I"! 21 Vk Y I PHI Qr OP I Al iFjlflÏ Feestdagen
i lUCil lClIIdVllV Will €4111»
Geallieerden verloren in 10 dagen
21 torpedojagers.
De slag om Berlijn duurt 19 weken.
Britsche pers contra
Argentinië en Bolivia.
Zware verliezen der Sovjets bij Sjitomir.
„Zuid-Amerikaansch fascisme"
Bevolking houdt zich kranig
•sgp «9» H TS Woensdag 5 Januari 1944
NlOU1VSl}l{ld voor Noord-Holland K^ortttotttci Edltio Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
289e Jaargang No. 3 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
In het Zuidelijk deel van het Oostelijk front,
tot ten Zuiden van Kief, is de dag bij plaat
selijke gevechtsactiviteit over het algemeen
rustig verloopen.
In het gevechtsgebied van Sjitomir blij
ven de bolsjewieken verder aanvallen met
sterke strijdkrachten. /Zij leden door de
taaie afweer en de tegenaanvallen vol élan
onzer troepen zware verliezen. Ken vrij
groot aantal Sovjettanks werd daarbij
vernietigd.
Bij Witebsk werden opnieuw onderno
men vijandelijke aanvallen afgeweerd.
Ten N.W. van de stad drongen Duitsche
jagers ondanks taaien tegenstand en ver
scheidene met steun van tanks onderno
men vijandelijke tegenaanvallen verder op.
Ten N.W. van Newel sloegen onze^ troepen
bolsjewistische aanvallen af.
Van het Zuid-Italiaansche front worden
geen bijzondere gebeurtenissen gemeld.
In het gebied van de Middellandsche Zee
en de bezette Westelijke gebieden zijn Maan
dag bij luchtgevechten en door afweergeschut
16 Britsch-Amerikaansehe vliegtuigen neerge
schoten. Een Duitsch jachttoestel wordt ver
mist.
Argentinië motiveert zijn
houding.
Het Argentijnsche ministerie van bui-
tenlandsche zaken heeft de nota aan den
Boliviaanschen ambassadeur gepubliceerd,
alsmede een uiteenzetting van deg ronden,
die tot erkenning der Boliviaansche regee
ring hebben geleid.
Hierin wordt gezegd, dat Argentinië met
bijzondere voldoening heeft gezien, dat de
nieuwe Boliviaansche regeering haar interna
tionale verplichtingen zal nakomen. Voorts
wordt met voldoening geconstateerd, dat de
binnenlandsche vrede gewaarborgd is en de
constitutie is geëerbiedigd. Uit rapporten van
den Argentijnschen ambassadeur is gebleken,
dat de nieuwe regeering alle voorwaarden ver
vult, welke noodig zijn voor erkenning. Leger
en volk gehoorzamen de nieuwe regeering en
er zijn geen excessen tegen vroegere regee-
ringsleden voorgekomen.
De erkenning door Argentinië is -te Buenos
Aires met de grootste belangstelling ter ken
nis genomen. De Argentijnsche minister van
buitenlandsche zaken noodigde na den Boli
viaanschen ambassadeur de ambassadeurs van
de Vereenigde Staten, Chili, Brazilië, Para
guay, Peru en Uruguay tot een bezoek uit en
stelde hen in kennis van het besluit.
Bijzondere aandacht trok het verschijnen
van de diplomatieke vertegenwoordigers van
Spanje, Zweden, Portugal, Zwitserland en
Turkije. Later werd bekend, dat de minister
verklaard had, dat de houding van Argentinië
de eenheid van 't Amerikaansche front geens
zins verbreekt, maar slechts berust op de bij
zondere omstandigheden van de internationale
positie van Argentinië.
Engelsche pers.
De Times eischt het ingrijpen van de Ge
allieerden in Argentinië. De regeering-Rami-
rez is autoritair, hetgeen vooral blijkt uit de
laatste decreten, waarbij de politieke partijen
in Argentinië worden opgeheven. De geheele
ontwikkeling is, aldus vervolgt het officieuze
Engelsche blad, gevolg van de politiek van 'n
„machtswellustige Junta", wiens streven, zoo
als het Boliviaansche voorbeeld toont, school
maakt en misschien door andere Zuid-Ameri-
kaansche landen zou kunnen worden over
genomen. Engeland en de V. S. hebben daar
om verstandig gedaan door Bolivia nog niet
te erkennen. Wat Argentinië betreft, de ont
wikkeling in dit land heeft zoo langzamerhand
opgehouden een van binnenlandsch belang te
zijn. Ramirez c.s. verzetten zich tégen de pan-
Amerikaansche politiek door o.a. ostentatief
de betrekkingen met de As-mogendheden te
handhaven. De militaire junta in Argentinië
ondermijnt door zijn vriendschap met Duitsch-
land de pan-Amerikaansche solididariteit.
Thans zet de News Chronicle de perscam
pagne tegen de twee Zuid-Amerikaansche lan
den voort en eischt eveneens een Geallieerde
interventie. Wat daar op het oogenblik ge
beurt is in hooge mate verontrustend en niets
minder dan de geboorte van een Zuid-Ameri
kaansch fascisme, schrijft het blad. Genoemde
Zuid-Amerikaansche landen apen bepaalde
landen van Europa na en om ook dit fascisme
uit de wereld te helpen zullen de noodige
offers moeten worden gebracht. De Geallieer
den kunnen en mogen niet dulden dat de
fascistische gedachte, waartegen de democra
tische wereld strijdt, ook in Zuid-Amerika de
kop gaat opsteken.
Maandagnacht zijn eenige vijandelijke sto
ringsvliegtuigen naar West Duitschland ge
vlogen.
Bij de voortzetting harer aanvallen op
vijandelijke beveiligingsstrijdkrachten op den
Atlantischen Oceaan hebben onze duikhooten
opnieuw 6 torpedojagers tot zinken gebracht.
Daarmede heeft de Britsch-Amerikaansche
vloot in de laatste tien dagen door duikhoo
ten in totaal 21 torpedojagers verloren.
Het Amerikaansche ministerie van marine
deelt mede, dat er ter hoogte van New York,
ten N.O. van het vuurschip Sandy Hook, een
torpedojager der Amerikaansche marine is
gezonken. Na een onderzoek is gebleken, dat
zich aan boord van het vaartuig een ontplof
fing had voorgedaan; 163 opvarenden zijn
gered; 108 hiervan zijn gewond. De explosie
moet zeer hevig zijn geweest.
Kiel geteisterd.
In de middaguren van 4 Januari hebben
formaties Amerikaansche bommenwerpers
een terreuraanval ondernomen op de stad
Kiel. Naar het D.N.B. verneemt vond de
aanval plaats bij een zeer sterke bewolking
van uit een hoogte van 7000 tot 9000 meter.
De woonwijken en de universiteitswijls
werden ernstig getroffen. Ook het slot liep
zeer zware schade op. Volgens de tot nu toe
beschikbare rapporten werden door lucht-
doelartillerie en jagers 18 viermotorige
Amerikaansche bommenwerpers neerge
schoten. Tijdens de zeer hevige luchtge
vechten werden bovendien een aantal der
begeleidende jachtvliegtuigen neergescho
ten.
Wijzigingen in Roosevelts kabinet?
De Daily Mail verneemt uit New York, dat
„bepaalde democratische partijleiders" van
Roosevelt wijzigingen in zijn kabinet hebben
verlangd. Deze kwestie zou te berde worden
gebracht zoodra het democratische partij
bestuur op 22 Jan. bijeen komt. O.a. zou het
aftreden verlangd worden van Harry Hopkins
en van Wickard, den minister van landbouw.
Hoewel het twijfelachtig' is, zoo wordt in
het bericht gezegd, of de president Hopkins
zal laten vallen, zou hij tot andere wijzigin
gen niet ongenegen zijn. Deze wijzigingen
zouden betrekking hebben op Biddle, den mi
nister van justitie, Perkins, de vrouwelijke
minister van Arbeid, en Stimson, den minister
van oorlog. Het aftreden van Wickard is ook
niet onwaarschijnlijk, daar hij bij de farmers
overal in de Ver. Staten weinig geliefd is.
De slag om Berlijn duurt nu precies
negentien weken, in welken tijd er der
tien groote luchtaanvallen hebben plaats
gehad, namelijk op 23 Augustus, 1 en 3
September, 18, 22, 23 en 27 November,
2, 16, 24 en 29 December en 1 en 2 Januari.
Door middel van talrijke proclamaties, die
niet alleen in de bladen verschijnen, doch
ook in het openbaar worden aangeplakt,
maakt men de Berlijners opmerkzaam op de
ernstige gevaren, waaraan niet alleen hun
persoon maar ook hun bezit bloot staat. Men
geeft honderden raadgevingen om deze ge
varen zooveel mogelijk te verminderen, ter
wijl men zich vooral op het nationale be
wustzijn beroept om het moreel te versterken.
Het moreel der Berlijnsche bevolking is goed
en bereidt den militairen en burgerlijken
autoriteiten ongetwijfeld minder zorgen dan
de leniging van den nood, welke natuurlijk
met den dag grooter wordt. Het probleem
der levensmiddelenvoorziening is schitterend
opgelost; over het geheel genomen kan men
alles krijgen, waarop de distributiekaarten
recht geven. Het onderbrengen van de dak-
loozen brengt ook minder moeilijkheden met
zich mede, dan blijkens de bij voorbaat ge
nomen maatregelen zelfs van officieele zijde
werd verwacht.
Toen dr. Göbbels den 2en Augustus zijn
proclamatie publiceerde om alle Berlijnsche
kinderen en niet-werkende vrouwen te eva-
cueeren, stond menigeen daar vrij sceptisch
tegenover. Thans verheugt iedere man, die
zijn vrouw en kinderen in veiligheid weet,
ondanks de bezwaren, welke zijn onbestor
ven weduwnaarschap in tijden van distributie
met zich medebrengt, zich over zijn indertijd
genomen besluit, om aan den oproep van
dr. Göbbels gehoor te geven.
Natuurlijk hebben velen hun kinderen bij
zich gehouden. De evacutie geschiedde name
lijk zonder eenigen dwang. Nu het werkelijk
ernst is geworden, heeft vrijwel iedere Ber-
lijner de mogelijkheid aangegrepen om alsnog
zijn vrouw en kinderen te evacueeren.
Vertegenwoordiging van De Gaulle
te Moskou en Washington.
Het Fransche dissidentencomité zou van
plan zijn in de vertegenwoordiging te Moskou
en Washington' veranderingen te brengen.
Zoo zou Garreau, die sedert twee jaar te
Moskou is, teruggeroepen worden. Hij heeft
de Sovjet-autoriteiten voor het hoofd ge-
stooten.
Iets dergelijks is het geval met den ver
tegenwoordiger te Washington, Henry Hop-
penot. Als opvolger voor de functie te Mos
kou wordt o.m. Jean Helleu, de voormalige
commissaris in den Libanon genoemd.
In Tunis zal de eerste communistische
krant in de Arabische taal worden uitgegeven.
Tot deze versterking van de communistische
propaganda in Tunis was toestemming ver
kregen, nadat een delegatie van de cummu-
nistische partij daarom in den vorm van een
ultimatum verzocht had.
Wat kost de oorlog Engeland?
De Financial News deelt mede, dat Enge-
lands oorlogskosten op het oogenblik 104,5
millioen pond bedragen. De eerste 9 maan
den van dit jaar zal Engeland voor den
oorlog 4.226 millioen pond uitgeven, dat is
220,7 millioen meer dan in dezelfde periode
van verleden jaar, of 73,5 pet. van alle uit
gaven.
In de buurtschap Stokkum, gemeente
Marbsio, bevindt zich nog een oude
brandklok, welke bij brand in de buurt
schap geluid wordt, om de „naobers" of
buren op te roepen tot het verleenen van
hulp. (C.N.F./Hartgerink Pax c)
Het Roode Kruis heeft, nog vóór de slag
om Berlijn begon, van elke woning afzonder
lijk een nauwkeurige lijst opgemaakt met het
aantal personen, dat er in werkelijkheid
woont (geëvacueerde gezinsleden werden
uiteraard niet meegeteld) en het aantal per
sonen, dat er in geval van nood kan worden
ondergebracht. Heeft nu een nieuwe aanval
wederom duizenden en duizenden van have
en goed beroofd, dan stopt men niet dadelijk
deze gedupeerden in woningen, waar nog
Harüe amcu o„k m het gebied van
Leningrad. Dicht bijeengehurkt in een
sneeuwkuil, die slechts weinig beschut
ting biedt tegen granaatsplinters en den
ijzigen wind, werden deze grenadiers
door een sneeuwstorm verrast. Zij wach
ten thans op het bevel tot den tegen
aanval. (PK Schürer/Atl/H P. c)
Braziliaansche piloten in den strijd.
Van Braziliaansche zijde wordt meegedeeld,
dat het eerste contingent der Braziliaansche
luchtvloot naar een „ongenoemd slagveld"
Brazilië heeft verlaten. Algemeen wordt aan
genomen dat de Braziliaansche vliegtuigen
eerst koers zullen zetten naar Noord-Afrika'.
Politieman te Helmond door
Beverwijker zwaar mishandeld.
Toen Maandagmiddag de opperwachtmees
ter Van K. op het politiebureau te Helmond
den wegens frauduleuze slachtingen gearres
teerden L. H. uit Beverwijk in de cel wilde
opsluiten, werd hij door den arrestant onver
hoeds aangevallen, waarbij hij dusdanige
verwondingen aan het hoofd alsmede een
hersenschudding opliep, dat de politieman in
ernstigen toestand in het St. Antonius zieken
huis moest worden opgenomen. De arrestant
wist te ontsnappen, doch kon bij de onmid
dellijk georganiseerde jacht weer spoedig
worden gegrepen.
Winterhulp propageert het
volkslied.
Het is een origineel idee dat Winterhulp
Nederland bij haar eerste collecte in het
nieuwe jaar op 8 en 10 Januari in
toepassing brengt. Een zangbundeltje zal
ditmaal worden uitgereikt aan ieder, die
zijn gift in de roode bus werpt. Het is een
klein boekje, weinige centimeters groot en
met slechts enkele bladzijden, maar toch
bevat het zes liedjes, met muziek in
noten en cijfers erbij. Zes verschillende
bundeltjes bevat deze serie uitgegeven
in samenwerking met de stichting Nationaal
Zangfeest n.l. twee bundeltjes volkslie
deren, minneliedjes, jeugdliedjes, kinder
liedjes en drink- en schertsliederen. Een
fleurig omslag verhoogt nog de toch reeds
'groote aantrekkelijkheid. Behalve deze
straatcollecte staat ook in deze maand weer
een huiscollecte op het programma, n.l. van
19 tot 26 Januari.
„HET SCHIJNT ZOO ONBELANGRIJK'.
In de serie brandende kwesties zal Max
Blokzijl op Donderdag 6 Januari over Hil
versum I om 18.45 uur zijn praatje houden,
waarvan de titel is: „Het schijnt zoo onbe
langrijk".
BEJAARDE DAME VERMOORD TE
HILVERSUM
Maandagavond is de 71-jarige mevrouw
N. van Campen in haar woning aan de Stein-
laan te Hilversum dood gevonden. Zij was
om het leven gebracht door het inslaan van
den schedel. De moord werd ontdekt door
iemand met wien zij een afspraak had ge
maakt en die op herhaald bellen en ook na
telefoneeren geen gehoor kreeg. Mevrouw
Van C. was goed gesitueerd, zoodat men voor
de motieven van den moord in deze richting
zoekt.
plaats voor eenige medebewoners is, doch
men laat eerst het eigen initiatief zijn gang
gaan. Op deze manier vindt een belangrijk
percentage 20 tot 30 pet. een onderdak
bij vrienden, kennissen of familieleden. Er
bestaan ook talrijke overeenkomsten als
wordt jij uitgebomd, dan kom je naar mij,
word ik uitgebomd, dan kom ik naar jou.
Intusschen zet ik de helft van mijn spullen
in jouw kelder en ik neem de zorg op mij
voor de helft van jouw spullen.
Steeds moeilijker.
Het ligt echter voor de hand, dat het over
hevelen van gedupeerden naar woningen, die
nog intact of althans nog bewoonbaar zijn,
helaas zijn natuurlijke grens heeft. Hoe meer
woningen er verdwijnen, hoe grooter het ge
middelde gedupeerden per alsnog beschikbare
woonruimte wordt, terwijl bovendien het
aantal gedupeerden steeds meer stijgt en het
aantal beschikbare woningen steeds meer
daalt.
In zeer moeilijke omstandigheden verkeeren
tenslotte degenen, wier woning nog staat,
maar „doorgeblazen" is. Deze nieuwe uit
drukking wil zeggen, dat ontploffende lucht-
mijnen of zware bommen niet alleen de rui
ten, maar bovendien meestal ook nog de
raamkozijnen en de deuren hebben wegge
rukt, terwijl dikwijls ook de scheidingsmuren
tusschen de verschillende kamers geheel weg
geslagen of opengereten zijn. Reparatie is
practisch onmogelijk, omdat daaraan een
leger van arbeiders dagen lang werk zou
hebben. Men spijkert dus de venstergaten
zoo goed mogelijk dicht, als het kan met
hout, hetgeen toch niet verhindert, dat de
tocht aan alle kanten naar binnen komt,
terwijl verwarming zinloos is geworden. Het
dak, dat voor luchtdruk nog gevoeliger blijkt
te zijn dan het glas der vensters, geeft den
regen en de natte sneeuw vrijen toegang.
Overigens verheugt men zich nog over dit
griepweer, want een normale Berlijnsche
winter met 15 tot 20 graden vorst zou onder
deze omstandigheden tot een catastrofe lei
den. Met een perfide methodiek zijn de
Engelschen, die tot dusver hun slagen in
millioenen brandbommen zochten, er gelei
delijk toe overgegaan, meer en meer brisant
bommen af te werpen.
De Berlijnsche bevolking wordt op een
harde proef gesteld. Iedere waarnemer
moet echter verklaren, dat zij zich kranig
houdt. De nervositeit, welke een begrij
pelijke reactie was, vooral op de weerga
loos zware slagen van 22 en 23 December,
neemt eerder af dan toe, terwijl toch
duidelijk genoeg blijkt, dat het de bedoe
ling is, de Duitsche hoofdstad met den
grond gelijk te maken.
In de getroffen stad: levensmiddelenvoorziening, vrijwillige evacuatie,
eigen initiatief bij het vinden van onderdak, stijgend aantal gedupeer
den, dalend aantal huizen, wederzijdsche afspraken, „doorgeblazen"
woningen, de temperatuur.