Haarlemsche Courant
Winteroffensief der Sowjets
in vollen gang
Nieuwsblad voor Noord-Holland
In één dag 266
Sowjet-tanks vernietigd
Sumner Welles tegen
imperialisme.
Britsche en Sowjet pers tegen
Poolsche houding.
289e Jaargang' No. 5
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Berks
Vrijdag 1 Januari 1944
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Teï. .12713
.Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan. 55»
ÏJmuiden-Oost
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
K 1297
Aanvallen in Dnjeprbocht hervat. Hevige strijd ten N.W. van Berditsjef.
Duitsch afweersucces bij Propoisk. Zware, wisselvallige gevechten bij
Witebsk. Anglo-Amerikanen verloren in 24 uur 97 vliegtuigen.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Na een vrij lange pauze hebben de bolsje
wieken ten Noorden van Kriwoi Rog en ten
Oosten van Kirowograd hun aanvallen met
sterke strijdkrachten van infanterie en tanks
hervat. De zware gevechten, waarbij Woens
dag 149 tanks werden vernield, zijn in vollen
gang.
In de gevechtsruimte van Sjitomir hebben
de bolsjewieken vooral ten Noordwesten van
Berditsjef met onverminderde hevigheid aan
gevallen. Sterke formaties Duitsche gevechts-
en slagvliegtuigen grepen doeltreffend in de
gevechten in. Op verscheidene plaatsen zetten
onze troepen tegenaanvallen in en sloegen
vijandelijke strijdkrachten uiteen.
Ten Westen van Propoisk is Woensdag on
danks numerieke superioriteit van den vijand
een volledig afweersucces behaald. De bolsje
wieken leden zware bloedige verliezen.
Ten Zuidoosten en Noordwesten van Wi
tebsk is het bij hernieuwde vijandelijke door
braakpogingen gekomen tot zware, wissel
vallige gevechten. De steeds weer op onze
stellingen aanstormende bolsjewieken werden
afgeslagen. Eenige tijdelijk verloren gegane
plaatsen werden in tegenaanval heroverd.
Ten Noorden van Newel zijn plaatselijke
aanvallen der bolsjewieken mislukt. Concen
traties werden door geconcentreerd artille
rievuur uiteengeslagen.
De vijand verloor Woensdag aan het Oos
telijk front 226 tanks.
In den Westelijken sector van het Zuid-
Italiaansche front hebben Amerikanen in het
gebied ten Noordwesten van Mignano en ten
Westen van Venafro na krachtige voorberei
ding door de artillerie aangevallen. Zij wer
den, met uitzondering van plaatselijke pene
traties, die afgegrendeld konden worden,
bloedig afgeslagen. De gevechten met den zich
versterkenden tegenstander duren voort.
Aan de Adriatische kust zijn vrij zwakke
vijandelijke aanvallen mislukt.
Bij aanvallen overdag van Britsch-Ameri-
kaansche bombardementsformaties op het ste
delijk gebied van Kiel en op plaatsen in West
Dultschland en de bezette Westelijke 'gebie
den zijn in verbitterde luchtgevechten vol
gens tot dusver ontvangen berichten 81
vijandelijke vliegtuigen, waarvan 63 viermo
torige bommenwerpers neergeschoten.
Woensdagnacht heeft het Britsche lucht-
wapen bij een terreuraanval op Stettin vol
gens nog niet volledige berichten bovendien
16 viermotorige bommenwerpers verloren. In
de woonwijken der aangevallen stad ontstond
voor een deel zware schade.
De Britsch-Amerikaansche terreurvliegers
hebben hun aanvallen de laatste 24 uur ge
boet met het verlies van 97 vliegtuigen, waar
van 79 viermotorige bommenwerpers. Ver
wacht kan worden, dat nog meer zwaar be
schadigde vliegtuigen op de vlucht terug
verloren zijn gegaan. In dienzelfden tijd ver
loor het Duitsche luchtwapen 20 jagers.
Het feit, dat de Sovjets aan het Oostelijk
front tot het vormen van nieuwe zwaartepun
ten in hun offensieve inspanningen overgaan,
noemt Martin Hallensleben, de militaire cor
respondent van het D.N.B., het beste bewijs
voor de hardnekkigheid der Duitsche troepen
en de bekwaamheid van de Duitsche militaire
leiding. Hij schrijft: De Duitsche leiding
In de loopgraven der Nederlanders. Uit
oude benzinevaten hebben de Nederlan
ders een watertank vervaardigd. Het
water wordt via een filtreerinrichting in
de vaten gepompt en kan te allen tijde
worden afgetapt.
(SS PK Vermeer Wb/C.N.F. P. c)
schijnt onder alle omstandigheden op het
standpunt te staan, dat juist in het Oosten
het spaarzaamst gebruik van krachten het
beste is. Elastische verdediging, verdediging
in het algemeen, dat is blijkbaar weer het
parool, dat de Duitsche leiding voor den win-
teroorlog van dit jaar heeft uitgegeven. Dien
tengevolge zal de ontwikkeling in het Oosten
waarschijnlijk dezelfde zijn, zooals de zomer
en het najaar van 1943 gekend hebben.
Sedert Woensdag vallen twee nieuwe zwaar
tepunten van de bolsjewistische inspanningen
te bespeuren en wel:
1. In het gebied van Witebsk, waar de Sov
jets op het oogenblik zich de grootste moeite
geven, evenwel zonder noemenswaardig
succes.
2. Ten Noorden van Kriwoi-Rog en ten
Oosten van Kirowograd, waar zich als gevolg
van den door den winter hard geworden bo
dem de tot dusver grootste tankslag van de
zen winter heeft afgespeeld, die Woensdag
geëindigd is met een overweldigend succes
der Duitsche wapens.
Waarschijnlijk zal ook weldra de slag om de
Krim weer opnieuw ontbranden. In het al
gemeen moet men aannemen, dat het offen
sief spoedig zich tot andere sectoren van het
front zal uitbreiden.
Aan Duitsche zijde sluit men het oog niet
voor de moeilijkheden van de taak, waarvoor
men zich geplaatst ziet, maar weet, dat men
ten slotte toch superieur is. Maatregelen, die
gericht zijn op de handhaving der volle ge-
vechtswaarde van het geheele leger en op
verhooging en versterking daarvan, moeten
beschouwd worden als een symptoom voor de
doelbewustheid, waarmede men aan Duitsche
zijde op een nieuwe offensieve houding af
stuurt.
Wat speelt het dan voor een rol, zoo besluit
de militaire correspondent, mede met het oog
op de taak waarvoor de Duitsche weermacht
elders gesteld is, wanneer er gebied van de
Sovjet Unie wordt prijsgegeven? Elke partner
streeft met zijn middelen naar de beslissing.
De Boliviaansche kwestie.
Het Amerikaansche ministerie van
financiën heeft 44 landen uitgenoodigd
tot deelneming aan een internationale
conferentie, ter bespreking van de mo
gelijkheden tot wederopbouw van den
na-oorlogschen handel.
De voormalige Amerikaansche onderstaats
secretaris Sumner Welles keert zich in het
Argentijnsche blad „Nacion" tegen de im
perialistische stroomingen in Amerika.
Wanneer de voorstanders van een reëele
politiek in de Vereenigde Staten beweren,
dat het volk weinig aan een internationale
samenwerking gelegen is en wanneer zij
van de veronderstelling uitgaan, dat een
krachtige militaire alliantie der vier groote
mogendheden een beschermenden muur
moet vormen, dan leert de geschiedenis, dat
alle groote militaire allianties ineengestort
zijn.
Het volkenrecht kan derhalve niet ge
lijk gesteld worden met het dictaat der
vier groote mogendheden. Slechts het tot
stand brengen van een rechtvaardige we
reldorde is een werkelijke reëele politiek.
Om die reden ziet Welles zich genoodzaakt
het verlangen van de Vereenigde Staten
naar het bezit van de eilanden in de Ca-
raïbische Zee en in den Stillen Oceaan,
alsmede naar het verleenen van landings
havens en luchtsteunpunten aan de an
dere zijde van den Atlantischen Oceaan te
beschouwen als een noodlottig imperialis
me, dat tot isoleering van de Vereenigde
Staten leidt.
Voorts wordt uit Buenos Aires gemeld,
dat de Argentijnsche pers de nqtawisseling
tusschen de inter-Amerikaansche politieke
verdedigingscommissie en Cordell Hull in
groote opmaak heeft gepubliceerd.
In de nota der commissie wordt gezegd,
dat thans vrijwel alle Amerikaansche re-
geeringen hebben geantwoord Op de aan
beveling betreffende erkenning van nieuwe
Amerikaansche regeeringen. De commissie
stelt allen Amerikaanschen landen, die de
Spil den oorlog verklaard hebben of de be
trekkingen met de Spil hebben verbroken,
voor, zoo spoedig mogelijk beraadslagingen
te openen. Langs diplomatieken weg moe
ten zij inlichtingen uitwisselen, om het
eens te worden over de kwestie van erken
ning der nieuwe Boliviaansche regeering.
In zijn antwoordnota verklaart Huil, dat
de regeering der Vereenigde Staten met
deze aanbeveling der commissie aceoord
gaat en zich derhalve onmiddellijk met de
andere republieken in verbinding zal stel
len.
Dinsdagmiddag hebben intusschen de
Engelsche en Amerikaansche regeering be
sloten geregeld conferenties te houden over
West-Indische vraagstukken.
De eerste vergadering zal pla,ats vinden
onder auspiciën van de Engelsch-Ameri-
kaansch-Caribische commissie.
Zware verdediging van het
Middellandsche Zeegebied.
Evenals ten Noorden en Westen van
Europa door den Atlantischen wal zijn ook,
naar het D..NB. verneemt, de kustgebieden
van de Middellandsche Zee versterkt. In den
sector van één enkele infanteriedivisie heeft
een baltajon pioniers in 1943 102.532 mijnen
gelegd. Van steunpunt tot steunpunt loopen
mijnenvelden als grendels, die op ruime
schaal voor den vijand bijzonder geschikte
landingsplaatsen beveiligen. Gelijktijdig wer
den op de kuststrooken van de Middelland
sche Zee hindernissen aangelegd en vlam
menwerpers ingebouwd, die niet alleen de
pantservallen beveiligen doch, ver naar vo
ren geschoven, een eerste beveiligingslinie
van centra van verzet uitgerust met st. ":ken
geschut van groot en kleiner kaliber, vormen.
Een ooggetuige van het Italiaansche front
maakt melding van een treffen tusschen
fascistische vrijwilligers en een naar het
front marcheerend Amerikaansch bataillon.
De fascistische vrijwilligers stonden onder
leiding van een officier die wegens zijn
stoutmoedige daden en zijn „onvindbaar
heid" zich in Italië reeds naam heeft ge
maakt. De Amerikanen zouden vele dooden
en meer dan 100 gewonden hebben achter
gelaten.
Paus voert proces wegens
successierechten.
Voor rechterlijke colleges te Lissabon wordt
op het oogenblik een proces gevoerd, waarin
de Paus optreedt tegenover den Portugee-
schen staat.
Twee jaar geleden heeft een Portugeesch
geestelijke zijn vermogen, dat 380.000 escudos
bedroeg, vermaakt aan den Paus, waarvoor
deze volgens de Portugeesche wetgeving onge
veer 130.000 escudos successierechten moest
betalen. De Paus beroept er zich echter op,
dat hij door het Concordaat is vrijgesteld van
het betalen van successierechten.
In eersten aanleg zijn de bezwaren van den
Paus verworpen. De zaak zal nu in tweede
instantie behandeld worden.
r"«r
Kapitein ter zee, drager van het Bidder-
kruis, Hans Erdmenger, onder wiens lei
ding de Duitsche zeestrijdkrachten in de
Golf van Biscaye zes Britsche torpedo
jagers tot zinken brachten en tr/ae
kruisers beschadigden.
(OKM/Transo/Europr. P. c)
D|ï eerste voorjaarsbode in Westt'riesiand.
Op Nieuwjaarsdag werd op een boerderij
te Hoogwoud het eerste lammetje in 1944
geboren. Het dochtertje van den boer is
natuurlijk dadelijk goede maatjes met
het diertje. (C.N.F./Kuiper Pax c)
Talrijke noodlandingen in Zweden.
Britsche vliegtuigen hebben opnieuw de
Zweedsche neutraliteit geschonden. In een
Zweedsch bericht wordt gezegd, dat in den
nacht van Woensdag op Donderdag een
tal „buitenlandsche vliegtuigen", die van het
Zuiden kwam, boven Zweedsch gebied vlo
gen. Het luchtdoelgeschut is ongeveer 2 uur
lang onafgebroken in actie geweest.
In verband met de talrijke noodlandingen
van Geallieerde vliegtuigen in Zweden gedu
rende de laatste dagen, publiceert „Afton-
tidningen" onder het opschrift „Weldra heb
ben wij een geheel Geallieerd vliegtuigeska
der" een lijst van de Geallieerde vliegtuigen
die in den loop van den oorlog een noodlan
ding in Zweden hebben gemaakt.
Het meerendeel der vliegtuigen is echter
min of meer vernield. Het gezamenlijke aan
tal der geïnterneerde Geallieerde vliegers be
draagt 200 man".
Donderdagochtend heeft wederom een
Britsche bommenwerper een noodlanding
gemaakt op Zweedsch gebied. Kort na de
landing ging de machine in vlammen op. De
bemanning bestond uit Canadeezen. Zij ver
telden, dat hun toestel had deelgenomen aan
den aanval op Stettin.
„Italiaansche partij der liberale
democratie."
Naar uit Napels wordt gemeld is „een
eenheidspartij der liberale democratie" op
gericht door vooraanstaande aanhangers en
leden van de regeering van Badoglio. In
een der resoluties is aangenomen dat „iede
re discussie over de monarchie in Italië
onder de tegenwoordige omstandigheden
ondoelmatig en overbodig is". De nieuwe
partij wil loyaal met Badoglio samenwer
ken.
President der emigranten naar
Washington.
In diplomatieke kringen te Washington
wordt verklaard, dat een bezoek van den
Poolschen premier Mikolajczyk in de twee
de helft van Januari met zekerheid is te
verwachten voor besprekingen met Cordell
Hull en Roosevelt over een toenadering
tusschen Polen en de Sovjet-Unie.
Het in Moskou verschijnende Poolsche blad
„Woyna Polska" richt hevige aanvallen op het
Poolsche emigranten comité in Londen en
eischt verplaatsing der strategische westgrens
van Polen in Westelijke richting. Westelijk
Oekraine en Wit-Rusland, aldus het orgaan,
behooren tot de Sovjet-Unie. Het regelen van
alle moeilijkheden in dit opzicht moet aan de
Sovjet-Unie worden overgelaten. Alle „reac
tionaire elementen" moeten worden uitgeroeid
In een hoofdartikel schrijft de „Daily Wor
ker": Om tot een „volledig overleg" met de
Sovjet-Unie te geraken, zal het Poolsche emi
granten-comité in Londen zijn buitenland
sche politiek fundamenteel moeten veranderen.
Het conflict houdt de geheele Britsche pers
bezig. Bijzonder ontstemd heeft in Londen de
instructie van de Poolsche emigranten aan de
Polen om niet met de bolsjewieken samen te
werken, zoolang de diplomatieke betrekkingen
met Moskou niet hersteld zijn. De Daily Tele
graph eischt dat zij zich eindelijk onderge
schikt maken aan de zaak der Geallieerden.
De Daily Herald schrijft, dat de regeering der
Sovjet-Unie de grens van 1920 nooit als recht
vaardig heeft erkend en het Wit-Russische en
West-Oekrainsche gebied steeds als met ge
weld van het eigen land afgescheiden heeft
beschouwd. De grenskwestie op dit oogenblik
op te werpen en bovendien nog op zoo scherpe
wijze, kan niet bijdragen tot een regeling, doch
den toestand slechts verscherpen.
Duitsche ambassadeur bij
Japanschen minister van buit. xaken
Domei meldt, dat de Duitsche ambassa
deur te Tokio, dr. Heinrich Stahmer, Don
derdagmiddag den Japanschen minister van.
buitenlandsche zaken, Sjigemitsoe in zijn
bureau heeft opgezocht. Naar vernomen
wordt hebben Stahmer en Sjigemitsoe van
gedachten gewisseld over de Europeesche
situatie in een vrij langdurig onderhoud.
Uitgeweken italiaansche poiitici.
Britsche en Amerikaansche instanties heb
ben het noodig geoordeeld, om bepaalden in
Londen en New-York uitgeweken Italiaan-
schen politici te verbieden een bezoek te
brengen aan Italië, daar zulks volgens hun
oordeel alleen maar storingen veroorzaakt.
Groentebon 2e periode inleveren.
Inwoners der gemeenten waar klantenbin
ding voor groenten geldt, dienen bon „groente
2e periode 1944" gedurende de week van 9 tot
en met 15 Januari a.s. in te leveren bij den
handelaar van wien zij van 23 Jan. tot en met
19 Februari a.s. groente en fruit wenschen te
betrekken.
OUDSTE INWOONSTER VAN NEDERLAND
105 JAAR.
Donderdag heeft de oudste inwoonster van
Nederland, de weduwe Van BergenBerend-
sen te Beuningen bij Nijmegen onder groote
belangstelling haar 105en verjaardag gevierd.
Kerkelijk werd het feest gevierd met een
plechtige hoogmis, die te harer eere werd
opgedragen. In den namiddag kwam de bur
gemeester van Beuningen, mr. Geradts met
het voltallige gemeentebestuur de jubilaresse
feliciteeren. Namens de gemeente bood hij
een mand bloemen aan, alsmede de eerepen
ning der gemeente met inscriptie. Dé voor
zitter van het feestcomité sprak de hoop uit,
dat „Tante Mieke" nog eens haar 106en ver
jaardag zal mogen vieren en dan onder vre
diger omstandigheden. Zijn wenschen gingen
vergezeld van een tauft en brandstoffen.