der Sovjet
Unie haar een w'ereldmachtspositie" publi
ceert Stockhoims Tidningen een hoofdartikel
ten aanzien van de uitlating van het officieu
ze Sovjet Russische tijdschrift „De oorlog en
de arbeidersklasse" over de aanspraken van
de Sovjet Unie op deelneming aan alle be
slissingen omtrent de toekomst der wereld,
benevens over de onaanvaardbaarheid van
een op Angelsaksische hegemonie berustend
alleenbeslissingsrecht.
Stockhoims Tidningen schrijft hierover, dat
Stalin waarschijnlijk ernstig alle resten van
de isolementen wil verbreken, waarin de
Sovjet Unie zoo lang door de houding van de
overige groote mogendheden en ook door
eigen schuld zich bevonden heeft.
De Fransche dagbladen in Noord Afrika pu-
bliceeren een officieuze mededeeling van het
persbureau van het dissidenten-comité, waar
in o.m. gezegd wordt: „Wij begrijpen niet,
dat men Frankrijk niet officieel heeft uitge
noodigd om aan de conferentie van Moskou
deel te nemen. Men moet ons veroorloven,
hierover althans onzen spijt uit te drukken".
Te Algiers steekt men niet zijn vrees onder
stoelen of banken, dat de Fransche dissiden
ten bij een eventueele vredesconferentie wel
Als dank voor het gastvrij onthaal tij
dens den aardappeloogst werd dezer
dagen door de arbeidsmannen van het
42ste korps N.A.D. aan de burgerij van
Vrieschelo een gezsllige avond aange
boden. Het rooilied oogstte veel succes
en werd door de aanwezigen dapper mee
gezongen.
(C.N.F./N.AD./Hofmeester Pax c)
De geruchten houden aan, dat er tusschen
Churchill en koning George VI een steeds
grooter wordende verwijdering aan den dag
treedt ten opzichte van de Russische politiek
en de verhouding met Amerika. Koning
George moet zich met Churchill's inzichten
niet kunnen vereenigen, daar hij den toene-
menden invloed vreest der communisten, ter
wijl hij tevens van inzicht is, dat Groot-Brit-
tannië ten gevolge van Churchill's beleid met
betrekking tot de V. S„ in een vazallenpositie
zal geraken.
In een dramatisch onderhoud, dat onlangs
moet hebben plaats gehad, zou de koning
Churchill met aftreden hebben gedreigd.
eens op overeenkomstige wijze zouden kunnen
worden vergeten.
In een officieus commentaar van het pers
bureau te Rabat wordt min of meer gevreesd,
dat de Fransche dissidenten bij de eventueele
vredesonderhandelingen tot den rang van een
mogendheid van den derden rang verlaagd
worden.
De schaduw van generaal
werkloosheid.
Washington ziet in economische
expansie het redmiddel.
De Amerikaansche vice-president Wal
lace heeft in een rede te Cleveland ver
klaard, dat meer dan 10 millioen Ameri
kaansche arbeiders na den oorlog werkloos
zullen zijn, wanneer de Ver. Staten niet
veertig procent meer goederen voor het
particuliere verbruik kunnen produceeren
dan voor den oorlog.
Men is in de Ver. Staten te gemakkelijk ge
neigd zich tevreden te stellen met compromis
oplossingen ten opzichte van dit probleem.
Vooral de zakenmenschen schijnen „generaal
werkloosheid" in vredestijd in hun nabijheid
te willen dulden, teneinde daarmede den ar
beiders schrik aan te jagen. Tenslotte herin
nerde Wallace er aan, dat na den vorigen
wereldoorlog 15 millioen werkloozen in de Ver
Staten zijn geteld, hetgeen de prijzen van den
landbouw heeft doen dalen tot een derde van
den oorspronkelijken stand.
President Roosevelt heeft inmiddels in een
boodschap alle naties uitgenoodigd de over
matige handelsbeperkingen zoo veel mogelijk
te laten vallen. De president verklaarde in dit
verband: „van den omvang en den aard van
onzen buitenlandschen handel zal ons alge
meen welzijn na den oorlog voor een groot
deel afhankelijk zijn."
Voor overvolle tribunes 'is Maandag in den
Senaat het debat begonnen over het Connally-
bësluit, waarbij de medewerking van den se
naat in alle internationale organisaties voor
na den oorlog wordt verzekerd.
De discussies, die naar schatting een week
zullen duren, zijn geopend door den voorzitter
der commissie voor buitenlandsche aangelegen
heden, Connally. In zijn openingsrede zeide
Connally, dat de dagen van het isolationisme
voor de Vereenigde Staten voorbij waren en
dat de Amerikaansche buitenlandsche politiek
in vredestijd zal moeten zijn gebaseerd op de
collectieve veiligheid. „De Vereenigde Staten
moeten, wanneer het weer vrede is," aldus spr.
„voor alle andere naties een voorbeeld zijn,
overal hun stem verheffen en voordeel trek
ken uit hun invloed."
De Gaulle's toenadering tot de
communisten.
Uit de in hechtenisneming van generaal
Bergeret, die na een vergadering van 3 'A
uur door 'het comité te Algiers onder voor
zitterschap van De Gaulle, werd bekend
gemaakt, blijkt duidelijk, aldus de opvat
ting van Geallieerde correspondenten, wel
ken politieken weg De Gaulle heeft inge
slagen.
Daarbij komt nog dat de militaire be
voegdheden van Giraud zijn beperkt tot
een strategische veiligheidszone langs de
Afrikaansche kust.
In talrijke vergaderingen nemen de com
munisten intusschen het woord en verwij
ten openlijk den dissidenten een slappe
houding bij ingrijpende maatregelen.
De' G'aulie en zijn aanhangers, zoo meldt
Ofi, durven zelfs niet den oommunistischen
springvloed te keeren, doch maken ge-
meene zaak. De nauwe samenwerking van
de communisten en Gaullisten heeft, naar
de Cri du Peuple uit Tanger meldt, geleid
tot afzetting van Giraud als commandant
der troepen te land in Noord-Afrika.
„ER ZIJN VAN DIE DINGEN
Max Blokzijl spreekt hedenavond over Hil
versum I om 18.45 uur over: „Er zijn vat» die
dingen
HELP DE KOE MET SCHILLEN
EN DE KOE HELPT U.
Terreurorganisatie in Frankrijk.
Omtrent den communistisch-bolsjewisti-
schen invloed op de in Frankrijk heerschen-
de terreur en sabotage wordt van bevoegde
zijde o.a. het volgende verklaard:
I>e terreurorganisties staan overwegend
onder leiding van communisten, die uitslui
tend voor dit gebied reeds vele jaren geleden
in Moskou werden geschoold en opgeleid.
Onder druk van de Komintern is reeds aan
het"begin van de twintiger jaren de Fran
sche communistische partij verzocht, een
illegaal apparaat op te b'ouwen. In speciale
bolsjewistische scholen werden jeugdige
Fransche communisten opgeleid op het ge
bied van de sabotage en de terreur. I>e geld
middelen voor de actie van sabotage en ter
reur in Frankrijk zijn afkomstig uit het
fonds van de sinds lang verboden Fransche
communistische partij. Reeds bij den eersten
aanslag die gepleegd werd. in Augustus 1941,
kon de dader duidelijk als communistisch
agent borden aangewezen.
Over den opbouw der communistische sa-
botage-organisaties wordt meegedeeld, dat
er z.g. vliegende groepen bestaan, uitsluitend
gevormd uit communisten, die ofwel met bij
zondere opdrachten naar bepaalde gebieden
gestuurd werden, ofwel ter ondersteuning
moesten dienen van andere reeds aanwezige
groepen. Daarnaast bestaan er nog plaat
selijke groepen.
Vervolgens wordt gewezen op de juist den
laatsten tijd uiterst groote samenwerking tus
schen de communisten en De Gaulle. Het is
den communisten veelvuldig gelukt, zoo
wordt aan het slot van de verklaring gecon
stateerd), zich nationaal voor te doen, zoodat
onder hun aanhangers thans niet zelden
Franschen te vinden zijn, die meenen als na
tionalisten te handelen en er geen flauw
idee van hebben, dat zij hand- en spandien
sten bewijzen aan de communisten.
De textieldistributie.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat
het intrekken van textielpunten niet in over
weging is genomen.
„Ik wil er wel iets meer van weten!" Dat
denken velen, die de oproepen voor de
weersportkampen in Duitschland in de
couranten lezen. Zij willen wel iets meer
weten van deze kampen, waarin iedere
Nederlandsche jongen van 16-18 jaar een
maand kan doorbrengen. Maar dat is
een kleine moeite! Een briefje aan het
aanmeldingshuieau voor weersportkam
pen, Koningslaan 9, te Utrecht en je ont
vangt gratis een brochure, waarin je alles
over deze kampen kunt lezen.
(Fritz Emde/Stapf Pax c)
Conductrices bij de tram in de groote
steden van ons land.
(C.N.F./Meijer Pax c)
Aanmeldingsplicht voor
commissies en comaté's.
Het is den commissaris voor niet-commer-
cieele vereenigingen en stichtingen gebleken,
dat de voor de aanmelding verantwoordelijke
bestuursleden van niet-commercieele organi
saties, welke onder den naam van commissies,
comité's, jubileumcomité's of iets dergelijks
werden opgericht, ten onrechte van meening
zijn,dat de verordeningen 145-1940 en 41-1941 op
deze organisaties niet van toepassing zouden
zijn. Verschillende hunner zijn tengevolge van
de niet-aanmelding strafrechtelijk vervolgd.
In verband hiermede geeft de Commissaris
voornoemd op grond van verordening no. 41-
1941 aan de besturen van niet-commercieele
vereenigingen en stichtingen, waaronder der
halve zijn begrepen alle personenorganisaties,
onverschillig met welke niet op winst ge
richte doelstelling zij zijn opgericht, de al-
gemeene aanwijzing zich alsnog vóór 1 No
vember a.s. bij zijn commissariaat, Amalia-
straat 13 te 's-Gravenhage, aan te melden.
Bij niet nakoming dezer aanwijzing worden
de bestuursleden voor dit verzuim persoonlijk
aansprakelijk gesteld en tuchtrechtelijk beboet
STRENGE STRAFFEN OP VERDUISTE-
v RINGSOVERTREDINGEN.
In ons blad van Dinsdag is een bericht op
genomen inzake verscherpte bepalingen ten
aanzien van de verduisteringsmaatregelen.
Er werd bij vermeld, dat deze voorschriften
binnenkort in werking zouden treden. Van
bevoegde zijde deelt men ons thans mede,
dat deze nieuwe voorschriften reeds van
kracht geworden zijn.
Sovjets gebruiken vrouwen als
reserves.
Het 'Duitsche weermachtbericht luidt:
De verbitterde strijd tusschen de Zee van
Azof en de knie van den Dnjepr blijft voort
duren. Door voortgezette aanvallen van sterke
strijdkrachten vermochten de Sovjets een
penetratieplek in het gebied van Melitopol
iets uit te breiden.
Daarentegen zijn ten Zuiden van Saporosje
hevige pantseraanvallen onder zware vijande
lijke verliezen mislukt. Van de talrijke in deze
gevechten stukgeschoten pantserwagens ver
nietigde een pantsercompagnie onder bevel
van den eersten luitenant graaf Von Ledebur
alleen er 35 zonder zelf verliezen te lijden.
In de knie van den Dnjepr bleven ie in
verschillende sectoren op onze stellingen on
dernomen vijandelijke aanvallen zonder suc
ces. Een opgedrongen gemotoriseerde afdee-
ling van den vijand werd daarbij tot den
strijd genoodzaakt en in de pan gehakt. Ten
Noordwesten van Krementsjoeg wierp een
eigen tegenaanval de Sovjets op hun stellin
gen van uitgang terug.
In den centralen frontsector werden aan
vallen der bolsjewieken ten Westen van Krits-
jef en ten Westen van Smolensk door geconcen
treerd artillerievuur verijdeld of in een strijd
op korten afstand afgeslagen. Onbeteekenen-
de plaatselijke penetraties konden in onver
wijlde tegenaanvallen worden gezuiverd.
De Rheinisch-Westfalische 16e pantsergre-
nadiersdivisie onder bevel van den luitenant-
generaal graaf Von Schwerin verdient voor
haar voorbeeldigen strijdlust tijdens de groote
uitwijkbewegingen ten Oosten van den Dnjepr
en bij de gevechten op het bruggenhoofd van.
Saporosje bijzondere hulde.
In eenige sectoren van het Zuid-Italiaansche
front, vooral aan de Vulturno ten Noorden
van Capua, vonden Dinsdag weer levendigere,
voor ons succesvolle gevechten plaats.
Duitsche gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers bestookten in het Oostelijke bek
ken van de Middellandsche Zee haven en bat
terijstellingen van het vijandelijke eiland
steunpunt Leros doeltreffend met bommen. Zij
vernietigden in deze wateren verscheidene
kleinere oorlogsschepen en verzorgingsvaar
tuigen van den vijand.
Door de zware verliezen der laatste weken
gedwongen, zijn de bolsjewieken ertoe over
gegaan, meer en meer vrouwen aan het front
op te stellen. Thans worden door de 'Sovjets
zelfs machinepistool-compagnieën uit vrouwen
der lichtingen 1920 tot 1923 opgesteld, die in
de voorste linie strijden. Ook vrouwen als
scherpschutters worden steeds weer aange
troffen. Naar een in den centralen sector van
het Oostelijk front gevangengenomen 22-jarige
vrouw vertelt, wor.den thans alle vrouwen der
lichtingen 1913 tot 1923 in het Sovjet-leger op
genomen. Wegens de zware verliezen der strij
dende troepen worden vrouwen éls eerste aan
vulling naar het front gestuurd.
Ook bij de Sovjet-luchtmacht bestaan reeds
vrouwelijke soldaten en piloten, en wel in
hoofdzaak bij lichtere vliegtuigen, als piloten
waarneemsters. Bij de 332e Sovjet-divisie
tirailleurs vond men onder de gevangenen tal
rijke vrouwen in den leeftijd van 15 tot 30 jaar
die gestreden hadden in afdeelingen pantser-
afweergeschut, zelfs als stukscommandant.
De zware bloedige verliezen der bolsjewie
ken hebben op vele plaatsen ertoe geleid, dat
de Sovjets in plaats van mannen, vrouwen en
meisjes als strijdende soldaten moeten gebrui
ken. In dit verband is het overigens interes
sant, dat vrouwen, die na haar oproeping
zwanger werden, tot dusver als saboteurs
zwaar gestraft werden, een bepaling, die thans
moest worden ingetrokken. De geboorten bij
de vrouwenbataljons namen zoo sterk toe, dat
de straffen niet meer uit te voeren waren. De
zwangere vrouwen die dienst doen in het
roode leger, zijn thans in speciale afdeelingen
geconcentreerd in het achterwaartsche gebied.
