5
\m prohM m'Mel
teqen liieumtiek
NASSAU-BANK n.v.
SAFE-LOKETTEN
INCASSO-BANK N.V.
a
LAATSTE NIEUWS
Nieuwe Italiaansche
weermacht.
RfrSEumissftrt
Goeds Piano of Vleugel
JAN GEYLYOET Junior
NIEUWE GRAMOFOONPLATEN
CREDIETEN - EFFECTEN
ONDERGRONDSCHE
.KLUISINRICHTINC
J
M
3
Het jaarboek van „Kaerlem".
Wederom is een jaar Haarlemsch leven
en bedrijf voor de historie vastgelegd. Zoo
even is het jaarboek 1942 van de vereeniging
„Haerlem" verschenen en als steeds bevat
het een schat van bijzonderheden en wetens
waardigheden, keurig verzorgd en voortreffe
lijk verlucht, een uitgave, die een weldadige
verademing schenkt in deze tijden van on
rust.
De bezorging van dit goed 150 pagina's be
vattende werk moet den samenstellers veel
hoofdbrekens hebben gekost een boek uit
geven valt in onze dagen niet mee en
wanneer men niettemin mag constateeren,
dat de omvang van dit jaarboek dien der
vorige uitgaven evenaart en hetzelfde mag
worden gezegd van de rijke verscheidenheid
naar den inhoud rijst de bewondering voor
deze prestatie.
In zijn jaarverslag over 1942 memoreert
de secretaris, de heer P. A. Dijkema, dat in
1942 het ledenaantal met 103 nieuwe leden
tot 760 steeg en laat vervolgens de werk
zaamheden der vereeniging de revue passee-
ren. Zijn verslag is geïllustreerd met een vier
tal interieur-foto's van het vereenigingsge-
bouw, de Hoofdwacht. Zooveel kiekjes zoo
veel plekjes voor den stillen genieter!
De volgende necrologieën vinden voorts een
plaats: Dr. J. Weener door Ds. G. J. Waarden
burg, G. S. de Glercq door Mr. J. Bierens
de Haan, Jhr. F. Teding van Berkhout Sr.
door Jhr. F. Teding van Berkhout Jr., G. van
Tienhoven door J. P. de Josselin de Jong,
V. Dyserinck door Mr. A. S. Miedema, G.
Spaan door C. J. v. d. Broek, Mevrouw L. G.
VanderveldenVijgh door Dr. Jos. Vander-
velden, H. M. F. G. Savrij door G. Kerkhof.
Dan volgt een reeks artikelen, die stuk voor
stuk voortreffelijke bijdragen vormen tot de
kennis der plaatselijke geschiedenis. Mejuf
frouw Dr. G. H. Kurtz verdiept zich in de
geschiedenis van het vereenigingsgebouw ,,De
Hoofdwacht" met ho'ogst interessante illustra
ties. Mevrouw J. M SterckProot voert ons
weder naar een der buitenplaatsen en heeft
daartoe ditmaal „Uit den Bosch" gekozen,
van welks bestaan reeds een acte uit 1596
gewaagt. Dan treedt Mejuffrouw Kurtz weer
op, ditmaal als uitgeefster van een gedeelte
van het dagboek van Jan van den Briel, een
vermogend Indischgast, die zich in 1770 Haar
lem tot woonstee koos en in zijn dagelijksche
aanteekeningen ons vertrouwd maakt met
handel en wandel van den gezeten Haarlem
mer op het einde van de achttiende eeuw.
Een in de uitgaven van „Haerlem" nieuw
geluid- doet Dr. J. F. Steenhuis hooren in een
verhandeling over Haarlem en de geologische
wetenschap. De schrijver betoogt in dit arti
kel (dat in komende jaarboeken vervolgd staat
te worden) o.m., dat de kern van Haarlem
met de wijde omgeving geologisch opgevat
behoorde tot een hooger gelegen, zandig duin
gebied, dat aanvankelijk aan zee grensde en
in historischen tijd door jonge, hooge duinen
van de zee werd afgesnoerd. Het was door
sneden door moerassige laagten en werd in
het Oosten door een uitgestrekt veen scherp
afgescheiden. In vóórhistorischen tijd kan hier
een bevolking hebben gëwoond, die in hoofd
zaak leefde van jacht en visscherij. Boven
dien kan veeteelt bestaan hebben en kan de
binnenvaart eenigen handel hebben mogelijk
gemaakt. Deze bevolking had zijn heilige
wouden, waarvan er een op of bij Haarlem
gelegen kan zijn geweest, en waaromheen
het latere geschiedkundige Haarlem kan zijn
ontstaan.
Bouwstoffen tot de kennis van de lijfstraf
felijke rechtspleging in vroeger eeuwen in
Haarlem en omgeving draagt de heer W. P.
J. Overmeer bij. Afbeeldingen van oude ge-
richtplaatsen ontbreken niet. Een onderwerp
van meer verheven aard, n.l. de Bloemendaal-
sche kerkramen verschafte Jhr. Mr C. C.
van Valkenburg stof tot een gedocumenteerd
betoog, dat eindigt met den wensch, dat de
origineele ramen, die zich thans nog in het
stadhuis te Haarlem bevinden, nog eenmaal
mogen terugkeeren naar Bloemendaals kerk.
Van Bloemendaal naar Elswoud is niet zoo
ver: de heer C. W. D. Vrijland vertelt het
een en ander van deze buitenplaats, die reeds
in 1691 als hofstede wordt vermeld. En ten
slotte houdt Mr. A. S. Miedema zich bezig
met den grooten Goltzius, omtrent wien hij
reeds in het jaarboek 1941 het een en ander
mededeelde.
De kroniek van Haarlem gedurende 1942
voert ons weer terug tot de histoire contem
poraine; de heer Overmeer was als van onds
de nauwgezette chroniqueur.
Zoo geeft dit jaarboek als vanouds een even
bonte als rijke verscheidenheid en zal daar
door wederom het beoogde doel, vermeerde
ring der kennis van Haarlem oud en nieuw,
ten volle dienen.
JUBILEUM T. HALEWIJN.
Op t November zal het veertig jaar geleden
zijn dat de heer T. Halewijn, corrector bij de
N.V. Uitgevers- en Drukkersbedrijf Boom-Ruyg-
rok te Haarlem, bij deze N.V. in dienst trad.
Fnde van Mussolini, besluiten van
den ministerraad.
De nieuwe door den Italiaanschen minister
raad aangenomen weermachtswet begint met
de mededeeling, dat met de capitulatie en het
verraad van 8 September de dynastie en haar
militaire leiders de Italiaansche weermacht
hebben onteerd. Art. 1 zegt, dat het koninklijk
leger, de koninklijke marine en de koninklijke
luchtmacht op 8 September 1943 hebben opge
houden te bestaan.
Art. 2 zegt, dat met ingang van 9 Sept.
1943 het nationale republikeinsche leger, de
marine en de luchtmacht zijn opgericht.
Wat verzorging en soldij betreft, wordt de
nieuwe Italiaansche weermacht gelijkge
steld met de Duitsche. Het corps carabi
nieri blijft bestaan voor het handhaven
van de orde.
Onder voorzitterschap van den Duce is de
tweede ministerraad gehouden. Het voornaam
ste onderwerp van bespreking werd gevormd
door de nieuwe weermachtswet. Daarbij hield
de Duce een programma-rede.
De Duce verklaarde o.a., dat sedert den eer
sten ministerraad de teekenen van het weder
opleven van den nationalen geest duidelijker
geworden zijn. De nieuwe organisatie van de
Italiaansche weermacht is bezig zich te ont
wikkelen. De faze van het plunderen en de
eigenmachtige demobilisatie is men bijkans te
boven.
Op het gebied van de economie en de valuta
hebben, naar de Duce verder verklaarde, de
gebeurtenissen van Juli, Augustus en Septem
ber de ernstigste gevolgen gehad. Ondanks de
ravitailleerings- en verkeersmoeilijkheden kon
den ook op dat terrein eenige teekenen van
verbetering worden waargenomen. Tenslotte
wees de Duce nog bijzonder op de beide vol
gende feiten: 1. In verschillende gebieden heb
ben Italiaansche soldaten reeds vrijwillig hun
plaats aan de zijde der Duitsche kameraden
weder ingenomen. 2. In de door ons gecontro
leerde provincies beginnen orde en normale
toestanden weder terug te keeren.
De reeds door de regeering-Badoglio inge
stelde buitengewone commissie van onderzoek
naar onrechtmatig verkregen vermogens blijft
gehandhaafd. De periode van onderzoek is ver
schoven van 28 October 1922 (marsch naar
Rome) naat den 4en November 1918 (wapen
stilstandsdag van den eersten wereldoorlog).
De Italiaansche ministerraad heeft voorts
nog een wet aangenomen krachtens welke de
totdusver geldende wetten inzake de civiele
lijst van den koning en de jaarlijksche toe
lagen aan de leden van het voormalige regee-
rende huis van Savoie worden ingetrokken.
Bomaanval op haven van Napels.
Sterke Duitsche formaties gevechtsvlie
gers hebben in den nacht van 24 op 25 Oc
tober in stoutmoedige aanvallen het ha
vengebied van Napels, dat den vrij and als
steunpunt dient, bestookt; 5 koopvaarders
(34.000 brt) kregen bomtreffers. De -folko-
men vernietiging van eenige schepen kan
als vaststaand aangenomen worden. Voorts
werden opnieuw doeltreffende bommen ge
plaatst op kadeinstallaties en ravitailleering
-bedrijven. Uitgebreide branden ontstonen.,
welke groote vernielingen aanrichtten.
Verjaardag marsch naar Rome.
De Italiaansche republikeinsch fascistische
partij heeft het besluit genomen, om op 28
October a.s., den gedenkdag van den marsch
naar Rome, groote demonstraties te organisee-
ren, waarbij de terugkeer der partij tot haar
moreele en politieke uitgangspunt zal worden
onderstreept.
De Italiaansche vrouwenleidster. Francesca
Visconti richt in de Italiaansche pers een op
roep tot alle Italiaansche vrouwen om al haar
krachten in te spannen, dat de mannen zich
nu niet onttrekken aan hun nationalen plicht,
maar zich bij het leger aanmelden om aan
den strijd voor de eindoverwinning deel te
nemen.
Ift
SPECIALITEITENSCHOUW .„VREUGDE EN
ARBEID".
Een volle stadsschouwburg heeft gisteravond
genoten van het aantrekkelijke programma,
dat onder den naam „Specialiteitenschouw"
door de Gemeenschap „Vreugde en Arbeid"
ten tooneele werd gevoerd. Het begon, na een
kort welkomstwoord van den plaatselijken
dienstleider, den heer N. H. van Attekum, met
het optreden van het Majolicaballet, bestaan
de uit een aantal charmante meisjes, die in
aardige costuums eenige dansen uitvoerden en
die ook later nog eenige malen haar veel
zijdige talenten op dit gebied toonden, o.a. in
de dansen uit verschillende landen en in een
vlotte boerendans. Ook kon men genieten van
vaak frappante staaltjes acrobatiek, welke de
drie Holborns, de Berwy's en het komische
duo Flip en Flap lieten zien. De gedachten-
lezeres Trilby liet haar publiek versteld staan
door haar geslaagde experimenten. Een in de
zaal Verborgen speld vond zij in een oogwenk
terug en ook wist zij geblinddoekt allerlei bij
zonderheden te vertellen over rijbewijzen,
foto's e.d., welke haar in een enveloppe ter
hand gesteld werden.
Er verscheen ook een zeer merkwaardig man
ïen tooneele, n.l. mr. Frankenstein, die, hoe
wel hij geheel uit blik was samengesteld, toch
allerlei vroolijke wijsjes op een saxofoon kon
blazen en met een keurige buiging voor het
applaus dankte. Een meesterstukje van tech
nisch vernuft! Dan was er Alfred Heller, dié
een kunstenaar op de fiets bleek te zijn en die
na zijn sensationeel slotnummer een storm
achtig applaus oogstte. Een vermakelijk be
sluit vormde het optreden van de hoogrek-
acrobaten, de Wilbury's, die hun auditorium
deden schudden van den lach.
En dan zouden we haast nog André Carell
vergeten, de sympathieke conferencier, die elk
nummer met een praatje aankondigde en die
ook veel succes had met zijn cabaretliedje
„Goud" en met zijn transformatieschetsje
„Moet je huilen?" Hij had een niet gering aan
deel in het welslagen van dezen avond, die in
alle opzichten klonk als een klok en die o.a.
werd bijgewoond door den Commissaris der
provincie Noord-Holland, mr. A. J. Backer en
echtgenoote.
AANVRAAGFORMULIEREN WINTER
HULP-NEDERLAND
Degenen die meenen dat zij gedurende de
wintermaanden, wanneer extra kosten voor
kleeding, voeding en dekking noodzakelijk
zijn, voor financieele hulp in verband met
hun gezinsinkomsten, in aanmerking dienen
te komen, kunnen een aanvraagformulier
van Winterhulp bij hun buurtschaps-wijk-
of blokhoofd komen afhalen.
Zij die niet precies weten waar zij hun
formulier moeten halen, kunnen daarvoor op
het Plaatselijk Bureau de gewenschte in
lichtingen ontvangen. Voor Heemstede ver-
voege men zich aap het kantoor Valkenbur
gerlaan 20. De formulieren moeten vóór 7
November ingevuld terugbezorgd worden bij
het buurtschapshoofd. De eerste uitkeering
van Winterhulp zal plaats hebben tusschen
St. Nicolaas en Kerstmis.
GEVONDEN VOORWERPEN
Bril in étui, de Waard, Voorzorgstraat 46;
broche, Bureau van Politie, Smedestraat 9; broche
De Haas, Schoterboschstraat 12; geld, v. Ges,
Berensteinstraat 22; halsband, Nuver, Paulus
Buijslaan 19, Heemstede; handschoenen. Stolk,
Kampersingel 2; handschoenen, Boershorst. Brou
werstraat 30 rd.; horloge, Kingsma, Delftstraat
19 rd.; jasje, Hauzon, Borskistraat 14; kano, Ha
gen, Schip 740, Schalkwijk; rozenkrans, Bureau
van Politie, Smedestraat 9; passerdoos, Seijsener,
Iepenstraat 14; voetpomp, Stokdijk, Bake»esser-
straat 17; wantjes, Lichtenveldt, Zomervaart 50;
zakje, Janse, Wilsonsplein 11; zakdoekje, v. d.
Werff, Raadhuisplein 11.
Armbandje, v. Dokkum, Ohmstraat 1; school-
étui, Keuning. Pijlslaan 37; pakje met inh.. Wen
sing, P. Kiesstraat 20 rd.; portemonnaie met inh.;
Kuperus, *2e Emmastraat 15; pakje met inh.,
Stoelman, Vredenrijkstraat 7; want. van Oploo,
Gr. Heiligland 28 zwf; zwembroek met handdoek.
Baars. Hofdijkplein 1.
Rheumasan is beproefd
in practijk en kliniek.
Rheumasan is bjj alle
8 apothekers en drogisten
I verkrijgbaar. VLOEI
BAAR f 1.05; als ZALF
I in normale tube f 0.53,
I extra groote tube f 1.42.
HET WITTE KKllS
De afd. Heemstede van de N. V. Ver. Het
Witte Kruis houdt Maandagnamiddag een
ledenvergadering in het Gezondheidshuis.
PAS OP DE FIETSEN
In verband met het steeds toenemend aan
tal rijwieldiefstallen doet de politie een
beroep op het publiek, om geen rijwielen,
vooral niet indien zij nog van goede banden
voorzien zijn, buiten te laten staan. Geble
ken is, dat een slot geen bpvr.iiisnng tegen
diefstal biedt!
DIEFSTAL VAN EEN DlKZEIL.
Bij de politie werd aangifte gedaan van dief
stal van een dekzeil van een schip, dat in de
beltsloot lag. De dader bleek te zijn L. L. van
der S., die met een woonschip in de woon
schepenhaven lag. De man heeft bekend. Het
zeil is aan den eigenaar terugs«"'c>ven
VOORBEREIDEND ïiuuubli EN
MIDDELBAAR ONDERWIJS
De burgemeester van Bloemendaal heeft
naar aanleiding van de achtste verordening
van den Rijkscommissaris besloten met in
gang van den cursus 1942-'43 de bijslagver
ordening voorbereidend hooger onderwijs en
middelbaar onderwijs 1937 in te trekken.
Voorts heeft hij besloten voor den cursus
1942-'43 en voor het tijdvak 1 September
tot 31 December 1943 aan de besturen van
het Kennemer Lyceum, de Middelbare school
voor meisjes 't Kopje, het R.-K. Lyceum, het
Christelijke Lyceum en het R.-K. Lyceum
voor Meisjes „Sancta Maria" een bijdrage
per leerling te verleenen tot een gelijk be
drag als aan elk der scholen voor den cur
sus 1941-1942 gemiddeld per leerling we
gens bijslag werd toegekend.
25 JAAR BIJ DE POLITIE.
De heer G, J. Bronkhorst, opperwacht
meester bij de Bloemendaalsche politie, hoopt
Maandag 1 November den dag te vieren, dat
hij 25 jaar bij het corps werkzaam is. Daar
voor was hij agent van politie in Beverwijk.
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN.
MOTORBRANDSTOF VOOR SPUITEN
FRUITBOOMEN.
Men wordt er aan herinnerd, aat, zooals op de
benzine-formuileren vermeld is, de aanvragen
van motorbrandstof voor het spuiten van fruit-
boomen uiterlijk 10 November bij den P.B.H.
moeten worden ingediend. Te laat ingediende
aanvragen kunnen niet in behandeling worden
genomen. Geen zekerheid kan worden gegeven,
of en in hoeverre voor het komende seizoen aan
de aanvragen kan worden voldaan
Gevr. tegen 1 Dec. of eerder
een net Ohr. MEISJE, v. d.
en n., ip gezin met 3 kind.
Goede behandeling en goed
loon. Mevr. VAN WIJK,
Heemst. Dreef 155, H'stede.
AGENDA
DONDERDAG 28 OCT. Rembrandt:
„Scheppifigsdrang" (18 jaar) 2,30, 6 en 8.15
uur. Palace: „Rivalen" (18 jaar) 2 en 8 uur.
Luxor: „Ilc pas wel op je vrouw" (18 jaar)
2.30 en 8 u. Frans Hals: „Autobandieten"
(14 j.) 2.30 en 7.30 u.
VRIJDAG 29 OCT. Gem. Concertzaal H. O
V. (Residentieorkest en solisten) 7 uur. Bios
copen: nieuw programma.
Zijlstraat 61, Haarlem, Telef. 12779
Wenscht gij een veilige
opberging van Uw waarden?
Wij verhuren
aarschalk Rommel ontvangt
Graziani.
De opperbevelhebber van de legergroep in
Noord-Italië, generaal veldmaarschalk Rom
mel, heeft den Italiaanschen minister voor
nationale verdediging en oorlogseconomie,
maarschalk Graziani ontvangen. Tijdens de
bespreking, die verliep in een geest van harte
lijke vriendschap, werden militaire en orga
nisatorische kwesties besproken.
GOEDEREN VOOR EEN GEVANGENE
GEVRAAGD
De Haarlemsche matroos J. K. was 18
September j.l. ontslagen uit de strafgevan
genis en een week later maakte hij zich
schuldig aan oplichting, waardoor hij weer
in het Huis van Bewaring opgesloten is. Hij
had in de gevangenis met enkele verdachten
gesproken en o.a. gehoord, dat -zij naar een
andere plaats zouden worden overgebracht.
Met de moeder van een der gevangenen
kwam hij in Zaandam in aanraking en
vroeg een paar schoenen en een overhemd
voor haar zoon, aan welk verzoek zij vol
deed. Deze goederen gebruikte hij echter
voor zich zelf. Op dezelfde wijze stelde hij
zich ook met twee andere families in ver
binding en ontving goedeeren, welke hij
niet afdroeg. Wegens oplichting stond K.
voor de Haarlemsche rechtbank terecht. De
officier van juistitie eischte een gevange
nisstraf van acht maanden, waarop mr. A.
Beets, op juridische gronden nietig verkla
ring van de dagvaarding vroeg en voorts
den verdachte te helpen.
Flink MEISJE gevr., voor d.
of dag en nacht bij STOU-
TENBEEK, Stationsweg 170,
Hillegom
Banketbakkerij DE REK
Ostadestraat 12, vr. HULP
IN DE HUISH. m, midd.kost.
Op reparatie-atelier m. spoed
gevr. bekw. LAMFEKAP-
PENM A AKSTER of thuis
werkster. Hoog loon. Br. no.
1170 Bureau van dit blad.
STENOTYPISTE. Bijver
dienste gevr. avonduren ste
no-typiste, bij voork. wonen
de Haarlem-West. Br. onder
no. 1169 Bureau van d. blad.
Handige JONGEN (15-18 j.)
gevr. voor lichte fabr. werkz.
heden. Aanmelden: 26 uur,
Rozenstraat 1
Door part. t. o. gevr. GRAM.
PLATEN van Will Glahe,
tegen goeden prijs. Gerritsen
Orteliuskade 73 TI, Telef.
86881. Amsterdam.
Verduisteren: van 17.30 tot 7.15 uur
29 Oct.: zon op 7.28, onder 17.18 uur
maan op 7.28, ondiJr 18.02 uur
(N. M.)
30 Oct.: zon op 7.30, onder 17.15 uur
maan op 8.43, onder 18.31 uur
Spoed. MEISJE gevraagd v.
winkel en atelier, pl.m. 17 j.
Tevens net MEISJE v. den
ochtend voor de huishouding,
pl.m. 14-15 j. Haarlem's
Schilderijen en Lijstenhandel
Gierstr. 53. Aanb. vóór 6 u.,
of na 6 u., Breestraat 30.
VIANO te koop gevr. van
particul.; van le klas fabri
kaat; in pr. toestand. Aan
biedingen met omschr. en
prijs aan L. VOSSHARD
Tenheidestr. 33, Haarlem.
Ervaren VERKOOPSTERS
gevraagd. Persoonlijke aan
melding: REEMERS Waren
huis, Kruisstraat 35. H'lem.
Noord-Holl. Vereeniging
„HET WITTE KRUIS"
Afd. Heemstede
Ledenvergadering op Maan
dag 1 November 1943 des
n.m. 5 uur in het Gezond
heidshuis. Lieven de Keylaan
no. 7, Heemstede.
Agenda: 1. Notulen en
ingek. stukken; 2. Verkiezing
bestuursleden; 3. Verkiezing
van afgevaardigden naar de
Algemeene Verga'dering te
Amsterdam op 2 Nov. 1943
4. Behandeling van den be
schrijvingsbrief voor de Al
gemeene Vergadering; 5. Be
handeling van de begrooting
der afdeeling voor 1944; 6.
Benoeming van de Centrale
Commissie voor de rekening
van 1943.
BONTMANTEL te koop ge
vraagd, m. 42-44. Br. met
beschr. van soort en prijs aan
GOEDHART, Rijksstraatweg
no. 272.
Flinke aankomende en bekw.
MEISJES gevraagd. Tram-
kosten worden vergoed. Z. a.
t. m. Wasscherij G. RHEE
ZN., Bleekersvaartweg 55,
Heemstéde.
Zaterd. 30 Oct.
van 111 uur
koopt
Gorstens
Verschuren
KANARIES
en betaalt voor
mannen, alle
kleuren f 11,popjes f 1,
kneu- en sijsbastaarden f 11,
putterbastaarden f 12,50. Vo
gels brengen Hotel „Hof van
Holland", Gr. Markt 29, Hrl.
gevr. Br. m. omschrijving, v,
TWIST, Amstel 290 hs„ Tel.
87793, Amsterdam.
NAAIMACHINE-REPARATIE, NAALDEN, ENZ. ENZ.
Doelstraat 35, Haarlem, Telefoqn 13538. Opgericht 1900.
op elk gebied, van part. te koop vanaf 1.50.
v. ZALEN, Schouwbroekerstraat 7 (boven). Heemstede
Ook Zondag tot 5 uur.
KRUISWEG 59 HAARLEM